Spanning om de atoomexplosie
tussen Japan en VS
Zes maanden voorwaardelijk
voor medeplichtige vrouw
Weer incidenten aan de grens
van Israël en Jordanië
Thunderjet neergestort nabij'
Eindhoven; piloot gedood
Felle brand in Rotterdams Groothandelsgebouw
Toneelvereniging is verplicht
tekstboekjes te kopen
Een vissersboot gezonken en
nog vier vermist
Defensie
Emancipatie
Amerikaanse hulp op
recordhoogte
Fonteijn weer voor
Hoge Raad
Japanse artsen zeer
wantrouwend
Parlementsdebat pas
begin Mei
Kinderen gegrepen
door vrachtauto
Woensdag 24 Maart 1954 y£R£N|GDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 79e Jaargang No. 1399
leeuwendeel militaire
bijstand
Eerbewijs aan hoge persoonlijkheid'
De malversaties bij de Marine
Ondanks vrijspraak van de hoofddader
Hof verscheen in nieuwe
samenstelling
Frankrijk en EVG
Ambassadeur in Belgrado
overhaast naar Moskou
Boerderij in brand door
vleugeltank
Israël boycot voortaan
gemengde commissie
Gebouw als geheel
liep geen gevaar
Voorstel voor regeling
Peru-Ecuador
DE regering heeft haar standpunt
bekend gemaakt inzake gelijke be
loning voor vrouwen en mannen. Zij
acht gelijktrekken in verband met de
economische omstandigheden niet op
portuun. Dat kan wel mogelijk zijn,
doch wij willen hier nog eens nadruk
kelijk stellen, dat de tijd, waarin een
vrouw als mindere van de man werd
beschouwd allang voorbij is en dat wij
een hekel hebben aan suffragettes, die
met piekharen demonstreren voor het
verkrijgen van rechten. Zover zal het
nu wel niet meer komen, maar iedere
discriminatie ten ongunste van de wer
kende vrouw is naar onze mening niet
anders dan een nieuw onrecht.
Principiële uitspraak Hof:
Vonnis vanCicero9
bevestigd
Een dode, een gewonde
onder Oude Niedorp
WEERBERICHT
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—€4
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
COIMF
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes")
tot 15 woorden tl,—
elk woord meer 5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 1 6.45
per maand 2.15
bij vooruitbetaling
plus incassokosten.
Weekabonnementen 10.52
De hulp, die Amerika aan het bui
tenland verstrekt was in 1953 groter
dan ooit tevoren. In totaal werd ruim
6250 millioen dollar voor de hulpver
lening besteed. De gesteunde landen
waren hierdoor in staat hun handels
schulden te betalen en hun goud- en
dollarreserves met in totaal 2250 mil
lioen dollar te verhogen.
Einde 1953 hadden de goud- en dol
larreserves van de wereld buiten de
Sovjet-Unie en Amerika het ongeken
de hoge peil van 23 milliard dollar
bereikt. In 1949 bedroegen de reserves
nog slechts 6 milliard dollar.
Militaire hulp, verleend in de vorm
van oorlogsmaterieel, maakte i i 1953
4,3 milliard dollar uit van het totaal
der verstrekte hulp, zodat de econo
mische en technische hulp ongeveer
2 milliard dollar beliep. Buitendien
besteedden de Amerikaanse strijd
krachten ongeveer 2,3 milliard dollar
in het buitenland, terwijl voorts 300
millioen dollar werd uitgegeven voor
de aanschaffing van in het buitenland
vervaardigde goederen voor de strijd
krachten van Amerika's bondgenoten.
