HELDERSCHE
NIEUWEDIEPER COORANT.
M 88.
ZONDAG 21 OCTOBEft.
EN
ht
VIER-EN-TWINTIGSTE
ff JAARGANG.
DE AANSTAANDE VERKIEZINGEN.
BINNENLAND.
■180C
m
Deze Courant wordt uitgegeven woensdag en zatvrdag
avond na acht ure, door A. A. BAKKER Cz.
in den boekwinkel, Hoofdgracht No. 32.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
u franco per post1.50.
Enkele nommers0.10.
Men abonneert zich bij allo Bockhandelaars en Post
directeuren.
Advkrtentién worden aangenomen tot Zaturdag en
Woensdag middag 12 uur, cn bij den Heer T. MOOY,
Dijkstraat tegenover de Laan, II422, aan deallelder, tot 11 ure.
De prijs van 1 tot 4 regels is ƒ0.60. Voor iederen
regel meer ƒ0.15. Zegelregt voor elke plaatsing 0.35.
Buitengewoon groote letters, naar mate der ruiuito
die zij beslaan.
Brieven en Stukken franco aan den Uitgever.
Do voordragt der Ministers aan den Koning, om de Tweede Kamer der
Sinten-Generaal te ontbinden, heeft voor de Kiezers eeuc vraag ter beslissing
gesteld, die wij mccudeu, dat in Nederlaud gcene vraag meer was.
De Ministers geven voor, dat de Kamer de benoeming van den Heer MTJER
tot Gouverneur-Generaal heeft afgekeurd, en daardoor getreden is op bet gebied
der uitvoerende magt, en het prerogatief der Kroon beeft geschonden.
Teder, die de beraadslaging over het voorstel van den Heer KEUCHENIUS
heeft gelezen, weet, dat wat de Ministers voorgeven, onwaar, is, dat de Kamer
slechts heeft afgekeurd de handelingen van den lieer M1JER cn van de
Regering, die de Kamer hebben wijsgemaakt, dat de lieer MIJER als Minister
van Koloniën zijn stelsel van beheer van Indien, ten aanzien der cultures, in
eeno Wet zoude ontwikkelen, terwijl liij wist, dat hij als Gouverneur-Generaal
naar Indien zoude gaan, eu dus zeker die beloften niet zoude vervullen.
Wanneer ieinand, die het plaatsbricfje voor den eersten trein van den vol
genden dag reeds in zijne zak heeft, zijn vriend belooft, dat hij hem in den
namiddag van dien dag nog eens zal komen bezoeken, dan beeft men regt dat
gedrag, die misleiding leelijk te noemen. De Kamer beeft niets anders gedaan,
dan te verklaren, dat zij het afkeurde, dat iemand beloften doet op ccn oogen-
blik, dat hij weet die beloften niet te zullen vervullen.
Maar bij de beoordeeling van wat er nu bij de verkiezing moet gedaan
worden, is het van het uiterst belang, om zich aau de vraag te houden, zoo
als die door den Minister is gesteld eu aau de Kiezers wordt voorgelegd, name
lijk: of de Tweede Kamer de bevoegdheid heeft ccnige benoeming door de
regering gedaan te bcoordeelcu en dus goed of af te kcurcu
Iedereen gevoelt, dat de bevoegdheid niet afhankelijk is van de betrekking,
die vervuld is geworden; of liet de benoeming geldt vau den gouverneur-gene
raal, of van een tweeden luitenant, vau den president van den Hoogen Raad,
of den griffier vau het kleinste kantongeregt.
De bevoegdheid bestaat bij elke benoeming of bij geen enkele.
De ministers trachten echter bij deze gelegenheid met eenc goocheltoer het
publiek te misleiden, door in plaats van de Regering, den Koning te noemen.
De Koning doet zonder twijfel du benoeming, maar niet alleen van den gou
verneur-generaal, maar van alle die betrekkingen, welke wij zoo even opnoemden.
