Kerk, twee huisjes en twee herbergen D' Het IJzeren Gordijn gaat open voor de kruiser „Sverdlov Europa's grootste circus komt naar Nederland Russisch vlagvertoon op de rede van Spithead Het toekomstig trefpunt van de padvinders? Grillig grapje van Vader Tijd Kon ijnen-domein Bestemming Rode marine in het kielzog van haar voorgangster Franz Althof f: klasssiek en reusachtig Drie pistes en een enorme renbaan Het programma Oude glorie Althoff Gulden dagen Traditie Mart liet zich hij ten door drie adders PERSINGEN van Nederland (Van onze speciale verslaggever) hilDDEN IN DE WIJDE OOYPOLDER, die zich ten Oosten van Nijmegen uitstrekt, ligt een plaatsje, dat zelfs op zeer uitgebreide kaarten niet staat aangegeven. Geen won der, het is het kleinste dorpje van Nederland. Slechts één weg, die dicht bij de Waalbrug in Nijmegen begint en in de rich ting van Ubbergen, tot welke gemeente het behoort, ver dwijnt, loopt er langs. Persingen heet het plaatsje. Het be staat uit een kerk, twee boerenhoeven - die bovendien tot café zijn ingericht en twee gewone woonhuizen. Ziedaar het gehele dorp, werkelijk een zelfstandig dorp, want het ligt volkomen geïsoleerd, op een soort terp, die het vroeger tegen overstromingen moest beschermen. De weg erheen kronkelt in grillige bochten maar loopt toch in hoofdzaak parallel met de verkeersweg naar Ubbergen en verder naar Kranenburg en Kleef in Duitsland door de polder, die op de dag, dat wij Persingen bezoeken, glinstert in een koesterende voor jaarszon. Van deze landweg af heeft men een prachtig ge zicht op de heuvelrug een uitloper van het Reichswald waartegen en waarop Ubbergen, Beek en Berg en Dal liggen. Bomen en struiken hebben zich getooid in de fraaiste pastel tinten. De natuur viert hier uitbundig haar lentefeest. Het oude kerkje in Persingen, dat op het ogen blik gerestaureerd wordt. Als het gereed is, zal het misschien het middelpunt worden van de Nederlandse padvinderij. VAN WELKE KANT men ook de Ooypolder inkijkt van Nijmegen af, of staande in Ubbergen. het is een wonderlijk gezicht het geheel geïso leerde plaatsje Persingen eenzaam te zien liggen. Het lijkt of vader Tijd eens in een dartele bui een kerkje en wat huizen grillig bij elkaar op een verhe venheid temidden van de grazige wei den heeft neergezet, om zich zelf aan zijn grap te verlustigen en om de lange horizonlijn speels te onderbreken. Zo lykt het inderdaad: een grillig grapje. Maar de historie van Persingen ver telt ons, dat hier eens een veel groter dorp lag. Wat nu nog over is, zijn de laatste resten van een welvarende heerlijkheid, waarvan het lagere ge deelte met het kasteel aan de herhaalde overstromingen en vooral aan de ijs gang van 1809 ten offer viel. De kerk was er reeds in de dertiende eeuw en zou aan de H. Dionysius gewijd geweest zijn, hoewel latere onderzoekingen hier omtrent twijfel hebben doen rijzen. Van het thans nog staande bedehuis dateert het schip uit de veertiende eeuw en de toren uit de vijftiende eeuw. Het kerkje was oorspronkelijk de R.K. eredienst toegewijd; later ging het in Hervormde handen over. Toen van het dorp weinig meer over was, stond het lange tijd leeg, totdat het in 1898 verkocht werd en er twee woonhuizen in werden gemaakt. Dat was geen suc ces. In 1907 wilde de toenmalige eige naresse, de familie Braam, het gebouw laten slopen. Dat zou heel erg jammer geweest zijn, omdat het karakter van Persingen als zelfstandig dorpje dan verloren gegaan zou zijn. Bovenalen moeten we zuinig zijn op onze oude bouwwerken. Dat vonden ook het ge meentebestuur van Ubbergen en een aantal burgers van deze plaats. Men legde geld bij elkaar en op 26 Novem ber 