Huurverhoging van 22.5
boven huidige peil
Ingaande 1 Januari 1954
Lia Speel(t) met casuaris
Bezettingsstatuut Oost-
Duitsland wordt herzien
Beroep van veteraan Edouard
Herriot op gezonde verstand
De regering stelt voor:
Ontslagen leerkrachten weer
naar de scholen
Maatregelen ter compensatie
van de huurverhoging
Zeg wat ge met
Oostenrijk wilt
Hevige strijd
in Korea
Veilig verkeer
Regeling inzake het
sleutelgeld
Meer vrijheid in
Berlijn
Regering denkt zich
een middenweg
Beatrix en Irene
naar de V.S.
Zate. dag 13 Juni 1053 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaargang No. 11741
Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Wieringen en Anna Paulov/na
Oude en nieuwe woningen
Zomers weekeinde
Geen ongerustheid
over hittegolf
WL^MRICHT
Differentiatie
Bedrijfspanden
Sleutelgeld
Inwoning
Verzoek aan Moskou:
Grote Chinese orders
voor België
Stamoorlog in Natal
Handelsverdrag van Perzië
met Sovjet-Unie
Kruiser Swerdlov
verbaasde de Navy
Weinig kansen voor
André Marie
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—84
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjestot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent.
Abonnementen:
per kwartaal 6.05, per
maand 2.02 bij vooruit
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
MET INGANG VAN 1 JANUARI 1954 wil de regering een geruid-
delde huurverhoging invoeren tot 141 pet. van het peil van 1940, het
geen neerkomt op een verhoging van de huidige huren met gemiddeld
22.5% pet. De regering meent namelijk met de huurverhoging niet
zover te kunnen gaan als door de Sociaal-Economische Raad is voor-
gesteld. De onafwijsbare noodzaak om voor huurverhogingen zoveel
mogelijk compensatie te verlenen en de beperkte mogelijkheden te
dien aanzien dwingen ertoe, de verhoging tot het strikt noodzakelijke
te beperken. Het wordt daarom niet verantwoord geacht, de huren in
de grootste gemeenten en haar randgebieden verder te doen stijgen dan
tot 135 pet. van het peil van 1940. Dit komt tot uiting in het thans bij
de Tweede Kamer ingediende wetsontwerp tot wijziging van de huur
wet waarin naast de huurverhoging voorts nog zijn opgenomen enkele
aan te brengen wijzigingen in de regeling der huurprijzen, met name
met betrekking tot het bedingen van sleutelgeld en het gebruik van
meubilair en stoffering.
I^E REGERING is zich ervan bewust,
dat deze huurverhoging niet vol
doende is om een rendabele exploita
tie te voeren op grondslag van de
huidige bouwkosten. Volgens de be
rekeningen van de SER zouden de
huren daartoe op 250 procent van het
huurpeil van 1940 moeten worden ge
bracht. Alleen reeds omdat verwacht
mag worden, dat de bouwkosten zich
op een lager niveau dan 250 procent
zullen stabiliseren, zou het totstand-
brengen van een dergelijke huurver
hoging niet verantwoord zijn. Ook is
het echter onwaarschijnlijk, dat de
bouwkosten in de eerstvolgende jaren
zodanig zullen dalen, dat voor renda
bele bouw zonder rijkssteun huren
beneden 190 a 200 procent van het
peil van 1940 mogelijk zouden zijn.
Gelet op de beperkte mogelijkheden
tot compensatie kan er geen sprake
van zijn de huren thans terstond op
dit laatste peil af te stemmen. An
derzijds moet de verhoging zodanig
zijn, dat de eigenaren in de exploita
tiekosten van hun huidig woningbe-
zit in bevredigende mate wordt te
gemoetgekomen.
DE voorgestelde beperkte huurver-
hoging is niet voldoende om de
huren van de vooroorlogse en de na
oorlogse woningen gelijk te trekken.
