20,000 Pond
OP DE TENTOONSTELLING;
vloed van wild, dat liet langs de straat wordt uitgeroepen.
De koningin der Nederlanden is in goeden welstand te Stutl-
gart aangekomen.
FEUILLETON-
Twee Handwerkslieden
Getooid in hun zondagspaktreden twee 1 Sjarige schrijnwerkersgezellen
het nijverheidsp deis binnen. Het is een oogenblik van onuitsprekelijke ver
bazing voor beiden, en de eerste indruk te weeg gebragt door de zaal en
al het schoone, doet hen zwelgen in genot. En toch, hoe verschillend is
die indruk op ieder hunner i Getroffen door zooveel nieuws stapt de eerste
met een vrolijk, opgewekt gezigt de zaal door. Huizende verschillende za
ken trekken tegelijk zijne aandacht en alles interesseert hem evenzeer. Met
een katalogus gewapend gaat hij de zaal rondterwijl geen hoek wordt
overgeslagen. Hier ziet hij machines, daar meubelen, ginds stoffen; hij ziet
alles en dus alles oppervlakkig: hij ziet om zijnen iceetlust te voldoen; dat
is de rigting van zijnen geest, een gevolg van eene zoogenaamde weten
schappelijke ontwikkeling Wat hij op do school leerde, heeft hij op de
herhalingschool vervolgd; taal, geschiedenis, en aardrijkskunde bijgehouden,
en in zijn vrijen tijd populaire werken over wis-, natuur- en scheikunde,
natuurlijke historie enz vlijtig beoefend Het is een flink ontwikkelde gast
met een helder hoofd en lust om meer te wetenmaar hij heeft nooit
leeren teekenen.
De andere gezel staat nog maar in 't begin van de zaal voor een meubel,
dat hij met zijne ooge» schijnt te verslinden Hij is er met zijne geheele
ziel bij Wat vindt hij die proportien mooi! wat zit dat meubel schoon in
elkander! wat sluiten die hoeken 1 wat zijn die verstekken zuiver 1 En de
ornamentenwat zijn zij gepast bij den vormeenvoudig en rijk 1 Daar
gaat hij een weinig ter zijwant dan is hem de profilering van het lijstwerk
duidelijker. Eindelijk gaat hij verder, blijft nieuwsgierig voor eenige ma
chines en preparaten staan, ziet er verwonderd van op, maar spoedig wordt
zijne aandacht door een ander meubel getroffen. Dat is geheel iets nieuws
voor hem, dat heeft hij nog nooit gezien, en nu gaat hij het terdeeg be
schouwen en de vormen bestuderen Vei der gaande ziet hij niet het tiende
gedeelte van 't geen de zaal bevatmaar hij heeft hier eenige blokken
vreemd houldaar eene verzameling van sloten, verder een mooije lijst of
scharnier opgemerkt en in zijn geheugen geprent Hij is ook een ferme,
sterke gezel, maar bij den eersten ver in kennis ten achteren, daarentegen
heeft hij het teekenen grondig geleerd. Hij heeft daartoe een vlug bevat
tingsvermogen en een zeker oog verkregen Tegelijk is hij handig en puntig
geworden. Intusschen is de tijd verloopen en beiden gaan naar huis. De
eerste houdt zijne vrienden staande om te vertellen wat hij gezien heeft,
men staat verwonderd over zijno memorie, hij heeft veel gezienzijne kennis
vergroot, maar niets geleerd dat hem te pas kan komen.
Do tweede ontwijkt de kameraden, beteekent het eerste stuk papier het
beste, schetst een profiel, lijst, ornament en wat hem vogr den geest
zweeft om ze niet te vergeten.
De eerstede goede praterdie van alles wat weetzonder iets in den
grond te kennen en zijn eigen vak oppervlakkig verstaat, zal een ontevreden
tobber blijven. De tweede, de flinke werker, paart aan het tiendubbele
der verdionstede vrolijkheid die aan het bewustzijn van door eigen werken
vooruit te komenverbonden is.
