1868. N°. 109.
Woensdag 9 September.
26 Jaar
3
BINNENLAND-
BUITENLAND.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
•n,
DHI
nel;
n
HELDERSCHE
EN NIEIJWEDIEPER COURANT.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters uf vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
-
f i
0 f 4
l; i
V«
1 a
a 2!
ehaj
maj
l 40
■P.
34,
r 15
7,1
110
Klei
ld«
N.|
■N,
ia pa
L
rie
>pe
(Z.
gel
pej
gek
Qgt,
Donderdag den 10 dezer vertrekt de Oost-Indische
mail over Marseille.
HELDER en NIEUWEDIEP, 8 September.
De met vlaggen versierde schepen en openbare gebouwen melden
ons ditmaal de tegenwoordigheid in deze gemeente van een der
leden van het Koninklijk Hnis. Prins Hendrik is heden voormiddag
met den trein van li ure 20 min. alhier aangekomen, heeft zich
spoedig daarna aan boord begeven van de monitor Heiligerlee en
doet tbans met dat vaartuig een togt in het Marsdiep.
Aan het station werd Z. K. H. opgewacht door de burgerlijke en
militaire autoriteiten ter dezer plaatse; daaronder merkten we o. a.
op de commandanten der dd. Schutterij en van het Artillerie-Vrijkorps
alhier.
Men deelt ons mede, dat dezer dagen in het Heldersch Kanaal
alhier gevonden is een kinderhandje en een voetje. Naar ieders
vermoeden is hierbij te denken aan de gepleegde vreeselijke misdaad
kindermoord. Het ware te wensehen, dat het de politie gelukken mogt
om de misdadige te ontdekken en de verdiende straf te doen ondergaan.
De trein, die jl. Zaturdag avond ten 11 ure 10 min. alhier moest
aankomen, is tusschen het station Anna Paulowna en hier gedeeltelijk
gederailleerd, tengevolge van een koe, die zich op den weg bevond
en door den locomotief verpletterd werd. De passagiers en de
beambten zijn allen met den schrik vrijgekomen; alleen heeft een
passagier, in zijn angst uit deu trein willende springen, met zijne
handen de ruit van het portier stuk geslagen, waardoor hij zich aan
de glasscherven heeft bezeerd. De machinist heeft den trein zoo
spoedig mogelijk doen stilstaande locomotief is daarop naar het
station alhier gestoomd om andere waggons te halen voor het
overbrengen der passagiers, die ten 12 ure reeds hier aankwamen.
De werklieden, in dienst van de spoorweg-maatschappij, hebben in
den nacht de gederailleerde waggons weder tusschen de rails gebragt
zoodat den volgenden morgen weder ongehinderd in de dienst kon
worden voorzien.
De luit. ter zee 1ste kl. H. van Goens zal, den luit. ter zee
2de kl. M. Bochusseu vervangen als adjudant van den minister
van Marine.
Tot klerk bij den Bijks-telegraaf is o. a. benoemd C. A. Olivier.
Even als in het vorige jaar zullen op den 8 Oetober a. s.,
den gedenkdag van Alkmaars ontzet in 1573, door de aldaar
bestaande vereeniging tot viering van dien dag openbare volksspelen
worden gegeven.
Jl. Zaturdag avond, omstreeks acht ure, ontstond brand in
een gebouwtje, even buiten de Boompoort te Alkmaar. Hoezeer
de brandweer zeer spoedig ter plaatse aanwezig was, zijn het perceel
en de inboedel geheel verbrand. Het omvallen eener petroleumlamp
in de bedstede, terwijl de vrouw hare zieke kinderen hielp, schijnt
de oorzaak van deu brand te zgn geweest. Hnis en inboedel waren
geassureerd.
Jl. Donderdag avond is in den Hollandschen schouwburg te
Amsterdam, als hulde aan de nagedachtenis van mr. Jacob van
Lennep, een der dramatische werken van den overleden dichter, en
wel „ie Vrouwe van Waardenhurg" opgevoerd. Daarna is door vier
leden van het personeel des sohouwbnrgs voorgedragen eene lyrisch—
dramatische hulde van de hand van den heer W. J. Hofdgk. De
voorstelling is besloten door het aanheffen van een lijkzang door de
zangvereeniging „Amstels Mannenkoor."
