Regering vraagt
voor vergoeding
half milliard
rampschade
Siamese klacht bij de
Veiligheidsraad
Nederland protesteert tegen
inval in Nieuw-Guinea
Een nieuwe zuiveringsgolf
in Oostduitse SED
Willem Polak
in arrest
Gemenebest is
verontrust
Rampenfonds helpt alleen
in persoonlijke sector
Ernstige voedselvergiftiging
in Schoonhoven
W et-oorlogsschade
het voorbeeld
DE OVERVAL OP
HARJONO
Spionnenjacht in
alle gelederen
Wel warm, maar
wisselvallig
WEERBERICHT
Jean Monnet naar
Washington
Dodelijk ongeval
te Velsen
Weer een „Meteor"
verongelukt
INVAL IN LAOS BRENGT VREDE
EN VEILIGHEID IN GEVAAR
Politieke kringen in Djakarta
draaien de zaak om
Dinsdag 19 Mei 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78 Jaar8a"R No-11721
Dagblad voor Den Helder, KoegrasTexel, Wieringen en Anna Paulowna
Gratis worst besmet met
paratyphus
Cassatieberoepen voor de
Hoge Raad
Op uitnodiging van V.S.
EMMEN WORDT DE
NYLONSTAD
Deense firma wil er een
fabriek vestigen
Relletjes in N.-Nigeria
De affaire-Breda
Zandtrein kantelde in
bouwput van tunnel
Piloot kwam om 't leven
Frans tegenoffensief in
Indo-China
Indonesische regering
zwijgt in alle talen
Links en rechts winnen in
Parijse voorsteden
Over geschillen tussen
Engeland en F5
Het Visserijgeschil
Scheveningse vissers niet
accoord met C.A.O.
Dader van aanslag te
IJmuiden gevonden
Montels ontslag aanvaard
Britse mijnenveger botst op
Zweeds schip
Directie:
BIJLS MA en C KRAK
Hoofdredacteur,
a M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 6264
Deo Helder
Postgironummei 449041
Telefoon 234S
1'ARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.in
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den M elk woord meet
5 cent
Abonnementen pet Kwar
taal 6.05 - per maano
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen f 049
JN EEN WETSONTWERP, DAT GISTEREN bij de Tweede Kamer is
ingediend, heeft de regering haar standpunt neergelegd inzake de vergoeding
van de schade die door de watersnoodramp is aangericht. De regering geeft
toe, dat de gelden en andere giften, welke bij het Nationale Rampenfonds en
het Nederlandsche Roode Kruis zijn binnengekomen, door de gevers wel bij
uitstek zijn bedoeld tot leniging van de noden in de persoonlijke sector. Hieruit
volgt dan, dat de regering zich voorstelt, de vergoeding van de schade in de
overige sectoren te bevorderen. Bij de voorgestelde regelingen wordt geen
onderscheid gemaakt tussen Nederlanders en buitenlanders. Verder verklaart
de regering, dat het niet is te verdedigen, thans in beginsel een gunstiger
vergoedingsregeling in het leven te roepen dan die, welke voor de oorlogs
slachtoffers heeft gegolden, en waarvan de afwikkeling nog gaande is.
EVENALS bij de wet op de oorlogs
schade, wordt er in dit geval van uit
gegaan, dat de bevordering van sober
heid bij het herstel ertoe kan .bijdra
gen. dat dit herstel binnen een zo kort
mogelijke termijn zijn beslag krijgt.
De regering heeft om praktische rede
nen er van afgezien in het wetsontwerp
normen neer te leggen, volgens welke
op de bijdrage een korting zou worden
toegepast in verband met de draag
kracht van de getroffenen.
