BUITENLAND.
dien Disraeli haal en dien Punch lief hoeft, dc man die politiek
cn diplomatie speelde met dezelfde voorname onbezorgdheid als een
ander whist of hombre, die tvpc van het oudcrwctsche Engelsche
staatsleven, is, dunkt ons, in Palmcrston heengegaan.
Zeker, aan uitstekende specialiteiten, aan bekwame diplomaten,
financiers en politiekers zal liet Engeland niet ontbreken, maar eene
zoo eigenaardige individualiteit, vertegenwoordiger eener oude orde
van zaken, die zich als het ware ent op eene nieuwe, indt men niet
ten tweeden male. Ook in Engeland zal voortaan het regeren, even
als op het vaste land. van ecu prerogatief der aristocratie, een
gemeen regt der burgers worden.
Aan dc Tijd schrijft ccn zijner vrienden omtrent eene nationale
eigenaardigheid:
«Laat mij u eens op een verschijnsel wijzen, dat ieder reiziger kan waarnemen,
en mij veel stof tot denken heeft opgeleverd. Verplaats u met uwe gedachten
in ccn spoorweg-coupé; van Lyon naar Parijs, b. v., of van Bazel naar Mcutz,
of van Peru naar Gcuèvc waar gij wilt. Bevolk deze coupe met reizigers
die elkander voor het eerst zien.Gij zijl. nog geen kwartier aan het stoomeu of
er is een gesprek aan den gang, dat dikwijls algemeen wordt, cu eerst eindigt;
op de plaats van aankomst. Be wisseling der denkbeelden brengt een zekere
welwillendheid voort, die zich in kleine beleefdheden uit. Men bewaart elkanders
plaats aan de tusschenstaiions, reikt, als dc togt is afgeloopen, elkanders valiesjes
aan, en dan gaat ieder zijn weg, in het bewustzijn van met maatschappelijke
wezens gereisd te hebben. Vergun mij de vraag, of gij in den regel met den
zelfden indruk onze spoorrijtuigen verlaat? Let er eens op, als gij een uilstapje
maakt binnen onze grenzen. Ik veronderstel dal gij plaats uccrnt op de eerste
klas, ofschoon gij in de wintermaanden ook op de tweede - want dan komt daar,
bij het ophouden der rctourkaarleu, geen luidruchtig publiek meer - cu tw ij fel niet of
gij kunt waarnemen wut ik nu onder uw aandacht breng. Met gehcele reisgezelschap,
namelijk wanneer het ouderling uit onbekenden bestaat, zwijgt als trappisten.
Hij het in— of uitstappen groeten op zijn best de bclccfdstcu met den hoed of
d: hand, en zoo er al de mond bij te pas komt, is liet enkel om een onver
staanbaar gcbroin uit te bieugcn, dat liet midden houdt tusseheu een gebaar cn
een gebrom en geen van beiden is. Beproef de stilte af to breken door een of
audcic onbeduidende opmerking zoo gij die niet tot een bepaald persoon rigt,
volgt er geen antwoord, en, kijkt gij er iemand strak bij aan, dan komen er
slechts een of twee lettergrepen, op ceu toon uitgesproken, die door zijn kortheid
en droogte aanduidt, dat daar een punt achter staat. Ja, ik weet wel dat er
uitzonderingen zijn. liet is walmeer de sprekende man, door een speciale kleeding,
een ridderorde, een adres op zijn reiszak of ander uiterlijk kentcckcu, het bepaald
bewijs levert, dat hij iemand uit den zeer deftigen stand, of misschien wel een
voornaam man is. Daarbuiten zijn dc uitzonderingen lioegst zeldzaam.
Van waar nu dit zwijgen? Is liet afgetrokkenheid? Overdenking? Och neen!
