De Koningin en Prins bezochten
atoomreactor te Kjeller
Weer nieuwe
vliegtuigen
Noordelijk voorstel is
basis voor accoord
Frankrijk overweegt weer
beroep op de VN
Ook Von Manstein weer vrij
Grappige momenten in een
kinderziekenhuis
Receptie van Noorse
Nederlanders
Veelhoekshandel in
geldsoorten
Renault-fabrieken
gesloten
Toch nog kans op
verwerping
Karei Strassburger
overleden
Vrijdag 8 Mei 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 11713
Dagblad voor Den Helder, KoegrasTexel, Wieringen en Anna Paulowna
TWEEDE GLORIEDAG IN NOORWEGEN
Hawker Hunterkomt
medio 1956
Binnenkort:
Succesvolle smokkel jacht
in Indonesië
WEERBERICHT
Veertigduizend arbeiders
werkloos
Optimisme te Panmoendjon
Bezwaren tegen dreigende druk
op krijgsgevangenen
Geredden van ,,Duke of York
Het rampenfonds
blijft groeien
Uiterst belangrijke'vragen aan
Amerikaanse regering
Vreemdelingen
verkeer
Vietminh-troepen op de
terugtocht
Maarschalk Juin naar
Nederland
Het dorp huldigde hem
Luchtvaartconferentie
Grote Vier boeken
vooruitgang
Directie:
BIJLSWA en C. KRAK
Hoofdredacteur,
a M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den t 1—. elk woord meer
5 cent
Abonnementen pet Kwar
taal f 6.05 - per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen f 0.49
IffAS DE EERSTE DAG VAN HEI KONINKLIJKE BEZOEK aan
Noorwegen reeds een aaneenschakeling van glorieuze momenten op
de tweede dag hebben Koningin Juliana en Prins Bernhard zich een nog
grotere plaats in de harten der Noren veroverd. Zij hebben zich bovendien
bij hun bezoek aan het NoorsNederlandse instituut voor atoomonderzoek
te Kjeller belangstellende en intelligente bezoekers getoond, die steeds met tot
de kern van de kwestie doordringende vragen inlichtingen van de daar
werkzame wetenschapsmensen trachtten te verkrijgen. Er is daar in Kjeller
ter herinnering aan het bezoek aan de Koningin een zilveren Vikingscheepje
aangeboden, dat tevoren in lichte mate radio-actief was gemaakt. Voor de
Nederlandse kolonie in Noorwegen was er een extra verrassing: zeer vele
landgenoten, die vaak al enige tientallen jaren daarginds verblijf houden, zijn
gisteren op de legatie te Oslo aan de Koningin en de Prins voorgesteld. Het
was een ontmoetingdie zij niet gauw zullen vergeten.
MET ENIGE SPANNING hadden de
leiders en het personeel van het
Noors-Nederlandse instituut voor
atoomonderzoek te Kjeller het bezoek
van de „hoogste inspecteurs van dit
Noors-Nederlandse bedrijf" tegemoet
gezien. De wetenschapsmensen hecht
ten grote betekenis aan dit bezoek. Dat
moge onder meer blijken uit het feit,
dat de Noorse leider, de heer Gunner
Randers, de hoge gasten verwelkomde
met een kort „college" over de beteke
nis van dit onderzoekingswerk voor
beide samenwerkende landen, en over
de wijze, waarop dit werk wordt ver
richt. Daarna maakte het gezelschap
In het midden van 1956 zal Neder
land de beschikking krijgen over En
gelse Hawker „Hunter"-vliegtuigen,
zeer snelle straaljagers, die de inmid
dels verouderde Gloster „Meteors" zul
len moeten vervangen. Deze machines
zullen gedeeltelijk bij Fokker worden
gebouwd. De Marine-luchtvaartdienst
krijgt „Avengers", als opvolgers van
de „Fireflies". De „Harpoons" van de
MLD zullen het veld moeten ruimen
voor de Amerikaanse „Neptunus". Zeer
binnenkort krijgt de MLD vier hef-
schroefvliegtuigen.
Een aantal landen van de Europese
Betalingsunie zal waarschijnlijk nog in
de loop van deze maand een begin ma
ken met de veelhoekshandel in vreem
de geldsoorten. Volgens verwachting
zullen Nederland, België, Engeland,
Frankrijk, West-Duitsland, Zwitserland
en Zweden aan deze handel deelnemen.
