DOUBLEREN, INHALEN OF BEVORDERING PER VAK? r DE VERGETEN CATEGORIE AAN HET WOORD En nu de volgende kwestie Tussen Amsterdam Parijs In de V.S. vindt men het Nederlandse systeem misdadig Practische uitvoerbaarheid is het grote struikelblok voor de nieuwe methoden Alles nog eens overdoen Meer laten werken voor de zwakke vakken Bevordering per vak is te prefereren EN ALS derde een voorstander van KOU GEVAT... Andere oplossingen vaak moeilijk uitvoerbaar Experiment dat aandacht verdient PimPam Pom en de wonderlamp BOEKEN BULLETIN Kamelen en kolibries Vrouw en dokter Een pracht van 'n bijts is en Help Uw darmen bij hun zo belangrijk werk. Neem eens per week 1 of 2 Luister eens naar: Radioprogramma DONDERDAG 12 NOVEMBER 1953 VOOR WIJ overgaan tot de bespreking van de kwestie, die ons deze week moet bezighouden, plaatsen wij nog een brief van ATTIE KAPPEN uit BREDA over het dansen: Naar aanleiding van het stukje van C. V. in de krant van Donderdag 5 i\ov., uiil ik nog even terug komen op de vorige kwestie. Zij schrijft nml., dat de dans oorspronkelijk mooi ivas, maar dat de zonde alles bedorven heeft. Is dit niet erg ver gezocht? Danste David dan niet voor de ark uit? Wat denkt zij dan wel van ballet, modern en klassiek Erg zondig, denk ik Over dat „prikkelen van de zinnen" wil ik het niet eens verder hebben, want er zijn andere prikkels, die heus niet door het dansen worden op gewekt en die veel erger zijn. We kunnen net zo goed Christenen zijn, als we dansen, want als het daarvan afhing, zouden er erg veel „slechte" mensen zijn. Ligt het niet aan onszelf? Het spijt mij, dat ik scherp was, maar dit moest mij van het hart." ATTIE We zien daaruit, dat de aanvaarding van het christendom niet noodzakelijk een veroordeling van het dansen inhoudt. QNZE NIEUWE VRAAG was: twee of drie onvol doenden zijn vaak oorzaak van het feit, dat iemand blijft zitten; hij of zij moet dan doubleren en alle vakken herhalen, ook die, waarvoor men goede cijfers had. Is dat te verdedigen? Zo neen, wal moet er dan gebeuren? Het ligt voor de hand, dat uitsluitend scholieren en zij, die hun schooltijd nog niet zijn vergelen, een antwoord hebben gezonden. Daaruit blijkt, dat de meningen zeer uiteen- lopen. Enkelen vinden het vanzelfsprekend, dat alles overgedaan wordt, óf omdat zij van mening zijn, dat wie onvoldoen de is voor verschillende vakken óók in de andere vakken niet zo heel veel zal presteren óf omdat zij vrezen, dat van die laatste vakkengroep niet veel terecht komt, als uitsluitend de slechte vakken worden herhaald en de rest een jaar blijft rusten. Anderen zijn van mening, dat men de zwakken-in-sommige-vakken niet moet laten doubleren, maar hen voorwaardelijk moet bevorderen, b.v. tot Kerstmis, zodat zij de ge legenheid krijgen om in te halen. En een derde cate gorie heeft een open oog voor de verlammende wer king van doubleren en vraagt een onderwijssysteem, waarbij geen bevordering per klas, maar per vak plaats heeft. VERTEGENWOORDIGER van de eer ste groep is een leerling van de ULO-school uit Bergen: „Mijn mening over het onderwerp van deze week is als volgt: Natuurlijk moet de jongen of het meisje, dat doubleert, alle vakken her halen. Want als hij of zij zich gaat concentreren op één of twee vakken, waar hij slecht in is, bestaat de mo gelijkheid, dat de andere vakken in het gedrang komen en min of meer uitgeschakeld worden. Als