Beverwijk grote fabrieksstad
MAXIMAAL 225.000 INWONERS
Reizen is een kunstdie geleerd moet worden
J
Prins Bernhard schoot in de roos
op N.P.V.-koempoelan
Karakterverandering van Wijk aan Zee
Vermist kind bleek
verdronken
TER OVERDENKING BIJ
UW REISPLANNEN
Industrie ten Noorden
van de Hoogovens
Uitbreiding naar 't Noorden
Maximum 225.000
Twee mogelijkheden
Aanbevolen oplossing
Verkeersbezwarer,
Spiegelbeeld van Haarlem
Nieuwe city
Een bezoek per
helicopter
Sparen van cultuurgrond
Wijk aan Zee
Ongeluk in Alkmaar
Engelse sportvlieger in.*~':te
noodlanding
Jan Hofland uwn te
Nibbixwoud
In haar interim-rapport over de ontwikkeling van liet gebied van de
m°nd komt de Werkcommissie Westen des Lands tot de conclusie, dat
voor de huisvesting van een te verwachten bevolkingsuitbreiding, als
gevolg van de sterke expansie van de zware industrie, de voorkeur moet
worden gegeven aan een stedelijke uitbreiding van Beverwijk, dat bin
nen dertig jaar vermoedelijk zal uitgroeien tot een stad van 225.000 in
woners. Bovendien bevestigt het rapport, dat Wijk aan Zee als familie
badplaats verloren zal gaan.
De bevolking ven de IJmond telt
thans ruim 82.000 mensen: meer dan de
helft hiervan woont in de gemeente
Velsen.
In dit reeds dichtbezette gebied dient
zich thans een krachtige verdere indu
striële impuls aan door de in gang zijn
de uitgroei van het Hoogovenbedrijf.
Ondanks de daaraan verbonden moei
lijkheden in ruimtelijk opzicht is het
een nationaal .belang, dat de nodige
kansen aan deze ontwikkeling worden
geboden en ook voor de toekomst wor
den opengehouden.
Vaststaande ramingen kunnen om
trent de uitgroei der industrie uiter
aard niet worden gemaakt, gezien de
talrijke onzekerheden ir_ economisch en
ander opzicht. Evenmin kan de tijds
ruimte voor het bereiken van een be
paald ontwikkelingsstadium nauwkeurig
worden geschat. Het is echter in het
onderhavige geval minder bezwaarlijk
dat de totstandkoming van verdere in
dustriële uitbreidingen zich over een
enigszins langere toekomst zou uit
strekken. dan dat men later zijn kan
sen zou zien afgesneden door een te be
perkte reservering van terreinen. In
een gebied, waar zoveel aanspraken
op de grond om de voorrang striiden, is
het gevaar daarvoor zeker niet aenk-
beeld'g. Het komt er dus allereerst op
aan. in grote lijnen de toekomstige be
stemming van de bodem te bezien en
daarbij, uitgaand van de dominerende
•betekenis van de basis-industrie (de
Hoogovens met aangesloten bedrijven),
armslag te houden voor een latere be
langrijke vergroting van het complex.
De ligging van de hiervoor nodige
terreinen is in hoofdzaak reeds bepaald
door de bestaande bedrijfseenheden ten
noorden van het Noordzeekanaai. De
bouw van de Breedbandfabriek heeft
een uitgroei in noordelijke richting
ingezet. Naar deze kant zullen op de
hiervoor nodige draagkrachtige duin-
terreinen, ook verder de mogelijkheden
moeten "worden oper gehouden.
In de toekomst zal de uitbreiding
zich wellicht tot ten noorden van de
Zeestraat tussen Beverwijk en Wijk
aan Zee gaan uitstrekken.
Uiteraard wordt ook het terrein ten
westen van het huidige hoogovencom
plex. voor zover niet nodig voor zee
waring en eventuele andere water-
staatsdoeleinden. in de gedachten be
trokken.
