1868. N°.58.
Woensdag 13 Mei.
i r«-
BINNENLAND.
BUITENLAND.
HELDERSCHE
«BEwW- -
>i5aaEÏ>- i
EN NIEUWEDIEPER COllRAAT,
Vcrschij'nt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
U i t g- e v e r
Bureau:
A. A. BAKKER Cz.
M O L E P L E I .V, i\°. 163.
„W ij huldigen het goed e."
c£*:3:a'.3asttst&& latmnrxca wwMasfanflwntTMn—ic
Prijs der Advertentiëu: Van 1regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Donderdag? 14 dezer vertrekt de Westindisclie
mail over Engeland.
Vrijdag 15 dezer vertrekt de Oostindisehe mail
over.Harseille, Zaturdag 16dezer overSoutharapton.
HELDER en NIEUWEDIEP, 12 Mei.
Even ah in de dagen toen de groote Parlements-liervorming in
Engeland aan de orde was, 30 a 40 jaren geleden, Lebben de dis-
cussiën in het Britsche Parlement in de jongste dagen een groot
gewigt. Het ministerie, met den bekwamen Disraëli aan het hoofd,
stelt zich in de bres voor het behoud der Iersche staatskerk en
voert ter verdediging van hare handelwijze aan, dat door de aan
neming der voorstellen van Gladstone oude verbittering zal berleven.de
eigendom van velen geschonden, het godsdienstig beginsel uit het
staatsgezag weggenomen en ook de staatskerk van Engeland in gevaar
gebragt zal worden. Met niet minder groote bekwaamheid blijft
zich de heer Gladstone tegen de regering verzetten, op waardee
ring zjjner voorstellen aandringen en ontkennen dat eenig staats
belang de ontbinding van het Parlement vordert.
In den Pranschen Senaat werd in de vorige week behandeld de nieuwe
drukpers-wet; de beraadslaging daarover was allerbelangrijkst. Met
veel talent werd door sommige leden de voordragt bestreden, met
het oog op de huns inziens al te groote vrijheid daarin aan de
drnkpers verleend. Een der voorstanders echter voerde hen te
gemoet, dat zelfs door den Rnssischen rijks-kanselier, Prins Gortschakoff,
de vrijheid der drukpers in dat land als eene hoogst wenschelijke
zaak wordt beschouwd. Toen eens zoo verzekerde de spreker
tot dien staatsman de klagt werd gerigt over de aan de Russische
pers gelaten vrijheid, gaf hij daarop ten antwoord, dat die vrijheid
wel hare lastige zijde had, en dat hij dit dikwijls persoonlijk
ondervond, maar dat hij daaraan de voorkeur gaf boven eene rust
en een stilzwijgen, die met het hervormiugs-programma van zijn
keizerlijken meester volstrekt niet strookten.
Het streven van Rusland in den laatsten tijd, om zijn magt en
invloed steeds verder en verder onder de Slavonische volken uit te
breiden, wekt in de westelijke landen van ons werelddeel de alge-
raeene opmerkzaamheid. Alle mogelijke middelen worden er aangewend
om invloed te verwerven bij die uitgebreide volksstam, wier
ingenomenheid tegen Oostenrijk sterk wordt levendig gehouden en
versterkt. Men beeft de opmerking gemaakt, dat een voornaam
kenmerk van waarlijk groote manoen dit is, dat ook nog na hun
dood in hunnen geest wordt voortgewerkt aan de voltooijing van
ontwerpen, die door hun genialen geest zijn voortgebragt. Met
het oog op deze waarheid, mag waarlijk wel aan den vroegeren
Czaar van Rusland, Peter I, den naam van de Groote worden
toegekend, want aan zijne ontwerpen tot uitbreiding van Ruslauds
magt en grootheid wordt thans nog, anderhalve eeuw na zjjuen
dood, ijverig voortgewerkt. Alexauder II is zoowel uitvoerder der
erflating van zijn grooten voorzaat, als al de andere vorsten, die
vóór hem de teugels van het bewind in Rusland voerden. Op
allerlei wijzen poogt Rusland zich uit te breiden ten koste van
minder woelige naburen. Door ondersteuning van den opstand
op Candia; - door het levendig houden van Griekenlands neiging,
om zich ten koste van Turkjje te verrijken met een deel zijner
Europesche staten- door aankweeking van eenheid onder de
Grieken, die in Turkije wonen, om allen naar afwerping van het
Turksche dwangjuk te verlangen en te streven; - door bestendige
beroering der Donau-Vorsteuclorameo, die voortdurend een twist
appel tusschen Turkije en Rusland zijn; - door vervreemding der
Oostenrijksche onderdanen, die tot de Slavische volksstam behooren,
van de andere bewoners der Oostenrijksche erflanden; - door al
zulke middelen zoekt Rusland den dag voor te bereiden, waarop
Constantinopel door den Russischen Keizer zal worden in bezit
genomen. (Wanneer)??
