BUITENLAND.
DE RAPENBUKGERSTliAAT TB AMSTERDAM
DE KARAALWEG AAN DEN HELDElt.
Onder het zeer groot aantal straten en graeliteu in Amsterdam heeft de
llapenburgeislrnat, gelegen lusschen de Schippmsgraclit en het Muiderplcin,
inzonderheid voor Israëlieten c«nie groote belangrijkheid. Ilct is ccnc opmer
king, die door de verin.hling vnu de aldaar aauwozige iurigtiugcu wordt be
waarheid, dat een Israëlitisch kind, in die straat geboren, zonder haar ooit tc
verlaten, die opleiding kun vernervcu, dat hij in staat zij als rubbijn in de
gemeente op tc treden.
111 genoemde straat treft men aan een wicgc-inrigting, dat is zulk eenc,
waar kinderen van beneden driejarigen leeftijd dagelijks worden opgenomen, wanneer
hunne ouders door bezigheden, handel of andere omstandigheden, tijd cn gelegenheid
missen om hunne kinderen tc verzorgen. Er bevinden zich zelfs in deze uit
muntende inrigting onderscheidene minnen, om de kinderen tc zoogen. Vervolgens
is daar aanwezig een bewaarschool voor kinderen van 36 jaren, verder ecno
armenschool, eindelijk is ook het Jvedcrlandsch Israëlitisch Seminarium aldaar
gevestigd. Zoozeer wordt dus in die straat in de ligchnmclijke en geestelijke
opleiding der Israëlitische jeugd voorzien, dat dc opmerking waarheid is: „ecu
Israëlitisch kind, aldaar 'geboren, behoeft, om rabbijn te worden, die straat
niet eenmaal te verlaten."
't Is ons doel niet, om ccne volledige vergelijking te maken tussclieu de
Kapenburgcrstraut tc Amsterdam en de Kanaalweg aan den Helder. Toch gaat
die vergelijking in zooverre door, dat dc Kanaalweg (in ruimen ziu genomen,
met inbegrip van de Kerkgracht cn de Loodsgracht) zijns gelijke niet heeft in
deze gemeente, wat betreft de aanwezigheid van iurigtiugcu tot verzorging cu
opleiding der jeugd, tot nut en genoegen der ingezetenen iu hit algemeen.
\Vij willen dit iu ccuigc trekken aaiitooncn.
't Ouderlooze kind wordt iu het Algemeen Weeshuis opgenomen en verzorgd.
In de Wcrkinrigling wordt op vastgestelde tijden gratis zitting gehouden tot
het vaccineren van behoeftigen. Ecu viertal bijzondere Scholen zijn op deze
gracht gevestigd en zelfs oude cu nieuwe talen worden er onderwezen, want op de
Israëlitische godsdienstschool wordt in :t Hebreeuwse!) onderwijs gegeven. Wie
ten opzigte der podsdicust de les vau Fnulus opvolgen wil: «Onderzoekt allo
dingen en behoudt het goede!" vindt daartoe mede aan den Kanaalweg over
vloedige gelegenheid iu de Kerken der Hervormde, Doopsgezinde, lt. Katholijke,
Israëlitische en Christelijke Afgescheidene gemeenten. Niet slechts voor de
ontwikkeling der zielsvermogens en ter bevordering van godsdienst worden hier
inrigtingen gevonden, want in de Gymuastieseliool worden ook tevens de krachten
des ligchnams ontwikkeld en versterkt. Do Plaatselijke Tcekcn- en de Lagere
Industrie-school zijn daar aanwezig, om de jongelieden tot het uitoefenen van
nuttige handwerken te bekwamen. De kantonnale Gevangenis cu het lokaal
voor do zittingen van hot Kantongercgt vindt nicu medo aldaar aanwezig, om
kwaadwilligen te straffen, dc braven to beschermen en allen dc verzekering te
geven, dat dc arm dor geregtighcid ook hier voor het behoud van rust cn orde