In de vergadering der afdeeling *s Hage der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw heeft de voorzitter medegedeeld, dat
verdachte gevallen van veeziekte zieh niet alleen te Waddiux7een,
maar ook elders op verwijderde punteo hadden voorgedaan.
De kerkeraad der Nederduitsche Gereformeerde gemeente te
Botterdam, kennis genomen hebbende van de uitspraak der synodus
eontracta in de zaak betrekkelijk het weder optreden van dr. J. C.
Zaalberg, als pred. der Nelerd. Herv. gemeente te 's Gravenbage,
heeft aan den kerkeraad dier gemeente medegedeeld, dat hij met
belangstelling de pogingen volgt van genoemden kerkeraad om de
wederoptreding van dr. Zaaiberg te verhinderen, en dat hij hoopt
dat die pogingen met een gunstigen uitslag mogen worden bekroond.
Dergelgke verklaringen zijn ook van andere kerkeraden en ver-
eenigingen inkomen.
Te Botterdam is gisteren voormiddag een Bjarig knaapje, dat
van een onbewaakt oogenblik gebruik maakte om bij het openstaande
raam van een derde verdieping op een stoel te klimmen, op straat
gevallen en spoedig aan de gevolgen overleden.
Jl. Donderdag is te Siebengewald, gemeente Bergen, op
Nederlandsch grondgebied, een ergerlgk tooueei voorgevallen. Du
herbergier Planken, de veldwachter Hendrik Buhl, nit de Pruissische
gemeente Hulm, en de landbouwers Hegerath en Hoenings, ver
maakten zich met kaartspelen. Na eenigen tijd ontstond er twist
tusschen hen, waarop genoemden veldwachter den herbergier Planken
vastgreep, mishandelde en met zijn sabel een hevige houw en zware
verwonding op het hoofd toebragt; hiermede niet tevreden, stak hij
zyn sabel den landbouwer Hegerath in den buik, die kort daarna
aan zgn wonde overleed, en ging toen naar buiten, waar hij zekeren
Koenen aanviel en met zgn sabel vele verwondingen toebragt.
Gelukkig is de moordenaar op Pruissisch grondgebied, door toedoen van
den wachtmeester der maréchausóes te Gennep, aangehouden geworden.
AmstCrt.)
Heden en morgen heeft te Arnhem de algemeene jaarlgksche
vergadering plaats der vereeniging tot afschaffing van sterken drank.
De heeren Hugenholtz van Amsterdam, van Lummel uit Utrecht
en Visser uit 's Gravenhage, zullen er het woord voeren. Op deze
vergadering zal ook de afschaffing der kermis worden besproken.
Het was jl. Vrijdag in het kamp bij Milligen een glansrijke
feestdag. Vroeg reeds was eene vrg talrijke menigte uit den omtrek
naar de heide op weg, om de groote parade der troepen op den
28sten verjaardag van Z. K. H. den Prins van Oranje bij te wonen.
De troepen stonden voor eif uur tusschen de tenten geschaard en
rukten van den regter- en linkervleugel naar de tegenover den
straatweg gelegen vlakte, waar zg in linie van parade werden op
gesteld; kort daarna verscheen de Kroonprins met zijn staf, die
weldra HH. MM. den Koning en de Koningin te gemoet ging,
welke ter eere van den verjaardag in het kamp kwamen. H. M. de
Koningin was in een met 4 zwarte paarden a la Daumont gereden
kales gezeten, terwgl drie rijtuigen daarachter volgdenZ. M. de
Koning plaatste zieh aan het hoofd van den staf, met Z. K. H.
nevens zich; Z. M. was-in infanterie-, Z. K. H. in kavallerie-
uniform. De luit.-generaals van den Bosch en de Sturler waren
aanwezig. In den staf merkte men op den luit.-kolonel der Am-
sterdamsche schutterg. jhr. Bicker, en de commandant der Ilaaasehe
weerbaarheid, baron van Hardenbroek. Nadat HH. MM. en Z. K.