De schade aan land-, tuin- en bos
bouw gronden en woeste gronden, wordt
zoveel mogelijk van overheidswege in
natura hersteld, zo zegt het wetsont
werp. Voor het herstel van gebouwen,
die beschadigd zijn, zal in principe 75
pCt. van de reparatiekosten worden
vergoed. Als de schade niet meer dan
f 1000 bedraagt, zal deze geheel wor
den vergoed- Voor panden, die geheel
zullen moeten worden herbouwd, wordt
de bijdrage gesteld op de goedgekeurde
kosten van de bcuw van een nieuw
pand, onder aftrek van 1 procent, voor
ieder jaar dat het gebouw oud was.
Voor bedrijfspanden, waarvan de bouw
kosten op 31 Januari 1953 meer dan
f 30 000.doch niet meer dan f 60.000-
zouden hebben bedragen, wordt de bij
drage verminderd met 10 pCt. van de
goedgekeurde bouwkosten. Voor het
verlies van 'n onherstelbare schade aan
roerende goederen, behorende tot de
uitrusting van een bedrijf of voor de
uitoefening van een beroep, wordt de
bijdrage gesteld op de kosten van her
aanschaffing, verminderd met een rede
lijk bedrag voor afschrijving. Voor ge-
bruiksvee krijgt men een vergoeding
van de heraanschaffingkosten. Voor
handelsvee komt de vergoeding neer
op de gemiddelde marktprijs in Januari
1953- Met giften in geld of natura van
derden en met verzekeringsuitkeringen,
wordt slechts rekening gehouden, voor
zover het totaal van bijdragen en gif
ten meer bedraagt dan de werkelijke
kosten.
lVanneer herbouw van woningen bin
nen één jaar na het in werking treden
van de wet niet mogelijk is, kan een
vergoeding worden toegekend, ten
bedrage van de helft van de huurwaar
de, of bij landerijen enz. ten bedrage
van de volle pachtwaarde. Op dit punt
verschilt het wetsontwerp van de wet
op de oorlogsschade, welke laatste im
mers voor elk geval deze mogelijkheid
openliet. Destijds was herbouw even
wel niet direct mogelijk.
Credietverlening
ALS sluitstuk op de bijdrageregeling
is voorzien in de mogelijkheid tot cre
dietverlening, b.v. aan hen die persoon-
lijk voor grote kosten komen te staan,
omdat ze hun vernielde, oude eigen
dommen, in nieuwe toestand willen la
ten herbouwen. Een bijzondere kant,
van deze regeling is, dat er ontheffing
van de betaling van rer.te en aflossing
kan worden verleend, terwijl de schuld
in bepaalde gevallen zelfs geheel of
gedeeltelijk kan worden kwijtgeschol
den.
Het wetsontwerp geeft tenslotte een
een voorlopige schatting van de aan
tallen verwoeste en beschadigde boer
derijen en woningen.
Totaal verwoest zijn 3.820 woningen
Zwaar en minder zwaar beschadigd zijn
bijna 28.000 woningen. Van de boerde
rijen werden er 460 geheel verwoest,
terwijl er 2 390 zwaar of minder zwaar
werden beschadigd. Er zijn naar schat
ting 400 schepen beschadigd en verlo
ren gegaan. Het totaal overzicht van
de kosten, welke - indien het wetsont
werp wordt aangenomen - door het
Rijk moeten worden vergoed, ziet er zo
uit:
Woningen en boerderijen f 138 min
Schepen f 0,5 min
Landbouwsector f 261 min
Bedrijfsuitrusting f 100 min
Totaal f 499.5 min
Af wegens verzekeringen f 9.5 min
f 490 min
(Zie verder elders in dit blad)
Tachtig; inwoners van Schoonhoven
meldden zich het afgelopen weekend bij
hun huisartsen, in verband met darm-
stoornissen, die gepaard gingen met
braakneigingen en hoge koorts. Bacterio
logisch onderzoek heeft thans uitgewe
zen, dat er hier sprake is van worstver
giftiging.
Een Schoonhovense slager had aan
zienlijke partijen worst gratis verstrekt,
doch deze worst bleek besmet te zijn.