dit het ge val is, is het volgens mij onmogelijk, in het laatste kwartaal nog in alle vakken een voldoende te halen, zodat er kans bestaat, dat men weer dou bleren moet, wat ovor de jongen veel nadeliger is dan voor 't meisje. Tenslotte zou ik er dit aan toe willen voegen: Als men op school is, behoort er gewerkt te worden van het eerste tot en met het laatste kwartaal. Pas dan kan men genieten van de va- cantie, want niet voor niets luidt het gezegde: „Ontspanning na inspan ning". WIM BISON, Bergen (ULO, 4e klas). FEN AFWIJKEND standpunt geeft een 19-jarig meisje uit Bergen aan Zee: zij wijst het klassikale systeem niet af, maar wil het temperen door een zekere individuele vrijheid. „Volgens mij behoeft de leerling de vakken, waarvoor hij het afgelopen jaar goede cijfers heeft gehaald, niet steeds te repeteren. De leerkrachten moeten de leerlingen een zeker ver trouwen schenken en het repeteren aan de leerlingen zelf overlaten. De repe tities vlak voor de rapporten moeten natuurlijk wel verplicht worden, maar niet die ongelofelijk saaie lessen en vervelende vertalingen, akelig inge wikkelde sommen of nooit uitkomende balansen e.d. Deze worden immers toch uit schriften van het vorige leer jaar overgeschrevenDit is toch al leen maar energie- en tijdverspilling Deze tijd en energie kunnen juist zo nuttig besteed worden aan de vakken, waarin de leerling het afgelopen jaar minder goed is geweest. Juist wan neer de leerkracht het afgelopen jaar komen vrijlaat in het repeteren, kweekt dit verantwoordelijkheidsge voel en plichtsbesef." TRUUS BISON, Zeeweg 33, Bergen a. Zee. onderwijshervorming. „Twee redenen zijn er, waarom naar naar mijn mening het herhalen van alle vakken, zoals tegenwoordig bij „zittenblijven" gebeurt, verkeerd is. In de eerste plaats is het herhalen van de vakken, waarvoor men steeds goede cijfers gehad heeft, een zeer geestdodende bezigheid, die verlam mend zal werken op de ijver van bijna iedereen, of hij van nature nu lui is of niet. Vele mensen met een be hoorlijk verstand en met een ijver, die heel wat groter was dan de mijne, rag ik, als ze moesten doubleren, de moed verliezen of hun ijver en élan 'aten stranden op de eentonigheid van het steeds weer herkauwen. Verder kost het legioen zittenblijvers de regering jaarlijks schatten. Een herziening van het nu in dit opzicht geldende stelsel zou alleen hierom al groot nut hebben, terwijl de andere reden zelfs nog veel dwingender is. Het Amerikaanse systeem van „over- gaan-per-vak" zou ons waarschijnlijk veel van de ellende van nu besparen. Verder meen ik toch wel, dat men iemand, die voor een enkel vak geen voldoende kan krijgen, daarom niet de mogelijkheid moet ontnemen zijn diploma te halen. Vaak moet de we- rèld het juist van deze mensen heb- Bedek keel en borst met <le pijn stillende Thermogene; de welda dige warmte verjaagt verkoudheid (Advertentie, Xng. Med.) ben: hoeveel genieën brachten niet van bepaalde schoolvakken nooit iets te recht. Ik wil hier zeker niet de een zijdigheid verheffen boven de veel zijdigheid, maar het is voor mij toch nog een open vraag, of het onderwijs, dat wij nu krijgen ons tot veelzijdig ontwikkelde mensen maakt en nog veel meer vraag ik mij af, of hjt ons wel tot gelukkiger en dus beter men sen maakt." FLIP BOSSCHER, (VI Gym Alpha) Rooms-Katholiek Lyceum St. Petrus Canisius, Alkmaar J)EZE MENINGEN vindt