INGEZONDEN.
255ste STAATS LOTERIJ.
N°. 3751 5000; N°. 11540 2000; N°. 581 1000;
N°. 6255 400; N°. 4298, 6997 en 14037 ieder 200;
N°. 7632, 14043, 17551 en 19723 ieder 100.
N°. 1476 en 13072 ieder 1000; N°. 14787 400;
N°. 7890 200; N°. 6987, 7282, 8786 en 16104 ieder
ieder 100.
BURGERLIJKE STAND VAN DE GEMEENTE WIERINSERWAARD,
welke hij zoo trouw bewaakte. Eeu voorbeeld van zoo groote
trouw moest een opvolger hebben. l)e hond, waarvan wij thans j
hier spreken, is eene schoone Newfoundlander, die trouw de sporen j
van den overledene volgt. Zoodra de alarmklok in beweging gebragt
wordt, blaft de viervoetige waker, die naast het bed van den pom
pier, die de wacht heeft, slaapt, z66 geweldig, dat hij een slapende
dronkaard zou wekken. Zijn meester gewekt zijnde, houdt de hond
zich vaardig en loopt vrolijk met de spuit mede. Aan het bran
dend huis gekomen, loopt hij de trappen op, treedt in al de kamers,
zoekt en ruikt, en wanneer hij een slapend kind vindt, neemt hij
het, zonder het te bezeeren in zijn schrikkelijken bek op, en biengt
bet buiten het gevaar. Vindt hij niets anders dan slapende men
sehen, hij wekt ze met alle geweld en loopt hen vooruit.
De Courrier des États Unis van 14 Sept. jl. bevat de mede-
deeling van een vreeselijk ongeluk, dat te Sprint/field, in den staat
Neio-York, heeft plaats gehad. Eenige dames dier stad hadden een
feest georganiseerd in eene groote danszaal, op de eerste verdieping
van een hotel. De zaal was in tweeën afgedeeld door gordijnen.
In de eene was allerlei soort van kunstwerk tentoongesteld en in de
andere kon men allerlei verversohingen bekomen. Ten 9 ure werden
de gordijnen opgehaald en al de personen, die daar verzameld wa
ren, gingen snel van het eerste naar het tweede gedeelte der zaal.
Op hetzelfde oogenblik deed zich een onheilspellend gekraak hooren;
de houten vloer, plotseling van eene zijde overladen, week voor het
gewigt en viel ineen. 200 menschen, vrouwen en kinderen, stortten
naar beneden, te midden van eene massa planken, meubelen, glazen,
schotels, enz. Er heerschte een poos eene onbeschrijfelijke verwar
ring. Weldra boden zij, die hadden kunnen opstaan, hulp aan
hunne lotgenooten; van alle kanten schoten helpers en geneesheeren
toe. Men deed alles wat men kon; kortom, 50 personen ongeveer
werden zwaar gekwetst, 12 zeer gevaarlijk en 2 of 3 doodelijk.
Aan den president Lincoln is door eene vereeniging van negers
te Baltimore een bijbel ten geschenke aangeboden, waarvan het
bindwerk alleen reeds 580 dollars heeft gekost. Dit pracht-exem-
plaar ging vergezeld van een daarbij behoorenden lessenaar van
notenboomenhout, met zilveren plaat, even als het goud op den
band prijkende met opschrift en zinnebeeldige figuren.
Baroord in Wielewale, 1 Oct. 1864.
Amice 1
Gij vraagt mij, hoe het in ons gezegend Wielewale thans ten aanzien van
uw vak toegaat en, om U er een juist denkbeeld van te geven, moet ik U de
geschiedenis van jaren herwaarts meêdeelen; ik hoop, dat ik niet te langwijlig
zal worden. Maar, ter zake:
Omtrent 20 jaren geleden zat onze raad, officiëel vergaderd, te discoureren
over den toestand van de gemeente. Nadat verschillende belangen besproken
waren, vroeg cn bekwam de heer A, het woord en hield de navolgende speech:
„Geachte Medeleden! Het is U bekend, dat zich in deze onze goede gemeente,
volgens de wet, onderscheidene kruideniers bevinden, door ons aangesteld; drie
grooten in de kom en twee kleineren in de buitenwijken; daarenboven bestaan er
nog twee winkels, waar men vele vreemde artikelen kan bekomen en die
daarom door ons, Notabelen, begunstigd worden, 't Is waar, wij hebben ons
geldelijke offers, - ik spreek als lid van den Gemeenteraad, - moeten getroosten,
maar de gemeente en wij in 't bijzonder zijn er meê gebaat. Wat zegt het
nu, of wij aan hen goede winkel- en woonhuizen verschaffen en nog eene
jaarlijksche toelage bovendien! De wet van ons gezegend Wielewale geeft er
ons regt toe; maar, naar het mij voorkomt, bestaat er toch nog eene leemte.