De plaats voor mogelijke verdere
chemische bedrijven laat gedeeltelijk
iets meer speling, wat van belang is
met het oog op het tegengaan van mo-
d
Gerekend wordt op een terrein van
beperkte afmetingen onmiddellijk ten
oosten van het bestaande complex,
alsmede op het vrijhouden van een gro
tere oppervlakte op behoorlijke af
stand ten zuid-oosten van Beverwijk.
Te verwachten is. dat de ontwikkeling
van het hoogovencomplex aanleiding
zal geven tot de vestiging van de zgn.
avglomcratieve bedrijven, d.w.z. be
drijven die dcor de basisindustrie wor
den aangetrokken. Ook hebben zowel
Beverwijk als Velsen bchoJfte aan ge
legenheid voor een zekere verdere ont
wikkeling van de niet oo de hoogovens
georiënteerde industrie. Deze kan een
ter niet onbeperkt worden ge.boden.
omdat anders «Ie moeilijkheden voor
de huisvesting van de aan te trekken
bevolking te groot zouden worden.
Uitvoerige berekeningen hebben uit
gewezen. dat hij een optimale industri
ële ontwikkeling na verloop van bv-
drie decennnia een bevolkingscijfer mo
gelijk zou zijn in de orde van grootte
van 225.000.
De vraag is uiteraard bezien, in wel
ke mate de dan tp verwachten bevol
kingsaanwas aan de IJm°"a..ze
moeten worden gehuisve^- Mcn 7'™
zich immers kunnen voorstellen, dat ae
oplossing mede in meer of minder be
langrijke mate wordt gevonden door
heen en weer reizen van de arbeiders
naar verschillende plaatsen in de om
trek De conclusie is echter, dat net
forensisme een belangrijke lnvl°^
zal uitoefenen op de uitkomst van de
bevolkingsprognose.
Sterkere stimulering van het foren
sisme ontmoet verschillende bezwaren.
Bij het onderbrengen van de even
tueel te verwachten bevolkingsaanwa
van moeeliik 140.000 inwoners ontmoet
men allerlei factoren, die een gave op
lossing bijzonder moeilijk maken.
Er is in het gebied reeds vn, veel be
bouwing aanwezig, die len dele s s
concentreerd in de kernen
l.Tmuiden. Velser-Noord. ,Be^ri(T
Wiik aan Zee en Heemskeik. ten del.
zich als lirht.behoviwing !an«*d f
gnr, heeft ontwikkeld of jjj4 Bpver.
lijk gebied is verspreid. Rond
wiik en Heemskerk wordt een lao_-
rük deel van de *n'p,"sifL v,e*
bruikt voos de tuinbouw, die ookn
sociale h-°ld van deze n!aaf«en st
bepaalt. Naar het oosten, waar h
veen de overhand kriigt. w0 d
grond )n h°t algemeen vftn njtna
kwaliteit. Het minst waardevol
as-arisrh ohgrvnt zijn uiteraard
duinterreinen. Deze moeten pcl1
worden gereserveerd voor dp uitbrei
ding vsn de basisindustrie of voor d"1
drinkwatervoorziening f^—wii 1 ook mo
tieven van natuurhecoV,-rmine en re
creatie hier een bft1anfriik« nl»ntg mo®.
ten hebben, en wel des te meer, naar-
uit
d
mate er een grote bevolkingsconcen
tratie in deze streek tot ontwikkeling
zai komen.
Ten slotte is getracht een inzicht te
verkrijgen in de mogelijkheden voor
de ontwikkeling van een zelfstandig en
harmonisch cultureel leven in de toe
komstige agglomeratie aan de IJmond.
al naarmate deze haar zwaartepunt zou
vinden in Velsen-Zuid of in Beverwijk.
