BRYLCREEM
Gunstige bedrijfsresultaten in 1953
De Tweede Kamer behandelde
administratieve rechtspraak
Ü)Uter
Minister van Financiën mag
f 1.400.000.000 lenen
De consolidatie van schatkistpapier komt
in handen van de banken
Leningen werden
goedgekeurd
Een stroom van jaarverslagen
De concurrentiestrijd zwaar en opvoering
van productiviteit blijft parool
Philips maakte in '53
een winst van
f 87.547.000
Belangrijk resultaat van
vrijwillige samen werking
Voor de lichting 1954
Aantal onderwijzers
niet in militaire
dienst
IN zijn verdediging van het ontwerp
de haarcrème die betere haarverzorging
mogelijk maakt!
OMDAT Brylcreem waardevolle
haarvoedende stoffen en zuivere
natuurlijke oliën bevat.
OMDAT Brylcreem het haar
natuurlgk-zacht en glanzend
maakt.
OMDAT Brylcreem niet
plakkerig, niet vettig is
en daardoor smetteloze haar
verzorging waarborgt.
Vertrouwen in jaar 1954
Wetsontwerp werd goedgekeurd
Overheid en algemeen
belang zijn er mee
gediend
De wet op buitengewoon
pensioen 1940-1945
Herstel door stormvloed
getroffen scholen
bleekt
DONDERDAG 29 APRIL 1954
(Van onze parlementaire redacetur)
DE minister van Financiën wil 1.400.000.000.-, of wel veertien hon-
derd milhoen gulden, lenen. Daar kan hij dan zo weer het een en
ander mee doen, is men geneigd te zeggen. Maar de heer v. d. Kieft
heeft voor het bedrag een zeer speciale bestemming, waarover hij
vooraf uitvoerig met de mensen in de geldwereld overleg gepleegd
heeft. Het bedrag is namelijk bestemd voor de consolidatie van vlot
tende schuld door omzetting van een gedeelte van het zich bij het
bankwezen bevindende schatkistpapier in langer lopende schatkist-
certificaten, die binnen de kring van het bankwezen zullen worden
aangehouden. Aangezien minister v. d. Kieft niet op eigen houtje kan
gaan vragen, of men hem een tijdje veertien honderd millioen gulden
wil voorschieten, diende hij een wetsontwerp bij de Tweede Kamer in,
waarin hij verzoekt hem een machtiging tot het aangaan van de lening
te verstrekken. Gistermiddag heeft de Kamer dit wetsontwerp beh
deld en aanvaard.
DEEDS bij de schriftelijke voorberei
ding was gebleken, dat de leden
vrij algemeen van oordeel waren, dat
de maatregel in een gezonde monetaire
politiek past. Als gevolg van de infla
toire financiering van de overheids-
huishouding tijdens de oorlog is de
geldmarkt in ons land in een labiele
positie komen te verkeren. Deze labi
liteit wordt in de eerste plaats veroor
zaakt door de relatief grote omvang
van het bedrag aan uitstaand schat
kistpapier. (De uitgifte van kortlopend
schatkistpapier door de overheid heeft
de bedoeling geld te lenen om in een
tijdelijke behoefte aan kasgeld te voor
zien).
Op 31 December 1953 beliep het bij
anderen dan de Nederlandsche Bank
uitstaande schatkistpapier een bedrag
van 4582,6 millioen, waarvan zich een
bedrag van bijna 3500 millioen in han
den bevond van de gezamenlijke han
delsbanken en landbouwcredietbanken.
Dit brengt een hogere liquiteitsgraad'
van het bankwezen mee, dan nodig en
gewenst is. Wel schept de „Wet toe
zicht credietwezen" de mogelijkheid
tegen monetair ongewenste ontwikke
lingen maatregelen te nemen, doch de
minister meende, dat hij niettemin de
plicht had om langs de weg van vrij
willige consolidatie er is overleg ge
pleegd tussen de Nederlandsche Bank
enerzijds en de bestuurders van de Ne
derlandse Bankiersvereniging en van
de centrales der landbouwcredietban
ken anderzijds de monetaire geva
ren te beperken.
