Engeland
met
wenst nauwe banden
Europees leger
Irak kiest voor het Westen
Eden acht het Berlijnse gesprek
teleurstellend en tragisch
De Tweede Kamer accepteerde
nieuwe zilveren guldens
Twee houten huizen te Naar den
tot de grond afgebrand
Binnenkort voortzetting van
besprekingen te Parijs
Hr. Ms. Balder in zijn elem ent
Gen. Naguib legt alle
functies neer
Staakt het vuren in
Indo-China gewenst
Atjeh zij autonoom
Watertransport
Donderdag 25 Febr. 1954 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 79e Jaargang No. 1377
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Wegens conflict met de
revolutionnaire raad
Hammerskjöld
Viering 5e Mei
Dankdiensten in alle
kerken?
Voorstel in Djakarta
Opstand duurt nog voort
Accoord met Engeland
inzake luchtmacht
Versnelde verkiezingen in
Indonesië
Spanningen in de wereld niet vergroot
F. Dulles: Russisch doel
ontmaskerd
Ameland en Terschelling
nog geïsoleerd
Bergen-Den Helder
Instellingsbesluit van een
Landbouwschap
Vreemd resultaat
O
Franco
De rijksdaalders
komen later
Zestien personen werden
dakloos
WEERBERICHT
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
a M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 6264
Den Heider
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
nu COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes")
tot 15 woorden.... ƒ1.—
elk woord meer 5 cent.
Abonnementen:
per kwartaal 6.45
per maand f 2,15
bij vooruitbetaling
plus Incassokosten.
Weekabonnementen ƒ0,52
J-jET IS NIET de vraag, of Duitsland zal worden herbewapend, maar
hoe dit zal gebeuren, heeft de Britse minister van Buitenlandse
Zaken, Anthony Eden, gisteren in het Lagerhuis verklaard. Hij zei, dat
naar zijn overtuiging de Europese Verdedigingsgemeensehap in het ka
der van de NAVO de zekerste weg biedt voor de veiligheid van West-
Duitsland, van Europa en misschien zelfs van de Sovjet-Unie. In dit
verband gaf hij te verstaan, dat Engeland zich in politiek en militair
opzicht zo nauw mogelijk bij de EVG zal aansluiten. Over de vorm van
deze aansluiting zijn reeds besprekingen gevoerd, en deze zullen bin
nenkort worden voortgezet. Volgens de New York Times zijn zij reeds
vrijwel voltooid, maar luidens een Reuterbericht uit Parijs zijn Enge
land en Frankrijk overeengekomen, dat bijzonderheden pas zullen
worden bekend gemaakt vlak vóór de eindstemming over de EVG in
liet Franse parlement. Dit om te voorkomen, dat tegenstanders uit de
mededelingen venijn zouden kunnen puren. Men verwacht in Parijs
overigens weinig nieuws uit de onthullingen.
INDERDAAD zijn de tegenstanders
van de EVG in het Franse parlement
zeer actief. Eep. groep van parlements
leden heeft tegen 20 en 21 Maart een
bijeenkomst belegd, waar collega's en
andere vertegenwoordigers uit de zes
landen van „klein Europa" zullen spre
ken over het verdrag, dat naar hun
mening „het gevaar inhoudt, dat Euro
pese strijdkrachten in dienst zullen
worden gesteld van het Duitse militai
risme". Zo sterk is het verzet, dat men
in Parijs rekening houdt met uitstel
van de behandeling tot na de conferen
tie te Genève dit ondanks het feit,
dat minister Bidault het verdrag gaar
ne spoedig bekrachtigd zou zien. Hij
wordt hierin gesteund door Foster Dul-
lés, zijn Amerikaanse ambtgenoot, die
reeds zijn bezorgdheid over het drei
gende uitstel moet hebben doen blij
ken. Naar verluidt heeft hij doen we-
GENERAAL NAGUIB
dictator-af
President Naguib heeft heden
ochtend in de vroegte ontslag ge
vraagd en verkregen uit ai zijn
regeringsfuncties. De revolution
naire raad willigde het verzoek in
tijdens een speciale bijeenkomst.
Kolonel Gamal abdei Nasser is be
noemd tot premier, de bevoegd
heden van Naguib zijn door de
revolutionnaire raad overgeno
men. De post van president zal
open blijven tot de terugkeer van
het parlementaire leven in Egypte.