Hierbij trad geen zeer duidelijke aan
wijzing aan de dag, hoewel het onder
zoek enigszins wijst in de richting van
de noordoever, waar Beverwijk van
ouds als stadje een functie heeft ge
had en de invloed van Haarlem min
der sterk wordt gevbeld. De te ver
wachten snelle groei der bevolking zal
het ten zeerste gewenst mrken, dat de
noodzakelijke sociaal-culturele voorzie
ningen tijdig worden getroffen. Kern
vorming in stedebouwkundig opzicht is
daartoe noodzakelijk.
Terwijl getracht is al deze factoren
op de beste wijze in de voorgestelde
oplossing te betrekken, is er één aspect
waarvan men zich in dit stadium heeft
losgemaakt, nl. de bestuurliike indeling
Het werd beter geacht, eerst voor h°'
MOGELIJKE ONTWIKKELING
VAN DE IJMOND
IJmuiden niet in de weg te staan. Op
zichzelf geeft ook deze door de onver
mijdelijke wisselwerking tussen noord
en zuirtoever bezwaren van dwarsver-
keer. Nu echter de zuidelijke kernen
eenmaal aanwezig zijn, moeten deze
gelegenheid hehben voor een gezonde
uitgroei, gebaseerd op hun eigen func
tie.
Bij keuze van de noordelijke oplos
sing kan men aannemen, dat in het ver
onderstelde geval (uitgroei tot 225 000
inwoners) het aandeel van de zuide
lijke kernen is te stellen op rond 50.000
en dat voor de noordoever moet worden
gerekend op rond 175.000 inwoners.
Hiervan kan rond 70.000 worden opge
nomen door de normale uitgroei van
de bestaande kernen. Er bli'ft dus
eventueel te voorzien in het huisves
ten van rond 105.000 ir.won
Hiervoor zijn twee mogelijkheden on
derzocht nl: het stichten van een nieuwe
stad in de duinen ten noorden van de
hoogovens en een stedelijke ontwikke
ling aansluitend bij Beverwijk.
Hoe aantrekkelijk de eerste gedachte
ook is uit zuiver stedebouwkunaig
oogpunt en eveneens voor het ontzien
van de landbouwbelangen, men heeft
haar toch moeten prijsgeven. De 'tad
zou dan komen in het hart van het wa
terwingebied Heemskerk-Castricum.
juist waar in het Lek-duinplan de in
filtratie met rivierwater is gedacht met
het oog op de breedte van de duinen.
■Ook uit een oogpunt van natuurschoon
en recreatie zou het zeer bezwaarlijk
zijn. naast een omvangrijk duinterrein
voor de basisindustrie nog een= 800 -
1.000 ha du inen voor stedelijke bebou-
gehele onderzochte gebied de richtlij
nen aan te geven voor de ruimtelijke
ontwikkeling en vervolgens op de
grondslag van de aldus te verwachten
toestand de bestuurlijke problemen,
mede in het licht van samenwerkings
mogelijkheden te doen bestuderen.
De voornaamste keus betrof die tus
sen de noord en de zuidoever van het
kanaal ais zwaartepunt van de toe
komstige agglomeratie.
De omvangrijke bestaande bebouwing
is echter oorzaak, dat deze keus in geen
van beide gevallen absoluut kan zijn-
Men zal steeds zowel in het noorden als
in het zuiden niet alleen een vrij aan
zienlijke bevolking houden, maar bo
vendien in redelijke mate ruimte moe
ten laten voor normale ontwikkeling
van de aanwezige kernen.
Kiest men voor de zuidelijke oplos
sing. dan zou bij een eventueel be
volkingsaccres tot rond 225.000 inwo
ners de verdeling ongeveer als volgt
kunnen worden:
Noordoever (Velsen-Noord. Beverwijk.
Wijk aan Zee, Heemskerk) het cijfer
volgens de oorspronkelijke opzet van
het streekplan IJmond-noord inw.
d,i. 70.000
Zuidoever (Velsen-zuid) 155.000
De capaciteit van de bestaande
wederopbouw- en uitbreidings
plannen voor de zuidoever be
draagt 60.000
Extra te voorzien voo. 95.000
Deze oplossing zou betekenen de uit
breiding van IJmuiden met een nieuwe
stad in het duingebied aan de zuidzijde.