HET BLIJKT thans, dat de gevolgen van de atoornproef op Bikini,
waarbij de eerste waterstofbom tot ontploffing werd gebracht, nog
dramatischer zijn geweest dan zij zich aanvanelijk lieten aanzien. De
leiding van de Amerikaanse marinebasis op Hawaii heeft namelijk be
kend gemaakt, dat als gevolg van de explosie een Japanse vissersboot
is gezonken. Vijf opvarenden slaagden er in, de atol Murillo te berei
ken, waar zij na vijf dagen door de Amerikaanse torpedobootjager
Ldraonton werden opgepikt. Dit bericht heeft in Japan heel wat op
schudding verwekt. Er zijn namelijk nog steeds vier of vijf vissersbo
ten zoek, die ten tijde van de proef in de omgeving van de Marshall
eilanden op tonijn visten. Sinds de atoornproef op Bikini heeft men
niets meer van deze schepen gehoord. Japan is voorts met de Verenigde
Staten besprekingen begonnen over de beperking van de visserij door
de uitbreiding van de gevaarlijke zone om het gebied voor de Ameri
kaanse atoomproeven in de Stille Oceaan. Ook is aangekondigd, dat
Japan een eis tot schadevergoeding zal indienen, zodra is komen vast
te staan, welke de mate van aansprakelijkheid der VS voor de gevol
gen van de ontploffing is, Zoals men weet zijn drie en twintig Ja
panse vissers door radio-actieve as gewond.
HE VROUW van stoker B. uit Den Helder is gisteren wegens medeplichtigheid
aan het misdrijf „als ambtenaar aannemen van giften, in strijd met zijn plicht",
tot zes maanden voorwaardelijk veroordeeld, hoewel de stoker, die zelf enige
tyd geleden als hoofddader in het gepleegde misdrijf terecht heeft gestaan, voor
dit feit was vrijgesproken. Beide arresten, dus zowel dat tegen de stoker als dat
tegen diens echtgenote, werden gewezen door het Amsterdams gerechtshof, ge
presideerd door mr W. C. Vos. In het proces tegen de vrouw was het Hof ech
ter toch in nieuwe samenstelling verschenen, daar een van de twee raadsheren
door een andere was vervangen.
Naar men zich zal herinneren heeft
verleden jaar de stoker, die werkzaam
was bij de Marine-inventarisdienst te
Den Helder, terecht moeten staan voor
diverse door hem gepleegde knoeierijen.
Hij werd weliswaar veroordeeld voor
enkele daarvan, doch vrijgesproken op
dat punt van de dagvaarding, waarin
hem ten laste was gelegd, dat hij als
ambtenaar giften had aangenomen in
strijd met zijn plicht, daar het hof,
zoals het zelf in het arrest vermeldde,
niet bewezen achtte, dat de stoker als
ambtenaar kon worden beschouwd.
Het betrof hier kolenleveranties voor
de Marine. De stoker had met de ko-
lenleverancier afgesproken, dat hij
minder kolen zou ontvangen, dan waar
voor hij ontvangstbewijzen zou afteke
nen. Dit geschiedde inderdaad geduren
de een lange periode. De leverancier
en de stoker deelden de winst samen.
Die winst werd des avonds steeds door
de vrouw van de stoker bij de leveran
cier gehaald.
Stoker en echtgenote werden in eer
ste instantie door de Alkmaarse recht
bank wegens deze knoeierijen veroor
deeld. Bij de behandeling in hoger be
roep sprak het Amsterdams gerechts
hof, dat de stoker voor andere knoeie
rijen een zware straf oplegde, hem
echter vrij voor het aannemen van
giften als ambtenaar. Veertien dagen
geleden nam derhalve de raadsman
van diens echtgenote het als vanzelf
sprekend aan, dat zijn cliënte even
eens moest worden vrijgesproken, aan
gezien haar uitsluitend medeplichtig
heid ten laste was gelegd bij het aan-
Voor de derde maal kreeg gisteren
de Hoge Raad de zaak te behandelen
tegen de 54-jarige ex-sergeant-konsta-
hel der Koninklijke Marine A. H. EV
onteijn uit Amsterdam. Thans gold
net een cassatieberoep tegen een arrest
van het Haagse geiechtshof van 25 No-
dmber jl., waarbij, evenals in ver
killende instanties al geschied was,
onteijn wegens smaadschrift werd ver-
ordeeld, thans tot twee maanden voor
waardelijk.
Fonteijn wenst ontslagen te worden
an rechtsvervolging op grond van art.
t van het wetboek van strafrecht
iet strafbaarheid, wanneer gehandeld
7oi!n, t algemeen belang of het nood-
v? e verdediging).
