DE TREKSLUITING BEGON HAAR
ZEGETOCHT IN DE V.S.
I
Garderobe vol variatie
voor onze bakvissen
Tussen hamer
en aambeeld
Everglaze en plissé zijn in trek
bij de jeugd
Niet krimpende
wol
Uitvinder had genoeg van brekende veters
Pijn op gezette tijden
Overschoen maakte
„zipper" populair
voe.tjdï
Vragen staat vrij
APARTE ROK MET BLOUSE OF ZONNEPAKJE
Heeft moeder geen
kleurgevoel
(Van een bijzondere correspondent)
1 MISSCHIEN IS HET U BIJ HET GEBRUIK
en vooral bij het weigeren van een treksluiting wel
eens net zo vergaan als ons: een nuttig gebruiksvoor
werp, dat plotseling dienst weigerde en daardoor
meer aandacht opeiste dan anders, veranderde dan
opeens in een duister mechaniek, dat ons door de
geheimen van zijn werking in hoge mate intrigeerde.
Nu weet vrijwel iedereen uit ervaring, dat het repa
reren van een kapotte treksluiting haast onbegonnen
werk is: het mag eens een enkele keer lukken, maar
dat is meestal niet van lange duur en al gauw begint
de ellende weer van voren af aan.
Het zij verre van ons, U hier een handleiding u.
geven om dergelijke reparaties voortaan met meer f a
succes uit te voeren, want ondanks, of misschien juist
wel dank zij, het feit, dat wij nu ontdekt hebben hoe
een treksluiting eigenlijk werkt en waarin het geheim
van de in elkaar grijpende tandjes schuilt, hebben
wij er eens en voor altijd van af gezien ons nog eens
op dit gebied te wagen, De verschillende onderdelen
van zo'n treksluiting zijn namelijk zo precies op el
kaar afgesteld, dat een defect aan dit mechaniekje -
practisch niet te verhelpen is.
die 6w,
KI e w» Hw v.
MAAR OM NU NOG EVEN tech
nisch te worden: het geheim van de
treksluiting schuilt in de vorm van het
op-en-neer bewegende deel. Dit heeft
namelijk een wat naar binnen gebogen
vorm, welke het ook geeft aan de
flexiabele randen tandjes, die de
eigenlijke sluiting vormen. Deze tand
jes zitten vastgeklemd aan de stof, en
hebben aan het andere einde een ver
hoging, een „kroon" zou men kunnen
zeggen. Maar dat is niet het enige, zij
hebben onderaan ook een holte, die
precies even groot is als de kroon. En
omdat deze tandjes allemaal volkomen
gelijk zijn, past de kroon van de één
in de holte van de ander. Bovendien
zijn ze op zo'n afstand van elkaar aan
de stof geklemd, dat het tegenoverlig
gende tandje precies tussen de twee
overburen in past.
En nu komt het: wil men de trek
sluiting dicht maken en trekt men de
schuif naar boven, dan krijgen de
tandjes in de schuif eerst een schuine
stand, maar zijn zij beneden aangeko
men, dan liggen zij horizontaal. De
ruimte tussen de kroon van het ene
en de holte van het daarop volgende
tandje wordt door deze schuine stand
juist zoveel groter, dat de kroon van
de overbuur er tussen kan. Komen zij
het volgende ogenblik horizontaal te
liggen, en wordt de ruimte dus klei
ner, dan sluit de kroon van b.v. het
linkse tandje precies in de holte van
het rechtse, en zo gaat het steeds maar
door.
Bij het openen van de treksluiting
gebeurt natuurlijk precies het tegen-
overgestelde. Op de illustratie ziet U
wat er binnenin de schuif gebeurt af
gebeeld, waarbij het „handvat" of de
rem, zoals U het noemen wilt, ge
makshalve is weggelaten.
DE PERFECTE VORM, waarin wij
thans de treksluiting kennen, is het
resultaat van jarenlange onderzoekin
gen, al schijnt het ons nu heel eenvou
dig toe.
De eerste producten, gemaakt door
Whitcomb L. Judson in Chicago, wa
ren bovendien helemaal niet voor het
sluiten van kleding bestemd. Hij had
steeds last met het dichtrijgen van
zijn schoenen, en daar hij een inventief
man was bedacht hij er een metalen
sluiting voor, die door één handgreep
het vereiste resultaat bereikte.
