26 Jaargang.
l,868. N°. 19.
tl)
Woensdag 12 Februarij.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
'Q
HELDERSCHË
."•■i
NIEUWEDIEFER COURANT,
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 103.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelrcgt.
Grootc letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
i HELDER en NIEUWEDIEP, 11 Februarij,
Men heeft het vaak aan de middeleeuwen verweten, dat in dien
irbaarschen tijd het regt van den sterkste regeerde. En te gelijk
kt dat verwijt, heeft men even vaak gewezen op het uitnemende
n onze eeuw van beschaving en verlichting, nu er betere, hechtere
tadzuilen bestaan voor de vrijheid des volks dan in dien tijd
n ruwheid eo geweld. Wij willen niet geacht worden het oog
sluiten voor het vele goede en nuttige, door latere tijden en
istandigheden in het leven geroepen, doch als wij zien hoe aller-
ge in ons werelddeel de wapenen worden verbeterd en hoe daarbij
it den grootsten ijver wordt te werk gegaan, dan zonden wij haast
enen nog in de middeleeuwen te leven. Als de mogendheden
d kracht en sterkte alleen en uitslnitend zoeken in de voor-
fleiykheid hunner vuurwapenen, dan meenen wij dat ook heden
dage nog, het moge dan ook al in eenigszins anderen vorm
o, dat ook heden nog het regt van den sterkste regeert. Ver
lijken w(j de cijfers, die aanwijzen de geldsommen, welke er in
onderscheidene landen voor defensie en voor onderwijs, kunsten
.- wetenschappen uit de staatskassen worden verstrekt, dan kunnen
ons overtuigen, dat overal materiëele kracht het gebied voert
verre, zeer verre gesteld wordt boven datgene wat een volk
lig en alleen verheffen en een hoogen rang verzekeren kan.
Bij den scherpen strijd, dien er dezer dagen in de wetgevende
rgaderingen gevoerd wordt, over de vrijheid van drukpers, is het
ito tt onaardig te lezen wat de Eugelsche bladen over dit belangrijk
iderwerp zeggen. Een dier bladen laat zich daarover aldus uit:
1 )e Britsche nieuwsbladen hebben volkomen vrijheid om alle
1 'j pgelijke en denkbare onderwerpen te bespreken. De vervanging
lui een monarchie door een republiek, of beide door eene Gods-
gering (Theocratie) de afschaffing van het Huis der Pairs,
88'berooving der kerk zijn alle onderwerpen, waarover de Engel-
""J ihe journalisten zooveel artikelen mogen schrijven als hun lust.
9 Vaaneer evenwel een Britsch blad met overleg verraad, opstand of
mord prediktwanneer het in verzet komt tegen de koningin, en
FII proer en zamenzwenng wil bewerken dan gevoelen alle goede
f8 urgers dat er een misdaad wordt begaan niet tegen de dynastie
if tegen de wetten op de drukpers, want eigenlijk gesproken
lebben we zulke wetten niet, maar tegen het gemeeuebest,
Vaarvan wij allen, van de koningin tot den boer, wederkeerig
roirerantwoordelyke leden zijn. In zulk een geval vraagt het algemeen
ielzijn om zoo te spreken de vervolging van den beleediger
Moor de gewone regtbanken des lands, en bij veroordeeling eene
^ireage kastijding. Een Engelschman raag zooveel aanmerkingen
laken als hij wil op het waut, op den loods, op den man aan 't
5 lier van het schip van staatmaar hij mag geen gat in 't schip
haken of vuur in 't kruidmagazijn gooijeu. Indien hij dat poogt
p doen, wordt hij in ijzers gezet, en zoo noodig aan den nok van
_Je ra opgehangen."
1 Als staatkundige berigteu van den dag deelen wij mede, dat in
let koningrijk Saksen eerlang de doodstraf bij koninklijk besluit
tal worden afgeschaft; dat de orde der vrijmetselaren voortaan in
Oostenrijk zal worden toegelatendat te Antwerpen een volks-
vergadering is gehouden ter günste van de afschaffing der
"-"Bonscriptie dat het wetsontwerp, waarbij het contingent voor het
Jfransche keizerrijk voor 1868 is voorgedragen, een cijfer noemt
Van 100,000 mandat de schuld der Vereenigde Staten op
)a"j Febrnarij II. bedroeg 2651 dollars; dat te Sonora, in Mexico,
l^jen opstand tegen het gezag van den President Juarez is uitge
broken dat in Engeland het verlangen wordt geopenbaard om de
(idiplomatieke betrekkingen met Mexico te herstellen; dat te Cork
(!in Ierland, bij het in hechtenis nemen van een drietal Fenians, een
tumult heeft plaats gehad, waarbij door de policie een charge met
:aJe bajonet is uitgevoerddat de gewapende benden in de Donau-
otaïorstendommen, 2000 man sterk, zeer de aandacht trekken van
de buitenlandsche mogendheden, die daartegen vertoogen bij de
Bumaansche regering hebben ingediend.