waakt, 't Schijnt, als men het goed inziet, of men waarlijk, eens aan
don Kanaalweg wonende, die gracht nimmer behoeft tc verlaten, zonder dat men
daardoor schade lijdt. Voor den ijk en herijk van maten en gewigtcn wordt
mede in 'I gebouw der Werkiurigting zitting gehouden. Om dc plaatselijke
belasting to voldoen, kan men op het kantoor vau den gemeente-ontvanger,
hier gevestigd, teregtkomon. Iu het Gemeente-Ziekenhuis vindt men iu ziekte
hulp cu verpleging, terwijl dc geneesmiddelen iu de Gemeente-Apotheek worden
gereed gemaakt. JJehoei't men gcldelijkeu onderstand vau het Burgerlijk Arm
bestuur, welnu, het bureau van dat bestuur vindt men mede. op deze gracht,
doch wil mcu iets beters dan bedoeling, men sparc iu den tijd van verdiensten
cn brcuge zijne spaarpenningen iu de Spaarbank, die ook hier zijne zittingen
houdt. Wil ineu een brief verzenden, och, men behoeft den Knnuulwcg niet te
verlaten, want het Postkantoor vindt men ook aldaar geplaatst. Vraagt men
of de openbare gebouwen, de paden cn wegen cn andere publieke werken worden
onderhouden, of er voor dc instandhouding vau dat alles wordt gezorgd, men
leze sleehls op deze gracht het opschrift: «Bureau van gcmccnte-wcrkcu." Ten
blijke dat er door het Gemeentebestuur wordt gedacht om bij brandgevaar tegen
de verbreiding daarvan te kuuuen waken, vindt men hier ccnc bewaarplaats van
Brandladders cn Haken. En is 'i u om uitspanniug te doen: Tivoli
biedt u daartoe gelegenheid aan. Daar hebben de gewone cn buiten
gewone vergaderingen cn concerten van verreweg de meeste gezelschappen cu
vcrecnigingen plaats; daar klinken herhaaldelijk de tooueu der muziek ons
tegen; daar vindt men vaak verstrooijiug vau den moeitcvollcn arbeid des
bedrijvige» levens.
Wie aan een vreemdeling iets van den Helder wil mcdcdcclcn cn opsommen
wat er daar al zoojrclangrijks gevonden wordt met betrekkiug tot kunsten cu
wetenschappen, wat" daar al zoo gedaan wordt tot bevordering van kennis,
beschaving en godsvrucht, hij wijze op den Kanaalweg als de vruchtbare
plek, waar zooveel goeds ontkiemt tot zegen van de ingezetenen dezer gemeente.
Het staatkundig nieuws in Europa is al bijzonder schraal, 't Be
paalt zich hoofdzakelijk tot dc vermelding van den bij voortduring
moeyelijkcn toestand, waarin Pruissen zich bevindt ten opzigte van
dc binncnlandsche aangelegenheden in Sleeswijk-Holsteintot
het maken van opmerkingen ten aanzien van de maritime vertooning
te Cherbourg, de zamenkorast der Engelsche cn Franschc vloten,
waarbij liet de aandacht niet ontgaat, dat Frankrijk ten allen tijde
poogt ora zich den voorrang eigen te makenlot dc vermelding
der feestelijke viering van den Napoleonsdag op 15 dezer, waarbij
het niet aan militaire praal heeft ontbroken.
Belangrijker is het nieuws uit andere werelddeelen. Immers uit
China wordt gemeld, dat het keizerlijk bewind zoozeer door de
rebellen wordt bedreigd, dat aan de Britsche krijgsoversten in die
streken hulp cn bijstand is gevraagd. Uit Noord-Amerika wordt
gemeld, dat, hoezeer ook de opstand is onderdrukt, de geest van
tegenstand zelfs in het Noorden blijft hcersclien. Tc Ncw-
Yovk werd daarvan dezer dagen een sterk sprekend bewijs gegeven.