De rekening en verantwoording der Kerkelijke Administratie van
de Hervormde Gemeente alhier over het jaar 1867, wijst in bare
Recapitulatie de volgende cijfers aan
Totaal der ontvangsten 6468.26J
uitgaven- 6178.79^
Batig saldo 298.47
Onder de ontvangsten is begrepen de opbrengst van den Hoofde-
ljjken omslag, tot een bedrag van 1217 50.
Jl. Maandag is alhier op ple<»tige wijze de eerste 9teen gelegd
van de bier op te rigten R C. bewaarschool, achter de gasfabriek.
Het leggen van den steen geschiedde door het zoontje van den heer
Janzen in tegenwoordigheid van de eerw. heeren pastoor en kapellaan
alhier en van de eerw. heer Lith, deken van Schagen, terwijl de
plegtigheid bovendien door verschillende andere belangstellenden
werd bijgewoond.
Heden morgen hadden eenige Engelsche visschers de baldadigheid
om den sleutel, waarmede de spoorbrug bij de Nieuwe Kerk moet
worden opengedraaid en die, zooals gewoonlijk, op den trottoir lag
te water te werpen. Gelukkig dat er een duplicaat van dien sleutel
voorradig was, anders had deze baldadigheid in den loop van den
dag voor schippers wel eens lastig kunnen worden.
Jl Vrjjdag zjjn alhier nog een aantal zeemiliciens uit andere
provinciëo, en jl. Zaturdag namiddag miliciens der Infanterie
aangekomen.
Zr. Ms. stoomschip de Valk is heden naardenMoerdijk vertrokken
Zr. Ms. stoomschip Banka heeft den 3 April jl. de Tafelbaai
verlaten, ter voortzetting der reis naar Batavia.
Zr. Ms. schroefstoomschip het Metalen Kruis, onder bevel
van den kapt. ter zee J. Vos, op zijn terugreis naar Nederland, is den
15 April jl. te Ascension aangekomen. Aan boord was alles wel
De heer P. Spanjaardt is op zijn verzoek eervol ontslagen i
Arrond.-ijker der maten en gewigten te Alkmaar.
Door de commissie van examen in de provincie Noordholland
zijn van 15 April tot 9 Mei jl. geëxamineerd voor de verschillende
vakken van het lager onderwijs 362 kandidaten, namelijk43 voor
de acte van hoofdonderwijzer, toegelaten 8, afgewezen 35; 78 voor
de acte van hulponderwijzer, toegelaten 41, afgewezen 37I huis
onderwijzer voor het schrijven, toegelaten29 onderwijzers voor de
Fransche taal, toegelaten 15, afgewezen 14; 7 voor de Engelsche
taal, toegelaten 3, afgewezen 4; 1 voor de Hoogduitsche taal, af
gewezen; 16 voor de wiskunde, toegelaten 6, afgewezen 10; 20 voor
het teekenen, toegelaten 5, afgewezen 15; 13 voor de gymnastiek,
allen toegelaten; voorts 8 voor de acte van hoofdonderwijzeres,
toegelaten 5, afgewezen 3; 46 voor de acte van hulponderwijzercs,
toegelaten 16, afgewezen 30; 1 huisouderwijzeres, voor de vakken
a, b, c en d, afgewezen35 onderwijzeressen voor de Fransche taal,
toegelaten 25, afgewezen 10; 15 voor de Engelsche taal, toege
laten 10, afgewezen 58 voor de Hoogduitsche taal, allen toege
laten; l voor het teekenen, toegelaten; 40 voor de handwerken
voor meisjes, toegelaten 36, afgewezen 4. Onder deze laatste zijn
13, die voor de beide afdeelingen van het vak, nuttige en fraaije,
hadden aangevraagd, slechts voor één der categoriën toegelaten.