Jl. Zaturdag gaven de officieren van Zr. Ms. ramtorenschip
Prins Hendrik der Nederlanden in het lokaal Tiwli alhier, eene
Tuisterijke soiree dansante,
ito Heden is alhier van Arasterdam op de werf gearriveerd het
Mi nieuw gebouwde instructie-vaartuig Urania, welk vaartuig bestemd
i. vis voor de oefening der adelborsten van het Koninkl. Instituut alhier.
Heden kwam alhier binnen het Nederl. koopvaardijschip
a 'Europa, dat naar wij vernemen, drie weken geleden reeds het gat
van Texel was genaderd, doch door stormweder verhinderd werd
binnen te loopen.
Jl. Zondag avond hadden alhier twee gevallen van brand plaats,
elii die beiden gelukkig in den aanvang werden outdekt en gebluscht;
i 11 let eene geval deed zich voor aan de Binnenhaven, het andere in
0,tde Middenstraat.
De Zangvereeniging Cecilia gaf jl. Zondag avond weder eene
buitengewone vergadering. Op flinke wijze werden de verschillende
op het programma vermelde stnkken uitgevoerd; de vereenigiug
handhaafde alzoo haren gevestigden roem. De opkomst der ledeu
net hunne dames was echter weinig talrijk werkelijk maken de
buitengewone vergaderingen van Cecilia aanspraak op eene meer
algemeene belaugstelling.
Z. M. heeft o. a. benoemd tot officier der orde van de
Eikenkroon jhr. van Tets, lid van de Gedeputeerde Staten van
Noordholland, wegens zijne bemoeijiDgen tot wering der veeziekte.
Men schrijft ons van West-Terschelling, (ld. 7 Febr. 1868;
jl «Zeer onlangs kwam hier een paar jongelieden hun huwelijk
sluiten ('s middags twaalf ure). Na een afstand van 3 uren per as
i te hebben afgelegd, kwam de jonge vrouw in hare woning aan en
_lwas denzelfden avond ten 7 ure reeds moeder van een fermen joogen.
«Het schip Mjolnerkapt. L. Berg, ligt nog iu de haven. Op
schip en lading is door de lieden, die bij het vlot worden dienst
hebben gedaan, beslag gelegd."
Te Alkmaar vierden den 8 Febr. jl. T. Molenaar en H. Koster
bun gouden bruiloft. Beiden zijn gealimentcerden in het Diakoniehuis
aldaar. Molenaar is nog een der in leven zijnde strijders van
Waterloo. De mede-bewoners van het Diakoniehuis hadden ter eere
van het bruidspaar doelmatige versieringen in dat gesticht aangebragt,
terwijl regenten des avonds al de gealimenteerden feestelijk hebben
onthaald.
Voor twintig jaren verliet een jonge, sehoone vrouw haar
man, en uatn een plaats als winkeljufvrouw te Amsterdam aan;
zij bleef daar in haar onderhoud voorzien. Dezer dagen kwam de
man tot bezinning, hij begreep dat zijn lastig humeur zijne vrouw
van hem had verwijderd, ging tot haar, en bood haar weder zijn
hand. Zij nam die met de beste beloften aan. In dien tusschentijd
had de vrouw ook van anderen aanzoek gehad, die wel verwonderd
waren, dat zij daaraan niet kon voldoen.... omdat haar man dit
niet gedoogde.
Donderdag heeft de heer H. de Veer, directeur der hoogere
burgerschool te Delft, in het Leesmuseum te Utrecht eene lezing
gehouden over de denkbeelden omtrent de opvoeding der vrouw,
gelijk Keizer Napoleon I die had geopenbaard in het programma
van het gesticht voor vrouwelijke weezen van ridders van het
Legioen van Eer, te Eeouen. Godsdienst stond bovenaan, dan
lezen, schrijven en rekenen; soms een weinig natuurkunde, genees-
en arlsenijbereidkunde; verder koken en naaijen. Vreemde talen te
leeren was verboden. Men wilde haar slechts tot huismoeders
vormen. Er was, volgens spreker, veel verkeerds, maar ook wel
iets goeds in deze zienswijze. Over het geheel meende hij, dat
vrouwen ook beroepen konden leeren, waarbij het op fijucn smaak
aankwam; maar eene gelijke opvoeding voor vrouwen en mannen
achtte hij minder gewenscht.
