Voor strijd in Indo-China
extra
dodarhulp van 385 millioen
KLM-Liftmaster steekt
morgen al Kanaal over
ssk-. idfnT».» v-km- r
Koningin Juliana bracht een
bezoek aan Zeeland
No. 4 van onze
Herinnerings-
prijsvrnag
l ijand in twee jaar verslaan
Een onbillijk
verwijt
Prof. Piccard dook
3150 meter
Warren opperrechter
der Ver. Staten
Bende-activiteit in Atjeh duurt
nog steeds voort
Dr Ir Damme moet! Zondagmorgen vroeg (11 October)
nO£' gewogen worden ilanden- Bi' (Iezc hantiicapracc wordt
-sast::
V. S.-vliegtuig met
atoomaandrijving
Wilhelmshaven weer
vlootbasis
In Denemarken een
socialistisch kabinet
Ernstig ongeluk bij
oefening „Mariner"
Donderdag 1 Qct. 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 1255
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
f 'rans-Amerikaanse overeenkomst
1)E REGERINGEN van Frs
Havenstakingen in de V.S.
Ook felle gevechten
op Java
W
Franco: Spanje kon niet
afzijdig blijven
H.K.H. Prinses Wilhelmina
incognito te Amsterdam
Inpolderingen gaan over
Lt.-gen. Baretta Chef van
de luchtmachtstaf
Verpleeghuis geopend te
Koudekerke
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat til!64
Den Helder
Postgironummer 4491)41
Telefoon 2345
MUIT
t akieven
Advertenties 10 el p m m
Kleine advertenties
i .Jutterlies tot 15 woui-
den 11.- elk woord meet
5 cent
AOonnementen:
per Kwartaal 0.Ü5. per
maand I 2.02 bt) vooruit
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen 049
Frankrijk cn de Verenigde Staten hebben een
overeenkomst gesloten, die voorziet in liet
door dé Ver. StHten beschikbaar steil
vóór 1 December 1934
en van een bedrag van hoogstens
i~i.-i.ci. vau cru uriira" tan noogstens
P llioen dollar tnor hulpverlening aan de Franse strijdkrachten
n< una. teneinde de strijd aldaar tegen de communistische Viet-
lü.i.li krachtiger Ir kunnen voeren. De overeenkomst kwam tot stand
op en verzoek van de Franse regering om steun voor liet zgn. plan
barre, dat voorziet in een nieuwe opmars der Franse Unie-strijd-
krachten, waarmee men een eind aan de oorlog wil trachten te
I ovengenoemd bedrag wordt beschikbaar gesteld buiten de
uinciële hulp.
maken.
c •- nar gesteld buiten de reeds
«Ie ver. laten voor Indo-China toegezegde fint
ln Amerikaanse regeringskringen
werd erkend, dat Frankrijk niet alleen
de kostia van dé sterke uitbreiding
en heruitrusting van het Vietnamese
leger zou kunnen dragen.
Het hoogste Amerikaanse regerings-
orgaan, de Nationale Raad, hechtte
dan ook zijn goedkeuring aan het
Franse voorstel.
Gisteren is een bommenwerper van
c'e Franse luchtstrijdkrachten in de
nabijheid van Hanoi neergestort. De
vier inzittenden van het toestel kwa
men om het leven.
Dit is het derde vliegtuig dat binnen
tien dagen verloren ging.
De Zwiterse onderzoeker prof. Augus-
te Piccard heeft gisteren een record
diepte bereikt. Hij maakte met zijn
duiktoestel een duik van 3150 meter
in de 3600 meter diepe „kuil" van de
Tyrrheense Zee, op- negentig kilo
meter ten Zuidwesten van het. Itali
aanse eilandje Ponza.
Het Italiaanse korvet Fenice be
geleidde hem naar deze plaats, waar
het waagstuk zijn beslag kreeg, en
bleef gedurende de proef, die iets
meer dan twee uur duurde, aanwezig.
Het oude diepterecord beliep 2100
meter. Het werd vorige maand dodr
.wee Franse marine-officieren geves
tigd.
