Stemming op het Damrak is wederom vast
Nieuwe subsidieregeling voor
gezinsverzorging
Belgische regering bespreekt
rapport kanalenplan
DE EFFECTENBEURS TE AMSTERDAM
Olies passeerden de vierhonderd procent
Stormloop op de ambassade
„Porceleyne Fles
naar de beurs
De financiering van
het Landbouwschap
Meer eenheid in het
subsidiebeleid
1
DE MEESTE binnenlandse industriële
waarden kwamen weer op een ho
ger niveau. Heineken bedong 259 pet.
4), Proost en Brandt 118 pet. 5),
Algemene Norit 304 pet. 10), Am
sterdamse Droogdok 283 pet. t- 8 pet.)
Aandelen Hollandsche Draad en Ka-
ibelfabriek liggen daarentegen w»at
zwakker in de markt en konden niet
meer bedingen dan 326 pet. 10).
Ook de koers der aandelen Van Nelle
brokkelt af en kwam deze week 3 li
pet. lager op 75 pet. Der productie der
„Willem Barendsz" valt tegen, mede
als gevolg van de uiterst slechte
weersomstandigheden waarmede de
walvisvaarders te kampen hebben. De
aandelen Walvischvaart zijn dan ook
thans gedaald tot 76% pet. Fokker
aandelen waren opvallend vast, wel
licht op de benoeming van generaal
Aler als opvolger van Plesman bij de
K. L. M. Deze schijnt voorstander te
zijn van het gebruik van Nederlandse
machines. Dat Amerika weigert de
Fokker Straaltrainers S 14 aan te ko
pen in ruil voor katoenzaadolie, kon
de markt van deze aandelen niet ver
storen. Misschien ziet Prins Bernhard
nog kans de Amerikanen tot andere
gedachten te brengen. Vermeldens
waard is verder het bericht dat
Williatn Pont het bedrijf in Suriname,
dat niet tot de winst van de onderne
ming kon bijdragen, gaat staken. De
expansie bij Van Der Heem gaat voort.
Het bedrijf wordt uitgebreid meteen
nieuwe fabriekshal in verband met de
sterk gestegen export. De aandelen
noteren momenteel ca. 143 pet.
Betaalbaarstellingen
Met ingang van 1 Januari
Salarissen leidsters en
gezinsverzorgsters
omhoog
Nieuwe Gids geeft nog
bijzonderheden
Duitse tuinbouwafzet
wordt geordend
Maatschappelijk werk
Bejaarden moeten in eigen
omgeving blijven
Accoord over afzet van
Perzische olie
I INTERNATIONAAL 2
i> i
mm'm
ASPECT
ZATERDAG 13 MAART 1954
WAS ER de vorige week ingevolge de jongste Indo
nesische transferbepalingen alle aanleiding om zich
ten aanzien van de reeds geruime tijd voortdurende
hausse te bezinnen, deze week was alles weer ver
geten en de stemming was volkomen om. De specu
latieve belangstelling wierp zich weer op cultures en
onder leiding van de internationale fondsen, die nog
steeds goed gevraagd zijn uit het buitenland, kon de
markt weer algemeen op een hoger peil komen. Bij
grote omzetten konden KONINKLIJKE OLIES ge
makkelijk ovér de brug van 400% heen komen en
UNILEVER, mede op vraag uit Londen, gingen
spronsgewijs naar 257%. Ook AKU, die in de stij
gingen van de laatste tijd minder deel hadden, kon
den flink oplopen. PHILIPS steeg aanvankelijk tot
boven 240%, maar moesten daarna enige punten
prijsgeven op berichten van fiscale moeilijkheden
verbonden aan een eventuele bijstempeling op de
aandelen. Ook de markt der SCHEEPVAART
WAARDEN kwamen na een lange periode van een
vrij stabiel prijsniveau in beweging. Op de vergade
ring van aandeelhouders der HollandAmerika Lijn
werd van de zijde van een aandeelhouder voorge
steld een dividend van 20% inplaats van 10% uit te
keren. Vanzelfsprekend werd dit voorstel niet aan
genomen, doch de aandacht is weer eens gevestigd
op de uiterst conservatieve uitdelingspolitiek der
scheepvaartmaatschappijen en op de (over)grote be
dragen, die in de bedrijven worden gehouden ter ver
sterking van hun positie. De aandelen Holland
Amerika Lijn stegen tot 155% en noteerden vervol
gens ex 10 dividend nog 4 punten boven de koers
van de vorige week. Aandelen van Ommeren liepen
op van 163 tot 180%, Maatschappij Nederland van
140 tot 147% en Koninklijke Boot stegen 10 punten
tot 138%. Amsterdam Rubber, HVA en Deli's kon
den een groot deel van het verlies der vorige week
weer inhalen. Besoeki's brachten het zelfs van 145L
tot 165%. Sencmbah's konden het niet verder bren
gen dan 92%% ondanks de berichten, dat de Suma-
tra-tabak oogsten kwalitatief en kwantitatief gunstig
beoordeeld worden. Voorts neemt men aan, dat Su-
matra-ondernemingen niet getroffen worden door de
extra heffing voor deviezen transfer. Borsumij en In-
ternatio konden weer oplopen tot resp. 109% en
153%. De koersstijgingen der minder courante Indo
nesische waarden waren weinig spectaculair.
