Australië, wereld op zichzelf
Kwestie Triest morgen in
Veiligheidsraad
Minister Van de Kieft had een
onaangenaam uurtje
Het oneindig verre en lege heuvelland van
het Westen vraagt harde kerels
Huur nieuwe woningen stijgt
onrustbarend
De enige
toetssteen
Ik ontmoet voor het
eerst „mensen"
Churchill krijgt de
Nobelprijs letteren
Conferentie Grote
Vier nu op 9 Nov.?
Adres van het NVV
aan Tweede Kamer
Woensdag 14 Oct. 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 1266
Dagblad voor Den Helder, KoegrasTexel, Wieringen en Anna Paulowna
Het vijfde werelddeel op het eerste gezicht
WEERBERICHT
Op verzoek van
Wysjinski
Meerderheid in Eerste
Kamer voor Zondagswet
Amerikaans meisje dood
in put gevonden
Bit weekeind Westelijk
overleg in Londen
Dr W. Drees terug in
Nederland
Golf van arrestaties in
Oost-Duitsland
Directie:
j. B1JLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur;
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
HUM «101
TARIEVEN;
Advertenties 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
t„Juttertjes") tot 15 woor
den 11.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 6.05, per
maand t 2.02 bi) vooruit
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen f 0.4»
PERTH, 1 OCTOBER Nog altijd staan er karri's
en jarrahs in liet oneindig verre en lege heuvelland
van West-Australië. De karri reikt tot de hemel en
tart de sterren. Een huis van karri-hout gemaakt
trotseert wellicht de eeuwen en alle verkeer van Lon
den raast over houtblokken, die uit de jarrah zijn
gesneden. Dit is het land van het hout en het ashest,
dat ten koste van ontzaglijke menselijke inspanning
wordt gedolven.
Gracieus en lieflijk is liet misschien naar het Oos
ten rondom York en naar het Zuiden langs de kust
van de Indische Oceaan, waar een minnaar vun de
zee echt ongestoord kan zijn. Kleurig ook in zijn
duizenden wilde bloemen, die je stil maken als de
kleine geurige orchideën van Singapore voor mijn
hotelkamer, maar die hier in de aanloop van de lente
de grond bedekken tot ver in de „bushes", het Austra
lische wilde woud, dat niets met ons bos gemeen
heeft. Het zijn slordige verzamelingen bomen met
ertussen begroeiing van subtropisch karakter op een
ontoegankelijke bodem, welke niet tot rusten nodigt.
Wat heeft de Schepper hier met harde hand gearbeid.
Uit de verte mag dit land gedachten oproepen aan
Zuid-Limburg, de Midlands in Engeland of de
glooiingen van Noord-Frankrijk, van dichtbij ruiken
de bloemen niet en is het gras scherp en dor!
Het is bovendien een volkomen onbevolkt land.
Onze auto heeft ons honderden mijlen naar het Oos
ten, het Zuid-Oosten en het Zuiden gevoerd over
bruine steenslagwegen, die zelfs in de regen van deze
dagen stoffig blijven. Ik heb me alleen thuis gevoeld
aan het blauw-groene water van de Oceaan, die zo
wijd is, dat zij geen bepaalde richting schijnt aan te
geven. Zij behoort nergens bij en leidt nergens naar
toe. Australië is inderdaad een verschrikkelijk ver
land met alle moderne verbindingen, maar niettemin
een wereld op zichzelf.
DERTH is de metropool van dit gebied
van bijna twee en een half millioen
vierkante kilometer. Goud en parels
vormen de romantiek van West.Aus-
tralië. Ver in het Oosten ligt Kalgoorlie
aan de Great Eastern Highway, die
4500 km naar Melbourne voert. Dwars
door de woestijn. In deze woestenij
hebben de mensen rond 1885 het eerste
goud ontdekt. Toen stormden de pio
niers naar West-Australië, omdat zij
kun deel wilden hebben van de nieuwe
rijkdom.
Kalgoorlie leeft en bestaat bij de gra
tie van de ontzaglijke waterleiding, die
h Thomson bij Mundaring ontwierp.
Een stuwdam en een pijpleiding, hon
derden mijlen lang.
