Wysjinsky doet nieuwe aanval
op Westelijke landen
Veiligheidsraad begint aan de
kwestie-Marokko
Groepsleider Kruit van NESB in
voorlopige vrijheid gesteld
Nederlander door de Hongaarse
regering vrijgelaten
Amerika tegen een conferentie
van vijftien staten
Artistenhuwelijk in Hilversum
Op leven en
dood
Ezel tussen Ger (Boer Biet) de Boos
en Carel Briels op „stadserf"
Prof. Piccard kwam
op 1051 m. diepte
Prinsessen Beatrix
en Irene terug
weerbericht
De Japanse defensie
wordt versterkt
Tussen Jetty Cantor
en Maarten Kapteyn
De Franse stakingen
ten einde
Nieuwe Sultan van Marokko tussen
zijn beide zoons
Donderdag 27 Aug. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaar&ans No- 1225
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Binnenlands probleem
zegt Frankrijk
Protesten tegen de
arrestaties
Reeds f94.000 voor hulp
aan Griekenland
Kannibalisme op
Nieuw Guinea
Engeland gaat accoord met
India's deelneming
Na bijna twee jaar
gratie verleend
Directie:
j. BIJLSMA en C KRAK
Hoofdredacteur
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2349
TARIEVEN
Advertenties 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen:
per kwartaal f 6.05, per
maand 1 2.02 bij vooruit
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen f 0.49
£)E POLITIEKE commissie der Verenigde Naties is gisteren niet tot
een uitspraak over de vijftien-landcn-resolutie inzake de politieke con
ferentie over Korea gekomen. De stemming werd uitgesteld tot vandaag,
omdat de Veiligheidsraad nog zou bijeenkomen ter bespreking van ver
schillende kwesties. Vóórdat men tot deze beslissing kwam, beeft
Wysjinsky, de Russische gedelegeerde, nog een poging gedaan om ver
deeldheid tussen de Westerse landen te zaaien. Hij eiste een wijziging in
dat gedeelte der resolutie, dat handelt over de uitnodiging aan de Sov
jet-Unie om deel te nemen aan de politieke conferentie. Deze wordt in
de tekst, zoals die er thans ligt, afhankelijk gesteld van de wens van
communistisch-China en Noord-Korea; op deze wijze wordt, zo wil het
de Amerikaanse opvatting, tot uitdrukking gebracht, dat Moskou aan
de zijde van de communistische aanvallers de besprekingen zal bij
wonen. Dit element nu wil de Russische afgevaardigde geschrapt zien.
Engeland heeft reeds doen weten, dat het hiermee accoord gaat, en is
hierin door andere landen bijgevallen.
Carel Briels en Ger de Roos
poseerden op het stadserf van
,Jfilversum ontvangt" met een
ezel. „De middelste is de ezel",
zei Ger verklarend, toen het
plaatje geknipt was.
HE BELGISCHE geleerde prof Piccard
u heeft Woensdag In de Middellandse
Zee ten Zuiden van Capri een diepte
van 1051 meter met zUn diepzeeduik-
apparaat bereikt. Hy was acht en veer
tig minuten onder water. Toen hy weer
boven kwam, werd hy door zeelieden,
technici en journalisten hartelük toe
gejuicht.
Aan deze duik waren twee mislukte
pogingen voorafgegaan. Bij de eerste
bereikte hy een diepte van nog geen
honderd meter. Toen hij na twintig
minuten weer aan de oppervlakte was,
zei hy meer ballast nodig te hebben.
Zijn tweede poging duurde slechts drfe
minuten. Daarbij bleek er iets aan een
electrische geleiding te mankeren.
Naar verwacht wordt zullen de
prinsessen Beatrix en Irene Maan
dagochtend a.s. van haar vacanlie-
verblijf in Amerika in ons land
terugkeren. Direct na aankomst
vail het lijntoestel der KLM, waar
mee de terugreis wordt gemaakt,
zullen de prinsessen zich naar het
paleis Het Loo begeven.
£EVEN van de elf leden van de Veiligheidsraad, onder wie alle vijf grote
mogendheden, zullen het er over eens moeten zijn dat de Marokkaanse
kwestie een bedreiging van de internationale vrede en veiligheid is. Zonder
die eensgezindheid zal deze zaak niet in de raad in behandeling komen. De
groep Aziatisch-Arabische landen heeft een klacht tegen Frankrijk ingediend
naar aanleiding van de afzetting van de sultan. De Veiligheidsraad is thans
begonnen met een debat over de vraag, of hij er zich inderdaad mee zal gaan
bemoeien, dan wel de verdere afdoening als zijnde een binnenlandse kwestie
a.»n Frankrijk zal overlaten. Tot een oplossing is men gisteren nog niet
gekomen.