Deze, in 1891 geconstrueerde „meta
len ketting", zoals hij genoemd werd,
was wel op het nu nog steeds ge
volgde principe gebaseerd, maar zag
er eigenlijk ontoonbaar uit. Dit was
zeker een van de redenen waarom er
niet veel gebruik van gemaakt werd. Een
zekere Colonel Walker zag de uitvin
ding en realiseerde zich de enorme
mogelijkheden, die er in scholen. Hij
stak er geld in, dat pas ruim twintig
jaar later, in 1913, vruchten begon af
te werpen. Toen werd, als resultaat van
onafgebroken pogingen, eindelijk de
eerste practisch bruikbare treksluiting
gefabriceerd.
HET DUURDE ECHTER nog tot 1923
voor de eerste treksluiting voor kle
ding gebruikt werd, behalve dan in het
leger, waar men in de Eerste Wereld
oorlog ze al toepaste.
En toen ging de grote opkomst van
deze sluitingen weer via de schoen,
In Amerika, waar zich dit alles af
speelde, bracht een firma namelijk in
dat jaar rubber overschoenen in de
handel, welke voorzien waren van de
nieuwe sluiting. De schoenen droegen
de handelsnaam „zippers", en hadden
zo'n enorm succes, vooral door hun
sluiting, dat de naam daarop overging.
Al-gauw zag men toen ook de mo
gelijkheden voor toepassing in kle
ding. Sindsdien heeft deze industrie
een enorme vlucht genomen en kun
nen wij thans in allerlei soorten, kleu
ren en maten deze practische sluitin
gen krijgen, terwijl het aantal toepas
singen enorm uitgebreid is. En dit al
les is te danken aan een kleine, vrien
delijke man in Chicago, die eens
kwaad werd toen zijn schoenveter
brak.
Steeds méér huisvrouwen zien
in, dat het haar eigen belang
is by het kopen van een bind
middel MAÏZENA duryea
te vragen. En haar winkelier
geeft het haar graag, want het
is ook zijn belang dat haar maal
tijden slagen. Hij weet door ja
renlange ervaring dat er voor
groenten, soepen en sausen
geen beter bindmiddel bestaat
dan juist MAÏZENA duryea.
Bij het gebruik daarvan zijn
mislukkingen bij voorbaat uit
gesloten.
(Advertentie, Ing. Med.)
4 A
hoeft geen 'verloren dog' te betekenen.
't Is altijd makkelijk
MET DE HIERBIJ afgebeelde
eenvoudige patroontjes maken
we een garderobe vol variatie
voor de grote dochter. Het vlot
te jurkje van effen materiaal
met afstekende puntbandgarne-
ring is geen jurk, maar een rok
en een blouse, die elk apart
weer met een blouse en een
rok (of zo u wilt een truitje
en een sportpantalon) van an
dere stof en kleur gecombineerd
kunnen worden. Vervang de
blouse door een lijfje met
schouderbanden en u heeft een
leuk zonnebadjurkje, dat naar
verkiezing ook als overgooier
dienst kan doen. Daaroverheen
kan dan een bolero gedragen
worden, bijvoorbeeld in de
kleur van het puntband, wat
weer een ander effect geeft.
Is zo iets niet ideaal voor de
vacantie?
Voor de rok heeft u nodig
2 M. stof van 80 breed. Dit is
de wijdte van het rokje. De
lengte ervan meet u op de
breedte van de stof af. U houdt
dan nog genoeg over voor de
tailleband van dubbele stof, die
71 c.M. lang (3 c.M. overslag
inbegrepen) is en 3 c.M. breed.