Maar de ontwerper schoot zich aan
de vooravond van de opening der wa
terleiding dood, omdat hij geen ver
trouwen in zijn eigen werk had. En
gisteren stond in de krant, dat twee
jnannen twee directeuren van een zaak
In Perth hadden vermoord. Een hard,
onbuigzaam, bijna ongenaakbaar land,
dat ieder, die niet beschikt over de
buigzaamheid van een slang, uithou
dingsvermogen van een beer en de filo
sofie van hem, die „der Welt abhanden
gekommen" is, onverbiddelijk terug
wijst naar conglomeraten van indivi
duen, die steden genoemd worden.
Men vindt deze echte pionier nog
Waar weinig. De Australiër heeft er
jets van in zijn gezicht. Hij is vrij
'sng met een mager gezicht, rimpels in
Eek en hals, gebruind ook zonder zon.
vuwe huid, scherpe ietwat toegenepen
"gen en dunne lippen. Een hard mens
voor zichzelf en voor anderen, maar
gastvrij en 'n weldoener voor wie zijn
vi'ienschap heeft gewonnen. Hij durft
e hush in te trekken en voor luttel
geld een stuk grond te kopen. Hij
orandt de bomen neer, bouwt zich een
•m e n bCfiint een leven van proberen
"n falen. En opnieuw proberen en op-
nuuw falen. Hij worstelt met de
moeilijkheden, die bomen en bodem
oem m de weg leggen. Hij bevecht mei
o^ote hand de slangen. De beet van
teipan is dodelijk, zegt men, maar
1 's er immuun voor en bovendien
«,.wert hiJ met grote snelheid net
mrmesie, dat de wond open moet
Zonder een spier van zijn ge-
sni te Vertrekken. En de giftige rode
Iti., Tet zwarte poten doet hem geen
aad. Het zijn waarachtig de slech-
sten niet, die dit leven durven aan
vaarden en die daardoor aan hun land
een ontzaglijke dienst bewijzen. Want
Aüstralië's eerste probleem is dat dei-
ontginning rond de tot steden gewor
den nederzettingen. Het in cultuur-
brengen van een bodem, die aan mil-
lioenen voedsel, welvaart en misschien
zelfs ergens geluk kan brengen.
Men vraagt overigens In dit land niet
in de eerste plaats naar geluk. Men
heeft er geen tijd voor. Het zijn de
ponden, die wegen. Alleen maar de
ponden.
TK stond dezer dagen op het hoogste
punt van Fremantle, de havenstad
van West-Australië. Onder mij lagen
de boten aan de kade. De daken zijn
er rood en de huizen wit en bruin. Pal
men groeien rondom. In de verte de
zee. Ik stond er en voelde mij zo ont
zaglijk ver van onze vertrouwde wereld
verwijderd. Van een comfort, dat men
pas waardeert, wanneer men het enige
tijd kwijt is. Want meen niet, dat een
Australisch hotel een luxueuze inrich
ting is. Wij douchen en scheren ons
in „community" en op mijn kamer
staat een bed, dat in 1890 of daarom
trent wel zijn beste jaren zal hebben
gehad.
Ik stond daar boven Fremantle en
toen ik mij omdraaide naar het land
Verwachting tot hedenavond:
VEEL BEWOLKING
Veel bewolking met plaatselijk
enige regen. Overwegend matige
wind uit uiteenlopende richtingen.
Lagere middagtemperaturen.
Donderdag; Zon op 7.04, onder 17.47
Maan op 14.38, onder 22.33
toe zag ik de brede uitmonding van
de Swan-rivier. Op de oevers behuizin
gen die mij konden bekoren. Er kwa
men gedachten bij me op aan de Mid
dellandse Zee, waar de mens gelukkig
is en lacht. Ook de kleinste mens heeft
daar zijn huis en zon en water zijn er
voor iedereen. Maar hier, in deze wijk
Claremont tussen de donkerrode „fla-
me-trees" en de palmen staan de prach
tige huizen van de bookmakers in een
subtropisch décor. Onze chauffeur ken
de ze met naam en toenaam: Pat Healy.
die voor zijn stulpje nog onlangs 30.000
pond betaalde, en Ted Nichols, die een
bierrestaurant voor een miUioen gulden
kocht.