Een tweede verschijnsel, dat in de
laatste tijd tot de labiliteit van de geld
marktontwikkeling heeft bijgedragen,
is de ruimte op de geldmarkt, die moet.
worden toegeschreven aan de aanwas
van de Nederlandse deviezenreserves.
Minister was Kamer vóór
"pENEINDE tot het door hem beoogde
doel te komen, zal de minister van
Fina ;ën verschillende regelingen
treffen. Daartoe behoort het aangaan
van de geldleningen tot een gezamen
lijk bedrag van ten hoogste 1400 mil
lioen gulden. De onzekerheid op de
geldmarkt duurt echter al enige tijd
voort. Daarom heeft de bewindsman
de consolidatie transactie reeds, ondej
voorbehoud van machtiging bij de wet,
uitgevoerd door de uitgifte van bij
zondere 2 3/4 pet. vijfjarige schatkist
biljetten tot een bedrag van 1200 mil
lioen, die in schatkistcertificaten kun
nen worden omgewisseld.
De Tweede Kamer heeft de minister
de door hem verlangde machtiging
verleend, zij het na enige discussie
vooraf. Zo vroeg mr Van Leeuwen
(VVD), of de beschikkingen, die met
het bankwezen werden getroffen om
trent het houden van kasreserves, niet
evenzeer toepasselijk dienen te zijn ten
opzichte van de Postgirodienst. Hij
meende, dat deze vraag gerechtvaar
digd was, omdat de schikkingen een
uitvloeisel zijn van het feit, dat de
handelsbanken geldinstituten zijn in
die zin, dat de hun in rekening-cou
rant toevertrouwde middelen geldfun-
tie hebben en dat dezelfde ratio ook
geldt voor de Postgirodienst.
De heer v. d. Wetering (C.H.) be
twijfelde, of er wel sprake is van vol-
Teneinde in zo ruim mogelijke mate
tegemoet te komen aan de moeilijkhe
den, veroorzaakt door het tekort ?_an
leerkrachten bij het lager onderwijs,
heeft de minister van Oorlog en van
Marine nader bepaald, dat aan alle
dienstplichtige onderwijzers, die in
1954 nog voor eerste oefening in wer
kelijke dienst moeten komen v00^
zover zij een betrekking vervullen of
gaan vervullen bij een school, waarbij
zij als onmisbaar worden aangemerkt
vrijstelling van dienst als gewoon
dienstplichtige zal worden verleend.
De onmisbaarheid bij de school zal
worden beoordeeld in overleg met de
minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen.
De vrijstelling zal ophouden te gel
den, zodra de onderwijzer de school
verlaat ten behoeve waarvan hem vrij
stelling is verleend.
Door deze maatregel zal worden be
reikt, dat behalve de ongeveer 300
onderwijzers, die in de loop van dit
jaar, wegens beëindiging van hun eer
ste oefening, ter beschikking van iet
onderwijs kunnen komen, ook nog
ongeveer 400 500 onderwijzers door
vrijstelling van militaire dienst _voor
het onderwijs behouden zullen blijven.
Aanvragen om vrijstelling kunnen
worden ingediend bij de burgemees
ters, zodra de onderwijzer een oproe
ping om in militaire dienst te komen,
zal hebben ontvangen.
ledige vrijwilligheid en meende voorts,
dat hier eigenlijk sprake is van een
verkapte lening ter delging van vlot
tende schuld.
De minister smaakte het genoegen
zijn wetsontwerp, ondanks deze lichte
critiek zonder hoofdelijke stemming
aangenomen te krijgen. Dat bezorgde
hem zelfs een gelukwens van de waar
nemende voorzitter, prof. Gerbrandy,
die er zijn eigen, prettige manier van
presideren op nahoudt.
Theoretisch gelijk
erkende de bewindsman,, dat mrVan
Leeuwen theoretisch wel ongeveer ge
lijk heeft. In de practijk is echter de
noodzaak van een sterke uitbreiding
van het girale geld gebleken.
Tegenover de heer v. d. Wetering
merkte hij op, dat van een zachte
dwang geen sprake is geweest. Inte
gendeel: in bankierskringen waardeert
men juist de wijze van vrijwillige sa
menwerking. Wellicht is dit zelfs de
eerste keer zo voegde de heer v. d.