Professor Piccard heeft te Napels
medegedeeld, dat zijn proeven nog'
maar pas begonnen waren. „De weten
schap kent geen grens", aldus de 69-
jarige hoogleraar. Piccard zeide, dat
zodra zijn duiktoestel is nagekeken, hij
en zijn zoon Jacques hun proeven zul
len voortzetten.
door
President Eisenhower heeft gisteren
gouverneur Earl Warren van Califor-
nië benoemd lot opperrechter der Ver.
Staten. Warren volgi Fred Vinson op.
die drie weken geleden aan een hart
aanval overleed. De benoeming moet
nog door. de Senaat worden goedge
keurd. Eisenhowet; noemde Warren een
man. die bekend staat om zijn on
kreukbaarheid en eerlijkheid.
UET „plan-Navarre" is door de opper
bevelhebber der Franse-Uniestrijd-
krachten, generaal Henri Navarre, en
de Franse premier Laniel gezamenlijk
opgesteld. Het voorziet er, in brede
trekken, in bet initiatief op militair
gebied in Indo-China in handen der
Franse-Uniestriidkrachten te brengen,
met de bedoeling de communistische
Vietminh-rebell in de komende twee
jaar te vernietigen, vooropgesteld dat
Communistisch China zich niet met de
Indo-Chinese krijg gaat inlaten
Van betrouwbare zijde wordt te
Washington vernomen, dat het plan
voorziet in het in de strijd brengen
van negen verse bataljons van het
Farnse leger, het op grote schaal her-
uitrusten en uitbreiden van het Viet
namese leger en het verlenen van een
aanzienlijke mate van onafhankelijk
heid aan de drie verbonden Indoehine-
se staten Vietnam, Laos en Cambod' i.
De Franse autoriteiten hadden Wash
ington echter te verslaan gegeven da'
dit plan slechts zou kunnen worden
uitgevoerd door een aanzienlijk- ver
hoging op korte termijn van de Ame
rikaanse hulp voor de strijd in Indo-
China. Tot nu toe beliep deze hulp
ongeveer een derde gedeelte van de
kosten van de oorlog in Indo-Chin
EARL WARREN
hoge post
Warren was een va de Republikei
nen die bii de verkiezing van een par-
lijcandidaat voor het presidentschap
door Eisenhower werd verslagen. Hij
behoort tot de z.g progressieve vleu
gel van de Republikeinse partij, waar
van Dewe.v en Stassen de leiders zijn.
Vannacht zijn de havenarbeiders van
twaalf havens aan de Oostkust van
de Ver. Staten in staking. De havens
zijp Vork. Pm Ook', Boste;. .Pro-
*rafSRrW\v 'UhncAn. New Haven.
Bridgeport. Wilmington, Philadelphin.
Cliester, Baltimore en Hampton Roads.
De stakers eisen loonsverhoging en
andere verbeteringen.
De regering overweegt toepassing
van de Taft-Hartlevwet, waardoor de
staking 80 dagen kan worden uitge
steld.
Een Zu'dkoreaanse delegatie zal in
'i'ekio besprekingen voeren over enkele
hangende Japans—Zuidkoreaanse me
ningsver clullen.
I Europese tijd in Nieuw Zeeland zal
3 SCHAT in Londen.
kcr vij/tia tot honderdduizend
de nadruk niet gelegd
snelheid,
f ft" OP
I maar op laadcapaciteit, passagiers-
dal ze- accommodatie, comfort, kosten en op-
1 brengst van de vlucht. Daartoe is een
ingewikkelde formule opgesteld. De
personen op Londen iirporl aan- deelnemer, die de meeste punten voor
wezig zullen zijn. wanneer op acht.' diverse onderdelen van de opgave be-
j haalt, is winnaar.
Laten we hopen, dat de „Dr Ir Dam-
MOG steeds vaart een storm van on-
rust door Atjeh in het Noorden van
Snmatra. Politie en leger doen nog
voortdurend tegenaanvallen tegen de
opstandelingen. Ook van midden- en
Zuid Java worden nieuwe zuiverings
acties gemeld. Het Indonesische kabi
net heeft gisteren eet. vergadering
van niet minder dan vijf uur aan
toestand in Atjeh gewijd. Na het reces
van het parlement zal in de volksver
tegenwoordiging een verklaring wor
den afgelegd.