Dientengevolge zal de huurverhoging
niet kunnen leiden tot een verminde
ring van de financiële steun, welke
het rijk verleent bij woningbouw
door particulieren. Wèl zullen de
jaarlijkse bijdragen, welke krachtens
de financieringsregelingen woning
bouw 1947 en 1948 zijn verleend, wor
den herzien op basis van de nieuwe
huren voorzover de thans betaalde
huurprijzen beneden het nieuwe huur
peil liggen. Dit zal eveneens het geval
f\E DEPRESSIE, die de laatste
dagen langzaam van Duitsland
naar de Noordzee is getrokken
heeft verscheidene betrokken da
gen veroorzaakt. Tot veel regen
kwam het in ons land niet, in
tegenstelling tot Duitsland en
Oost-Engeland waar vrij veel re
gen is gevallen.
In het binnenland overschreed
de temperatuur gisteren de 20
graden Celsius, maar vlak langs
de Noordzeekust drong later een
zeewind binnen, die een belang
rijke temperatuurstijging in onze
kustprovincie tegenging. De voor
uitzichten voor het weekeinde
kunnen vrij zomers worden ge
noemd, al zal het overdag niet
veel warmer kunnen worden dan
20 a 22 graden. De kans op regen
blijft klein, zodat het zomerweer
langzaam een verdere verbetering
schijnt te ondergaan.
Ten aanzien van de hardnek
kige geruchten, dat er deze zo
mer in ons land een verschrikke
lijke hittegolf te verwachten zou
zijn, deelt het KNMI in De Bilt
mee, dat er geen enkele aanlei
ding tot ongerustheid bestaat. De
reeds geruime tijd door het
KNMI en buitenlandse meteorolo
gische instituten verrichte onder
zoekingen hebben geen enkele
aanwijzing gegeven, dat deze zo
mer een hittegolf van abnormale
omvang moet worden verwacht.
Verwachting tot hedenavond.
WEINIG WIND
Veranderlijke bewolking met kans
op een enkele regenbui. Zwakke
tot matige wind uit uiteenlopende
richtingen. Dezelfde temperaturen
ais vandaag of iets hogere.
ZONDAG: Zon op 4.19, ondei
21.01; Maan op 6.54, onder 23.17.
MAANDAG Zon op 4.19. onder
21.02; Maan *p 8 10 onder 23 36
zijn met de bijdragen van in het ver
leden tot stand gekomen woningwet
woningen en van woningen, waarvan
de bouwkosten zijn gefinancierd met
credieten krachtens de oorlogsschade
regelingen. In deze zeer beperkte mo
gelijkheid van een huurnivellering
zal moeten worden berust.
Het nieuwe wetsontwerp bepaalt
evenals de huidige huurwet de huur
prijs van op of na 27 December 1940
tot stand gekomen gebouwd onroe
rend goed op de oude huurprijs. Be
houdens een enkele uitzondering
wordt de bedoelde huurprijs thans
gesteld op de prijs op 31 December
1953.
TN verband met het invoeren van een
gedifferentieerde huurverhoging is
voor de indeling der gemeenten aan
sluiting gezocht bij die, welke geldt
voor de toepassing van de noodwet
ouderdomsvoorziening. De differenti
atie is aldus gesteld, dat tussen iedere
twee gemeenteklassen de huurverho
ging een verschil van drie punten
toont. Berekend naar de huidige hu
ren bedraagt de huurverhoging dien
tengevolge resp. 17, 20, 23, 26 en 79
procent. Uitgedrukt in het huurpeil
van 1940 bedragen de huren na deze
verhoging resp. 135, 138, 141, 145 en
148 procent.
bedrijfspanden wil de regering name
lijk de partijen in beginsel vrij laten
bij het overeenkomen van de huur
prijs, maar daarbij deze beperking
aanbrengen, dat de overeen te komen
huur niet meer mag bedragen dan
150 procent van de huur van 1940.
JN verband met de klachten, die re
gelmatig worden vernomen om
trent door verhuurders gestelde eisen
tot betaling van sleutelgeld, is in het
wetsontwerp de prijs omschreven als
het geheel van de verplichtingen, wel
ke de huurder tegenover de verhuur
der op zich neemt, aangezien het wen
selijk is duidilijk uit de wet te doen
blijken, dat betalingen van sleutel
geld deel uitmaken van de overeenge
komen huursom.
