DE BEVRIJDINGSDAG WERD EEN
BEZADIGD FEEST
Eisenhower zendt
hulpprogram naar
(besnoeid)
Congres
Britse veerboot met 437
koppen in nood
Donderdag komt Raad van
Europa bijeen
Wordt Egypte
republiek
Naumann was een uiterst
gevaarlijke figuur
Nationale NAVO-commando's
in de Middellandse Zee
Dulles acht internationale
toestand kritiek
Relletjes te Amsterdam
En toch werd er
gehost
Noordelijken vragen
inlichtingen
De Amerikaanse
invoerbeperking
Staking op Franse
koopvaardijvloot
Mossadeq wil meer
Amerikaanse hulp
Wpens'dag 6 Mei 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 11711
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Vreugdevuur brandde in Wageningen
Bevrijdingsvuur
Relletjes
Panmoendjon
WEERBERICHT
Dodenherdenking
NA VERTREK UIT HOEK VAN HOLLAND
Vanmorgen aangevaren door Amerikaan
Reddingsactie in volle
gang
De tariefgemeenschap
Nota Begen wordt
heden verzonden
Paul van Zeeland
wil nieuwe impuls
Minister Mansholt geeft
zijn mening
Bondsminister Dehler erkent:
Erfgenaam van Hitler,y wil diens
werk voortzetten
Contacten met tal van
ex-nazi's
Om een kortere werkweek
Geen verschuivingen bij
Britse verkiezingen
Soldaat Biever morgen
in ons land terug
Vijf sectoren gevormd
Grootste deel van 5.8
milliard voor Europa
ZESTIENJARIG MEISJE
VERMOORD
Oostenrijks minister gaat
naar Bonn
Directie;
J. B IJLS MA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
a M_ KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—«4
Des Helder
Postgtronummei 14904]
Telefoon 2345
WH HUÏÏ
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.tn
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den t 1— elk woord meer
5 cent
Abonnementen pet «war
taal 6.05 - per maano
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 1 0.49
QESTERKT DOOR HET LICHTEND VOORBEELD van de rijksoverheid
hebben de meeste Nederlandse bedrijven de dag van gisteren het sobere
aureool van een doodgewone werkdag gegeven. In slechts enkele plaatsen
werd tan gemeentewege iets gedaan om de nationale bevrijdingsdag een
feestelijk cachet te geven en gistermorgen zag het er naar uit, dat de vijfde
Mei slechts weinig feestelijker zou zijn dan bijvoorbeeld de 10de Maart.
Zoals bekend veronderstelde men op het ministerie van Binnenlandse Zaken,
dat het Nederlandse volk geen innerlijke behoefte voelde aan een feestelijke
en algemene herdenking van de schoonste dag in zo menig mensenleven. Het
is gebleken anders te zijn en dit stemt tot vreugde. Het centrum van
Amsterdam prijkte gistermiddag in een gloed van vlaggen, evenals in veie
andere steden het geval was. Merkwaardigerwijs bleken duizenden Nederlan
ders tóch vrijaf te hebben. Sommige werkgevers hadden op eigen initiatief
besloten er vandaag een feestdag van te maken, door het personeel vrijaf te
geven en in talrijke bedrijven waar men het regeringsstandpunt deelde, nam
het personeel zélf een vrije dag. jammer is het, dat de bezadigde feestvreugde
in de hoofdstad werd verstoord door relletjes op de Dam.
maar
wpri
Minister-President dr Drees ont
hulde gisteren te Enschedé een
verzetsmonument, vervaardigd door
Mari Andriessen.
in de Amsterdamse Jordaan
werd weer als vanouds gehost en
gedanst, toen er uit het duister van
een pakhuis een pierement verscheen
en in talloze dorpen galmden gister
avond „Oranje boven" en „Weet je wat
een zoentje is? het succesnummer
van het éérste vredesjaar. Duizenden
begaven zich gisteravond op straat en
door hun aantal waren die wandelaars
het zelf, die voor een enigszins feeste
lijke stemming zorgden. In menig café
had men diepe spijt geen dispensatie
van het sluitingsuur te hebben ge
vraagd. In elk geval is overduidelijk
bewezen, dat het Nederlandse volk wel
degelijk behoefte gevoelt aan een fees
telijke herdenking van zijn bevrijding.
