Sovjet-Unie wil toetreden
het Atlantisch Verdrag
tot
Klachten over melkmonopolies
op korte termijn onderzocht
Kracht van de H-bom kan elke
gewenste grootte krijgen
Nieuwe verbitterde slag om
Dien Bien Phoe
Europees Veiligheidspact als
voorwaarde gesteld
Verkiezingen
Voorstel door de VS
al verworpen
Inschrijving voor de
„Renate Leonardt"
RADIOTELESCOOP BIJ DWING EL O
Volksvliegtuig in
de toekomst?
Maarschalk Juin van
functies ontheven
Totale staking bij het
onderwijs in
Frankrijk
Donderdag 1 April 1954 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 79e Jaargang No. 1405
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Lloyds willen werkput
en vervoer verzekeren
Onbestendig weer
WEERBERICHT
Minister Zijlstra tot Eerste Kamer
Japans beroep op de VS
Verkoop flessenmelk in
kruiden iers winkel
Fransen blijven de toestand behee rsen
Een regen van brisant- en
napalmbommen
-
DE strijd heeft gisteren de gehele dag
Noodlanding van ganzen
op een vliegveld
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 6264
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
HEB COlMffl
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes")
tot 15 woorden.... ƒ1.—
elk woord meer 5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 1 6,45
per maand 1 2>15
bij vooruitbetaling
plus Incassokosten
Weekabonnementen i 0.52
DE SOVJET-UNIE is bereid de kwestie van een deelneming van Rus
land aan bet Noordatlantisch Pact tezamen met de betrokken mo
gendheden te bestuderen. Toetreding van Moskou tot het Atlantisch
Pact zal échter alhankclijk worden gesteld van een Europese beveili
gingsalliantie. Nadere besprekingen worden voorgesteld. Dit vormt de
kern van een nota, die gisteren door de Russische minister van Buiten
landse Zaken, Molotov, is overhandigd aan de ambassadeurs van de
Ver. Staten, Engeland en Frankrijk te Moskou. De nota handelt over
de plannen voor veiligheid in de wereld en in het bijzonder over de
Europese veiligheid. Plaats en datum voor de vermelde verdere bespre
kingen worden niet gesuggereerd. De Sovjet-Unie zal geen bezwaren
hebben tegen Amerikaanse deelneming aan het voorgestelde Europese
beveiligingsverbond, dat volgens Molotov een einde zou maken aan de
gewapende politieke groeperingen, die aanhoudend &en bron vormen
voor spanningen. De nota doet een aanval op de Europese Defensie
Gemeenschap en de herbewapening van Duitsland en geeft voorts een
lang overzicht over de Sovjetrussische „vredespolitiek".
£EN woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft een verklaring voorgele
zen. die naar hij zei een officiële Ame
rikaanse verwerping inhield van het
Sovjetrussische voorstel om het toetre
den tot de Noordatlantische Verdrags
organisatie te bespreken.
„Gezien de voortdurende ijzeren
greep van de Sovjet-Unie op haar in
gevangenschap gehouden volkeren, boe
zemt het huidige voorstel van de
Sovjet-Unie geen vertrouwen in. Het
is een manoeuvre om toelating binnen
de muren van het Westen te verkrijgen
teneinde de veiligheid hiervan te onder
mijnen", aldus de Amerikaanse verkla
ring.
Zoals bekend bestaan er reeds ge
ruime tijd plannen tot de berging
van het goud in het van de eerste we
reldoorlog bij Texel getorpedeerde
Duits- schip „Renate Leonardt". De
Nederlandse initiatiefnemers richtten
in het vorig jaar. ten overstaan van
notaris Vink te Rijswijk, een coöpe
ratieve bergingsvereniging „Renate
Leonardt" U.A. op. In een speciale
uitvoeringe reportage schreven wij
kortgeleden, dat het hier een schat
van 17.000 kg goud - ter waarde van
72 millioen gulden - betreft.
