ADVERTENTIËN.
I
MA-RIvTBERIGTEdST.
Jenever f 17,25; Amst. proef 18.50. Moutwijn f 11.75.
BURGERLIJKE STAND VAN DE GEMEENTE HELDER,
BURGERLIJKE STAND VAN DE GEMEENTE TEXEL,
MIDDELBURGSCHE MAATSCHAPPIJ VAN STOOMVAART.
DOOR DE NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ ZIJN
BEVRACHT DE VOLGENDE SCHEPEN;
C A R G A L IJ S T.
'■tyüCOGO GOCOOO'GOCCO COS) CO CO C 3 CC QOCO'COCO CO'C-Gt
E VIJFTIGJARIGE E G H T V E R E E NIGIN G
C. C. KOOR N
M. T IJ S E N.
Jn. POPPEN en TRIJNTJE KOORN. J
.^COGOQOOCOOCOCCCOOCOCOQOCCOCCCCrCOCCCCég?.
Ondertrouwd
W. P. K O O IJ
EN
C. C. NANDORFF.
Amsterdam, 13 Augustus 1863.
Ondertrouwd
O. J. DOEKZE N
EN
R. BAKIvE R.
Heden beviel voorspoedig van een welgeschapen Zoon
A. H. KNOTTNERUS, geliefde Echtgenoot van
II. D. SCHLüTER.
Heden morgen overleed AGATHA MIDLIE, in den
ouderdom van 64 jaren, diep betreurd door
D. FRANKE
en S. FRANKE—MIDLIE.
b. Eu 11 bronzen ol' marmeren gedcukleekeu (monument) in liet Willems
park te 's Gravenhage, als cene nationale hulde van liefde en dank aan de
grondleggers van Nederlands herstelling en aan Nederlands eersten Souve-
reinen Vorst en latereu eersten Koning Willem, wiens onverwijld,
manmoedig en beleidvol optreden hem den welverdienden eernaam verwierf van
„Neêrlands Hoofd en Redder."
Ik zou voor dit monument ten spoedigste cene prijsvraag wenschen te zien
uitgeschreven; aan den inzender van het te bekroonen ontwerp eeue premie
van 1000 en een accessit van f 500. Ik zou wenschen, dat Uwe vergadering
eene der vaderlandsehe maatschappijen van kunsten en wetenschappen aanwees,
die zou kunnen worden uitgeuoodigd om eene prijsvraag, overeenkomstig deze
hoofddenkbeelden, te ontwerpen, ten ware men beter mogt oordeelen, deze
zaak geheel in eigen boezem te behandelen. Hoe gijlieden hieromtrent zult
goedvinden te besluiten, ik zou het bekroonde antwoord den 15 October e. k.
wenschen te bezitten.
Als algemeen voorbeeld zal kunnen iu aanmerking komen het Nationaal
Gedenkteeken, onlangs, ter eere van wijlen Prins Albert, te Londen onthuld,
en hetwelk (naar ik meen) ongeveer 00 a 70,000 heeft gekost.
c. In de derde plaats zou ik de in te zamelen gelden voor het overige
wenschen dienstbaar te maken aau de vestiging ecner nationale instelling,
waaraan behoefte bestaat en die, mijns inziens, aan het vereischte van alge-
meene nuttigheid ontegenzeggelijk voldoet. ïk bedoel de stichting van eene
Nationale Ambachtsschool.
Het is U allen bekend, M. H., dat wij onlangs zijn gekomen in het bezit
eener wet op het Middelbaar Onderwijs, die, onder den naam van burger- (dag-
of avond) scholen en eene polytechnische school, instellingen zal in het leven
roepen, „welke voor rekening van Gemeenten en het Rijk alle theoretisch
onderwijs zal geven, wat vereischt wordt om de „Nijvere Maatschappij," in den
meest uitgebrciden zin genomen, de keunis te verschaffen der tegenwoordige
wereld en die kennis op economische en technische diensten te leer en toepassen."
Die toepassing echter zal zijn zuiver theoretisch en, bij de schriftelijke eu
mondelinge beraadslaging over deze wet, heeft de vraag een punt van verschil
uitgemaakt, „of niet aan het theoretisch onderwijs behoorde te worden verbon
den het practische, het professionele." De Regering heeft steeds beweerd,
dat zoodanig onderwerp niet lag op den weg van het openbaar middelbaar
onderwijs en er zal alzoo slechts daar professioneel onderwijs gegeven worden,
waar tot dit einde bijzondere inrigtingen bestaan f) of zullen verrijzen.
Intusschen werken zoodanige scholen sedert tien jaren in België met uitne
mende vrucht en verdient het allezins Uwe aandacht, hoe het Fransche Gou
vernement de laatstelijk te Londen gehoudeue wereld-tentoonstelling zich heeft
ten nutte gemaakt, om eene commissie van deskundigen derwaarts te zenden,
met last om na te gaan „in welke opzigteu de voortbrengselen der Fransche
volksvlijt bij die van andere lauden, vooral bij die van Engeland, mogteu blij
ken achter te staan, en aan welke oorzaken dit zou moeten worden toege
schreven."
