BINNENLAND.
HELDEll en NIEUWED1EP, 6 September.
De 25stc verjaardag van Z. K. H. Willem Nicolaas Alcxander
Frcderik Karei Hendrik, prins van Oranje, werd jl. Maandag alhier
op gebruikelijke wijze gevierd.
Eergisteren is alhier aangekomen het nieuw gebouwd trans
portschip Java, dat de reis van Amsterdam naar hier over de
Zuiderzee heeft gedaantengevolge der groote afmeting van dit vaartuig
kon het het Noordhollandsch Kanaal niet passeren. Ruim twee
weken heeft dit schip op Pampus vastgezeten, totdat het jl. Vrijdag
avond is vlot geraakt. Het is naar hier gesleept, door de slcep-
stoomboot Stad Amsterdam, die op Pampus heeft medegewerkt om
het schip over de ondiepte tc brengen. Genoemd transportschip zal
op 's rijks werf alhier verder voor de dienst worden gereed gemaakt.
Naar wij vernemen zal door de alhier bestaande zangverceniging
Cecilia op a. s. Zondag eene openbare uitvoering worden gegeven in
de groote zaal van den heer K. de Goede, te Schagcrbrug in de Zijpe.
Eerstdaags zullen van hier naar Amsterdam vertrekken een
detachement matrozen, onder bevel van den luit. ter zee 1ste kl.
Parker Verboom, ten einde Zr. Ms. korvet van SpeyJc van Amster
dam naar hier te brengen.
Met den 16 dezer worden op Zr. Ms. fregat met stoomvermogen
Adolf Hertog van Nassau geplaatst de adelb. 1ste kl.: II. van den
Pauvcrt, C. Vrcede, J. V. W'ierdsma, II. J. E. Mirandollc, W. G.
van Nes, N. J. Brungcr, L. Voute, J.II.Mijer, lt. C. A. L. Jansen,
D. Hordijk, F. W. C. Ledcboer cn J. P. Lubbc Bakker; en op
Zr. Ms. transportschip de Heldin de adelb. 1ste kl. J. A. A. Schncithcr.
Bij Zr. Ms. besluit is benoemd tot eersten commissaris van
polieie tc Haarlem A. E. van Kempen, thans commissaris van policie
te Zaandam.
Voor zoo verre het zich laat aanzien, is de gezondheidstoestand
van den veestapel in deze provincie nllczins bevredigend.
Zr. Ms. korvet Pal!as, liggende ter reed e van Vlissingcn, zal»
naar men verneemt, weldra weder een zcetogt ondernemen.
De Staats-Courant bevat de voorwaarden, op welke de minister
van Binnenl. Zaken, namens den koning, aan de Hollandsche ijzeren
spoorweg-maatschappij conscssie heeft verleend tot het aanleggen, als
uitbreiding of zijtak van haren reeds bcstaanden spoorweg, van eene
verbindingslijn van Haarlem langs Beverwijk naar den Noord-
hollandsclien staats-spoorweg bij Castricum of Uitgeest of eenig
ander punt nader door den minister aan te wijzen.
De Staats-Courant No. 209 deelt eene opgave mede van be-
rigten omtrent ziekte onder het vee van 26 Aug. tot 2 Sept.
Even als in vorige jaren zullen thans weder bij het regement
grenadiers cn jagers en bij elk der acht regimenten Infanterie, IS
korporaals, die zich door een goed militair gedrag hebben onder
scheiden, tot sergeant-titulair worden aangesteld. Na 31 Octobcr
a. s., zal die graad niet meer worden verleend, dan nadat het cijfer
weder tot het normaal-bedrag van 9 zal zijn teruggebragt.
In de aanstaande Algcmcenc Vergadering van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw, die Ic Pnrmercnde zal worden gehouden,
zullen o. a. worden overwogen de middelen tot bevordering van het
aankweeken hier te lande van ongehoornd Engclsch rundvee, als
allezins aanbevelenswaardig door zijne zachtheid van aard en voor
treffelijkheid van zuiveleen in to zenden adres aan de hooge
regering, tot het uitvaardigen eener zoo wenschelijke wet tot aflcoop-
baarstclling der tienden; middelen om, bij het zoo belangrijk toe
nemen der schapenteelt hier te lande, de ziekte dezer diersoort
zooveel mogelijk te verhoeden. Ook zal worden overwogen de
vraag, of, vermits bij eene schaapskudde, op gelijke gronden, zoo
genaamde taaije in tegenstelling van goede vachten worden verkregen,
de oorzaak van dit verschil kan worden opgespoord, zoowel als het
middel om dit taai worden der vachten te verhoeden.