Naguib heeft ontslag genomen, om
dat de revolutionnaire raad hem de be
voegdheden weigerde, die hij verlang
de. Hij wenste namelijk het recht te
hebben, zijn veto uit te spreken over
besluiten van de raad, om ministers te
benoemen en te ontslaan en om offi
cieren en functionarissen te benoemen
of te bevorderen. De revolutionnaire
raad is een groep officieren, welke na
het vertrek van koning Faroek de
macht in Egypte heeft overgenomen.
Naguib was één hunner.
ten, dat hij nimmer met een conferen
tie in Genève zou hebben ingestemd,
'indien hij had kunnen voorzien, dat
deze zou worden gebruikt als argument
voor uitstel der ratificatie.
Weinig minder groot is op het ogen
blik de spanning in Britse politieke
kringen. De Britse Labourfractie blijkt
ten scherpste verdeeld over de wense
lijkheid der Duitse herbewapening. Een
voorstel om deze goed te keuren werd
Dinsdagavond aangenomen met 113 te
gen 104 stemmen, hetgeen Bevan, de
leider der linkervleugel, aanleiding gaf
om te zeggen, dat de partijleiders zich
niet meer uit naam der partij over de
herbewapening kunnen uitlaten. Het
partijbestuur bleek al evenzeer ver
deeld: een veel straffere uitspraak over
deze kwestie dan de fractie had gedaan
werd met veertien tegen tien stemmen
aanvaard. De Bevanisten zullen voort
aan in het openbaar een scherpe
actie tegen de Duitse herbewapening
voeren, zo is aangekondigd. Bovendien
is bekend geworden .dat ook vele con
servatieven gekant zijn tegen inscha
keling van Duitsland in de Westeuro-
pese verdediging. Men heeft in Londen
het gevoel, dat het geschil in Labour
niet slechts een botsing tussen de lin
kervleugel en de rest van de partij is,
doch van veel verdere strekking moet
worden geacht. Men voorziet, dat Bevan
de leiding der partij zal veroveren.
Zoals reeds viel te verwachten zijn
in West-Duitsland de besprekingen
tussen de Bondskanselier, dr Adenauer,
en de socialistenleider Ollenhauer over
de te volgen Europese politiek op niets
uitgelopen. Adenauer wenst uit de Ber-
lijnse conferentie de conclusie te trek
ken, dat de EVG dient te worden aan
vaard om de positie van het Westen
zo sterk mogelijk te maken. De socia
listen zijn van mening, dat dit neer
komt op aanvaarding van de splitsing
van Duitsland, hetgeen volkomen on
aanvaardbaar is. Echter zijn zij fel ge
kant tegen de Russische voorstellen
voor een Europees veiligheidspact.
De secretaris-generaal der VN, Ham-
marskjöld, heeft verklaard, dat het
wenselijk is, dat in Indo-China het vu
ren wordt gestaakt. Hij voegde hier
echter aan toe, dat hij voorshands niet
van plan is de oproep van premier Neh-
roe van India te steunen.
Voorts deelde hij mede, dat de VN
technische hulp bij de conferentie te
Genève hebben aangeboden, hoewel de
besprekingen aldaar niet door haar
worden georganiseerd. De organisatie
zal worden vertegenwoordigd door het
hoofd van de Europese afdeling, de
heer Adriaan Pelt.
Het hoofdbestuur van de Nationale
Federatieve Raad van het voormalig
verzet Nederland deelt mede, dat het
een schrijven heeft gezonden naar alle
kerkgenootschappen in Nederland met
het verzoek op de vijfde Mei in alle
kerken openbare dankdiensten te hou
den ter herdenking van de bevrijding.
IRAK zal aan de zijde van het Westen
staan en om Westelijke wapenen en
uitrusting vragen ter versterking van
zfjn defensie, zo heeft de premier van
dit land, dr Fadil Jamali, te Bagdad
verklaard. Reeds is er een overeen
komst met Groot-Brittannië gesloten,
op grond waarvan vliegtuigen en per
soneel van de Britse luchtmacht op
Iraakse vliegvelden zijn gestation-
neerd.
Jamali verklaarde voorts, dat Irak
niet is uitgenodigd om toe te treden
tot het TurksPakistaanse verdrag.
Wanneer dit geschiedt, zal het eigen
belang van Irak de doorslag geven bij
een beslissing aangaande de houding
van het land.
De Arabische landen, waartoe ook
Irak behooi i, hebben tot dusverre
zeer koel gestaan tegenover de Ame
rikaanse voorstellen voor een defen
sie-verdrag voor het Midden-Oosten.
Zij zijn door een collectief veiligheids-
verdrag verbonden. Maar wat geven
al dergelijke verdragen, aldus Jamali,
wanneer er geen wapenen zijn?
