Uitbarsting van vulkaan Merapi
op midden-Java
Drie Westelijke ministers
Vrijdag in Berlijn
Professor Fanfani heeft het nieuwe
Italiaanse kabinet gereed
Muntbiljetten
Nederlander en Duits arts op
Celebes ontvoerd
Nieuwe directeur van
Federatie VVV's
Deens Koningspaar
naar Nederland
De lichting 1953 20
maanden in dienst
Margarine één cent
duurder
Regering wacht een
„woelig" bestaan
Thans 27 gevallen
van „Witte Pokken"
Dinsdag 19 Jan. 1954
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 79e ,aargang No'1345
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Gloedivolk zakte op een kampong
Vijf en twintig dodenvele gewonden
Mr Helwich kreeg meeste
stemmen
Gemeente Amsterdam wil
f 40 millioen lenen
Nog een arrestatie in
Bandung
Toenemende wind met
zachte lucht
WEERBERICHT
Op 26 April
Voorbereiding gaat
voort
Delft gaat over tot een
herinenting
Eerste concert voor
niet-Amsterdammers
franse minister van Oorlog
naar Indo-China
Bende liet twee dames
weer vrij
Juwelendiefstal in Parijs
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 6264
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes")
tot 15 woorden.... ƒ1.
elk woord meer 5 cent.
Abonnementen:
per kwartaal f °,4o
per maand J
bij vooruitbetaling
plus incassokosten.
Weekabonnementen ƒ0,52
VIJF EN TWINTIG personen zijn gistermiddag gedood en zes en zes
tig gewond bij een uitbarsting van de beruchte vulkaan de Merapi
in Midden-Java. Om zeven uur voelde men twee aardschokken, waar
na tegen het middaguur een grote gloedwolk volgde, die in de rich
ting van kampong Klakag dreef. Door de zware bewolking en regen
daalde de gloedwolk, waardoor bovenvermelde slachtoffers werden
gemaakt. Politie en militairen hebben tot gistermiddag reeds twee
duizend mensen uit de bedreigde gebieden geëvacueerd. Uit de krater
van de vulkaan daalt een lavastroom in de richting van Bojolali. In
Solo viel zestien centimeter as. Het uitzicht bedroeg daardoor slechts
vier meter. Ook in Poerwakarta en Ambarawa vielen asregens.
(Van een onzer redacteuren)
JN een jl. Zaterdag in „Kinheim" te
Alkmaar gehouden bestuursvergade
ring van de Federatie van V.V.V.'s in
Noord-Holland boven het Noordzee
kanaal is de benoeming van een di
recteur aan de orde gesteld.
Uit een aantal sollicitanten, dat
ongeveer 100 bedroeg is na ampele
discussies mr Helwich uit Den Haag
benoemd onder voorbehoud, dat het
medisch rapport, dat over hem zal
worden uitgebracht, gunstig zal lui
den. De benoeming zal voorlopig
slechts van kracht zijn voor de tijd
van één jaar.
Naar wij vernemen is het met deze
benoeming niet bepaald van een leien
dakje gegaan. Over de zes candida-
ten, die na selectie in, aanmerking
kwamen, is verscheidene malen ge
stemd voor en aleer mr Helwich het
vereiste aantal stemmen op zich had
verenigd. De geruchten, als zou de
heer Buiskool, die vorige week werd
ontslagen als directeur van de V.V.V.
te Bergen, ook nog voor deze functie
in aanmerking komen, kunnen in
geen enkel opzicht worden bevestigd.
Wanneer mr Helwich de benoeming
aanneemt, waaraan niet behoeft te
worden getwijfeld, is hiermede althans
voorlopig, in de vacature voorzien.
B. en W. van Amsterdam hebben de
raad een voordracht doen toekomen
tot het aangaan van een 25-tal geld
leningen .ten laste van de gemeente
op 30- en 40-jarige termijn, tot een
totaal bedrag van f 40.000.000.
Uit Bandung wordt bericht, dat daar
onlangs nog een Nederlander is gear
resteerd. (Verdere bijzonderheden ont
breken).