Kieft er niet zonder trots aan toe
dat op financieel gebied het vrijwillig
overleg tot zulke belangrijke resulta
ten heeft geleid.
(Advertentie, Ing. Med.)
Dat hier sprake is van een lening ter
delging van vlottende schuld ontkende
de minister. De bedoeling is consoli
datie van een gedeelte van het schat
kistpapier in handen van de banken.
(Van onze parlementaire redacteur)
Op voorstel van de Commissie voor
de Rijksuitgaven nam de Tweede Ka
mer in haar vergadering van gisteren
voor kennisgeving aan de rekening
van ontvangst en uitgaaf der 3% pet.
geldlening ten laste van het Rijk, uit
gegeven krachtens de leningwet 1953
(3% pet. lening 1953 II) en de reke
ning van het Fonds van de Consignatie
kas over het jaar 1952.
Massage met
BRYLCREEM
bestrijdt roosvorming
maakt droog haar
weer vitaal
Ceunty Ptrfumery Co. Ltd., Stanmore, England lmp. ]acq. Mot Jr„ Amsterdam
(Advertentie, Ing. Med.)
HOEWEL het bedrijfsleven in 1953
in het algemeen zeer gunstige
resultaten heeft geboekt, blijkt uit
verschillende verslagen toch ook,
dat de concurrentiestrijd zwaar is.
Opvoering van de productiviteit
blijft dan ook het parool, waarbij
evenwel bijna steeds investeringen
van betekenis gemoeid zijn, die de
tendenz hebben de dividenden te
drukken daar een zo snel mogelijke
afschrijving hierop gewenst blijft.
Dat verlaging van de winst niet
steeds onmiddellijk tot dividend
verlaging behoeft te leiden, is een
gunstig teken ten aanzien van hel
vertrouwen dat ondernemers in de
ontwikkeling voor het jaar 1951
hebben.
Voor de Vereenigde Nederlandsche
Rubberfabreiken bracht het jaar 1953
een bijkans verdubbelde winst: een
exploitatiesolda van f4.8 millioen (te
gen f2.5 millioen in '52) na f 1,8 mil
lioen gereserveerd te hebben voor be
lastingen en pensioenverplichtingen.
Naast normale afschrijvingen ten be
drage van 9 ton wordt nog eens f 1,4
millioen extra afgeschreven. Het kapi
taal der N.V. bedraagt f 3,8 millioen en
de reserves worden dit jaar verhoogd
tot een bedrag dat het kapitaal nog
enigszins overschrijdt. De aandeelhou
ders profiteren van de gunstige resul
taten door een dividenduitkering van
12 tegen 9 over 1952. Door verla
ging van de kostprijs als gevolg van
opvoering van de productiviteit alsook
van een verlaging van de grondstoffen-
prijzen en verhoging van de afzet,
konden de winstmarges wederom ver
beteren. Ondanks de loonsverhoging en
DE Tweede Kamer heeft gistermiddag een begin gemaakt met de
behandeling van de wetsontwerpen inzake administratieve rechtspraak
bedrijfsorganisatie en betreffende tuchtrechtspraak bedrijfsorganisatie.
In het eerste ontwerp worden regelen gegeven omtrent het beroep
tegen besluiten en handelingen van publiekrechtelijke bedrijfsorgani
saties. Dit beroep kan worden ingesteld bij een nieuw college. Het
wordt belast met de administratieve rechtspraak. Het oordeelt met
kamers van vijf leden, van wie twee bijzondere leden. Het college is
o-evestigd te Den Haag, de kamers kunnen ook elders zitting houden.
De gewone en plaatsvervangende leden worden benoemd voor het
leven, de bijzondere leden voor de tijd van vier jaren. De tuchtrechte
lijke maatregelen worden gevormd door: berisping, geldboete en
openbaarmaking van de tuchtbeschikking op kosten van de veroor
deelde. Tegen tuchtbeschikkingen zal beroep kunnen worden ingesteld
bij het College van Beroep voor het Bedrijfsleven.