1907 werd de koopakte getekend, waarbij het kerkje voor f 500.in han den van de gemeente oveiging. WAT DOEN WE er nu mee?" was blijkbaar jaren lang de pijn lijke vraag voor de plaatselijke overheid. Het gebouw werd verwaar loosd. Na de watersnood van 1926 bracht men er hopen zand in met de bedoeling daarop het vee in veiligheid te bren gen, wanneer Persingen weer eens van het water te lijden zou krijgen. Daarna is het opslagruimte geweest voor landbouwwerktuigen en op een dag ontdekten de Ubbergse gemeente ambtenaren zelfs, dat de paar boeren, die bij het kerkje woonden, er hun ko nijnen in lieten rondhuppelen.... Een uit zijn woning gezet gezin heeft er enige tijd onderdak gevonden en in September 1944 bij de bevrijding wer- den er gewon ;*on in ondergebraent, waardoor het gebouw door beide oor" logvoerende partijen gespaard werd. NU EINDELIJK zal het kerkje ver- moedelijk een goede en blijvende bestemming krijgen. Wellicht zal het nog een grote bekendheid verwer ven en zal Persingen daardoor niet lan ger het vergeten „kleinste Nederlandse dorp" blijven. De burgemeester van Ubbergen, mr P. M. H. Sassen, die als hij achter zijn bureau in zijn werkkamer op het ge meentehuis de Ooypolder inkijkt en dan het speelgoeddorp met zijn pitto- resque contouren ziet liggen, vertelt er ons van in hoopvolle verwachting. De Verkenners hebben toestemming ge kregen er een St Jorisbeeld St JoTis Is de schutspatroon van de padvinders in te zetten. Op St Jorisdag. dat was 23 April j.1., zijn talrijke padvinders uit een wijde omtrek naar Persingen getrokken om deze dag gezamenlijk te Vieren. Men wil verder gaan. Men w il Per singen en Ubbergen, dat rijk met natuurschoon gezegend is op St Joris dag tot een verzamelpunt maken van de afgevaardigden van alle Nederlandse padvinders, tot in de verste uithoeken van ons land. Men wil Persingen en het kerkje en het St Jorisbeeld met de Nederlandse padvinders laten samen groeien. Dat Is geen slecht idee. En om daar toe een steentje bij te dragen zoekt de archivaris van de gemeente Nijmegen thans naar gegevens over het kerkje, teneinde zijn geschiedenis te kunnen beschrijven, voor de padvinders en voor alle belangstellende Nederlanders. In een hoekje van het kerkje in Persingen is het beeld van St. Joris (de schutspatroon van de padvinders met de draak geplaatst. OCH ER IS MEER. Het kerkje moest broodnodig gerestaureerd worden. Daarmede was op zijn minst f 50.000,gemoeid. Gemeente, Rijk en anderen waren bereid een aan zienlijk deel van de kosten te dragen. Doch toen bleef er toch nog een tekort van 30% van het totale bedrag. „Willen jullie dit niet betalen?" vroeg burgemeester Sassen aan de Verken- ners. Zê wilden het! Vele karweitjes j brachten vele heitjes op en verleden i ;,aar legden de knapen het ontbreken- de bedrag op tafel. Met de restauratie is inmiddels een i begin gemaakt. Het zal vermoedelijk Augustus of September worden, voor het kerkje officieel voor zijn nieuwe doel in gebruik genomen kan worden. De toren is enkele jaren geleden voorlopig hersteld. Hij zou ook nog wel eens een goede beurt kunnen gebrui ken. maar dat kan het Ubbergse bruin tje niet trekken.... Een kerkje, twee kroegen en twee ar beiderswoningen, ziedaar het kleinste dorpje van Nederland. In één van de herbergen komt nog wel eens bezoek, in de andere is de klandizie minder. Vraag ons niet, waar die dorstigen in de wijde, eenzame Ooypolder vandaan komen. Trekt u zelf eens op onderzoek uit. Persingen is het waard. U kunt het treffen, want bij feestelijke gelegenhe den wordt het door flood-light verTtcht. En dat is een fantastisch gezicht in de omgevende duisternis. VAN de