De tijden zijn er niet naar, dat men
zich aan zijn vreugde bedrinkt, zoals
bijvoorbeeld nog in 1947 het geval
was, maar vrijwel iedereen is ervan
overtuigd, dat men de bevrijdingsdag
niet gelijk mag schakelen.
70 beleefde Bussum een rumoerige
begrotingsvergadering van de Raad.
B. en W. van deze gemeente hadden
het nodig geoordeeld gistermiddag het
centenvraagstuk te bespreken, ondanks
de tegenkanting van enkele raadsleden.
Een lid van de P.v.d.A. deelde per brief
mede, dat hij om principiële redenen
niet zou verschijnen en de C.P.N. kreeg
plotseling opvliegertjes van vaderlands
liefde, door te verklaren dat zij het
standpunt van de P.v.d.A. deelde. Maar
de vergadering ging, zij het met vele
onderbrekingen, door, dank zij ook het
feit dat er enkele rechercheurs op de
publieke tribune zaten.
De burgemeester van Wageningen
deed het beter dan zijn collega te
Bussum. Voor Hotel „De Wereld", de
plaats waar in 1945 de capitulatie-voor
waarden door de Duitsers werden
aangenomen, werd overeenkomstig de
traditie het bevrijdingsvuur ontstoken.
De burgemeester van Wageningen zei
o.m.: „Wij hebben het nodig de bete
kenis van deze dag levend te houden!"
DE Dam te Amsterdam was gisteren
het toneel van een half mislukte
betoging, die gevolgd werd door vecht
partijen tussen politie «en burgers.
Omstreeks vier uur weerklonken bij
het Damplantsoen plotseling kreten:
Helemaal zonder resultaat zijn de
besprekingen te Panmoendjon ook
Dinsdag niet gebleven. Weliswaar
hebben de communistische onderhan
delaren in geen enkel opzicht enige
toegevendheid gedemonstreerd en zelfs
de Indruk gewekt, dat zü in het ge
heel geen bestand wensen, maar zu
hebben zich niet nadrukkelijk tegen
de voorstellen der verbondenen inzake
de bewaking der niet te repatriëren
krijgsgevangenen verklaard.
De verbondenen zijn er tegen, dat
deze mensen naar een neutrale staat
worden overgebracht. Zij menen, dat
dezen in Korea moeten blijven en on
der de hoede van Pakistan dienen te
worden gesteld. De communisten nu
hebben zich gisteren niet opnieuw te
gen dit voorstel verzet, doch ge
vraagd, welke maatregelen de verbon
denen in dat geval wensten te nemen
ter eliminatie van militair toezicht op
de gevangenen en ter handhaving van
orde en rust in de kampen. Men be
schouwt dit reeds als winst.
Verwachting tot hedenavond.
VRIJ KOUD
Overwegend zwaar bewolkt met
plaatselijk wat lichte motregen.
Matige tot krachtige Noordwes
telijke tot Noordelijke wind. De
zelfde temperaturen als gisteren
of iets lagere.
DONDERDAG: Zon op 5.00, onder
20.14. Maan dp 02.29. onder 12.52.
„Leve de vijfde Mei". Politieke beto
gingen waren door B. en W. van de
hoofdstad verboden, en dus snelden
enkele politie-agenten toe om de orde
te herstellen. Het trottoir bij het
plansoen, waar kort tevoren een bou-
quet rode rozen was neergelegd, werd
afgezet. Op de hoeken bleven echter
zeer veel mensen staan.