men terug in de verschillende brieven. Soms wordt een ander geluid gehoord: GERRIT DE BOER vindt, dat de leraren dit vraagstuk maar moeten oplossen, anderen komen nu en dan met een nieuw gezichtspunt. Enkele citaten volgen: f-JANS KAPER uit Alkmaar vindt het nodig, dat alle vakken opnieuw worden gevolgd: èn om vergeten te voorkomen èn omdat er een „aange name afwisseling" met de slechte vak ken door ontstaat. Dan vervolgt hij „Om het ongetwijfeld schadelijk ver lies van een heel jaar te vermijden, lijkt mij een betere methode een stu diejaar over twee perioden te ver delen, die normaal op elkaar aan sluiten. Ieder van deze perioden wordt dan als een gewone „klas" opgevat, zodat het aantal klassen verdubbeld wordt en men dus twee overgangen per cursus heeft, nl. één in Juli, zoals normaal en één in Februari. Dit systeem moet dan, om werkelijk ef fectief te zijn, vanaf de eerste klas van de lagere school worden volge houden. Een nadeel is, dat het aantal leerkrachten bijna verdubbeld moet worden. Daartegenover staan twee voordelen: in de eerste plaats verliest men bij doubleren slechts een half jaar en in de tweede plaats bestaat voor de knappe leerlingen eerder de mogelijkheid een klas, dus een half jaar over te slaan, wat onder de hui dige omstandigheden vrijwel tot de onmogelijkheden behoort. HANS REINDERS uit Castricum. „Het is heel begrijpelijk, dat de vraag rijst: Kan men niet volstaan met alleen die vakken te herhalen, die men niet beheerst? Het antwoord lijkt eenvoudiger dan het is. Ieder rechtvaardig mens is in eerste instantie geneigd om te zeggen: „Ja, natuurlijk! Waarom niet?" Maar dan pas komen de bezwaren; de vele practische onmogelijkheden. Dit systeem zou op verschillende ma nieren kunnen worden toegepast. De eerste manier zou als volgt zijn: Men doet de onvoldoende vakken over, en vat na een jaar het geheel weer op. Het oordeel is dan, dat men een jaar lang de tijd heeft om zich geheel en al aan de zwakke punten te wijden. Het gevolg is echter, dat men na een jaar van die vakken waar men eens zo goed in was, hoegenaamd niets meer afweet, met alle gevolgen van dien. Dit systeem helpt ons dus van kwaad tot erger. Een tweede manier zou zijn: Men doet de onvoldoende vakken over en met de voldoende vakken gaat men heel rustig verder. Dit zou echter, en dat moeten we goed onder ogen zien, een radicale omwenteling in het Neder landse middelbaar onderwijs ten gevol ge hebben. Van het klassikale onder wijs zoals wij dat thans kennen, zou wijl een herexamen dan bepaalt of de leerling al of niet bij machte is in de hogere klasse de lessen te volgen. Nu ik dit zo opschrijf, lijkt dit mij ook een goede oplossing. Als er meer dan vier onvoldoendes zijn is er natuur- geen beginnen aan, maar anders is het allicht te proberen. Een andere oplossing zou nog zijn. die leerlingen in een afzonderlijke klas te zetten, waar meer aandacht aan hen besteed wordt, en dan wel in ver sneld tempo gewerkt kan worden. Op Rijks- en Gemeentescholen is hier na tuurlijk geen denken aan, terwijl het ook op particuliere scholen genoeg moeilijkheden met zich mee zal bren gen". WIM KOOIMAN uit Hensbroek: „De leraren moeten de persoon in zijn ge heel trachten te doorgronden en zijn kunnen in het totaal beschouwen. Een zo belangrijk besluit tot doublering is dit dubbel en dwars waard. De per soon, die weer opnieuw moet beginnen met de