Vele dagelijksche artikelen worden in onze twee winkels niet verkocht. lil de
grooten kunnen wij ze, wel is waar, verkrijgen, maar mijne vrouw zendt niet
gaarne onze kindereu, aan wicn het doen der boodschappen veelal wordt opge
dragen, naar die winkels, omdat ze daar door Jan en Alleman verdrongen
worden. Het zou dus niet onnoodig zijn, dat wij nog ecu kruidenier aanstelden.
Mijnheer A., die reeds vooraf met eenige zijuer vrienden, de meerderheid van
den raad, deze zaak besproken had, werd van verschillende zijden toegejuicht
en weldra was men het er over eens.
Door den voorzitter werd nog eenig bezwaar geopperd, dat de nieuweling de
twee bestaande winkels met gewone en vreemde koopwaren zou kunnen bena-
deelen, maar dit werd weldra door een ander lid uit den weg geruimd; hij
beweerde namelijk, dat men den nieuwen kruidenier op eenige voorwaar
den kon aanstellen, 't Was nu maar zaak om er een te vinden, die
in alles aan de eischen des tijds en aan die der gemeenteraadsleden voldeed, 't
Beste was om de zaak te publiceren, met bepaling, dat men uit al de aspiran
ten de beste en bekwaamste zou kiezen. De publicatie verscheen en eenige
sollicitanten deden zich voor om de aanstelling. De gemeenteraad was echter
uiterst voorzigtig, want men stelde mannen, bekwame mannen aan, die de
aspiranten moesten onderzoekeu of zij bedreven waren iu het meten en wegen,
of zij warenkennis en tact bezaten tot verkoop, enz. Edoch, dit onderzoek liep
treurig af; de mannen met dit onderzoek belast legden de verklaring af, dat
geen der aspiranten genoegzame bekwaamheid bezat om aangesteld te worden.
Eene nieuwe oproeping, met vermelding der redenen, werd geplaatst; weder
dedeD zich eenige mannen op, weder had het onderzoek door deskundigen plaats,
met dat gevolg, dat men tot eene kenze geraakte. De aangestelde keek echter
vreemd op, toen men met allerlei beperkende bepalingen voor den dag kwam.
Hij moest op een bepaald punt in de gemeente wonen en winkel houden, zich
op eigen kosten ten genoege van het Bestuur inrigten en bovendien mogt hij
geen Fransche brandewijn, Engelscke pepermunt of Duitsche worst, geen Zwit-
sersche kaas, in één woord, niets wat uithcemsch was, verkoopen. Dit laatste
speet hem geweldig, want hij had reeds eene goede menigte uithcemsche arti
kelen ingeslagen, die hij nu verpligt was te laten beschimmelen of bederven.
Daar hem echter van alle zijden eene ruime nering werd beloofd, opende hij
zijnen winkel en mogt zich weldra in een goeden toeloop verheugen.
Eenige jaren na dit voorval werd in ons vaderland, het heerlijk Wielewale,
do grondwet herzien en in art. 194 de volgende zinsnede opgenomen: „Het
houden van eenen kruidenierswinkel is vrij, behoudens het onderzoek naar be
kwaamheid in wegen, meten, warenkennis en de zedelijkheid van den houder."
