1868. N°. 25.
Woensdag 26 Februarij.
BEKENDMAKING.
BINNENLAND.
A. A. BAKKER
Cz.
HELDERSCHE
y
\IEUWERIEPER COURANT.
=5'
M
„W ij huldigen het goed e."
I Verschijn 1
bi Abonnement
Verschij'nt Dingsdag-, Donderdag- cn Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Uitgever
Bnrcan!
MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertcntiën: Van 14. regels GO cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berckcud.
iec
De BURGEMEESTER der gemeente HELDER brengt ter openbare kennis,
|,t volgens mededeeling van den Heer Kommandant van Zr. Ms. oefenings-
aartuig «Pro Patria", ingevolge miuisterieele aanschrijving, te beginnen met
*n 27 Februarij a. s., proefschoten van de Hors zullen worden gedaan met
ietrokken geschut; dat zoolang men daarmede bezig is, er eene roode vlag zal
laaijen van den top van genoemd vaartuig, en dat zoolang die vlag waait, de
[ofs tot op een afstand van 4000 ellen voor personen en vaartuigen onveilig is.
Helder, De Burgemeester voornoemd,
den 25 Februarij 1868. ST^AKMAN BOSSE.
HELDER en NIEUWEDIEP, 25 Februarij.
Mecklenburg, een der landen waar de Vorst in naam aller-
enadigst, inderdaad met groote gestrengheid regeert, laat in den
jngsten tijd vau zich hooren, dat de bevolking naar eene constitutie
raagt. Dat is waarlijk wel een bewijs voor de voortreffelijkheid
an den constitutionelen regeringsvorm. Die wensch wordt gehoord
een land, waar men zoo goed als geen dagbladen heeft, waar
aa geen behoorlijk volksonderwijs sprake is, waar de jonkers nog
Is in den ouden tijd op den meest ongedwongen voet omgaan met
e deerns, in 't kort, waar nog een onbedorven paradijstoestand
iet deel des menschdoms is. Het is bijna raadselachtig, hoe het
erlangen naar grondwettige vormen in zulk een bedompt land nog
evendig kon worden.
In het zuid-oosten van ons werelddeel is het bepaald onrustig.
Ie weerbare manneu iu het landschap Bulgarije verlaten hunne
loonplaatsen en begeven zich naar het gebergte, waar zich de
ntevredenen tegen de regering verzamelen.
Men verzekert, dat de opstandelingen zelfs de vrijheid hebben
gnomen om eene formele oorlogsverklaring aan den gouverneur
hun gewest te rigten. De een zegt, dat Rusland de beroeringen
sar aanstookt en levendig houdt. Een andere lezing, maar die op
etzelfde neder komt, verhaalt, dat Ruslands houding die is van
en hartstogtelijk danser, die slechts wacht op de opening van het
bul om aan den dans te gaan.
De geschiedenis van den dag verhaalt onder meer andere
Je volgende bijzonderheden: dat niet minder dan 1600 personen
in Engelaud paarden en rijtuigen hebben afgeschaft, uithoofde van
Je financiële crisis van 1866; dat de regering van de Noord-Ame-
ikaansche Unie de in Engeland gearresteerde Fenians in bescherming
Deemt; dat de volksvertegenwoordigers in Pruissen gelden hebben
oegestaan voor de leniging van den hongersnood in Oost-Pruissen
in de Tweede Kamer te Brussel dageu achtereen over de legerwet
is beraadslaagd, zonder partijen te verzoenen; dat in Mexico op onder-
eheidene plaatsen onlusten zijn uitgebarsten; dat de Italiaansche
legering zich verbonden heeft om bij te dragen in de betaling van
een billijk deel in de staatsschuld van Rome; dat in Engeland de
Joodvonnissen voortaan binnen het gebouw der gevangenissen
lullen worden voltrokken; dat de Kamer van Gedeputeerden te
Madrid, getrouw aan de heilige verdeeling in drieën, in eene wet
tot bestraffing der landlooperij (vagebondage) de vagebonden in drie
loorten verdeeld heeftdat te Accrington in Lancashire, verscheidene
leisonen ernstig gekwetst zijn in een gevecht ontstaan tusschen de
eren en de met knuppels gewapende polioie-dienaren.