Daartussen wordt de ingerim-
pelde rok genaaid. Wilt u er
zakjes in, dan knipt u vóór
het inrimpelen ca. 25 c.M. van
af de middenvoorlijn een paar
rechtstandige zaksplitsjes, die u
poileert en van voeringzakjes
breed. 'u° stfkt^e figuur naadjes,V vouwt een vormbies af. Wilt u de bolero ook
het beleg aan de voorkant naar binnen over de blouse dragen, vergeet dan niet
en brengt de knoopsgaten aan. Bij het mouwtjes iets langer te knippen,
sluiten van de zij- en schoudernaden de
rugschouders iets inhouden. De hals- Het zonnelijfje
rand zet u tussen de dubbele stof van sluiting op d^e rug
het kraagje.
pas
voor-
De bolero (1 M. van 8(
een stippellijn in het
aangegeven. De randen
(90
naakr binnen vouwen
g /Z 22 25
bij U te hebben,
die helpen direct!
(Adv. Ing. Med.)
WAT MOET HET gemakkelijk zijn
om het gehele leven en al zijn ver
schijnselen in zwart-wit te zien. Er is
dan nergens meer een muizengaatje
voor enige twijfel, alles is onderge
bracht in schema's en de optelsom
komt altijd uit.
Dit kwam mij zo in de zin toen ik
dezer dagen een merkwaardig briefje
ontving als reactie op dat „School
reisje naar Mars". De schrijver was
heftig in de oppositie; merkwaardig
genoeg: volstrekt in zijn eentje. Een
ganse bundel adhaesie-betuigingen,
sommige op haastig uitgerukte schrif
tenvelletjes gekrabbeld, hebben mijn
hart werkelijk verkwikt.
Maar daar ik het duel nimmer uit
de weg ga geef ik royaal het volle
pond aan mijn tegenstander, dit mede
ter lering van alle medestanders. Hij
schryft: „Hoe het mogelijk is dat u
anno 1953 nog steeds niet verder bent
gekomen dan de eenzijdige ontwape-
ningspropaganda, die in de jaren tus
sen de eerste en tweede wereldoorlog
ons land zoveel schade berokkende, is
mij een raadsel.
Blijkbaar heerst bij u en vele ande
ren nog steeds de „gebroken-geweer
tjes-mentaliteit", die, zo ze vroeger
heel simplistisch en naïef genoemd kon
worden, tegenwoordig slechts onsociaal
kan heten. Ons leger toch is niets an
ders dan een vorm van „bescherming
burgerbevolking"!
Wat het nut van de legerdagen be
treft, heb ik het hierbij gaande uit
knipsel ingesloten tot nadere informa
tie. Verder kan ik u melden, dat ik
als leraar R.H.B.S. met een groep leer
lingen de K.M.A. heb bezichtigd en dat
deze jongelui enthousiast waren over
dit bezoek, daarbij tonende de nood
zakelijkheid van een goed leger beter
in te zien dan u. Mogelijk levert een en
ander u stof voor een volgend artikel!"
DAT DOET HET, mijnheer en vrij
wel nog omgaande. Had u niet ge
dacht, hè? Ik ben strijdlustiger dan u
zou denken, en de pen is nog altijd
het treffelijkste wapen. Voor dat in
gesloten knipsel mijn bijzondere dank.
Alhoewel ik enige moeite had met het
doorworstelen van dit allerdroogste
proza, ben ik die militaire medewer
ker toch zeer dankbaar voor zijn me
dedeling, dat O. TC. en W. van deze uit
stapjes wel kennis heeft, maar er geen
medewerking aan verleent èn dat
voor soortgelijke schoolreisjes de
ouders hun uitdrukkelijke toestemming
moeten verlenen.
Kijk, daar nu konden wij rustig een
punt zetten. Als er werkelijk in ons
goed land vaders en moeders ge>
vonden worden, die van oordeel zijn
dat de kazerne een geschikt recratie-
oord is voor hun dochters dan breekt
op zijn HoUands mijn klomp, en hink
ik hoofdschuddend en zwijgend er
vandoor.
Maar die puntzetterij vind ik toch
echt wel wat sneu voor u, mijnheer,
die zo heerlijk argeloos zwart-wit re
deneert: een typisch tijdsverschijnsel,
Mussert of Moskou, weet u nog? Die
Hitier was toch een handige jongen,
dat moet gezegd. Hij heeft Europa
aardig simplistisch leren denken, dat
ziet men alweer aan uw brief.