Wij Nederlanders zijn spraakzaam genoeg; in onze gezelschappen cn societoiteu
wordt uiet minder aanhoudend gekeuveld dan in de l'arijsohe salons, en in welk
p wiemen t zijn de redevoeringen zoo talrijk en langdurig als in het onze? De
oorzaak ligt elders. Men vreest zich te eoiupliiucuteeren, schade te lijden ui
zijn fatsoen. Dc aangesprokene is b. v. een voornaam makelaar in goeden doen,
geniet het vertrouwen der beurs cn is bij ieder bekend. Eu, dcgccn, die hem
aanspreekt? Ja, dat weet hij niet; dc man ziet er fatsoeulijk uit, dat is waar
zijn toon cu mauïeren zijn welvoegclijk, dat is ook waar, maar hij kent hein
niet, hij heeft hem nooit gezien; als hij nu eens een burgerman was, mcu
kan niet weten cu uit het gesprek volgde ven halve ol' een kwart kennis
making! De burgerman zou in staat wezen om later, ais hij den makelaar op
straat tegenkwam, dczcu fainiljaar te groeten! Och ja, en dan zouden de
nicnschcn welligt denken, dat do makelaar met dien burgerman bevriend was,
cu zich met hem op dezelfde lijn plaatste.... opgepast derhalve, ons niet met
meuseh.-n in te laten, die wij niet kennen, waar wij niet alles vau weten
men komt er later dikwijls door in onaangenaamheden. Zuo is de echt Nciier-
lnudsehe redenering bij dergelijke gelegenheden, die somtijds tot zonderlinge
gevolgen aanleiding kunnen geven. Ik weet van een mijner bekenden, rentenier
en commanditair in een stoomfabriek twee hoedanigheden waar hij nog al
groot op gaat zoon vau ceu aannemer en kleinzoon van een pandjeshuishouder,
die vóór eeuigc jnreu op reis naar Botterdam zijnde, te Halfweg ging verzitten,
uit vrees van «in connectie" te zullen komen met ceu eenvoudig gekleed man
naast hem, en door hem voor een dorpsschoolmeester aangezien. De vermeende
dorpsschoolmeester was niemand anders dan de minister vau.... nu, het depaetcment
doet er uiet toe.
«Ik ben geen demokraat, dat scheelt veel. Ik weet dal er onderscheid in
standen beslaat, en ik vind het goed dat het zoo is; ceu eenvormige maat
schappij zou niet alleen tegen de natuur der dingen ingaan, maar ook vreessclijk
vervelend wezen. Eu overal treft men dat onderscheid aan, zelfs in Frankrijk,
waar het iu theorie ontkend wordt, en waar dc dcmokratische opvatting zoo
diep iu de volkszeden is ingedrongen. Maar nergens heb ik dut streven van
onze standen aangetroffen om zich iu kasten af te zonderen. Alleen bij ons
achtt.'U de hoogere standen, of die daarvoor willen gelden, zich besmet door
cenige gemeenzaamheid ol welwillendheid jegens dc parinas der mindere, of als
Blinder beschouwde, bijzonderlijk del' digi aangrenzende. Jegens een kruijer of
ambachtsman wil men nog wel ccus vriendelijk of spraakzaam wezen, maar om
alles op de wereld niet jegens iemand, die zich kleedt en spreekt als wij, en
op denzelfden of beteren voet leeft, en die wij toch 0111 redenen dikwijls,
die ons zclvcn niet klaar ziju tot ecu lagere klasse rekenen. Wij moeten
hem aan zijn verstand brengen, dat: al heeft hij evenveel of meer geld dan
wij, al woont hij in dezelfde straat cn iu een even goed Jiuis, al is cr niets Ic
zeggen op zijn gedragingen, al verschilt zijne opvoeding niet van de onze
hij toch vooral niet denken moet met ons gelijk te staan. Ilij zou het zich
waarlijk, om al die redenen kunnen gaan verbeelden, eu liet publiek (lat soms
zoo dom oordeelt, eveneens! Zetten wij een ellen guzigt, als hij tot ons spreekt,
ghmliigclien wij enkel met de lippen, houden w ij onze oogappels op hun plaats,
spreken wij niet meer, als het spreken dan toch niet te vermijden is, dan een
ui' twee woorden en hij zal wel voelen dat er ccn groot onderscheid tusschen
hem eu ons bestaat
De schrijver Uecdt vervolgeus iu eene beschouwing over liet denkbeeld
«burgerman," dat velen, zelfs niel-addijke personen slechts voor hen bezigen,
die zij in stand beneden zich achten, terwijl eigenlijk gccnc natie zoo door en
door burgerlijk is als die, wtlkc Helmcis ccus bezong, eu die burgerlijk is iu
hare manieren, 111 haar staatsinstellingen, in haar gebruiken, iu haar zeden, in
haar kleeding, in haar gemis 111 schoonheidsgevoel, iu spaarzaamheid, in haar
huiselijkheid, 111 haar overleg, in haar vermaken, in haar kerkelijkheid, in baar
deftigheid, iu lia.ir stemiuigneid, in haar gipasthenl, 111 haar bezadigdheid, in
haar fatsoenlijkheid, 111 haar oidl'lutelykheid, ia al haar doen en laten. Maar,
behalve dat niemand burgerman wil hoctt-11, nmet men vooral letten op de
sporten van den maatsehappelijken ladder, waarbij op te merken is, dat ieder
zich cenige sporten hoogcr stelt, dun anderen hem plaatsen, cn 't voorkomt
dat dc ccn cenige spovteu hoogcr komt cn een ander eenige sporten daalt. Dc
eerste verbeeldt zich reeds op de sport te staan, waarop hij misschien eenmaal
zal komen, eu do tweede denkt nog op de sport te belmoren die hij vroeger
innam. Eindelijk vormen zich maatschappelijke groepjes, door allerlei wille
keurige opvattingen afgescheiden, 1:11 wier h diu met vereenigdo krachten al w ie
lager staat al'weercu, 0111 op huuuc beurt afgestooten te worden door hen dio
hoogcr mcenen te staan.