vakken te leren, waarin hij vorig jaar goed was, ontvalt vaakt de lust deze nog eens goed te kennen, daar hij van zichzelf overtuigd is, deze reeds te hebben doorgrond. Met de vakken, waarop men is blijven zitten, is het veelal niet beter, aangenomen, dat hij z'n uiterste best heeft gedaan en we tende, dat hij daatmede niets bereikt heeft, is het moeilijk hem opnieuw te doen beginnen. Naar mijn inzicht zou het het beste zijn, de personen die voor doublering op het lijstje staan of te verwijderen van de school (vernieu wing leerstof, inpassing in een voor de persoon misschien wel te bereiken ont wikkelingspeil) of te laten overgaan met een taak voor het onvoldoende vak (niet alle vakken behoeven te worden overgedaan, concentratie op enkele vakken brengt mede, dat zij misschien beter worden gekend). Doublering is mijns inziens alleen verdedigbaar, wan neer men overtuigd is, dat de persoon in zijn verstandelijke ontwikkeling ver is achter geraakt, b.v. door ziekte etc. Voor hen, die een normaal verstand hebben en die regelmatig de school be zoeken, is doublering een vlam bij een vat buskruit. Om te komen tot een in het belang van de scholier gerichte op lossing zou er mijns inziens naast on derwijzers en leraren aan iedere school een schoolpsycholoog moeten worden verbonden, die in deze dan een belang rijk advies zou kunnen uitbrengen." Vermelden wij tenslotte, dat ELLY TIJMES uit Akersloot er veel voor voelt, dat de bevordering wel plaats heeft en de onvoldoende vakken door bijlessen worden ingehaald, dan is het niet nodig, verder te citeren: einde loze herhaling is ongewenst. FEN KORTE beschouwing tot slot. Toen minister Bolkestein in Ameri ka vertelde, dat men in Holland tien voldoende vakken moest overdoen als men voor drie een onvoldoend cijfer 170. Ja, het stond de baron nog net zo voor de geest, alsof het allemaal gis teren gebeurd was; het bezoek aan Bagdad, de ontmoeting met de emir en het koperen lampje dat boven op de hoed van zijn vrouw terechtgekomen was. Het koperen lampje was uit 't pa leis van de emirEn datzelfde ko peren lampje, dat oude gedeukte ding moest een wonderlamp zijn volgens mevrouw Woeffie. „H'm, met al die grappen ben ik mijn mooie horloge met speelwerk kwijt", zuchtte de ba ron. „Je zou toch zeggen, die emir moet mijn brief ontvangen hebben.... waarom antwoordt zo'n man dan niet?" Ja, daar kon de emir zelf beter ant woord op geven. Hij was, zodra hij uit zijn gevangenis bevrijd was, op weg gegaan en op hetzelfde ogenblik, dat de baron zich afvroeg waarom de emir niet antwoordde, liep het schip van de emir de haven van Buldogstad binnen en stond deze met zijn trouwe knecht zich de ogen uit te kijken naar al het nieuwe en vreemde, dat zich aan hun ogen voordeed. „Het zal mij benieu wen", sprak de emir, „of de baron van plan is het lampje goedschiks terug te gevenik ken de hebzucht der mensheid maar al te goed.... en ik vrees het ergste". op deze manier geen sprake meer kun- had gekregen, werd hem toegevoegd: nen zijn. Immers, iemand die aan zijn eerste jaar Frans bezig is, kan wel aan zijn tweede jaar Engels en aan zijn derde jaar Nederlands bezig zijn. Er zouden dan een soort colleges ingesteld moeten worden, die nooit gelijktijdig mogen vallen, omdat er dan altijd leer lingen zijn die op twee plaatsen tegelijk moeten zijn, en heus daar ziet zefis de moderne jeugd geen kans toe. Aan