Menselijk geluk blijft steeds de
belangrijkste factor
Engeland zendt oorlogsschip en
troepen naar Guyana
Westelijk overleg over een
verdrag met Rusland
Laniel voor de
vuurproef
Twee Nederlandse militairen
vroegen asyl in O.-Duitsland
Speciale bulletindienst van
de Christchurch-race
Koloniale regering toont zich
communistisch
Materiële welvaart is niet de
juiste maatstaf
Koningin Juliana op bezoek
bij Jan van Zutphen
Moeilijk afscheid in
Perth
Vliegers leveren de
routes in
Twaalf jaar geëist
wegens vadermoord
.Woensdag 7 Oct. 1 953VERENIGDENOORDHOLLANDSE JaarKans No- 1260
Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Het vijfde werelddeel op het eerste gezicht
IK BEN VAN DE EMIGRANTEN
GAAN HOUDEN
Onafhankelijkheid geëist
Volkomen verrassing voor
ontroerde „ome Jan"
Moskou moet vredeswil
bewijzen
Christchurch-race
WEERBERICHT
PERSBUREAU ADN MELDT:
Reeds op 6 September
gedeserteerd
Directie:
j, BIJLSMA en G KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 0264
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1.—, elk woord meei
5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 6.05, per
maand 1 2.02 bij vooruit
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen f 0.49
n ERTH, 28 SEPTEMBER,
f Je komt als Nederlander
naar Australië om de pro
blemen rond de emigratie
te bestuderen. Je hebt de
vermoeiendste van alle
vliegtochten achter de rug.
Want bet was warm in
Singapore bij de start naar
Djakarta en de goede zor
gen van een paar charman
te collega's in de Indonesi
sche hoofdstad ten spijt,
v)as de stop op het vlieg
veld Kemajoran eerder een
inspanning dan een rust-
punt. Je kijkt om je heen
en je ziet je reisgenoten
aan wie je wis en waar
achtig in de loop van zes
dagen verknocht bent ge
raakt, min of meer gelaten
achter een koel drankje
zitten: mevrouw Sluis uit
Middelburg, die tegenover
haar zeven kinderen in de
piepjonge vrouwtje, wier
baby Patricia alle ver
moeienissen met een philo-
sopisch snoetje schijnt te
doorstaan. En je voelt een
afscheid naderen, dat op de
grootste warmte een enge
lengeduld aan de dag heeft
gelegd en Jopie uit Am
sterdam, die op 30 Septem
ber in Melbourne gaat trou
wen en nu met een keel
ontsteking rondloopt; of het
een of andere manier ver
duiveld pijn zal gaan doen.
Want onze Skymaster is de
aluminium-behuizing van
een familie geworden, die
dan eens allervriendelijkst
is gestemd, soms kissebisse-
rig als gevolg van verlam
mende hitte. Dat afscheid
zal een stuk uit je leven
wegnemen, weet je. En een
stuk goed., oud Holland,
want al die mensen staan
voor het grote avontuur
van een nieuwe toekomst
in een vreemd land. Som
migen zijn voorbereid, o*»-
deren doen een soort sprong
in het duister.
Gezagvoerder Zoethout
stuurt inmiddels zijn ma
chine dwars over Java: de
Merapi steekt zijn top door
de wolken en Djocja ligt
beneden ons. En daarna is
het de eindeloze zee tot aan
Australië toe. Perth
HE FRANSE Nationale Vergadering
is gisteren zes dagen voor het einde
van de parlementaire vacantie bijeen
gekomen voor een debat over het eco
nomische en sociale beleid van de re
gering-Laniel. Het parlementsgebouw
werd streng bewaakt, aangezien zich
ongeveer tweeduizend demonstranten
op het plein ervoor hadden verzameld.
Kleine groepen personen werden door
gelaten om verzoekschriften aan de re
gering aan te kunnen bieden. Hierin
werd om loonsverhoging en om schor
sing van strafmaatregelen tegen, de
deelnemers aan de stakingen van Au
gustus jl. gevraagd.
Het debat werd geopend door de so
cialistische oud-minister Dupreux en
zal Donderdag en Vrijdag worden
voortgezet. Lanie. zal zelf waarschijn
lijk Donderdag of Vrijdag aan het
woord komen. De regering vertrouwt
er op, dat zij een stemming zal overle
ven.