De feestcommissie voor de regeling der feestviering bij
Heiligerlee, heeft namens Z. M. den Koning mededeeling ontvangen,
dat HD. het genoegen niet zal kunnen hebben, aau de uituoodiging
tot bijwoning van dit roemrjjk herinneringsfeest gevolg te geven.
Gisteren werd aan het ministerie van Oorlog aanbesteed de
levering van de benoodigde brandstoffen en kaarsen, ten behoeve
der militaire wachten in het geheele rijk, en wel voor den tijd
van een jaar, ingaande den 1 Julij a. 9. en eindigende den laatsten
Junij 1869. Daarvoor waren 3 billetten van inschrijving ingekomen,
en was de minste inschrijving die van den heer C. Giltjes, te Helder,
de 100 ponden steenkolen voor 1,64, de 100 stuks takkenbossen
1,50 en het Ned. pond kaarsen 80 cents.
Door de Nederl. Hand. Maats, zijn bevracht voor Amsterdam,
de schepen: Alcyone, Sliedrecht, Cornelia Adolfina, Java, Bestevaer,
Sophia, Koningin der Nederlanden, Admiraal de Ruyter en
Java Packet.
Te Wormerveer overleed den 7 dezer in den ouderdom van
64 jaren de heer J. Laan, lid der Prov. Staten van Noordholland.
Naar wij vernemen, heeft er dezer dagen in Zevenhoven,
nabij Nieuwveen, een brutale diefstal plaats gehad, die des te
schandelijker is, daar het misdrijf gepleegd is door een tijdelgk
bij den heer U. inwonenden neef, zijnde een jongeling van omstreeks
14 jaren. Bij het plaats gehad hebbend onderzoek is gebleken, dat
er ten huize van zijn oom vermist wareneenige honderde guldens,
een gouden en een zilveren horologie, een zilveren tabaksdoos, enz.
Een en ander werd na schuldbekentenis en aanwijzing teruggevonden
in eene holte onder den grond, terwijl deze jeugdige deugniet reeds
vroeger bij herhaling een bankbillet van 60 moet ontvreemd
hebben. Natuurlijk is dit voor het boevenhuis veelbelovend kind
spoedig naar Leiden getransporteerd, waar hij verder in stilte over
zijne bedrijven zal kannen nadenken.
Dezer dagen is op de rivier de IJssel, aan het Katerveer bij
Zwolle, een treffend ongeluk gebeurd. De van Deventer komende
stoomboot der Rijn- en IJssel-maatschappg zette aldaar 10 passagiers
af in een bootje, hetwelk voor dat aantal te klein en te ligt was.
Door te veel diepgang niet durvende roegen, liet men het vaartuigje
afdrijven; maar dit was noodlottig, want nu geraakte het op de
ketting der veerpont en sloeg om. Hoewel allen nog al spoedig
uit het water werden gehaald, was het voor een der drenkelingen,
een bejaard koopman uit Deventer, toch te laat. Een half uur
nadat hij aan wal was gebragt, overleed hij. Hij laat eene weduwe
met 9 kinderen na.
Door den commissaris van policie te Venlo, is een der
beambten van den Reinisehen Eisenbahn, dienstdoende op den
spoorweg vao Creveld op Venlo en wonende aldaar, aangehouden
en naar het huis van arrest te Roermond opgezonden, daar hij zich
zon hebben schuldig gemaakt aan aanranding der eerbaarheid en
verkrachting op eene vrouw, met wie hij alleen in den spoorwagen zag.
Aan een particulier schrijven vau de kust van Guinea aan
de Arnh. Ort. ontleenen wij het volgende:
„Aan de kust van Guinea gaan de zaken niet vooruit. Dagelijks
ziet men den rook der braudeude dorpen, Ampeenie, Hankwanda,
Broenietjiena, en anderen hebben dit lot reeds ondergaan alles
wordt in den omtrek verwoest en na den regentijd, die op handen
is, zullen de negers van honger omkomen. De Engelsche roemen
zeer het Hollandsche oorlogschip Metalen Kruis en de vlugheid en
juisheid waarmede de equipage is gedebarkeerd.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De luit. ter zee 2de kl. F. K. Eugclbrccht, dienend: op het fregat met stoom-
vermogen Adolf Hertog van Nassau, wordt met deu 15 dezer op non-activiteit
gebragt en met den 16 daaraanvolgende vervangen door den luit. ter zee 2de kl.
J. M. G. de Swart; terwgl met laatstgcmelden datum op het wachtschip te
Hellevoctsluis wordt geplaatst de luit. ter zee 2de kl. H. J. Uorgerhoff van deu Bergb.
