Eisenhower ziet geen redenen
voor zwaardere H-bom
Frankrijk vraagt extra hulp
voor strijd in Indo-China
Minnelijke regeling getroffen
in Berger grensaffaire
Vervaardiging van kobaltbom
thans technisch mogelijk
Een nieuwe explosie in Pacific
H-bom
Senator MacCarthy
gecorrigeerd
De Gaulle kant zich
tegen EVG
Schip op de Schelde
doorgebroken
Overdracht van drie
protectoraten
Luxemburgse Kamer
aanvaardt EVG
Vragen aan regering
over H-bom
Donderdag 8 'April 1954
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
79e Jaargang No. 1412
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Noren trainen onder Nelsons ogen
Frankrijk mach teloos
Eisenhower is pessimistisch over Genève
Rust in Dien Bien Phoe,
strijd aan Rode Rivier
Stond Duitser toch
in zijn recht?
WEERBERICHT
Twee meisjes verpletterd
onder rollende boomstam
Madurodam weer
geopend
Eis aan Engeland:
Malan dient motie in
Alle leven kan worden
uitgeroeid
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 6264
Den Helder
Postgironummei 449041
Telefoon 2345
ILD1SE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Jutterties")
tot 15 woordent1,—
elk woord meer 5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 6,45
per maand 2,15
bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.52
In Chatham (Engeland), zijn
Noorse artilleristen druk aan het
trainen om straks door hun be
hendigheid in het plaatsen en
transporteren van veldgeschut,
als eerste uit het Koninklijk tor
nooi te komen. De Noorse artille
risten in volle ren onder het
wakend oog van Nelsoti.
MIJ ZIJN geen militaire redenen bekend, waarom de Ver. Staten
thans nog krachtiger waterstofbommen zouden vervaardigen dan zij
nu reeds bezitten, heeft president Eisenhower gisteren op zijn weke
lijkse persconferentie verklaard. '/IIij zei dit naar aanleiding van de
vraag van een der aanwezige journalisten, of hij niet vreesde dal de
Sovjet-Unie nog krachtiger waterstofbommen zouden gaan vervaardi
gen dan Amerika thans reeds heeft. Aan zijn antwoord voegde hij nog
toe, dat hij geen enkele reden zag, waarom welk land ter wereld dan
ook nog krachtiger waterstofwapenen zou willen gaan maken. De
Amerikaanse atoomprocven blijven elkaar met doffe regelmaat op
volgen. Dinsdag is, zo is medegedeeld, opnieuw op het proefterrein in
de Stille Oceaan een bom tot ontploffing gebracht. Er is niet gezegd
of het weer een waterstofbom is geweest.
P)E PRESIDENT heeft zich ook uitge
sproken over de kwestie, die dezer
dagen in het Lagerhuis aan de orde is
geweest de vernietiging namelijk
van het deelgenootschap op het gebied
der atoomgeheimen, dat van 1943 tot
1948 tussen de Verenigde Staten en En
geland heeft bestaan. Er werd hem na
melijk gevraagd, of hij de herleving
„Wanneer Frankrijk het EVG-verdrag
onder Amerikaanse druk aanvaardt,
zal er een toestand van permanente
opstand ontstaan, welke verdediging
van het land onmogelijk zal maken,"
zo heeft generaal De Gauilc gisteren
verklaard op een persconferentie, de
eerste welke hij sinds lange tijd hield.
De generaal zeide, dat het verdrag
het land voor altijd van zijn zelfbe
schikkingsrecht zou beroven, het zijn
leger zou ontnemen, het afsnijden van
zijn overzeese gebieden en alle toe
gang tot het gebied der atoomwapenen
verhinderen. Het Amerikaanse opper
bevel zou beslissen op welke wijze
Frankrijk zou worden verdedigd en
of het zou worden verdedigd, aldus de
generaal.
De Gaulle bleek er allerminst van
overtuigd te zijn, dat Amerika zijn
Europese politiek fundamenteel zou
herzien, indien Frankrijk het verdrag
niet zou aanvaarden. Hij meende in
tegendeel, dat de Verenigde Staten
zich bij het feit zouden neerleggen.