Te Terheyden is dezer dagen overleden jhr. J. M. van der
Wijck, gepensioneerd generaal-majoor der genie.
Bij gelegenheid van een „partij" op Java zaten de dames in
rij, en er was eene „wclgezette schoonheid" bij. Een luitenant
ter zee door de zaal wandelende, merkte op „Dat is een driedekker!"
na eenig zoeken, als kavalier om engagement, wendde de spreker
zich tot de „dikke miss," en vroeg haar ten dans. „Wei bedankt
mijnheer! Ik ben een driedekker, zegt u. Die wordt niet door een
luitenant, maar wel door een kolonel gecommandeerd." De dame
was een Soerabaijasche.
ZUTPHEN, 9 Febr. Een kalf, dezer dagen in het aangrenzende
Warnsveld geboren, woog, toen het ter wereld kwam, niet minder
dan 160 poud, hetwelk door alle veehouders als een hoogst zeldzame
zaak wordt beschouwt.
ELBUKG, 10 Febr. In de afgeloopen week is alhier eene
afschuwelijke moordaanslag gepleegd. Zekere slagersknecht T. ont
moette op straat een schippersgezel, met wien hij op de najaars-
markt van het vorige jaar twist had gehad. Eer deze er op
gedacht had, ontving hij van T. met een slagersmes een steek in
de zijde, die hem oogenblikkelijk deed nederstorten. Voorbijgangers
vonden hem iu zijn bloed badende en bragten hem naar zijne
woning. Er bestaat nog hoop dat hij het leven zal behouden.
Den volgenden morgen is T. gevankelijk naar Arnhem vervoerd,
terwijl het van daar ontboden geregt op de plaats zelve een onder
zoek heeft gedaan.
HASSELT, 9 Febr. Hier heeft zich het zeldzaam geval voor
gedaan dat, voor de benoeming van een lid van den gemeenteraad,
de beide candidaten, de heeren A. de Vries en W. J. de 1'Espinasse,
een gelijk aantal stemmen verkregen. Als oudste in jaren is eerst
genoemde als verkozen verklaard.
HAEL1NGEN, 7 Febr. Men meldt, dat hier Dingsdag avond
is aangekomen de burgemeester van Burg op Texel, met de stem
bus, waarmede hij Woensdag morgen per Amsterdamsche stoomboot
naar Amsterdam vertrok, om ze vervolgens over Haarlem per spoor
trein naar Alkmaar te brengen. De buitengewoon lievige westewind
had het oversteken van Texel naar Nieuwediep onmogelijk gemaakt,
en daarop had hij eene schuit aangenomen, die hem in korten tijd
naar Harlingen bragt, van waar de reis op gezegde wijze werd
voortgezet. Met het oog op zulke fatigante reizen zou meu er tegen
op zien lid van een stembureau te worden.
8 Febr. Beeds geruimen tijd werden aan boord der Engelsche
stoouibooteo schapenbouten, zoetemelkschc kazen, zelfs kwart- en
achtste-vaatjes boter, enz. vermist, van welke goederen men wist
dat ze ingeladen waren. Men had de Harlingcr sjouwerlieden wel
eeus verdacht, dat deze schuldig zouden zijaan het wegraken
dezer goederen. Gisteren morgen evenwel deelde een der werk
lieden aan een ander mede, dat hij den Engelschen onder-machinist
een vaatje boter uit het laadruim naar de machine-kamer had zien
vervoeren. Dit werd ruchtbaar, en toen de zaak onderzocht werd,
bleek het, dat het vaatje boter onder de steenkolen was geborgen.
De beschuldigde werd nu geboeid naar Londen gebragt.
Wanneer men alle treinen van het Europcsche spoorwegnet (40,000
personen- en 500,000 goederenwagens) op eene rij plaatste, zouden zij eene
keten vormen, die van Petersbnrg tot Parijs reikte, en de verzameling van
locomotieven, op al die banen in gebruik, zou er uitzien als eene kudde
olifanten met opgeheven snuit en vele mijlen bedekken. De Eurojicsche spoor
wegen voeren over meer dau 65000 kleine en groote bruggen, waaronder
reuzeuwerken, over zeearmen en steden heengelegd. De lengte der tunnels,
door welke zij den reiziger onder de aarde doorvoeren, bedraagt 21 mijlen.