De socialisten hebben een voorstel
van de communisten, om gezamenlijk
tegen de regering op te treden, verwor
pen.
MORGENMIDDAG om half zes start de KLM-Liftmaster „Dr ir Dimmc'1 met
gezagvoerder Kooper op de bok voor de luchtrace Londen C hristchure
Kort na de DC 6 A kiest de grootste concurrent van de KLM-machine, de
Vickers Viscount van de British European Airways het luchtruim, gevolgd door
de Hastings van de Nieuw Zcelandse Luchtmacht. De handicaprace zal op dat
ogenblik een aanvang hebben genomen. De trotse toestellen zullen1 ®venw®'
spoedig worden achterhaald door de pülsnclle Canberra's van de RAF en o
Australische Luchtmacht, die zullen pogen binnen het etmaal de 19000 km,
welke de Britse hoofdstad van Christchurch scheiden, af te leggen.
Wie zal deze races winnen? Zal Kooper treden in de voetstappen van Farmen-
tier. Zal de „Dr Ir Damme" het wapenfeit van de „Uiver" evenaren? Zal Hodg s,
Press of Burton zijn Canberra PR 3 In de snelheidsrace naar de zege vliegen
of zal de Canberra B2 van de Australiër Cuming of het toestel van Raw de
erepalm in Nieuw Zeeland wegdragen? Hoe het zij, de gehele wereld volgt in
spanning de Christchurch-race.
Ter gelegenheid van deze titanenkamp in de lucht hebben wij bijzondere voor
zieningen getroffen om U op de hoogte te houden van de stand in de race.
Aan de gevel van ons kantoor
KONINGSTRAAT 62-64 DEN HELDER
is een drie meter brede kaart van de route aangebracht, waarop wij van uur
tol uur de stand in de race zullen bekend maken. Niet alleen overdag, doch
ook 's avonds zult U voor ons kantoor, alwaar tevens door middel van bulletins
bijzonderheden over de wedstrijd zullen worden gepubliceerd, de Christchurch-.
race kunnen volgen.
J)E ENGELSE regering heeft de kruiser Superb met een flinke troepen
macht naar Georgetown, de hoofdstad van Brits-Guyana gezonden,
om daar de „vrede en veiligheid van alle bevolkingsgroepen te ver
zekeren". Het is de bedoeling, een eind te maken aan het bewind van
de progressieve partij aldaar, welke bij de kortgeleden gehouden ver
kiezingen een grote meerderheid in het parlement heeft behaald en als
openlijk communistisch te boek staat. Het is de bedoeling, de nieuwe
grondwet in te trekken en een eind te maken aan „een communistisch
broeinest in de Caraibische Zee", zo is te Londen verklaard.
j\USTRALIË was niet vriendelijk, toen wij het in de lucht naderden.
Uitgedroogde zoutmeertjes, grauw en bruiu en roodachtig land en
verspreide bosjes, die er van boven als uit de krachten gegroeide bloem
kolen uitzien. Bovendien woestijn, onafzienbare vlakten, die door de
zon nauwelijks tot enig leven schijnen te kunnen worden gewekt.
Ik durf gerust te bekennen, dat de aankomst in Perth een desillusie
voor mij was. Een naakt vliegveld, geen vriendelijk licht op de wegen
rondom een onbekende stad. Ge weet wel: die tekenen van leven, die
iemand als het ware met open armen ontvangen. Ik verlangde naar mijn
hotel, een bad en een bed en ik stond in mijn shorts (voor Singapore en
Djakarta) in de prikkelende lentekou van Australië te huiveren. Het
was niet genoegelijk, deze zwijgzame groep afgebeulde mensen, die
zelfs niet door de vriendelijkste zorgen van ons stewardesje, Gemma
van Engelen uit Alkmaar, tot enig optimisme kon worden gebracht. Ik
heb mijn mond gehouden en ik zweeg nog toen ik in bed stapte. Dat was
dan Australië. Op het eerste gezicht.
JN GEDACHTEN stelde ik me de
vraag of het ook liefde op het eerste
gezicht zou kunnen worden. Want wèl
wist en weet ik dat dit werelddeel
een nieuw vaderland voor talloze land
genoten is gaan betekenen en in de
toekomst zal worden, maar goed geld
verdienen is één ding. gelukkig zijn
oen tweede. Onder geluk versta ik niet
net bezit van een huis, van een lapje
tuin eromheen, een auto en géén schui
nen; onder geluk versta ik nog altijd
en misschien ouderwets zaken
van andere orde, die iets met hart en
ziel van de mensen hebben te maken.