In Londen acht men de verklaring
van Jamali zeer belangrijk, omdat zij
de mogelijkheid vergroot om op grond
slag van het Turks—Pakistaanse ver
drag een gezond veiligheidsstelsel voor
het Midden-Oosten op te zetten.
In het Indonesische parlement is een
motie ingediend, waarin aan de rege
ring wordt verzocht, Atjeh autonomie
te verlenen, en op deze wijze een eind
te maken aan de steeds voortdurende
opstand. De motie werd ingediend,
nadat er een debat was gevoerd over
het rapport van de parlementaire mis
sie naar Atjeh.
Verschillende sprekers laakten het
optreden van de regering in Atjeh als
willekeurig en wreed, en zeiden, dat
zij de schuld voor de opstand op an
deren poogt af te wentelen, zonder
eigen fouten te willen erkennen. De
veiligheid is nog slechts in de steden
teruggekeerd.
De Indonesische regering heeft een
bedrag van 300 millioen rupiah's be
schikbaar gesteld, teneinde de voorbe
reidingen voor de algemene verkiezin
gen te versnellen. Men zal in April met
de registratie der kiezers beginnen. De
verkiezingen moeten in 1955 gehouden
worden.
President Soekarno zal op 4 Maart
het Bureau Irian installeren. Op 2
Maart zal een bijeenkomst worden ge
houden van de leden van de Bestuurs
raad en de Raad van Advies, en de
commissarissen en secretarissen van het
Bureau Irian.
Op de Rijkswerf in Den Helder is gisteren Hr. Ms. patrouillevaar
tuig Balderte water gelaten. De doop werd verricht door me-
vrouw Hitchcock, de echtgenote van de Amerikaanse verbindings
officier voor scheepsbouwzaken bij het Departement van Marine.
De Berlijnse conferentie is te
leurstellend en soms bijna tragisch
geweest, zo heeft de Britse minis
ter van Buitenlandse Zaken, An
thony Eden, gisteren in het Lager
huis verklaard. Hij beschouwde
de beslissing, om een conferentie
over het Verre Oosten in Genève
te houden, als een kleine winst.
De internationale spanning was naar
zijn mening niet vergroot, al was
er geen enkele mogelijkheid, om
met succes over Duitsland en Oos
tenrijk te onderhandelen. Eden
wees er op, dat het plan, om
Duitsland te neutraliseren, onwè-
zenlijk en gevaarlijk was; op den
Het motorschip „Lauwerszee", dat
gistermorgen om 7 uur met ruim 50
ton veevoer en levensmiddelen voor
Ameland uit Oostmahorn is vertrok
ken en ongeveer drie uur in Holwerd
werd verwacht, was daar gisteravond
nog niet aangekomen. Vermoed wordt,
dat het schip door de dichte mist is
overvallen en onderweg heeft moeten
ankeren.
Deze mist was ook de oorzaak, dat
gisteren geen vliegtuigen van Leeu
warden naar Ameland konden ver
trekken, zodat het eiland gisteren geen
contact heeft gehad met de vaste wal.
De postboot „Waddenzee" en de bar
kas „Borndiep" benevens de beurt
schipper van Ameland zitten nog
steeds vast in het ijs. De vaargeul tus
sen Ameland en Holwerd is nog niet
ijsvrij.
Ook Terschelling heeft gisteren geen
verbinding met de wal gehad. Er hangt
een dikke mist en er is nog ijsgang
op de Waddenzee, zodat de postboot
niet naar Harlingen kon vertrekken.
Op Maandag 1 Maart wordt een be
gin gemaakt met het aanleggen van
de nieuwe watertransportleiding van
Bergen via De Stolpen naar Den Hel
der.
Voor dit werk, dat van groot be
lang is voor de watervoorziening van
de sterk groeiende Marinestad, stelde
de gemeenteraad van Den Helder in
1953 een crediet van 2 500.000 be
schikbaar. De aanleg moet namelijk
duur zou dit land Uost en West
tegen elkaar gaan uitspelen. De
Russen wilden met hun plan
Duitsland van het Westen isoleren,
om het geheel onder hun invloed
te kunnen brengen. Het voorstel
van Molotov, om een Europees
veiligheidsverdrag te sluiten, zou
uiteindelijk alleen de Sovjet-Uuie
veiligheid verschaffen. De andere
landen zouden in de positie van
Tsjechoslowakije en Hongarije ko
men te verkeren, en de band tus
sen Europa en Amerika zou wor
den verbroken.