99
De Nederlandsche Middenstandsbank
gaat haar kapitaal uitbreiden en kon
digt een emissie aan van 1080 gewone
aandelen van nominaal f 800 tegen
105 pet. waarbij 2 oude aandelen recht
geven op inschrijving op 1 nieuw
aandeel. Ook verhoogt de Nederland
se staat zijn deelneming met 50 pet.
door f 3 millioen aandelen op te ne
men, waarop 10 pet. te storten is. De
inschrijving staat open op Donderdag
18 Maart. De kapitaalsuitbreiding
wordt gewenst geacht in verband, met
gestegen toevertrouwde middelen en het
grotere debiteurencijfer. Een bevredi
gend dividend wordt in het vooruit
zicht gesteld (over 1953 werd 7 pet.
uitgekeerd). Was in 1953 de aankondi
ging van een emissie diwijls een bais
sefactor, bij de emissies in de laatste
maanden zagen wij als reactie, steeds
hogere koersen, wel een bewijs, dat de
markt belangrijk beter gedisponeerd is
om risicodragend kapitaal te verschaf
fen. Aandelen Nederl. Middenstands-
bank noteerden ex 7 pet. dividend, dan
ook 144 pet. tegen 143 pet. cum divi
dend de vorige week.
Voorts wordt de beurs weer een
nieuw fonds rijker: de koninklijke
Delftsche Aardewerkfabriek „De Por
celeyne Fles" komt met een emissie
van 500 aandelen van f 1000 tegen 100
pet. In 1953 bestond het bedrijf, waar
van de producten ook in het buiten
land grote vermaardheid genieten,
reeds 300 jaar. Drie claims (van
f 1500) oude aandelen geven recht op
inschrijving op een nieuw aandeel.
Inscbrijfdatum: Vrijdag 19 Maart. In
de laatste 4 jaren werd telkens 7 pet.
dividend uitgekeerd. In de naoorlogse
jaren werd ruim afgeschreven en ge
reserveerd zodat naast het huidige ka
pitaal van f 750.000 thans reserves zijn
opgebouwd tot een bedrag van
f 1.226.000 en de activa laag tebock
staan. Als doel van de emissie wordt
vermeld: uitbreiding en vernieuwing
van het bedrijfsapparaat en verster
king van de liquide middelen. Op de
incourante markt werd 130 pet. (ine.
7 pet. dividend) voor de oude aande
len geboden op grond van welke koers
de theoretische waarde van de claim
op f 46 te berekenen is. Een nieuw aan
deel zou dan een prijs van ca. 114 pet.
bedingen.
Betaalbaarstellingen
Amsterd. Bank no. 86
Robinson Deep B no. 18
Hotel 1'Europe no. 13
Proctor Gamble no. 66
Heineken's no. 21
idem no. 22
Atchison Topeka no. 187
American Tobacco no. 53
Kas Associatie no. 2
Ned. Middenstandsbank no.
Bethlehem Steel no. 35
Phillips Petroleum no. 68
Canadian Pacific no. 18
Z.-H. Bierbrouwerij no. 2
f 85.—
3.98
34.—
20.48
stockdiv.
20.84
19.70
58.28
51.—
47.60
63.10
20.50
24.35
13.60
10
Holland Amerika Lijn no. 21 85.—/42.50
American Smelting no. 63
„De Schelde" Nat. Bez. no. li
Sterling Drug no. 16
Burlington Mills no. 15
American Metal no. 40
Nat. Distillers no. 32
Westinghouse El. no. 17
Union Carbide no. 16
Kroger Co. no. 18
4% pref. Unilever (per no. 15 17.
