1868. N°. 31.
Woensdag 11 Maart.
26 Jaargang.'
SI'
bekendmaking.
binnenland!
buitenland.
a d vertenti n.
Uitgever
Bureau:
A. A. BAKKER Cz.
0 0 S T -1 N D I E.
F R A N K R IJ K.
DUITSCHLAND.
HELDERSCHE
VS
J
EN NIEUWEDIEPER COURANT.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der AdvertentiënVan 14> regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente HELDER brengen ter
kennis van de belanghebbenden, dat van de geldleening groot 80,000, ten
laste dezer gemeente aangegaan, op den 6 dezer zijn uitgeloot, de aandeelen
N°. 8 en N°. 74r
Tegen overgifte dier aandeelen en daarbij behoorende coupons, zal de aflossing
en rentebetaling van den 1 Julij a. 8. plaats hebben ten kantore van de
Associatie Cassa te Amsterdam.
Helder, STAK MAN BOSSE, Burgemeester.
den 7 Maart 1868. L. VERHEY, Secretaris.
HELDER en NIEUWEDIEP, 10 Maart.
Ter zake van de Oostersche qusestie wordt bestendig in ons
werelddeel een oorlog gevreesd. De gisting neemt aan de oevers
van den Donau steeds toe. Constantiuopel is nog even als in
de dagen van Peter de Groote het doel van Ruslands streven. De
Fransche bladen, die onder den invloed der regering staan, gelooven
wel aan Napoleons goede bedoelingen om den vrede te handhaven,
maar zij kunnen toch ook weten, dat allerwege in Europa de
wapenen gereed liggen om den oorlog met succes te voeren.
i De machinist 1ste kl. P. G. Haverkamp zal met den 16 dezer
geplaatst worden op Zr. Ms. korvet van Speyk.
Aan het artikel „Letterkunde" voorkomende in het Tijdschrift
Huis-bibliotheek, lectuur voor den beschaafden stand, lste deel
Jaargang 1868, ontleenen w(j o. a. het volgende:
„De heer P. A. Leupe, oud-majoor, en F. A. van Braam Houckgeest, lste
luit. bij 't corps, hebben de verdienstelijke taak volvoerd, om De geschiedenis
der Mariniers, van het jaar 1665 tot op heden (Nieuwediep, bij L. A. Laurey)
te schetsen, 't Is nu ruim twee eeuwen geleden, dat, in 1664, voor 't eerst
bepaalde manschappen voor de dienst der Mariniers werden aangewezen. Eenige
jaren na den vrede van Nijmegen (1678) werd die dienst gereorganiseerd, eo in
1688 door Prios Willem III eeo reglement vastgesteld. Desniettegenstaande
bleef men in de volgende jaren voortdurend over »'t gemis van Mariniers aan
boord der oorlogschepen" klagen, en werd bijv. bepaaldelijk de neerlaag door
den vermaarden Jean Bart aan 't smaldeel van den Schont-bij-Bacht Hidde de
Vries toegebragt, daaraan toegeschreven. Groote onkosten schrikten echter van
een doortastenden maatregel af. Na den vrede van Utrecht (1713), „bleven de
namen der kapiteins wel op den staat van oorlog voorkomen, maar als kapiteins
bij de landmilitie," en wordt van de manschappen in de eerste jaren niet meer
gesproken. De eerste sporen worden dan eerst in 1740 wedergevonden; meer
bepaalde berigten dagteekeoen echter van een goede 20 jaul* later, na 't uit*
breken van den negeropstand op Berbice in 1763. In 1781 stelde Prins Willem V
een nieuwe organisatie voor, die algemeeoe goedkeuring vond, maar door gebrek
aan manschappen niet behoorlijk tot stand kon komeD. Zelfs de oorlog met
Engeland kon dat in 1783 niet te weeg brengen. Na de ontbinding der geheele
marine in 1795, werd in 1796 een plan tot regeling van 't Marine-corps bij
acclamatie aangenomen, dat in Maart daaraan kracht van wet kreeg. Na de
omwenteling van 't jaar 1813 eindelijk, had eene nieuwe organisatie plaats, aao
welker beschouwing de schrijvers hunne laatste hoofdstukken wijden. Zij gaan
daarbij de opleidiog der officieren, de dienst aan boord en aan den wal, en da
kieeding en wapening na, en geven eenige lezenswaardige bijdragen tot de
krijgsgeschiedenis van dit tijdvak. Eenige bijlagen, hoofdzakelijk aao de mede-
deeling van de reglementen en staten gewijd, besluiten hun aanbevelenawaardigen
arbeid, die zich ook door een bchagelijk uiterlijk onderscheidt."
