Butler openbaart Brits plan voor
vrije wisselkoers
Nieuwe drie en een half
procent Staatslening
Sovjet-Unie bereid tot nieuw
gesprek over Oostenrijk
Londen ongerust over politiek
der VS inzake Korea
Wongsonegoro is geslaagd in
formatiepoging
Dominerende positie voor VS;
EBU wordt opgeofferd
Onderzoek
Goeree thans veilig
Franse wijnboeren blokkeerden het wegverkeer
Mits Wenen het verkorte verdrag verwerpt
NVM laat een eigen
geluid horen
Vrijdag 31 Juli 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78c Jaargang No. 1202
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
NAAR HERSTEL VAN GELDHANDEL
Weer onrust bij de
Ommelanden
De Boer in conflict met
de personeelschef
Premier van Wit-Rusland
ontslagen
Bedrag van 400 millioen
Looptijd van dertig
jaar
Nadere toelichtingen op verklaringen van Dulles
De Britse regering wenst te"n toe,aline van
vrijheid van handelen
WEERBERICHT
Ulbricht belijdt schuld
De moeilijkheden bij het
beroepsvervoer
Volg hetSER-advies voor
beheerste loonpolitiek'
Kabinet van PNIen enige
kleine partijen
Ook de Victoria is een
bromfiets
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties 16 et p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 6.05, per
maand 2.02 bij vooruit
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen f 0.49
pE ENGELSE regering heeft bijzonderheden bekend gemaakt over
een groot plan, welks uitvoering ertoe moet leiden dat het pond
sterling weer een internationale geldcenheid wordt, welke zonder be
perkingen tussen de landen van de wereld zal kunnen worden verhan
deld. Daarvoor zal het echter nodig zijn, dat de Europese Betalings
unie, voor de Europese handel van zoveel betekenis, van het toneel
verdwijnt. Zij zou slechts voor min of meer noodlijdende landen als
Oostenrijk en Turkije moeten blijven voortbestaan. Inplaats hiervan
zou een internationale adviesraad van acht of tien leden komen, welke
vrij grote bevoegdheden zou verkrijgen en waarin de Verenigde Staten
een toonaangevende positie zouden gaan bekleden. Het is de bedoeling,
te zijner tijd de koersen van dollar en pond ten opzichte van elkaar
volkomen vrij te laten. Een egalisatiefonds zou echter al te grote
schommelingen moeten voorkomen.
By de coöperatieve fabriek voor
melkproducten „De Ommelanden" te
Groningen, zyn moeilijkheden gerezen
tussen de personeelschef, de heer G.
B. Baarveid en de waarnemende be
heerder en oud-directeur, de heer F. de
Boer. De heer Baarveid verklaarde,
dat hy de laatste tijd geregeld in zyn
werk werd belemmerd.
Er verdwenen stukken uit zijn bu
reau en bü een bepaalde gelegenheid
zou de heer De Boer hem hebben toe
gevoegd, dat hij wel kon verdwijnen.
Woensdagmiddag vond de heer Baar
veid de deur van zijn kantoor afge
sloten. Hij heeft nu een advocaat in de
arm genomen, die in een brief aan het
bestuur van „De Ommelanden" heeft
medegedeeld, dat zijn cliënt zich niet
als ontslagen beschouwt. De heer
Baarveid was ook tijdens de staking
bij „De Ommelanden" werkzaam, maar
legde zijn functie neer op 10 Maart jl...
omdat naar zijn mening de arbitrale
uitspraak niet loyaal werd nageleefd.
Toen de heer J. Wieringa als waarne
mend beheerder werd aangesteld,
keerde de heer Baarveid bij het bedrijf
terug.
Volgens deskundigen is men met het
dijkherstel bij Herkingen thans zover
gevorderd, dat behoudens buiten
gewone omstandigheden de najaars
stormen en normale vloeden het eiland
Goeree-Overflakkee geen schade zullen
toebrengen.
Geleerden uit de V.S. hebben een
„snellere en meer doelmatige methode"
gevonden om radium voor de kankerbe
strijding te verkrygen.
Hierdoor is het mogelijk geworden
zuiver radium te onttrekken aan bari-
um, waarin het in natuurlijke staat
voorkomt. Dit proces duurt enkele da
gen, terwijl hiermede vroeger een
maand was gemoeid.