Voordelen hiervan zouden zijn het spa
ren van landbouwgrond en gunstiger
atmosferische omstandigheden- Daar
tegenover staan echte volstrekt over
wegende nadelen.
Wordt de bevolking in hoofdzaak
aan de zuidzijde gehuisvest, terwijl de
werkgelegenheid in overwegende mate
aan de noordkant is. dan zal het
awarsverkeer over het kanaal op voor
de scheepvaart ontoelaatbare wijze wor
den opgevoerd, terwijl ook het land-
verkeer zelf ernstige bezwaren zai
ondervinden. In het kader van de Rand
stad Holland is een dergelijke concen
tratie in binnenwaartse richting onge
wenst. te meer. daar de reeds .bestaande
ruimtelijke spanningen in Kennemer-
land-zuid een zo belangrijke extra-
toeneming van de bevolking niet meer
toelaten. Ook zou dan op den duur aan
het gevaar van volledig samengroeien
met Haarlem niet ziin te ontkomen,
terwijl met het oog op de toekomstige
ontwikkeling juist een behoorlijke on
derbreking tussen de agglomeratie
Haarlem en die aan de IJmond dnn-
-H «ovvenst is. Bovendien zou de hier
bedoelde oplossing slechts moeeliik zijn
ten koste van een uit nationaal oogpunt
hoogst be'-mgriik duineebied en van
be'angen der waterwinning.
Om al d"7.e redenen is de zoideliike
oplossing verwornen. Dit behoeft echter
aan de normale ontwikkeling van
wing af te staan. Wat de stad zelf be
treft, zou de oplossing voor de lijnen
van vervoer oneconomisch zijn, omdat
de werkg 'legenheid vrijwel geheel in
de lengterichting aan één zijde van
de woonwijken zou liggen. Doordat
niet zou kunnen worden angesloten bij
een aanwezige kern, zouden veel hogere
kosten moeten worden gemaakt voor
nieuwe wegen en andere openbare
voorzienigen. Daarbij komt als ernstig
bezwaar, dat er geen zekerheid kan
worden gegeven over het tot stand ko
men van de industriële expansie en de
daarop gebaseerde bevolkinggroei. Zou
men dus naast de bestaande kernen
IJmuiden, Velsen-Noord, Beverwijk,
Wijk aan Zee en Heemskerk nog een
vijfde kern in de opneming van de
bevolking willen betrekken, zonder
dat de uitgroei van deze laatste
tot een complete stad bij voorbaat is
verzekerd, dan zou het gevaar niet
denkbeeldig zijn dat geen enkele kern
zich tot een centrum van enig belang,
ook sociaal-cultureel, zou ontwikkelen
Zo is de keus derhalve gevallen op
de andere mogelijkheid, nl. een stede
lijke uitbreiding aansluitend bij
Beverwijk
De omstandigheden in dit gebied
leggen sterke beperkingen op aan de
conceptie van het stedebouwkundige
plan. Naar het Westen wordt aan de
mogelijkheden een grens gesteld door
de eventueel te verwachten uitbreiding
van het hoogovencomplex benoorden
de Zeestraat, waarvoor de ruimte
moet worden gereserveerd, evenals voor
een vrije strook tussen de industrie en
de woonbebouwing. In het Oosten
wordt het terrein ingeperkt door de
spoorbaan BeverwijkUitgeest en de
aldaar ontworpen nieuwe Rijksweg.
Een der aanbevelingen is, het tracé
voor deze weg zodanig te wijzigen, dat
het in de nabijheid van de stadsuit
breiding geheel ten Oosten van de
spoorlij- komt te liggen.