Op het ogenblik is het zo, dat een
Engelse bank slechts Franse francs met
een bank in Frankrijk en guldens met
een bank in Nederland kan verhande
len. Gaan de plannen door, dan zal een
handel in guldens mogelijk worden
tussen bv. 'n Engelse bank en een in elk
der andere aangesloten landen. Men
verwacht, dat er van deze in hoofd
zaak technische verbetering ook een
stimulans voor de veelhoekshandel in
goederen zal uitgaan.
Snelle Indonesische patrouilleboten,
die uitgerust zijn met radar en radio
telefonie, zijn thans bezig een eind te
maken aan de eens zo bloeiende smok
kelhandel tussen Indonesië en bmga-
pore. Voordat de regering een grote
actie begon om deze te
werd voor ongeveer 180 millioen
Strait Dollars per jaar aan goederen
illegaal naar Singapore overgebracht.
Sinds vorig jaar Mei legden patrouille
boten van de douane beslag op S°®~
deren ter waarde van 87.422.671 dol
lars, voor liet merendeel bestaande
uit rubber, copra, koffie en peper.
Tegen eind 1952 was de smokkelhan
del met ongeveer een derde vermin
derd en thans is deze handel tussen
Indonesië en Singapore haast mei
meer mogelijk.
Woensdag is te Djakarta opnieuw
een handelsverdrag tussen Indonesië
en Polen geparafeerd.
een rondgang door de laboratoria en
tenslotte bezichtigde het de grote kern
reactor. Het zag als het ware een
practische demonstratie, toen de heer
Randers enkele zilveren vikingscheep
jes in de reactor plaatste en ze een
korte, lichte bestraling deed onder
gaan.
Een uur duurde het bezoek. Toen
keerde men naar het koninklijk paleis
terug, om zich daar gereed te maken
voor de lunch op het buitengoed Dron-
ningen. welke door de koningin werd
aangeboden.
De versiering van de eetzaal met
tulpen en anjers had aller bewonde
ring over de lunch wa6 men opge
togen. maar nog het grootst was het
enthousiasme over het prachtige uit
zicht, dat men van Dronningen af over
de omgeving had.
's MIDDAGS bezocht de Koningin sa
men met koning Haakon de kin
derafdeling van het Rijksziekenhuis te
Oslo, een uiterst modern gebouw met
dito inrichting, dat na de oorlog door
Zweden is geschonken. Het eerst ging
de belangstelling van onze vorstin uit
naar de couveusekinderen, daarna be
zocht zij achtereenvolgens ook de an
dere afdelingen. Vooral hier toonde de
Koningin zich als de moeder van een
gezin. Óveral deden zich grappige ta
fereeltjes voor. Zo vroeg de Noorse
koning op zeker moment aan een jon
getje van misschien vijf jaar: „Hoe
oud ben jij?" Het antwoord kwam
prompt en werd gevolgd door de we
dervraag: „En hoe oud ben jij wel?"
De Prins werd intussen rondgeleid
op de scheepswerf „Akers Mek. Werk-
sted". In gezelschap van kroonprins
Verwachting tot hedenavond.
VRIJ ZONNIG
Droog en vrij zonnig weer.
Zwakke tot matige wind uit
Noordelijke richtingen. Dezelfde
temperaturen als gisteren of iets
hogere.
ZATERDAG: Zon op 4.56, onder
20.17. Maan op 03.00, onder 15.44.
Er is Donderdag niet gewerkt in de
Renault-fabrieken te Parijs. De staking
in de bekledingsafdeling, die nu reeds
drie weken lang de vervaardiging van
kiene auto's verhindert, heeft de be
drijfsleiding doen besluiten, de arbeid
in het gehele bedrijf stil te leggen.
Veertigduizend arbeiders zijn hierdoor
werkloos geworden. Het verlies voor
de Franse staat bedraagt een milliard
francs per week.
De staking van de Franse koopvaar-
dijofficieren duurt voort. Veertig sche
pen kunnen de havens niet verlaten.
Voor Indo-China bestemde vaartuigen
worden door de actie echter niet ge
troffen.
Olaf bezichtigde hij de technische afde
lingen, maar inzonderheid het zeer
moderne sociale gedeelte, waar voor
het personeel uitstekend wordt ge
zorgd.
Tenslotte wss er dan de ontvangst
op de Nederlandse legatie .Honderden
stonden hier te wachten, toen de Ko
ningin en de Prins arriveerden. Even
later ging een stroom van Nederlan
ders met hun familieleden van Noorse
afkomst het gebouw binnen, om de
vorstelijke personen de hand te druk
ken, en geschenken aan te bieden. Na
de officiële begroeting verbleef de
Koningin nog geruime tijd temidden
van de Noorse Nederlanders en onder
hield zich met hen als in een familie
kring.