Geen Rivièra, omdat dit Australië
en geen Frankrijk is. Een werkerspara
dijs noemt men dit land. Ik begrijp dit
niet, want naar mijn mening van dit
ogenblik is het werk er voor de klei
nen en scheppen de groten voor zich
zelf het paradijs
Toch was het hier voor het eerst,
dat ik iets van mensen rond mij voelde;
De enorme stuwdam bij Mundaring,
die werd aangelegd voor de exploi
tatie van de goudvelden van Kal
goorlie.
mensen met een persoonlijk leven en
g:en pondenmachines: mensen met een
piano in de kamer, een poes en een
hond; mensen, die liefhebben of haten,
maar in ieder geval zichzelf zijn.
Dat Is het wat mij en met mij mijn
vrienden in verlegenheid brengt:
deze mensen leven niet, zij liggen in
een kramp om het geld. Wie geslaagd
heet, verdient voldoende ponden. Men
koopt met geld misschien enige maat
schappelijke zekerheid. Geluk is niet
te koop. Ziet ge, lezer, er heerst hier
HE Veiligheidsraad zal morgen bijeen
komen ter bespreking van het Sov-
jetvoorstel over Triest. Wysjinski, die
de bijeënroeping verzocht, zal de Raad
voorstellen over Triëst een gouverneur
te benoemen en wel de Zwitser, kolonel
De Zweedse Academie heeft voorlo
pig besloten Sir Winston Churchill de
Nobelprijs vopr letterkunde dit jaar
toe te kennen. Na de officiële vergade
ring van de Academie (morgen) zal
officieel de toekenning van de prijs
worden bekendgemaakt. De leden van
de Academie hopen, dat Sir Winston
in December in staat zal zijn om in
Stockholm de prijs uit handen van
koning Gustaaf Adolf in ontvangst te
nemen. Als candidaat voor de prijs was
o.a. ook genoemd de Amerikaanse
schrijver Hemingway.
in Australië een met Europa fundamen
teel verschillende mentaliteit. Daarin
moeten wij een weg vinden en een
eigen plaats. Voor ons gaat het om twee
maanden. Voor hen, die Europa bewust
achterlieten gaat het om een voor goed.
Zij zullen zich wel moeten realiseren,
dat er van een voortzetting op wellicht
betere economische basis van wat er
vroeger in eigen land was, hier hele
maal geen sprake kan zijn. Zelfs niet
voor hen, die de kracht opbrengen zich
zelf en de hunnen bijeen te houden.
Hier lokt het geld. Waarvan je wel
grote huizen kunt bouwen, maar waar
van je niet rijk wordt. Begrijpt ge?
MADAT minister van de Kieft gis-
stermiddag in de Eerste Kamer
een zeer onaangenaam uurtje had
doorgemaakt - hij kreeg het van vele
kanten zwaar te verduren, omdat hij
een allerminst gelukkige wijziging van
de wet op de materiële oorlogsschade
had voorgesteld en bovendien in strijd
met de wet een uitvoeringsbeschik
king had doen uitgaan waarin bepaal
de groepen geheel van een rijksuit
kering werden uitgesloten - hebben
de senatoren zich de rest van de dag
bezig gehouden met de nieuwe Zon
dagswet.
Deze kreeg hier een heel wat gun
stiger ontvangst dan in de Tweede
Kamer. Wel waren er de verschil
len en tegenstellingen, die ook daar
op te merken waren geweest, maar
een deel van de anti-revolutionnairen
kondigde aan, vóór te zullen stem
men; de VVD bleef tegen, omdat zij
Het lijkje van het driejarige Ameri
kaanse meisje Anna Mosher, dat sinds
Zondagavond te Hudson Falls werd
vermist, is Maandagavond in een ver
laten put op korte afstand van het ou
derlijk huis gevonden. Het meisje was
door zand bedolven. De eigenaar van
de put verklaarde, dat hij Zondag
avond nog heeft vastgesteld, dat de
planken, die de put afdekten, op haar
plaats lagen. Maandagavond zag hij
echter, dat de planken waren verplaatst
en de put veel ondieper was geworden.
Hij groef het verse zand uit de put en
ontdekte het kind, waarna hij direct
de politie waarschuwde. Het parket
stelt een onderzoek in.
de wet volslagen overbodig vond en
de regeling in het Wetboek van Straf
recht van enkele kwesties voldoende.
De CH-fractie bleek veel waardering
voor het ontwerp te hebben, de com
munisten vonden dat men de Zondag
het beste eerde door tegen oorlog te
zijn.
Zo had minister Beel, die deze erfe
nis van wijlen zijn voorganger mr
Van Maarseveen, door de Kamers
moest loodsen, het niet al te moeilijk.