Ook in dat geval blijft er voor de toe
komstige stad slechts een langgerekt
gebied beschikbaar, waarin dan ge
deeltelijk nog goede tuinbouwgrondan
ziin gelegen. Aan het zuidwestelijke uit
einde ligt het bestaande stadie Bever-
wiik met zijn uitlopers van lintbebou
wing langs verschillende wegen.
In haar algemene vorm zou een hier
te ontwikkelen stad doen denken aan
een spiegelbeeld van Haarlem. Bji goede
leiding van de groei op de basis van
een ideeënnlan voor de volgroeide toe
stand zal een meer harmonische op
bouw mogelijk zijn dan die Haarlem
vertoont.
Niettemin is een dergelijke vormgeving
op zichzelf minder gunstig en is een
dergelijke langgerekte stad als voort
zetting van de reeds bestaande keten
van stedelijke bebouwing tussen Heem
stede en Beverwijk weinig gewenst. Het
is dan ook slechts het nationale belang
van de industriële ontwikkeling aan de
IJmond, die vrijheid geeft tot het voor
stel, op de mogelijkheid van een derge
lijke stadsuitbreiding te rekenen. Of
deze mogelijkheid een zekerheid zal
worden, zal afhangen van de uitgroei
van de basisindustrie. Neemt deze laat
ste echter haar loop, dan zal men ook
de consequentie van een geconcentreer
de huisvesting der aan te trekken be
volking in één duidelijk sprekend cen
trum van stedelijk karakter in beginsel
moeten handhaven.
Verschillende aanbevelingen worden
gedaan om de gesignaleerde moeilijkhe
den bij de ontwikkeling van de toekom
stige stad op te vangen.
In verband met de excentrische lig
ging van het huidige Beverwijk ten
opzichte van het latere geheel zal het
nodig zjjn, bij de algemene opzet te
rekenen op het tot stand brengen van
een volwaardige city in het nieuwe
gedeelte.
In de tweede plaats is gezocht naar
een opzet voor de stadsuitbreiding, die
bij inachtneming van behoorlijke voor
zieningen voor actieve en passieve
recreatie en wat verder tot de outillage
van een aantrekkelijke stad behoort,
toch een redelijke beperking van
het grondgebruik mogelijk maakt.
Voorgesteld wordt uit te gaan
„Tref de Roos". Onder dit motto stond
de koempoelan welke de leidsters en
leiders van de NPV Zaterdag en Zon
dag op de Goudsberg bij Lunteren hiel
den. Prins Bernhard, die als koninklijk
commissaris der vereniging Zaterdag
avond de opening en een deel van het
programma bijwonde, schoot stellig
midden in de roos, want om zes nur
daalde hij met een helicopter op het
veld tcaar de 1300 koempoelangangers
verenigd waren.
Mr J. M. Ravesloot. hoofdcommissaris
van de NPV begroette «e orins. In zijn
openingstoespraak zeide hij. d~>t de be
tekenis der jaarlijkse leidersbyeenkomst
is een bezinning op de taak welke de
padvindersbewegine ten aanzien van de
Nederlandse jeugd heeft. Deze taak eist
doorzettingsvermogen, opgewektheid
fantasie. ide~lisme en in dit verband
zij geconstateerd, dat er gang en actie
in de NPV zit. Het spel van verkennen
heeft een diew aehtererond. die wortelt
in onze christelijke beschaving.
van 75 procent arbeiderswoningen en
25% midden stand sbouw, in beide geval
len met 40% eengezinshuizen en 60%
etagebouw.
Door deze beperking van het stede
lijke grondgebruik is tegelijkertijd ge
tracht aan een der voornaamste wen
sen van agrarische zijde, nl. sparen
van de cultuurgrond, tegemoet te ko
men. Dit is vervolgens ook geschied,
door de richting van de stadsuitbreiding
zoveel mogelijk te leggen naar het
noordoosten, waar de gronden van min
dere hoedanigheid liggen. Niettemin
zullen in de nabijheid van Beverwijk en
Heemskerk nog niet onbelangrijke op
pervlakten aan tuingrond bii het plan
moeten worden betrokken. Aanbevolen
wordt de étappe-indeling waar mogelijk
zó te maken, dat de beste tuinbouw-
gronden het laatst aan de orde komen
en dus. als de totale omvang van de
stad minder mocht blijken te kunnen
zijn, wellicht blijvend kunnen worden
gespaard.