Koningin Juliana en Prins Bernhard
brachten Woensdag samen met Ko
ning Haakon en Kroonprins Olaf
van Noorwegen een bezoek aan de
oude vesting Akershus.
rEALLIEERDE OFFICIEREN TE PANMOENDJON zijn voorzichtig optimis-
tisch gestemd, nu de communisten zyn gekomen met een belangrijk en
opbouwend voorstel aangaande het lot van de krijgsgevangenen. Voorgesteld
is immers, de gevangenen, die niet naar huis terug willen, in Korea te laten
blijven en onder toezicht te stellen van een commissie uit vijf landen. De
landen, waaruit de gevangenen afkomstig zijn, zouden vertegenwoordigers
mogen zenden om met hen te spreken. Gevangenen, die wel naar huis terug
willen gaan, zouden binnen twee maanden moeten worden teruggezonden. De
verbondenen achtten het voorstel Donderdag zo belangrijk, dat zij respijt tot
Zaterdag verzochten, om contact met de respectieve regeringen te kunnen
opnemen. Men meent te Panmoendjon, dat deze voorstellen de bestaande
impasse hebben doorbroken en dat het nu mogelijk zal zijn, de besprekin
gen op vruchtdragende wijze voort te. zetten.
gewaarschuwd dat het opperbevel van
de VN in Korea niet bereid is, de on
derhandelingen tot in lengte van da
gen te rekken. „Wij streven naar een
eervolle vrede, doch zullen niet dul
den. dat onze vijanden daar de onder
handelingen gebruiken om militaire
voordelen te behalen", aldus Dulles.
TE WASHINGTON is men'ten aan-
zien van deze voorstellen iets voor
zichtiger gestemd dan te Londen, om
dat men daar van mening is, dat de
communisten geen rekening houden
met een belangrijk punt van de Ame
rikaanse politiek. Washington meent,
dat geen enkele krijgsgevangene voor
onbepaalde tijd gevangen mag worden
gezet, wanneer hij zich niet naar zijn
woonplaats wil laten terugzenden. Aan
vaarding van het communistische voor-
zou misschien neerkomen op een on
gerechtvaardigde druk op de gevange
nen, om te repatriëren. De kans bestaat
dan ook, dat het communistische voor
stel wordt verworpen, indien dit punt
wordt gehandhaafd.
Te Londen meent men echter, dat de
voorstellen een goede basis voor on
derhandelingen vormen, al is men er
ook hier van overtuigd, dat het ont
breken van een tijdsgrens voor inter
nering der krijgsgevangenen voor het
geval er op een politieke conferentie
geen accoord wordt bereikt, tot ver
zet der geallieerden zal leiden.
Foster Dulles, de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, heeftin
een rede te New York de communisten
Tot op heden is in het Nationale
Rampenfonds een bedrag van f 110,9
millioen bijeengebracht. Dit is ten
opzichte van Donderdag weer een
vooruitgang van twee ton.
Het hoofd van de veldpredikers en
aalmoezeniers van de Amerikaanse
luchtmacht, generaal-majoor Carpenter,
heeft 26.000 dollar aangeboden aan de
Nederlandse ambassadeur te Washing
ton, dr J. H. van Royen, voor hulo aan
de getroffenen van de overstromings
ramp.
Het bedrag is op Palmzondag door
personeel van de Amerikaanse lucht
macht over de gehele wereld bijeenge
bracht. Het personeel van de lucht
macht in Europa had reeds eerder een
bedrag verzameld. Generaal Carpenter
die het geteisterde gebied met e.gen
ogen aanschouwde, nam het initiatief
tot deze actie.
PITTIGE BUIT VOOR DE
NOORSE POLITIE
Drie Duitsers en een Noor, die met.
een oude Duitse vissersboot uit Neder
land kwamen, probeerden in de om
geving van Oslo 14.000 liter jenever
het land van de middernachtzon bin
nen te smokkelen. Zij werden echter
door de politie gesnapt met hun
„Schnaps"
CRANKR1JK, DAT ZICH AANVANKELIJK had gekant tegen een voorstel
van de Amerikaanse regering, om de communistische inval in Laos voor
de Verenigde Naties te brengen, heeft thans de zaak opnieuw in overweging.