Toen nu in 1857, tengevolge van deze milde bepaling in de grondwet, eene
wet op de kruidenierswinkels in het leven werd geroepen, ontstoud overal veel
sensatie, ook in onze goede stad Baroord. De leden van den raad waren, wel
is waar, voor het meerendccl thans nieuw, maar Vétat est cterneip heeft men
nog dezer dagen op het Internationaal Congres ter bevordering van sociale
wetenschappen, in uwe hoofdstad gehouden, gezegd, en dat is ook van toepas
sing op een gemeenteraad. Men had dus mogen veronderstellen, dat de
nieuwe leden van den raad ecnig onderzoek zouden hebben ingesteld naar den
oorsprong van de vestiging der winkels onder de oude bedeeling. Dat deden zij
niet. Er viel een besluit, waarbij de aanstelling der twee winkeliers met
uitheemsche artikelen werd ingetrokken. Den eenen kruidenier werd woon- en
winkelhuis met en benevens de toelage afgenomen, hij kon blijven of gaan,
naar verkiezing; den tweede werd de toelage voor een bepaald getal jaren
gelaten, hij geniet zc nog bij vernieuwing; en den laatst aangestelde werd
niets gezegd.
Hij wist dus niet, of de bepalingen zijner aanstelling van kracht lieven of
niet. Hij zocht wel zijne uitheemsche artikelen weer op, liet eene nieuwe
bezending aanrukken, maar men kwam ze niet halen, men was er te zeer aan
gewoon dat hij ze niet verkocht.
Hij hield zich echter overtuigd, dat hij van wege het Bestuur bescherming
zou genieten, zoo niet meer, dan toch ten minste zooveel als anderen, die,
tengevolge van de nieuwe wet, later zouden komen aanwaaijeu.
Oordeel zelf of hij ook in zijne verwachtingen werd teleurgesteld.
Nu omtrent drie jaren geleden vestigde zich een nieuwe kruidenier in onze
stad; daartoe had hij regt volgens de wet. Hij wendde zich tot den raad, met
verzoek om eene toelage, die hem werd toegestaandat mogt de raad volgens
de wet. „Een uil ben ik," zeide de volgens den ouden wettigen weg aange-
stelden kruidenier, „een uil ben ik, dat ik dit ook niet gevraagd heb!" maar
wat nood, 't is nog tijd. Hij diende een verzoekschrift in, met bescheidenheid
wijzende op het regt, dat hij, zoowel als de nieuweling, meende te hebben.
Nul hoorDe raad gaf te kennen, dat hij wel nieuwe, getne reeds gevestigde
winkels wilde ondersteunen. Hij, de geroepene, de wettig aangestelde, moest
dus achterstaan voor den nieuweling, die men boven hem begunstigde niet
alleen, maar hij leed daardoor schade bovendien, want de klanten, die veraf
woonden, gingen, wat natuurlijk was, naar den nieuwen winkel. Nu moet je
weten, dat de tijd, waarvoor de toelage aan den nieuwen kruidenier verleend
is, weldra expireert cn ongelijk kan ik hem niet geven, dat hij op nieuw voor
een bepaalden tijd om het genot er van verzocht. Ik ben nu dol nieuwsgierig,
of men zijn verzoek op nieuw zal toestaan, want men zegt, dat hij zooveel,
zoo niet meer klanten heeft dan den voor bijna twintig jaren aangestelden, en
deze kan men nu niet meer toevoegenrwel aan nieuwe, niet aan reeds ge
vestigde kruideniers verleenen wij subsidie."
Ziedaar den staat van zaken; ik schreef n alles haarfijn en onpartijdig, op
dat ge zelf zoudt kunnen oordeelen, of men ten onzent ook regtvaardig is en
hoe het er in uw vak toegaat. Ten slotte moet ik aanmerken, - want ik mag
toch immers ook een eigen oordeel hebben, - dat ik de stelling: toelage aan
nieuwe, niet aan gevestigde inrigtingen," gevaarlijk acht, want immers staat
Harmen, wanneer hij in 't wambuis is, er voor bloot, dat de raad, door weder
een nieuwen te begunstigen, hem zelf weer bij de mouwen trekt. Vale,
t. t.
DAKIUS.
TWEEDE KEA-SSE.
EERSTE LIJST.
TWEEDE LIJST.
MARKTBERIGTEN.
TEXEL3 Oetober.
Ter markt van heden was weinig aanvoer. Koeijen zonder kooplust. Biggen
met tragen handel. Schapen tegen hoogen prijs. Eng. Rammen weinig kooplust.
ALKMAAR, 1 Oetober.
Aangevoerd8 Paarden, f 60 a 100. 6 Koeijen, f 80 a 120. 4 Kalveren,
f 20. 754 Schapen, f7 a 40. 50 magere Varkens, f 12 a 16. 254 Biggen,
f 3 a 7. Nuchtere Kalveren f 12. Boter 75 a 80 c. per kop.