Hier kwam het tegen half vijf tot
een uitbarsting. Tientallen agenten
trokken hun sabels en rechercheurs,
met gummiknuppels in de hand, joegen
de menigte, samen met de agenten,
uiteen. Er dreigde even een paniek te
ontstaan, doch in één minuut waren
de straten rondom de hoek van de
Bijenkorf schoon. Speciale aandacht
wijdde de politie aan mensen, die een
rood-wit-blauw embleem op de revers
droegen, en die bij tijd en wijle de
kreet „Leve de vijfde Mei" lieten
schallen.
Een agent van politie werd op de
hoek voor de Bijenkorf door een aan
tal betogers overmeesterd, zodat hij
door zijn collega's met sabels moest
worden ontzet. Anderhalf uur hield de
voelbare spanning op de Dam aan, doch
kort vóór half zes laaide er weer een
rel op, ditmaal tegenover het Beursge
bouw. bij de Cineac op het Damrak.
Ook hier voerde de politie een charge
uit.
Blijkens de spandoeken die tijdens
de betoging werden ontrold waren het
de communisten die op deze wijze hun
protesten lieten horen. In het begin
van deze maand hadden zij de bevol
king van Amsterdam door middel van
pamfletten reeds opgewekt om aan een
betoging deel te nemen.
HE jaarlijkse herdenking van de
Canadese militairen die gedurende
de tweede wereldoorlog in ons land zijn
gesneuveld, vond plaats op de Cana
dese militteire begraafplaats te Groes-
beek. De ambassadeur van Canada in
ons land, de heer Thomas A. Stone, zei
o.m.: „Wij beschouwen deze dag niet
als de onze. Deze plechtigheid op deze
dag en op deze plaats moet een daad
zijn voor al degenen die het hoogste
goed offerden in de strijd voor de
vrijheid".
HET BRITSE passagiersschip „Duke
of York" (4190 ton), dat gister
avond met 477 passagiers- en beman
ningsleden aan boord uit Hoek van
Holland vertrok naar Harwieh, is
hedenmorgen vroeg op ongeveer 45
mjjl ten Oost-Zuidoosten van Harwieh
in aanvaring gekomen met liet Ame
rikaanse s.s. „Haiti Victory" (7607
ton). Het Britse schip verzocht on-
middelijk assistentie. Van vele zijden
snelde hulp toe. Er werden sloepen
uitgelaten. Volgens sommige berich
ten waren hedenmorgen om half acht
alle passagiers van de „Duke of York"
gered, zjj het dat sommige waren ge
wond. Andere berichten meldden even
wel, dat de reddingsacties nog in volle
gang waren.
De nota waarin minister Beyen zijn
voorstel tot vorming van een Europese
tariefgemeenschap nader heeft uitge
werkt, zal vermoedelijk heden uit Den
Haag worden verzonden naar de regerin
gen van de zes landen van het „Kleine
Europa".
Donderdag a.s. begint te Straatsburg
de vijfde zitting der Raadgevende Ver
gadering van de Raad van Europa. Te
voren komt het ministerscomité bijeen
voor het opstellen van de jaarlijkse
boodschap aan de vergadering en het
samenstellen van een rapport over het
geen in het afgelopen jaar is verricht.
Paul van Zeeland, de Belgische mi
nister van Buitenlandse Zaken, zal op
de heden door het ministerscomité te
De Egyptische grondwetscommissie
heeft met algemene stemmen besloten,
een nieuwe grondwet op te stellen met
als uitgangspunt een republikeins staats
bestel.
De Nederlandse minister van Land
bouw, S. L. Mansholt, heeft te Wash
ington verklaard, dat de materiële
schade voor de Nederlandse kaasexpor
teurs als gevolg van de Amerikaanse
invoerbeperkingen „niet zeer groot" is.