Alle vlees en vleeswaren van de slager
zijn in beslag genomen, en zullen wor
den veritietigd. T
Voor de Hoge Raad zijn gisteren de
cassatieberoepen van Meine Pot en F. A.
Colson, die schuldig zijn bevonden aan
een aanslag op de Indonesisch militaire
attaché in ons land, lt. kol. Harjono, be
handeld. De mannen waren veroordeeld
tot resp. 4 en 3 jaar met aftrek. De ad
vocaat-generaal zal in beide zaken con
cluderen op 2 Juni a.s.
Er is een nieuwe zuivering aange
kondigd in de gelederen der Oostduit
se socialistische eenheidspartij. Deze
beeft ten doel, contacten tussen leden
der partij en agenten van de Ameri
kaanse geheime dienst op te sporen, zo
De bloeimaand Mei tapt de
laatste dagen kennelijk uit een
ander vaatje dan gedurende de
eerste helft van de maand, toen
het veel te koud. was. Gisteren
was het niet zomers warm, maar
maximum temperaturen van 19 a.
20 graden Celsius zijn voor mid
den Mei in onze kustprovincies
hoog. Nadat er 1 a 2 mm regen
was gevallen in de namiddag,
kwamen er gisteravond ook enige
onweersbuien tot ontwikkeling.
Hieruit blijkt dat het weer wel
enigszins zomers aandoet en ook
groeizaam is, maar wisselvallig.
Ook de vooruitzichten wijzen
op een aanhouden van dit welis
waar voor Mei vrij warme, maar
niet stabiele weer. De kans op
regen- en onweersbuien, afgewis
seld met zonnige perioden blijft
dan ook nog groot.
Verwachting tot hedenavond.
VRIJ WARM
Half tot zwaar bewolkt met en
kele regen- of onweersbuien. Over
het algemeen vrij warm. Zwakke
tot matige wind, draaiend naar
Zuid of Zuidwest.
WOENSDAG Zon op 4.39, onder
20.34. Maan op 1140, onder 01.31.
heeft de voorzitter der zuiveringscom
missie, Hermann Matera, medegedeeld.
Hfj heeft in dit verband de naam van
Franz Dahlem, die onlangs uit het poli
tieke bureau van het centrale partij
comité is gezet, genoemd in één adem
met die van Noel Field, die in de af
gelopen jaren in menig proces als
„aartsspion" is gebrandmerkt. Onder
anderen zal de voormalige minister
van Voorlichting, Gerhart Eisler, wor
den verhoord.
Tegelijkertijd verluidt te West-Ber-
lijn, dat het Oostduitse ministerie van
Binnenlandse Zaken, volkomen op
militaire leest is geschoeid. Het zal nu
een staf van vijftig generaals en admi
raals krijgen. De volkpolitie staat
onder het gezag van dit ministerie.
Een kwart van deze zestigduizend man
sterke strijdmacht is thans in een
straal van 120 kilometer rondom Ber
lijn gelegerd. Communistische leiders
dezer politiemacht zijn thans door
ambteloze hoge officieren vervangen
zulks op bevel van de Russische auto
riteiten.
De Hoge Autoriteit heeft de uitnodi
ging van de regering der Verenigde Sta-
.„"men. Derhalve zal Jean
Monnet. voorzitter van de Hoge Autori
teit, zich begin Juni naar Washington
begeven, waar hij enkele dagen hoopt
te verblijven.
Hij zal er besprekingen voeren met
president Eisenhower en andere voor
aanstaande persoonlijkheden uit de
Amerikaanse regering over vraagstuk
ken de Europese gemeenschap voor
Kolen en Staal en de eenwording van
Europa betreffende.
Monnet zal od zijn reis begeleid wor
den door Fr. Etzel, vice-voorz.. en D.
P. Spierenburg, lid van de Hoge Auto
riteit.