UET PLAN is acht maanden geleden
opgesteld, toen de premiers van de
landen van het Britse gemenebest te
Londen bijeenwaren, om deze en an
dere economische kwesties te bespre
ken. Toen w'erd besloten, dat de mede
werking van de Verenigde Staten aan
de uitvoering ervan zou worden ge
vraagd. In Maart heeft de Britse mi
nister van Financiën, Butler, een be
zoek aan de Verenigde Staten gebracht.
BU die gelegenheid is teen ook het plan
ter sprake gekomen. De Amerikaanse
regering voelde er wel voor, maar Ei-
senhower verzocht Butler toch eerst
overleg te plegen met de andere lan
den van de Organisatie voor Europese
Economische Samenwerking en te
trachten, deze tot aanvaarding van het
voorstel te bewegen. Dat is nu ge
beurd. In de afgelopen weken zijn er
te Londen besprekingen gevoerd tus
sen de Britse regering en vertegen
woordigers van Westeuropese landen.
Het resultaat hiervan is, dat thans by-
zonderheden over het tot dusverre
strikt .geheim gehouden plan zün ver
strekt.
De landen, die er aan willen deelne
men. zullen niet alleen de EBU moeten
verlaten, maar ook aan andere voor
waarden moeten voldoen. Hun mone
taire politiek moet evenwichtig zijn.
De Verenigde Staten moeten het dol
larkapitaal van het Internationale Mo
netaire Fonds aanzienlijk verhogen en
hun invoerrechten aanzienlijk verlagen.
Ook andere belemmeringen voor een
vrye handel moeten worden opge
ruimd.
HE VOORGESTELDE adviesraad zou
zeer grote bevoegdheden krygen.
Hij zou toezicht moeten houden op
het economische leven der aangeslo
ten landen, waken tegen handelsbe
perkingen en zorgen, vopr het omwis
selbaar biyvcn der onderscheidene
munteenheden. Daartoe zou hij o.m.
een aanzienlijk deel van de goudreser-
ren en hun economische moeiiykhc-
den moeten helpen oplossen. Drie of
vier leden van deze raad zouden voort
durend zitting moeten hebben, de an
deren zouden hoge ambtenaren moe
ten zün. die hun regering in het col
lege vertegenwoordigen.
Zolang deze raad nog niet in wer
king is getreden, zouden de aangeslo
ten landen hun invoer uit de dollar-
landen mogen blijven beperken. Zijn
eenmaal de nodige regelingen voor de
handel getroffen, dan is zulks niet
meer toegestaan.
De Belgische minister van Econo
mische Zaken. Duvieusart, heeft zich
reeds zeer critisch over het plan uit
gelaten. Hij meent, dat de EBU moet
blijven bestaan, teneinde de Kolen- en
Staalgemeenschap behoorlijk te laten
werken. De omwisselbaarheid der
munteenheden moet via deze Unie tot
stand komen en niet plotseling uit de
lucht komen vallen. Het herstel dient
dan ook te worden bereikt, aldus mi
nister Duvieusart, door geleidelijke
verhoging der goudstortingen ter ver
rekening van overschotten en tekor
ten in het betalingsverkeer der EBU-
landen.
Alexei Klestsjef is ontslagen als pre
mier van de Russische republiek Wit-
Rusland. In zijn plaats is benoemd Ki-
ril Masoerof. tot dusverre eerste secre
taris van de afdeling Minsk van de
communistische partij. Klestsjef is pre
mier geweest sinds 1948.
Dal de wijnboeren in Zuid-Frankrijk hun misnoegen over het besluit
van de regering om het ivijnsurplus niet op te kopen, niet onder
stoelen of banken staken laat deze foto zien. De boeren wierpen
barricades op de wegen op en al het getoeter en getier van onge
duldige automobilisten hielp geen zier.
gLIJKENS een gisteren gepubli
ceerd prospectus heeft de minister
van Financiën besloten tot de uit-
nE SOVJET-UNIE heeft in een nota aan de Oostenrükse regering te kennen
gegeven, dat de weg voor nieuwe onderhandelingen tussen de vier grote
mogendheden over een staatsverdrag zal worden geopend, indien Oostenrijk
verklaart, zyn steun aan het door de Westciyke landen ontworpen korte ver
drag In te trekken. Zy heeft daarmee geantwoord op een Oostenrijks memoran
dum, waarin de Bondsregering de weg van diplomatiek overleg over een staats
verdrag, door Moskou voorgesteld, aanvaardbaar acht, en de hoop uitspreekt,
dat een volledige gedachtenwisseling op deze wüze zal leiden tot de spoedige
totstandkoming van zulk een verdrag. Amerika, Engeland en Frankrijk stelden
in Maart 1952 aan Rusland de ondertekening van een verkort verdrag van slechts
enkele punten voor, toen de onderhandelingen over een uitgebreide tekst vol
komen waren vastgelopen. Het verkorte verdrag regelde alleen die kwesties,
waarover de vier mogendheden het eens waren geworden.