De psychologische schade, toegebracht
aan de Nederlandse campagne voor het
verdienen van dollars, is echter aan
zienlijk. Het heeft de minister vele ja
ren gekost de export naar de Ver. Sta
ten op te bouwen. Door het leggen van
beperkingen op de invoer heeft het
congres aan deze export een einde ge
maakt. Het gevolg is nu, dat de produ
centen in Nederland verklaren niet te
geloven in de doeltreffendheid van de
plannen voor het verdienen van dol
lars De invoerbeperkingen in de Ver.
Staten hebben, naar de minister zeide,
het hem zeer moeilijk gemaakt de pro
ducenten van agrarische producten er
in het algemeen toe te brengen mede
werking te verlenen aan plannen, die
het verdienen van dollars ten doel
hebben.
Bij de Brits-Egyptische besprekin
gen over de ontruiming van het Suez-
kanaai door de Engelse troepen zijn
gisteren aanzienlijke vorderingen gc
maakt.
houden bijeenkomst voorstellen indie
nen, waarmede beoogd wordt de Raad
van Europa een nieuwe impuls te ge
ven. Verwacht wordt dat hij een actie
ver optreden van het comité, zowel als
afzonderlijke organisatie, als ook in
zijn betrekkingen met de groep van het
zg. „Kleine Europa" (Frankrijk, West-
Duitsland, Italië, Nederland, België en
Luxemburg), zal voorstellen.
De plaatsvervangers der ministers,
die Dinsdag hebben vergaderd ter op
stelling van de ontwerp-boodschap aan
de Raadgevende Vergadering, konden
geen volledige overeenstemming berei
ken over het standpunt hunner rege
ringen t.a.v. de voor Europa voorge
stelde gemeenschappen op politiek en
verdedigingsgebied. De plaatsvervan
gende minister van Buitenlandse Za
ken van Zweden legde zelfs nog meer
reserve aan de dag dan tevoren aan
gaande het plan voor het instellen van
een Europees Leger.
JJR THOMAS DEHLER, de West-
duitse minister van Justitie, neemt
thans de affaire-Naumann zeer ern-
tig op, zo heeft hij op een bijeen
komst van de buitenlandse persver
eniging te Bonn verklaard. Naumann
is een uiterst intelligent en kundig
man, en had daardoor voor de West-
duitse democratie gevaarlijk kunnen
worden. Uit de stukken was geble
ken, dat hij zijn net over vrijwel elke
rechtse organisatie had gespannen. Hij
onderhield contacten met vele ex
treem-rechtse personen, zoals met
vrienden van Sir Oswald Mosley, de
gewezen Britse fascistenleider, Otto
Skorzeny, de bevrijder van Mussoli-
ni, die thans in Spanje woont, de anti
geallieerde oud-generaal Rameke,
mevrouw Chambrun, de dochter van
de wegens collaboratie gefusilleerde
Franse ex-premier Lavai en Leon
Degrelle.
Bij herhaling waren tal van rechtse
figuren op bezoek geweest bij mevr.
Lea Lucht, een dame van Belgische
herkomst, die zeer bevriend was met
Naumann. Onder hen waren leiders
van verboden politieke groeperingen
en Axmann, de vroegere leider van de
Hitlerjugend. Ook Schacht was er
meer dan eens geweest. Dehler meen
de zelis. dat een aantal functionaris
sen van de vrije democraten contact
met Naumann had onderhouden. I^elfs
de intussen afgezette voorzitter van
de commissie voor buitenlandse za
ken der partij, dr Achenbach, ver
scheen geregeld ten huize van Lea
Lucht. Dehler wenste echter de resul
taten van het onderzoek der partij
commissie af te wachten, alvorens
hieromtrent meer mede te delen.
Volgens Dehler had Nauman de
bedoeling, zijn mensen functies in de
bestaande politieke partijen te laten
bezetten met het oog op de komende
verkiezingen, die „de laatste in haar
soort zouden zijn". Ook moesten er
leden van zijn groep in het parlemen
taire apparaat worden opgenomen.