De luit. ter zee 2de kl. P. Metman, behoorende tot de rol van het wachtschip
te Willemsoord, is met den 6 dezer op non-activiteit gebragt.
De luit. ter zee 2de kl. D. L. M. E. Kens, laatstelijk behoord hebbende tot
het escader in Oost-Iodië en den 6 dezer van daar in Nederland teruggekeerd,
is met dat tijdstip op non-activiteit gebragt.
Bij den plaatselijken staf zgn benoemdtot majoor plaatsel.-comm. 3de kl.
te Helder, de kapt. W. F. G, L. Driessen, plaatsel.-adj. 1ste kl. te Bergen op
Zoom; tot 2deo luit. plaatsel.-adj. 2de kl. te Docsborgb, de serg. O. W. F.
Pippinghegen, van het 1ste reg. Infanterie, en te Gravc, de serg. H. D. J. van
Winshegm, van het 6de reg. Infanterie.
De kapt. J. F, Gobios, plaatsel.-adj. iste kl. te Grave, is op pensioen gesteld.
In minder dan acht dagen is door de bevolking van Antwerpen
voor meer dan 100,000 fr. vrijwillig ingeschreven ter bestrijding
der oprigtings-kosten van een standbeeld voor wijlen Koning
Leopold 1, waarvan de onthulling op den 1 Aug. zal plaats hebben
in tegenwoordigheid van de leden der Koninklgke familie.
De gemeenten Gent, Luik en Mons hadden vrijwillig vele
duizenden francs als bijdragen gezonden, maar de Antwerpsche
Kamer van Koophandel heeft dat geld teruggezonden, omdat de
manifestatie een zuiver plaatselijk karakter behoorde te dragen.
Een van de in de vorige week te Antwerpen geboren vierlings-
zusters, bij wier doopplegtigheid het publiek van zooveel belang
stelling heeft blijk gegeven, is in den nacht van Zaturdag op
Zondag overleden.
De Keizer en de Keizeriu van Frankrijk hebben jl. Zondag
het aangekondigde bezoek aan de stad Orleans gebragt, waar zij ten
1 ure namiddag aankwamen om 's avonds naar Parijs terug
te keeren. De Keizer heeft op de toespraken van den maire en van
den bisschop het volgende geantwoord. Tot den maire zeide hij
„Met genoegen heb ik uwe uitnoodiging aangenomen, omdat ik mij
altoos gelukkig gevoel mij weder te bevinden in een stad, die,
terwijl zij hare herinneringen van een roemrijk verleden, en van
gebeurtenissen, die van zooveel vaderlandsliefde getuigen, godsdien-
9tiglijk trouw bewaart, zich tevens inspant om op het gebied van
nijverheid vooruit te streven. In persoon heb ik uwen vooruitgang
willen komen zien en aanmoedigen, overtuigd dat, te midden der
algemeeue rust welke Europa geniet, die vooruitgang zich met
vertrouwen verder kan ontwikkelen." Tot den bisschop zeide hij
„Op deze plek brengt men zich met een gewaarwording van geluk
te binnen wat godsdienst-geloof en ware vaderlandsliefde voor het
heil en de grootheid van een land vermogen. In deze stad heeft
zich een der wonderbaarlijkste feiten voorgedaan, welke de geschiedenis
oplevert. De rivier, die onder uwe muren stroomt, was eens een der
bolwerken onzer onafhankelijkheid, en beschermde in lateren tijd de
heldhaftige overblijfselen van onze groote legers. Nu de Keizeriu
en ik gekomen zijn om deel te nemen aan de volksfeesten te Orleans,
hebben wij eerst willen uederknielen in de oude basiliek, en, omgeven
door herinneringen van groote feiten uit het verledene, aan God
zijne bescherming voor de toekomst afvragen."
De aanleiding der te Orleans aangerigte feesten zijn een
landbouw-tentoonstelling en de 439ste verjaring van den dag waarop
die stad onder de aanvoering van Jeanne Darc op de Engelschen
hernomen is,
Bg gelegenheid dat de Kroonprins van Frankrijk zijn eerste
communie deed, heeft de Keizerin 50 fr9. gegeven aan ieder kind
in Frankrijk, die te gelijk met den Kroonprins zijn eerste communie
deed. Die kinderen zgn 3000 in getal; zoodat dit een uitgave van
150,000 frs. is voor de civiele lijst.