Ook verklaarde hij zich volkomen
accoord met de wijze, waarop maar
schalk Juin zich tegen het EVG-ver
drag had gekeerd.
pRANKRIJK heeft de Verenigde Staten dringend verzocht om meer
hulp voor de oorlog in Indo-China. Het verlangt niet alleen vlieg
tuigen, doch ook ander materieel voor de luchtmacht. Reeds hebben
de Verenigde Staten een aantal bommenwerpers van het type B-26
verzonden, die gisteren op een vliegveld in het strijdgebied zijn aan
gekomen. Parijs wil echter vliegtuigen van een nog zwaarder type ont
vangen, teneinde Dien Bien Phoe naar behoren te kunnen bevoorraden.
Verwacht wordt, dat premier Laniel uiterlijk Vrijdag in de Nationale
Vergadering een verklaring over de toestand in Indo-China zal afleggen,
De regering is nog verdeeld ten aanzien van Dulles' voorstel aangaande
een waarschuwing van vijf landen aan| communistisch China.
P)E KANSEN dat op de conferentie
over het Verre Oosten te Genève
door onderhandelingen een regeling
voor de kwestie-Indo-China zou kunnen
worden verkregen, zijn allerminst groot,
heeft de Amerikaanse president Eisen
hower op zijn wekelijkse persconferen
tie verklaard. Hij heeft er aan toe ge
voegd dat de Verenigde Staten zo ver
zullen gaan als met een omzichtige po
litiek te verenigen is met hun pogingen,
om door onderhandelingen een oplos
sing of een regeling voor allerlei we
reldproblemen te verkrijgen. Elk ac
coord zal tevens moeten vermelden, op
welke wijze zo nodig naleving zal kun-
Tussen de gemeente Bergen en dc
Duitse grensboer Schabrucker is een
minnelijke regeling getroffen inzake
het gebruik van bepaalde landerijen,
waarover zoals bekend is vorige week
twist is ontstaan. Er is toen een woor
denwisseling ontstaan tussen S. en de
Nederlandse landbouwer K. uit Bergen,
waarbij de rijkspolitie tussenbeide
moest komen. De Duitser alsmede
diens 73-jarige vader werden door de
politieman W. met een gummistok ge
slagen, toen ze het bevel tot ontruiming
van het perceel naar zijn mening niet
snel genoeg opvolgden. Gebleken is
echter, dat liet op zijn minst twijfel
achtig is. wie hier het recht aan zijn
zijde heeft.
Sch. heeft bij vonnis 27 ha zoge
naamd tractaatland van de Raad voor
Rechtsherstel in eigendom teruggekre
gen. De executie van dit vonnis werd
echter opgeschort, totdat uitspraak zou
zün gedaan over een schadevergoe-
dingseis, die de gemeente Bergen had
Verwachting tot hedenavond:
DROOG
Wisselend bewolkt en droog weer.
Dezelfde temperaturen als giste
ren. Matige tot zwakke wind uit
uiteenlopende richtingen.
Vrijdag: Zon op 5.59, onder 19.26
Maan op 9.52, onder 2.16
ingediend voor de verbetering van deze
grond. Hierdoor konden de landbou
wers, die de gronden van de gemeente
Bergen hadden gepacht, hun werk
voortzetten. De pachter Jacobs zag ech
ter af van zijn rechten op de pacht van
5 ha en deed hiervan aan Sch. en aan
de gemeente mededeling. Sch. stelde
zich op het standpunt, dat hij nu in zijn
volledige eigendomsrechten kon treden.
De gemeente beschouwde zich echter
gerechtigd de grond opnieuw te ver
pachten en deed zulks aan de land
bouwer K. Zo ontstond het conflict.
Om de zaak niet verder op de spits te
drijven zijn beide partijen nu tot een
overeenstemming gekomen. Van de 5
ha gaat Sch. er twee bewerken, de
overige 3 ha zullen nog drie jaar ter
beschikking van een Siebengewaldse
pachter worden gesteld. Voorts verna
men wij, dat tegen de politieman W.
geen aanklacht wegens mishandeling
zal worden ingediend. Sch. is in het
bezit van de nodige papieren, die hem
machtigen zijn in Nederland gelegen
land te bewerken, zodat hij zich op
legale wijze in Nederland ophield.