Ter aanvulling van het berigt, voorkomende in ons vorig nom-
mcr, waarin melding werd gemaakt van een adres aan den minister
van Binnenl. Zaken ter gunste van het behouden blijven van de
verbruiksbelastingen in deze gemeente, deelen we nog het volgende
Bede. In dit adres wordt de minister met aandrang uitgenoodigd
om bij de Staten-Generaal een uitzonderingswet ter gunste van deze
gemeente in te dienen, de strekking hebbende om de tegenwoordige
verbruiksbelastingen alhier te mogen blijven heffen tot het jaar 1881,
in plaats van tot 1871. Ieder, die dit adres met opmerkzaamheid
leest, zal beseffen van hoe groot belang het is, dat aan dit verzoek
wordt voldaan. Moet de verbruiksbelasting, die thans 100,000
ongeveer opbrengt, met 1871 geheel door hoofdelijken omslag worden
vervangen, dan moet onze aanslag voor die plaatselijke directe
belasting met 10 maal het tegenwoordig bedrag worden verhoogd.
Die maatregel zou voor deze gemeente eene groote ramp zijn. Reeds
nn, nu er slechts eene som vau 10,000 bij hoofdelijken omslag
Boet worden opgebragt, blijkt het, hoe weinig gewenscht deze wijze
van belasting-opbrengen in deze gemeente is. Wat zal het dan
zijn, als ieders aanslag tot 11 maal het tegenwoordig bedrag wordt
vermeerderd? Wij behoeven hier, gelooven we, niets verder bij te
voegen om onze mede-ingezetenen aan te sporen door onderteekening
van dit adres de poging te schragen, die reeds door den gemeente
raad is aangewend, ten einde de Hooge Regering te bewegen tot
tene gunstige uitzondering voor deze gemeente.
Het Groot Militair Assaut, dat gisteren avond in het lokaal
Titoli alhier plaats had, woonden we met genoegen bij en mag een
waardig afscheid heeten van hh. onderofficieren der Infanterie, die
eerlang van hier zullen vertrekken. Op voortreffelijke wijze handhaafde
de onderofficieren van land- en zeemagt hun reeds verworven roem
van behendigheid in het hanteren der wapens. Niet miuder hulde
Boeten wij toebrengen aan hen, die door schoone voordragten hfct
genoegen van dezen avond verhoogden.
Ook de nette decoratie der zaal verdieiit een woord van lof. Het
geheel van dit militaire feest gaf een zeer aangenamen indruk en
'eder der toeschouwers zal zeker regt voldaan zijn over de flinke
uitvoering der verschillende werkzaamheden.
levert deze feestelijke bijeenkomst een streelende herinnering op
bÜ allen die haar bijwoonden, wij kunnen dan ook niet anders
dsn ons leedwezen betuigen over het aanstaand vertrek van het
bataillon Infanterie. Dat bataillon onder de leiding staande van
een man als jhr. Leijsius, laat hier bij vertrek, door den goeden
S^st die het bezielde over het algemeen de herinnering achter, van
b'j burgers en wapenbroeders geacht en geëerd te zijn geweest,
"et afscheidswoord door den fourier Kroon ter dezer gelegenheid
lot de aanwezigen gerigt maakte dan ook een diepen indruk.