betrekkelijk weinige monarchieën, die er na de Eerste Wereld oorlog zijn overgebleven, staat wel geen zozeer In de belangstelling der gehele wereld als die van Engeland. Thans richten de ogen der wereld zich op de tweede Juni, de dag waarop Engeland's huidige vor-Cin Elizabeth plechtig tot Koningin van Groot Brittannië en de Dominions zal worden ge kroond. Vele vooraanstaande figuren uit de gehele wereld zullen deze plech tigheid bijwonen en vele mogendheden hebben gehoor gegeven aan de Britse uitnodiging tot deelname aan de internationale vlootrevue op de rede van Spithead. waar zij door één of meer oorlog-ochepen vertegenwoordigd zullen worden. Het heeft wel zeer de aandacht getrokken, dat ook de Russische rege ring de tot haar gerichte invitatie heeft aanvaard, want ook ter zee schenen de Russen zich achter het IJzeren Gordijn op te sluiten en geen enkel maritiem contact met andere naties te wensen. huid. Zij maakten nimmer zoals de oorlogsbodems der vrije wereld oefenreizen naar andere landen of lie ten de rode vlag met de sikkel en hamer als vlagvertoon op andere zeeën wapperen. Dit laatste sloot vrij goed aan bij de zeer bescheiden rol, welke de Russi sche Marine, waarvan de Czaar-tim- merman Peter de Grote de grondlegger was, in de loop der eeuwen ter zee heeft gespeeld. Ouderen herinneren zich nog de tragische tocht, van admiraal Rodjest- wenski, die tijdens de Russisch-Japanse oorlog in de jaren 19041905 met zijn vloot vanuit het Hoge Noorden naar het Verre Oosten werd gedirigeerd om daar de Japanners slag te leveren. De vlootvoogd van Czaar Nicolaas II scheen de Japanners reeds bij Dog- gersbank te vermoeden, hij viel er al thans de zich daar bevindende niets vermoedende Engelse vissersvloot aan, wat Rusland op de rand van een oor log met de toen sterkste zeemogend heid ter wereld bracht. Na een moei lijke tocht rond de Kaap bereikten de Russische schepen ten slotte het eiland Tsoesjima in de Straat van Korea. Daar troffen zij inderdaad de Japan ners aan, die hen echter geheel vernie tigden. Ook zonder zeeslagen deed de Czaris- tische Marine van zich spreken. Een nederlaag komt nooit alleen. Reeds lang had het op de vloot gebroeid. Toen tot overmaat van ramp op 14 Juni 1905 aan de bemanning van de in de haven van Odessa liggende pant serkruiser „Potemkin" ondeugdelijk voedsel werd verstrekt, vormde dit het signaal tot een grote opstand, waarbij de muiters er in slaagden het gehele schip te overmeesteren. In de dertiger jaren werd dit het gegeven voor de rOEN DE ACCEPTATIE bekend werd, viel het te verwachten, dal de Russen, die er zozeer op gesteld zijn hun prestige jegens andere landen hoog te houden, zeker niet met een kleine of verouderde oorlogsbodem zouden verschijnen, doch voor een waardige vertegenwoordiging zouden zorgen. In een tweede mededeling maakten zij bekend, dat de ultra-moderne tien duizend ton metende kruiser Sverd lov" aan de vlootrevue zou deelnemen. Tevergeefs werd in vele handboeken naar bijzonderheden over dit schip ge speurd, die niet werden aangetroffen, omdat het schip nog maar kort in de vaart blijkt te zijn en er over het alge meen maar weinig van de huidige Russische marine bekend is. Naar ver luidt is de .Sverdlov" voorzien van een moderne gevechtsinstallatie. Zij zou twaalf zes-duims kanons hebben en een snelheid van 35 knopen kunnen kalen. Tast men omtrent de sterkte van de Russische bovenwatervloot volkomen in het duister, met zekerheid mag wor den aangenomen, dat de Russen in de naoorlogse jaren een sterke vloot van duikboten hebben gebouwd. Generaal Gruenther, de staf-chef van de NAVO, schatte dezer dagen het aanta' zeegaande eenheden voorzichtigheids halve-of 300. Meermalen--is evemmi het aantal van 400 genoemd. De overige schepen van de Sovjets blijven behalve misschien dan voor de Inlichtingendiensten in een waas van volkomen geheimzinnigheid ge- (Van een onzer redacteuren) MEDERLAND zal In de zomer van dit jaar de gastvrouwe zijn van het grootste circus van betreft zal er gewerkt Zo kunnen degenen, die worden in Alkmaar (19, 20, 21 en 22 Juni), te Hoorn (23, 24 en 25 Juni) te Heemstede (15-18 Ju ni), en voorts waar schijnlijk in Amsterdam, Bussum en Hilversum. 