Er is op het ogenblik evenwel nog
niet voldoende kapitaal om de berging
te doen uitvoeren. Daarom heeft het
bestuur besloten de gelegenheid te
openen voor een aandeel in de onder
neming in te schrijven. Men heeft
daarbij gedacht aan aandelen in
stukken van 25, 50 en 100 gulden,
waarbij men betrekkelijk weinig ris
keert. Daarover zal nog een prospec
tus verschijnen. In dit verband wordt
opgemerkt, dat bij een volledig slagen
van de berging, er, na aftrek van de
verschillende kosten naar schatti g
40 maal de nominale waarde van het
aandeel kan worden uitbetaald. Ten
slotte werd nog medegedeeld, dat
Lloyds in Londen zich bereid hebben
verklaard de werkput en het vervoer
daarvan te verzekeren.
Een kleine depressiekern trok
gisteren van Zuid-Engeland dicht
langs Den Helder naar het Noord-
Oosten. Vrijwel overal vielen en
kele regenbuien bij een tot hard
toenemende Zuid-Westelijke wind.
Gisteravond nam de wind weer
af en ook de bewolking verdween.
Een zwakke rug van hoge lucht
druk was hier de oorzaak van.
Met grote snelheid zal vandaag een
volgend regenfront zich over ons
land bewegen, eveneens gevolgd
door een gebied met opklaringen.
De staart, die Maart gisteren nog
even flink roerde, zal ook door
April niet dadelijk tot bedaren
zijn te krijgen. Boven de oceaan
bewegen nog meer depressies met
een krachtige Westelijke lucht
stroom naar West-Europa. Het
koude, winderige en onbestendige
weer afgewisseld met kortstondi
ge opklaringen zal deze eerste
Aprildagen nog aanhouden.
Verwachting tot hedenavond:
BUIEN
Veranderlijke bewolking met op
de meeste plaatsen enkele buien.
Matige tot krachtige wind tussen
Zuid en West. Weinig verandering
in temperatuur.
Vrijdag: Zon op 6.15, onder 19.14
Maan op 5.22, onder 18.19
In dit antwoord, aan de opstelling
waarvan minister Dulles heeft meege
werkt, wordt voorts gezegd, dat het
Russische voorstel een poging van mi
nister Molotov is om zijn „diplomatie
ke mislukking" op de conferentie van
Berlijn weer goed te maken.
J-JOEWEL het Sovjet-aanbod om toe
treding tot het Atlantisch Pact te
overwegen in diplomatieke kringen te
Londen een levendig gevoel van ver
rassing teweegbracht, kwam het be
richt toch niet geheel onverwacht. Sta-
lin zou reeds enkele jaren geleden in
deze geest tegenover een Brits diplo
maat een opmerking hebben gemaakt.
Verklaard werd, dat 3e Britten direct
besprekingen zullen beginnen met de
andere ontvangers van de nota en de
rest van de leden van het Atlantisch
Pact.
In diplomatieke kringen te Parijs
verklaart men, dat Frankrijk, Engeland
en Amerika niet alleen kunnen beslis
sen over het al dan niet toelaten van
de Sovjet-Unie tot het Atlantische
Pact. Ook de andere leden van het
Pact zouden hun stem hierover moeten
uitbrengen. Over de kwestie zelf merkt
men op, dat in de bepalingen van het
pact zélf voorwaarden voorkomen,
welke de Sovjet-Unie in verlegenheid
zouden kunnen brengen. Het Pact
houdt bijvoorbeeld controle op en in
spectie van de strijdkrachten der deel
nemende landen in. Ook voorziet het
in een gemeenschappelijk opperbevel
en de standaardisering van de uitrus
ting. In genoemde kringen kan men
zich moeilijk voorstellen, dat de Sov-
jet-Unie, die tot nu toe nooit heeft in
gestemd met het uitoefenen van con
trole op de bewapening, zoals de Wes
terse mogendheden dat eisten, zich aan
de verplichtingen van het Pact zal
onderwerpen.