In een legercommuniqué •word|jo^f
pen op weg is naar Lho Zonflü,
VerSPerr'ng bereikte Kort tevoren was
en Zondag
jfu
°ePenekampong, d.e
b ren gun'. -Jffi
messen Vijf opsta.n d JU sevangen
gedood en vij e communiqué
Verwachting tot hedenavond
ZUIDWESTELIJKE WIN JJ
Vrii veel bewolking met voorna-
iJLkir de Noordelijke helft van
het land in de ochtend af en toe
net ianci f) q( motregen,
maar in de Zuidelijke provincies
ook enkele opklaringen. Kiach-
tjge tot matige, maar aanvanke-
Hjk langs de Wadden en de kust
van Noord-Holland nu en dan
no« harde Zuidwestelijke wind.
Iets hogere temperaturen dan
gisteren.
Vrijdag: Zon op 6.42. onder 18.16
Maan op 0.31. onder 16.17
werden in beslag genomen. Het hoofd
van de politie van Seulimeum ten
Zuiden van Kotaradja is door een ben
de opgehangen. Zijn vrouw en kinde
ren werden ook vermoord. In een an
dere plaats werd het hoofd van een
telefoonkantoor opgehangen Maandag
leverde een bende van zestig man ten
Zuiden van Sigli een gevecht met het
leger. Vijf bendeleden sneuvelden
voordat men aftrok. Toen een marine-
vaartuig uitrustingstukken aan land
wilde brengen', werd het beschoten
Daarop opende ook het schip het vuur.
Een woordvoerder van het leger be
vestigde, dat de verbindingen tussen
de plaatsen in de reg.ntschappen voor
het ogenblik voor het gewone verkeei
zijn verbroken. Voor het legei en de
politie is er een luchtbrug. Uit in be
slag genomen documenten blijkt, da!
Tengku Suleiman Daud, fungerend re
sident-coördinator van het gebied van
Atjeh, optreedt als leider van de ben
den in groot-Atjeh.
De vice-premier en de minister van
Godsdienst keerden gisteren van een
bezoek a; Noord-Sumatra in Djakar-
ta terug. De vice-premier deelde mee,
dat de benden blijkens gevonden pam
fletten niet strijden tegen het rood
wit der republiek, „maar tegen het
communisme".
Over de acties op Java wordt o.a.
gemeld, dat tijdens een gevecht ten
Zuiden van Ëandung drie en zestig
bendeleden sneuvelden. Ook in de
bergstreken van Subang werd een
vuurgevecht vart anderhalf uur ge
leverd.
Generaal Franco heeft gisteren ver
klaard. dat door het tekenen van de
Amerikaans-Spaanse verdragen een
einde is gemaakt aan een ernstig
hiaat in de verdediging van het Wes
ten. De verdragen zijn „een belang
rijke overwinning", die de zaak van
vrede versterkt tegen het communisti
sche gevaar", aldus Franco in een bood
schap aan het Spaanse parlement.
Samenwerking met het buitenland is
nodig, zo zei Franco, om Spanje te
helpen bij het in orde brengen van
ziiu defensie Spanje kan niet onver
schillig slaan jegens de verdediging
van het Westen.
October de vliegtuigen gaan stnr-
ten voor de enerverende lucht
race naar Christchurc.il op Aieim-|
Zeeland. l)e drie deel nemers aan j
de handicaprace. waaronder de
KLM Liftmaster dr ir Damme.
zullen starten met tussenpozen
van vijf minuten. Het eerste toe
stel vertrekt om half zes. Om zes
uur gaat het eerste vliegtuig voor j
de snelheidsruce de lucht in. I oor j
het vertrek zullen de hemannlu-
een worden voorgesteld tuin de
hertog van Gloucester. die daarrn',
hel startsein zal geren.