..om aan het doodsbed ervan te staan".
Naumann beschouwde zich als erfge
naam van Hitier en wenste zijn werk
voort te zetten.
Ter assistentie voeren uit (behalve
f dan de „Haiti Victory" zelf) de red
dingboot van Walton (Surrey), het
Amerikaanse vrachtschip „American
Merchant", de sleepboot „Goliath" uit
Vlissingen en de sleepboot „Blanken
burg" uit Hoek van Holland.
De „Duke of York" is een veerboot
van de Britse spoorwegen en vaart
geregeld tussen de Hoek en Harwieh.
Het schip werd in 1935 gebouwd. De
„Haiti Victory" is eigendom van het
Amerikaanse ministerie van Handel
en staat geregistreerd te San Fran-
cisco.
Officieren der Franse koopvaardij
vloot zijn in de nacht van Maandag
op Dinsdag in staking gegaan, om
kracht bij te zetten aan hun eis tot
invoering van een veertigurige werk-
week in plaats van de acht-en-veertlg-
urige, welke thans van kracht Is.
Bijna alle in de Franse havens lig
gende Franse schepen worden door de
staking getroffen.
Vertegenwoordigers van de Franse
regering en van de rederijen hebben
er op gewezen, dat de exploitatie
kosten der Franse koopvaarders reeds
dertig tot zestig procent hoger liggen
dan in andere landen. Verkorting
van de werktijd voor officieren zou
concurrentie met het buitenland on
mogelijk maken.
De officieren hebben Maandagavond
een compromisvoorstel aan de ver
tegenwoordigers der rederijen over
handigd. Hierop zou heden worden ge
antwoord.
Van de Britse gemeenteraadsverkie
zingen waren gisteravond nog slechts
de uitslagen van vijfhonderd der in
totaal drie-en-zeventighonderd ge
meenten voorhanden. Deze gaven geen
ingrijpende verschuivingen ten gunste
van een der grote partijen te zien-
Donderdag en Zaterdag wordt echter
in het merendeel der gemeenten nog
gestemd.
Soldaat Arie Biever uit Den Haag is
gisteren om elf uur met het lijntoestel
„Walcheren" van de KLM uit Tokio
naar Nederland vertrokken. Het toe
stel wordt morgenavond op Schiphol
verwacht. Te zamen met soldaat Biever
keren in ons land terug vier afgekeur
de Korea-vrijwilligers.
Zoals bekend is, is Arie Biever kort
geleden na een verblijf van 27 maan
den in een communistisch krijgsgevan
genenkamp in Tokio teruggekeerd.
Het opperbevel over de N.A.V.O.-
strjjdkrachten in de Middellandse Zee
zal volgens het Griekse blad Kathime-
rini worden gesplitst in vijf „nationale"
ondercommando's onder Franse, Itali-
PRESIDENT EISENHOWER HEEFT GISTEREN in een boodschap aan
het Amerikaanse Congres voorgesteld, 5.828 millioen dollar uit te trekken
voor de hulpverlening aan het buitenland. Dit betekent, dat het door Truman
voor het fiscale jaar 1953-'54 voorgestelde bedrag met 1.8 milliard dollar wordt
besnoeid. Minister Dulles, die de voordracht in een gecombineerde zitting
van de commissies voor buitenlandse zaken uit het Huis van Afgevaardigden
en de Senaat toelichtte, heeft verklaard, dat de internationale toestand op het
ogenblik kritiek is. Hij zqjde, dat er geen enkel bewijs voorhanden is, dat her
communistische gevaar voor de vrije wereld is verminderd, of in de nabije
toekomst minder zal worden. Eisenhower heeft er in zijn boodschap de nadiuk
op gelegd, dat er meer voor het Verre Oosten meet worden gedaan.