HOORN, 1 Oetober.
Aangevoerd: 7 mud Rogge, f7. 51 mud Garst. f6,25 a 4,75. 117 mud
Haver, f4,25 a 3,50. 68 mud Erwten, graauwe f 13 a 10, vale f 12,25 a 7.
22 mud brniue Boonen, f 13,50 a 11. 210 mud Mosterdzaad, f16. 160 mud
Karweizaad, f15. 33 Paarden, f 20 a 100. 17 Kalveren, f8,50 a 18. 575
Schapen, f 12 a 25. 215 Varkens, f7 a IS. 9 Zeugen, f 14 a 35. 420 Biggen,
f2,50 a 6,50. 325 Kippen, f 0,30 a 1,70. 5350 Kip-Eijereh, f2,70 a 2,90
en 1200 Eend-Eijeren, f 3,25 a 3,50. 2200 kop Boter, 63 a 65 c. per kop.
360 mud Aardappelen, f 2 a 4. 1950 manden Appelen, 40 a 75 c. en 1360
manden Peren, 90 c. a f 2 per mand. 1905 N. p. Hazelnoten, f 15al6 perlOON.p.
PÜRMERENDE, 4 Oetober.
AangevoerdS Paarden en 5 Veulens. 295 Runderen65 vette Kalveren.
65 a 85 c. per N. p.; 20 ncchtere, f10 a 20. S7 vette Varkens, 34 a 43 c.
per N. p.35 magere, fS a 13; 414 Biggen, f2,25 a 4,25; alles met vluggen
handel. 1742 Schapeu en Lammeren, handel minder ving. 40 Ganzen, f 1,75
a f 2. 11 Zwanen, f4,50 a 5. Boter f 1,15 a 1,30 per N. p. 205 stapels
kleine Kaas, f 28,75 en 16 stapels middelbare. Kip-Eijeren f 3, Eend-Eijeren
f 3,30 per 100 stuks.
LEIDEN, 1 Oetober.
Boter 1ste kwal. f 1,45 a f 1,55, 2de kwal. f 1,35 a f 1,425 per N. p.
SCHIEDAM, 3 Oetober.
Jenever f 11,50 a 12,per vat contant bij partij. Moutwijn f 8.25.
LEED WARDEN, 30 September.
Boter f 54,
LONDEN3 Oetober.
Heden waren ter VEE-markt aangevoerd: 6740 Runderen, 26350 Schapen,
406 Kalveren en 690 Varkens. De prijs der Runderen was 5 sh. 4 d., van
Schapen 5 sh. 8 d., van Kalveren 4 sh. 10 d. cn van Varkens 4 sh. 10 d.
De prijzen der laatste markt waren:
Runderen 5 sh. 4 d.. Schapen 5 sh. 8 d., Kalveren 5 sh. 0 d. en
Varkens 4 sh. 10 d.
van 1 tot 30 September 1S64.
GEBOREN; Jan, zoon van A. van Leeuwen cn A. Kant. Maartje, dochter
van C. Schoen en G. Bnttcr. Sijtje Maria, dochter van J. Wcnboer en T.
Hofman. Maarten, zoon van P. Kuiper en N. de Boer. Jan, zoon van Adri-
auus Raap en G. Veter. Cornclis, zoon van Klaas Witsmeer en T. Bcstevaar.
OVERLEDEN: Jan van Leeuwen, (C dagen). T. Stins, (79 jaren).
Aangekomen scliepen te Batavia vóór 3? Augustus.
Batavia, kapt. van Doldcr; Gelderland, kapt. Gaaff en Elise Henriette, kapt.
Deterding, alle 3 van Amsterdam, Souburg, kapt. Zwart; Johannes Lodcwijk,
kapt. van der Waal; Kanagawa, kapt. OuwehaudCortgene, kapt. SeheyCor
nclis Antonie, kapt, Bouten; Huvdecoper, kapt. Reinders cn Bezoekje, kapt.
Reekers, alle 7 van Rotterdam. Bastiaan Pot, kapt. van der Hoog, van Mel-
bourne. Henriette Gerardina Susauua, kapt. Sissingh en Elisabelh, kapt. Storm,
beide^van Singapore.