Frankrijk bezit, gelijk U bekend is, M. H., zoo te Parijs, te Amiens, te
Mulhouse, als elders, uitmuntende Colléges en Lyceenen sedert lang bestaat
daar te lande eene regeling van middelbaar onderwijs, weinig verschillend, wat
het onderrigt, de leerstof, betreft, van die onzer nu bestaande inrigting.
En met welke bevinding zijn de deskundigen teruggekeerd? ff)
Er wordt alle eer en lof toegekend aan den smaak, de bevalligheid eu het
sierlijke van het Fransche fabriekaat; maar in degelijkheid en in opzigt tot het
in allen deele afgewerkte van alle soorten van voortbrengselen staat liet bij die
van vele andere landen achter.
En als oorzaak wordt gewezen ep het gemis aau praktisch, professioneel
onderwijs. Men leest daar: „On ne devient forgeron qu'en forgeant,
et nou en écoutant, immobile et distrait, d'iunombrables et savantes disserta-
tions sur la forgc et 1'art de forger."
De vraag: welke is de beste wijze van inrigting van een professioneel mid
delbaar onderwijs, zoowel voor meisjes als voor jongens, is aan de orde gesteld
in de afdeeling Opvoeding en Onderwijs van het in de maand Sep
tember te Gent te houden tweede Congres der Association internatio
nale pour le progrès des sciences sociales.
Do vraag is dus in andere landen aan de orde; en bepaaldelijk is zij alle
aandacht waardig ook voor ons land.
{Wordt vervolgd)
Van der Palm, Gedenkschrift.
+J Vgl. het opstel van Dr. S. Sr. CoronelDe regeling van het industrieel onderwijs
in den vreemde, met het oog op Nederland; Bijblad van de Economist van 1862 (1ste en
2de all.) en vooral 1863 (1ste all.)
Loi du premier Juin 1850.
Monitenr Vniversel, No. 169. Rapport ii S. M. lTinpéreur du Ministre Rouland, de
ITnstruction publique, publié sous la date du 17 Juin 1862.
tt) Revue populaire des Sciences de Déccmbre 1862. In den Monitenr Universel van
6 Julij 1863 komt een nader rapport voor aangaande hetzelfde onderwerp.
DORDRECHT, 13 Augustus.
Beste Witte Tarwe f 10,50 a 10,60, mind. f 10 a 10,20, ger. f 9,10 a 9,70,
Nieuwe f 9,50 a 10,50, Zomer f 9 a 9,80. Nienwe Rogge 1'6,30 a 6,90, jar.
1' 6,60 a 7,30. Nieuwe Winter-Garst 10 c. lager, f 4 a 5,70, Zomer- f 4,80
a f 5,10. Spelt f 2,80 a 3,20. Iul. Voer-Haver f 3 a 3,50, Dikke f 3,20 a
f 3,80. Paardeb. 10 c. lager, f 6 a 6,40. Witte Erwten f 7,40. Holsteins.
Boekw. f 216. VI. Koolzaad 71 a 72 p. vl., Zeeuwseh 69 p. vl., Overm. 66
a 68 p. vl., Flakk. 64 a 67 p. vl., 9 vats Aug. en Sept. 72 en een half p. vl.,
Oct. 73 p. vl. Hennepzaad f 260. Arch. Lijnzaad f 420, Koningsb. f 315.
Raapolie, VI. f 40, 6 wek. f 41, Sept. en Oct. f 40,50. Lijnolie, VI. f 47,50,
6 wek. f 48,50. Hardr Raapkoeken f 72 a 76, zaehte f 96. Harde Lijnkoeken
f 95 a 105.
SCHIEDAM, 14 Angustus.
LONDEN, 13 Augustus.
Heden waren ter VEE-markt aangevoerd: 954 Runderen, 8500 Schapen.
310 Kalveren en 12 Varkens. De prijs der Runderen was 4 sh. 10 d., van
Schapen 5 sh. 2 d., van Kalveren 4 sh. 6 d. en van Varkens 4 sh. 6 d.
De prijzen der laatste markt waren;
Runderen 4 sh. 8 d., Schapen 5 sh. 0 d., Kalveren 4 sh. 6 d. en
Varkens 4 sh. 6 d.
van 714 Augustus 1863.
ONDERTROUWD J. S. van der Wonde, timmerman, oud 26 jaren en
A. Boon, oud bijna 24 jaren. J. P. Nonnekes, timmerman, oud 29 jaren,
weduwnaar van A. C. Weits en A. Schoonenberg, oud 30 jaren. II. F. Brac-
kel, Ridder der Militaire Willemsorde, sergeant der Mariniers, oud 43 jaren
en A. Rijkers, oud 23 jaren. Allen binnen deze gemeente woonachtig.