In het kader van de recreatieve as
pecten wordt ook ingegaan op de
ontwikkeling van het strand en met
name op het lot van Wijk aan Zee.
Het strand ten Zuiden van de haven
is reeds ten volle nodig (en niet eens
voldoende) voor de bevolking van
IJmuiden en de achtergelegen agglo
meraties Haarlem en Amsterdam; dat
ten Noorden van de sluizen zal voo.-
al van belang zijn voor de nieuw te
verwachten bevolking. De vraag, of
opoffering van Wijk aan Zee zou
moe'-n worden overwogen om een be
langrijk betere opzet te verkrijgen
voor de industriële complexen heeft
men gemeend niet serieus onder de
ogen te moeten zien. Wel wordt als
vaststaand aangenomen, dat deze bad
plaats van karakter zal veranderen.
Zij zal veel meer bezoek van dagjes
mensen krijgen en daardoor haar aan
trekkelijkheid als familiebadplaats
voor vacantierecreatie wel verliezen.
Gewezen wordt op het belang van
goede verbindingen van Beverwijk
naar Wijk a. Zee, vooral voor de Zui
delijke wijken, die zo dicht op de
industriële concentratie komen te lig
gen.
Of getracht moet worden meer naar
het noorden een nieuwe familiebad
plaats te scheppen van het type, dat met
Wyk aan Zee verloren zal gaan, wordt
aan de verdere studie overgelaten.
Nadat nog door enkele andere voor
aanstaande padvinders was gesproken,
stroomden de koempoelanbezoekers
naar het terrein waar «en oud-Hol
landse kermis was gearrangeerd. Kwart
over zeven vertrok de prins op dezelfde
wijze als hij gekomen was. Toen de
helicopter zich van het veld verhief,
ontrolden alle aanwezigen oranje pa
pierstroken. hetgeen vanuit de lucht een
alleraardigst^ aanblik bood.
Sinds Donderdag werd te Alkmaar
het vijfjarig zoontje Gert van de fa
milie Rcukema vermist. Men vreesde,
c'at het kind te water was geraakt en
■verdronken, en ging daarom dregge
ir> het Noord hollands Kanaal bij da
Friesebrug. Zaterdagmiddag zag men
het lijkje van het kind. drijven in de
gracht langs de Zijdam. in het hart van
de stad. Een omwonende begaf zich t
water en bracht met hulp van politiel
het stoffelijk overschot op het droge.
Het is naar een ziekenhuis overge
bracht.
Een Engelse sportvlieger die in zijn
machine op weg was naar Ypenburg,
heeft misleid door de mist een
verkeerde koers gevolgd, in verband
waarmee de vlieger tussen Schoondijke
en Groede een noodlanding moest ma
ken. Zijn toestel werd niet ernstig be
schadigd.
Evenals de Ronde van Hoorn heeft
de Beverwijker Jan Hofland de
Ronde van Nibbixwoud op zijn naam
gebracht, waarnaast hij een groot
deel van de premies voor zich op
eiste. Nadat hij aanvankelijk een
voorsprong van 20 sec. had behaald,
werd hij door Biesterveld en Boelaard
uit Amsterdam gelapt, waarna dit
drietal lange tijd aan de kop bic
Aangemoedigd door een premie,
slaagde A. Donker uit Amsterdam
er in de kopgroep in te hal' i, welk
succes naderhand met de tweede
plaats werd beloond.
De uitslag luidt:
1. J. Hofland, Beverwijk, 1.55.02 2.
A. Donker, Amsterdam3. W. Biester
veld, Amsterdam4. P. Splinter,
Ankeveert5. C. Broers, Wognum
6. M. Edenienbosch, Enkhuizen; 7.
•L Keuken, Nieuwe-Niedorp8. - J.