Dc vrienden van Jefferson Davis hielden aldaar eenc zamenkomst,
ten einde middelen te beramen om den gevangen cx-presidcnt en zijne
medgezcllcn een voldoenden regtsbijstand te verschaffen. In deze ver
gadering werd door de aanwezigen verklaard, dat het mislukken
der rebellie slechts tijdelijk is, dat de geest, waardoor zij ontstond,
nog leeft en dat zij met hulp der vrienden in het Noorden, langs
anderen weg nog eenmaal gelukken zal. Men openbaarde er zijne
meening, dat do regering der Unie den moed niet had om den heer
Davis voor liet geregt tc brengen, nu het gebleken is, dat de
strafoefening van mevrouw Suratt de verontwaardiging der wereld
heeft opgewekt. Het ziet er in dc overwonnen Zuider-Staten nu
nog regt bedroevend uitde regeling van het postwezen kan daar
nog geen plaats hebben, uithoofde van den deerniswuardigen toe
stand, waarin zich de bruggen en wegen aldaar bevinden. Zeer
onvoldoende zijn de berigtcn uit onderscheidene streken, waar men
bezig is om het staatsbeheer te regelen. Het innen der belastingen
gaat zeer moeijelijk bij het ontbreken der eigendoms-documenten,
die tijdens den oorlog zijn verloren gegaan.
De wrok legen de nationale overheden neemt dagelijks in bitterheid
toe. De eed van trouw en gehechtheid, die van de Zuidenaars
wordt geëischt, biedt volstrekt geen tegenwerking aan het kwaad.
Dc tegenstand schijnt met den dag' toe tc nemen. In Kentucky
heeft de bevelvoerende generaal alle personen, die aan den opstand
hebben deelgenomen, van liet stemregt vervallen verklaard; zij worden
zelfs met inhechtenis-neming bedreigd, wanneer ze zich op den
plaats, waar de verkiezingen gehouden worden, vertoonen. De
stemming der bevolking In Tcnncsscc is van dien aard, dat men
het noodig keurt om er de krijgswet te handhaven. In den staat
Noord-Carolina bekreunt de bevolking er zich niet aan, dat zij den
eed van trouw hebben moeten afleggen, maar steekt de geest van
verzet tegen de regering der Unie weer blijkbaar het hoofd op.
Belangwekkend is de vergadering, die op Vrijdag den 1 Sept. a. s.
te Fort Gibson zal plaats hebben. Niet minder dan 75000 Indianen,
vertegenwoordigers van 30 stammen, zullen daar te zamen komen,
om hunne betrekking tot bet Unie-bewind tc regelen. Zulk eene
bijeenkomst mag voorzeker met meer regt dan eenigc andere den
naam dragen van Buitengewone Vergadering.
Het bezoek aan het Engclsch escader te Cherbourg is afgeloopen,
cn het escader stevent heden naar Brost. Voor zoover bekend is,
was het feest wel eene demonstratie, ten bewijze van de innige
verstandhouding tusschen de beide mogendheden, die zoowel Amerika
zich tweemaal zal doen bedenken alvorens met een van beiden
ernstige verwikkelingen te zoeken, als zij een waarborg is tegen een
nlgemeenen oorlog in Europa. Van ontwapening evenwel, waarvan
men in de officiële speechen melding dacht gemaakt te zien, schijnt,
althans volgens de per telegraaf ontvangen mededcclingen te oordeelen,
niet gerept.
Men heeft dit in Amerika dan ook zeer goed begrepen, cn daarom
dan ook gelooft men, dat het volstrekt niet toevallig is, dat zich
thans eene Amerikaansche vloot in dc Noordzee bevindt, ten einde
aan de beide Weslcrsche mogendheden, dc kracht van de Nieuwe
Wereld te toonen.
De France wijdt aan het maritiem feest een artikel, waarin zij
uitgaat van de stelling, dat Engeland cn Frankrijk de cenige Euro-
pceschc mogendheden zijn, die geen beletsel in de vrije uitoefening
van haar regtmatigen invloed naar buiten vinden. Kusland, zegt
het blad, heeft Polen aan het been, Oostenrijk Hongarije cn Vene
tië, Pruissen de hertogdommen en de constitutie-kwestie. Dat
Frankrijk Mexico, Algeric en nog een half dozijn andere blokken
aan het been heeft, daargelaten nog zijne moeijclijke wedergeboorte,
schijnt de goede France in haar feestroes glad te vergeten.