het einde van ieder schooljaar zouden dan een soort tentamens moeten worden ge houden en op het einde van het laatste cursus een examen. Het gevolg zou zijn> dat men met het ene vak jaren vroeger klaar kan zijn. dan met het anderen. En dan? Wachten natuurlijk, want de practijk neem je toch niet, voordat je een volledig einddiploma hebt. Nee, ik stel mij van deze nieuwe systemen niet zo heel erg veel voor. afgezien nog van het feit dat deze universitaire sfeer voor twaalf- en dertienjarigen die zo van de lagere school komen, totaal verkeerd zou zijn. JACOB BALDER uit St. Fancrag. „Heel iets anders is het natuurlijk, als de onvoldoende vakken in de zo- mervacantie gerepeteerd worden, ter- ,Then your are criminals". Men dacht er dus in „the far west" anders over dan een belangrijk deel van de verge ten categorie, hier zonder meer tot „misdadigers" gepromoveerd. Trouwens, een aantal onderwijzers en leraren zijn ook niet tevreden met het systeem van zitten-blijven en overdoen. Op vele plaatsen wordt intensief ge zocht naar een oplossing, die minder verdriet en verveling meebrengt en goedkoper is. Hier en daar is de „be vordering per vak" al een feit gewor den, bij enkele scholen leunt een „ge makkelijke" school tegen een „moei lijke" school aan: de eerste verwerkt in een jaar méér dezelfde leerstof dan de tweede; daardoor is „stuivertjewisse- J-JET REIZENDE echtpaar Tadema Sporry heeft in eendrachtige samenwerking (zij schrijft en hij tekent) een boeiend, humoristisch en origineel relaas gegeven van zijn reis door Noord-Afrika en Zuid-Amerika. In „Kamelen en kolibries" voeren zij de lezers mee via de woestijnen en de witte steden van het zwarte wereld deel naar de oerwouden van Latijns Amerika en de Braziliaanse millioe- nenstad Rio de Janeiro. Het boek ver scheen in een aantrekkelijke uitvoe ring bij de uitgeversmaatschappij Tjeenk Willink te Haarlem. len" mogelijk. In het Novembernum mer van „Onderwijs en Opvoeding", orgaan van het paedagogisch centrum van de Nederlandse Onderwijzersver eniging, staat een artikel van T. C. Ha- zewinkel over „Het probleem van het zitten-blijven op de ULO-school". De schrijver vertelt daarin, dat op zijn vierjarige school de drie laagste klas sen voor de kernvakken: vier talen, wiskunde, handelsrekenen, een con gruente rooster hebben, d.w.z. in elke klas is precies op hetzelfde uur Frans, wiskunde enz. Voor de overige vakken wordt nooit gedoubleerd; een leerling, die voor een kernvak niet bevorderd wordt, volgt opnieuw voor dat vak de vorige klas. In de vierde (examenklas) krijgen de leerlingen, die een doublure hebben in een kernvak, de gelegenheid hun jaar achterstand in te halen. Dit wordt mogelijk gemaakt door het aan tal wekelijkse lesuren van de hele groep iets te beperken en de daardoor vrij gekomen uren te besteden aan leef- lingen, die nog een doublure hebben. Het spreekt vanzelf, dat dit systeem alleen gevolgd kan worden aan scholen met die leerkrachten, die een bepaald kernvak kunnen onderwijzen, dus al leen aan grote scholen. Een interessant en belangrijk experiment, dat alle aan dacht verdient. |-)E AMERIKAANSE schrijfster Elisa- beth Seifert heeft in haar roman „Andrea Fields, vrouw en dokter" twee vliegen in één klap geslagen. Zij schetst er namelijk de verhouding van een jonge vrouwelijke arts tot twee van haar mannelijke collega's, van wie een haar jeugdvriend