's morgens een bezoek aan de staltenten bren gen, tevens de repetities in de grote tent gade slaan. Elke Zondagoch tend wordt er in het die renpark een concert ge- Van de omvang van geven. De ervaring heeft Althoff's onderneming bewezen, dat met het in oude glorie herstellen krijgt men een indruk, Europa""tëvéns één der wanneer wij zeggen, dat van dit zeer eigene cir-- grootste ter wereld: het de eigenlijke tent vijf en cusgebruik een goede reuzenbedrijf van Franz tachtig meter lang is en gooi is gedaan. In de ste- ruimte biedt aan tien- den waar Althoff werkte, duizend toeschouwers. Er plachten telkenmale hon- zijn drie pistes en een derden naar het Zondag- renbaan van vijftig me- morgenconcert in de zo Althoff. Onlangs meldden wij reeds, dat er een uit wisseling tot stand zou komen tussen het Neder landse circus Mikkenie en dit Duitse circus, genpark waardoor Mikkenie in liefst 150 wagens het buitenland zal tour neren en Althoff Neder land voor zijn rekening zal nemen. Interessant is in dit verband, dat de staf van Mikkenie tijde lijk aan circus Althoff zal worden verbonden, terwijl de staf van dat circus met Mikkenie en ter middellijn. Het wa- omvat maar (een kleine stad op wielen) en de tractietros telt 25 zware tractoren. Het is voor de duizendkunste naars, die gelijk loods- visjes het circus op zijn romantische omgeving te komen luisteren. TEN CIRCUS verwerft zich echter roem door zijn programma's en pas kele andere Europese treffen, geen geringe op landen zal bereizen. Door gave terreinen te vinden deze uitwisseling is het die groot mogelijk geworden, dat Althoff, in aansluiting op een tournee door Frank tournee's vergezellen en de tweede plaats door die overal in den lande zjjn omvang. Het pro- de voorbereidingen voor gramma van Althoff, dat de komst van het circus jn Amerikaans tempo, zonder onderbreking wordt afgewerkt, telt genoeg zijn. njet minder dan vijf en Zo is de mogelijkheid veertig attracties. Na- niet uitgesloten dat een tuurlijk zijn daar de ver- PH gedeelte van Althoff's riYk *Beigïë~ en Duitsland onderneming in een stad thans ook naar deze lage als Hoorn bijvoorbeeld, landen afzakt. Voor een bedrijf als dat van Alt hoff op zichzelf wellicht een weinig aantrekkeHj- Re onderneming, doch voor het Nederlandse pu bliek een evenement, dat herinnering aan Barnum and Bailey en de grote dagen van Sarrasani en Gleich zal doen verble ken Zonder overdrij ving kan gezegd wor den dat Althoff niet al- leen draagster is van de onvervalste circustradi tie. doch tevens wat be treft de programma s het allerbeste biedt. (JET bedrijf van Franz n Althoff heeft tegenwoordigers van de klassieke circuskunst: de drievoudige hogeschool, vrijheidsdressuren, Joc keys en Chinese hof kunstenaar. Op de ren baan zullen Romeinse wagenrennen worden ge houden, terwijl ook Dji- guiten-kozakken en cow boys, als gummipoppen dansend op en naast vu rige paarden adembene mende kunsten verto nen. Franz Althoff zelf brengt de grootste, ge dresseerde olifantenkud de ter wereld in de piste. Ook brengt hij enkele nummers met de schit terende volbloed-paar den: de trots