Pure Oil no. 24 15.65
15.75
63.75
15.76
4.62
7.86
7.87
15.74
7.87
7.08
QOK IN 1953 heeft de Kemo Corset-
fabriek (die de bekende Hunke-
möller Lexis winkelbedrijven exploi
teert) goed gewerkt en het dividend
Wordt verhoogd van 9,4 pet. tot 10 pet.
De winst steeg verder tot f 597.000
waarvan f 106.000 wordt gebezigd voor
afschrijvingen; f 87.000 wordt gereser
veerd, f 274.000 wordt opzij gelegd
voor „belastingen en tantièmisten"
(hoeveel deze iaatsten ontvangen wordt
niet vermeld!) en f 130.000 gaat naar
de aandeelhouders. Ondanks nieuwe
investeringen-verbouwingen en nieuw
bouw eisten f 554.000 kon de liquidi
teitspositie nog wat verbeteren mede
dank zij een verhoging van de hypo
theken van 4 ton tot 6% ton en ver
laagde goederenvoorraden. De omzet
ten bewogen zich op een hoog peil.
Klene's Suikerwerkfabrieken heb
ben hun aandeelhouders wederom ver
rast met een mooi dividend: 40 pet.,
waarvan 21 pet. uit de onverdeelde
winsten uit vorige jaren. De opheffing
van de dividendstop is hiervan de oor
zaak. In het vorige jaar werd 9 pet.
uitgekeerd en in 1952 is 30 pet. in aan
delen uit de dividendreserve tot uit
kering gekomen alsmede een contant
dividend van 7% pet. In drie jaren
tijds toucheren de aandeelhouders dus
86% pet. De winst bedroeg f 306.000
(v. j. f 237.000) waarvan f 76.000 wordt
gereserveerd. Het bedrijf was regel
matig van orders voorzien en kon bij
na constant op volle capaciteit werken.
In de eerste twee maanden van 1954
was de productie hoger dan in de
overeenkomstige periode in '53. De ba
lanspositie en in het .bizonder de liqui
diteitspositie is gunstig. Naast het ka
pitaal van f 961.800 staan reserves tot
een totaalbedrag van f 372.000; Op 31
December jl. beschikte men over vlot
tende middelen en effecten tot een be
drag van niet minder dan f 1,4 mil
lioen! Aandelen Kiene kwamen van
205 op 247 pet., in sympathie waarmee
ook aandelen Voornveld een sprong
maakten van 198 tot 230 pet.
Met de opening van de nieuwe be
schuitfabriek van Hooimeyer een
oude fabriek kwam bij de Februari-
ramp twee meter hoog in het water te
staan is het bedrijf uitgebreid met
een bakoven, die 50.000 beschuiten per
uur levert en daarmee bezit Hooimey
er thans de grootste .beschuitfabriek in
Europa. Het bedrijf exporteert o.m.
naar Duitsland, Engeland en België.
Wij brengen in herinnering dat over
1953 een interim dividend werd uit
betaald van 4 pet. ondanks de schade
van f 1% millioen en dat verwacht
wordt, dat de resultaten over 1954
goed zullen zijn. De aandelen noteren
thans 138% pet. (v. w. 134% pet.)
Bakovenbouw v/h de Boer heeft in
1953 een belangrijk hogere omzet ge
had dan in 1952 waardoor na verhoogde
reserveringen een winstsaldo kan wor
den geboekt van f 55.000 tegen f 26.000
in het vorige boekjaar.
Het dividend wordt verhoogd van 5
op 8 pet.. De uiteindelijke geschatte
schade als gevolg van de watersnood
is gebracht ten laste van de exploitatie
rekening. Voor 1954 is het bedrijf goed
van orders voorzien. De loonsverho
ging zal evenwel uiterst moeilijk op
korte termijn door verhoogde produc
tiviteit zijn te neutraliseren.
{-JET verslag van Landbouwmij.
„Soekowono over het boekjaar ein
digend 31 October jl. vermeldt een
winst van f 1.3 millioen (v. j. f 1.17
millioen).