Over de algemene lijnen van het ont
werp zei hij niets meer. Slechts be
antwoordde hij nog enige vragen en
opmerkingen. Toen was de aanvaar
ding van de wet verzekerd.
Fluckiger. De Sovjets steilen voorts in
de vorm van een resolutie voor een
voorlopige bestuursraad voor het vrije
gebied van Triëst te benoemen in over
eenstemming met het Italiaanse vredes
verdrag.
Een permanent instituut voor het ge
bied zou dan binnen drie maanden na
de benoeming van de gouverneur van
kracht worden. Het Italiaanse vredes
verdrag droeg indertijd de Veiligheids
raad de verantwoordelijkheid op voor
,de onafhankelijkheid van Triëst. Fluc
kiger is voormalig Zwitsers gezant in
Moskou.
Zuidslavische studenten drongen gis
teren de leeszaal van de Britse ambas
sade te Belgrado binnen. Kranten en
tijdschriften werden meegenomen én op
straat verbrand.
(Zie verder elders in dit blad.)
VOLGENS welingelichte Parijse krin
gen, zullen de Westelijke Grote
Drie voorstellen tegen 9 November de
Lugano een viermogendhedenconfe-
rentie te houden. Het opstellen van
het Westelijk antwoord aan Moskou is
bijna gereed. Ook Oostenrijk zal moe
ten worden besproken. Het Sovjet-
voorstel inzake een vijf mogendhe:;en-
conferentie, met deelneming van com
munistisch China, zouden Washing
ton, Londen en Parijs in beginsel
niet willen verwerpen, doch zij blij
ven er bij, dat een dergelijke bijeen
komst pas kan worden gehouden ls
de Koreaanse kwestie zal zijn gere
geld.
De Britse, Franse en Amerikaanse
ministers van Buitenlandse Zaken
zullen zeer waarschijnlijk in het a.s.
weekeinde te Londen beraadslagen
over internationale problemen. De
conferentie wordt gehouden op Brits
initiatief. Het voorstel van Churchill
om de Sovjets veiligheidswaarborgen
te verschaffen zal o.a. worden bespro
ken.
Dr. W. Drees met zijn echtgenote en
de minister van Verkeer en Water
staat, mr J. Algera, die een week de
gast zijn geweest van de Zuidafrikaan-
se regering en Dinsdag per vliegtuig
uit Johannesburg vertrokken, zijn van
morgen op Schiphol gearriveerd. Van
het gezelschap is minister Algera in
Brussel achtergebleven, waar hij de
conferentie van Europese ministers
van Verkeei zal bijwonen.
Het Nederlands Verbond van Vak
verenigingen heeft zich tot de Tweede
Kamer gewend met een adres betref
fende de huren van nieuwe woningen,
waarvan de thans ontstane situatie on
houdbaar wordt genoemd. Het rege
ringsbeleid inzake de huur van nieuwe
woningen wordt zo onbevedigend, dol
het NVV op dit punt niet meer san
zwijgen. Huren van oude en nieuwe
woningen dienen straks na de huur
verhoging op geljjk peil te liggen. Dit
niet in nominale zin, maar zo dat de
huurverschillen niet groter mogen zijn
dan door kwaliteitsverschillen ie ge
rechtvaardigd.
De huidige toestand is nl. geheel an
ders. De regering heeft de huurprijs
van nieuwe woningen niet meer in de
hand. Ef zou alleen gebouwd mogen
worden als het huurpeil niet hoger zou
worden dan 145 pet. van 1940. De huren
zijn echter bij nieuwe woningen al ge
stegen tot een niveau van 170, 180 en
190 pet. van 1940. In tuinstad Slotcr-
meer bij Amsterdam zijn arbeidershui
zen, die een huur hebben van f 61.15.
Deze hoge tendenties doen zich elders
in het land. zij het in mindere mate,
ook voor.
Bij de loonpolitiek baseert men zich
op de indexcijfers voor de prijzen van
het gezinsverbruik. De huur zal daar
bij straks komen op een percentage van
141, Doch voor de bewoners van nieu
we woningen is dit indexcijfer geheel
onjuist. De hoge huren hebben tot ge
volg, dat de minder draagkrachtige ge
zinnen niet in staat zijn deze woningen
te betrekken, waardoor de sociaal on
gewenste samenwoningen worden ge
handhaafd.