Gaarne voldoen wij aan 't verlangen van eenige belangstellenden,
door hieronder de dichtregelen te doen volgen, welke door den
fourier Kroon op het groot militair assaut in de kazerne van het
fort Erfprins zijn voorgedragen. De vervaardiger dier dichtregelen
is de persoon Coster, van wiens poëtische gaven wij meer dan eens
melding gemaakt hebben:
Het Koninklijk jaarfeest is weldra weer daar,
Verheugt u, o krijgers! klinkt heden de maar;
Ontplooit no de driekleur, smaakt stoorlouze vreogd,
Wie is 't, die niet heden zich hartelijk verheugt?
Een krijgsman, die trouw is aan land en aan vorst,
Voelt heden van vreugde ootgloeijen zijn borst.
Welaan, wapenbroeders! Geen zorgen getorscht
Deez' uren zijn heden gewijd aan den vorst,
Komt, bidden we om zegen en heil op deez' stond
En vrede in Nederland uit harte en mond.
Een krijgsman, die trouw is aan land en aan vorst,
Voelt heden van eerbied ontgloeijen zijn borst.
Dit feest is het laatste, wat wij hier vereend
In vreugde thans vieren in Helders gemeent'.
De vorst roept ons elders, zijn wil word' volbragt,
Zijn wil wordt als wet door den krijgsman geacht.
Een krijgsman, die troow is aan land en aan Vorst
Voelt dan van gehechtheid ontgloeijen zijn borst.
God doe hem regeren in ruste en vree
Zijn liefde en goedheid verhoore deez' beê.
En is 't dat tweedragt verrijst om zijn troon,
Wij zweren Hem trouw op welmeenenden toon
Een krijgsman, die trouw is aan land cu aan Vorst
Voelt dan eerst van moed ontgloeijen zijn borst.
De Vorst is een' Vader voor allen, die Hem
Met liefde gehoorzamen op zijne stem
Hij zwaaije zijn scepter nog lang op deez' aard,
Zijn huis blijv' voor onheil en rampen bewaard.
Een krijgsman, die trouw is aan land en aan Vorst,
Ontgloeit bij dit Heil van dank zijn borst.
Aan den adjudant-onderofficier van het korps Mariniers, J.
Lindauer, is jl. Donderdag bij zijn vertrek naar Amsterdam, door
de gezamentlijke onderofficieren van het gedeelte Mariniers alhier,
als bewijs van hoogachting, onder eene zeer hartelijke toespraak,
een geschenk aangeboden, bestaande in eene prachtige petroleumlamp.
Ook door de heereu officieren is ter zijner eere eene afscheids-partij
gegeven, waarbij de hartelijkste toasten zijn uitgebragt.
Jl. Zaturdag werd deze gemeente bezocht door den heer
Mr. S. H. Lette, vroeger burgemeester dezer gemeente, thans te
Brielle woonachtig.
Bij het Departement van Marine is het berigt ontvangen, dat
Zr. Ms. raderstoomschip Sumatraonder bevel van den luit. ter zee
lste kl. A. Dronkers, en het transportschip met stoomvermogeu Java,
onder bevel van den kapt.-luit. ter zee C. J. Damme, eerstgenoemde
den 27 Dec. jl. en laatstgenoemde den 16 Jan. daaraanvolgende de
Kaap de Goede Hoop hebben verlaten, om de reis naar Oost-Indië
voort te zetten.
De commissaris des Konings in de prov. Noordholland heeft
ter kennis gebragt van belanghebbenden: 1°. dat de jagt opeenden
voor dit jaar in Noordholland zal worden gesloten met 7 Maart,
na welken tijd ook het kooijen niet meer zal mogen worden uitge
oefend, zullende de kooi-eenden opgesloten of gehokt moeten zijn tot
1 Mei; 2°. dat de jagt op ander waterwild voor dit jaar in Noord
holland zal worden gesloten met 18 April; 3°. dat het weispel van
kwartelen met steekgaren of vliegnet zal mogen worden uitgeoefend
van 1 Mei tot 15 Julij a. s.; 4°. dat de visscherij, met uitzonde
ring van die met aalkorven en palingfuiken, voor dit jaar in Noord-
holiand zal zijn gesloten van 15 Maart tot en met 15 Mei.