De Tweede Kamer der Staten-Geoeraal is thans als volgt zamengesteld
Hoofd- Aftredende helft der leden in Aftredende helft der leden in
kiesdistricten. 1 8 6 9. 1 87 1.
Groningen. Mr. Geertsema Cz.
Zaidhorn. Reinders
Appingadam. Dr. Westerhoff. (het nieuw te benoemen lid).
Winschoten. Dr. Jonckbloet.
Assen. Mr. Oldenhuis Gratama. Mr. Thorbecke.
Leeuwarden. Hingat. de Roo van Aldcrwerelt.
Sneek. Mr. Wybenga. Moens.
Dokkum. Jhr. Mr. v. Beyma thoeKingma. Mr. van Blom.
Steenwijk. Jhr. Storm van 's Gravesande.
Zwolle. Mr. Gefken. Mr. van Naamen van Eemnes.
Almelo. Mr. van der Lieden. Mr. Kalff.
Deventer. Mr! Dumbar. Mr. van Delden.
Zatphen. Mr. Lenting. Mr. Dam.
Arnhem. Mr. Dullert. Mr. Baron Sloet van de Beele.
Nijmegen. Mr. Heydenrijck. Jhr. Mr. van Nispen van Sevenaer.
Tiel. Mr. van Lidth de Jeude.
Amersfoort Mr. J. K. Baron van Goltstein.Mr.Bar.v.Hardenbroekv.Lokhorst.
Utrecht. Mr. du Marchie v.Voorthuyseu. Mr. Kien.
Hoorn. Jhr. Mr. de Bosch Keraper. Mr. W. Baron van Goltstein.
Alkmaar. Jhr. Mr. van Foreest. Mr. de Bruyn Kops.
Haarlem. (het nieuw te benoemen lid), van der Hucht.
Amsterdam. Mr. Pijnappel. Mr. Godefroi.
Rochussen. Mr. van Reenen.
Mr. Heemskerk Bz. Insinger.
Leiden. Baron Taeta van Amerongen. Baron van Wassenaer Catwyck.
Gouda. Jhr. Mr. de Brauw. Hoffraan.
Delft. Nierstrasz Cz. Mr. van Kuyk.
Rotterdam. Vrruly Verhrugge. Fransen van de Putte.
Blom.
's Gravenhage. Jhr. van Sypesteyn. Jhr. de Casembroot
Dordrecht. Mr. Blussé van Oud-Alblas. Mr. van Bosse.
Gorinchem. Dr. Simoos. Begram.
Middelburg. Mr. van Eek. Mr. Fokker.
Goes. Mr. Saaijmans Vader.
Zierikzee. van Kerkwijk.
Breda. Mr. Hollingerus Pijpers. Gnljé.
Tilburg. Mr. Verheijen. Borret.
Eindhoven. Mr Bots. Mr. Smitz.
Maastricht. Jhr. Mr. v. d. Maesen deSombrelf. Bar.deBieberstcinRogallaZawadsky
Roermond. Mr. Haffmans. Mr. Cornelis.
Boxmeer. Kerstens.
's Bosch. Mr. van Zinnicq Bergmann. Jhr. Mr. van der Does de Willebois.
De discussiën over de interpellatie van den heer Thorbecke
tn de motie van den heer Blussé zijn, na een zesdaagsch debat, in
de zitting van 11. Zaturdag voorloopig gestaakt. Ónderscheidene
sprekers voerden in genoemde zitting weder het woord en daaronder
de ministers van Buiten- en van Binnenlandsche ZakeD. Op
kalme bezadigde wyze handhaafde de heer Thorbecke, een der
sprekers van Zaturdag, zijne reeds vroegere uitgesprokene afkeuring
der Kamer-ontbinding. Ten gevolge van den wensch des ministers
om door overlegging van bescheiden der Kamer over het buitenl.
beleid de noodige inlichtingen te verschaffen, verklaarde hij er niet
eaen te hebben als de verdere behandeling der motie werd
gesehorst. Deze verzekering, vernomen uit den mond van het hoofd
der oppositie, had dan ook het gevolg dat met 65 tegen 5 stemmen
werd aangenomen, de volgende, door den heer Pijnappel voorge
stelde motie: „De Kamer, wenschende vóór de stemming over de
motie Blussé aan het ministerie de gelegenheid te laten om nadere
stukken over te leggen, doch van moening, dat die overlegging
niet behoeft te wachten tot de behandeling der begrooting van
Buitenl. Zaken, schorst voorloopig de behandeling van de motie
Blnssé. De voorzitter verklaarde daarop, de verdere behandeling
der motie-Blussé voor onbepaaldeu tijd verdaagd.