H. en gevolg van het centrum uit den regtervleugel en daarna den
linkervleugel hadden geïnspecteerd, trokken de troepen in gesloten
colonne zamen en defileerden zij. Was het een luisterrijk gezigt,
de ongeveer 9000 man troepen geschaard te zien staan, waarbij de
geweren en sabels zoo flonkerden in de schitterende najaars-zon,
het was indrukwekkend het leger, uit zooveel oude en voor het
laatst opgeroepen miliciens bestaande, zoo keurig te zien defileren
en daarbij de steeds toenemende opgewondenheid der troepen op te
merken. Onder luid hoerah! trokken zij voorbij den koninklijken
stoet; toen kavallerie en artillerie in gestrekten draf aankwamen
zwaaiden zij juichend hunne sabels. Ook de aanwezige burgers
toonden herhaaldelijk bij het passeren van den koninklijken stoet
hun geestdrift. Tegen half twee was de parade afgeloopen. In de
tent van Z. K. H. den Kroonprins was toen een oollation aangerigt.
Omstreeks 3 uur verlieten HH. MM. met gevolg het kamptegen
5 uur volgde Z. K. H. de Kroonprins met eenige heeren, om op
het paleis aan het Loo het dinée te gebruiken, waartoe alle hoofd
officieren uit het kamp waren genoodigd. In het kamp wordt
zeer de aanwezigheid opgemerkt der beide schutterij-officieren,
waarvan de majoor Meder van Amersfoort bij den staf van het
7de reg. en de 1ste luit. Julius van Goor van Gouda bij het 4de
reg. infanterie is geplaatst. Het is zeker zeer wenschelijk, dat van
lieverlede meer officieren der schutterij de nuttige praotisehe kamp
oefeningen gaan bijwonen.
De uitgestrekte, sehier onafzienbare heide tusschen de buurtschappen
Uddel en Meerveld, het Meervelderbosch en het Uddelermeer, tot
militaire evolutiën zoo uitmuntend gelegen, had jl. Zaturdag een
zeer buitengewoon aanzien. Door de bij Milligen kamperende troe
pen werd met den schitterendsten uitslag een prachtig spiegelgevecht
uitgevoerd, dat ruim twee uren duurde en waaraan door alle korpsen
werd deelgenomen. Het was een interessant schouwspel dat heide
veld, waarop anders enkele kudden schapen rustig grazen, nu met
zoovelen tot den krijg geoefende manschappen bezet te zien, die de
lucht van een onafgebroken geweer- en kanonvuur deden weergalmen.
Jl. Zondag werd voor de Protestantsehe militairen in het kamp
de godsdienstige toespraak gehouden door ds. F. C. A. Pantekoek,
van Amsterdam. Naar aanleiding van 2 Cor. V 6a, spoorde de
welsprekende redenaar tot moedbetoon aan in alle omstandigheden
des levens, en ontwikkelde hoe de ware moed onder 's Hoogsten
zegen met gunstig gevolg is te verkrijgen. Het muziekkorps van
het regement Grenadiers en Jagers begeleide weder op uitmuntende
wijze de te zingen liederenGez. 2 vs. 1, Ps. 68 vs. 10 enGez.96.
Ook Z. K. H. de Prins van Oranje woonde de godsdienstoefening
bij. Des namiddags had een wedstrijd plaats in het schijfschieten
voor hh. officieren, op de heide van Kootwijk. Gisteren namiddag
heeft Z. M. de Koning op nieuw aan de legerplaats een bezoek
gebragt en is met uitbundig gejuich ontvangen.
Men kent de geschiedenis van het geheimzinnig verdwijnen
van den afgescheiden dominó te Ulrum. Volgens den een zou hij
wreedaardig zijn vermoord: volgens den ander zou hij met eene
jufvrouw van zijne kennis op reis zgn gegaan. Aan de Prov. Gron.
Cour. wordt thans van twee verschillende zijden verzekerd, dat de
waarheid van deze lezing zieh heeft bevestigd. Naar men zegt,
moet de vrouw van den bedoelden dominé een brief van hem ge
vonden hebben, benevens een of meer rekeningen, waarop het bedrag
in specie lag, ten einde die te voldoen. Ds. VV. is geen onbekwaam
werktuigkundige en hield zich meermalen bezig met het schoonmaken
en herstellen van uurwerken. Ook vervaardigde hij wel andere
mechanische toestellen. De meeste werktuigen, welke hij daartoe
gebruikte, moeten niet meer aanwezig zgn. Welligt zal hg door
zijne vaardigheid in de werkluigkunde het middel vinden, om in
verre landen in zijn onderhoud te voorzien.