Voorts merkte Eden op, dat het niet
mogelijk was gebleken, een vredesver
drag voor Oostenrijk te sluiten, hoe
wel alle Russische eisen waren inge
willigd. Thans zijn alle concessies ver
vallen, al blijven de Westelijke rege
ringen te allen tijde bereid, haar am
bassadeurs in Wenen opdracht te geven
het verdrag te tekenen; Moskou moet
dan echter een datum vaststellen voor
de terugtrekking van zijn troepen.
Foster Dulles, Edens Amerikaanse
ambtgenoot, heeft in een uiteenzetting
voor een Congrescommissie betoogd,
dat de Berlijnse conferentie de bedoe
ling der Russen, hun militaire greep op
Duitsland en Oostenrijk te behouden
en de Westelijke mogendheden tegen
elkaar uit te spelen, duidelijk heeft doen
blijken. Hij meende, dat de Russische
leiders een grote vrees voor vrijheid
koesteren.
Figl, de Oostenrijkse minister van
Buitenlandse Zaken, concludeerde uit
de besprekingen, dat de handhaving
van de geallieerde bezetting in Oosten
rijk door niets meer gerechtvaardigd
wordt.
In het Staatsblad is opgenomen het
Koninklijk Besluit van 16 Februari,
houdende Instelling van een bedrijf
schap voor de landbouw. Dit instel
lingsbesluit landbouwschap treedt in
werking op een bij Koninklijk Besluit
te bepalen tijdstip.
SABOTAGE OP BRITS FREGAT
Aan boord van het Britse fregat
„Loch Lomond" van de reservevloot,
dat voor herstellingswerkzaamheden
in de haven van Bristol ligt, is sabota
ge gepleegd. Onbekenden hebben elec-
trische kabels doorgesneden en loden
buizen weggenomen. Verscheidene ar
beiders van de werf zijn over deze
kwestie ondervraagd.
jTnige weken geleden heeft de Tweede
Kamer een beslissing genomen in
zake de viering van de nationale feest
dag. De volksvertegenwoordigers ga
ven toen blijk niet gezwicht te zijn
voor de argumenten diergenen, dis
pleitten voor een afzonderlijk feest
op de vijfde Mei. Zij besloten de „ge
dachte" op Koninginnedag te koppelen
aan die van de bevrijding. Naar wij
al vóór de behandeling in het par
lement uiteenzetten, lijkt dit besluit
om méér dan een reden niet gelukkig.
De verjaardag van de Koningin
heeft nu eenmaal niets te maken met
de bevrijding van de Duitse overheer
sing en wij zullen het zelfs beleven,
dat „5 Mei" na verloop van tijd voor
slechts weinigen werkelijk een begrip
is. Nu doet onder deze omstandig
heden het vreemde feit zich voor, dat
tal van gemeentebesturen hebben aan
gekondigd hun ambtenaren op 5 Mei
de hele dan wel een deel van de dag
vrij te geven. Hoewel wij ons deze
reactie op het Kamerbesluit kunnen
voorstellen, moeten wij er van de an
dere kant op wijzen, dat hierdoor op
nieuw een verwarring ontstaat. Wat
moeten de particuliere bedrijven doen?
Zij kunnen zich houden aan de uit
spraak van de Kamer, maar zij weten
op dat moment tegelijkertijd, dat an
deren wèl bereid zijn het economischs
offer, zonder twijfel verbonden aan
een werkpauze op 5 Mei, te brengen.
Het ware te wensen geweest, dat
hier één 'lijn was getrokken. Feest
dagen als Koninginnedag en 5
Mei verdragen geen verschil
van mening.
J77r is in ons land enige opwinding
ontstaan over het besluit van de
Nederlandse regering haar gezant
schap bij de regering van Franco in
Spanje tot een ambassade te verhef
fen. Wij kunnen ons wel voorstellen,
dat dit besluit weerzin wekt en tegen
stand ontmoet, maar wie niet blind is
voor de politieke verhoudingen in de
wereld politiek is geen fantoom,
maar werkelijkheid zal moeten er
kennen, dat de wijziging in de diploma
tieke status van de Nederlandse ver
tegenwoordiging in Spanje niet be
tekent een soort erkenning van Fran
co's dictatuur, maar alleen de conse
quentie is van de politieke verhoudin
gen in de wereld.
Wij hebben niets met Franco op; wij
verfoeien zijn methoden. Niettemin
begrijpen wij de stap van onze rege
ring.