Om al die dwaasheden kan men lagehcu, zegt de schrijver in de Tijd, maar
door dc slugboomcn, die al die groepjes of köttcneu opwerpen, wordt dc voor-
uilgang, de algemeene ontwikkeling gestremd: dat is het kwaad waarop de
schrijver wil wijzen: «Het is mij, zegt hij, geheel overschillig of onze mede
burgers zich onderling, op Int gebied van den omgang eu der zaïucnleviug, in
allerlei afdccliugeu en onderafdelingen w illen splitsen, die elkander wederkeerig
uitsluiten; of zij zich door Jiuu fatsoen gedrongen rekenen personen te schuwen
cn op een afstand te- houden, die dikwijls in geeucrlei opzigt voor hen behoeven
ouder tc doen. Zon dut irini ijdclhcid lam st,reden en bezig houden laat
hen hun gang gaan! Als ik in mijne kötcvie maar geen deel behoef te nemen
aan al dc conspiralieljes en pvctcntietjés, heb ik er des noods vrede nuile. .Maar
ik bedroef cn erger mij er over, dal du geheelc last dezer bekrompenheid eu
kleingeestigheid wordt overgedragen op politiek en maatschappelijk gebied, om
er hindernissen vau tc maken op den weg vau alhs wat wil cu kon uitsteken,
en de natie vooruit, brengen. Dan deden onze voorouders, die wij altijd in den
inonil hebben, maar nimmer navolgen, anders. In onze dagen zou men de Ruiter
naroepen dal lnj ecu straatjongen was geweest, en den Gijsbrcchl als hij voor.
liet eerst werd opgevoerd, uitiluitcn om het geloof van zijn dichter. De energie,
welke die voorouders oefende in het 11, verteren wij iu liet tegenhouden
1 Onzen grootsten roem schijnen wij te stellen in het beletten, en dan eerst ziju
wij regt in onze nopjes, als wij, niet alle in- en samenspanning, geslaagd zijn
0111 levende nationale kiachtendie heilzaam voor het gemeenschappelijk vaderland
j hadden kunnen werken, uit te doovcn."
I)e dood van lord Palmcrston wordt bij voortduring besproken
j als een ernstig' feit, dat voor Engeland en geheel Europa belangrijke
1 gevolgen kan hebben. Menige regerende vorst is van liet. wcreld-
j tooneel afgetreden, zonder dat zijn dood zulk eene algemeene vcr-
I slagenheid te weeg bragt, als zulks nu het geval is bij het afsterven
van den eersten minister van Engeland. "Vooral is men allcrvvcge beducht
t voor de staatkunde van den keizer der Eranschen, die ten allen tijde
1 het oog hield gerigt op den grooten staatsman aan dc overzijde van
het Kanaal.
1 Ook in België heeft het overlijden van den Engelsclicn minister
groote sensatie verwekt. Men herinnert zich daar de omwentclin0,
j van den jare IS30, tot welks gunstigen uitslag door lord Palmcrston
1 zooveel werd bijgedragen. Men berigt uit Brussel, dat koning
j Leopold tranen gestor! heeft bij liet vernemen van het afsterven
zijns vriends cu een brief van rouwbeklag aan zijne weduwe heeft
toegezonden.
Omtrent de zamenkoinst van graaf von Bismarck met keizer Na-
I poleon te Biarritz verneemt men, dat eerstgenoemde naar allen schijn
niet in zijne voornemens geslaagd is ten aanzien van de Elbc-hertog-
dommen. Er bestaat cenig vermoeden, dat Oostenrijk weldra geneigd
zal zijn om een einde te maken aan den te Gastein geboren voor-
j loopigen toestand van Slceswijk-Holstein, dat het ter bevordering
1 daarvan de bijeenroeping van de Stonden dier hertogdommen bewerken
jsal en dat de bevolking dier landen zal worden geraadpleegd
j omtrent de candidnlnur van erfprins Ercdcrik van Augustenburg.