De minister van Marine berigt, dat in de maand Mei, bij de
directie der Marine te Amsterdam, een vergelijkend examen van
jongelingen, die als machinist-leerling 2de kl. wenschen te worden
aangenomen, zal plaats hebbenhet getal is op 14 bepaald. De
Staatscourant geeft hierover nadere inlichtingen.
Het classicaal kerkbestuur van 's Gravenhage heeft reeds
uitspraak gedaan in de bekende zaak van dr. Zaalberg. Daarbij
is de kerkeraad der Nederd. Hervormde Gemeente in het geljjk
gesteld met betrekking tot de door dezen genomen maatregelen, om
het prediken van den heer Zaalberg te verhinderen, en den door
den kerkeraad ingestelden eisch, dat hem door de hoogere kerkelijke
autoriteit „voor goed" het wederoptreden onmogelijk mogt gemaakt
worden, op grond dat dit wederoptreden zou zijn eene „bespotting
en verguizing der gemeente," zóó „gegrond en gewigtig" geoordeeld,
dat het de zaak naar het Provinciaal Kerkbestuur van Zuidholland
heeft verwezen, ten einde dit, als de daartoe bevoegde autoriteit,
den heer Zaalberg zijn „gedwongen ontslag" uit de Evangelie
bediening geve. Iutusschen is nu reeds door meer dan 1600 leden
der Herv. Gemeente te 's Hage geteekend op een adres „ten gunste"
van het wederoptreden van dr. Zaalberg, als herder en leeraar der
gemeente. (AT. R. Ct.)
Men schryft ons uit Noord-Scharwoude, dd. 7 Maart:
Jl. Donderdag had alhier in het lokaal Harmonie van den heer
P. de Geus Dz., een buitengewone vergadering plaats der
Rederijkers-kamer Aurora. De werkzaamheden bestonden in de
opvoering van het historisch drama Vergelding, door P. Beets en
in de de dramatische caprice Re samenzwering te Venetië of een
Drama met Hindernissen, door D. F. van Heyst. Talrijk was de
opkomst. De uitvoering van beide stukken mag zeer verdienstelijk
heeten.
Eene vereeniging van 38 zakkendragers te Rotterdam, heeft
een gedeelte van de 50,000 getrokken uit de Staats-Loterij,
waardoor elk hunner ruim 100 heeft bekomen, welke som allen
zonder onderscheid, zeer te stade kwam en eene gepaste vreugde onder
deze lieden, die zwaren arbeid verrigten, heeft veroorzaakt.
Te Ond-Gastel is den 6 dezer een schuur afgebrand, waarbij
7 paarden, 11 ossen, graan, hooi, enz., verloren gingen.
In de Friesche Courant komt een artikel voor van drie
schutters, waarin zij de officieren der dienstdoende schutterij te
Leeuwarden opwekken om het korps beter te oefeneu. Bij gelegen
heid van 's Konings verjaardag heeft de Schutterij aldaar, de offi -
eieren niet uitgezonderd, zoo wordt verzekerd, tot spot verstrekt,
niet slechts aan de militairen, maar zelfs aan straatjongens.
Zoo als ondersteld werd, is inderdaad de lste luit. R...,
te Maastricht verdronken. Li. Donderdag namiddag heeft men zijn
lijk uit het bassin der Zuid-Willemsvaart opgehaald.
VLISSINGEN, 7 Maart. Alhier zijn aangekomen twee ambtenaren van het
departement van Marine, ten einde de vorderingen van de ontruiming van
'o Rijks werf in oogenschoow te nemen. Bedoelde ontruimiug wordt met
spoed voortgezet, en zal hoogst waarschijnlijk in den loop van dit jaar ten
einde gebragt worden.