Trouwens, indien wij zo „fijn in de
leer" waren, wat zouden wij dan moe
ten zeggen van de herbewapening van
West-Duitsland en van de positie van
dat land in de moderne Europese or
ganisatie? Nee, wij moeten vandaag
de dag vooral niet langs te strikte
lijnen denken. Daar komt om
redenen van opportuniteit geen [71
zier van terecht.
(kan onze parlementaire redacteur)
WE KRIJGEN binnenkort nieu
we zilveren guldens en nieuwe
rijksdaalders, behalve de rijks
daalders.... Onzin deze mede
deling? Het lijkt er inderdaad op.
En toch! Sinds 2 Juni van het vo
rig jaar is bij de Tweede Kanier
een wetsontwerp aanhangig tot
inwoning van de genoemde mun
ten, ter vervanging van de papie
ren guldens en rijksdaalders.
Bij de schriftelijke voorbereiding van
dit ontwerp bleek, dat de meeste afge
vaardigden wel voor de maatregel voel-
PEN HEVIGE brand te Naardcn op
de grens van Bussum, heeft giste
ren twee woningen totaal verwoest,
waardoor drie gezinnen, in totaal 16
personen, dakloos zijn geworden.
De Naardense brandweer, die later
assistentie van Bussum vroeg, stond
machteloos tegenover de vuurzee,
daar de woningen nog dateren uit de
tijd van de zg. verboden kringen, toon
Naarden als vestingstad in die ge
deelten slechts woningen van hout
mocht optrekken. Het vuur had dan
ook practisch vrij spel.
De brandweren moesten zich nage
noeg beperken tot het redden van de
geschieden voor rekening van de ge-1 evenzo houten woningen in de
meente Den Helcfc§\ I nabijheid. Men heeft de belendende
panden weten te behouden. De bewo
ners van het hovenhuis, waar de
brand is ontstaan (een gezin bestaan
de uit man, vrouw en drie kinderen
en die van het benedenhuis (een fa
milie eveneens met drie kinderen
konden niets redden Wel zijn zij ver
zekerd.
De bewoners van de aangrenzende
verbrande woning konden het groot
ste gedeelte van de inboedel nog juist
in veiligheid brengen en ook vele
jassen van cliënten. De bewoonster
werkt voor een confectiemagazijn. Dit
huis werd bewoond door een familie
met vier kinderen. De Naardense
brandweer bestreed de vlammen met
aanvankelijk vier stralen op de wa
terleiding, doch verhoogde later dit
aantal tot zes. Ook de Bussumse
brandweer, die onderweg nog even
pech had, nam met zes stralen aan de
blussing deel.
den, maar dat men toch ook wel een
beetje terugschrok voor de kosten, aan
de invoering van de nieuwe (kleinere)
guldens en rijksdaalders verbonden en
dat men het wel jammer vond, dat men
de gemakkelijk mee te dragen papier
tjes kwijt zou raken.
Daarover is binnenskamers door de
commissie van rapporteurs over het
wetsontwerp heel wat met de minister
van Financiën gedelibereerd met het
gevolgi dat de bewindsman zich dezer
dagen bereid verklaarde om in afwij
king van zijn oorspronkelijke bedoeling
de muntbiljetten nog niet geheel te
doen verdwijnen. De briefjes van een
gulden zullen in de loop van 1954 en
1955 geleidelijk door de nieuwe zilveren
munten worden vervangen. De biljetjes
van een rijksdaalder zal hij gedurende
die jaren nog niet door zilveren mun
ten vervangen. Daarna, nadat de ge
volgen van de invoering van de zilve
ren guldens en de intrekking van de
muntbiljetten van een gulden kunnen
worden beoordeeld, zal een beslissing
omtrent het in circulatie brengen van
zilveren munten ter waarde van een
rijksdaalder worden opgenomen.
Deze toezegging bevredigde de Twee
de Kamer zozeer, dat zij het wetsont
werp tot invoering van de nieuwe zil
veren guldens in haar Woensdagmiddag
gehouden vergadering zonder discussie
en zonder hoofdelijke stemming aan
nam.
Maar de zilveren rijksdaalders komen
niet, althans voorlopig niet
Boven Belgisch gebied zijn twee
Britse straaljagers van het vliegveld bij
Geilenkirchen neergestort. Beide pilo
ten kwamen om het leven.
Verwachting tot hedenavond;
MEER WIND
Half tot zwaar bewolkt met hier
en daar enige regen en plaatse
lijk mist. Matige tot krachtige
Zuidelijke wind. Weinig verande
ring in temperatuur.
Vr(jdag: Zon op 7.34, onder 18.13
Maan op 3.12, onder 10.25