HRIE afgevaardigden hebben toen het
woord gevoerd. De eerste, de Frans
man Hoppenot, drong er op aan, de
kwestie niet p de agenda te zetten,
omdat zij in feite een binnenlandse
Franse aangelegenheid is. Steeds heeft
Frankrijk in de afgelopen weken po
gen te bemiddelen tussen de afgezette
sultan en zijn tegenstanders. Er wer
den de sultan tal van dingen verweten
en de oppositie tegen hem werd steeds
sterker. Toen de vorst zijn troon in
gevaar achtte deed hij een beroep op
Frankrijk, maar niet op de Veiligheids
raad en ook niet op de Arabisch-Azia-
tische landen. De bemiddeling leverde
geen succes op en zo bleef er niets
anders over dan de sultan af te zetten
en de benoeming van een nieuwe vorst
te erkennen. Aldus Hoppenot.
De Pakistaanse afgevaardigde noem
de de gebeurtenissen in Marokko een
Franse manoeuvre, welke ten doel had,
de Marokkaanse nationalistische bewe
ging in de wielen te rijden. Hij werd
hierin bijgevallen door zijn Libanese
collega, die de Franse regering ervan
Na vier dagen li voorarrest te heb
ben gezeten is de werkgroepsleider
?an de neo-nazistischc N.E.S.B., de 29-
jarige A. M. Kruit, gistermiddag in
afwachting van het proces, in voorlo
pige vrijheid gesteld. De twee andere
functionarissen van deze partij, de al
gemeen leider Paul van Tienen uit
Amsterdam en de landelijk leider mr
Wolthuis uit Groningen, bevinden
zich nog in de cel. Kruit is tijdens zijn
voorlopige hechtenis gehoord door de
officier van Justitie, mr F. Hollander
en door de rechter-commissaris, mr B.
Van der Waerden.
Intussen zijn door verschillende zus-
ter-partijen van de NESB uit andere
Europese landen, nrotesten aan onze
regering gezonden over de arrestaties.
Het eerste protest kwam uit Duitsland.
De Duitse sociale beweging schreef
over de arrestatie van Paul van Tie
ten: „Hij heeft zijn t ~>uw aan de
staat »n zijn anti-bolsjewistische hou
ding als dappere en hoog-uitstekende
vrijwilliger aan het Oostfront bewe
zen. Het was Van Tienens hoogste
Verwachting, geldig tot heden
avond:
MEER ZON
Wisselend bewolkt en op de
meeste plaatsen droog weer met
perioden van zonneschijn. Langs
de Waddenkust aanvankelijk nog
vry Krachtige, elders matige tot
zwakke wind, hoofdzakelijk tus
sen West en Noord. Weinig ver
andering in temperatuur.
Vrydag: Zon op 5.44, onder 19-37.
Maan op 20 22. onder 10.57.
doel, het opgroeiende geslacht kennis
van de staatsordening bij te brengen
en tot de scherpste afwijzing van het
bolsjewisme te inspireren", aldus het
protest.
Ook uit Zweden en Zwitserland zijn
protesttelegrammen ontvangen.
De rechter-commissaris heeft beslist,
dat Van Tienen in tegenstelling tot
de gistermiddag op voorlopige vrije
voeten gestelde werkgroepsleider
Kruit in bewaring zal blijven. Van
daag zal mr Van der Waerden de lan
delijke leider der beweging verhoren
en beslissen of hij diens in bewaring-
stelhng zal gelasten of hem als Kruit
in voorlopige vrijheid stellen.
Het tegen Van Tienen uitgevaardig
de bevel tot bewaring is volgens de
wet slechts 6 dagen van kracht en het
kan eenmaal me 6 dagen worden ver
lengd. Mocht men het daarna nog no
dig achten hem vast te houden, dan
zal een voltallige .cchtbank in raad
kamer moeten beslissen of zij een
bevel tot voorlopige hechtenis zal uit
vaardigen. Zo'n bevel is 30 dagen gel
dig, doch kan een onbepaald aantal
keren met die termijn worden ver
lengd.