HE KLM-mqchine gaat reeds
'outit'êi :i' naar T.ottdon Ai 1 port Qjrf
daar te worden overgedragen aan-Ie
„Ro. al Aero Club", die het toestel zal
wegen, de handicap zal vaststellen en
tenslotte verzegelen. Een deel van ue
bemanning zal dan ook reeds naar
Engeland gaan. De BBC hoopt gezag
voerder Kooper te kunnen „strikken
voor het programma „in town tonight"
en de Liftmaster zal na aankomst op
het vliegveld gedurende enige uren te
bezichtigen zijn. De BEC besteedt veel
aandacht aan de race. Voor de dag val)
het vertrek komen' er reeds vijftig van
haar mannen naar het vliegveld. Oo;;
de Nederlandse radio-omroep zal aan
wezig zijn en men hoopt in samen
werking met de BBC voor radin-
Hilversum een uitzending van de start
te maken. De VARA zal voorts op 7
October van 21.21.30 uur een klank
beeld „LondenChristchurch-race, dui
men op'' uitzenden.
De passagiers van de Liftmaster, gro
tendeels emigranten, vertrekken op 7
October om half twee van Schiphol
met een speciaal toestel naar de over
kant van het kan: al.
In Londen voor het vertrek zullen zij
nog een rondrit door de stad kunnen
maken. Ook staat voor hen een boot
tocht op de Theems op het program nv;.
QNZE Haagse redacteur vernam van
de heer F. A. N. Wilbers van de
KLM nog, dat de grote belangstelling
voor een deel wel moet worden afge
leid uit de herinnering- die 'algemeen
nog leeft aan de prachtige prestatie
van de Uiver in de Melbourne-rage.
Die belangstelling betekent zeker een
sterke stimulans voor de bemanning
van het KLM-toestel om de nationale
eer tot het uiterste te verdedigen. Bui
tenlandse maatschappijen doodverven
de KLM reeds als winnaar van de
vlucht over 19.000 km. naar Christ-
church.
me" voor Nederland de
100.000 (eerste prijs) in
zal weten te slepèn.
prijs van
de wacht
Prinses Wilhelmina houdt voor enige
weken te Amsterdam verblijf, doeh
wenst daar streng incognito te wonen.
- Vandaag wordt te Washington het
verdrag voor wederzijdse verdediging
tussen de Ver. Staten en Zuid-Korea on
dertekend.
Da Lockheed Aircraft Corporation
te Burbank in Californië is bezig met
het ontwerpen van een vliegtuig, dat
door atoomenergie wordt aangedreven.
De fabriek heeft een contract met de
Amerikaanse luchtmacht. Met 450 gram
uranium 235 als brandstof zou een
vliegtuig tachtig maal rondom de aar
de kunnen vliegen. Een der grootste
moeilijkheden is, naar men gelooft, de
bescherming van de bemanning tegen
straling. Gemeld is overigens, dat bij
het Britse centrum voor atoomonder
zoek te Harwell een metaallegering
van weinig gewicht is uitgevonden, die
tegen de uitstraling bestand is.
De autoriteiten van Neder-Saksen
hebben vanwege het bureau van de
Westduitse verdedigingscommissaris
Theodor Blank de mededeling ge
kregen, dat Wilhelmshaven waar
schijnlijk in gebruik zal worden ge
nomen door de vlootèenheden, welke
de eventuele Westduitse bijdrage aan
de Europese verdedigingsgemeenschap
zullen vormen.
Dit brengt met zich mee, dat het
plan tot het aanwinnen van dertien
duizend hectare bouwland voor vluch
telingen uit het Oosten door in
poldering van de Jadebaai bij Wil
helmshaven zal moeten worden
opgegeven. De baai is vijftien km
breed en achttien km lang en vormt
een der beste natuurlijke havens aan
de Noordzee. Zonder deze baai zou
Wilhelmshaven als vlootbasis onbruik
baar zijn, gezien de ondiepte van de
haveningangen.