Het hoofdbestuur der Hollandsche Maatschappij van Landbouw zal
a. s. Vrijdag aldaar met. de bevoegde andere autoriteiten vergaderen
om te beslissen omtrent het al of niet raadzame van de vce-tentoonstelliDg.
Uit het verslag omtrent den toestand van het Kon. Zool.
Genootschap Natura Artis Magistra te Amsterdam, uitgebragt in
de algemeene vergadering van 31Aug.jl., bleek dat het genootschap
op 1 Aug. jl. 4219 leden telde. De inrigtingen van het genoot
schap waren in het afgcloopen jaar door 40,139 vreemdelingen
bezocht, terwijl er 392 inaandkaartcn waren uitgegeven, en 4-8,966
werklieden en dienstboden toegang hadden gehad. Aan legaten was
2500 in aandcelen aan het genootschap vermaakt. Omtrent alle
onderdeelen werden de raccst gunstige berigten gegeven. De rekening
sloot met een batig saldo van f 11,879,66L De staat van bezit
tingen en schulden sloot met een voordeelig saldo van 115,326,76L
Te Scheveningen zijn dezer dagen twee jongens met het baden
verdronken.
De oudste inwoner van Rotterdam, de löSjarige Jakob Former,
is den 1 dezer overleden; hij was den S Maart 1757 op Ameland
geboren, ongehuwd, als zeeman van beroep, heeft hij lang gevaren en
ook als zoodanig gevangenschap te Algiers doorgestaan. Later als
scheepswaker heeft hij lang dienSl gedaan, toen op zijn lOOsten
verjaardag de liefdadigheid van eenigen hem een onbezorgd bestaan
verschafte. Eerst een paar jaren voor zijn overlijden begonnen zijne
krachten hem te begeven. Jl. Maandag is zijn lijk op het R. C.
kerkhof te Ovcrschie ter aarde besteld.
Op de Ericsche predikanten-vergadering zal ook de vraag
worden behandeld: welke zijn de schaduw- cn lïcht-zijden der
toenemende onkerkelijkheid en welke houding heeft de evangelie
dienaar tegenover dat verschijnsel aan te nemen?
Als eene bijzonderheid op het gebied van het konstitutionele
volksleven kan worden medegedeeld, dat de kiesvereeniging Regt
voor Allen, te Oude Pekela, vóór ecnige dagen ecnige harer leden
heeft Inlast met du taak, om de openbare vergaderingen van den
gemeenteraad steeds bij te wonen, ten einde alzoo met. zekerheid en
voldoende er mede hekend tc worden, of in waarheid door alle leden
van den raad het regt voor allen wordt gehandhaafd. Van het in
voeren van dusdanige kontrólc elders schijnt nog weinig hekend.
Men leest in de Tijd:
„Pater Bcrnard is overleden. Heden morgen (2 Sept.) ten 9 ure
ontsliep de groote man tc "Willem kalm en gansch overgegeven in
Gods wil. Zijn dood is een groot verlies niet slechts voor zijne
congregatie, maar voor het gansche land. Mogen dc honderd
duizenden, die door de welsprekende slem van den-volksredenaar
opgewekt zijn tot God en godsdienst, voor dc rust zijner ziel bidden
Honderd-duizenden toch hebben hem veel voor hun eeuwig en
tijdelijk geluk te danken. Dat dan hunne dankbaarheid hem nu te
hulp kome, indien liet zij, dat dc beroemde missionnaris nog iels
aan de goddelijke regt vaardigheid mogt schuldig zijn. Hij ruste in
vrede en zijne gedachtenis blijve in zegening!"
Het getal onechte geboorten in ons land bedroeg in 1SG4
als volgt:
Zuidholland 1500, Noordholland 1003, Gelderland G03, Groningen
416, Utrecht 321, Zeeland 320, Noord-Brabant 319, Overijssel 277,
Limburg 208, Friesland 134, Drenthe 122, totaal 5223.
Naar men verneemt., zal mad. Ristori, de beroemde tragedienue,
in de maand November a. s. Nederland wederom bezoeken en in
verschillende schouwburgen optreden.
Den 2 dezer heeft op den Burg te Leiden do tweede bijeen
komst plaats gehad van belangstellenden in den Ncdcrlandsehcn
veestapel, cn is door de aanwezigen een adres aan Z. M. den koning
goedgekeurd, waarbij der Hooge Regering, als de meest geschikte
middelen tot, verhoeding van dc verbreiding der vee-ziekte worden
aanbevolenhet instellen van een vccfonds, ten einde aan dc eige
naren, wier vee tér zake van die ziekte moet worden afgemaakt,
eene ruime schadevergoeding te verzekeren; het trekken van een
cordon rondom besmette streken, liet verbod van in- cn doorvoer
in geheel het rijk, cn het aanstellen van een inspecteur-generaal
der vctcrinaire-policic, ten einde eenheid Ie verkrijgen cn te behou
den ten aanzien der aan te wenden middelen tot beteugeling der
kwaal. Eene kleine meerderheid heeft zich verklaard voor het tij
delijk verbieden der veemarkten, maar men heeft begrepen, van dit
verlangen niet in het adres te moeten gewagen, cn daarin alleen de
maatregelen tc moeten opsommen, welke algemeen of door de groote
meerderheid als wenschelijk worden beschouwd.