Twee patiënten, beide kinderen, moes
ten onmiddellijk in het ziekenhuis worden
opgenomen, en gistermorgen werd de
opname van twee echtparen noodzakelijk
verklaard. De toestand van één der echt
paren man en vrouw zijn 70 jaar
oud is zorgwekkend. De twee kinde
ren verkeren niet in levensgevaar. De
ziekte waaraan de patiënten lijden is
paratyphus.
De „Scandinavian American Nylon
Hosery Company" te Naerum in Dene
marken zal in de Nederlandse gemeen
te Emmen een fabriek voor nylonkou
sen vestigen. In deze fabriek zal een
honderdtal arbeidskrachten werk vin
den. De gemeenteraad van Emmen heeft
gisteravond in een spoedzitting beslo
ten voor deze fabriek binnen de tijd
van twee maanden een industriehal te
bouwen en toegangswegen aan te leg
gen
In Nederland zal een halfproduct
worden gefabriceerd, dat voltooid zal
worden in Denemarken. De „Scandi
navian American Nylon Hosery Com
pany" bezit eveneens een bedrijf in
Duitsland en wil trachten de West-
europese markt van nylonkousen te
voorzien.
Voor de raadszitting was een telegram
ontvangen van de vereniging van tri
cot- en kousenfabrikanten, waarin zij
verklaarde, in de vestiging van een
Deense kousenfabriek een gevaar te
zien voor de binnenlandse kousenin
dustrie.
Te Kano in Nigeria zijn het afgelo
pen weekend vijf personen gedood en
honderd en vijf en veertig gewond bij
relletjes tussen verschillende politieke
groepen. In het betrokken gebied is de
staat van beleg afgekondigd. De auto
riteiten zijn steeds minder in staat, de
toestand in handen te houden, ondanks
de aanvoer van versterkingen.
Het Nedersaksische ministerie van
Binnenlandse Zaken heeft medegedeeld,
dat Willem Polak, een der zeven ont
snapten uit de gevangenis van Breda,
in het afgelopen weekeinde te Hannover
gearresteerd is. Polak was in het bezit
van valse papieren. Er is een arrestatie
bevel tegen hem uitgevaardigd.
Gistermiddag is in de bouwput van
de tunnel, die te Velsen wordt gegra
ven, een zandtrein ontspoord, als ge
volg van een verzakking in een „stort".
Daardoor zakten de rails weg en kan
telden zes zware kipkarren van de
baan. De 24-jarige arbeider Cor Min uit
Heiloo werd hierbij vrijwel crp slag ge
dood. Een andere arbeider brak beide
benen.
Gistermiddag omstreeks drie uur, is
een „Meteor-4" straaljager, afkomstig
van de vliegbasis Twenthe, bij het
zogenaamde „doorstarten" verongelukt.
Het toestel stortte neer in de omgeving
van de gemeente Weerselo. De piloot,
de 23-jarige sergeant-vlieger S. I. J. M.
Abel uit Rotterdam, kwam om het
leven. Zijn vliegtuig werd totaal
vernield, doch het toestel vloog niet
in brand.
[)E SIAMESE REGERING zal bij de Veiligheidsraad een klacht indienen
tegen de Vietminh. Deze zal worden gebaseerd op artikel 34 van het
Handvest; zij zal aldus worden omschreven, dat de inval van de Vietminh in
Laos een daad is, die de vrede en de veiligheid in Zuidoost-Azië in gevaar
brengt. Het besluit tot deze stap viel op een kabinetszitting, welke werd
gehouden nadat premier Phiboen Songgram was teruggekeerd van een
tiendaagse reis langs de Noordoostelijke verdedigingslinie van het land. Foster
Dulles, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeft onlangs reeds
verklaard, dat de Verenigde Staten zulk een stap van Thailand gunstig zouden
ontvangen, en omtrent de formulering van de klacht een aantal suggesties
gedaan, die thans door de regering te Bangkok zijn opgevolgd.