De oogstopbrengst bedroeg Rp. 12.8
millioen of Rp. 1.3 millioen hoger dan
in het vorige boekjaar maar de kosten
stegen met niet minder dan 25 pet. tot
Rp. 5 millioen, zodat de nettowinst
niet aanmerkelijk stijgen kon. Van de
winst wordt f 1.1 millioen in het be
drijf gehouden. De kapitalisatie wordt,
zoals reeds gemeld, gewijzigd door ten
laste van de reserve 50 pet in aande
len uit te keren. Daarnaast wordt 26
pet. in contanten uitgekeerd.
De nieuwe oogst wordt geraamd op
5000 pakken tabak tegen ca 3000 pak
ken in het vorige oogstjaar. Boven
dien wordt een qualitatief goed pro
duct verwacht. De bedrijfsuitkomsten
der Landbouwmaatschappij Preangcr
Regentschappen waren in 1952 belang
rijk lager dan in 1951. Het exploitai-
tiesaldo ad. Rp 566.000 (v. j. Rp. 1,2
millioen) wordt geheel aangewend tot
afschrijving op de onderneming. De
veiligheidstoestand rond de plantages
bleef onbevredigend en de exploitatie
kosten stegen verder terwijl de thee
en rubberprijzen daalden. De blister-
blight veroorzaakte ook hier belangrijk
oogstverlies. De aandelen noteren ca.
27% pet.
De West Java Thee Cultuur Mij.
heeft het er nog slechter afgebracht:
een exploitatie-saldo van slechts
Rp. 52.000 (v. j. Rp. 57.000) dat even
eens werd aangewend voor afschrij
vingen. Naast het kapitaal van f 580.000
staat thans een saldo verlies van
f 232.000. De veiligheidstoestand was
ook hier ongunstig. Deze aandelen no
teren circa 8% pet.
De New-Yorkse beurs heeft zich ook
in de afgelopen week goed gehouden
met merendeels koerswinsten. Het ver
trouwen in de economische ontwikke
ling in de Verenigde Staten neemt toe.
De kleinhandelverkopen zijn weer stij
gende en de voorraadvermindering
gaat voort. Omtrent het voorjaarssei
zoen is men optimistisch gestemd, ter
wijl de verkopen van nieuwe automo
bielen in Februari reeds met 12 pet. is
gestegen. De productie in de staalnij-
verheid blijft zich nog op een laag ni
veau bewegen doch ook hier wordt
deze maand een productieverhoging
verwacht. Wij willen niet nalaten nog
het (record) omzetcijfer van General
Motors in 1953 te noemen: 10 mil-
liard! zijnde 33 pet. hoger dan in '52.
Het aantal verkochte wagens bedroeg
ruim 3% millioen!
QE financiering van de gezinsverzor
ging is op het ogenblik in beraad bij
de Centrale Raad voor gezinsverzor
ging, die hierbij door een commissie van
deskundigen wordt voorgelicht. Zo le
zen wij in de memorie van antwoord
van minister Van Thiel op de begroting
van het departement van Maatschappe
lijk Werk. Het advies kan binnen zeer
korte tijd tegemoet worden gezien. Dit
is van groot belang, omdat het in de
bedoeling van de miniser ligt om met
ingang van 1 Januari 1955 een nieuwe
subsidieregeling ten behoeve van de
gezinsverzorging te treffen.
Inmiddels worden ook de beginselen,
waarvan de sinds 1948 geldende sub
sidieregeling uitgaat, aan een nieuw
onderzoek onderworpen. Daaronder
valt ook de kwestie van de limitering
van het bedrag van de subsidie der ge
meenten. Tevens zal de minister tege
moetkomen aan de wens de salarissen
van leidsters en gezinsverzorgsters te
verhogen door een extra-gemeentesub
sidie te verstrekken, zonder dat daar
bij de rijkssubsidie zal verminderen.
Dé minister kan zich echter niet voor
stellen, dat de gezinsraad niet tot een
levensvatbaar geheel zou kunnen uit
groeien, zoals door sommige leden
wordt verondersteld. Inmmers, de dif
ferentiatie accentueert de wenselijk
heid van een gezinsraad.
De minister is voorts van oordeel, dat
de zorg voor de maatschappelijk zwak
ke gezinnen op grond van de bepalin
gen van de armenwet eerder moet
Op de te Amsterdam gehouden ver
gadering van de afd. Tuinbouw van het
KNLC heeft mr E. Kuylman, algemeen
secretaris, een inleiding gehouden
over het Landbouwschap, het publiek
rechtelijk lichaam voor werkgevers en
werknemers in de gehele landbouw,
dat onlangs tot stand is gekomen.