Op de girorekening 777 van het Ne-
derlandsche Roode Kruis was gisteren
reeds f 94.220.13 gestort ten benoeve van
de hulpverlening aan Griekenland.
Het Griekse vakverbond heeft een gift
van f 25.000.— van het communistische
Wereldvakverbond, bedoeld als bijdrage
voor de herbouw der getroffen gebieden,
geweigerd en de schenkers naar hel
Griekse Rode Kruis verwezen.
Te Athene is bekend gemaakt, dat op
het door aardbevingen geteisterde Ioni
sche eiland Cephalonia 369 mensen om
het leven gekomen en 759 gewond zyn.
beschuldigde, de actie tegen de sultan
zo al niet te hebben aangemoedigd,
dan toch niet te hebben tegengegaan.
Hij wees op de grote Amerikaanse
belangen in Marokko.
Het debat wordt vandaag voortgezet.
Een Australische politiepatrouille
in het zuidelijk bergland van
Australisch Nieuw Guinea, heeft
met geweerschoten een troep
kannibalen verjaagd. Zij vond
lijken van verminkte inheemse
vrouwen en kinderen en resten
van een jongeman, die was ge
slacht en gekookt.
De verdreven kannibalen, die een
overval hadden gepleegd op een
naburige stam, is door de pa
trouille zodanig de schrik op het
lijf gejaagd, dat zy zich, volgens
de patrouillecommandant, „wel
enige tijd behoorlijk zullen ge
dragen". Hij beval dan ook aan
geen verdere actie tegen de kan
nibalen te ondernemen.
Verleden week rapporteerde een
andere patrouille-leider, dat tn
het gebied van het Köetoeboe-
meer, eveneens in het zuidelijk
bergland, kannibalisme algemeen
voorkwam. Hij had beenderen en
schedels van inboorlingen gevon
den, die na gevechten tussen
stammen waren opgegeten.
In alle belangrijke Japanse bladen is
gisteren gemeld, dat de regering heeft
besloten de Japanse strijdkrachten te
versterken. Volgens de krantenberichten
heeft de regering nog slechts in het al
gemeen tot versterking van de defensie
besloten. De details zouden worden moe
ten uitgewerkt door de betrokken minis
teries. Minister van Financiën Sankoero
Ogasawara deelde verslaggevers te Osaka
mede, dat de regering overweegt de de
fensie-uitgaven op de begroting voor het
volgend Jaar te verhogen
WYSJINSKI heeft zijn wensen tot
uitdrukking gebracht in een rede,
welke opnieuw een scherpe aanval op
het Westen inhield. Hij zei, dat dit er
op rekent, de vijftien-landen-resolutie
door de politieke commissie te kunnen
heensiepen, doch verbond hieraan de
waarschuwing,1 dat deze handelwijze
de politieke conferentie zou torpede
ren. De deur voor onderhandelingen
wordt door deze resolutie ruw en on-
verzoenlyk dichtgeslagen, zei hij.
Op de vraag, waarom zijn lijst van
uit te nodigen landen Canada, Austra
lië en Nieuw-Zeeland niet vermeldt,
antwoordde hij, dat deze landen heb
ben deelgenomen aan het tegen Noord-
Korea gerichte front, dat er naar
streeft dit land te onderwerpen aan
het Zuidkoreaanse bewind onder Syng-
man Rhee.
Het is niet gelukt, Noord-Korea te
onderwerpen. En nu denkt u, dat u
door dit stukje papier, waarover u
wilt stemmen, uw wil kunt opleggen
aan het Noordkoreaanse volk? Waar
bevinden de heren van het Westen
zich eigenlijk? Lopen zij met het
hoofd in de wolken, in de overtuiging,
een heersersras te zijn? Aldus Wys
jinsky.
De Russische gedelegeerde motiveer
de de opneming van „neutrale" landen
met de bewering, dat zij ter conferen
tie aanwezig moeten zijn ter voorko
ming van een derde wereldoorlog.