De minister is van mening, dat de
overheid en het algemeen belang er
mede zijn gediend. Er is geen sprake
van, dat er sprake zou zijn geweest
van zachte drang, zoals door de heer
Van de Wetering was verondersteld
H?t ontwerp komt -gemoet aan de
gewijzigde situatie van het bankwe
zen" zo betoogde minister Van de
Kieft die bovendien opmerkte dat er
een grotere mogelijkheid voor verrui
ming van het internationale betalings-
verkeer door ontstaat. Na re- en du
pliek werd het ontwerp z.h.st. goed-
geekurd.
Rij de algemene beschouwingen over
beide wetsontwerpen betoogde de
heer Oud (VVD) dat er wel eens moei
lijkheden kunnen ontstaan met de
grondwettelijke voorschriften. Spreker
vroeg zich af, of de grondwet de be
noeming van bijzondere leden van
het College van Beroep voor het be
drijfsleven toelaat. Hij achtte deze op
vatting in strijd met de grondwet. De
heer N. van den Heuvel (KVP) be
pleitte de wenselijkheid va een deug
delijker bezwaarschriftprocedure. Zijns
inziens is het juist, dat de regeling de
tuchtrechtspraak zoveel mogelijk wil
overlaten aan de lichamen. Na verloop
van tijd dient de minister te bezien, of
e, niet meer waarborgen in de wet
moeten - rden verankerd. Mejuffrouw
Zeelenberg (PvdA) achtte het gewenst,
dat beide ontwerpen als sluitstuk voor
de bedrijfsorganisatie nog deze maand
door de Kamer worden aanvaard. Bij
de uitbreiding der werkzaamheden
meende zij, dat niet moest worden
overgegaan tot de vorming van nieu
we Kamers. Een tweede college zou
dan moeten ingesteld. De heer Lemaire
(KNT' kon geen bewondering hebben
voor het ontnemen van rechtsgevolgen
aan uitspraken. De minister van Justi
tie zal vandaag antwoorden.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp inzake de verhoging
met een '.oeslag van de pensioenen
krachtens de wet buitengewoon pen
sioen 19401945.
Aan de memorie van toelichting is
het volgende ontleend: In het kader
van de door de regering voorgestelde
maatregelen met betrekking tot de
huurverhoging per 1 Januari 1954 en
de opheffing per die datum van de In
1951 aanvaarde consumptiebeperking
achten de ministers van Financiën a.i.,
van Maatschappelijk Werk en van Soci
ale Zaken en Volksgezondheid het
wenselijk mede voor de gepension-
neerden krachtens de wet buitenge
woon pensioen 19401945 een voorzie
ning te treffen.
De kosten van het onderhavige voor
stel worden geraamd op circa f450.000.
(Van onze parlementaire redacteur)
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft gisteren aan
de Tweede Kamer een wetsontwerp
voorgelegd, dat de regeling voor de
herbouw of het herstel van door oor
logsschade getroffen schoolgebouwen
voor lager onderwijs, welke regeling in
1948 in de Lager-onderwijswet 1920 is
opgenomen, ook van toepassing ver
klaart op de door de stormschade ge
troffen schoolgebouwen voor lager on
derwijs.
De Tweede Kamer vond het wets
ontwerp zo redelijk, dat zij er zonder
discussie en zonder hoofdelijke stem
ming haar goedkeuring aan hechtte.
lagere verkoopprijzen meent de direc
tie dank zij de verlaging van de kost
prijzen de gang van zaken in 1954 met
vertrouwen tegemoet te kunnen zien.