van de stal len. Een der meest gelief de nummers op elk cir cusprogramma is dat der wilde dieren. Welnu, bij Althoff worden meer dan honderd paarden, leeu wen, tijgers, beren, zee leeuwen, olifanten en mensapen in de drie ma neges gebracht. Domp teurs van wereldnaam weten met die dierenko lonies verbluffende staal tjes van dressuur te berei ken. Luchtnummers zijn er niet minder dan vier! Eén der bekendste lucht acrobaten is ongetwijfeld Lilo Juston, die o.m. is opgetreden in de circus film „The Greatest Show on Earth", Dan zijn er nog de „Flying Constel- lations". Zij verrichten hun ijzingwekkende toe ren aan een vliegtuig.dat op eigen kracht in de nok van de tent rond vliegt Het reizende dieren park doet, wat de veel soortigheid der dieren betreft, slechts weinig onder voor een dieren tuin. Het nijlpaard is er vertegenwoordigd, een rhinoceros. giraffen, Rho- desia buffels, zebra's, zeld zame antilopen, roofvo gels, pinguins, etc., etc. QP 19 MEI a s. wordt in Rotterdam de pre mière gegeven. Eén dag daarvóór komt het cir cus met drie extra trei nen in ons land aan. Hoewel in elke provin cie slechts enkele steden worden bezocht, is er toch naar gestreefd ook het cubliek uit de omlig gende gemeenten in de gelegenheid te stellen de voorstellingen bij te wo nen. Er zullen extra-trei nen en autobussen wor den ingelegd. Eén der redenen waar om een mammouth-cir- cus als dat van Althoff naar Nederland komt is, dat de belangstelling voor het circus in het algemeen, in Nederland begint te verflauwen. Dit is logisch, daar men in ons land sedert dertig jaar voornamelijk steeds dezelfde circussen heeft gezien. Althoff, die een vierlandentournee maakt, beschouwt het min of meer als een prestige kwestie, ook Nederland te bereizen. Nu immers zal men zich weer wa nen in de gulden dagen van de grote klassieke circusbedrijven. De Romeinse wagenren nen op de grote renbaan. op een andere plaats zal moeten worden opge steld, dan waar de eigen lijke circustent komt te staan. Althoff handhaaft de echte oude circustraditie. De fantastische pronk- facade, de parade door de stad vóór de eerste voorstelling, waarbij het publiek de driehonderd dieren die bezit zijn van Althoff. kan bewonderen en.... last but not least de organisatie. De leiding van circus Althoff, zich wel bewust van de ma gische aantrekkings kracht welke dit reuzen bedrijf op het publiek dusdanige omvang, dat uitoefent, stelt alles in in elke provincie slechts het werk om de „boe- enkele plaatsen bezocht ren, burgers en buiten- zullen kunnen worden, lui" van de echte circus- Voor wat Noord-Holland sfeer te laten proeven. naar deze pantserkruiser genoemd» Gedurende de Eerste Wereldoorlog deed de Russische vloot weinig van zich spreken. Bekend is het treffen op de rede van Penang tussen de stout moedige Duitse kruiser „Emden". dia lange tijd elke blokkade Verbrak en als raider tal van schepen tot zinken bracht, en de Russische kruiser „Zhem- choeg", die door de kanonnen van da „Emden" tot zinken werd gebracht. In 1917 laaide de vlam van de op stand hoog op. In dit jaar begon de revolutie met een matrozenonroer in de marine-basis Kronstad. Vier jaar later brak in dezelfde stad een hevige opstand uit tegen de rode dictatuur, waarbij duizenden levens verloren gin gen. In de jongste oorlog heeft de Sovjet-Marine zich geheel moeten be perken tot escortewerk in de W.tte Zee en bij de Noordkaap, langs welke route de wapenconvooien uit Amerika de Sovjet-Unie bereikten. De rest van de Rode Marine lag opgesloten in de Baltische havens. Thans heeft zi.i vroegere bases van Hitler's Kriegmarine aan de Oostzee ten behoeve van haar onderzee-vloot in