Onder de vele nieuwere landbouw-werktnigen, die in den
laatsten tijd met groot voordeel in gebrnik kwamen, komt zeker
eene eerste plaats toe aan de buigzame eggen of ketting-eggen. Daar
zij in de bekende almanak der Holl. Maatschappij van Landbouw
(1868, pag. 282) afgebeeld en beschreven zijn, kunnen wij ons hier
van die beschrijving onthouden, maar meenden, dat het nu juist de
goede tijd van het jaar was, om de landbouwers aan dit werktuig
te herinneren. Velen hebben hunne weilanden met aarde bemend
of de greppels verdiept en de daaruitkomende aarde over het land
verspreid en zullen nu, zoodra de grond wat opgedroogd is, veel
arbeidsloon moeten uitgeven, om die aarde fijn en geljjk te
verdeelen. Het is een werk, dat buitendien voortdurend toezigt
vereischt; want is die aarde niet fijn en geljjk genoeg verdeeld,
dan veroorzaakt dit in den zomer veel nadeel en belemmert den
grasgroei op die plaatsen. Dit werk nu wordt door de ketting-
egge beter, spoediger en veel goedkooper gedaan dan door arbeiders.
Twee paarden, die zulk eene egge voorttrekken, bewerken daarbij
8 voet breedte te gelijk en laten al de op de oppervlakte liggende
aardekluiten, mest of molshopen zoo fijn verdeeld achter, als of er
met bezems en tuinharken op gewerkt was. Eén paard bewerkt
6J voet breedte te gelijk en doet dan zeker het werk van 8 a 10
arbeiders. Wanneer men daarbij de eenvoudige zamenstelling nagaat,
terwjjl het werktuig zoo sterk gemaakt is, dat het wel een meuschen-
ieven meê kan, dan is de aanschaffing zeker voor velen raadzaam.
{Zie de advertentie in deze Courant.)
De Revoe Nationale behelst eene statistieke opgaaf omtrent de verliezen,
welke de oorlogen van den laatsten tijd zoowel ia manschappen als in geld
hebben veroorzaakt. Naar dat overzigt (hetwelk beweerd wordt, op officiële
gegevens te rusten), zouden sedert 1854 meer dan 1,700,000 personen gesneuveld
of ten gevolge van wonden en in deu oorlog bcloopen ziekten (cholera, typhus,
enz.), bezweken zijn; terwijl het geldelijk verlies op nagenoeg 48 milliardcn frs.
moet worden geschat. De oorlog met Rusland heeft, volgens den schrijver
(den heer Leroy-Beanlien), 785,000 manschappen weggesleept en 84 milliarden
francs gekost; de vierjarige burgeroorlog in Noord-Amerika was slechts op het
verlies van 281,000 manschappen, maar daarentegen op eene uitgaaf van 234
milliarden fraucs te staan gekomen. De Rcvne zegt, dat deze opgaaf nog niet
eens als volledig kan worden beschouwd, daar omtrent de expeditieu naar Mexico,
naar Cochin-China, enz., juiste gegevens ontbroken hadden.
BATAVIA, vóór 14 Febr. Aangekomen schepen: Anthonie van
Hoboken, Baron van Hardenbroek, Electra, Elisabeth, Eva fen
Johanna, Macassar, Marij en Hillegonda, Scheveningen en Ternate.
Vertrokken: Australië, Baltiraore, Constance, Doelwijk, GezinaMarie,
Lichtstraal, Samarang, Passaroeang en Johanna en Willem.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De adj.-adm. W. F. Margadant, laatstelijk behoord hebbende tot het escader
in Oost-Indië en den 2 dezer van daar in Nederland teruggekomen, is met dat
tijdstip op non-activiteit gebragt.
De luit. ter zee 2de kl. W. J. A. Nolthenius, dienende op Zr. Ms. wacht
schip te Vlissingen, wordt den 26 dezer overgeplaatst op Zr. Ms. korvet van
Speyk, en op gemeld wachtschip vervangen door den luit. ter zee 2de kl. H.Quispel.
Te Parjje had dezer dagen het volgende voorval plaats, hetwelk
tot de zeldzaamheden behoort, maar waarvan meer voorbeelden
bestaan. Drie hoogst aanzienlijke Spaansche dames, eene moeder
met twee dochters, traden een mode-magazijn binnen en deden daar
verschillende aankoopen. Twee der winkelbedienden intusschen
bemerkten, dat de moeder handschoenen, zjjden kousen, reukflacons,
potjes pomade, enz., wegnam en ze in hare mof of haastig onder
hare kleederen verborg. Gedurende dit een en ander spraken de
dochters, waarvan er eene, achttien jaar oud, van uitstekende
schoonheid was, druk met de winkelbedienden en lieten haar moeder
haar gang gaan. De winkelbedienden deden dat ook; maar toen
deze dame en haar twee dochters zich verwijderden, waren zjj
naauwelijks het rijtuig ingestegen of eenige polieie-agenten som
meerden haar om hen te volgen naar het policie-bureau. Men
stond echter aan de dames toe dat zij in het rjjtuig bleven; de
moeder smeekte dat men haar vrij liet, terwjjl de dochters in tranen
baadden. Het feit was echter te duidelijk; de gevolgen waren dus
niet te ontgaan. Ten slotte werd, na gedaan onderzoek, de moeder
naar de prefectuur van policie gebragt en de dochters werden in
vrjjheid gesteld. Later bleek het echter, dat de in hechtenis zittende
dame schatrijk was, maar een onoverwinneljjken hartstogt bezat van
een anders eigendom zich toe te eigenen. Wat men er ook aan
gedaan had, het had niets geholpen. Men ziet dus hare in—vrjjheid—
stelling weldra te gemoet.