Hierbij wees de inleider op de vier
bevoegdheden, welke aan het Land
bouwschap zijn toegekend.
Ie zal het verordeningen kunnen ma
ken, die geldend zijn voor alle bedrijfs-
genoten;
2e zal het van overheidswege op
dracht ontvangen bepaalde regelingen
uit te voeren;
3e zal -mét betrekking tot de land
en tuinbouw een.adviserende taak krij
gen, zoals de Stichting voor de Land
bouw deze tot dusver had;
4e bestaat de mogelijkheid van in
voering van een eigen tuchtrecht. Deze
zaak is echter nog niet geregeld.
De enige manier, aldus spreker, om
te zorgen, dat het Landbouwschap in
derdaad iets te betekenen zal krijgen,
is via de standorganisaties hierop vol
doende invloed te gaan uitoefenen. Het
bestuur zal bestaan uit 24 personen,
die worden benoemd door de represen
tatieve werkgevers- en werknemersor
ganisaties. in casu door de drie cen
trale landbouworganisaties en de drie
centrale landarbeidersbonden. Voor wat
de tuinbouw betreft zal er ook een ze
kere plaats worden aangewezen voor
de vaktechnische organisaties.
De inkomsten zullen komen uit be
paalde heffingen, welke worden opge
legd aan allen die de land- en tuinbouw
als beroep uitoefenen. Hieruit volgt
dus, dat de tot dusverre ongeorgani
seerde tuinders hier aan mee betalen.
De georganiseerde kan echter een deel
van zijn contributie van de heffing af
trekken.
Er komt bij het Landbouwschap een
hoofdafdeling Tuinbouw,
Het Productieschap zal zich bezig hou
den met de weg van het product van
producent naar consument. De werkne
mers en ook de industrie zullen niet
onder de heffingen van het Landbouw
schap vallen, doch zij betalen in het
Productschap mee.
De Belgische regering heeft gister
morgen een eerste bespreking gewijd
aan het rapport van de commissie
Van Cauwelaert-Steenberghe over de
Belgisch-Nederlandse waterwegen. Blij
kens een communiqué hierover voor
ziet het rapport in een regeling, welke
rekening houdt met de regeling, welke
bekommernissen der beide regerin
gen. Deze zijn thans overeengekomen,
een begin te maken met het onderzoek
van de in het gemeenschappelijke rap
port opgenomen voorstellen. Over de
datum van publicatie hiervan zal nog
overleg wórden gepleegd.
Intussen bevat het Belgische blad
De Nieuwe Gids nog een menigte bij
zonderheden over de plannen. Zo zal
het kanaal van Antwerpen naar Moer
dijk de capaciteit hebben van het
Amsterdam-Rijnkanaal. Een zijkanaal
zal voeren van Antwerpen naar Bath,
en is bestemd voor het binnenvaart-
verkeer naar Gent, Vlissingen, Teg-
neuzen en Brussel.
Wanneer het kanaal eenmaal is
opengesteld, zal België afzien van de
garanties, die 't in 1839 kreeg, en van
de toekenning van Rijnvaartpremies.
Ingeval van moeilijkheden zal echter
door een spoedprocedure opnieuw een
beschermende politiek mogelijk wor
den. Nederland zal twintig procent
van de aanlegkosten van het kanaal
en de bijbehorende sluizen dragen, en
de onderhoudskosten voor zijn reke
ning nemen.
Aan de monding van het kanaal
van Terneuzen naar Gent zal een
nieuw complex zeesluizen worden ge
bouwd. Het tarief in de haven van
Terneuzen wordt tenminste gelijk aan
dat van de grote Nederlandsë zeeha
vens; de haven zal kunnen profiteren
van de voorkeurstarieven der Belgi
sche spoorwegen. Op Nederlands ge
bied zal het kanaal verbreed en ge
moderniseerd worden.