De heer Dehesselle, bisschop van Namen, is aan eene beroerte
overleden, in den ouderdom van 75 jaar, en na 29 jaren genoemde
hoogc betrekking te hebben waargenomen.
In den Moniteur van 15 dezer zijn niet minder dan zeventien
groote colommen gevuld met dc namen van personen, die tot ridders
van het Legioen van Eer benoemd of tot hoogere graden dezer orde
bevorderd zijn. Dit geeft een dei dagblad-correspondenten aanleiding
tot de opmerking dat de keizer bet ordelint niet meer bij stukken,
maar bij balen uitdeelt.
Bij dc verkiezing voor leden van den gemeenteraad te Bergères,
werden bij de eerste stemming negen vrouwen met den burgemeester
aan het hoofd verkozenlaatstgenoemde, die waarschijnlijk den zin
dezer onderscheiding begreep, heeft onmiddellijk zijn ontslag ingediend.
Ter reede van Cherbourg ligt een yucht, hetwelk eene Engel-
l sche dame toebehoort en die het schip zelf commandeert. Zy bevindt
i zich met haar léjarige zoon, hare 11 jarige dochter, eene gouvernante
cu drie kameniers aan boord. Zij heeft twaalf matrozen en een
kapitein onder haar bevel. Dc laatste commandeert echter niet,
maar dient de dame slechts van advies.
Omtrent het maritiem feest tc Cherbourg worden eenige bij
zonderheden gemeld, waaruit van de goede verstandhouding tusschen
de beide Wcstersche mogendheden blijkt. Zoo had de Britsche
I regering bevolen, dat haar escader den 15 dezer, den Napoleonsdag,
te Cherbourg zou komen, eene beleefdheid, die blijkens de taal van
don Moniteur zeer op prijs gesteld wordt.
Op den Zuidwestelijken spoorweg in Eugeland is thans een
stelsel in werking gebragt tot eenc electrische communicatie tusschen
dc passagiers cn conducteurs. Dit geschiedt met een toestel, uitge
vonden door den heer Preecc, hoofdopzigter der tclegraaf-dienst
langs de spoorweglinie. Met dien toestel heeft de passagier slechts
aan een schelknop te trekken, waarop alsdan dadelijk bij eiken
conducteur en ook bij den machinist eene schel luidt.
Tegelijk met het gouvernement beyveren ook de veehouders
zich om de verspreiding der vee-ziekte, welke nu in schier alle
streken van Engeland zich vertoond heeft en veel verwoesting onder
den veestapel aanrigt, zooveel mogelijk tcgentegaan. Dc dagbladen
zijn opgevuld met verslagen van vergaderingen, door veehouders,
veehandelaars, landbouwers cn andere belanghebbenden gehouden,
om te spreken over den aard der ziekte, de meest doeltreffende
geneeswijze cn vooral over dc aan te wenden middelen om de ziekte
in haren voortgang te stuiten. Buitendien vormen zich in alle
streken maatschappijen, om met vereende krachten tot bereiking
van dat doel werkzaam tc zijn en tevens, om door onderlingen
waarborg de veehouders voor zware verliezen te beveiligen. Aan
deze vereenigmgen nemen ook groote grondbezitters deel.
De Great Fastern is in Engeland teruggekeerd. De telegraaf
kabel is gebroken, doch de hoop hem op te visschcn cn te herstellen
is geenzins opgegeven.
Gedurende de verloopene week hebben te Londen 1374 sterf
gevallen en 2042 geboorten plaats gehad.
Dezer dagen is door eene kleine telegvaaffout eene zonderlinge
vergissing ontstaan. Een inwoner van Ediuburg moest als officieel
vertegenwoordiger aanwezig zijn bij het leggen van den eersten
steen voor het monument ter eere van den hertog van Athol. Bij
zijn vertrek vergat hij in de drukte zijnen opgetoomden hoed. Hij
liet daarom uit Inverness des avonds naar huis seiuen, dat hem den
volgenden morgen per eersten trein dc hoed zou worden gezonden,
daar hij dien dan nog in tijds kon ontvangen om er gebruik van