Het ijzer voor de sporen gebruikt bedraagt 150 inillioen centenaars.
Het Europeesche spoorwegnet loopt over alle staten van ons werelddeel,
behalve Griekenland, Lippe-DetmoldWaldeck, Scbwarzburg-Kudolstadt
Schwarzburg-Soudershansen, lteusz-Greisz en Lichteusteiuhet heeft eene
lengte van 10778 mijlen. 10000 locomotieven bewegen zich er op voort en
de weg die deze jaarlijks doorloopen heeft eene lengte van 6 millioen mijlen.
Indien men den weg'daarbij rekent, die de gczamcntlijke personen- en goederen
treinen in een jaar afleggen, komt men tot een lengte van 1000 millioen
mijlen, een weg die ver buiten dc grenzen van ons zonnestelsel zou voeren.
Dringende staatsuitgaven. De begrooting voor 1868, die den
Standen van het hertogdom Anhalt werd voorgelegd, bevatte onder de slaats-
nitgaven ook de volgende posten: 5704 thaler 8 sgr. 5 pf. voor honden-
voedering, 7375 thaler voor wildtcelt rn andere kosten der jagt, te zamen
alzoo 13151 thaler 8 sgr. 5 pf. voor het jngtvermaak van het hof. Naar men
echter verneemt heeft de commissie, die door den landdag met het onderzoek
dier begrooting was belast, deze voor onze eeuw naïve posten gestreken en het
verlangen te kennen gegeven, dat die voor wildtcelt en hondenvoedering ge
vraagde gelden tot verbetering van de inkom9teu der onderwijzers werden
aangewend. Van posten tot verbetering van het onderwijs is in dit geheele
budget geen sprake.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De magazijnmeester der Marine te Hellevoetsluis J. F. R. Schultz is met
den 30 April a. s., op zijn daartoe gedaan verzoek, eervol uit die betrekking
ontslagen, onder dankbetuiging voor zijne bewezen diensten en onder toeken
ning van zoodanig pensioen als waarop hij zal bevonden worden aanspraak te
hebben. De magazijnmeester der Marine te Vlissingen J. Oudijk van Putten
met don 1 Mei daaraanvolgende iu diezelfde betrekking overgeplaatst naar
Hellevoetsluis.
Aan den generaal-majoor-titulair W. E. Kroesen, lid van deu Raad van
Nederl.-Indië is, op zijn verzoek, een eervol ontslag verleend uit 's lands
dienst, onder dankbetuiging voor de langdurige en goede diensten door hem
bewezen, en met toekenning van pensioen.
F R A N K R IJ K.
Bouher's jamais heeft reeds zijn tegenhanger gevonden in de
kinderwereld. De keizerlijke Prins wordt opgevoed met zjjn nichtjes,
de Hertoginnen van Aiba, van welke de oudste, Maria, er veel
pieizier iu vindt, haar neefje te kwellen en te slaan, terwijl deze
te ridderlijk is om dit een dame te vergelden. Toen zjj het echter
dezer dagen eens al te erg gemaakt had, omhelsde de Prins bjj het
scheiden haar zusje, en bleef voor haar met de armen over de borst
staan, met nadruk uitroepende: nEmbrasser, MarieJamais,
jamais!"
l)e grootvader van Alexander Dumas was een mulat. Dumas
maakt daarvan geen geheim en schertst zelf menigmaal over zjjn
gelijkenis met de Ethiopiërs; desniettemin weet hij onbescheiden
vragen over dit onderwerp geestig te beantwoorden. Eens vroeg
hem iemand wat zijn vader geweest was? „Een mulat," antwoordde
Dumas zonder zich te bedenken. „En uw grootvader „Een neger 1"
„En uw overgrootvader?" „Een aap, Meneer," eindigde Dumas het
gesprek, „gij ziet daaruit dat mijn geboorteregister juist daar ophoudt
waar bet uwe begint."
De opera van Rossiui Guillaume Teil" is gisteren te Parijs
voor de 500ste maal opgevoerd. Deze opera werd voor de eerste
maal opgevoerd den 12 Augustus 1829.
GR00T-BRITTANNIE.