DLIJKENS de cijfers, die Stassen, het
hoofd van het bureau voor Weder
zijdse Veiligheid, aan de beide commis
sies voor Buitenlandse Zaken heeft ver
strekt, is iets meer dan vier milliard
bestemd voor militaire hulp en oplei
ding. Hiervan is 2.5 milliard bestémd
voor Europa, één milliard voor het
Verre Oosten. iets minder dan 475 mil-
lioen voor het Nabije Oosten en twin
tig millioen voor Latijns Amerika.
Verder wordt bijna één milliard ge
vraagd ten behoeve van de wederzijd
se verdediging. Zekere landen in Euro
pa en het Nabije Oosten moeten wor
den geholpen bij de uitvoering van be
langrijke plannen voor de verdediging.
Aldus kan de begroting dezer landen
in evenwicht worden gebracht Vier
honderd millioen van dit bedrag zal
worden verstrekt aan de Franse en de
met hen verbonden Indochinese strijd
krachten in de verbonden staten van
Indo-China. Engeland en Frankrijk
krijgen voorts ieder honderd millioen
dollar voor de vervaardiging van vlieg
tuigen en wapenen voor de NAVO.
Ook is honderd millioen uitgetrokken
voor de levering van tarwe, katoen en
spek door de V.S. aan Engeland. Daar
entegen zal de directe financiële steun
aan dit land worden gehalveerd en eer
lang zelfs geheel ingetrokken.
De twintig millioen voor Latijns
Amerika voorzien in een matige ver
hoging van de militaire en technische
steun aan dit gebied.
Naar wij thans vernemen, is Zondag
11. het zestien-jarige meisje A. B. uit
De Bilt vermoord. Zij werd sinds Zon
dagmiddag vermist. Ilaandag ls zij le
venloos in de gracht bij het fort Rhijnau-
wen in de gemeente Bunnik gevonden
Het lichaam droeg tekenen die wijzen
op een geweldadige dood. De politie zet
het onderzoek met kracht vaart.
Engeland heeft de distributie van
ijzer- en staalproducten, met uitzonde
ring van die van blik, opgeheven.
aanse, Griekse, Turkse en Britse bevel
hebbers. Het besluit hiertoe zou vol
gens het blad zijn genomen op een
bijeenkomst van geallieerde marine
commandanten op Malta, welke op 24
April jl. is gehouden.
De Italiaanse admiraal Girosi behoudt
volgens het blad het commando over
de centrale sector van de Middellandse
Zee. De Griekse vice-admiraal Lappas,
zou het Oostelijke, de Franse vice-
admiraal Sala het Westelijke deel onder
zijn hoede krijgen. Voorts zouden een
Turkse en een Britse admiraal worden
belast met de verantwoordelijkheid
voor resp. het Noordoostelijke en het
Zuidoostelijke deel van het Middel-
landse-Zeebekken.
De Perzische minister-president, dr
Mossadeq, heeft verzocht, meer Ame
rikaanse hulp te mogen ontvangen op
grond van het zogenaamde „punt vier"
van president Truman, dat betrekking
heeft op de hulpverlening aan econo
misch minder ontwikkelde landen Hij
wil deze hulp in het bijzonder hebben
voor industriële ontwikkeling van het
land. Voor de periode tot Juni 1953 is
aan Perzie een bedrag van 44 millioen
dollar toegewezen. Twee weken gele
den is officieel bekend gemaakt, dat
Perzie daarvan reeds 23 millioen dollar
heeft verbruikt.
°e °°stfnnjkse minister van Buiten
landse Zaken, dr Karl Gruber, heeft
d elu dat ziJn officiële bezoek
m H n a,!?s V^tgesteld op 19 en
-0 Mei a.s. Politieke waarnemers in
^f,ne,n zAn van mening .dat Gruber
met de Westduitse regering zal spre-
Ken over de handelsbetrekkingen tus
sen Oostenrijk en West-Duitsland en
waarschijnlijk ook over de Duitse
eigendommen in Oostenrijk.