I De koning eu dc koningin van Portugal zijn in gezelschap van
prins Amadeus van Savoye uil België naar Duitschland vertrokken.
Zij reizen incognito onder de namen van graaf en gravin van
Gnimardens.
I Dc jongslc bcrigtcn uit Noord-Amcrika luiden gunstig voor het
1 behoud van den vrede. Volgens die tijdingen zou het kabinet van
Washington geneigd zijn 0111 een vredebreuk met Frankrijk te vcr-
mijden. Men verwacht echter, dat het zenden van meerdere Franschc
troepen naar Mexico bij het congres der Unie ernstige afkeuring
I vinden, en krachtige verloogen uitlokken zal.
De ministerraad tc Londen zal op morgen. Donderdag 26 dezer,
bijeenkomen. Men verwacht dat lord Clarendon aan liet hoofd van
j het departement van bulteulandsche zaken zal worden geplaatst, ter
vervanging van lord Ittissell, die als eerste minister optreden zal.
j Dezer dagen is te Brussel verschenen het nieuwe gedicht van
Victor IIugoLes chansons des nies el des hols. Twee fragmenten,
I getiteld: Genio Liliri en Célébraiion du 14. Tuilleb dans la Jvret,
zijn iu dc Independmce Beige opgenomen.
Dc Precursenr deelt de volgende bijzonderheden aangaande
dc vrijmetselarij mede
De vrijmetselarij is in geheel Oostenrijk verboden, zoowel als in
Spanje en Rusland. Duitschland, met uitzondering van Oostenrijk,
telt 2-S7 loges, waarvan er 15 in het kleine koningrijk Saksen ge
vonden worden. In Frankrijk zijn er meer dan 220 loges, behalve
de 30 in Algerië cn de koloniën Engeland, Schotland en Ierland
tellen gezamenlijk 1200 loges. Zwitserland 27, Italië 45, België
en Nederland 80, Denemarken 5, Zweden en Noorwegen 12.
De vrijmetselarij heeft in Amerika ongcloofclijke vorderingen ge
maakt. Het Noorden telt ongeveer 4000 loges. Het Zuiden is op
dit punt minder ontwikkeld. In Brazilië zijn 65 loges.
Turkije, Perzië en China leggen aan de maijonniekc propaganda
geene hinderpalen meer in den weg. In de Oost-Indien werkende
i Christelijke, Muzelmansehe cn Indische loges iu vrede en harmonie;
op de eilanden in de Stille Zuidzee heerscht dezelfde overeenstemming
I en gelijke vooruitgang.
In het geheel rekent men, dat er 7000 si 8000 geregeld geconsti
tueerde loges op de oppervlakte der aarde bestaan, die bij honderd
duizenden leden lellen, behoorende tot alle rangen, natiën en godsdiensten.
Bij den verkoop der renpaarden van den hertog de Morny
werd een daarvan, Lelio, door graaf Lclindorff voor 50,000 frs.
gekocht: ofschoon het paard niet heeft; beantwoord aan dc verwachting
(les koopers, is niettemin het Pruisische gouvernement thans kooper
van het paard geworden, voor 45,000 frs. l)c overwinnaar bij de
Frunsche wedrennen van 1S04, Bois ltousselj werd onlangs door
dc Oostenrijksclie- regering aangekocht, voor 50,000 frs. De Duitschers
koopen hunne renpaarden niet meer in Engeland sedert de roemrijke
J daden van den Gladiatcur, Fillc de 1'air, Vermouth, enz.
De Mojiiieur berigt dat keizerin Eugénie dezer dagen twee
van de groote Parijschc ziekenhuizen, alwaar veel cholera-lijdcrs
verpleegd worden, bezocht heeft.
Iu 10 jaren tijds 181565, is op de Parijsche theaters de
Favorile 157 maal gespeeld, dc llugcnoolen 145, dc llohert 114, dc
Lude 143, de Guillaume Teil 147 en de Troimre 13 maal.
Dat iemand zijn wandelstok of zijn parapluic ergens laat
staan, of zijne tabaksdoos bier of daar laat liggen, is gausch niet
onnatuurlijk en ook niet ongewoon, maar dat men zeven ossen
vergeet mede te nemen, dat is toch. wel ccn zeldzaam feit. Zeven
ossen nu zijn in dc nabijheid van Parijs gevonden, vreedzaam langs
den weg liggende, onbekeurd. en zonder cenig teeken van herkomst.
Dc policie zoekt nog steeds den zorgelooz.cn eigenaar.
ïn het kanton Champlitte woont eene vrouw, Boursier ge-