Maar is ons volk nog zoo weinig constitutioneel ontwikkeld, dat men durft
verwachten, dat bet niet bekend is met den grondregel, dat voor eike handeling
des Koniugs ecu of meer Ministers aansprakelijk zijn, cn die aansprakelijkheid
door mede-ondertcckening der besluiten op zich nemen, terwijl de onschend
bare Koning boven aller goed- cn afkeuring staat?
Wanneer de Kamer derhalve de benoeming van den Heer MIJER had
afgekeurd, zij zoude niet de handeling des Koniugs, maar de handeling van den
verantwoordelijken Minister, die de voordragt tot die benoeming gedaan, en
door de mede-ondertcekcuing van het besluit de verantwoordelijkheid daarvan
op zich heeft genomen, treden.
Zoude men mecneu, dat ons volk van zulk een autocratischcn geest was
doordrongen, dat het zich het regt zoude lateu ontnemen, om benocmiugcn aan
zijn kritiek te onderwerpen?
Want men bedenke wel: heeft dc Kamer dat regt niet, zij die geroepen
is oiu voor volksbelangen te waken, hoe veel minder beeft dan dc dagblad
schrijver of ccn particulier zulk regt?
Als dc ondcrtcckening des Koniugs liet besluit taboe maakt, waaraan liet
heiligschennis is te roeien, cn in plaats dat do Minister de verantwoordelijke
persoon is, do Koning door elke opmerking in zijn prerogatief wordt geschon
den, dan mag niemand ccnc aanmerking maken, al ware hel dat een Minister
van Justitie een pas gepromoveerd advocaatje tot president van den Hoogen
Raad benoemde, of een Minister van Marine ecu adelborst als sehout-bij-nacht
aan het hoofd cener llotille deed stellen.
Do Koning, zoude men dan moeten zeggen, heeft benoemd; dus mag nie
mand over dc benoeming spreken. Hoeden af eu eerbiedig neergeknield voor
wat gecnu beoordecliug toelaat!!
Is dat de geest vau ons volk?
Maar het geldt hier niet alleen benoemingen, maar ook wetten cn besluiten,
want ook deze worden door den Koning uitgevaardigd, en gecne grond is uit
te denken, waarom men ten aanzien van benoemingen geen regt van beoordee
ling zoude hebben, maar ten aanzien van wetten eu besluiten wel.
De vraag door dc Ministers aan de Kiezers gesteld is dus deze: Wilt gij
afstand doen vau liet regt van beoordecliug van alle wetten, besluiten, benoe
mingen, die door den Koning worden uitgevaardigd of gedaan? Wilt ge afstand
doen van het constitutioneel regt, dat, dc Koning onschendbaar achtende, de
handeling van den verantwoordelijken Minister toelaat te beoordeeleu?
Inderdaad in een vrij land kou op geen ongelukkiger motief, door de Minis
ters eene ontbinding der vertegenwoordiging zijn gevraagd.
Hun zegepraal bij dc uitspraak, die zij van de Kiezers vragen, is onmogelijk.
Persoonlijke overwegingen, voorliefde voor ccnige rigting mogen de stemmen
van cenigen doen bepalen; voor eiken Kiezer, die een begrip beeft, welke vraag
liet beroep op de Natie heeft doon geboren worden, en dus ter beslissing aan
dc volksstemming te onderwerpen, kan het niet twijfelachtig zijn dat deze poging,
om door het volk zelf de beginselen der autocratie tc doen sanctioneren, in
hare eerste poging krachtdadig inoet worden gestuit.
»cn 31 dezer vertrekt de O. 1. X<aiidinail via
TBBKST, den 33 dezer via MAKSE8I.XK.
HELDER en NIEUWEDIEP, 20 October.
Wij herinneren belanghebbenden, aau het onderzoek over de
verlofgangers van de Militie, op Maandag a. s. den 22 dezer.