{-JET aanbod van de Sovjet-Unie om
een toetreding tot de NAVO in
overweging te nemen heeft in de
Westduitse hoofdstad verrassing *2-
weeg gebracht. Verklaringen van de
zijde der partijen der regeringscoali
tie duiden erop, dat men ook in de
ze nieuwe Russische geste niets an
ders wenst te zien dan een poging
om nieuwe moeilijkheden in de weg
te leggen van de ratificatie van de
Europese verdragen door het Franse
parlement. Von Brentano (CDU) zei-
de, dat naar zijn overtuiging, het
Russische aanbod geenszins ernstig
is te nemen. Wat de Sovjet-Unie door
een toetreding tot de NAVO trachtte
te bereiken, is volgens hem uitslui
tend een misbruik van deze organisa
tie voor de doeleinden van de Sov
jet-Unie. De Russen zouden met de
NAVO volgens Von Brentano hetzelfde
doen als met de Verenigde Naties.
De socialistische partijvoorzitter,
Ollenhauer, daarentegen zag in het
voorstel een nieuw bewijs dat de
Sovjet-Unie in hoge mate geïnteres
seerd zou zijn in een heropening van
het in Berlijn gesloten gesprek over
de wederzijdse veiligheid. Officieel
commentaar werd gisteravond in
Bonn nog niet gegeven.
Op 1 Mei gaat in het staatsbos ten
Zuiden van het plaatsje Lhee, ge
meente Dwingelo (Drente), de eer
ste paal in de grond voor de be
tonnen basis, waarop de grootste
radio-telescoop van het Europese
vaste land zal rusten. De plannen
daartoe zijn sinds 1946 ontwikkeld
door de stichting „Radiostraling
van Zon en Melkweg", in samen
werking met „Werkspoor" in Am
sterdam. Als alles meeloopt zal in 't
voorjaar van 1955 bij Dwingelo een
metalen zg. parabolische reflector
staan waarmee de radiogolven, die
verscheidene sterren (ook onze
zon) en delen van de „Melkweg"
uitzenden, kunnen worden „beluis
terd" en zelfs opgetekend.
DeDwingelose radio-telescoop zal
een doorsnede krijgen van 25 me
ter. De bekleding zal uit gaas be
staan. Men moet hem zien als een
ontzagwekkend grote antenne die
bevestigd zal worden aan een to
ren, welke op een ronde railbaan
kan draaien. „Onze" radiotelescoop
zal gelijkenis vertonen met de
reusachtige radio-telescoop door
snee 75 meter.' die bij Manches
ter in aanbouw is en welke verre
weg de grootste zal worden van de
gehele aarde. Het schetsje, hierbij
gereproduceerd, geeft een indruk
van de afmetingen van dit gewel
dige apparaat.
Wat willen de sterrenkundigen
met de radio-telescoop uitvoeren?
Men zou simpelweg kunnen antwoor
den: sterren bestuderen. Maar hoe?
Slechts weinige jaren geleden ont
dekte men, dat er sterren, steren-
groepen en ook „duistere" delen
van de Melkweg zijn, die radio
golven uitzenden. Het bleek moge
lijk, deze radiogolven op te van
gen, te versterken, te meten en te
registreren. Hoe dit gaat voert ons
te ver. De golflengten van die
radiogolven liggen in het gebied
tussen 1 cm en 10 meter. De astro
nomen hebben goede hoop met de
radio-telescopen méér van het cen
trum van onze „Melkweg" te we
ten te komen dan nu bekend is.
Ook andere geheimen van de kos
mos hopen zij er mee te kunnen
oplossen.