De Geneeskundige Courant zegt, wat het beloop der ziekte
betreft, die thans zoo hevig in Engeland woedt en zich ook in ons
land vertoond, dat dc koe, die aangetast wordt, begint tc beven of
tc huiveren, binnen een paar uren ontlasting heeft van dunne stof,
die spoedig gepaard gaat met het afloopen van eene dunne, water
achtige bruine vloeistof, somtijds met eenig bloed vermengd. Dc
melkafscheiding houdt dadelijk op. Professor Gamgce, president
van eene commissie, door Engclsche veehouders gevormd, ten einde
in het belang van den veestapel werkzaam tc zijn, deelt mede, dat
een landman, zekere markt bezoekende, cn daar ziek vee ziende,
zonder dat echter aan te raken, eene week later de ziekte onder zijne
koeijen zag uitbreken. In Engeland zijn in Julij jl. 2000 koeijen
gestorven en sommige stallen zijn geheel ledig. Het vlecsch der
gestorvene beesten is buitengewoon donker van kleur en zeer droog.
Men zegt, dat het spoedig bc'derft, en dat katten en honden het niet.
willen eten.
Naar men verneemt, is door Gedep. Staten van Noord-Brabant
aan burgemeester en wethouders der gemeenten in die provinciën,
in overeenstemming met het gevoelen van den voorzitter der Pro
vinciale commissie van landbouw, eene aanschrijving gcrigt, waarhij
de wcnschelijkheid wordt betoogd om, zoo lang de thans uitgebroken
vee-ziekte in Nederland hcerscht, alle runderen van dc veemarkten
in dat gewest te weren, met dringende uitnoodiging om den raad
hunner gemeente onverwijld in ernstige overweging tc geven, daar
toe te besluiten, en voor zoover er in hunne gemeente veemarkten
moglcn worden gehouden, waarop uitsluitend runderen worden aan
gevoerd, het houden daarvan te schorsen tot zoo lang die ziekte zal
zijn geweken.
Uit eene gedrukte „Lyste van 't Gestorven en Gebeterd Rundvee,
binnen de Provintic Zeeland, in de Jaarcn 1770 en 1771," welke
lijst eenigzins gescheurd en hier en daar onleesbaar is, blijkt, dat
het. totaal van het in die provincie gestorven stuks rundvee in 1770
bedroeg 11,664, legen 1957 herstelde. In 1771 stierven er echter
slechts 3,767 beesten, terwijl het totaal der herstelde op genoemde
lijst niet meer leesbaar is. Aan welke ziekte het rundvee stierf
wordt op de lijst niet gemeld, doch het is ongetwijfeld dc runderpest
geweest, die in haar derde tijdvak in dc achtiende eeuw, van
17681786, zulke vreeselijke verwoestingen in den veestapel hier
te lande heeft aangerigt.
De Belgische Moniteur behelst een rapport van den minister
van Binnenl. Zaken, waarin maatregelen worden voorgesteld om den
Belgischen veestapel tc vrijwaren tegen dc runder-pest, welke zich
thans in Engeland en Nederland heeft geopenbaard. Dien ten gevolge
is bij koninklijk besluit, de invoer van rundvee over dc grenzen,
zoo te land als ter zee, volstrekt verboden. Verder heeft de minister,
bij circulaire, de gouverneurs der provinciën aangespoord om zorg
vuldig alles wat mogelijk is aan te wenden, ten einde de uitbrei
ding der ziekte, voor 't. geval dat deze ook te Belgic zich mogt
vertoonen, te voorkomen.
In Belgic is, te gelijk met het verbod van den in- cn den door
voer van buitenlandscli vee, eene ministeriele aanschrijving betrekkelijk
de runderpest uitgevaardigd. Daaruit blijkt dat het gouvernement
besloten heeft des npods ook alle veemarkten in den lande te ver
bieden, doch dat hel, dc noodzakelijkheid van dien maatregel voor
alsnog niet bewezen acht, en hoopt die vercenigingen van vee door
streng toczigt onschadelijk te maken. Verder zegt de minister van
binnenlandsche zaken in die aanschrijving aan de gouverneurs;
„De runderpest of besmettelijke typhus, de moorddadigste van
alle ziekten van het rundvee, is uit Ruslands steppen afkomstig;