In het lokaal van P. de Geus Dz., te Noordscharwoude, werd
dezer dagen eene vergadering gehouden van degenen, die gehoor
gegeven hadden aan eene vroeger gedane oproeping eener sub
commissie van den Weerbaarheidsbond, tot het oprigten eener
Scherpschutters-vereeDiging voor deze streek. Op die vergadering
werd een reglement vastgesteld en een bestuur verkozen, en alzoo
de n Lange dijker Scherpschutters-vereeniging," gelijk haar naam luidt,
geconstitueerd. Die vereeniging bestaat uit werkende en contribuerende
leden, en, als bewijs van de vaderlandsliefde en den goeden geest
die daar heerschen, mogen wij vermelden, dat zij nu reeds telt 68
werkende en 36 contribuerende leden, als: uit Oud-Karspel 12 wei-
kende, 12 contribuerende leden; Noord-Scharwoude 44 werk., 9
contrib. ledenZuid-Scharwoude 8 werk., 11 contrib. ledenBroek
4 werk., 4 contrib. leden, terwijl er gegronde hoop bestaat, dat dit
aantal nog belangrijk zal vermeerderen.
Naar wij vernemen, zegt het Dagblad, is te 's Hage een
„vrouwen-comité" tot hulp aan zieke en gewonde krijgslieden opge-
rigt, onder het voorzitterschap van mevrouw de douairière van der
Oudermeulen, geboren Wickevoort-Crommelin, en waarvan secreta-
risse is jonkvrouw gravin van Randwijck.
Als eene voorzeker treffende bijzonderheid wordt gemeld, dat
een der in het gasthuis van de Hervormde Diaconie te Groningen
verpleegden, Drewes, 68 jaren oud, die gedurende een tijdvak van
20 jaren doof en stom geweest was, voor een paar dagen eensklaps
zijn gehoor- en spraakvermogen geheel terug ontving, maar zich
slechts zeer kort daarin heeft mogen verheugen, aangezien hij eer
gisteren is overleden.
Sedert vele jaren woonde in een afgelegen gedeelte van de
gemeente Geleen een arm kluizenaar, die van de aalmoezen der land
lieden leefde, terwijl hij die vergoedde met zijne godvruchtige raad
gevingen en bedevaarten.
Onlangs beeft men opgemerkt, dat de kluizenaar zich in langen tijd
niet meer had vertoond, doch men meende dat hij op reis zou zijn.
Eindelijk werd toch besloten om de deur zijner woning open te
breken, ten einde te onderzoeken hoe het daarin uitzag. Men vond
toen den kluizenaar dood op zijn bed liggen, de handen zamengevouwen
als iemand die bidt, en het hoofd rustende op een dikken steen.
Naast zijn bed vond men zijn hondje verhongerd, en in een hoek
van het vertrek zat de kat, die nog wel leefde, maar, gedreven door
den honger, de ooreu en een deel van het aangezigt van haren
overleden meester had opgegeten.
De kluizenaar heeft zijn goedje aan de kerk vermaakt.