E. de Jongh Swemer uit Amster-
v« st®lde twee middelen van cassatie
°r en verdedigde nog vier middelen
an Fonteijn zelf. Hij betoogde o.m.,
een 0p zyn minst het gerechtshof toch
tl-, nader onderzoek naar de verme
ten i van bepaalde stukken had m°e-
dt>!iiite"en- Verder achtte pleiter dui-
ziirl dat enige in het dossier aanwe-
het raPP°rten na het vergelijken met
]ui militaire keuringsreglement on-
en zelfs opzettelijk vals opgemaakt
nemen van die giften. De president,
mr W. C. Vos, hield de verdediger, mr
Jonker uit Den Helder, toen al voor,
dat het hof thans anders was samen
gesteld en dus vrij was er een andere
mening op na te houden.
Bij de uitspraak van gisteren gaf het
hof van die veranderde mening blijk:
het heeft de vrouw veroordeeld we
gens medeplichtigheid aan een mis
drijf, dat gepleegd is door haar man,
hoewel deze man van dat misdrijf is
vrijgesproken. Haar werd zes maan
den voorwaardelijk opgelegd met een
proeftijd van drie jaar en ondertoe
zichtstelling van het Leger des Heils.
In eerste instantie was zij door de
Alkmaarse rechtbank tot zes maanden
onvoorwaardelijk veroordeeld. Dit von
nis is thans door het hof vernietigd.
De procureur-generaal bij het hof had
veertien dagen geleden bevestiging
van dat vonnis geëist.
JAPANSE geleerden weigerden giste
ren samen te werken met Ameri
kaanse collega's bij de behandeling
van de gewonde en radio-actief besmet
te vissers. Zij meenden, dat het de Ame-
kanen er niet in de eerste plaats om
begonnen was, hulp te verlenen. Zij
zouden slechts inlichtingen voor eigen
gebruik willen verzamelen. Dit was hun
antwoord op een voorstel van de Ja
panse regering, om de vissers te doen
behandelen door een Japans-Ameri
kaans team van artsen. De Japanners
zijn later op hun besluit teruggekomen;
In de loop van gisteravond stemden zij
erin toe, vandaag de Amerikaanse art
sen te ontmoeten op het Japanse mini
sterie van Buitenlandse Zaken en daar
hun bevindingen met hen te bespreken.
Eén-en-twintig van de drie-en-twin
tig gewonde vissers, die thans worden
verpleegd in een ziekenhuis te Jaizoe,
zullen nu zo spoedig mogelijk worden
overgebracht naar het universiteitszie
kenhuis te Tokio.
De waterstofbom is niet slechts punt
van discussie in de Verenigde Staten
ook in het Britse Lagerhuis is zij
gisteren ter sprake gekomen. Op een
vraag namelijk, of deze bom ook in
Groot-Brittannië wordt vervaardigd,
heeft premier Churchill geantwoord,
dat het niet in het algemeen belang
zou zijn, een verklaring af te leggen
over de regeringspolitiek ten aanzien
van de ontwikkeling van dit wapen.
Hij voegde er aan toe, dat er een
vriendschappelijke regeling bestaat
voor overleg met de Amerikaanse re
gering over het gebruik van atoom
bommen.
HET STAAT thans eigenlijk wel vast,
dat de behandeling van het E.V.G.-
verdrag in het Franse parlement tot
Mei zal worden uitgesteld, aldus is
gisteren in politieke kringen te Parijs
vernomen.
Zelfs de vroeger minister van Buiten
landse Zaken, Robert Schuman, één
van de krachtigste voorstanders van
het Europese-legerplan zeide, dat begin
Mei „de geschiktste tijd" voor het be
gin van de lang uitgestelde behandeling
schijnt te zijn.
Eerste-minister Laniel had eerder ge
zegd, dat hij niet van plan is het par
lement om goedkeuring van het E.V.G.-
verdrag te verzoeken zolang het Saar-
vraagstuk niet is opgelost en de her
haaldelijk gevraagde Brits-Amerikaan
se garanties niet zijn gegeven.