Ottenbros, Alkmaar; 9. A- Mannaazd,
Krommenie en 10. B. Fok, Hoorn.
De nieuwelingenwedstrijd werd
gewonnen door J. Vennik uit Krom
menie; tweede werd J. Groot, Bever
wijk; 3. A. Geldermans, Beverwijk;
4. K. de Groot, West-Graftdijk.
Als bijzonderheid kunnen we nog
melden, dat Hofland aan het eind
van de wedstrijd nog ten val werd
gebracht, toen een overlopend kind
zijn weg versperde. Het jongetje
moest met een zware hoofdwond
worden binnengedragen en het voor
wiel van Hoflands race-fiets was
aan gruzelementen.
In Beira (Portugees Oost-Afrika),
zijn twintig inheemse arbeiders gedood,
veertig gewond en drie schepen in brand
gevlogen, doordat op het water drijvende
olie in brand geraakte.
REIZEN MOET MEN LEREN, maar het lijdt geen twijfel of Nederlanders die sinds voor dingen die u net zo goed thuis kunt doen
eeuwen de zeeën hehben bevaren, die al heel lang internationaal zijn ingesteld, die de Zet u ook uw an®st vo°r onveiligheid, oneer-
reislust als het ware in het bloed zit, krijgen deze kunst gemakkelijk onder de knie. °£jtelen een beetJ'e uit uw gedachten. Al
Op reis zijn betekent heel dikwijls de gast zijn van een ander. Ook al gaan wij in het hier gewenden, M zijn ze° soms ongeschoren m
vreemde land in een hotel en betalen wij iedere gedane uitgave met ons eigen geld, dan wat gehavend, het zijn niet allen boeven. Vooral
nog zijn wij, in ruimer verband gezien, te gast bij een ander volk. In deze bijzondere in. de berestreken waar de bevolking arm is,
positie weet niet iedereen de juiste houding te vinden. ïult u dergelijke lieden ontmoeten, maar zij heb-
Er zijn een massa mensen, die overigens van goede wille zijn. maar die denken coeur^Tatuurlijk zijn Vin dTgrotë^tS van
in het buitenland heel anders te moeten doen dan in hun eigen land. Zij komen daar- ieder land mensen die van toeristen voordeel
door zelf op den duur voor teleurstellingen te staan en doen de naam van ons landje willen trekken. Deze lieden voelen dikwijls in
leen goed. tultlef °P wie ze hun practijken kunnen uitoefe-
Reizen vraagt een zekere rijpheid; het vraagt het vermogen in stilte te kunnen genieten, gedecidelrd^ontke^ vere°
diepweg te kunnen bewonderen en niet in een overvloed van overdreven of luidruchtige 6en voorkomt U moeilijkheden of verder aan-
uitingen zijn tevredenheid te kennen te geven. dringen. Oneerlijkheid wordt vaak in de hand
gewerkt door eigen slordigheid of protserig ten-
toonstellen van bezit.
ZONDER AAN HET BEGRIP „vrijheid op reis" stelling hebt voor al het nieuwe dat U tegenkomt.
te willen tornen, vraagt het toch wel een zekere Maar belangstelling is geen indringerige nieuws- toch sWhti oplettendheid en voorzorg
houding van ons, vooral in het buitenland. Het gierigheid. U zult in het buitenland veel dingen niet hardnekkig „ZJhe.üL opdoen' bliJn U dan
komt soms voor dat men iemand tegenkomt die heel anders vinden dan U gewend bent. Maar er komen nno vJraan deze belevenis,
nog nooit eerder een Nederlander ontmoet heeft, maakt uw opmerkingen niet steeds hardop Slik eoede rfaoen JLo"! ff ,-,e dag heel veel
Hij zal dan zijn oordeel vormen naar hetgeen wij
doen of naar hetgeen wij zeggen. Men zal U
vragen stellen. Des te meer men van zijn land
afweet, des te beter, maar het komt er op aan
hoe men zich over ons land uitlaat.