nE JONGSTE verklaringen van Fos-
ter Dulles, de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken, over Ko
rea hebben te Londen zoveel bezorgd
heid veroorzaakt, dat de Britse rege-
r'ng zich onmiddcliyk om inlichtin
gen tot Washington heeft gericht, al
dus verklaarde de waarnemende pre
«lier Butler in he Lagerhuis. Amerika
heef' bepaalde ophelderingen ver
strekt, welke een vrii wat heter beeld
gaven van Dulles' uitlatingen dan de
korte persberichten. Dulles verklaaide
enige dagen geleden, fat de VS van
de nolitieke conferentie zouden weg
'open, wanneer de ?o:nmunisten deze
voor propagandadoeleinden zouden
misbruiken en zich zouden verzeilen
Verwachting tot hedenavond
TOENEMENDE BEWOLKING
Toenemende bewolking met hoofd
zakelijk in de Zuidwestelijke helft
van het land enige regen. Zelfde
temperaturen als gisteren of iets
hogere. Matige wind uit Zuidelijke
richtingen.
ZATERDAG: Zon op 5.01. onder
20.31. Maan op 22.27. onder 13.18
communistisch
China tot de VN. Butler zei, dat En
geland vrü wil zyn om te doen wat
het op zeker moment nodig acht.
Tevoren had Attlee. de leider der
oppositie, verklaard, dat het dreige
ment van Dulles in strijd lijkt met de
geest en de werkwijze van de Ver
enigde Naties. Men kan uit die ver
klaring afleiden, dat Amerika zijn
eigen weg wil gaan, wanneer niet al-
let volgens Dulles' wensen verloop!
Attlee noemde dit een gevaariyke toe
stand.
Blijkens een officiële mededeling
betreurt Engeland in Korea 749 do
den 2556 gewonden en 209 vermisten:
937man staan als krijgsgevangen
genoteerd. De eerste groep communis
tische krijgsgvangenen. die naar huis
terugkeren, is gistermorgen te Intsjon
aan land gegaan. Er waren tweedui
zend Noordkoreanen en zeshonderd
Chmezen.
De Amerikaanse Senaat heeft twin
tig millioen dollar toegestaan voor de
eerste hulpverlening aan Zuid-Korea.
Het geld zal worden geput uit reeds
goedgekeurde militaire begrotingspos
ten.
Volgens berichten uit Korea zijn
thans alle strUdmachten van commu
nisten en verbondenen uit de buffer
zone teruggetrokken. Er hebben zich
geen incidenten voorgedaan. De be
standscommissie is overeengekomen
dat burgerlijke politie, mits duiden.it
als zodanig onderscheiden, de ontwa
pende zone zal mogen betreden.
TN HAAR nota aan Oostenryk wyst de
Russische regering het verkorte ver
drag nogmaals af, omdat het geen re
kening houdt met de rechten, die haar
te Potsdam werden verleend op de
voormalige bezittingen in Oostenrijk,
dat wil zeggen op bezittingen van Duit
sers in Oostenrijk, toen dit land nog
deel uitmaakte van het Derde Rijk.
Hieronder vallen onder meer de door
de Russen geëxploiteerde oliebronnen
van Zistersdorf: het is bij de onderhan
delingen over het staatsverdrag niet
mogelijk gebleken, hieromtrent ook
maar een begin van overeenstemming
te bereiken.
In een tweede nota heeft de Sovjet-
Unie medegedeeld, dat zij in overeen
stemming met de wensen der Oosten
rijkse regering haar aandeel in de be-
zetticoko'ten voortaan zelf zal dra
gen. Het gaat hier om een bedrag v»n
22.650.000 gulden per jaar. Alleen de
Amerikanen hebben tot dusverre afge
zien van betaling der bezettingskns-
ten door Oostenrijk Het bericht heeft
Walter Ulbricht, de plaatsvervangen
de premier van Oost-Duitsland, heeft
in een rede voor het centrale comité
van de SED verklaard, dat langzamer
dan tot dusverre zal worden gewerkt
aan de opbouw van een socialistische
gemeenschap. Hij achtte de nieuwe
koers noodzakelijk, omdat de partij de
fout had gemaakt, de Sowjet-Unie
slaafs na te volgen zonder de verschil
len in de toestand in Oost-Duitsland en
Rusland in acht te nemen.