Met ingang van 1 October is benoemd
totluitenant-generaal waarnemer chef
van de luchtmachtstaf, de generaal-
majoor wtid. A. Baretta, thans plaats
vervangend chef luchtmachtstaf. Tot
generaal-majoor vlieger-waarnemer,
plaatsvervangend chef luchtmachtstaf
is benoemd de commodere vl. J. H. v.
Giessen, thans sous chef luchtmacht
staf.
[(ONINGIN JULIANA heeft gis
teren per hefschroefvliegtuig een
niet-officieel bezoek gebracht aan
Schouw en-Duiveland. Daarna heeft
zij zich met het schip „Ooster-
schelde" naar Walcheren begeven,
waar zij te Koudekerke het nieu
we verpleeghuis voor langdurige
zieken „Der Boede" opende.
QISTERMORGEN om 'half tien landde
Koningin Juliana per hefschroef
vliegtuig van de Marine bij de Ramp-
aartse dijk op Duiveland. Vervolgens
begaf zij zich in gezelschap van ver
scheidene autoriteiten naar Nieuwer-
kerk en vandaar naar Oosterland, Sir-
jansland en Bruinisse. Overal liet de
Koningin zich voorlichten ove. de toe
stand van de dijken, de wederopbouw
en tal van ander zaken. In Ouwerkerk
scheepte Koningin Juliana zich in aan
boord van de „Oosterschelde" van de
Provinciale Stoombootdiensten in Zee
land. Tijdens de vaart van Ouwerkerk
Bij het koninklijk bezoek aan
Ouderkerk en Nieuwerkerk was
het gezelschap genoodzaakt oper te
stappen in een vlet. aangezien
dit het enige vervoermiddel was,
dat da bezoekers door de over
stroomde polders naar hun plaats
van bestemming kon brengen.
naar Cadseveer werd aan boord de
lunch gebruikt. Van Cadseveer reed
de Koningin per auto naar Koudeker
ke op Walcheren, waar zij het nieuwe
verpleeghuis voor langdurige zieken
„Der Boede". dat wordt geëxploiteerd
door de stichting „Verpleeg- en rust
huizen Walcheren", opende. Met een
extratrein vertrok Koningin Juliana
tenslotte van Vlissingen "weer naar
Soestdijk.
De Deense kabinetsformateur, de
Sociaal-Democraat Heé'.oft, heeft gis
teren eds zijn nieuwe kabinet voor
gesteld aan koning Frederik. De Ra
dicale Partij weigerde aan de regering
deel te nemen. Daardoor is dit nieuwe
kabinet een minderheidsregering van
louter Sociaal-Democraten. Dit houdt
in, dat de regering van Hedhoft geen
verreikende maatregelen zal kunnen
nemen, omdat zij geheel afhankelijk >s
van de steun van niet-Socialistische
partijen. Minister van Buitenlandse
Zaken is H. C. Hansen, van Binnen
landse Zaken Kjaerb„el en van De
fensie Rasmus Hansen. In het kabinet
zitten twee vrouwelijke ministers nl.
voor de portefeuilles van Handel en
Kerkelijke Zaken.
Tegen de voormalige Egyptische pre
mier Ibrahim Abdpl Hedi is voor het
nieuw Ingestelde Egyptische „Gerechts
hof der revolutie" de doodstraf geëist.
TWEE ONDEUGDEN worden de pro
vinciale pers op gezette tijden ver
weten: haar conservatisme en baar
sensatiezucht. Nog dezer dagen zijn
deze aanklachten haar in het gezicht
geslingerd op een gewestelijke verga
dering van de Partij van de Arbeid.
Het feit, dat ze uit die hoek kwamen,
zou aanleiding kunnen zijn er stilzwij
gend aan voorbij te gaan, ware het niet,
dat deze misvattingen ook in ruimere
kring blijken te leven. Het kan dus
voor een goed begrip van de zaak nut
tig zijn, er een enkel woord aan te
wijden.