Het heeft in een nota aan Washington een aantal „uiterst belangrijke" vra
gen gesteld, zo verluidt in de Amerikaanse hoofdstad. Over de inhoud ervan
is overigens niets medegedeeld. Parijs zal, zo wordt verder gezegd, zijn hou
ding nader bepalen, zodra de Amerikaanse regering op de vragen heeft ge
antwoord. Echter verluidt uit de omgeving van de Franse regering, dat er
voorlopig in feite geen sprake zal zijn van een beroep op de VN.
nEZER dagen is een rapport versche-
nen, dat is samengesteld door een
commissie onder voorzitterschap van
dr Hirschfeld, welke commissie was
bijeengekomen op verzoek van de Al
gemene Nederlandse Vereniging voor
Vreemdelingenverkeer. Deze commis
sie had de opdracht na te gaan of het
vreemdelingenverkeer in Nederland op
bevredigende wijze wordt gestimuleerd
en zo niet, welke maatregelen zouden
moeten worden genomen om voor de
toekomst een betere organisatie in to
richten.
Nu wil het feit, dat dit rapport eigen
lijk vernietigend is voor de A.N.V.V. De
commissie komt tot de conclusie, dat
een particuliere vereniging in een tijd
waarin het vreemdelingenverkeer tot
een soort industrie is geworden, niet
meer in staat is de belangen van het
toerisme naar behoren te dienen.
Wij hebben bij andere gelegenheden
al eens gezegd, dat ook naar onze me
ning de particuliere Vereniging voor
Vreemdelingenverkeer, ook al arbeidt
zij met een vrije zware subsidie van
Overheidswege, in haar werkzaamheid
altijd wordt geremd door de omstandig
heid dat zij eigenlijk voor ieder wisse
wasje bij de overheid moet aanklop
pen.
Wij zijn verklaarde tegenstanders van
een te verregaande overheidsbemoeiing.
Doch wanneer wij zien hoe in het bui
tenland de overheid het vreemdelin
genverkeer stimuleert, hoe er hoge
commissariaten voor toerisme bestaan,
die werken met een enorm budget, dan
moet het wel zo zijn dat alleen directe
overheidsbemoeiing met het vreemde
lingenverkeer een gunstige uitwerking
op het bezoek van buitenlanders aan
ons land kan hebben.
Tot deze conclusie komt ook, zoals
wij zeiden, het rapport van de commis
sie Hirschfeld. Deze commissie doet aan
de A.N.V.V. vérgaande voorstellen, die
tot resultaat zullen hebben dat de
A.N.V.V. in haar huidige vorm zal ver
dwijnen en mét haar uiteraard de thans
bestaande plaatselijke verenigingen
voor Vreemdelingenverkeer, die op
een of andere wijze in de overkoepe
lende vereniging in Den Haag zijn on-
dergebracht.
Was het nu zo, dat een overheidsin
stelling op het gebied van het vreem
delingenverkeer enigszins de vrije
hand kreeg waar improvisatie zo ont
zaglijk belangrijk Is, dan zouden wij
met directe overheidsbemoeiing vrede
kunnen'hebben. Maar wij vrezen, dat
uitvoering van de conclusies, waartoe
de commissie Hirschfeld is gekomen,
tevens betekent, dat het vreemdelingen
verkeer in de ambtelijke sfeer wordt
betrokken, met alle gevolgen van dien.
Het lükt ons daarom aanbevelens
waardig, dat er gezocht wordt naar een
vorm van overheidsingrijpen, welke
het particuliere initiatief niet in dis-
crediet brengt. Wij kunnen zo in eens
niet zeggen waar precies het contact
moet liggen, maar dat in de nabije toe
komst aan propaganda voor het vreem
delingenverkeer naar ons land veel
meer zal moeten worden gedaan dan
tot nu toe het geval is, is buiten kijf.
Het gaat niet aan. dat de overheid als
het ware glimlachend de deviezen op
strijkt. welke hier te lande door bui
tenlanders worden gebracht. Zij zal
met ruime hand van deze inkomsten
voor reclame moeten afstaan. Deze con
clusie van het rapport Hirschfeld
lijkt ons eveneens een bijzonder fT]
belangrijke. 1
FRANKRIJK heeft bezwaar tegen be
handeling van de zaak door de Ver.
Naties, omdat zij zou leiden tot critiek
op het Franse koloniale beleid, en niet
tot de zo nodige internationale militai
re hulp. Aan een rechtstreeks beroep
op de Veiligheidsraad wordt in het ge
heel niet gedacht, omdat de Sovjet-
Unie daar zeker haar veto zou doen
gelden.