Indien ik ooit van mensen ben gaan
houden, lezers, dan is het wel op deze
vlucht van Amsterdam naar Perth ge
weest. Ge ziet ze dan ln hun ware ge
daante, zodra de eerste verlegenheid
van kennismaking voorbij is en met
•te dassen en schoenen (vanwege de
warmte) ook de aangeleerde uiterlijk
heden wan omgangsvormen in het Sky-
"asterse bagagenet zijn verdwenen.
Ik ben van ze gaan houden om zo-
Ve|e blijken van naastenliefde tegen-
°yer anderen, die niet zo gemakkelijk
fjie indrukken konden verwerken;
'k heb ze bewonderd, wanneer ze op
hun eentje de moeilijkheden van wat
«•enter hen lag zaten te verwerken, met
ue handen onder het hoofd, of met de
«gen gesloten, tegen de leuning van
hun Stoel. Het is waarachtig géén won
der geweest, dat er in de KLM-ma-
cnine de Overloon op deze reis zo wei-
hig is geslapen. Er was tijd genoeg,
i?r geest kon geen rust vinden.
Ik wil U wel bekennen, dat ik de
volgende morgen, toen de journalisten
ln Perth achterbleven en de overigen
naar Melbourne doorgingen, ergens
midden op het vliegveld ben gaan
staan. Met een zakdoek in mijn hand.
Ik merkte ineens een paar collega's,
die goede vrienden zijn geworden,
naast me. En ik verzeker U, dat wij
vieren héél wat moeite hebben gehad
om niet bliksems sentimenteel te doen,
toen ónze machine en ónze be
manning en ónze emigranten in de
daverende start langs ons vlogen. Dat
we als gekken hebben staan wuiven,
toen gezagvoerder Bill Zoethout de
PH-TLW een bochtje liet draaien cn
recht over ons heen ten afscheid
scheurde. Ik voelde me een heel klei
ne jongen. Doodgewoon.
rvATZELFDE akelige gevoel kreeg ik
U op deze Eerste Australische dag op
nieuw toen ik voor het eerst Perth m
daglicht aanschouwde. Deze stad is
jong, Dat is uiteraard geen verworven
verdienste. Jong zijn is véék een geluk,
mits de kiemen aanwezig zijn of wor
den gelegd voor een groei naar vol-
wassenheicl, die redelijke wijsheid in
houdt.
Ik kan mij voorstellen vandaag be
ter dan tijdens mijn reis hierheen, dat
Gezicht op Perth vanaf Kings Pare.
de emigranten in den beginne de groot
ste moeite hebben met te wennen aan
de volkomen nieuwe omstandigheden,
waaronder zij zullen moeten leven. De
vraag is voor mij niet deze simpele: of
zij méér kansen tot slagen dan tot mis
lukken hebben. Een in het oog van de
wereld geslaagd mens kan naar maat
staven van de geest een fenomenale
mislukkeling zijn.
Het zijn dus niet de materiële ver
worvenheden, die de mens maken. Het
eerste probleem waarvoor ik naar mijn
gevoel kom te staan is dan ook of hier
in Australië de condities aanwezig zijn,
waaronder mensen, die uit de oude,
culturele west-europese wereld kom°n
zelfs al hebben zij feitelijk aan deze
cultuur nimmer deel gehad ergens
een samenleving kunnen opbouwen,
waarin niet alleen de zakelijke bereke
ning, maar heel andere waarden de
mate van hun geluk bepalen.
En u zult mij niet kwalijk nemen,
dat ik eigenlijk tranen kon huilen bij
de gedachte aan dat lieve Amsterdamse
meisje in onze machine, die straks
gaat trouwen, maar die eigenlijk in
haar hart niet eens meer wist of zij
van die jongen, die lang tevoren was
geëmigreerd nog wel zou houden....
Van de oplossing van deze vragen,
want er zijn er meer, zal wel afhan
gen in hoeverre emigratie positief
nieuw geluk voor een groep landgeno
ten kan betekenen, die bepaald een
plaats in mijn hart zijn gaan innemen.