Als Saskia met enige ironie (dat is
tegenwoordig ook al zo'n verdacht ar
tikel) zich afvraagt of tanks wel het
geschiktste speelgoed zijn voor mid
delbare scholieren, en of op dergelijke
schoolreisjes de realiteit van de oor
log niet opzettelijk verzwegen wordt?
dan speldt u haar direct een gebro
ken geweertje op de revers.
Ik ben principieel tegen het breken,
mijnheer zelfs van geweren. Zij heb
ben geld gekost. Geld, bijeengebracht
door diezelfde hard sappelende bur
gerbevolking, die u al Zo heerlijk be
schermd ziet door „ons leger".
Nu weet ik niet of u wel eens Ka
merverslagen leest, anders had u daar
in onlangs enige onrust kunnen be
speuren over de vraag,, óf Nederland
ooit wel verdedigd, laat staan be
schermd zou worden. Wij vechten te
genwoordig (dat weet u blijkbaar nog
niet, u praat tenminste zo ouderwets
van „ons" leger) in Nato-verband. Dat
wil onder vele andere zeggen, dat
waér de verdedigingslinie getrokken
wordt. Komt het bijvoorbeeld voorde
liger uit dat die door Noord-Afrika
loopt, dan hebben wij hier het nakij
ken.
Trouwens, u moet maar eens in Ko
rea bij de burgerbevolking gaan infor
meren, hoe pleizierig dat beschermen
in de practijk uitvalt.
Als u toch aan het informeren gaat,
moet u ook eens aan de weet zien te
komen hoeveel al die beschermings
apparaten wel kosten, hoe snel zij
verouderd zijn en hoeveel nuttige za
ken wij voor dat goeie geld hadden
kunnen aanschaffen.
MAG IK U TOT SLOT GERIEVEN
met een deskundig citaatje mis
schien tevens aardig geschikt om aan
uw enthousiaste leerlingen voor te le>
cm) krijgt een zen: Deze geharnaste wereld verkwist
Het beleg hier niet slechts geld. Zij verkwist het
en knoopsgaten zweet van haar werkers, het genie van
maken. De fi- haar geleerden, de verwachting van
guur- en zijna- haar kinderen. Een moderne zware
den sluiten. Op bommenwerper kost dit: een moderne
de rug zet u bakstenen school in meer dan dertig
twee schouder- steden. Hij kost dit: twee elecrische
banden aan centrales elk voor een stad van zestig'
van 26 bij 3 duizend mensen. Hij kost dit: twee
c.M., die aan fraaie volledig uitgeruste ziekenhui'
de einden in zen. Hij kost zowat tachtig km beton-
een puntje ge- nen bestrating. Wy betalen één enkel
naaid zijn. De gevechtsvliegtuig met een half millioen
banden van vo- schepel graan. Wij betalen één torpe
ren zijn 7 c.M. dobootjager met nieuwe huizen waar
lang plus 3 c.M. in meer dan achtduizend mensen had
voor het aan- den kunnen wonen.'
zetten van de Dit, mijn waarde leraar, mededrager
gesp. De 78 der Europese cultuur, is niet een frag-
c.M. lange cein- ment uit een propaganda-rede van
tuur krijgt een zo'n onsociaal individu met een gebro-
zelfde gesp. ken geweertje op de jas.
Dochterlief is Het zijn de bloedeigen woorden van
beslist „weg" Mr. Dwight Eisenhower, uitgesproken
van zo'n char- aan een officiële lunch in April jX
mant stelletje, En deze heer Eisenhower is, zoals u
dat tegelijk zo wellicht weet, van huis uit beroeps
practisch is! officier. SASKIA
breed) is met
blousepatroon
werkt u met
(Advertentie. Ing. Med.)
DE VACANTIETIJD LACHT ons
toe! Juni, Juli en Augustus zijn de
maanden, waarnaar door velen met
verlangen wordt uitgezien. Logisch,
want na een jaar van (hard) werken
mag er best eens een tijd aanbreken,
dat men doen kan, waarin men zin
heeft. Daarvoor is het immers vacan
tie?
Zo zal de een zich amuseren met knus
veertien dagen thuis te blijven en een
ander met het maken van fiets- of
wandeltochten. Weer een ander zoekt
het verder en overschrijdt de lands
grenzen, iets, dat de laatste jaren op
steeds voordeliger wijze kan geschie
den. Hoe het ook zij, het is U van har
te gegund!