STORM IN DENEMARKEN GELUWD
De storm, die Denemarken in de afge
lopen dagen heeft geteisterd, is thans ge
luwd. Het water trekt zich terug uit de
overstroomde gebieden. De schade is
aanzienlijk.
Van onze weerkundige
medewerker)
lp guur en koud, het weer Zon
dag nog was met hagel en
natte sneeuwbuien en een nog
stormachtige wind, zo rustig en
zonnig was het gisteren. De baro
meters ivaren met grote spron
gen gestegen. Nu zijn zulke plot
selinge verbeteringen na een
periode met slecht weer in de
regel van korte duur. Vandaag
komt er al weer enige verande
ring al behoeft dit nog geen al
gehele verslechtering van het
weer te betekenen. Met tot krach
tig toenemende Zuidwestelijke
winden wordt vandaag belangrijk
zachtere lucht aangevoerd. Het
binnendringen van deze lucht
stroom kan met enige lichte re
gen of motregen gepaard gaan.
De neerslag zal de eerste dagen
vermoedelijk niet veel te beteke
nen hebben, want het sterke
hogedrukgebied met het centrum
in de buurt van Frankrijk zal
nog een vinger in de pap houden,
zodat de Uceaandepressies voor
lopig niet dicht langs ons land
kunnen trekken.
Verwachting tot hedenavond:
MEER WIND
Veranderlijke bewolking en over
wegend droog. Matige en later
krachtige Zuidwestelijke wind.
Dezelfde temperaturen als giste
ren of iets hogere.
Woensdag: Zon op 8.38, onder 17.05
Maan op 19.00, onder 9.07
HET ministerie van Sociale Zaken
richtte in Solo een gaarkeuken in.
De evacuatie- en reddingsmaatregelen
waren acht maanden geleden reeds
voorbereid, toen de eerste tekenen
van een uitbarsting werden geconsta
teerd. De gouverneur van Midden
Java, Budiono, begaf zich in de mid
dag naar het bedreigde gebied. Het is
r.og niet bekend of zich onder de slacht
offers van de vulkaan ook Nederlanders
bevinden.
De Merapi is een der meest zg. le
vende vulkanen van Java en gelegen
ten Noorden van Djokjakarta en 2911
meter hoog. Sedert 1560 zijn van deze
vulkaan vijftig uitbarstingen bekend.
Pas met de uitbarsting van 1883 be
gint de bestudering van de vulkaan.
In 1930 volgde een grote eruptie,
waarbij 1300 mensen omkwamen en
1100 huizen werden vernield. Lawines
van gloeiende lavablokken, gepaard
met gloedwolken, hebben aanvanke
lijk de vernielingen veroorzaakt. Later
werden lager op de vulkaanhellingen
vele bruggen vernietigd.
Naar wij van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken vernemen zullen de
Koning en Koningin van Denemarken
in de tweede helft van April 1954 een
staatsbezoek aan Nederland brengen.
Vermoedelijk arriveren de koninklijke
gasten op 26 April hier te lande en zul
len zij drie dagen in Nederland verblij
ven. Omtrent het programma voor die
dagen kunnen, in afwachting van een
verdere regeling, vooralsnog geen bij
zonderheden worden medegedeeld.
Een opname van de Merapi, een
der toppen van het aan vulkanen zo
rijke eiland Java. Vulkanen, die het
eiland zijn vruchtbaarheid gaven,
maar ook meerdere malen rouw
brachten.
De duur van de eerste oefening voor
de dienstplichtigen van de lichtings-
ploegen 1953 zal 20 maanden bedragen.
Voor de groepen die behoren tot de
opleiding voor reserve-officier of dpi.
onderofficier en voor de zg. specialis
ten is echter een termijn van 24 maan
den gesteld. Ook de in de toekomst aan
de minister van Oorlog voor te stellen
groot-verlofsregelingen zullen op het
bovenstaande zijn gebaseerd.