is en de andere haar grote liefde wordt. Daardoor gunt zij ons niet alleen een blik in de harten van deze drie mensen, maar ook in het leven in een klein ziekenhuis in een stadje in het Midden-Westen der Ver enigde Staten. Zo terzijde slaagt zij er zelfs nog in, de sfeer in het stadje voelbaar te maken. Al met al een aantrekkelijke stuff. Gezegd moet worden, dat Elisabeth Seifert er in is geslaagd, haar materiaal tot een boeiend verhaal te verwerken. J. H. G. van de Bovenkerk heeft het boek vertaald, helaas niet smetteloos en hier en daar bepaald onjuist. Wij spreken bv. van Röntgen-foto's en niet van X-straal-platen. Het boek verscheen in de Schakel serie bij de Uitgeverij De Steenuil te Hoorn. IS HET goed en geoorloofd, aan jonge kinderen wijs te maken, dat Sinterklaas en Zwarte Piet bestaan? Zo neen, waarom niet? Zo ja, aan welke voorwaarden moet men zich dan houden? Brieven uiterlijk Maandagmiddag zenden aan D. L. Daalder, Komlaan 8. Bergen (N.-H.). t a a (Advertentie Ing. Med.) fdoor f. DE SINCLAÏr) 26) Ineens stond ze op, ze tilde de suit- case van het bed en ging er snel mee naar de badkamer en daar voor het bed staande, trok en scheurde ze al die pakken en doosjes open, een witte poe derregen wolkte naar beneden, een ha gelbui daar doorheen, zacht ritselend, van kleine witte tabletten en dan met een zette ze beide kranen open en stroomde het koude en het warme wa ter in sterke golvingen door de kuip, ze trok de stop van de uitlaat weg. Het water kolkte, klokte, ruiste weg; in een damp stond ze van het hete water en onder vaar vlood dat water wittroebel en telkens weer stortte ze poeder en tabletten in die kolkende stroom; er sloeg een zwak zure lucht uit op, wel ke haar bijna misselijk maakte, doch ze wendde het hoofd en weldra was het laatste pak leeggegooid! Toen be gon ze de zakjes en de kartonnetjes van de dozen te verscheuren, in koortsachtige haast, ook al die snip pers wierp ze in het bad en in een maalstroom van stukjes papier en kar ton klokte alles weg door de uitlaat. Het was geschied. Marta wendde zich om, moest in een plotselinge duizeling zich even vast houden aan de rand van de badkuip, dan keek ze in de spiegel, ze zag vuur rood en haar ogen blonken. Kwam dat van al die vergiften of van de agitatie? Ze wist het niet, maar met de lege suitcase trad ze nu terug in de kamer, wierp de dubbele bodem op de kast. poederde haastig haar gezicht en ter wijl ze dat deed, werd er bescheiden op de deur geklopt. Ze begreep, dat het Romeil was en ze riep zonder de deur open te doen: „U, meneer Romeil?" „Ja, ja. Is u nog niet klaar?" „Ik kom. Gaat u maar naar beneden. Een halve minuut!" En dan in tomeloze haast propte ze al haar hebben en houden in de suit case, sloot hem, sloeg haar hoedje meer op haar hoofd, dan dat ze het opzette, greep haar manteltje, de suitcase, haar paraplu, opende de deur en ijlde naar de lift. Daar stond Romeil al bij te wachten. Ze maakte nog een grapje, tefwijl ze een beetje hijgde van het jachten, en ze had een wonderlijk bevrijd gevoel en ze wist weer, dat ze evengoed kon gaan lachen als gaan huilen, maar ze vocht om de beheersing van haar ze nuwen, welke haar dreigden baas te worden. „Ja, die dames met hun toilet, me neer Romeil, hé? Dat kunnen heren zich niet voorstellen. Ik moest alles nog inpakken en toen had ik nog pech. Ze zei maar wat, praatte hoog en lachend. Maar