Voorts wordt een nieuwe verbin
ding tussen het Albertkanaal en de
3% Nederland 33
33'/s Nederland '47
3 Nederland '62/64
4 Alkmaar
4% Rotterdam
3% Friesch-Gron Hyp. Bank
2'/» Premiel. den Haag '5211
3%% Philips (fl-lng
Amsterd. Bank
Nederl. Handelmij
Rotterd. Bank
Twentsche Bank
Albatros Superfosfaat
Albert Heyn
AKU
Bijenkorf
Centrale Suiker
Fokker
v. Gelder Zonen
Hecmaf
Holl Melksuiker
Houth Dekker 6% pref wd.
Houthandel Pont
Houthandel Pont 6 pref.
Houthandel v. Wessem
Kon. Ned Hoogovens
Kon. Nederl Zout
Meelfabr Ned Bakkerij
Nederl. Kabel
Ned Mach Fabr „Alkmaar"
Ned Fabr Hoogenstraaten
Philips
Philips 6% pref wd
Plaatwellerij
Rotterd Beleggingscons
Stokvis Zn
Stork Co
I'nilever
Unilever 6 pref
Ver. Blikfabr
Slotkoers
Slotkoers
of v.k.
of v.k.
4-5
11-3
100 1/2
100 7/8
97 13/16
98 3/16
98 7/8
99 5/8
103 1/2
103 1/2
107 1/4
107 3/4
98
97 1/2
120 1/4
120 3/4
101 7/16
101 3/8
190
184 ex div
175 1/2
179 1/2
172 1/2
173 1/4
181 3/4
185 1/4
118
119
195
200
186 7/8
193 3/8
182
182 3/4
187
187
141 1/2
158
196
203 1/2
231
237
192 L
195 1/2
124 1/2
125
135
137
124 1/2
125
63
62
172 1/2
176 3/4
350
356
230
238
231
231
170 1/2
173
82
82 3/4
230 7/8
236
170
172 3/4
141
137 B
219
224
149 1/2
151
154 1/2
158
244
257 1/4
131 1/2
132 1/2
154
159 7/8
Wilton-Feyenoord
Wit's Textiel Nijverh.
Zwaardemaker
Zwanenberg-Organon
Koninklijke Olie
Dordtsche Olie
Holland Amerika Lijn
Nat. Bez. Muller Co.
Nederl Scheepvaart Unie
Amsterdam Rubber
Bandar Rubber
Billiton II
Cultuurbank
H.V.A
N.l.S.U
Sedep
Ver. Deli Mijen
Allied Chemical Dye
Anaconda
Canadian Pacific
Cities Service
Consol Edison
C luglas Aircraft
General Electric
General Motors
Illinois Central
Intern. Nicke;
Kennecott Copper
National Dairy
New-York Central
Phillips Petroleum
du Pont de Nemoura
Procter Gamble
Republic Steel
Sears Roebuck
Shell Union
Southern Pacific
Tidewater
U.S. Steel
Slotkoers
Slotkoers
of v.k.
of v.k.
4-5
11-3
193
196
138
140 3/4
124
122 1/2
188
201
390 1/4
401
363 1/4
374 1/2
144
148 exdiv
179 1/2
182
128 1/4
136 3/8
114 1/2
127 1/8
113
115 1/2
255
267
65
68 3/8
107 1/4
119 3/4
75 3/4
76
70 L
74 B
99
110 7/8
76 3/4
81
32 1/4
33 5/8
24 1/2
24
87 1/4
90 3/8
44 1/2
45 1/8
102 1/2
102 3/8
101 1/4
100 3/16
63 1/4
64 1/8
86
86
37 3/16
37 3/8
68 1/4
71 1/2
67
65 3/8
23 1/8
23
58 3/4
58 1/4
107 1/4
109 1/4
70 3/8
72
48 1/2
50 1/2
59 1/2
58 1/16
89 3/4
90
41 5/8
42 7/8
21 3/8
21 5/8
40 1/2
41 1/2
Maas gemaakt, waardoor op beide wa
teren scheepvaartverkeer voor vaar
tuigen van 2000 ton mogelijk wordt.
In deze gevallen zal Nederland resp.
15 en 20 procent van de kosten dra
gen.
Bij de Westduitse Bondsdag zijn
twee wetsontwerpen ingediend, strek
kend tot ordening van de groente- en
fruitmarkt. Het ene is afkomstig van
de regeringscoalitie, het, andere van de
socialisten. Beide ontwerpen willen
geordende toestanden scheppen door
de vorming van afzetsorganisaties en
de vaststelling van minimumprijzen.