Geef vooral uw mening niet te chauvinistisch,
maar ook zonder allerlei schampere opmerkingen
over de kleinheid, het klimaat, de bedrijfsmoei-
ljjkheden van Nederland. Laat niet uw bittere
ervaringen de boventoon voeren, noch een te
schoon klinkend jubellied dat in ons land alles
zo best en zo goed is.
Het middelpunt van het gesprek in deze ty'd is
dikwijls het vergelijken van prijzen, wat vaak
aan één van de twee deelnerfiers ontvredenheid
kan schenken. Vergelijking gaan meestal mank,
want vergeet U niet dat prijzen ten nauwste sa
menhangen met lonen en vooral ook met de
levensbehoeften en gewoonten in een land. Wat
in het ene land luxe artikelen zijn, en daardoor
hoog in prijs, zijn in het andere land soms dage
lijkse gebruiksvoorwerpen.
Kunt U door een of andere gelukkige omstandig
heid billijk inkopen doen op uw reis, betoont
U dan matig, dat is sympathieker ten opzichte
van de inwoners voor wie deze artikelen soms
onbereikbaar zyn.
Natuurlijk bent U op reis om ervaringen op te
doen en het spreekt vanzelf dat U grote belang-
de woorden: „Bij ons doen wij dat zo of bij ons ,Z,° U meer reiservaring hebt dan laat
- pliihoonnlnn
aan deze belevenis,
e éne dag heel veel
goede dagen, waarin U rijkelijk kunt merken,
hoe goed het is te reizen.
HET REIZEN IN COLLECTIEF VERBAND
brengt soms zijn eigenaardige moeilijkheden met
zich. Men is met een groep uit en de geest in
die groep bepaalt voor een groot gedeelte of de
reis zal slagen. Een begrijpend woord, een hulD-
vaardige houding voor uw medemensen kan veel
goeds tot gevolg hebben. Zie niet steeds de SDlm-
ter in het oog van de ander
U de
j uus V/A uij uno IK iaat gj Qg
vinden wij dat niet goed", eerst driemaal in, c,UDsenoten pr van mee profiteren. Maar speelt II
voordat U ze uitspreekt. vooral niet de frobellerares die met haar kleuters
Het vreemde is bij nadere beschouwing werke- ,nt is" _Vo'wassen mensen willen wel geholpen
lijk niet altijd, dom of vies. Zonder uw eigen maar niet bedild worden.
mening te verliezen, kunt U proberen zich er In de groep moet een vrolijke opgewekte toon
tijdelijk bij aan te passen of genoegen te nemen heersen en zeer zeker kan een gezamenlijk lieri
met hetgeen er geboden wordt. Maar U behoeft daartoe bijdragen. Maar laat het dan zo ziin als
ook niet in het tegenovergestelde te vervallen het lied van het boerengezelschap dat ik eens in
door aan te nemen dat iedere gewoonte die U de Apenijnen ontmoette en dat zo klankvol was en
ontmoet beter is dan de Uwe. zo met overgave werd gezongen dat wii onze me
zakken neerzetten en bleven luisteren en in Hoi
GOED REIZEN IS NET ALS GOED LEZEN, luisteren onze tijd vergaten. Maar ons hart was
Het vraagt een critisch beschouwen om het goe- er rijker door geworden en daar heb je het moes
de, het schone, het waarlijk prettige uit een te aan in de tijd die na de vacantie komt
reis te halen. Het vraagt naast een zekere ge- Een goede reiziger is een zpi„h,i„0
voeligheld inhet beleven, een intelligentie geen die oprecht houdt van wat natuur, cultuur en
tyd te verspillen aan beuzelarijen, geen geld uit wetenschap aanbieden
te geven aan prullaria's of energie te verbruiken
N. d B