AAN DE uitzending van de Superb
A zijn enige dagen van drukke be
sprekingen in de Britse hoofdstad voor
afgegaan. Churchill confereerde de
laatste dagen herhaaldelijk met mili
taire en burgerlijke autoriteiten. Reeds
Zondag vertrok de Superb met ver
zegelde orders. Toen al ging het ge
rucht, dat Guyana het doel van de reis
was, maar officieel werd er niets be
kend gemaakt. De gissingen zijn ech
ter juist gebleken.
In het begin van dit jaar werd er
in Brits-Guyana een nieuwe grondwet
afgekondigd, welke aan alle bevol
kingsgroepen het kiesrecht waarborgde.
Bij de in April gehouden verkiezingen
behaalde de progressieve volkspartij
achttien van de vier en twintig zetels
in de Nationale Vergadering. Er werd
een regering van zeven ministers on
der leiding van de leider der partij,
de communistische tandarts Tsjeddi
Jagan, gevormd, Jagan is een Indiër,
zijn echtgenote, die eveneens een voor
aanstaande plaats in de partij inneemt,
is in Chicago geboren.
De crisis werd acuut, toen Jagan de
zer dagen de eis stelde, dat Engeland
de kolonie onafhankelijk zou verkla
ren. Zijn regering verleende boven
dien zeer nadrukkelijk steun aan de
J^ONINGIN Juliana beeft gister
middag incognito een bezoek
gebracht aan „Ome Jan van Zut
phen, de voorzitter van „Zonne
straal", die vandaag zijn 90ste
verjaardag viert. Om half vier
arriveerde de Koningin aan de
woning van Jan van Zutphen aan
de Loosdrechtseweg te Hilversum.
Het hoge bezoek was voor de Zon
nestraal-voorzitter een volkomen
verrassing. Diep onder de indruk
dankte hij de vorstin voor haar
gelukwensen, die zij vergezeld deed
p'NGELAND, Frankrijk en Ame
rika bespreken op liet ogenblik
een voorstel, om een niet aanvals
verdrag met de Sovjet-Unie te
sluiten, dat dit land bepaalde ga
ranties zou geven ten aanzien van
Duitsland, Oostenrijk en Korea,
zo heeft de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Foster
Dulles, te Washington verklaard.
Hij antwoordde aldus op een vraag
naar het voorstel, dat Adlai Ste-
venson aan president Eisenhower
heeft gedaan. Dulles meende, dat
de V.S., doordat zij troepen in
Europa hebben, van deelneming
aan zulk een pact niet zouden
kunnen worden uitgesloten.
De minister gaf echter als zijn me
ning te kennen, dat het handvest der
Verenigde Naties in feite een niet-
aanvalsverdrag tussen de deelnemen
de staten is. Hij achtte het evenwel in
bepaalde gevallen passend, te zoeken
naar een andere werkwijze.
Op een vraag, of het bedoelde ver
drag de bestaande grenzen van de
Sovjet-Unie zou waarborgen, ant
woordde Dulles, dat op het ogenblik
tussen de Westelijke mogendheden en
West-Duitsland overleg gaande is over
vele mogelijke combinaties en omzet
tingen. Alle leden van de NAVO wor
den van deze besprekingen op de
hoogte gehouden.
De Verenigde Staten zoeken zeer in
tensief naar een oplossing voor de be
staande spanningen. Voordat zij echter
met de Sovjet-Unie !i zee gaan, dient
deze een concreet bewijs te geven van
de oprechtheid van haar bedoelingen.
Er is nog geen sprake weer geweest
van een bijeenkomst van de premiers
der Westelijke Grote Drie.
Volgens onbevestigde berichten zijn
boven het Noorden van Canada Russi
sche verkenningsvliegtuigen waargeno
men.
gaan van een groot bloemstuk,
dat in de auto was meegebracht.
J)E KONINGIN uitte haar bewonde-
ring over de vitaliteit van de negen
tigjarige, die op zijn beurt informeer
de „Hoe gaat het met de kinderen?",
welke vraag H.M. met een „uitste
kend" beantwoordde.
In kleine kring, waarbij ook onder
meer mevrouw Van Zutphen aan
wezig was, vertelde „Ome Jan" op
verzoek van de Koningin vervolgens
over zijn werk voor de t.b.c.-bestrij-
ding en zijn Wens om het sanatorium
„Zonnestraal" te verrijken met een
meditatie- en recreatie-oord. Hij
dankte H.M. daarbij, dat zij bereid
was geweest als beschermvrouwe van
het comité, dat de inzameling daartoe
regelt, op te treden.