Voor de vacantietyd echter aan
breekt, is het vrouwen eigen om een
duik in de klerenkast te nemen en te
zien of dit en dat nu wel bepaald ge
schikt is om op reis mee te nemen.
Eerlijk gezegd, is het dan zo, dat
manlief wel „oVer de brug" moet ko
men teneinde het financiële tekort aan
te zuiveren
Gewapend met een dikke portemon-
naie wordt er dan gedefileerd langs
de verschillende étalages, welke de
stads-modemagazijnen rijk zijn. Een
vlotte jurk, die zo gemakkelijk zou zit
ten, zou men liever in een andere kleur
zien en..och, de keus is ook zo
moeilijk.
Kopen we niets voor onszelf, dan
is het wel de dochter, die de begeerde
buit binnenhaalt. Zo is practisch
iedere Moeder.
Voor die sweet noem maar op
hoeveel is het ook niet altijd ge
makkelijk een keus te maken, want
zy hebben meestentijds zo'n verdraaid
eigen willetje. De meest schreeuwen
de kleuren vinden aftrek en wat Moe
der hierover zegt, wordt vergeleken
met... ouderwets. Zo is het toch?
Maar alla, dit is een modepraatje en
daarom zullen we U iets vertellen
over de bijgaande illustraties, die ge
schikt zijn voor de jonge dochters.
Everglaze is alles, wat de klok slaat.
Dus ook een everglaze japon in een
uitvoering van de Franse modeheer
sers. Gezellig met een ruime rok in
witte tint.
Een brede ceintuur in hardrood
vormt een alleraardigste onderbre
king. Het mouwtje en de ronde hals
kraag worden afgezet met een zwart
fluwelen biesje.
Plissé is ook nogal in trek by de
hedendaagse jeugd. Waarom, zo dacht
een ontwerper, alleen in de rok? Het
lijfje bedeelde hij er eveneens mee. De
modelletjes spreken beide voor zich,
maar alleen zouden wij V de raad wil
len geven, geef Uw dochter op deze
leeftijd niet een dergelijk schoeisel!
In de voortdurende strijd tussen pro
ducenten en verwerkers van de ver
schillende textielvezels, nog verscherpt
door de na-oorlogse opkomst der syn
thetische producten, heeft de wol weer
een winstpunt behaald. Deze strijd
wordt namelijk in de laboratoria uitge
vochten, waar chemici steeds meer goe
de eigenschappen aan de verschillende
vezels weten toe te voegen, en nu is
men er, althans volgens een rapport
van de Commonwealth Scientific and
Industrial Research Organisation, in ge
slaagd wol een zeer grote weerstand
tegen krimpen te geven. Daar de la
boratoria, waar men dit uitgedokterd
heeft, in Belmont (Australië) liggen,
zal dit procédé voortaan de naam „Bel
mont procédé" dragen.
Waar het bij deze methode om gaat
is het volgende: door het aanbrengen
van een kleine hoeveelheid syntheti
sche hars op de wol, worden de wol
vezels op hun plaats vastgehouden, en
kunnen dus niet over en langs elkaar
gaan schuiven bij het dragen of bij het
wassen, waardoor gewoonlijk het ver
vilten en krimpen veroorzaakt wordt.
Deze synthetische hars is volkomen on
zichtbaar en het is zo weinig, dat men
er ook niets van voelt.
Het succes is echter heel groot, zegt
het rapport. Men is in contact getreden
met een sokkenfabriek, om de nieuwe
bewerking in de praktijk te toetsen.
Twintig mensen hebben toen maanden
lang een paar sokken gewassen en ge
dragen, waarvan een sok wel, de andere
niet behandeld was. In de eerste weken
viel bij de meetproeven vrijwel geen
verschil te constateren, maar toen be
gon de niet behandelde sok steeds meer
te krimpen, zodat deze aan het einde
van de proefperiode niet goed meer te
dragen was. Bovendien is gebleken, dat
deze „Belmont" behandeling de levens
duur van de kledingstukken verlengt.
Men is in Australië reeds begonnen het
procédé op commerciële basis toe te
passen.