INTUSSEN worden in Indo-China de
eerste tekenen van een Frans te
genoffensief merkbaar. Troepen onder
rechtstreeks bevel van generaal Salan,
de opperbevelhebber der Uniestrijd
krachten, hebben de plaats Xieng
Khoeang, ongeveer 140 kilometer ten
Zuidoosten van de koninklijke residen
tie Loeang Prabang. heroverd. De stad
werd op 19 April door de communisten
bezet.
Voorts hebben Franse troepen de eer
ste grote aanval op de Delattre-linie,
welke de delta van Tonkin en Hanoi be
schermt afgeslagen. Verscheidene ba
taljons van de Vietminh hebben de
Het herstel in het rampgebied van
Zuid-Holland en Zeeland vordert
snel. Overal, waar de situatie dit
toelaat wordt weer druk gebouwd,
zodat het grootste deel van de
geëvacueerde inwoners nog deze
zomer zijn intrek zal kunnen nemen
de oude haardsteden.
[)E NEDERLANDSE REGERING heeft bij Indonesië krachtig geprotesteerd
tegen het feit, dat gewapende Indonesische militairen hebben gepoogd, op
Nieuw-Guinea binnen te dringen. Her protest was belichaamd in een verklaring,
die minister Luns gistermorgen op het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft
afgelegd tegenover de waarnemende hoge commissaris van Indonesië in Den
Haag. De minister heeft voorts verzocht, dat de Indonesische regering harerzijds
een diepgaand onderzoek zal instellen en Nederland op de hoogte zal brengen
van de maatregelen ter bestraffing van hen, die voor deze infiltratiepoging
verantwoordelijk kunnen worden gesteld, alsmede van die ter voorkoming van
herhaling.
Indonesische regering heeft zich
tot dusverre in een diep stilzwij
gen gehuld over de berichten aangaan
de de infiltratie van militairen op
Nieuw-Guinea. Vooraanstaande poli
tieke kringen menen echter, dat het Ne
derlandse bericht kan worden be
schouwd als een „tegenzet" van Oen
Haag naar aanleiding van de berichten
van de laatste tijd, volgens welke Ne
derland militairen op de Molukken zou
hebben doen binnendringen. Deze „zet"
zou dan als rechtvaardiging moeten gel
den voor eigen optreden.
Op deze gedachtengang baseert het
blad Pemandangan een commentaar.
„Het is reeds een publiek geheim, zo
schrijft het blad. dat de Nederlandse re
gering systematisch haar onwettige po
sitie op Nieuw-Guinea versterkt door
het aanvoeren van nieuwe troepen Bo
vendien worden elementen van de vroe
gere republiek Zuid-Molukken in Ne
derland gesteund, teneinde de anti-re
publikeinse elementen te verstevigen of
om de sympathie van Den Haag voor
illegale acties te laten blijken. De Indo
nesische regering heeft nog geen scher
pe maatregelen genomen, maar de ge
beurtenissen van de laatste tijd verto
nen een dermate opvallend verband,
dat de aandacht van Djakarta er door
werd getrokken. Het schijnt, aldus het
blad, dat de Nederlandse regering dit
ontdekte; voordat Djakarta protesteer
de. heeft Den Haag door een officieel
communiqué de feiten pogen om te
draaien. Hiermee verwacht v -t zich
voor een aanval van Indonesia te kun
nen vrijwaren".
In de randgemeenten van Parijs zijn
Zondag verkiezingen gehouden voor
zestig zetels in de raad van het depar
tement van de Seine. De communisten
verwierven 29 zetels (winst drie), de
socialisten 10 (verlies 1), de katholie
ken 6 (verlies drie), radicalen en ge
matigd conservatieven 15 (winst 8) De
Gaullisten verloren al hun vijf zetels,
andere kleine groepen twee zetels.