En intusschen zijn beiden uit denzelfden stand en van dezelfde jaren met
gelukkige geestvermogens begaafd en hebben even lang geleerd. Van waar
dit verschillend resultaat? De eerste is door zijne opleiding van zijnen da-
gelijkschen arbeid vervreemd, bij al zijn weten onhandig gebleven, mist de
liefde tot zijn vak en de bekwaamheid om hetgeen hij gezien heeft, te be
houden: hij kan niet als de bij, honig naar zijne cel nemen en verwerken.
Die bekwaamheid zou alleen dan zijn eigendom zijnwanneer hijzoo als
de tweede van onze gezellendoor het handteekenen vroegtijdig geoefend
waren om zich geziene vormen in het geheugen te prenten en die naauw-
keurig terug te geven.
De sardinische ingenieur Bonelh heeft zijn telegraaf-toestel naar Parijs
overgebragt, en men zal thans niet meer lagchen over de vrouw, die een
telegrafisch bengt van haar zoon kreeg en met alle geweld het schrift van
haar zoon, en niet dat van den telegrafist wilde zien. Volgens dit stelsej
wordt gedrukt en geschreven schrift letterlijk gecopieerd. De uitvinding be
rust op den invloed welken de electriciteit op de metalen uitoefent, en de
dépêches worden derhalve op metaalachtig papier geschreven. Onder het
toestel gebragt werkt de electriciteit op de metaalachtige zelfstandigheid
en het onbeschreven, evenzeer gepraepareerde papier op het volgende tele
graafkantoor j dat door de toebereiding eene zekere kleur heeft, verandert
van kleur door de werking der electriciteit. De beschreven plaatsen vormen,
daar de inkt geen geleider is, geïsoleerde plaatsen, en beschermen het pa
pier op het volgende station tegen deu chemischen invloed van de electrici
teit, zojdat het papier op de beschreven plaatsen de kleur behoudt, endaar
waar geene letters staan, van kleur verandert. Bij de eerste proef, die
genomen weid, schreef men op het verguld papier de woorden: vive la
Ilongriel" en in een oogenblik stonden op het andere papier, dat door de
electriciteit blaauw geworden was, met gouden letters dezelfde woorden.
De dampkring heeft op dezen telegraaf geen invloed.
Leer om leer.
De beroemde piano-virtuoos Chopin werd in zijn laatsten levenstijd door
eene trotsche gravin te Parijs op een diner verzocht. Na afloop van dén
maaltijd werd hij verzocht te spelenterwijl de gasten zich reeds rondom
de piano schaarden. De componist, toenmaals reeds in hoose mate lijdend,
verontschuldigde zich in den beginne beleefdelijk. Toen echter de vrouw
des huizes hem duidelijk, hoezeer op beschaafden toon, had te kennen ge
geven, dat men hem alléén om zijn spel had uitgenoodigdplaatste hij zich
eindelijk voor het instrument, en speelde eene wegslepende, doch korte
nocturne. Madame was verrukt, doch betreurde, dat het stuk zoo kort
was Daarop vouwde de bleeke Pool beide handenzag haar smeekend
aan en zeide: Ach ik heb immers ook zoo weinig gegeten/"
Nieuwe tocpa siug van het galvanfsmus.
Een Hongaar, met name Leo Hamar, heeft het galvanismus op de muziek
toegepast Op een concert, dezer dagen op het nationaal tooneel vanPesth
gegeven, stonden vijf piano's, die door electrische draden aan elkander ver
bonden waren Een enkele werd door een artiste bespeeld, en dejjvier
overigen voerden juist dezelfde stukken uit als de eerste.
AD71B,TS1TTIE 2J.
best gewonnen KLAVER-HOOI te Koop bij den Bouw
man P. LANSER.
Anna Paulowna Polder over de Kooi, den 18 Sept.
MUZIEK L\ TIVOLI,
Zondag 26 September.
Entrée en dans vrij. Aanvang 8 uur.
NIEUWEDIEP BIJ G. BAKKER Bz. GEDRÜKT BIJ S. GILTJES.