„KLACHTEN met betrekking tot de melksanering, de daarbij optre
dende onvrijheid voor de verbruiker, de prijsafspraken van slijters, het
waarschijnlijk misleiden van slijters om tot de sanering toe te treden,
kortom bet gehele complex der 200 aangevraagde of reeds geldende
saneringsregelen, hebben liet vermoeden doen ontstaan, dat zo niet alle,
dan toch e^n aanmerkelijk deel dezer regelingen in strijd met bet al
gemeen belang is. Aan de Commissie Bedrijfsregelingen is op korte
termijn in deze kwestie advies gevraagd. Daarna pas zal het mogelijk
zijïi de vraag te beantwoorden of, en zo ja, op welke wijze sanering van
de melkbezorging in liet algemene belang aanvaardbaar is. In gevallen,
waarin op grond van dringende redenen een onmiddellijke regeling
moet worden getroffen, zal het noodzakelijk zijn de „wet schorsing
bedrijfsregelingen" toe te passen.
De kracht van de laatste twee ont
ploffingen van waterstofhommen was
dubbel zo groot als men aanvankelijk
had verwacht. Men heeft echter de con
trole over de explosies niet verloren,
aldus de voorzitter van de Amerikaan
se commissie voor atoomenergie, Lewis
Strauss, in een verklaring, die hij gis
teren tijdens Eisenhowcrs persconferen
tie aflegde. Vergissingen bij het bereke
nen van de kracht der explosies zijn
overigens niet onverenigbaar met een
geheel nieuw wapen, aldus Strauss. De
aard van de H-bom is zodanig, dat de
bom zo groot kan worden gemaakt als
men wenst, of zo groot als de militaire
behoeften vereisen. De bom kan groot
genoeg worden om elke stad te vernie
tigen.
Op de vraag of de VS het einde van
de weg naar ontwikkeling van de vol
ledige kracht van de H-bom hebben
bereikt, zei Strauss: De uitslag van de
proeven heeft ons veel dichter gebracht
bij de dag, waarop de militaire eisen
kunnen worden bevredigd, zodat wij
in staat zijn ons krachtiger te wijden
aan de ontwikkeling van atoomener
gie voor vredesdoeleinden.
Over de verspreiding van de radio
activiteit hij de proeven zei hij, dat voor
zover hem bekend is, de verwondingen
van de 23 Japanse vissers geen gevolg
van radio-activiteit zijn doch van schei
kundige inwerking van door de ont
ploffing omgezette koraalstof. Intussen
komt uit Tokio het bericht, dat de des
kundigen van de universiteit aldaar
hebben aangetoond, dat twee Japanse
vissersboten, die ver buiten de gevaar
lijke zone van de H-bomexplosie. van
1 Maart in de Stille Oceaan visten,
werden besmet door radio-actieve sto.
Deze boten bevonden zich op een af
stand van twaalfhonderd en elfhonderd
km van het centrum der ontploffing.
Vernomen wordt, dat de Japanse mi
nister van Buitenlandse Zaken zich met
een verzoek heeft gewend tot de Ame
rikaanse ambassadeur, dat inhoudt o.a.
een vraag geen proeven te nemen ge
durende het visseizoen van November
tot Maart en of Japan voor het be„in
van een proef kan worden gewaar
schuwd.
Maandag zal Churchill in lager
huis een nadere regeringsverklaring af
lessen in verband met de H-bom.
Eisenhower heeft gisteren nog gezegd,
dat er enige kans bestaat, dat de Sov
jets zich gereed maken voor zakelijke
besprekingen over een plan voor in
ternationaal vredesgebruik van de
atoomenergie.
De Bertsen Aircraft Corporation
is gereed gekomen met een minia
tuur straalvliegtuig, dat zij de
Mid-jetgedoopt heeft. Het be
wonderenswaardige vliegtuigje
dat meer vergelijking toont met
een vliegende Hollander dan met
een echt vliegtuig, weegt slechts
46 kg en kan een snelheid ont
wikkelen van ruim 80 km per
uur. De bekende vrouwelijke
stuntpilote Betty Skelton zal het
toestelletje invliegen.