Generaal Naguib. de Egyptische
premier, heeft zich bereid verklaard,
met zijn collega Sir Winston Churchiii
besprekingen te voeren over het ge
schil aangaande het gebied van het
Suezkanaal.
in Oostenrijk grote voldoening gewekt.
Diplomatieke kringen te Londen zyn
van oordeel, dat de Russische nota aan
Oostenrijk is bedoeld om een scheiding
tussen Wenen en de geallieerden tot
stand te brengen. Het misbruik van het
verkorte verdrag, voor doeleinden van
propaganda wordt op deze wyze voort
gezet. De Westelijken hebben evenwel
reeds duidelijk laten weten, dat zij be
reid zijn het verkorte verdrag in te
trekken, wanneer Moskou de onder
handelingen over een volledig verdrag
wil hervatten. De Russische nota dient,
zo zegt men, uitsluitend als middel om
voortzetting der bezetting te rechtvaar
digen.
Volgens de organisaties van werk-
nem ?rs in het vervoersbedrijf, hebben
de werkgeversorganisaties een onjuist
beeld van de toestand gegeven, met
betrekking tot de heersende loonmoei-
lijkheden. De werkgevers verklaarden
namelijk, dat het resultaat van de
voorstellen die ederzijds waren inge
diend een zelfde loontoeslag beteken
de. De werknemers zijn verbaasd, dat
de werkgevers via de pers een ant
woord op hun voorstel hebben gege
ven zonder dat zij, als directe belang
hebbenden werden ingelicht. Over ac
ties van de werknemers is nog geen
beslissing genomen.
gifte van een 3^4 procent Neder
landse Staatslening 1953, tegen de
koers van 100 procent. Het bedrag
van de lening is mede met het
oog op de gelden, welke de Rijks-
fondsen en -instellingen op de zg.
voorinsckrijfrekening bij 's Rijks
sehatkist hebben uitstaan vast
gesteld op f 400 millioen. De lening
wordt uitgegeven krachtens de
leningwet 1949 en de leningwet
1953.
De lening heeft een looptijd van ten
hoogste 30 jaren, gerekend'van 1 Sep
tember 1953. Onder voorbehoud van
versterkte of algehele delging zal. te
beginnen op 1 September 1954, aflos
sing op deze lening plaats vinden in 30
jaarlijkse termijnen, afwisselend 3 pro
cent, 4 procent en 3 procent per jaar,
zodat telkenmale in drie opeenvolgen
de jaren 10 procent der lening wordt
afgelost.
De rente gaat in op 1 September 1953,
de dag waarop de storting op toegewe
zen schuldbewijzen dient plaats te vin
den. De coupons verschijnen halfjaar
lijks op 1 Maart en 1 September.
(Zie vervolg elders in dit blad)
Het bestuur van het Nederlands ver
bond van middenstandsverenigingen
heeft verklaard, dat het standpunt van
de vier grote werknemersorganisaties,
inzake het loonbeleid, dat dezer dagen
is gepubliceerd, niet het hare is. De
mening heeft postgevat, dat het be
drijfsleven alleen bestaat uit grote on
dernemers. Het aantal werkgevers in
de middenstandssector is echter vele
malen groter. Deze werkgevers zijn van
mening, dat het SER-advies met be
trekking tot het loonbeleid dient te
worden gevolgd, zij het met enkele ver
beteringen. Het SER-advies komt neer
op het voorlopig handhaven van een
beheerste loonpolitiek.
WAT
MEN IN DE VER. STATEN en
eiders onder „onderzoek" verstaat
is wel algemeen bekend geworden sinds
een met heksenjacht behepte senator
als McCarthy bezig is iedere vrije bur
ger van zijn land de stuipen op het lijf te
jagen. Men kan zich afvragen hoe het
mogelijk is, dat zoveel Amerikanen m
een kennelijk uiterst nerveuze staat zijn
komen te verkeren nu een doldrieste
onderzoeker voorzitter van een beruch
te senaatscommissie is geworden. Wy
geloven dit heel eenvoudig te kunnen
verklaren: persoonlyk voelen wy ook
ons hart bonzen, wanneer een agent
van politic ons aanhoudt. Tegenover de
overheid hebben wy wellicht ergens
toch een kwaad geweten, dat wy uit
onze jeugd hebben overgehouden.