Koers 27.4 202
De Koninklijke Nederlandsche Grof
smederij boekte wederom een hoger
saldo bedrijfsrekening dan verleden
jaar nl. f 1,63 millioen tegen f 1,45 mil
lioen in '52. Fiscus en reserveringen
eisten ook hogere bedragen zodat een
zelfde dividend van 8 op de gewone
aandelen beschikbaar is. De omzet
steeg belangrijk hoewel de buitenland
se concurrentie zich meer deed gevoe
len. Om deze het hoofd te kunnen bie
den, eist verbetering van werkmetho
den en van bedrijfsuitrusting de bijzon
dere aandacht. Voor 1954 is reeds voor
de meeste afdelingen een volledige be
zetting gewaarborgd. Ook voor de vol
gende jaren zijn reeds opdrachten in
bezit. In de loop van het jaar is de
concurrentiepositie ten opzichte van
het buitenland versterkt als gevolg van
prijsverlagingen van materialen, zodat
ook de prijzen van gerede producten
lager gesteld konden worden. De aan
delen noteerden op 27.4 143
De Twentsche Kabelfabriek behaal
de een exploitatiewinst van f 1,8 mil
lioen, iets hoger dan over '52. Het di
vidend wordt gehandhaafd op 12 De
directie noemt het afgelopen Jaar een
zeer goed jaar en het bedrijf was voor
al in de tweede helft van 1953 zeer
goed van orders voorzien. De concur
rentie op de exportmarkt is groot
maar de maatcshappij is momenteel
ruim van orders voorzien. Koers 27.4
272L.
Het resultaat over 1953 van de Ne
derlandsche Kabel Fabriek is evenwel
zeer teleurstellend geweest temeer om
dat in een publicatie van Juli '53 de
indruk werd bevestigd dat de uitkom
sten vermoedelijk niet onbevredigend
zouden zijn. Een teruggang van het
saldo der exploitatierekening van f 16,3
millioen tot 10,7 millioen is werkelijk
geen resultaat om bevredigend te noe
men, in het bijzonder ook in vergelij
king tot het cijfer van 1951 toen f 19,4
millioen geboekt werd. Sedert 1945
werd circa f 60 millioen geïnvesteerd en
f 54 millioen afgeschreven, hetgeen de
vennootschap zonder twijfel heeft ver
sterkt doch nu blijkt dat de winstcapa
citeit teruglopende is, zal bij gelijk
blijvende resultaten slechts een verla
ging van de afschrijvingen een hoger
dividend mogelijk maken. Zoals ge
meld wordt 8% uitgekeerd (v.j. 9'/a
alsmede 2Vj °/o uit de dividendreserve,
die in 1952 werd gevormd in verband
met de dividendstop. De aandelen daal
den verder tot 205%
De Internationale Gewapend Beton
Maatschappij was in 1953 minder ruim
van werken voorzien dan in het vorige
boekjaar. De brutowinst is dan ook ge
daald van f 1,9 tot f 1 millioen. Doordat
belangrijk minder gereserveerd behoef
de te worden voor belastingen en door
dere reserveringen kon men tot een
zeer verminderde afschrijvingen en an-
nettowinst komen van f 209.000 (v. j.
f 245.000) waaruit 8% dividend kan
worden uitgekeerd (v.j. 9%). Naar de
directie meedeelt wettigen de per ba
lansdatum onder handen zijnde werken
de verwachting dat over 1954 een be
vredigend resultaat zal worden ver
kregen. Koers145
Ook de winst van de Rotterdamscbe
Droogdok Maatschappij was in 1953
aanmerkelijk lager dan in het voor
gaande jaar nl. bruto f 11,68 millioen
tegen f 15.61 millioen. Voor afschrijvin
gen werd f8,9 millioen gebruikt (v. j.
13,1 millioenwaarna een van 20 tot
22 verhoogd dividend kan worden be
taald. Behoudens enkele korte perio
den van geringere drukte in de repa
ratieafdeling waren alle afdelingen van
de bedrijven het gehele jaar door goed
van orders voorzien. De concurrentie
van buitenlandse zijde was sterk merk
baar en het zal nodig zijn de outillage
van de werf te verbeteren om een ver
scherpte concurrentiestrijd in de ko
mende jaren voor te bereiden. Voor
noodzakelijke voorzieningen in het bij
zonder in verband met de hoge eisen,
die de bouw van grote tankschepen
stellen, is nodig geacht f 5 millioen te
reserveren. De aandelen noteerden
418Va
Hero Conserven heeft in 1953 een
hogere winst kunnen behalen doch
voorgesteld wordt het dividend te
handhaven op 6 De omzet is geste
gen doch de marge tussen opbrengst en
kostprijzen zijn weer wat ingekrom
pen. De omzetten bleven zich in 1954
bevredigend ontwikkelen.