Een Dinsdag in het Nauw van Bath
op de Schelde gestrande Italiaanse
vrachtboot, de „Francesco", is gister
nacht in tweeën gebroken. De in het
werk gestelde pogingen om het schip
vlot te trekken, hadden geen succes
gehad.
De twee delen van het schip zijn nog
met elkaar verbonden en er bestaat
voorlopig niet het minste gevaar voor
de bemanning die dan ook aan boord
is gebleven.
nen worden afgedwongen. De Verenig
de Staten zullen niet slechts op woor
den vertrouwen.
Eisenhower verklaarde, dat de alge
hele verovering van Indo-China door de
communisten het begin zou zijn van een
proces van ontbinding, dat voor alle
staten de ernstigste gevolgen zou heb
ben. Het gehele Amerikaanse defensie
stelsel voor de Westelijke Pacific zou
er door worden ondermijnd.
Voorts plaatste de president zich vol
ledig achter de verklaring van Foster
Dulles, waarin hij China waarschuwde
tegen deelneming aan de oorlog in Indo-
China.
Rondom Dien Bien Phoe is het nu al
een paar dagen rustig geweest. De Fran
sen hebben hun stellingen kunnen her-
stelllen en versterken en nieuwe een
heden parachutisten kunnen aanvoeren.
Daarentegen wordt er nu weer hard
gevochten in de delta van de Rode Ri
vier, met name langs de weg van Hanoi
tot Haiphong. De opstandelingen heb
ben hier enige posten veroverd, waar
uit ze later zijn verdreven. Ze trekken
hier thans ettelijke duizenden man
schappen bijeen.
Door grote verkopen zijn de noterin
gen van vele belangrijke aandelen op de
Newyorkse effectenbeurs Dinsdag met 1
a 3 dollar gedaald. Tot de meest getroffen
fondsen behoorden Douglas Aircraft, Uni
ted States Steel, Goodrich, Du Pont en
de Standard Oil of New Jersey.
van dit deelgenootschap mogelijk of
verstandig zou achten. Eisenhower wees
toen op de beperkingen, welke de wet
op de atoomenergie de regering oplegt.
Deze beperkende bepalingen, aldus de
president, zijn destijds uitgevaardigd,
toen men meende dat de Verenigde Sta
ten hun geheimen aangaande de ver
vaardiging van atoomwapenen zouden
kunnen bewaren. Vanzelfsprekend is
dfeze mening door de latere Ontwikke
ling achterhaald, maar ik zou niet kun
nen zeggen, aldus de president, welk
deel van onze gegevens thans reeds ter
beschikking van onze bondgenoten zou
kunnen worden gesteld. Eisenhower
wees er in dit verband op, dat hij reeds
enige wijzigingen in de wet op de
atoomenergie had .voorgesteld, welke
uitwisseling mogelijk maken van die
inlichtingen, welke nodig zouden zijn
voor de opstelling van plannen voor de
Westerse verdediging of voor het voe
ren van een orlog, indien deze zou uit
breken.
Eisenhower heeft voorts van de ge
legenheid gebruik gemaakt, om enige
beweringen van senator MacCarthy
recht te zetten. De senator heeft zich
namelijk Dinsdagavond in een televisie
uitzending gekeerd tegen de commen
tator Edward Murrow en in de loop
van zijn betoog de vraag gesteld: „Als
er geen communisten in de regering zit
ten, waarom stelden wij dan ons onder
zoek op het gebied van de waterstof
bom anderhalf jaar uit, hoewel le or
ganen van onze geheime dienst dag in
dag uit meldden, dat de Russen met
kracht hun onderzoek voortzetten?"
Meivin Price, een democratisch lid van
de commissie voor atoomenergie, noem
de deze beschuldiging volmaakt be
lachelijk. Eisenhower heeft hieraan toe
gevoegd, dat hij in zeer nauw contact
staat met de voorzitter der commissie,
Lewis Strauss en dat deze hem nooit
iets over zulk een uitstel heeft verteld.
Twee meisjes van 9 jaar zijn gister
middag op tragische wijze om het le
ven gekomen, toen zij aan het spelen
waren bij een stapel bomen die langs
de straat in Drunen lagen.
Voor een houtverwerkende fabriek
te Drunen lag langs de straat een
stapel bomen, waarvan de bovenste
boom, die 1300 kg zwaar was, los lag.