£)E huurverhoging wegens inwoning,
zoals deze met ingang van 1 Fe
bruari 1948 was toegestaan, moet wor
den gezien als een vooruitloper op de
algemene huurverhoging. Nu de thans
voorgestelde tweede algemene huur
verhoging voor de verhuurders bete
kent, dat de huurprijs de oude huur
prijs bij enkelvoudige bewoning met
3548 procent te boven gaat, is voor
een verder gaande huurverhoging we
gens het verlenen van mede-inwoning
naar oordeel van de regering geen
aanleiding meer.
VOLGENS het Westberlijnse blad
.Nachtdepeche" heeft de nieuwe Rus
sische Hoge Commissaris in Oost-Duits
and, Semjonov een belangrijke wijzi
ging van het bezettingsstatuut aange
kondigd. Dit statuut voor Oost-Ouits-
land zou door deze wijzigingen een
sterke overeenkomst met het in de
TN het onderhavige wetsontwerp
wordt voorgesteld de huurprijsbe-
heersing voor ongebouwd onroerend
goed op te heffen Evenals bij bedrijfs
panden blijft de huurbescherming ech
ter gehandhaafd. Ten aanzien van de
DAAR DE HUURVERHOGING vergroting van de kosten van levens
onderhoud met zich brengt, ziet de regering zich voor de taak gesteld
enkele voor het levensonderhoud op ander terrein te vinden verlich
tende maatregelen voor te stellen. Daarbij zag ze zich gesteld voor de
vraag in hoeverre een compensatie moet worden verleend door middel
van een verhoging van de lonen of een verlaging van belastingen of
door een samenstel van maatregelen van beiderlei aard. Uitsluitend
verhoging van lonen kan niet verdedigbaar worden geacht. Verlaging
van belastingen voor iedereen schept weer andere problemen. De rege
ring is tot de slotsom gekomen, dat de middenweg dient te worden ge
volgd in die zin dat voor een zg. standaardgezin ongeveer de helft van
de huurverhoging door middel van belastingverlichting zal worden
gecompenseerd. Voor werknemers in dienst van particulieren of van
de overheid dient het ontbrekende te worden aangevuld met een ver
hoging van de lonen. Door de regering zal nog nader worden onder
zocht welke aanvullende maatregelen nodig zullen zijn ter compensatie
voor degenen, die sociale uitkeringen ontvangen en voor degenen, die
van overheidswege zijn gepensionneerd.
P)E belastingverlagingen, ingaande ge-
E' lijk met de huurverhoging op 1 Ja
nuari 1954, zijn als volgt gedacht:
Door een verlaging van accijns op
geraffineerde SUIKER, een verlaging
van de detailprijs van een kilo met
negen cent. Ten tweede afschaffing
van de omzetbelasting voor huisbrand
en schoeisel. Voor HUISBRAND be
treft deze steenkolen, bruinkolen, bri
ketten, cokes, turf en olie. Brandstof
fen voor industrie en het verdere be
drijfsleven vallen hierbuiten. Voor
SCHOEISEL betreft dit alle schoei
sel (ook klompen), uitgezonderd
schoeisel met luxe karakter.
Een belastingverlaging, die in be
langrijke mate het verschil in stijging
van de huurprijzen volgt, is de ver
eng van de PERSONELE BELAS
TING geheven naar de grondslag
huurwaarde. Deze komt in het kort
daarop neer, dat het tarief van de
belasting zodanig aan de nieuwe hu
ren wordt aangepast, dat de verhoog
de huur geen vermeerder.ng van per
sonele belasting tot gevolg heeft. Na
d° aanpassing, die de belastingvoet
van 10 tot 7,5 proc. brengt, wordt voor
de compensatie het tarief andermaa
met 40 procent verlaagd en wel tot
4 De'belastingvrije minima bij de IN
KOMSTENBELASTING en de LOON
BELASTING zullen met 240 tot
360 worden verhoogd, terwijl daar
bij aansluitend een verzachting aan
de voet van het belastingtarief wordt
aangebracht.