gebruik genomen Regelmatig komen er berichten uit alle hoeken ter wereld, die melding maken van het signaleren van onbekende duikboten, die bij waarneming door schepen of vliegtui gen snel onderduiken en nimmer een vlag voeren. Zo werden onlangs kort na elkaar twee onbekende onderzeeërs aan da kust van Zuid-Afrika waargenomen. Volgens een mededeling van Associa ted Press zou de regering van de Unia van Zuid-Afrika hebben uitgemaakt, dat een der beide schepen hoogstwaar schijnlijk van Russische herkomst is geweest, aangezien Rusland momen teel het enige land ter wereld is, dat over duikboten beschikt, die op grota afstand van hun thuishaven kunnen opereren. Dit oordeel wordt versterkt door het feit, dat de Sovjet-Unie op dracht heeft gegeven tot het instellen van een maritiem-onderzoek, waaraan alle zeeën worden onderworpen. Er bestaat dus voor de duikbootbe manningen voldoende gelegenheid practische zeemanschap op te doen. Door het isolement van de Russische bovenwatervloot is er voor haar op varenden veel minder gelegenheid. Doch ook de Russen begijpen da waarheid van het navigare necesse est. Daarom varen er ook vrachtschepen met anthraciet uit het Donetz-bekken en andere lading naar Europese ha vens, die tevens gelegenheid bieden tot reparatie van de in vrij slechte toestand verkerende koopvaarders en tankers. Naar verluidt, bezit de Sovjet-Marine een groot aantal moderne duikboten. Deze schepen blijken ln de regel een veel grotere bemanning te hebben dan voor de goede uitoefening van da dienst noodzakelijk wordt geacht Meda gelet op de gemiddelde leeftijd van deze zeelieden, bestaat er gerede aan leiding om te veronderstellen, dat het hier manschappen van de Russische oorlogsvloot betreft, die aan boord van koopvaardijschepen een deel van hun opleiding ontvangen. Tijdens het passagieren, dat uitslui tend in groepsverband en onder lei ding van een politiek commissaris soms een vrouw geschiedt, vermij den zi.i angstvallig elk contact met da bevolking. Daarom wacht men met belangstelling ?f h.et de bemanning van de „Sverd lov" bij het a.s. bezoek aan Spithead zal worden toegestaan zich met de op varenden van de andere oorlogssche pen in te laten. Hoe het zij, betekent het uit een politiek en historisch oog punt bezien een belangrijke gebeurte nis, dat de regering van Malenkov er in heeft toegestemd het IJzeren Gor dijn zo hoog op te trekken, dat de nieuwe, grote kruiser „Sverdlov" zal kunnen passeren. Er zal in Engeland bijzonder grote belangstelling voor dit schip en zijn bemanning blijken te bestaan en waar lijk niet in Engeland alleen. A. J. E. Donderdag heeft Jack Pimtet uit Xf"ei'e.£e Sainelegier zich laten bijten door drie adders. Een vierde adder beet een konijn, dat korte tijd later dood ging. Pontet's bloeddruk was na twee uur. echter normaal, alleen zijn gebeten 5™, .waj enigszins gezwollen. Pontet deed deze proefneming in een zieken- nrtLïn aar>wezigheid van een aantal uitgevonden*1 s^enbeet had Hu verklaart, dat zijn middel voor ieder soort slangengif afdoende is, Pontet zegt, dat zijn middel een wer king heeft gedurende tenminste zes toeken na de injectie. Hij had zich voor deze proefneming 17 dagen geleden een injectie gegeven. Pontet blijft voor ob servatie nog enige tüd in het zieken- huis. - De hertog van Edinburgh heeft uit 3 Z1Jtl ,®chtSenote, Koningin Elizabeth, de veldmaarschalkstaf ont vangen. Hij is reeds .Admiral of the r leet en maarschalk van de R.A.F. Grote zwermen sprinkhanen trek ken door Anatolië in de richting van Noord-West-Turkije. Zij vernielen op hun weg de oogst, aldus radio-Ankara.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 9