Bij zijne begrafenis heeft het grootste deel van Geleen's ingezete
nen willeu tegenwoordig zijn, omdat de kluizenaar ook alle begrafenissen
bijwoonde. (Dagblad)
Dezer dagen is er een werkje in het licht verschenen onder
den titel: „De nieuwe wet tot regeling van het Lager Onderwijs,
het tegenwoordig Ministerie verbeterd aangeboden." Reeds zeer
spoedig na de uitgave was er een tweede druk noodzakelijk, een
blijk, dat er nog al belangstelling bestaat omtrent deze brochure,
die dan ook een onderwerp aanroert, in deze dagen van zeer groot
gewigt. De schrijver wil twee soorten van scholen: Protestantsche
en Roomsche. Hij stelt voor, dat in gemeenten, waar slechts eene
school is, deze bestemd zal zijn voor de meerderheid. De minder
heid zou dan kunnen vorderen een bijschool met een hulponder
wijzer aan het hoofd, of eene subsidie voor het oprigten en het
onderhoud eener bijzondere school. Sollicitanten naar vacerende
onderwijzers-betrekkingen moeten, volgens dit ontwerp, een behoorlijk
bewijs inleveren, dat zij de godsdienst belijden der school, waarnaar
zjj dingen. Het art. 23 der tegenwoordige wet, waarover bestendig
zooveel verschil bestaat, wordt door den ontwerper aldus gewijzigd
„Onderwijs en opvoeding moeten onder het aanleeren van gepaste
eu nuttige kundigheden, dienstbaar gemaakt worden aan de ont
wikkeling van de verstandelijke vermogens der kinderen en aan
hunne opleiding tot nuttige burgers en tot brave Christen-menschen.
(De vermelding van Maatschappelijke en Christelijke deugden is
hier weggevallen). De onderwijzers prenten vooral in de harten der
kinderen het gebod: Bemin God bovenal en uwe naasten als u
zeivenHet geven van onderwijs in de godsdienst wordt over
gelaten aan de kerkgenootschappen. De onderwijzer treedt hieromtrent
in overleg met den bedienaar der godsdienst, waartoe zijne school
behoort."
Wij brengen hulde aan de goede bedoelingen des ontwerpers,
maar gelooven, dat zijne voorstellen onmogelijk in practjjk kunnen
worden gebragt. Aan onze Israëlitische landgenoten heeft hij zeker
in het geheel niet gedacht en bij schijnt ook niet te weten, dat
onder de Protestanten volstrekt geen eenheid bestaat in de opvatting
der geloofsleer.
VLISSINGEN, 22 Fehr. Bij de jongste stormen vonden vele
kleine Engclsche visschcrsschuitcn hier een veilige wijkplaats, en
verkochten hare ladingen groote Engelsche oesters met voordeel.
Den 19 dezer zijn weder twintig van die scheepjes binnengevallen,
waarvan vele met versche overheerlijke oesters, vet, schoon en blank,
welke aan de schuiten zelve a 1.per 100 werden verkocht.
Waarlijk eeu groot genot voor de liefhebbers, die anders 5.
moesten betalen.
BREDA, 22 Febr. Zondag avond heeft binnen deze stad een
voorval plaats gehad, dat de verschrikkelijkste gevolgen had kunnen
na zich slepen. Een nabij de hooge barakken post hebbende schild
wacht, verliet zijn post en begaf zich in een kroeg in de Keizerstraat,
alwaar hij menig glaasje ledigde en vóór zijn vertrek zijn geweer
laadde. Twee, geen kwaad vermoedende burgers, weinige oogen-
blikken later de Keizerstraat uitgaande, ontstelden niet weinig toen
om den hoek dier straat een soldaat met geveld geweer eensklaps
voor hen stond. Een hunner stiet het geweer van zich af en
gelukkig, want op hetzelfde oogenblik ging het sehot af en boorde
de langs zijne ooren fluitende kogel een gat in den muur van het
hoekhuis. De knal van het schot bragt vele nieuwsgierigen op de
been en de dronken schildwacht, die reeds meermalen gevonnisd is,
werd dadelijk in verzekerde bewaring gebragt.
MAASTRICHT, 23 Febr. De firma P. Stevens heeft zich bij
contract verbonden om voor rekening van het Fransch Gouvernement
gedurende het jaar 1868 hare wapenfabriek onledig te houden met
het veranderen van oude geweren in achterlaadgeweren volgens het
systeem Chassepot.