Volgens een plaatselijke veror
dening moeten de politie-ugen-
ten van Bad Oldesloe in Holstein
iedere schoorsteenvegerdie zij op
straat tegenkomen, groeten. Aan
gezien de zwarte mannen" door
gaans hun hoge hoed hebben
volgeladen met allerlei goede
gaven, als sigaretten en eieren,
die zij in de loop van de dag
ontvangen, presenteren zij als
tegengroet hun bezem.
Wassily Waljkof, de Russische am
bassadeur in Zuidslavië is „onverwacht
voor dringende zaken" naar Moskou
vertrokken. Zijn vertrek was zo over
haast, dat hij verscheidene lunch- en
diner-partijen moest afzeggen. Men
hecht „speciale betekenis" aan zijn reis.
Zuidslavische ambtenaren willen ech
ter geen commentaar geven.
pEN THUNDERJET van de vliegba-
sis Eindhoven is gisteravond om
tien minuten voor negenen tijdens een
oefening in het nachtvlicgcn kort na
de start even buiten de vliegbasis
Eindhoven neergestort. De vlieger
kwam hierbij om het leven.
Onmiddellijk na de start op de
vliegbasis Eindhoven is de straaljager
omlaag gestort en neergekom m op
een afstand van anderhalve kilometer
buiten het vliegveld in het buurt
schap Oerle. Direct nadat het toestel
de grond had geraakt is het geëxplo
deerd en in brand gevlogen. Vermoe
delijk heeft een zogenaamde tiptank,
een tank aan het uiteinde van de
vleugel, de boerderij van de landbou
wer Van Roosmalen te Oerle geraakt,
waardoor de boerderij vlam vatte. De
landbouwer en zijn vrouw, alsmede
vier kleine kinderen konden zich *.:j-
dig in veiligheid brengen. Het vlieg
tuig is in de onmiddellijke nabijheid
van de boerderij neergekomen. De
brandweer van het vliegveld vertrok
onmiddellijk naar de brandende boer
derij en begon direct met het blus-
singswerk. Zij werd later geassisteerd
door de brandweren van Veldhoven en
Eindhoven. De boerderij is niettemin
practisch geheel uitgebrand. Twee
kalveren zijn hierbij omgekomen. Het
andere vee, alsmede de inboedel kon
worden gered.
JORDANIë en Israël hebben beiden
een klacht bü de gemengde wapen
stilstandscommissie ingediend over
grensincidenten, welke zich in de laat
ste dagen hebben voorgedaan. Jordanië
beklaagde zich er over, dat Israëlische
soldaten twee Arabische vrouwen in
een dorp in de omgeving van Jeruza
lem hadden beschoten. Israël op zijn
beurt liet weten, dat een soldaat was
gewond, toen een Israëlische militaire
eenheid een onderzoek instelde naar
een bericht, dat Arabische boeren vel
den binnen de Israëlische grens be
werkten. De patrouille werd door Ara
bieren beschoten op een punt, waar dit
ook Maandag reeds was geschied.
Intussen heeft Israël de vergadering
van de Israëlisch-Jordaanse wapenstil-
standscommissie verlaten, aangezien
de voorzitter weigerde te Remmen
over een Israëlische resolutie. Hierin
werd gezegd, dat Jordanië de overval
op de autobus bij Beersjeba had geor
ganiseerd en dat het dus verantwoor.
delijk voor deze massamoord was.
De voorzitter, de Amerikaanse mari
neofficier Hutchinson, meende, dat de
beraadslagingen dienden te worden uit
gesteld totdat het onderzoek in deze
zaak voltooid zou zijn. De Israëlische
afgevaardigde, overste Sjaleh, meende,
dat het politie-onderzoek naar de fei
telijke schuldigen niets te maken heeft
met de politieke verantwoordelijkheid
van Jordanië voor dit incident, die hij
boven iedere twijfel verheven achtte.