Tevoren had de Britse gedelegeerde,
Sir Gladwyn Jebb, zich accoord ver
klaard met de deelneming van India
aan de politieke conferentie. Daaren
tegen verzetten de Turkse vertegen
woordiger en zijn Amerikaanse collega
Henry Cabot Lodge zich tegen het
Russische voorstel van een conferentie
van vijftien landen, omdat dit de be
doeling had om zoveel mogelijk staten
die aan de oorlog in Korea hadden
deelgenomen van deelneming aan de
besprekingen uit te schakelen. Daar
entegen worden landen opgesomd, die
niets met het conflict te maken heb
ben gehad en ook geen buurstaten van
Korea zijn. Er wordt niet gerept, zo
zei Lodge, van de Koreaanse buur
staat Japan, van de Chinees-nationa
listische regering op Formosa, van de
Philippijnen of Thailand.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Foster Dulles, heeft
op een persconferentie verklaard, dat
de deelneming van India aan de poli
tieke conferentie niet bevorderlijk zal
zijn voor het verloop der onderhande
lingen over de Koreaanse problemen.
Radio-Boedapest heeft de vrijlating
gemeld van een Nederlander, zekere
Leonard van Aerde, die indertijd
chauffeur was bij de toenmalige Ne
derlandse gezant in Boedapest en die
terzake van illegale grensoverschrij
ding tot vier jaar werd veroordeeld.
Later werd de duur van de gevange
nisstraf op 30 maanden gesteld. Na bij
na twee jaar kreeg Van Aerde echter
gratie. Gistermiddag werd hij aan de
Oostenrijks-Hongaarse grens aan amb
tenaren van het Nederlandse gezant
schap te Wenen uitgeleverd en vervol
gens naar de Oostenrijkse hoofdstad
overgebracht. Gisteravond reeds arri
veerde hij geheel kaalgeschoren en
sterk vermagerd op Schiphol, waar
zijn familie hem aangedaan opwachtte.
De 24-jarige Hagenaar vertelde aan
de verslaggevers in het kort zijn be
levenissen. Hij heeft gevangen gezeten
in twee gevangenissen, waar hy de
tijd doodde met het invlechten van
wijnflessen en het vlechten van touw.
De behandeling in de beide inrichtin
gen noemde hij „erg naar". Men be
schouwde hem als een politieke gevan
gene en zijn medegevangenen waren
alle wegens politieke delicten veroor
deeld.
In December 1951 werd Van Aerde
veroordeeld wegens illegale grensover
schrijding. Hij had indertyd zijn
dienstverband bij het Nederlandse ge
zantschap te Boedapest beëindigd, en
was naar Oostenrijk vertrokken. Om
een reden, die niet recies duidelijk is
geworden, keerde hij korte tyd later
echter naar Hongarije terug. Daar
werd hij gearresteerd, omdat hy de
grens zonder het vereiste visum had
overschreden. Vele kranten hebben
toentertijd geschreven, dat T 4.1 Aerde
„romantische redenen" voor die terug
keer had, doch hierover liet de vrij
gelatene zich niet uit.
De vader van Van Aerde, heeft vier
maal een poging in het werk gesteld,
om gratie voor zijn zoon te verkry-
Burgemeester J. J. G. Boot verscheen
gistermorgen persoonlijk in toga in de
trouwzaal van het Hilversumse raad
huis om als ambtenaar van de burger
lijke stand het huwelijk te voltrekken
van de violiste-chansonniére Jetty
Cantor met de voordrachtskunstenaar-
hoorspelacteur Maarten Kapteyn,
waarvoor grote belangstelling bestond
uit radiokringen, de artisten- en
theaterwereld.
Als getuigen fungeerden de har
piste Rosa Spier en de voordrachts
kunstenaar Jan Lemaire. Na de plech.
tishe'ri «meelde Rosa Snier in de bur
gerzaal Wendels „Passacaglia" waar
na het bruidspaar op de marmeren
trappen van het raadhuis door Jetty
Cantors Napolitaans orkest werd be
groet met haar herkenningsmelodie.
Onder de tonen van de bruiloftsmars,
door mr Romke de Waard op het ca
rillon gespeeld, betrad het bruidspaar
het Hilversume Stadserf, het feest
terrein bij het raadhuis waar Jetty
Cantor deze maand met haar orkest
concerteert. De „burgemeester" van
het stadserf, de beeldhouwer R. van
der Kreek vertolkte de gevoelens dei
..erfbewoners", die een in zilver en
koper uitgevoerde globe annex siga-
rettenstandaard aanboden.