Spelende kinderen gebruikten deze
boom als wip. Plotseling raakte de
boom aan het rollen. Twee meisjes
kwamen eronder terecht. Zij werden
vrijwel onherkenbaar verminkt. De
slachtoffertjes waren M. van Rooy en
M. van der Zanden. Zij woonden vlak
bij de plaats waar het ongeval ge
schiedde.
Een derde meisje liep vermoedelijk
een hersenschudding en schrammen op.
De moeder van dit meisje zag het
ongeluk gebeuren. De andere kinderen,
die nog bijtijds konden vluchten, kwa
men met de schrik vrij.
Gistermiddag is in Den Haag de
miniatuurstad Madurodam weer
officieel geopend. De burgemees
ter van Den Haag, mr F. M. A.
Schokking, moest gehurkt met
een sleutel de opening verrichten
onder het wakend oog van de
loco-burgemeester van Maduro
dam Rolf Simon van Leeuwen.
Dr Daniël Malan, de Zuidafrikaanse
premier, zal Maandag in de Volks
raad een motie indienen waarin de
overdracht van de Britse protectoraten
Basoetoland, Beetsjoenaland en Swa
ziland aan Zuid-Afrika wordt geëist.
Gevraagd zal worden om hervatting
van de onderhandelingen met Enge
land over de overdracht van de drie
gebieden, die, naar Malan Woensdag
zei, „zo spoedig mogelijk moet plaats
vinden". Hij heeft deze eis reeds eer
der gesteld.
Basoetoland is geheel omsloten door
Zuidafrikaans gebied, Beets.joearialand
en Swaziland grotendeels. Van de drie
protectoraten heeft slechts Swaziland
enige betekenis.
In de drie gebieden wonen onge
veer een millioen inheemsen. Zij wor
den bestuurd door hoge commissaris
sen.
Het Luxemburgse parlement heeft
gisteravond met 45 tegen vier stemmen
het verdrag inzake de Europese Ver
dedigingsgemeenschap goedgekeurd.
Het debat duurde slechts één dag.
Alleen de communisten stemden tegen.
Het parlement bestaat uit één kamer.
Te New Delhi zijn twee verdragen ge
tekend, volgens welke India ruim vijf mil
lioen dollar van Amerika zal ontvangen
voor transportwezen en gezondheidszorg.
£)e ontploffing van de H-bom met haar
oncontroleerbare gevolgen houdt ge
lukkig nog altijd de gemoederen in be
weging. De mensen hebben weliswaar
steeds in hoge mate een afschuw gehad
van vernietigende oorlogsmiddelen,
maar wij hebben niet altijd de indruk
gekregen, dat de leiders der mensheid
er hetzelfde over dachten. Misschien is
er nu een sprankje hoop, dat ook de
hoogsten in de wereld inzien, dat het
de goden verzoeken is, indien men
speelt met krachten, welke men klaar
blijkelijk nog niet in de hand kan hou
den.
Want het afschuwelijke van de moder-
ste uitvindingen is niet, dat de geleer
den deze ontdekkingen hebben gedaan,
maar dat zij in handen kunnen raken
van mensen, wier gevoel voor verant
woordelijkheid geen gelijke tred houdt
met hun macht. Eisenhower heeft in
een grote rede gezegd, dat de Verenigde
Staten deze bom nimmer als eerste zul
len gebruiken. Churchill heeft ver
klaard, dat de ontploffing van de H-
bom een goede waarborg voor het be
houd van de vrede is. Wij zouden beide
uitlatingen van grote mannen zo graag
onvoorwaardelijk willen geloven, maar
wij kunnen het niet, omdat zij niet de
enigen zijn, die het lot van de wereld
in handen hebben. Er zijn tenslotte in
het jongste verleden oorlogen begon
nen om een enkel revolverschot en er
ontstaan tussen mensen dagelijks diepe
onenigheden over kleinigheden, alleen
omdat men inderhaast vergeet dat niets
zo belangrijk is dan naar elkander te
luisteren en goede trouw te veronder
stellen.
De ramp van onze tijd is, dat wellicht
nimmer zulk een algemeen vernieti
gend oordeel over oorlog onder de men
sen leefde, maar dat niettemin de drei
ging nog niet kan worden uitgebannen.