Een gehuwde met twee kinderen
betaalt thans bij een zuiver inkomen
van 2490 aan belasting 18. Vol
gens het nieuwe voorstel begint het
tarief voor deze groep bij een zuiver
inkomen van 2790, terwijl de ver
schuldigde belasting daarbij is ge
bracht van 48 op 24. Bij een zui
ver inkomen van 3090 komt het ta
rief van 78 weer met de bestaande
tabel overeen. Hier is dus gedacht
aan de minst draagkrachtig en.
Een tweede wijziging in de I '-
KOMSTENBELASTING, die ook geldt
voor de VERMOGENSBELASTING en
de LOONBELASTING behelst een
uitbreiding van de kinderaftrek tot
studerende kinderen van 25 en 26
jaar, alsmede een verdubbeling van
d? kinderaftrek voor schoolgaande en
studerende kinderen tussen 17 en 27
jaar en voor gebrekkige kinderen tus
sen 17 en 21 jaar.
Voorts wordt voorgesteld om de grens
waarboven een aftrek wordt verleend
terzake van BUITENGEWONE LAS
TEN, die nu ligt bij 10 pet. te stellen
op 6 pet. De vermindering van het
grenspercentage met 1 voor elk kind.
waarvoor aanspraak op kinderaftrek
bestaat, wordt gewijzigd in een half.
De laatste maatregel, die in dit op
zicht nog dient te worden vermeld is
het voornemen tot het afschaffen van
de SCHOOLGELDEN voor minstens zes
klassen van het lager onderwijs en een
Westduitse Bondsrepubliek geldende
bezettingsrecht vertonen. Semjonov zou
bij zjjn eerste officiële bezoek aan de
Oostduitse vice-president Dieckman,
hebben medegedeeld, dat er maatrege
len worden voorbereid om de rechten
en plichten der Sovjetstrijdkrachten,
alsmede die van de burgerlijke Sovjet
autoriteiten en - bestuursorganen in
Oost-Duitsland opnieuw vast te stellen.
DE Oostduitse premier, Grotewohl,
heeft gisteren bekend gemaakt, dat de
op ideologische grondslag gebaseerde
zuivering van het onderwijzend perso
neel in Oost-Duitsèand zal worden stop
gezet. Hij kondigde deze maatregel aan
in een rede ter gelegenheid van de
Dag der onderwijzers" in de Staats-
opera te Berlijn. Het aannemen van
personeel voor scholen, zo zei hij,
„moet niet afhankelijk zijn van de
erkenning van het Marxisme- en het
Leninisme". Alle onderwijzers. die
werden gedwongen ontslag te nemen,
moeten weer tot de scholen worden
toegelaten.
In alle hotels en pensions in Oost-
Berlijn mogen, krachtens een verorde
ning van het Oostberlijnse stadsbe
stuur, weer maaltijden, dranken en
genotmiddelen aan Westberlijners wor
den verkocht. Ook mogen handwerks
lieden en industrieën weer opdrachten
voor Westberlijners uitvoeren. Het ko
pen van levensmiddelen door de West
berlijners in Oost-Berlijn blijft verbo
den.
Engeland, Frankrijk en de Ver. Sta
ten hebben de Sovjet-Unie verzocht
een voor Moskou aanvaardbare tekst
voor een vredesverdrag met Oosten
rijk aan hen voor te leggen. De desbe
treffende nota's zijn Donderdag in
Moskou overhandigd-. Zoals bekend
heeft de Sovjet-Unie vorige maand ge
weigerd aan een conferentie van plaats
vervanger^ van de ministers van Bui
tenlandse Zaken der Grote Vier te
Londen betreffende Oostenrijk deel te
nemen.
Twee leden van een particuliere han
delsmissie zijn uit communistisch
China teruggekeerd met bestellingen
voor goederen ter waarde van ruim
een milliard Belgische francs, zo wordt
in handelskringen te Antwerpen ver
nomen
De uit zes personen bestaande mis
sie, die door verscheidene Belgische
maatschappijen is uitgezonden, is in
April naar China vertrokken om de
mogelijkheid van Belgisch-Chinese
handelsbetrekkingen te onderzoeken.
verlaging van de schoolgelden van het
voortgezette onderwijs, alsmede een
vermindering van de COLLEGEGEL
DEN Hiervoor zullen afzonderlijke
voorstellen worden ingediend.