De prijs van de merkmagarines wordt,
naar men ons van de zijde der fabri
kanten mededeelt, voor de consument
verhoogd met vier cent per kilogram,
hetgeen voor de halfpondspakjes dus
neerkomt op één cent. Deze verhoging
is geen gevolg van de loonronde, doch
vindt haar oorzaak in de prijzen van
de verpakkingen, die omhoog gegaan
zijn. Men merkt in dit opzicht op, dat
de margarine-industrie meer een kapi
taal- dan een loonintensief bedrijf is.
De eerste zitting zal gehouden wor
den in het gebouw van de gealli
eerde controlecommissie in Berlijn-
Schöneberg. Foto: Het interieur van
de zaal, waar de conferentie zal
■•oorden gehouden.
De drie Westelijke ministers van
Buitenlandse Zaken, die 25 Januari
met hun Russische ambtgenoot Molo-
tov aan de conferentietafel zullen
plaats nemen, zullen waarschijnlijk
reeds Vrijdag in Berlijn aankomen.
De Franse minister, Georges Bidault,
zal worden vergezeld door zeventien
ambtenaren van zijn ministerie, onder
leiding van secr.-generaal Alexandre
Parodi, die in 1951 zijn land heeft
vertegenwoordigd op de mislukte be
sprekingen met de Sovjet-Unie in het
„Palais Rose" te Parijs.
De Britse delegatie zal uit een vijf
tigtal leden bestaan. Minister Eden en
zijn naaste medewerkers vertrekken
Vrijdagochtend per vliegtuig naar de
oude Duitse hoofdstad, alwaar zich le
den van de Britse Hoge Commissie in
Duitsland bij het gezelschap zullen
voegen.
Minister Dulles vertrekt Donderdag
per vliegtuig uit de Ver. Staten.
Wat de faciliteiten voor de corres
pondenten betreft, zullen er in het
internationale pershuis 202 telefoon
verbindingen, waarvan 25 procent via
de radio, ter beschikking staan. In
het moderne, elf verdiepingen tellen
de gebouw tegenover het gebouw van
de geallieerde contröleraad, wordt dag
PROFESSOR FANFANI, een der leiders van de linkervleugel van
de (katholieke) Christen Democratische Partij is er in geslaagd een
nieuwe Italiaanse regering te vormen. Het nieuwe kabinet zal van
daag voor de eerste maal# bijeenkomen. Dinsdag 26 Januari zal Fan
fani zijn regering aan het parlement voorstellen. Fanfani, die zelf
premier wordt, is reeds vroeger minister van Binnenlandse Zaken, van
Landbouw en van Arbeid geweest. Hij is 46 jaar en staat bekend als
een dynamische persoonlijkheid en als katholiek maatschappij-her
vormer. Fanfani is de jongste Italiaanse premier sedert Mussolini, die
in 1922 op 39-jarige leeftijd aan de macht kwam. Men verwacht, dat
het program van zijn regering sociale hervormingen, bestrijding van
het communisme in het binnenland en krachtige steun aan het Atlan
tisch Pact, na een voor Italië bevredigende oplossing van de kweslie-
Triest, zal omvatten.
W/AT de samenstelling van Fanfani's
kabinet betreft zij nog gemeld, dat
de een en zestig-jarige Attilio Piccioni
Buitenlandse Zaken gaat beheren. Hij
is al eens vice-premier en minister van
Justitie geweest. Binnenlandse Zaken
krijgt de vijf en dertig jarige Giullo
Andreotti, die in de afgelopen jaren
een vooraanstaand medewerker was
van ex-premier De Gasperi was. Palo
Emilio Taviani, een en veertig jaar,
wordt minister van Defensie. Senator
Umberto Tupini wordt belast met "ie
hervorming van de bureaucratie en
Pietro Campilli gaat zich bezig hou
den met de ontwikkeling van het Zui
den van het land.
In deze nieuwe centrumregering
heeft Fanfani er nauwkeurig naar ge
streefd een evenwicht te bereiken van
de verschillende stromingen in de
Christen-Democratische Partij.