Aldus schrijft de minister van
Economische Zaken prof. mr J. Zijl
stra in een nota aan de Eerste Ka
mer. Beslissingen hierover zijn nog
niet genomen. In samenwerking met
de minister van Landbouw zullen op
korte termijn verscheidene andere
maatregelen, die er toe zullen bij
dragen een einde te maken aan het
„gesloten karakter" van de detailhan
del in melk, bevorderd worden.
De mogelijkheid zal moeten worden
geopend om, krachtens het standpunt
van „branche-vervaging" uit de mid
denstandsnota, flessenmelk te gaan
verkopen in kruidenierswinkels, die
aan te stellen technische eisen vol
doen. Het voorschrift van de bezor
gers-vergunningen zal zo spoedig mo
gelijk dienen te vervallen.
yOORTS overweegt de minister van
Landbouw de mogelijkheid om
naast gestandaardiseerde melk ook
consumptiemelk met hoger vetgehal
te in de handel te laten brengen. De
mogelijkheid van het slijten van melk
door houders van TBC-vrije stallen,
wier bedrijven aan wettelijke eisen
yoor melkdetailhandelsbedrijven vol
doen, wordt eveneens bestudeerd.
Zulks met name om de concurrentie-
mogelijkheid in verschillende platte
landsgemeenten te bevorderen.
De Franse regering heeft vanmorgen
vroeg bekend gemaakt, dat maarschalk
Alphonse Juin is ontheven van zijn
functies van vice-voorziter van de hoge
raad van de strijdkrachten en perma
nent adviseur der regering inzake de
nationale verdediging. Deze maatregel
is genomen wegens „gebrek aan mili
taire discipline" bij de maarschalk.
Maarschalk Juin was gisteravond om
zeven uur niet verschenen op een bij
eenkomst, die was vastgesteld in het
huis van premier Laniel. Juin zou daar
een berisping hebben verwacht wegens
zijn aanvallen op het voorgestelde Eu
ropese leger. Laniel en minister Pleven
hadden daarna een onderhoud met pre
sident Coty.
QP bruggen en andere daarvoor
klaarblijkelijk aangewezen plaatsen
zijn nu de bekende, als vroeger lelijke,
verkiezingsborden verschenen. Het is,
op enkele spreekbeurten van partij
mensen na. vrijwel het enige teken,
dat over drie weken verkiezingen wor
den gehouden. Voor het overig»
heerst op alle fronten volkomen rust.
Het Nederlandse volk heeft nimmer
behoefte gehad aan een felle verkie
zingsstrijd. Ons temperament weer
houdt ons in het algemeen van het
maken van een wilde propaganda,
waarover wij zo gaarne uit het buiten
land vernemen. Daar weet men inder
daad nog van polemiek en discussie,
waarin alle middelen van demagogie
kennelijk geoorloofd zijn.
In Nederland zetten we een paar
borden overeind, gaan verder nor
maal ons weegs en worden niet koud
of warm. Dit mag dan misschien een
bewijs zijn voor de rust, welke ons
leven kenmerkt; de vraag is of er
ook niet uit blijkt, dat tussen de
politiek en hare beoefenaren ener
zijds en het volk aan de andere kant
een kloof is gegroeid als gevolg van
het feit, dat politiek vakwerk is en de
gewone man tijd noch gelegenheid
kan vinden zich in alle problemen te
verdiepen. Om het anders uit te druk
ken: hoe verder de wereld verpoli
tiekt, des te geringer de belangstel
ling wordt bij diegenen, die als volk
in het politieke spel zijn betrokken.
Wij geloven dat dit een van de
kwaadste kanten van de democratie
is. Want wat moetert in feite politici,
indien zij bij de mensen geen inte
resse kunnen wekken voor werk, dat
in het belang van dat volk wordt ge
daan? Het is niet eenvoudig voor
deze kwestie een oplossing te vinden.