Al deze voorstellen zijn i" bij de Ka
mer ingediende wetsontwerpen vervat.
21-jarige Lia Speel uit
Bloemendaal bezit een privé-
dierentuin, die reeds veel be
kendheid geniet. Zij begon eerst
met katten en honden, doch
bezit nu meer exotische dieren,
nl. drie zebra,s, struisvogels,
lama's, wisents, witte en zwarte
zebiïs enz. Haar grootste zorg is
de twee maanden oude Casuaris,
een bergstruisvogel uit Nieutv-
Guinea. Het groot brengen van
deze vogel kost veel moeite.
Nooit eerder gelukte het een
Casuaris jonger dan een half
jaar in leven te houden.
De in Panmoendjon onderhandelende
stafofficieren zijn gisteren plotseling
voor de tweede maal bijeen gekomen.
Men ziet hierin een aanwijzing, dat
beide partijen trachten de kwestie van
de nieuwe demarcatielijn zo snel mo
gelijk op te lossen. Het zou het enige
punt zijn, dat een bestand nog in de
weg staat.
De Zweedse regering heeft haar ge
nerale staf opdracht gegeven tot het
vormen van een Zweeds contingent
(50 man), dat deel zal uitmaken van
de repatriëringscommissie in Korea.
In de nacht van Donderdag op Vrij
dag deden de communisten hier en
daar hevige aanvallen op de geallieer
de linies. In 24 uur tijd verschoten de
communisten niet minder dan 98.112
granaten. De strijd duurt op sommige
punten nog voort. De Noordelijken lij
den zware verliezen.
In Seoel werden door de Zuidkorea-
nen ook gisteren demonstraties gehou
den.
De politie heeft medegedeeld, dat
afgelopen Dinsdag in Natal een hevige
strijd tussen twee oorlogvoerende stam
men is gestreden. Het gevecht duurde
ongeveer een half uur. Er vielen zes
tien doden. Voorts werd vee met in
begrip van pluim- en kleinvee gedood.
Tweehonderd tot driehonderd hutten
werden in de as gelegd.
Radio-Moskou heeft medegedeeld, dat
tussen Perzië en de Sovjet-Unie een
handelsverdrag is gesloten.
T"\E veilig verkeersweek is vandaag af
gelopen. Wij hopen, dat het verkeer
er een beetje veiliger van is geworden,
maar wij vrezen, dat onze hoop ijdel is.
Het is namelijk zo, dat niemand ter
wereld precies kan vaststellen wat veilig
verkeer nu eigenlijk is. De veiligheid op
de weg bereikt men niet met een serie
bepalingen, die alleen de verkeerspolitie
nauwkeurig kent. Wij herinneren ons een
klein examen, dat door mannen van de
Rijksverkeerspolitie werd afgenomen
aan rijders van een RAC-automobiel-
wedstrijd. De resultaten waren niet zo
best. Niemand zou evenwel durven be
weren, dat de examinandi slechte
chauffeurs waren. Integendeel.
Daarom lijkt het ons duidelijk, dat
de veiligheid van het verkeer alleen ligt
in het gevoel voor verantwoordelijkheid
van de bestuurders van voertuigen van
allerlei aard. De man, die geen „feeling"
voor een verkeerssituatie heeft, zal
altijd een brokkenmaker cp de weg
blijven; evenals hij, die „uit veiligheids
overwegingen" nooit harder rijdt dan
50 of 60 km. Deze overtuiging wint
meer veld naarmate de middelen van
vervoer sneller worden. Een automobiel
die 150 km kan lopen, is een gevaarlijk
instrument in de handen van een
chauffeur, die bij alle hoeken gas geeft
en z& zijn er velen; bromfietsen zijn
kleine snelheidsduiveltjes geworden;
fietsen hebben puik werkende ver
snellingen.
Wie zich niet aan dit snelle tempo
kan aanpassen, moet lopen of de bus
nemen. Hij brengt het verkeer zelfs op
een fiets in gevaar.