Het NVV vertrouwt er op, dat hie'
alsnog maatregelen zullen worden ge
troffen en beveelt een en ander aan de
Kamer straks ter bespreking aan.
Overzicht van de haven van Triëst
van het San Giusto kasteel af, het
door beide landen omstreden
gedeelte.
QNZE BESTE ruggesteun bestaat niet
in méér en grotere bommen, doch in
een levenswijze, welke ons geloof in
God weerspiegelt. Generaal Washing
ton heeft er in zijn afscheidsrede op ge
wezen, dat zedelijkheid en godsdienst
de beide zuilen van onze samenleving
vormen. Hij zei verder, dat zedelijk
heid niet zonder godsdienst kan wor
den gehandhaafd.
De rampzalige gebeurtenissen in vele
delen van de wereld ontstonden slecnts
door het feit, dat de sociale en poliiie-
,:e doeleinden geen geestelijke inhoud
hebben. In zijn uiterste vorm treffen
we dit aan in de Sovjet-Unie. De ma
terialistische leer ontkent het bestaan
van zedelijke wetten. Die leer ontkent,
Öat er geestelijke wezens zijn en dat er
eeuwige waarden bestaan. De Sovjet-
instellingen gebruiken de mens in de
eerste plaats als middel ter verheer
lijking van de Staat. Dit vervult ons
mét afschuw. De oorzaak ervan is het
ongeloof. Indien ooit de politieke mach
ten in ons land van ongeloof zouden
worden vervuld, zouden die toestanden
zich ook hier gaan openbaren. Daarom
moeten wij ons voortdurend door het
Geloof laten voeden.
DOVENSTAANDE woorden sprak de
minister van Buitenlandse Zaken der
Verenigde Staten van Amerika, Jonn
Foster Dulles, Zondagavond in een her
denking van het 150-jarig bestaan van
de eerste Presbyteriaanse kerk te Wa-
tertown in de staat New York, alwaar
zijn vader zestien jaar predikant was.
Bezitten wij dat Geloof nog? zo vroeg
Dulles .Uiteindelijk is dit de toetssteen,
die voor onze tijd nog geldt. Sommigen
in ons land berekenen in de eerste plaats
de voorraad atoomwapenen, het getal der
tanks en vliegtuigen. Zij menen, dat
de overwinning zal worden behaald
door het land, dat volgens deze normen
een overwicht aan wapenen heeft. Ik
kan u evenwel de verzekering geven,
dat uw regering haar vertrouwen niet
in de eerste plaats in materiële dingen
stelt. Wij zijn ons ten volle bewust van
de allesoverheersende waarde van gees
telijke krachten. Daarom zullen wij
van dit land geen fort maken, gebouwd
op zuiver materiële waarden. Ik ge
loof, dat de meerderheid van ons volk
en zijn regering zich nog steeds richt
caar het woord van de Goddelijke pro
feet: „Niet door macht, noch door
kracht, doch door Mijn Geest, zei de
Heer der Heirscharen".
Wij kunnen geloof en inspiratie put
ten uit het leven van profeten en dis
cipelen, waarover te lezen staat in het
Boek van het Geloof. Dan zullen wij
een vaste koers volgen. Dan zullen wij
een waardig aandeel kunnen hebben in
de taak het vuur der vrijheid brandend
te houden".
CR worden door de staatslieden van het
Ll Westen talrijke redevoeringen ge
houden om de Westerse politieke en
geestelijke wereld- en levensbeschou
wing te motiveren. Niet altijd is daar
in een werkelijk gemeenschappelijke
lijn te ontdekken. Dulles wees de wer
kelijke basis aan, waarop de mens, die
werkelijk mens wil zijn, staat of dient
te staan. Hij toonde de werkelijke en
grote band. die de volken van het Wes
ten moet samenbinden in de grote
strijd van geest tegen materie. Zijn
woorden wijzen tevens de reden, waar
om wij ons met het volk der Ver. Sta
ten één voelen, waarom wij in dit ogen
blik staan aan de zijde van „het
Westen". W. K.
In Oost-Duitsland zijn naar aanlei
ding van de ongeregeldheden in Ju
ni jl. 6.000 Duitsers gevangen geno
men aldus heeft het „17 Juni comité"
Dinsdag in West-Berlijn bekend ge-
Iu3oKIi|