De beroemde natuurvorscher Justus von Liebig schrijft ia een kortelings
uitgegeven werkje het volgende:
„Met het oog op den bougersnood die tegenwoordig in Oost-Pruissen heerscht,
is het welligt niet zonder Dut de opmerkzaamheid daarop te vestigen dat de
graankorrel door zijne verandering iu meel aan voedingswaarde verliest, de
roggekorrel 10 percent, de tarwekorrel 15 percent. Een graankorrel is in dit
opzigt gelijk aan een ei. Even als in het ei de aan vet rijke, aan eiwit arme
dojer omgeven is vao een hulsel van eiwit, zoo is in den graankorrel de meelige
kern omgeven van een aan eiwit rijk hulsel, dat bij het inalea gedeeltelijk in
de zemelen overgaat; voor de bloedvorming is die stof de gewigtigste. Door de
gisting hij het hakken van brood achterwege te laten, kan verder 2 tot 3 percent
meer brood verkregen wurdeu. "Wanneer het de voeding van eene gansche be
volking geldt, hangt van de goede aanwending der middelen, tot haar onderhoud
benoodigd, het leven van duizenden af en de beschouwing van wetenschappelijke
grondstellingen is hierbij wel op haro plaats. Met brood van grof gemalen kooru
kunnen hij gelijk verbruik van koren op ditizeDd personen 120 meer voor den
honger en zijne gevolgen gevrijwaard worden dan met brood, bereid van meel,
uit hetwelk de zemelen is afgezonderd. Het zonder gisting bereide zemelen-
brood (uit 2 deelen grof gemalen rogge en 1 deel grof gemalen tarwe) is hij
mij in huis dagelijks in gebruik en wordt door mij en mijne huisgenooten hij
voorkeur gegeteo. Die het niet kent zoo niet gelooven hoe welsmakend en ligt
verteerbaar dit zemelenbrood is; van de miodere blankheid weet de maag niets
en de uitnemende werking van hetzelve op personen met eene zwakke spijs
vertering is den geneeskundigen wel hekend. De middelen om brood zonder
gisting te bereideu zijn hekend en op de Eogelscbe en Amerikaanschc schepen
algemeen in gebruik. Een pond dubbelkoolzure natron, dat ongeveer 3 ngr.
kost, henevens hen equivalent zuur tot de verzadigiog van hetzelve (arsenikvrije
zoutzuur of ook wijnsteen) is voldoende voor 100 pond meel zz 145 pond brood.
Ter vervanging van het vleesch heeft men reeds sinds langen tijd de kleefstof
voorgeslagen die als nevenproduct bij de fabricatie van stijfsel wordt gewonnen
en tot nu toe geringe waarde bezat. Eene proef tot aanwending van deze,
kleefstof zou «iet allecu voor het tegenwoordige zijn nut hebben. Met een
gelijk gewigt van meel vermengd kan de kleefstof der tarwen naar het voorachrift
van Beron ligt bearbeid eu tot korrels gevormd worden en geeft in dezen vorm
met eeoig vet, wat rijst, aardappelen en groenten in vleeschnat gaargekookt
eene zeer welsmakende en voedzame soep
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER?
De kapt.-luit. ter zee B. D. vao Trojen en de luit. ter 2ce 1ste kl. C. II.
Bogaert worden met 11 Maart a. s. geplaatst aan boord van Zr. Ms. ramtoren-
schip Prins Hendrik der Nederlanden; eerstgemelde als lste officier.
Met den 1 Mei a. s. wordt geplaatst in de rol van Zr. Ms. wachtschip te
Hellevoetsluis om op het kostschip te Rotterdam te worden gedetacheerd, de
luit. ter zee lste kl. C. A. E. Fauchy, ter vervanging van den luit. ter zee
lste kl. J. H. P. E. Kniphorst, die met den laatsten April te voren wordt op
non-activiteit gebragt.
De adelborst 3de kl. bij het Koninklijk Instituut voor de Marine alhier,
J. J. van de Moer, is, op verzoek, met den 15 dezer eervol uit dc zeedienst ontslagen.