Wie zich veel langs de weg voort
beweegt, weet maar al te goed hoeveel
„koekebakkers" een auto besturen. Deze
mensen hebben tóch eenmaal hun rij
bewijs gehaald; maar „rijden" zullen zij
nooit leren.
Bovendien heeft „deelnemen aan het
verkeer" iets met persoonlijke bescha
ving t» maken. Prins Berr.hard heeft
daar zeer terecht in het begin van deze
week cp gewezen. Voor degene die zijn,
verstand gebruikt en die de zaken een
beetje sportief weet op te vatten, zijn
geen verkeersbepalingen nodig. Hij
maakt nooit een fout; hij verleent voor.
rang, zelfs als hij het „recht" aan zijn
zijde heeft.
En laat dan de automobilist, die weet
wat hij kan (en die weet wat op een
bepaald ogenblik niet kan) op een auto
weg gerust 120 km of harder rijden. Hij
doet niets gevaarlijks.
De moeilijkheid is alleen, dat je
soms zo weinig van de zoéven
genoemde beschaving merkt!
IYE RUSSISCHE kruiser „Swerd-
lov" die Maandag zal deelne
men aan de vlootparade ter ge
legenheid van de kroning van
koningin Elizabeth, heeft veel
opzien gebaard, toen hij Donder
dag de haven van Portsmouth
binnenvoer.
Zqnder een blik op de kaart
te werpen bediende kapitein Roe-
dakov met enkele knoppen en
hefbomen het schip en feilloos
werd de kruiser naar de lig
plaats gestuurd. Tevoren had de
kapitein de diensten van een
loods afgewezen. Hij wist, dat hij
op zijn instrumenten kon vertrou
wen. Gedurende de gehele ma
noeuvre behoefde de gezagvoer
der geen enkel mondeling bevel
te geven. Ieder commando werd,
na een druk op een knop of na
het overhalen van een hefboom
automatisch door het schip opge
volgd.
De technische uitrusting van de
„Swerdlov" heeft dan. ook een
diepe indruk gemaakt op de au
toriteiten van de „Royal Navy",
aldus schrijft het Franse blad
„Le Monde".
Volgens berichten, die te New Vork
de ronde doen, zullen de prinsessen Bea
trix en Irene de zomervacantie door
brenger in Cape Cod (Massachussets).
,(Van de zijde van het Koninklijk Huis
zeide men gisteren geen commentaar
od dit bericht te hebben).
HET ZIET er naai uit, dat de nieuwe
candidaat voor het Franse premier
schap, de radicaal André Marie, er in
zou slagen eventueel een nieuwe rege
ring te vormen. Eén van de redenen
van de onzekerheid over de kansen
van André Marie is, dat de Volksrepu
blikeinen van oordeel zijn nog een re
kening met de Radicalen te moeten
vereffenen. Bij de stemming over de
ambtsbevestiging van de Volksrepubli
kein Bidault stemden nl. slechts 27
van de 75 Radicalen voor hem.
De oude leider van de Radicalen, de
hoogbejaarde Edouard Herriot, voor
zitter van de Nationale Vergadering,
drong er gisteren bij zijn partijgenoten
op aan de crisis zo gauw mogelijk te
beëindigen. Hij zeide zich niet te kun
nen herinneren, dat Frankrijk eerder
zo n critieke tijd heeft doorgemaakt
als op het ogenblik. De intrigues van
de partijen hebben lang genoeg ge
duurd. Thans is het moment gekomen,
en ik hoop dat het nog niet te laat is,
dat we moeten proberen tot elke prijs
een regering te vormen, aldus Herriot,
WEER EEN OVERWINNING IN DE
HIMALAVA
Een groep van vijf Indische bergbe
klimmers is er in geslaagd de top te
bereiken van de Pantsj Tsjoeli, een
6795 meter hoge berg in de Himalaya.
De top, die op 320 km ten Noordoosten
van New Delhi ligt, was nog nooit
eerd»r bekiJmmen. Een vorig jaar door
een Duitse alpinist ondernomen poging
mislukte.