De Koningin luisterde met grote be
langstelling naar de verhalen van Jan
van Zutphen, die een geboren vertel
ler is en ook ditmaal met menige vro
lijke kwinkslag zijn hoge bezoekster
aan het lachen bracht.
Het bezoek van de Vorstin duurde
ongeveer een uur. Haar komst was
onopgemerkt geweest, maar bij het
verlaten van Jan van Zutphens woning
had zich buiten een flinke menigte
verzameld, die de Koningin hartelijk
toejuichte.
stakingen in de suikerindustrie van het
land en kantte zich scherp tegen het
besluit van de gouverneur, om politie
voor het handhaven van de orde naar
de plantages te zenden. De kans be
stond, dat het kabinet de werkgevers
zou pogen te dwingen tot erkenning
van de door de partij beheerste vak
verenigingen.
Al deze berichten hebben geleid tot
een bijeenkomst van de Geheime Raad
te Londen onder voorzitterschap van
koningin Elisabeth en tot de reeds ge
noemde maatregelen van de Britse re
gering.
De gezagvoerders in de Christ-
cliurchrace hebben Maandagavond on
der couvert hun routes in moeten le
veren bij het „Air-race Committee",
dit voor het geval de reddingsdiensten
langs de route zouden moeten wor
den gewaarschuwd en voor controle
door de autoriteiten van de race op
de stopplaatsen.
In Engeland geeft men in de han
dicaprace de KLM de beste kansen,
doch deze maatschappij zelf is lang
niet zeker van de eerste plaats en
ziet in de Engelse verklaringen een
duidelijke afleidingsmanoeuvre.
F\E 27-JARIGE repetitor uit Biltho-
ven, mr W. K. F., die op 12 Mei door
de Utrechtse rechtbank tot twintig jaar
gevangenisstraf werd veroordeeld we
gens moord op zijn vader, de oud
gemeentesecretaris van Amsterdam, en
tot poging tot moord op zijn broer,
hoorde gisteren in hoger beroep voor
het Amsterdamse Gerechtshof de pro
cureur-generaal, mr J. F. Hoeffelman
bevestiging van het rechtbankvonnis
tegen zich eisen, behalve ten aanzien
van de op te leggen straf. De procu
reur-generaal vroeg het Hof verdachte
twaalf jaar op te leggen, door te bren
gen in een bijzondere strafgevangenis,
met de bepaling, dat hij daarna ter
beschikking zal worden gesteld van
de Regering om van harentwege in
een gesticht te worden verpleegd.
Verwachting tot hedenavond:
VERSPREIDE OPKLARINGEN
Zwaar bewolkt met verspreide
opklaringen en droog weer. Over
wegend matige Noordelijke wind.
Weinig verandering in tempera
tuur.
Donderdag; Zon op 6.52, onder 18.02
Maan op 7.31, onder 17.36
VOLGENS een door Reuter aange
haald bericht van het Oostduitse
persbureau A.D.N. hebben twee Ne
derlandse militairen politiek asvl in
Oost-Duitsland gevraagd. De namen
van de betrokkenen, die op 25 Sep
tember in Oost-Duitsland zouden zijn
aangekomen, worden opgegeven als
Robert Willeminus Louwman, leger-
nummer 320119228, en Robert Wan-
rooij, leeernummer 320302412. In een
door ADN gepubliceerde verklaring
zeiden zij hei niet eens té zijn met
„wat er op het ogenblik in Neder
land gaande is".
Leden van de Nederlandse militaire
missie te Berlijn deelden mee, dat zij
niets over de kwestie wisten. Zij
voegden hieraan toe, dat er in Berlijn
geen Nederlandse militairen zijn gele
gerd.
Van bevoegde zijde vernemen -ij
echter, dat het hier een geval van
desertie betreft Bedoelde militairen,
R. W. Louwman en R. Wanrooij. zijn
sinds 6 September 1953 me. in uin
garnizoen teruggekeerd Met de oefe
ning „Grand Repulse" heeft deze Jo-
sertie niets uitstaande. Men acht het
zeer onwaarschijnlijk, dat de beide
militairen asyl zouden hebben ge
vraagd achter het „ijzeren gordijn".