Precies om deze reden leeft de mens
heid op de rand van haar zenuwen. La
ten we toch vooral, niettegenstaande de
plechtigste verklaringen, goed voor
ogen houden, dat een bom nooit een
bouwsteen voor de vrede kan zijn, om
dat iedere bom tot doel heeft te ont
ploffen. En wie is er, die op zulk een
fundament een hechte toekomst wenst
op te richten? Wij geloven, dat ons ver
stand en ons gevoel ons tot het inzicht
zullen moeten brengen, dat wij volko
men op de verkeerde weg zijn. Als het
puin er eenmaal ligt, betekent dit de
grote finale.
Om met Roland Holst te spreken
„puin is niet nieuw". Puin kan
zelfs nimmer vernieuwing be- I I
tekenen.
JJEN NIEUWE chemische samenstel
ling, die een ommekeer gebracht
heeft in de vervaardiging van de wa
terstofbom, maakt thans de vervaar
diging van de kobaltbom ook mogelijk,
aldus heeft de natuurwetenschappelijke
redacteur Wiliam L. Laurence in de
New-York Times geschreven.
De kobaltbom, het meest gevreesde
wapen, is een waterstofbom van het
type, dat met veel succes op 1 Maart
en 26 Maart in de Stille Zuidzee tot
ontploffing is gebracht. Alleen het
omhulsel dat bij de waterstofbom van
staal is en bij de explosie slechts ma
tig radio-actief wordt, wanneer het in
een dampwolk overgaat, zou van ko-
balstaal moeten zijn. Dit verandert bij
de ontploffing in een dodelijke radio
actieve wolk, welke straling 320 maal
zo krachtig is als die van radium. De
ze wolk kan door de wind over dui-
g|
zenden kilometers worden meegevoerd
en alle leven op haar weg vernietigen.
Laurence zegt, dat men reeds enige
tijd wist, dat van een waterstofbom
een kobaltbom gemaakt kon worden
door het stalen omhulsel door een van
kobaltstaal te vervangen.
Men zou kobaltbommen van elk ge
wenst gewicht kunnen vervaardigen.
Een kobaltbom zou bijvoorbeeld zeven
en-half ton radio-actief kobalt kunnen
voortbrengen, gelijkwaardig aan twee
en een kwart millioen kilogram ra
dium. Een dergelijk type bom be
doelde professor Einstein, toen hij
in 1950 zei dat het technisch mogelijk
zou kunnen worden de atmosfeer met
radio-activiteit te vergiftigen en alle
leven op aarde te vernietigen. De ge
slaagde proefnemingen in de Stille Oce
aan hebben de voorspelling van pro
fessor Einstein tot een bestaande mo
gelijkheid gemaakt, aldus William
Laurence in de „New-York Times".
Het Tweede Kamerlid, de heer De
Kadt heeft aan de minister van Bui
tenlandse Zaken en de minister zon
der portefeuille de volgende schrifte
lijke vragen gesteld:
1. Zijn de ministers niet van me
ning, dat stappen van Nederlandse
zijde gewenst zijn, opdat in de situatie,
die in de wereld is ontstaan door de
aanwezigheid van de waterstofbom en
de daardoor gebleken beangstigende
aspecten, der moderne technische ont
wikkeling een uitweg worde ge
vonden?
2. Zijn de ministers niet van oor
deel, dat, zolang geen oplossing is ge
vonden, die vrijheid en vrede in de
wereld waarborgen, het, hoe betreu
renswaardig ook, niet tot een verant
woorde politiek behoort te ijveren
voor eenzijdige stopzetting van de ex
perimenten met de waterstofbom?
3. Zijn de ministers niet van me
ning, dat het opnieuw bijeenkomen
van de ontwapeningscommissie van de
Verenigde Naties ondanks het feit,
dat deze commissie er in het verleden,
door tegenwerking van Russische kant,
niet in geslaagd is tot een gecontro
leerde ontwapening te komen toch
moet worden beschouwd als een begin
van verdere pogingen om, internatio
naal en in gezaghebbend verband, tot
een bevredigende oplossing te komen?
4. Kunnen de ministers mededelen,
of van Nederlandse zijde nog andere
stappen zijn ondernomen dan de hier
boven bedoelde of suggesties zijn ge
daan?