Intussen trekken de Vietminh-een-
heden, die tot diep in Laos waren
doorgedrongen, terug. Troepen, die
enige dagen geleden nog op twintig ki
lometer ten Noorden van Loeang Pra-
bang stonden, liggen thans in nieuwe
stellingen, zestig kilometer Noordelij
ker. De colonne, die door het dal van
de Mekong naar Paksan, aan de grens
met Thailand, oprukte, is eveneens op
de terugtocht. Het is niet onmogelijk,
dat dit gebeurt met hel oog op het na
derende regenseizoen, dat handhaving
der ver vooruitgeschoven posities zeer
moeilijk zou maken. Evenmin is het
echter uitgesloten, dat de Vietminh-
troepen zich moeten aanpassen aan het
huidige Russische vredesoffensief en in
verband daarmee afzien van hun op
mars naar de Siamese grens.
Maarschalk Juin, inspecteur-generaal
van het Franse leger en bevelhebber
van de geallieerde strijdkrachten in
Centraal-Europa, zal van 17 tot 19 Mei
een bezoek brengen aan België en
Nederland. Op 18 Mei zal hij in ons
land arriveren. Volgens AFP zal maar
schalk Juin in ons land kaderoefenin
gen bijwonen.
Een groep geredden van de Duke
of York, de bij een botsing zwaai
gehavende Britse veerboot, bij haar
aankomst te Dover.
JJE VOORMALIGE Duitse veldmaar
schalk Von Manstein is van gisteren
af vrij man. De Britse autoriteiten heb
ben hem ervan in kennis gesteld, dat
hem de rest van zijn gevangenisstraf
van twaalf jaar wegens oorlogsmisda
den, is kwijtgescholden. Hij woont se
dert enige weken in een kasteel in de
omgeving van Allmendingen in Zuid-
VYest-DuitsIand. (Tlern was op medi
sche gronden toegestaan de gevangenis
te verlaten i.
Te Trelleborg in Zweden is op 53-
jarige leeftijd aan een hartverlamming
overleden dc heer Karei Strassburger,
directeur van het circus van deze naam.
Hg stond op het punt een tournée door
dit land te beginnen. Met hem is één
der laatste pur sang circusdirecteuren
heengegaan. In* Nederland genoot hjj
een grote populariteit en men hield
van zijn circus om zijn programma's,
maar vooral ook om zijn mooie paar
den.
Karei Strassburger werd in 1899 ge
boren en trad reeds op toen hij zes jaar
was. Toen hij tien jaar oud was ver
toonde hij zes ponies in vrijheid en
ïï£.oe Jaar iater reed hiJ hogeschool. In
1928 bezocht het circus voor het eerst
ons land. Karei Strassburger die in
middels in de zakelijke leiding was op
genomen, werd directeur in het fa
miliebedrijf, toen het circus zich in
1936 voorgoed in ons land vestigde. De
overledene zal te Hilversum begraven
worden, waar het circus zijn winter
kwartier heeft.
Het bericht van diens vrijlating werd
Von Manstein door de burgemeester
van Allmendingen medegedeeld. Later
op de dag werd de vrijgelatene gehul
digd door een deputatie van de plaat
selijke bevolking, bestaande uit de bur
gemeester, onderwijzers, katholieke
geestelijken en de dorpsfanfare. School
kinderen brachten bloemen voor Von
Manstein mee.
Von Manstein sprak een dankwoord,
waarin hij zeide te hopen op uiteinde
lijke verzoening tussen de volkerenen
eenwording van Europa. Ook uitte hij
de hoop. dat allen, die nog niet zijn
vrijgelaten, spoedig de vrijheid zullen
herkrijgen. Toen de veldmaarschalk
zijn toespraak had beëindigd, hief de
menigte spontaan het „Deutschland,
Deutschland über alles" aan.
De Westelijke mogendheden hebben
het Russische voorstel, om de drie
luchtcorndors boven Duitsland te ver
vangen door een enkele, aanvaard. De
corridor zal echter breed genoeg moe
ten zijn om een rechtstreekse verbin
ding Berlijn—Hamburg en Berlijn—
Frankfort mogelijk te maken. De Rus
sen willen een corridor van 120 km
breedte toestaan, hetgeen voor het
luchtverkeer op genoemde lijnen een
grote omweg zou meebrengen.
MOEDERDAGTAART VOOR
KONINGIN JULIANA
Een deputatie van de Nederlandse
Banketbakkersvereniging heeft, even
als vorig jaar, gisteren op paleis Soest-
dijk een moederdagtaart voor konin
gin Juliana aangeboden.