LONDEN, 8 Febr. Tengevolge van gewigtigc depeches by het
departement van buitenlandsche zaken ontvangen, heeft het Engel
sche gouvernement nieuwe orders gegeven om de volledige provi
andering, met steenkolen en oorlogs-ammunitie, te verhaasten van
de twee stations iu de Middellandsche Zee, Gibraltar en Malta.
In de arsenalen van YVoolwich en Chattam heerscht groote
bedrijvigheid.
In een Engelsch blad vond men dezer dagen deze advertentie: «Lord
Pnlmerston. De dood van dezen beroemden staatsman wordt aan een verkoudheid
en natte voeten toegeschreven. Hij zou stellig nu nog in leven zijn, indien hij
Lacroix' paardenharen sokken had gedragen, welke bij L. Ronca in Londen en
bij alle schoenmakers tc bekomen zijn." Veel sterker is de aanprijzing van
een zalf door een Amerikaan verzonnen, en waarin hij vertelt dat hij om
daarmede een proef tc nemen en zich tc overtuigen of zijn fabrikaat werkelijk
zulk een genezende kracht uitoefende, aan zijn hond den staart had afgesneden
en de wond met de bewuste zalf ingesmeerd; niet alleen genas de wond
oumiddelijk, maar er groeide ook een nieuwe staart aan, en wat, zoo 0I9 hij
verzekert ongeloofelijk moet schijnen, gebeurde nog daarenboven: toen hij den
afgehouwen staart met de zalf besmeerde groeide daaraan een nieuwe hond,
welke sprekend op den anderen geleek. Wie zou na deze humbug ook maar
niet voor waarheid aannemen, dat iemand, die in den spoortrein zittende, zijn
hoofd buiten stak en met zijn haren aan een staketsel hangen bleef, het lot
van Absalon ontging en van een wissen dood gered werd, door ja raad
eens! Door de pomade van (hier volgt de naam van den fabrikant)
waarvan hij juist een potje had gekocht, toe te passen en in zyn haar te
smeren. Dat haar begon oogcublikkclijk te groeien met een vaart, die den
trein tot aan het naaste station bijhield, zoodat de gelukkige kooper van
deze, den groei bevorderende pomada zijn hoofd behield en den staart maar
had af te knippen.
Op eeu maaltijd, dezer dagen door 170 voorstanders van het
gebruik van paardenvleesch gehouden, is onder anderen medegedeeld,
dat in Engeland jaarlijks 75,000 ponden tot voedsel der honden
verstrekken, terwijl eene menigte hongerige menschen daarmede
konden worden gespijzigd. Alle dischgenooten verklaarden zich
hoogst voldaan over de van drie paarden (een van 4, een van 20
en een van 22 jareo) bereide spijzen.
Te Huil heeft een springvloed groote schade aangerigt
kelders, huizen en straten zjjn onder water gezet.
DUITSCHLAND.
SAKSEN, 8 Febr. In het leger zijn de zelfmoorden in den
laatsten tijd zoo veelvuldig geworden, dat de minister van oorlog
het noodig heeft geacht de aandacht der commanderende hoofd
officieren op dit treurig verschijnsel te vestigen, en hun aanbevolen
de geestesrigting hunner onderhoorigen na te gaan, en streng te
vermijden elke aanleidiug, die zuik een misdadig besluit zou kunnen
ten gevolge hebben. De minister heeft tevens verklaard, dat,
ofschoon het niet te miskennen valt dat de zelfmoord in alle klassen
en standen der maatschappij hand over hand toeneemt en de
oorzaken daarvan in diep liggende gronden gezocht moeten worden,
wier beoordeeling niet aan de militaire bevelhebbers staat, het toch
wel gebeuren kan dat een man, wiens verstandelijke vermogens
niet in goeden toestand zijn, door behandeling iu de dienst of
door bejegening van zijne kameraden, al ligt tot overspanning,
zoo niet tot waanzin gebragt kan worden, die zelfmoord ten
gevolge beeft.
De Koning van Saksen heeft den tooneelspeler Emil Devrient,
wegens de diensten aan de Duitsche tooneelspeelkunst bewezen,
benoemd tot ridder der orde van verdienste.
De Kroonprinses van Pruissen is jl. Zondag bevallen van
een prins.
Het totale bedrag der inzamelingen voor het te Worms op te
rigten Luther-gedenkteeken is tot nu toe 180,128, zonder de
renten der in effecten belegde gelden.
ITALIË.
Volgens berigten uit Nizza is de grijze Koning Lodewijk I
van Beijeren sedert eeuige dagen bedlegerig. Naar men zegt hebben
zich kenteekenen van waterzucht vertoond.