Zoals wij reeds vermeldden heeft de
Hollandsche Meelsuikerfabriek te Uit
geest een zeer gunstig jaarverslag ge
publiceerd en het dividend zal ver
hoogd worden van 9 tot 12 Deze in
dustrie heeft zich sedert haar aandelen
aan de beurs geïntroduceerd werden
bijzonder gunstig ontwikkeld en de
winstcapaciteit alsmede de balansposi
tie geven vertrouwen voor de toe
komst. De aandelen noteerden 27.4
220 L. 1
Wernink's Beton Maatschappij hand
haaft het dividend op 8 De bedrijfs
bezetting liet in de eerste helft van
het jaar te wensen over en na aftrek
van afschrijvingen en reserveringen
was de winst dan ook slechts f 83.000
of f 20.000 lager dan verleden jaar.
Koers 124%
Staal werken de Maas keren weer 9%
dividend uit hoewel het exploitatie
saldo daalde van f 1.9 tot f 1,4 millioen.
Laatste koers 500L.
De winst behaald door de Mij. voor
Woninginrichting P. v. Reeuwijk wijkt
niet veel af van die in 1952. Na enige
jaren 9 te hebben uitgekeerd wordt
thans voorgesteld 10 uit te keren.
De liquiditeitspositie verbeterde. Naast
het kapitaal van f 900.000 werden de
reservefondsen verder aangevuld tot
f 678.000 terwijl het reservefonds voor
diverse belangen (fiscus!) thans voor
f 488.000 te boek staat. Koers 151
De Ngredjo Cultuur Maatschappij
leed 8 ton verlies in de jaren 1940/52.
Hiervan kon 6 ton afgeboekt worden
van de reserves. Het kapitaal bedraagt
f 1.015.000. Koers: 21,25%.
De Landbouw Mij. Rongga gaat de
dividendbetaling hervatten met een uit
kering van 6%. Van overvallen op de
onderneming bleef de mij. dit jaar ge
spaard maar de onwettige occupaties
van gronden hadden wederom op vrij
grote schaal plaats. De winst in Indo
nesië bedroeg Rp. 218.280 (v. j. Rp.
94.000). De Nederlandse verl. en winst
rekening sluit met een saldo van
f 30.000 (v. j. nihil). Laatste koers:
67L.
De Theecultuur Mij. Pangheotan be
haalde een saldowinst van f 23.140 (v.j.
verlies f 10.000) en gaat 4% dividend
uitkeren. De Indonesische exploitatie
rekening over 1953 wees een saldo aan
van Rp. 1,1 millioen (v.j. Rp. 241.000).
Voor winststransfer komt hiervan in
aanmerking-Rp. 350.000 (v.j. 59.000). De
gunstige stemming op de theemarkt
droeg bij tot het betere resultaat. Bo
vendien was de oogst incl. opkoop ho
ger dan in 1952. De veiligheid op de
onderneming bleef bevredigend. Koers
49%
Het bestuur der N.V. Philips' Gloei
lampenfabrieken te Eindhoven deelt
in zijn verslag over 1953 mede, dat de
gang van zaken in het afgelopen boek
jaar gunstig is geweest. Het saldo
winst bedraagt f 67.583.000 tegenover
f 50.971.000 in 1952. Uit dit saldo is een
bedrag van f 30 millioen (v.j. 20
millioen) aan de reserve ingehouden
winst toegevoegd, waarna en winst ter
verdeling resteert van f 37.585.000 (v.j.
f 30.971.000).
Van de winst wordt bestemd voor uit
kering aan aandeelhouders f30.639.450
.j. f 26.612.100), voor tantièmes
f 2.872.954 (v.j. f 2.073.338) en voor be
langen personeel f 3.074.088 (v.j.
f 2.181.095).
Het geconsolideerde resultatenover-
zicht toont een winst over 1953 van
f 87.547.000 vergeleken met -f 64.150.000
over 1952.
Voor enkele centen
een hagelwitte was!
Orallm leuke golukabodeltjoa In elke floa.
(Advertentie, Ing, Med.)