We kunnen ons nooit aan de indruk
onttrekken, dat degenen, die deze be
schuldigingen bij voorkeur hanteren,
zich in de taak van de provinciale pers
vergissen. Het kan onmogelijk de be
doeling van een provinciaal blad zijn,
domweg achter een bepaalde politieae
groepering aan te lopen. Het zou daar
mee tegen zijn wezen in handelen. Dat
wil niet zeggen, dat het een kleurloze
neutraliteit zou moeten huldigen en dus
verplicht zou zijn, te zwijgen over alle
zaken, waarover meningsverschil mo
gelijk zou kunnen zijn.
Integendeel: de taak van een provin
ciale krant is in de eerste plaats: een
spiegel te zijn van alles wat er in haar
verschijningsgebied voorvalt. Zij heeft
met open ogen en oren en met een
warm hart tussen haar lezers in te
staan en alles te publiceren wat die le
zerskring beroert, tenzij goede zeden,
openbare orde en goede smaak zich
daartegen verzetten.
Zij moet daarbij critisch te werk
gaan, dus optreden als de vriend die
de feilen toont. Onafhankelijk van
partijgroeperingen, maar met een sterk
besef van wat voor het leven in zijb
verschijningsgebied van waarde en tot
aansporing kan zijn. geeft het provin
ciale dagblad zijn oordeel. Eerlijkheid
is daarbij belangrijker dan welk heiiig
huisje ook.
Zo zullen er heus wel eens kwesties
aan de orde komen, die bepaalde po
litieke groeperingen zwaar op de maag
liggen. Stellig zal er wel eens de aan
dacht worden gevestigd op een interne
ruzie in een bepaalde organisatie. Dan
za] er wel eens een verslag verschijnen
van een bijeenkomst, waar de discussie
rheer werd geleid door politieke wens
dromen dan door nuchter realiteitsbe
sef.
Men mag dat om ons sensatiezucht
noemen. Voor ons is dat het signaleren
van een feit. Wanneer zulk een verslag
met zorg wordt opgesteld en pro
vinciale journalisten werken met grote
zorg en verantwoordelijkheidsgevoel,
alle overbelasting ten spijt dan kan
het slechts dienen om alle „verhalen"
tot hun ware proporties te herleiden en
legendevorming te voorkomen. Want
een algemene proviciale krant streeft
naar de waarheid en niets dan de
waarheid. Met minder dan dat kan zij
krachtens haar positie en haar roe
ping geen genoegen nemen.
Daarom wijzen wij voor ons deel het
socialistische verwijt van de hand.
Want dit is in strijd met de waarheid,
omdat hier in feite met partijpolitieke
inplaats van met zedelijke normen
wordt gemeten. En deze zijn de enige,
die hier mogen gelden. Van W.
vindt U elders in dit blad.
TWEFIit 1NDERD GULDEN
aan prijzen Doet U mee
Tijdens de vlootoefening „Mariner".
die in de Westeuropese wateren ge
houden wordt, heeft zich een botsing
voorgedaan tussen de 8.000 ton meten
de kruiser „Swifture" en de torpedo-
bootjagei „Diamond" van het type
„Daringclass". De schepen kwamen on
geveer 80 mijl ten Zuiden van IJsland
■met elkaar in aanraking. De „Swiftu
re" werd aan stuurboordzijde bij de
brug beschadigd. Door de botsing 'brak
er brand uit aan boord, die de beman
ning echter spoedig meester was. Vol
gens de Britse admiraliteit zijn er 32
gewonden, doch geen van alle ernstig.
De torpedobootjager was op de thuis
reis en had koers gezet naar de Clyde.
Beide schepen waren uit de oefening
teruggetrokken en zouden voor inspec
tie in dok moeten.
Het Amerikaanse blad „Newsweek"
meldt, dat de Perzische premier de
Amerikaanse ambassadeur informeel heeft
verzekerd, dat de onderhandelingen over
een oplossing van de oliekwestie tegen
het einde van October kunnen beginnen.
De zoon van oud-premier Mossadcq
van Perzië is gearresteerd. Hij had zich
nds 19 Augustus schuil gehouden. Hij
'<>u o.a. het publiek hebben aangezet tot
"ot omverwerpen van standbeelden van
de Sjah.