Op bevel van den Mikado van Japan, moeten de te Parijs
wonende Japanners, door den vorigen Taikoen daar heen gezonden,
alsmede de broeder van dezen, Abein-Boutu-Jou, naar Japan terug
keeren.
In het laatst der vorige week is eene raming van de kosten
der Abessinische expeditie van regeringswege bij het Engelsche
Parlement ingediend. De uitgaven daarvoor door de Britsche of
door de Indische schatkist gedaan en nog te doen, zullen gezament-
lijk 5,351,000 pond sterling of daaromstreeks bedragen.
Volgens de jongste berigten uit het Britsche legerkamp in Abes-
sinië, loopende tot 21 April, had de generaal Napier den terugtogt
naar de kust aangenomen, de puiuhoopen der in Afrika wijd ver
maarde vesting Magdala achterlatend ais een blijvend gedenkteeken
van Engelands magt. De weduwe vau Koning Theodorus, die zelve
het lijk van haren gemaal onder de gesneuvelde verdedigers van
Magdala had herkend, bevond zich met haren zoon in liet Britsche
legerkamp, alwaar zij veilig was voor de wraakzucht der vele
vijanden die Theodorus zich onder de inlanders had gemaakt. Zij
zou bij de aftrekkende Engelschen blijven tot in de landstreek
Tigreh, alwaar hare veiligheid minder gevaar zou loopen. Hoe et
intussehen over het grondgebied van wijlen Theodorus beschikt is
of beschikt zou worden, blijkt uit de ontvangen berigten nietdoch
er schenen daaruit geene politieke verwikkelingen te zullen ontstaan
van zulken aard, dat de Engelschen er mede gemoeid zouden worden.
De uitvoering van het doodvonnis aan den Fenian Michael
Barrett te Londen, is acht dagen uitgesteld, op last van den
minister van binnenlandsche zaken, die vergunning gegeven heeft
tot het doen van een nieuw onderzoek.
Uit Cannes is in Engeland het berigt ontvangen, dat lord
Brougham daar ter stede in negentigjarigen ouderdom is overleden.
Volgens een dezer dagen openbaar gemaakte statistiek, waren
onder de 99,716 jongelieden, die in 1866 in het Pruissische leger
werden iugelijfd, slechts 3800, die geen schoolonderwijs hadden
genoten.
De schoorsteen van de „Port Dundas Works," eene fabriek te
Glasgow, is de hoogste die bestaat. In Europa zgn slechts twee
kerktorens, welke dezen schoorsteen in hoogte overtreffen, te weten
die van de hoofdkerk te Straatsburg en van de St. Stephanus-kerk
te Weeuen. De hoofdafmetingen van dit reusachtige werk zijn de
volgende: hoogte boven den grondslag 142,65 meters; hoogte hoven
het omgevend terrein 138,40 xncters buitenwerksche middellgn op
terreinshoogte 9,75 en aan den top 3,85 meters; binnenwerksche
middellijn 6,10 en aan den top 3,15 meters Het gebouw heeft den
vorm van een afgeknotten kegel, zonder de minste afwijking, bijvoeging
of versiering.
Te Berljjn ontstond, door onvoorzigtigheid van gasfitters een
hevige gas-ontploflïng in een groot magazijn, in welks kelders
petroleum bewaard werd. De petroleum vatte vuur en er ontstond
een hevige brand. De schade is nog niet te berekenen, maar
3 menschen verloren het leven en 6 werden zwaar gekwetst.
Vrjjdag 8 dezer 's morgens even na acht ure, is te Breslau
de 283 voet hooge noordelgke toren der nieuwgebouwde Siut-
Michaelis-kerk ingestort, bij welk ongeval gelukkig niemand eenig
letsel bekomen heeft, daar de instorting te verwachten was, en de
noodige voorzorgsmaatregelen genomen waren. De toren is geheel
verdwenen en de schade wordt op 40 a 50,000 thaler begroot. De
kerk zelve is niet beschadigd geworden.
Te Tamboff heeft een knaap, Gorski, die nog op het gymna
sium ging, een geheel huisgezin, uit 7 personeu bestaande vermoord.
Hg was bij de familie Shemarin, zoo heette hij, in de kost. Op
een morgen ontving het hoofd vau het gezin 3000 roebels: hij liet
die som door de kinderen natellen en verzocht Gorski toe te zien
dat zij goed telden. Hij kweet zich van die taak, maar vatte den