Daarna werd de Israëlische resolutie
GISTERMIDDAG heeft gedu
rende enkele uren een felle brand
vewoed op de derde etage van het
Groothandelsgebouw te Rotterdam
in dat deel waar gevestigd is de
N.V. Wifra-Sport, een groothandel
in sportartikelen. De brand ging
.repaard met een enorme rookont
wikkeling, daar zich onder de op
geslagen voorraden vele sportarti
kelen van rubber en celluloid be
enden. De brandweer, welke wei
uige minuten na het uitbreken van
de brand reeds ter plaatse was,
werd hierdoor ernstig bij het blus-
singswerk belemmerd, maar wist
door het binnenspuiten van grote
hoeveelheden water na enelc uren
toch het vuur te bedwingen. De
schade loopt in de tienduizenden.
De brand werd kort na drie uur
door een bediende in het magazijn be
merkt. De oorzaak was vermoedelijk
kortsluiting van de TL-verlichting. Een
half uur later verduisterden dikke
rookwolken de hemel boven het Groot
handelsgebouw maar vuur was er
nauwelijks te zien. Voor het gebouw
als geheel bestond vrijwel geen ge
vaar, daar dit een zware betonnen
kolos is en het vuur zich eventueel al
leen door de ramen een uitweg kon
banen. Hoe veilig men zich zelfs in de
naaste omgeving van de brand voelde,
bleek wel uit het feit, dat tien meter
verder op dezelfde etage kappersbe
dienden rustig hun klanten bleven
knippen of scheren en dat de bewo
ners van het Groothandelsgebouw rijen
dik op de buitengaanderijen rond de
kolossale binnenplaats belangstellend
stonden te kijken naar het blussings-
werk.
De vier landen, die zich garant heb
ben gesteld voor het protocol van Rio
de Janeiro (Brazilië, Amerika, Equa-
dor en Chili) hebben een gezamenlijk
voorstel gericht tot Equador en Peru
in verband met de grensincidenten
tussen b„ide landen van de laatste tijd.
Dit behelst een plan tot regeling der
geschillen.
in stemming gebracht. Jordanië stem
de tegen, de voorzitter onthield zich.
Israël heeft doen weten, dat het zich
definitief uit de commissie terugtrekt.
Men beschouwt deze aankondiging als
de zwaarste slag voor de organisatie
der VN voor het toezicht op de wapen
stilstand in Palestina sinds de Joods-
Arabische oorlog van 1948. Het rapport
van de waarnemers dezer commissie
zegt echter, dat Jordanië op geen enke
le wijze verantwoordelijk moet worden
geacht voor deze overval, die uit roof
zucht zou zijn gepleegd.
NJA zijn terugkeer uit de Verenigde
Staten heeft minister Staf meege
deeld de toezegging te hebben gekre
gen, dat op materiaal voor het samen
stellen van vijf divisies kan worden
gerekend. Wij hebben bij vroegere ge
legenheden de vraag gesteld of bij
alle plannen, welke in NAVO-ver-
band worden gesmeed, de verdediging
van eigen volk en eigen grondgebied
niet wordt vergeten, of op zijn minst
veronachtzaamd. Het vreemde is na
melijk, dat minister Staf bij herhaling
weliswaar gepoogd heeft de gemoede
ren in dit opzicht gerust te stellen,
maar dat hij nimmer concrete mede
delingen heeft gedaan. Niettemin
moet hoofdtaak van iedere krijgs
macht zijn de beveiliging van onza
grenzen.
Uit de stroom van commentaren
door militaire medewerkers is gemak
kelijk af te leiden, dat de meningen
over dit vraagstuk ver uiteenlopen.
Indien duidelijk zou worden gesteld,
dat de Europese verdediging tevens
de krachtigst mogelijke bescherming
van ons land betekent, dan zouden wij
cns heel wat geruster, voelen. Wij vre
zen evenwel, dat bij een eventuele
oorlog ons land strategisch als een
speldeknop op de stafkaart wordt be
schouwd.
Nederland zit met zijn defensiè bij
zonder hoog te paard. De jaarlijks te
rugkerende lasten zijn ongekend ge
stegen. Alle geleerde en ter zake kun
dige vertogen van militaire medewer
kers hebben ons evenwel nog niet
kunnen antwoorden op de simpele
vraag of wij „waar krijgen voor ons
geld".
Minister Staf zal eerlang deze pro
blemen in de volksvertegenwoordi
ging opnieuw moeten bespreken, zodra
hij namelijk zijn vroeger toegezegde
defensie-nota zal hebben ingediend.