In zijn dankwoord zei Maarten Kap
teyn, dat er moeilijkheden in een kun
stenaarshuwelijk zouden kunnen drei
gen, vooral ais de vrouw de eerste
viool speelt. Hij wist evenwel van de
zijne, dat zij ais een goed musicienne
geleerd heeft op de dirigent te letten
gen. Tenslotte zou de Hongaarse ge
zant in ons land de gratie bewerkstel
ligd hebben.
De vreugde in de woning van de
familie Van Aerde in Den Haag is, be
grijpelijkerwijze, zeer groot. Onder
tranen omarmden de ouders en zusters
de teruggekeerde, die zelf ook zeer
onder de indruk was.
In Frankrijk schijnen thans de sta
kingen afgelopen te zijn. Woensdag
avond hebben de vakbonden de arbei
ders in de gas- en electriciteitsbedrii-
ven en de mijnwerkers opgeroepen het
werk te hervatten. Genoemde bedry-
ven waren de enige waar nog gestaakt
werd.
UR wordt dezer dagen in Utrecht een
strijd op leven en dood gevoerd, Ge
ruime tijd geleden hebben wij op deze
plaats instemming betuigd met het stre
ven van de Utrechtse Opera een orga
nisatie op te bouwen, welke in staat
was „in de provincie" belangrijke wer
ken uit de muziek-dramatische litera
tuur uit te voeren. De Utrechtse Opera
heeft deze taak met groot enthousiasme
en ten koste van vele persoonlijke of
fers, uiteraard met wisselend succes,
verricht. Het algemene peil der voor
stellingen was boven voldoende en da
provincie werd inderdaad „bespeeld".
Twee punten, die sterk in het voordeel
van de leiding dezer instelling pleiten.
Wie geen vreemdeling is in het ar
tistieke Jeruzalem, weet, dat het exploi
teren van toneel-, muziek- en operage
zelschappen in ons land niet mogelijk
is zonder steun van de overheid. Men
kan zich op grond van goede argumen
ten op het standpunt stellen, dat deze
gezelschappen dan maar moeten ver
dwijnen, van de andere kant worden er
reeds sinds jaren belangrijke bedragen
als subsidie aan diverse groepen be
schikbaar gesteld.
De Utrechtse Opera behoorde daar
niet bij. Zij heeft gepoogd zichzelf te
bedruipen. Deze poging is mislukt en
liquidatie stond voor de deur. Een co
mité van actie heeft zich inmiddels als
redder in de nood opgeworpen en pro
beert thans het gezelschap te redden.
Wij hopen van harte, dat deze pogingen
zullen slagen. Om meer dan één reden.
In de eerste plaats is er geen enkele
aanwijsbare noodzaak om een instituut
als de Nederlandse Opera in Amsterdam
te subsidiëren met uitzonderlijk hoge
bedragen en een aangevraagd bedrag
aan de Utrechtse Opera te weigeren.
Zij komen niet op elkanders terrein,
want de Nederlandse Opera kan (of
wil) de provincie niet bespelen. Er is
dus reëel plaats voor de Utrechtse en
thousiasten. Bovendien kan discrimina
tie door de overheid niet hebben plaats
gevonden op grond van artistieke kwa
liteiten, want de uitvoeringen van de
Utrechters zijn zeer goed beoordeeld.
Wij hebben daarom de indruk, dat de
Nederlandse Opera via het ministerie
van Onderwys, Kunsten en Weten
schappen bewust of onbewust haar mo
nopolie-positie verlangt te handhaven.
In deze mening worden wij ersterkt
door het rumoer om de „Carmen"-uit-
voerinf. waarvoor de Utrechters 3l
maanden geleden de rechten hebben
aangevraagd, die haar niet werden ge
weigerd.
Dat w-y buiten de hangende, concrete
strydpunten blyven, wil niet zeggen,
dat wy niet hopen op een zege van het
dappere Utrechtse groepje. Wy hebben
daarbij belang, omdat in de grote ste
den veelal „de provincie" nog altijd als
een a-cultureel stiefkind wordt gezien,
dat met een enkel kruimeltje van da
welvoorziene dis der groten maar te
vreden moet zijn. Aan liefdesverklarin
gen, die alleen maar woorden bevatten,
hebben wij helemaal niets. Om deze
reden zien wij met spanning het ry-,
resultaat van de Utrechtse actie l/»[
tegemoet.
Een recente foto van de nieuwe sultan van Marokko met zijn beide
zoons, de prinsen Moulay Abdallah en Moulay Hassan.