Romeil was blijkbaar te ner veus om op die schertstoon in te gaan, hij wilde blijkbaar dat ze maar weg zou zijn, weg. „Ik heb al een taxi", sprak, hij „U moet zich haasten, anders komt u te laat op het vliegveld!" „De hotel-rekeningzei ze. „Komt in orde, zorg ik voor, de taxi is ook betaald. In Amsterdam zal Vrie- sendorp u afhalenvlug nu maar, instappen Ineens, zonder dat ze afscheid van Romeil had genomen, die niet meeging en die haar nu eigenlijk in zijn angst zo deerniswekkend verachtelijk voorkwam, ineens reed ze al. Naast haar op de bank stond de suitcase. Ze lachte! HOOFDSTUK XIV. Ze kreeg op Le Bourget wel even de indruk, zowel bij de douane als bii de passencontröle, dat men bizonder veel en scherpe aandacht aan haar schonk, maar meer dan een indruk was het toch eigenlijk niet. Men maakte het haar volstrekt niet lastig door een uiterst minutieuze na pluizing van de inhoud van haar suit case voor welke rommeligheid daar binnen in ze zich wel een beetje ge neerde. Doch de douanen schenen dat hele maal ni®t opmerkelijk te vinden; de beambte, die haar hielp, keek haar eens aan. „Rien que des habits, madame?" „C'est tout!" Toen zei hij niets meer, zette er zijn krijtstreep op en even later zat ze al in het vliegtuig. De „bizondere aandacht" was dus klaarblijkelijk alleen maar verbeelding geweest. Maar stel je voor, dat zij al dat goedje onder de dubbele .bodem eens niet had ontdekt en dat de dou anen het nu bij haar hadden gevon den! Lieve hemel! Dan was ze mis schien wel zo naar de gevangenis ge bracht! Een smokkelhandel in verdovende middelen, in „sneeuw", zoals ze wel wist, dat dit in de kringen der hande laren en bij de politie genoemd werd. Toch een schande, een misdaad eigenlijk, om haar daar aan bloot te stellen, haar die risico te laten lopen! En ineens kwamen Beate's waarschu wende woorden haar nu weer voor de geest: „Breek er mee!.... In vredes naam, breek er mee!" Was Beate er dan ook zo ingelopen? Maar waarom had ze.dat dan niet rui terlijk bekend? O, als zij Marta hoorde van een meisje, dat bij die fameuze G.B.A. in dienst zou treden en ze wist dat dit meisje te goeder trouw was, dan zou ze zo'n schepsel toch dadelijk waarschuwen en precies vertellen, waar het op stond! Natuur lijk immers! Walt had Beate weerhouden om dat tegenover haar ook te doen? Zij was er toch niet zeker van, dat zij Marta alleen op die wonder lijke waarschuwing zonder enige toe lichting, zich maar dadelijk van de G.B.A. zou losmaken! Het had nu warempel een haar ge scheeld of ze zou op een afschuwelijke manier te pas zijn gekomen! Als ze Beate ooit weer sprak dan zou ze haar dat toch eens goed zeg gen, want dat was geen houding ge weest, dat leek nergens naar! Ineens merkte ze, dat er beweging kwam in het vliegtuig, waarin de stoe len nu van lieverlede voor het groot ste deel bezet waren; ze taxieden even wat stotend en hobbelend en dan in eens zonk de aarde onder haar weg. Ze constateerde het met een zucht van verlichting! Ziezo, nu kon haar niets meer gebeuren! Maar haar hoofd was toch nog te vol met allerlei gedachten en vragen om echt een gevoel van volkomen be vrijding te kunnen koesteren. Het was te erg geweest. En dan zo plotseling, zo onverwachts! Victor! Altijd gingen haar twijfelvragen maar weer naar Victor! En ineens dacht ze: Zou hij ook vermoord kunnen zijn door een hand langer van de smokkelbende, omdat