Met volledig begrip voor het feit, dat
men in militaire zaken niet de volle
openheid kan betrachten, omdat ge
heime zaken niet aan de grote klok
kunnen worden gehangen, zouden wij
er toch met klem op willen aandrin
gen, dat de vraag naar onze eigen vei
ligheid zo exact mogelijk wordt
beantwoord. Het Nederlandse 71
volk heeft daar recht op.
En dat in onze zogezegde pro- ["71
gressieve tijd
J)e vraag of een toneelvereniging na
betaling van het verschuldigde op-
voeringsrecht voor een toneelstuk ook
verplicht is tekstboekjes te kopen, is
gisteren door het gerechtshof te Am
sterdam bevestigend beantwoord.
(Eigen bericht).
QISTERMIDDAG zijn aan De Weel
onder Oude Niedorp twee kinderen
bü het oversteken van de provinciale
weg onder een vrachtauto terecht ge
komen. Een hunner, het negenjarige
dochtertje van de heer J. de Boer,
heeft het leven hierbq verloren, een
tweede, het zoontje van de heer De
Jong, liep lichte verwondingen op.
De drie kinderen wilden van het rij
wielpad af de weg oversteken. Zij lie
ten een luxe auto passeren, maar heb
ben klaarblijkelijk niet gelet op een
naderende vrachtauto van de firma
Kouwenberg, zakkenreparatie-inrich-
ting' in Den Helder. Op het moment dat
zü een op een fiets, een tweede op
een autoped en de derde er achter aan
hollend de oversteek waagden, was
ook de vrachtauto ter plaatse. Welis
waar deed de chauffeur alles wat in
zijn vermogen was, maar hü kon het
ongeluk niet meer voorkomen. Het
meisje werd zo ernstig gewond, dat
het ter plaatse overleed, het zoontje
van de heer De Jong werd licht ge
wond. De autoped werd vernield.
Pastoor Wulfram uit Waarland en
dr De Boer waren spoedig ter plaatse
en verleenden de nodige hulp. De po
litie stelt een onderzoek in.
De amateurtoneelvereniging „Cicero"
te Nieuwe Niedorp heeft op 25 No
vember 1951 een uitvoering gegeven
van de Nederlandse bewerking van
het oorspronkelijk Amerikaanse to
neelstuk „Een man in burger". „Ciie-
ro" betaalde de uitgever te Alkmaar
het verschuldigde auteursrecht, doch
leende de tekstboekjes uit de biblio
theek van de Nederlandse Amateur
Toneel Unie (NATU). De uitgever
ging hiermede niet accoord <n stelde
dat a&n de verlening van het opvoe-
ringsrecht ook de voorwaarde tot af
neming van de tekstboekjes is ver
bonden. De officier van Justitie requi-
reerde vrijspraak, doch de recht
bank in Alkmaar veroordeelde drie
bestuursleden tot de principiële boete
van een gulden en de vereniging tot
betaling van acht gulden aan de uit
gever, zijnde de gederfde inkomsten
van de niet verkochte tekstboekjes.
De bestuursleden gingen in hoger
beroep. De procureur-generaal was
van oordeel, dat een uitgever voor
waarden kan stellen en dat de toneel
vereniging zich in het onderhavige
geval hier niets van had aangetrok
ken. De procureur-generaal vroeg der
halve bevestiging van het vonnis van
de rechtbank. Overeenkomstig zijn eis
heeft het hof gisteren arrest gewezen
en tevens „Cicero" veroordeeld tot be
taling van de gerechtskosten in eerste
en tweede instantie, tezamen 75 gul-
den.
Nabij Uffelte is Dinsdagmiddag de 75-
jarige wielrijder R. Tuin uit Uffelte, ge
meente Havelte, door een Volkswagen
aangereden en od slag gedood.
Verwachting tot hedenavond:
WEINIG WIND
Veranderlijke bewolking en op
de meeste plaatsen droog weer.
Zwakke veranderlijke wind. Op
de meeste plaatsen minder zacht.
Donderdag Zon op 6.33, onder 19.00
Maan op 1.00. onder 8.24