GEHUWD: B. Sehoonhooft en M. II. Tellekam. L. F. W. Meijer en C.
Bakker. O. W. Poschmann e'n A. Witbols.
BEVALLENR. Dol, gcb. Sehagen, (Z.). C. Quak, geb. Kamer, (D.).
M. van der Wooniug, geb. Metselaar, G. M. Bakker, geb. Vliek, (D.).
A. P. Koningsteiu, geb. Verberne, (D.). G. Mangel, gcb. de Wit, (D.). E.
Ran, geb. Jager, (Z.). C. J. Jongkees, geb. Koopman, (D.). J. Ricdeman.
geb. Boendermaker, (Z.). J. Willemse, geb. Diekstra, (D.). II. Born, geb,
Drijver, (D.). C. W. D. Bruin, geb. Bruin, (Z.). J. A. Walraven, geb. Iloo-
genboscb, (D.).
OVERLEDEN: A. Hcttcrig, geb. Midlie, (64 jaren). 1'. J. Dcutekom, (4
maanden). M. Zwaan, (5 weken). Levenloos aangegeven 2.
van 7—14 Augustus 1863.
ONDERTROUWD Otto Jansz. Doeksen, zeeman, oud 27 jaren, van Ter
schelling en Riekje Bakker, oud 23 jaren, wonende alhier.
GEHUWD Pieter Kooger en Dirkje Salm.
GEBOREN Trijntje, dochter van Jacob Schouten en Jantje de Jager.
Grietje, dochter van Kassen Zegel eu Jannetje Kooger.
OVERLEDEN Antjc Duinkcr Fulpsd., 6 maanden. Trijntje Kuiter Albertsd.,
5 maanden.
Van MIDDELBURG: 17, 18, 19, 20, 21, 22 en 23 Aug. 's morg. 6 ure.
Van ROTTERDAM: 17, 18, 19, 20 en 21 Aug. 's morg. 10 ure 30 min.
22 en 23 Aug. 's middags 12 ure.
Voor Amsterdam: Pegasus, kapt. G. Manoury; Sirius, kapt. W. van
Wijngaarden van Rees; Joau Melchior Kemper, kapt. J. K. Salm; Maria
Catharina, kapt. II. P. Klnit; Zeemeeuw, kapt. H. L. Kayser; Ouderkerk aau
den Amstel, kapt. K. J. Swart.
Voor Rotterdam: Macassar, kapt. J. Rip; Twee Gezusters, kapt. J. Bergman.
Aangekomen van 1215 Augustus ter losplaats HELDER, om aldaar te lossen,
de volgende schepen, gekomen van:
NEWCASTLE. Cowan, W. Payn. 134 ch. Steenkolen. W. Hoven, te 's Hage.
i NEWCASTLE. Indian, R. Cuthbertson. 154 ch. Steenkolen. C.Berghuijs, tellelder
SUNDERLAND. Jane,B.Bailes. 281 tonsSteenkolen. B.Hagedooru Z., teAmst.
PROGRAMMA.
APOLLO. Zondag 16 Augustus 1863, ('s avonds ten 7 ure).
eerste deel.
1. Marche triomphaleZinnen.
2. Introduetion (3me acte) de 1'opéra MacbetJi Verdi.
3. Apollo's dunden, walzerLabitzky.
4. Fantaisie sur 1'opéra Jerusalem Yebdi.
tweede deel.
5. Ouverture &'une,Fête de nuit S. Patkie.
i 6. Air de 1'opéra Fléonore di Guienna Donizetti.
7. Tyrolienne avec Introduetionvan Buggenhout.
8. Grande fantaisie sur 1'opéra Les Vêpres
Siciliennes, de Yerdivan Buggenhoet.
PROGRAMMA.
NUT EN GENOEGEN. Woensdag 19 Augustus 1863,
('s avonds ten 8 ure).
eerste afdeeling.
1. Ouverture d'une Ptte de nuitJ. Patrie.
2. Openings-Rede.
3. Aan de Lente (1ste jaar)Glaser.
4. Hymne van den nacht, No. 3 (Sste jaar)S. Neukomm.
5. Psalm 84, No. 1 (9de jaar)J. B. van Bkee
0. Be Paaschmorgen, No. 3 (10de jaar)S. Neukomm.
7. Tevredenheid (10de jaar)
tweede afdeeling.
1. Grand final de 1'opéra Lucie de Lammermoor Donizetti.
2. Lofzang (2de jaar).
3. Opgepast (1ste jaar)L. v. d. Wulf.
4. Winteravond (3de jaar)
5. Van eene herderin (10de jaar)J. B. van Bree.
6. Volkslied (1ste jaar)W. Smits.
7. Muziek in den tuin, enz.
i
I o
I O
EN
Wieringen, 15 Augustus 1863. (L
Eenige kennisgeving.
Oude Schild, op Texel, 14 Augustus 1863.
Nieuxoediep, 15 Augustus 1863.
Nieuxoediep, 11 Augustus 1863.