Het socialistische ontwerp gaat alleen
minder ver in zijn beschermende maat
regelen tegen buitenlandse concurren
tie. Inzonderheid keren de socialisti
sche Bondsdagleden zich tegen de
automatische invoerverboden, die de
andere partijen in werking willen la
ten treden, zodra de prijzen voor een
bepaald product onder een minimum
zouden dalen.
worden beschouwd als een taak van
de gemeente dan van het rijk. De ge.
meentebesturen en het particulier ini
tiatief ter plaatse zullen daarom in de
eerste plaats de financiële lasten, die
deze zorg met zich brengt, dienen te
dragen. Van een benepen financiering
van de provinciale opbouworganen door
het rijk kan volgens de bewindsman
bezwaarlijk worden besproken.
Verscheidene leden van de Eerst»
Kamer hebben ten aanzien van de be
groting van het departement van
Maatschappelijk Werk gesproken over
de wenselijkheid om meer eenheid te
brengen in het subsidiebeleid. Aldus
minister van Tiel in zijn memorie van
antwoord.
Hij hoopt hierin althans enigszins te
kunnen slagen. Vele leden staan een
grotere souplesse voor met betrekking
tot het in aanmerking nemen van
eigen inkomsten der instellingen van
het particulier initiatief.
Bij de subsidieverlening voor de
gezinsverzorging is hieraan dan ooit
reeds aandacht besteed.
Dezelfde leden wijzen op het belang
van de subsidiering van federatieve en
ander organisatorische instellingen van
het particulier initiatief.
De minister erkent dit laatste en in
verschillende gevallen heeft reeds
subsidiering plaats. In het hijzonder
wil hij. ook aandacht hebben voor de
subsidiering van de levensbeschouwe.
lijke en particuliere organen, die al-
gemene leiding geven aan de ontwik
keling van het maatschappelijk werk.
Reeds kan hij mededelen, dat het zijn
bedoeling is aan deze toporganen een
tegemoetkoming te verlenen in de sa-
lariering van deskundigen op het ge
bied van maatschappelijk werk.
Blijkens de memorie van antwoord
betreffende de begroting van het de
partement van Maatschappij Werk
stelt de minister met voldoening vast,
dat vele Kamerleden zich kunnen
verenigen met het plan steun te ver
lenen aan het particulier initiatief, dat
een oplossing zoekt van het vraagstuk
van de zorg voor de bejaarden.
De bewindsman stemt in met de
idee, dat de bejaarden zoveel moge-,
lijk in eigen omgeving moeten blijven,
De aangelegenheid van extra-subsidies
voor de aanleg van huizenblokken
voor bejaarden zal hij onder de aan
dacht van zijn ambtgenoot van Weder
opbouw en Volkshuisvesting brengen.
Acht grote oliemaatschappijen zijn
besloten, een consortium op te richten
voor de verkoop van Perzische olie.
Vermoedelijk zal dit reeds volgende
week onderhandelingen met de regering
te Teheran openen over de aankoop er
van. De maatschappijen zijn het reeds
eens over de hoeveelheid olie, die elk
harer voor haar rekening zal nemen.
QPNIEUW verscheen deze week de
naam van de zeven en dertig-jarige
reusachtige Zweed (met typisch baard
je) Kinberg op de voorpagina's van
de dagbladen. Misschien herinnert ge
u zijn naam nog uit de dagen toen
een voortdurende stroom van nieuws
over de conferentie van de Grote Vier
in Berlijn over de wereld werd uitge
stort. Kinberg verraste op een gege
ven ogenblik de wacht voor de Sov
jetambassade door een onverhoedse
sprong naar de toegang van het in
drukwekkende gebouw. Hij wilde de
Russische minister van Buitenlandse
Zaken Molotov spreken. Hij wilde
deze man met een korte, felle woor
denstroom bewegen tot andere gedach
ten, opdat eindelijk de spanning in
de wereld zou kunnen wijken en men
werkelijk van een toestand van vrede
zo kunnen gaan spreken. Kinberg
kwam niet verWel sloeg hij, de
formidabele, vijf stoer-uitziende leden
van de Volkspolitie tegen de straat,
maar eindelijk moest hij voor over
macht wijken en werd hij zonder een
ipvxj
(//////////AWWWWwl
glimp van Molotov te hebben opge
vangen, weggevoerd.