Met McCarthy is het hetzelfde. Maar
de toestand zou gevaarlijker worden,
indien deze man de kans kreeg geheel
democratisch Amerika onder zijn ban
te houden. Hij was al een heel eind op
zijn verderfelijke weg gevorderd.
Kort geleden hebben wij ons vertrou
wen in president Eisenhower uitge
sproken. Wy vermoedden wel, dat de
president bezig was het tydstip te be
palen om McCarthy op dood spoor te
rangeren. De enige mogelijkheid is de
ze man voor een aantal mislukkingen
te plaatsen, die hem in de ogen van het
publiek belachelijk maken. Niet ridi
cuul als een Den Quichotte, want deze
ridder was en bleef een edelman; neen,
belachelijk omdat deze man als een
eenling poogde de Verenigde Staten in
zijn macht te krijgen.
Thans is het zover. President Eisen
hower heeft onlangs domweg gewei
gerd McCarthy toestemming te verle
nen William P. Bundy, een official van
het Central Intelligence Agency, onder
verdenking te plaatsen.
Het zou ons te ver voeren de gehele
gang van zaken te schetsen, doch wij
mogen wel zeggen, dat naar onze me
ning het tij in de Verenigde Staten aan
het keren is. Het Witte Huis heeft ein
delijk de kans gekregen en haar onmid
dellijk gegrepen McCarthy te écarte-
ren. McCarthy was de geslagen man.
Dat doet ons groot genoegen. Wij heb
ben bovendien redenen om aan te ne
men, dat het by deze klap niet zal
blyven.
Trouwens dictatoren in spê hebben
vaak een lang en taai leven. Tot nu toe
heeft het gezonde democratische inzicht
altijd gezegevierd. Waarom dan in het
geval McCarthy niet? Er is zeker geen
reden, om door middel van deze zon
derlinge fantast aan te tonen, dat de
verenigde ötaten een even grote be
dreiging voor de democratie vormen al*
de Sovjet-Unie. Deze fout wordt
met name ook in Nederlandse /I
kring meer dan eens gemaakt.
J)L INDONESISCHE formateur
Wongsonegoro is er gisteren op
het laatste moment in geslaagd,
zijn land een nieuwe regering te
schenken. Dit is meer dan velen
hadden verwacht. Het kabinet
steunt op de PNI en op enkele
kleine Mohammedaanse groepen.
De Masjuini. de socialisten de ka
tholieken en de protestanten ne
men niet aan de coalitie deel. Wel
zullen de protestanten en de de
mocraten de regering steunen.
Sukarno heeft zich met de sa
menstelling accoord verklaard.
Premier is Ali Sastro-amidjojo
thans ambassadeur in de Ver
enigde Staten. Hij behoort tot de
PNI. Vice-premiers zijn Wong
sonegoro van de P1R en Zainul
Arifin van de Nahdatul Ulama.
Wongsonegoro verklaarde, allerminst
tevreden te zijn over het resultaat van
zijn DOgingen en tot het batst toe te
hebben gestreefd naar een nationale
vrede. Hij heeft niet alleen Javanen,
maar ook personen uit andere gebie
den in zyn regering opgenomen. Voor
dr Leimena heeft hy een andere fi
guur uit de Molukken aangetrokken,
die met de afdeling Voorlichting zal
worden belast.
De Masjumi heeft medegedeeld, dat
zij in de oppositie zal gaan. Zij meent,
dat deze regering slechts stand zal
kunnen houden met steun van de com
munisten. Ook zonder dat meent Wong
sonegoro te mogen rekenen op 114 van
de 212 stemmen in het parlement.
Van de nieuwe ministers noemen
we de volgende: Buitenlandse Zaken
mr Sunarjo. PNI: Defensie mr I. W.
A. Kusuma Sumantri. progr.; onder-
wys mr Moh. Yamin, partyloos; als
de bekendste.
In de Staatscourant van gisteren
wordt nog een merk bromfiets ge
noemd, dat als rijwiel moet worden
beschouwd, namelijk het merk Victoria.