hij weigerde zich met die misdadige practijken in te laten en ook om de G.B.A. met zijn nobel humanitair doel daarvoor te lenen? En de Mc Cullens? Nee. nee, ze kon het niet allemaal verwerken. (Wordt vervolgd.) (Advertentie Ing. Med.) DE SCHEPPING, een fragment uit Vondels Adam in Balling schap, is door Jaap Vrancken be werkt tot een compositie voor sopraan, mannenkoor en blaas- orkest. Zij zal worden uitgevoerd door het Kon. Mannenkoor Die Haghe Sangers, met Annie van Veldhoven als soliste en de Kon. Mil. Kapel als begeleiding. Koor en orkest laten vervolgens nog horen Reveillez Vous Piccards, van Willem Pijper. (Vrijdag 16.15 over Hilversum I, 402 m). DE SCHIPPER UIT ZIJN ISO LEMENT, een reportage-klank beeld over het schippersleven van vroeger en nu. (Zelfde zender, 20.40). VRIJDAG 13 NOVEMBER HILVERSUM I, 402 m.: 7.00—24.00 NCRV. 7 00 Nieuws. 7.10 Gewijde mu ziek. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15 Gram. 8.30 Tot Uw dienst. 8.35 Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Water standen. 9.40 Gram. 10.30 Morgendienst. 1100 Alt en piano. 11.30 Gram. 12.30 Land- en Tuinbouwmededelingen. 12.33 Gram. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Vocaal Ensemble. 13.35 Gram. 14.00 Schoolradio. 14.30 Gram. 15.10 Voor dracht. 15.30 Pianorecital. 16.00 Tuin- bouwpraatje. 16.15 Mannenkoor en so liste. 16.50 Radio Philharmonisch Orkest en solist. 17.45 Friese uitzending. 18.00 Gram. 18.10 Orkestconcert. 18.30 Viool en plano. 19.00 Nieuws en weerberichten. 19.10 Regeringsuitzending: Verklaring en Toelichting. 19.30 Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Gram 20.40 „De schipper uit zijn element?", klankbeeld. 21.00 Utrechts Ste delijk Orkest, Oratoriumver. en sol. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws en SOS- berichten. 23.1524.00 Gram.muziek. HILVERSUM II, 298 m.: 7.00 VARA 1000 VPRO, 10.20 VARA, 12.00 AVRO* 16.00 VARA, 19.30 VPRO, 21.00 VARA* 22.40 VPRO, 23.00—24.00 VARA 7 00 Nieuws. 7.10 Gram. 7-15 Gym. 7.30 Gram 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.45 Voor de huisvrouw 9.00 Gym. voor de vrouw. 9.10 Gram. 9.40 Schoolradio. 10.00 „Kin deren en Mensen", causerie. 10.05 Mor- genwUding. 1020 Voor de kleuters. 10 40 Vrouwenkoor. 11.00 Voordracht. 1L20 Gram. 12.00 Orgel en zang. 12.30 Land en Tuinbouwmededelingen. 12-33 Sport 12.48 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded en gram. 13.25 Lichte muziek. 14-00 Voor ae huisvrouw. 14.20 Viool en piano. 14 50 Voordracht. 15.10 Tenor en piano. 15-30 Musette-muziek. 16.00 Gram. 16.30 Muzi kale causerie. 17.10 Voor de jeugd. 17-40 Gram. 18.00 Nieuws. 18.15 Lichte muziek. 18.45 „De haverkist", hoorspel. 19-00 Zang en voordracht. 19.10 „Hun tehuis is een roestige helm", klankbeeld. 19.30 „Hoe ik tot mijn geloof kwam", causerie. 20 00 Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 Voor dracht. 20.30 „Benelux". 20.40 „De zorg voor het bedreigde kind", causerie. 21.00 Voor de jeugd. 21-35 Lichte muziek 22 00 Buitenlands overzicht. 22.15 Dansmuziek. 22 40 „Vandaag", causerie. 22 45 Avond- wbding. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gram. Televisie-programma. VARA. 20.15— 2L45: 1. Actualiteiten; 2. „Noordoost- Overijsel - vergeten land", documentaire. - Pa"z«. - 3. Bulbul Chowdhurl en rijn Pakistaans dansdrama.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 11