Zr. Ms. fregat met stoomvermogen Adolf Hertog van Nassau,
is heden van hier naar de Middellandsche Zee vertrokken.
Het ctat-major is zamcngesteld, als volgt: commandant kapt. ter
zee G. P. J. Mossel; eerste off. kapt.-luit. ter zee H. P. Klerck
luit. ter zee 1ste kl. G. W. C. Yoorduin, II. A. Ridder van
Rappard; luit. ter zee 2de kl. H. J. van BroekhuijzenD. J. Weys,
W. J. A. Nolthenius, W. J. II. de Kanter, H. J. Borgcrhoff van
den Bcrgh, en G. J. Fisseher; adelborsten 1ste kl. jhr. J. C. L.
von Schmidt auf Altenstadt, R. C. Rovers, G. A. van der Miedere,
L. P. D. op ten Noort, W. J. Struick, R. Bakker, N. W. van
Ammeis, N. J. van Renterghem, H. O. Fcith, L. C. Pupet, B. de
Groot, jhr- J. C. F. Westpalm van Hoorn, jhr. W. Laman Trip,
R. de Vidal de St. Germain, J. C. de Rooij.
lste luit. van het corps Mariniers J. A. IJ. van Es, 2de luit.
jhr. W. F ClifFord Kocq van Breugel; off. van gez. lste kl. II. Everse,
off. van gez. 2de kl. N. van Terveen, off. van gez. 3de kl. J. Keijzer;
off. van adm. 1ste kl. II. F. X. Strengnaerts, adj. adm. N. W.
Lasonder, scheepsklerken van Meeuwen en de Sauvage.
Het adres, hetwelk aan Z. M. den koning, bij gelegenheid
van IID. bezQck aan de tentoonstelling in het Paleis voor Volksvlijt
te Amsterdam, aangeboden is, voert de handteekeningen van 34
inzendeis en heeft de strekking om te dienen als protest tegen
sommige uitspraken van de jury van beoordceling.
II. M. dc koningin wordt Maandag den 22 dezer van HD.
buitenlandsche reis, in de residentie terugverwacht.
Volgens de jongste officiële opgaven, telde men op 31 Dcc.
1865 in Nederland 253,21S paarden, 1,313,479 runderen, 295,304
varkens, 967,312 schapen, 122,16S bokken en geiten en 2693 ezels
en muilezels. Dat is 5019 paarden en 20,408 rundereu minder cn
1168 varkens en 37,176 schapen meer dan op 31 Dec. 1S64.
Tot machinist bij den stoomwatermohn aan den Arkelschcn
Dam is benoemd P. C. Gahva, machinist lste kl. v. c. bij de
Marine.
De president der Amerikaansche Unie heeft den gcneraal-
majoor Hugli Ewing tot gezant der Vereenigde Staten bij het
Nederlandsche hof benoemd.
Tot lid van den gemeenteraad te Texel is den 12 dezer met
117 stemmen gekozen de heer D. J. Bruin. De heer P. Kuiper
verkreeg 75 stemmen.
Mis9 Maria Cummins, schrijfster van de Lantaarnopsteker en
andere romantische werken, is dezer dagen te New-York overleden.
Dc tentoonstelling in het Paleis voor Volksvlijt is in het
geheel door 259,551 personen bezocht.
Naar men verneemt is, op 's konings last, het uitdrukkelijk
bevel gegeven, om een exemplaar van zijne proclamatie, omgeven
door een rood, wit en blaauw randje, aan eiken kiezer in het vader
land (ons land telt 103,142 kiezers) tc doen toekomen.
Het is als het ware een persoonlijke uitnoodiging des kouin
aan eiken kiezer niet om iu deze of gene rigting te stemmen,
maar ora aan de stembus te verschijnen, om zijn grondwettiasti
pligt tc vervullen, gelijk Z. M. zelve wcnscht dien, iu al 2vu
gewigtigen omvang, na te komen.