Tenslotte is hij, omdat men verder
niets tegen hem kon inbrengen, vrij
gelaten. Dinsdag zou hij per vlieg
tuig naar Zweden terugkeren. Reeds
aan die haat, die tegenwerking, die
bewuste afwending van een meer be
grijpen van eikaars moeilijkheden,
waaraan de geestkracht van de mens
heid langzaam maar zeker ten gronde
moet gaan. Is die mensheid, die ont
zaglijke massa wezens, waartoe gij en
ik, de melkboer van de overkant,
Eisenhower, de postbode, Tito, uw
schoenmaker, de president van Turkije
en de bloemenkoopman van het hoek
je, behoren, dan niet in staat iets
anders op te bouwen, dan datgene
wat de wereld van vandaag beweegt
en doet wankelen? Ge vraagt het u
af, ge ziet geen oplossing. Maar het
móet toch mogelijk zijn. Er moet toch
een procédé gevonden kunnen worden,
dat door bundeling van de goede
krachten deze wereld een andere koers
gaat sturen.... Wie geeft daartoe de
stoot?
Rainer, Maria Rilke, de dichter en
denker, schreef 10 October 1915 in een
brief, handelend over de toen woeden
de wereldoorlog: „Kan dan niemand
dit verhinderen en tegenhouden? Waar
om zijn er niet een paar, drie, vier,
vijf mensen, die tezamen pal staan
en op de pleinen schreeuwen: Genoeg'
en doodgeschoten worden en t°n"
minste hun leven er voor gegeveR
hebben, dat het genoeg is; terwijlzO
daarbuiten nu alleen nog maar onder
gaan, opdat het ontzettende zal voort
duren en er geen einde te zien is aa
de ondergang. Waarom is er niet een
man, die het niet meer uithoudt, het
niet meer uithouden wil. Schreeuwde
hij maar één nacht lang midden m ae
onware, met vlaggen versierde staa,
schreeuwde hij maar en liet zich nie
tot bedaren brengen wie zou hem
daarom een leugenaar mogen noemen
"tviMh ""oiuni CCI1 ICUKcllddl XllUt CJJ 41V'
„n t it. van ^et toestel Hoevelen onderdrukken deze schreeuw
op Tempelhof. De deur van het vlieg
tuig zou net worden dichtgeslagen.
Op dat moment sprong Albert Kinberg
uit het toestel en liet zich per taxi
naar de stad terugbrengen, waar hij
informeerde naar de zetel van het
hoofdbestuur van de Evangelische
kerk en daarna afstapte bij een hotel.
Een simpel commentaar op dit ge
beuren zei, dat de politie geen stappen
tegen de Zweed zal ondernemen Hii
hij ew7l"Vrij man e" mag «aan 'waar
£EN VRIJ MAN! Ergens gevoelen wij
sympathie voor deze Zweed Wii
weten van de verdere antecedenten
van Kinberg weinig af, doch gevoelen
in zijn daad, in zijn sprong naar de
toegang van het gebouw van de Sov
jets iets van de gedachte, waarmede
zo menig mens, die met de vreemde
moeilijk ontwarbare problemen van
worstel?"™ WOrul geconfronteerd,
'u misschien wat simpele,
wa«™m „Z° "lensel'jl£e gedachte,
waarom geen einde wordt gemaakt
met moeite, of niet? Vergis ik mij
zijn er niet velen, die zo zouden kun
nen schreeuwen, dan begrijp ik Q
mensen niet en ben er geen en »eD
niets met hen gemeen".
Albert Kinberg doet mij aan o'e
schreeuwende mens van Rilke denken-
Als bij tienduizenden borrelde in hen1
dat hevige verlangen naar een werel
waarin vrede en vertrouwen weer be
staan. Bij hem werd dat verlangen'
die martelende vraag zo sterk, dat nj
kwam tot zijn daad, zijn wat ine
helaas noemt dwaze en nutteloze
stormloop op de ambassade. De daa
verdampte snel tot niets in die water
val van persconferenties, diners en
rumoerige communiqué's van „Berlijn
Kinbergs terugkeer uit het vliegtu'»
deed er ons weer aan denken, e
misschien, wij hopen het zo vurlgj
zullen al die onzichtbare, maar tez -
men reusachtige krachten in het ha
der mensheid, waarvan deze Kinben;
een symptoom liet blijken, straks toen
in staat zijn het kwade te bezwere
en de aarde werkelijk vrede schenken.