1UEN verwacht, dat de nieuwe rege-
ring een wisselvallig en woelig le
ven beschoren zal zijn. Aangezien de
Christen-Democraten in het parlement
niet over een meerderheid beschikken»
zal de regering voor steun afhankelijk
zijn van linkse
?eo
inkse en rechtse partijen.
De Italiaanse monarchistische partij
heeft gisteren, na afloop van een bij
eenkomst van de parlementaire frac
ties en van vertegenwoordigers van het
bestuur besloten, de regering-Fanfani
haar steun niet te verlenen. Volgens
de partij schijnt de nieuwe regering
PROF. FANFANI
.moeilijke taak..
niet, zoals de regering-Pella, gericht te
zijn op een rechtvaardige uitleg van
de resultaten van de jongste verkie
zingen.
Anderzijds zal Pietro Nenni, secreta
ris-generaal van de uiterst links Socia
listische Partij, vandaag in het orgaan
van zijn partij, een artikel publiceren,
waarin hij stelling zal nemen tegen
de regering-Fanfani.
Het totale aantal gevallen van
alastrim bedraagt thans 27, terwijl 11
personen in observatie worden gehou
den. De twee gevallen, die er sinds
Zaterdag bij zijn gekomen, zijn uit de
observatie-afdeling afkomstig. Geen
van de tot nu toe geconstateerde ge
vallen laat zich ernstig aanzien.
Omdat ook in Rijswijk een geval van
aiastrim is geconstateerd zal de bevol
king van Delft vandaag in de gelegen
heid worden gesteld zich te laten her
inenten. In Delft hebben zich welis
waar geen gevallen van alastrim voor
gedaan, doch men wil maatregelen ne
men om de bevolking te beveiligen te
gen zich mogelijk voordoende gevallen.
Het buitencentrum „De Hertenhorst"
nabij de Nootdorpse plassen is ingericht
als noodziekenhuis om er eventuele
alastrimpatiënten te kunnen isoleren.
Op Zondagmiddag 24 Januari zal in
het Concertgebouw te Amsterdam het
eerste concert in dit jaar voor niet-
Amsterdammers plaatsvinden. Onder
leiding van Rafaël Kubelik zal het
Concertgebouworkest uitvoeren de
Serenade voor Strijkorkest, van Dvo
rak, het Vioolconcert van Mendels-
sohn (solist Roman Totenberg) en de
Vijfde Symphonie van Tsjaikowsky.
Aan de loketten der Ned. Spoorwegen
zijn gecombineerde reis-entreebiljet-
ten verkrijgbaar, busondernemingen
organiseren extra ritten naar Amster
dam.
en nacht aan de laatste technische
voorbereidingen gewerkt. Op de vier
de, vijfde en zesde verdieping zullen
de verslaggevers kunnen werken, ter
wijl op de eerste verdieping een post
kantoor is ingericht, vanwaar tele
foonlijnen door het gehele gebouw lo
pen. Ook zijn er telexaansiuitingen.
Amerikaanse, Britse, Franse en Rus
sische functionarissen vergaderden
gisteren op het Britse hoofdkwartier
in West-Berlijn om technische kwes
ties te bespreken van de vier-mogend-
hedenconferentie, die Maandag moet
beginnen. De deskundigen komen
vandaag weer bijeen op het Russische
hoofdkwartier te Karlshorst in Oost-
Berlijn.
J\|U „de politiek" enigszins tot stilstand
is gekomen in afwachting van de
conferentie in Berlijn, die nadat de
stoelen zijn verdeeld tóch inderdaad
op 25 Januari schijnt te kunnen begin
nen, is het goed de aandacht te vesti
gen op een bericht, dat een dag of wat
geleden is gepubliceerd. De minister
van Financiën heeft namelijk bekend
gemaakt, dat hij van plan is de munt
biljetten van f 1.en f 2.50 geheel te
laten verdwijnen en geleidelijk te ver
vangen door zilveren munten.