Tc Algiers zijn in de vorige week twee personen van meer dan honderd
jarigen leeftijd overlcdeD; de een had zelfs den ouderdom van 114 jaren bereikt.
Tc Leipzig zal een gedenkteeken voor Mendelssohn Barthaldy worden
opgerigt. Er heeft zich eene commissie voor dat doel gevormd.
In een der Idyllische dalen van Tyrol is een gezelschapsspel
in zwang, dat tot de geliefkoosde uitspanningen van de onver
dorven landjeugd behoort. Het is eenigzins ontleend aan de zeden
en gewoonten der bokken, en bestaat daarin, dat men met de
hoofden tegen elkander stoot; die neervalt verliest den strijd. Te
Murboden gaf men zich dezer dagen weder aan dit schuldeloos
vermaak over; een der strijders zette zich op een bank neder om
een oogeublik van de vermoejjenis van het dartele spel uit te rusten.
Eenigen tjjd later toen men tegen de bank stootte, viel de jonge
man op den grond en ontdekte men dat hij een lijk was. Een
hersenschudding had zijn dood ten gevolge gehad. Alle spelers
namen de vlugt; de justitie heeft zich echter de zaak aangetrokken.
RUSLAND.
De hongersnood in Rusland overtreft al wat men zich omtrent
die vreeseljjke ramp kan voorstellen. Nogtans heeft de Russische
regering den jammerlijken toestand geheim gehouden niet alleen,
maar de berigten die er over medegedeeld werden in Petersburger
en Moskauër bladen werden door officiële communiqués als onwaar
heden gebrandmerkt. Ais de oorzaak daarvan noemt men, dat
Rusland er belang bij had den hongersnood van millioenen zijner
onderdanen te verzwijgen, ten einde niet te doen blijken dat het
hierdoor in zijne plannen ten opzigte van het Oostersche vraagstuk
werd belemmerd. Eindelijk echter, toen de Engelsche consul te
Archangel eene inzameling deed bij zijne landgenooten was de
toestand niet meer te verbergen en van dat oogenblik af hebben
zich ook in Rusland, Staat en particulieren de zaak aangetrokken.
Aan zulk eene ellende te gemoet te komen schijnt echter onmogelijk.
Niet minder dan 19 gouvernementen zijn door den hongersnood
geteisterd. Terwijl in Noord-Finland op eene oppervlakte van
24,000 vierkante mijlen bijna geen voedsel meer te bekomen is,
en boomschors en mos reeds schaarsch voedsel zijn geworden, is
in de drie Noord-Russische gouvernementen van Archangel eene
nog vreeselijker ellende. Daar wonen op de onafzienbare sneeuw
vlakte IJ millioen menschen, die van alle hulpbronnen en gemeen
schapswegen der nieuwere beschaving verstoken zijn, en verhongeren
er duizenden zonder dat zelfs het berigt van hun dood bekend
wordt. Alles, alles is opgegeten en de hutten hebben geen dak
meer, daar het stroo voor veevoeder heeft gediend.
PETERSBLTRG, 9 Maart. Volgens zeer geloofwaardige berigten, zal Keizer
Napoleon in de maand Junij een bezoek aan deze stad brengen. Behalve
schitterende feesten, zonden bij die gelegenheid ook militaire manoeuvres plaats
hebben, en wel door een korps van 100,000 man.
AMERIKA.
Te Mexico is een zamenzwering tegen het leven van Juarez
ontdekt.
VIJF-EN-TWINTIGJAR1GE ECHTVEREENIGING
van
P. J. KOEVER
en
M. H O L L E R S.
Nieuwediep,
10 Maart 1868.