Maar zij zal gezocht moeten worden,
opdat de democratische gedachte le
vend blijft. De democratie bestaat
immers bij de gratie van het volk zelf.
Wellicht ook is het zo, dat de ge
beurtenissen in het buitenland zoveel
van onze aandacht opeisen, dat wij
ons met zaken van intern belang niet
langer intensief kunnen bezighouden.
Misschien ook heeft de mening post
gevat, dat Nederland nog maar nau
welijks iets in eigen zaken te zeggen
heeft, omdat zij steeds in het grote
internationale kader zijn gevat.
Niettemin menen wij er goed aan te
doen om redenen, welke wij vroeger
hebben uiteengezet, de aandacht te
vestigen op de electoire taak, welke
ons wacht. De politiek ligt be
slist niet zover af, als wij wel f7T
eens willen denken. U—
^JA een rustpoos van negentien dagen
heb1---! de troepen van de commu
nistische Vietminh Dinsdagavond een
nieuwe, zeer zware aanval geopend
op het Franse fort Dien Bien Phoe in
Indo-China. Het bergfort wordt door
12.000 man van de strijdkrachten der
In Frankrijk is gisteren een
van onderwijzers, leraren en
raren uitgebroken.
staking
hoogle-
Van de in totaal
230.000 nemen 207.000 onderwijskrach
ten aan de staking deel. Bijna vier
millioen scholieren en studenten zijn van
onderwijs verstoken. Naar de mening
van de stakers legt de overheid te
weinig aan het onderwijs ten koste.
Franse Unie o.I.v. kolonel De Castries,
die binnenkort tot generaal zal worden
bevorderd, verdedigd. Gisteren bij het
aanbreken van de dag hadden de op
standelingen na zes Franse tegenaan
vallen en zware bombarementen uit de
lucht, drie steunpunten aan de Ooste
lijke rand Van het Franse verdedigings-
gebied in handen. Sommige posities
verwisselden herhaalde malen van be
zetter. In de nacht van Dinsdag op
Woensdag verloor de vijand 1500 man
aan doden.
voortgeduurd en is nog zeer verward.
Uit het verloop van de slag werd ech
ter de conclusie getrokken, dat de toe
stand wel is verbeterd, maar nog zeer
kritiek is. Volgens de officiële berichten
beheersten de Fransen gisteravond de
toestand.
Alle beschikbare toestellen der Fran
se luchtmacht in Indo-China zijn in de
strijd geworpen tegen de Dien Bien
Phoe aanvallende Vietminh-troepen.
Vanuit het grote, Noordtonkinese vlieg
veld van de haven Haphong wordt een
ononderbroken „veerdienst" in de lucht
onderhouden op het strijdtoneel rond
om Dien Bien Phoe. „Heildivers", „Pri-
vateers", grote „B-26"-bommenwerpers,
„Dakota's" en „Packetts" zaaien dood
en verderf uit de lucht onder de aan
stormende vijandelijke infanterie, die
met raketten en brisant- en napalbom-
men wordt bestookt. De bemanningen
vliegen drie keer per dag heen en
weer tussen Haipong en het slagveld.
Elke halve minuut vertrekt een „Hell-
diver" uit Haipong naar het strijdto
neel.
Vietnam, de grootste der Indochinese
staten, koestert goede hoop, dat het te
gen half April volledige onafhankelijk
heid binnen de Franse Unie zal krij
gen. Op de huidige Frans-Vietnamese
besprekingen te Parijs heeft Frankrijk
reeds hierin toegestemd,
Sneeuwganzen, die op hun voorjaars
trek naar het Noorden vlogen, hebben
een noodlanding gemaakt op een mili
tair vliegveld in Massachusetts. De
oorzaqk was waarschijnlijk, dat zij met
een koud front in aanraking kwamen.
Proefvluchten konden twee uren lang
geen doorgang vinden. Tenslotte wer
den de ganzen opgejaagd door een
jeep, die op hen afreed.