Tegen dit plan hebben wij ernstige
bezwaren. Wij weten wel, dat de wel
vaart van Nederland nog altijd stijgen
de is, maar van zilveren guldens heb
ben wij net zo'n afkeer als van gouden
horlogekettingen. Het is ongepast voor
spoed al te duidelijk te etaleren. Dat
doet een fatsoenlijk man niet. Dat
moest Nederland ook niet doen. Het is
héél mooi, dat wij ons weer in het zilver
kunnen wentelen (in afwachting van
de gouden vijfjes en tientjes), maar
laat het kostbaar materiaal maar in de
kluizen van de Nederlandse Bank lig
gen. En laat het publiek de misschien
wat smoezelige, in ieder geval handige
papiertjes, die geen plaats innemen en
die bovendien geen gewicht hebben.
Tenslotte zouden wij willen opmer-
I ken, dat de fabricage-kosten van twee
en een half millioen gulden beter op
andere wijze kunnen worden besteed.
Evenals bijvoorbeeld de salarissen van
500 ambtenaren van het „Beheers
instituut", dat nog altijd handen vol
werk schijnt te hebben.
Men zal in Den Haag, moeten leren
bedenken, dat het het geld van
de belastingbetaler is, waarmee
men omspringt!
Kennelijk vergenoegd met zijn op
gedragen taak, brengt deze Rus
sische soldaat een schrijfmachine
met Russische lettertypen naar het
gebouw waar de conferentie van
de Grote Vier zal plaats hebben.
De Franse minister van Defensie,
Pleven, zal begin Februari naar Indo-
China vertrekken. De reis draagt uit
sluitend een militair karakter.
Franse strijdkrachten zijn gisteren
over de rivier de Se Noi getrokken en
bevinden zich thans binnen twintig km
van Thakhek. De opstandelingen ver
overden Thakhek, dat bij de grens van
Thailand aan de rivier de Mekong ligt.
vorige maand, toen zij Indo-China in
twee stukken deelden.
De Fransen melden, dat zij in hun
opmars van het Zuiden naar Thakhek
nog geen verzet hebben ontmoet.
ZONDAGMORGEN zijn twee bui
tenlanders op weg van Makassar
naar Mali-o op Celebes door een
bende ontvoerd. Het zijn dr C. van
de Wetering van de Stichting Cultu
rele Samenwerking in Makassar en
dr Wahl, Duits medicus, die verbon
den is aan het centraal ziekenhuis
in Makassar. Zij waren met twee
dames op weg naar Malino. Ter
hoogte van Goa werden zij door een
bende aangehouden. De dames wer
den in vrijheid gesteld. De in dit ge
bied gestationneerde legereenheid
kreeg instructie een onderzoek in te
stellen.
De persofficier van het territo
rium Oost-Indonesië, kapitein Raha-
sia, verklaarde gisteren, dat Zondag
twee auto's van Makassar naar
Malino reden. In de eerste wagen
zaten dr Wahl en dr van de Wete
ring, in de tweede zat de Zwitserse
zaakgelastigde, René Naville. De
laatste wagen stopte even buiten
Makassar, omdat de inzittende foto's
wilde maken.
De eerste auto reed door en werd
ter hoogte van Goa aangehouden door
een bende van 12 man. Dr Wahl en
dr Van de Wetering werden in de
bossen weggevoerd. Vóór de rit naar
Malino had Naville bij de fungerend
commandant, Warouw, inlichtingen
gevraagd over de veiligheid op de u g
naar Malino, waarop hem geant
woord werd, dat de weg Makassar—
Malino vergeleken kon worden met
de weg van Bandung naar Sukabumi,
waar op ongeregelde tijden benden
actief zijn.
In Parijs hebben inbrekers zich door
drie winkels een weg gebaand naar
een juwelierswinkel. Zij verdwenen
met juwelen ter waarde van 200.000
gulden. Zij openden onder meer twee
brandkasten met behulp van acety
leenbranders en ledigden de vitrines.
Goedkope zaken lieten zij liggen.