- Met ingang van 16 Mei is benoemd
tot voorzitter van de algemene reken
kamer, de heer M. de Bloeme, die tot
deze datum lid van dit college wa6.
post Yen Vih, een van de sleutelstellin
gen van deze linie bestormd. De beton
nen muur op de post werd door de
aanvallers opgeblazen, en daarna wer
den verscheidene steunpunten ingeno
men. Een Franse versterkingscolonne
ontzette later de verdedigers. Te Parijs
is men van mening, dat generaal Ngoe-
yen Vo Giap, de opperbevelhebber van
de Vietminh, de sterkte van de stellin
gen rondom Hanoi heeft willen beproe
ven. Het zwaartepunt van zijn offen
sief zal waarschijnlijk van Laos naar
de delta van Tonkin worden verlegd.
Indien bet in de bedoeling der Sov
jet-Unie ligt, om de niet-communisti-
sche wereld te verdelen, dan is zij
daarin in enkele weken tijds beter ge
slaagd dan de leiders zich in faun stout
ste dromen hadden kunnen voorstellen,
zo heeft de Australische ambassadeur
in de V-S., Sir Percy Spender, te
Fhiladelphia verklaard.
De ambassadeur, die hiermee doelde
op de betrekkingen tussen Amerika en
Engeland en op de minder gunstige
sfeer in de internationale wereld, drong
aan op een zo snel mogelijk herstel van
deze breuk.
Dè Nieuwzeelandse premier Sydney
Holland heeft te Washington verklaard,
dat hij de betrekkingen tussen de lan
den van het Britse gemenebest en de
Verenigde Staten wil verstevigen. Op
de komende conferentie van het Geme
nebest te Londen wil hij een interpre
tatie geven van het Amerikaanse stand
punt aangaande de meningsverschillen
met Engeland. Hij zal - zo verklaarde
hij na een onderhoud met president
Eisenhower en met Bedell Smith, de
plaatsvervangende minister van Buiten
landse Zaken - alles in het werk stellen
om de verschilpunten uit de weg te
ruimen.
Gisteravond hebben de bij de Cen
trale bond van Werknemers in het
Transportbedrijf aangesloten Scheve
ningse vissers besloten de C.A.O. voor
de haringdrijfnetvisserij op basis van
de loonregeling 1952, niet aan te
nemen. Bij stemming waren 168 van
de aanwezige 270 leden tegen aan
neming. Vanavond zal een referen
dum worden gehouden onder de leden
die gisteravond afwezig waren, en
oner de aangesloten vissers van'Kat
wijk en Vlaardingen. Het gaat hier
om de tweemaandelijkse afrekening
welke de Scheveningse vissers niet
meer willen accepteren. Zij staan er
op dat er maandelijks wordt afge
rekend.
Bij de politie te Leeuwarden heeft
zich Zaterdagmiddag de vermoedelijke
dader van een moordaanslag op de 63-
jarige weduwe T. D. te IJmuiden, ge
meld. Het is de invalide technische
beambte S. Hij heeft bekend de wed.
T. Vrijdagochtend met een mes naar
het leven te hebben gestaan, en na de
aanslag te zijn gevlucht. De man is
inmiddels op transport gesteld naar
Velsen, waar hij nader zal worden
verhoord.
De Franse eerste minister, René
Mayer, heeft het ontslag van zijn minis-
ter voor Luchtvaart. Pierre Montel,
aanvaard. Montel, die sinds 1951 zijn
post heeft bekleed, diende Zaterdag jL
zijn ontslag in. omdat de regering had
voorgesteld de begroting voor de lucht
macht met vijf milliard frank te be
snoeien De minister van Defensie, Plé-
ven, zal voorlopig de portefeuille voor
Luchtvaart beheren.
Maandagavond is bij de haven van
Gotenburg de Britse mijnenveger „Co-
quette" in botsing gekomen methet
Zweedse schip Bratt. Er zijn geen per
soonlijke ongelukken, doch de mate
riële schade is aanzienlijk.
Beide schepen hadden loodsen aan
boort. Er hing een zware mist. De
Coquette, die als patrouillevaartu 1
dienst deed, keerde naar Gotenburg
terug.