Op verzoek van den officier van justitie te Groningen heeft de
commissaris van politie te Harlingeu onderzoek gedaan naar den
vermisten ds. Woudsma en zijne gezellin, en is, door herkenning
der portretten, door de bedienden der boot European en den agent
voor landverhuizers te Huli gebleken, dat Woudsma en de voort-
vlugtige dame van Harlingen over Huil en Liverpool naar Amerika
zijn vertrokken en dus het vermoeden van moord ten eeuenmale
ongegrond is.
Maakt men van elders melding van het zien eener zwarte
oogevaar en witte zwaluw, enz.; in het dorp Dijken (Friesland) is
eene geheel witte kievit, in gezelschap van eene groote menigte
andere kievitten.
De handel in vlas is, zooals gewoonlgk om dezen tijd des
jaars, te Dokkum zeer gering, daar het schoonmaken nog niet aan
gevangen is. De oogst valt niet tegen, en men mag verwachten,
dat de aanvoeren in den winter aanzienlijk zullen zgn. De hoedauigbeid
schijnt goed te zijn, ofschoon in den tijd der rotting bijna nergens
versch water te vinden was.
Door de regtbank te Assen is iemand nit Meppel veroordeeld
tot betaling eener boete van 25 of drie maanden gevangenisstraf,
ofschoon de eisch van het openbaar ministerie was 6 maanden op
sluiting en 150 boete, wegens het bezigen van voor de gezondheid
schadelijke kleurstof op sommige door hem tot versnapering gebakken
en verkochte artikelen. De leverancier der stof, de heer G., uit
Botterdam, handelaar in verfwaren en oliën, is vrijgesproken, op
grond zgner onder eede afgelegde verklaring, niet geweten te hebben,
dat zulks tot versiering van gebak had moeten dienen.
Aangekomen schepen te Batavia, vóór 22 Aug. Antje,
Brouwershaven, Cornelia Geertruida, Guurtje Marie, Maria
Catharina, Stad Dokkum, Stad Middelburg, Sailor Prince.
Vertrokken: Baron van Heemstra, Baltimore, Maarten van Bossnm,
Mentor, Nederland en Oranje, Noach, Patriarch Samhiri en Senior.
Het schip Maria Veronica, kapt. Schol, beeft schipbreuk geleden
de bemanning is gered.
De oorsprong van het woordje „Grog" wordt aldus verklaard:
„Het was op de Engelsche vloot gebruikelijk geweest het volk
hunne portie rnrn onvermeugd te leverendit had echter menigen
roes en derhalve stoornis in de discipline ten gevolge. Daarom ver
ordende in 1740 de admiraal Vernon, dat in het vervolg de rum
met water vermengd zou uitgereikt worden. Beeds vroeger had die
admiraal, die gewoonlijk een rok van kemelshaar (grogram) droeg,
van zijn volk daarom den bijnaam „old grog" bekomen. De naam
grog" ging nu bij dien generaal ook op den door hem uitgevonden
drank over."
Als een merkwaardig voorbeeld van scheepsbouw moge hier
eene korte beschrijving plaats vinden van het gepantserde ramschip
Hercules, voor rekening der Engelschen gebouwd, onder toezigt van
den marine-ingeDieur Beed. Het vaartuig, gebouwd uit hout en ijzer,
is onlangs te Chatham van stapel geloopen en overtreft alles wat
tot heden in deze soort van scheepsbouw was geleverd. Het schip
heeft eene lengte van 337 Eng. voet, bij eene breedte van 70 voet,
met een diepgang van 22 voet 10 duim aan den vóór- en 26 voet
10 duim aan den achtersteven. Men berekent dat het bij een voort
gang gelijk aan zijne lengte, 5226 ton water verplaatst. Van buiten
is het schip gepantserd met ijzeren platen van verschillende dikte,
naar gelang dit noodig werd geacht, maar die voor de zgden niet
minder dan 9 duim bedraagt. Achter deze platen ligt eene huid
van djatihout, dik 12 duim, gesteund door eene ijzeren bedekking
van IJ duim dikte, die weder door ijzeren ribben wordt geschraagd.
Op deze gzeren ribben volgt eene huid van djatihout, dik 28 duim,
en daarachter eene derde laag van pantserplaten, geschraagd door
ijzeren ribben ter dikte van 7 duim. De houten wanden van het
schip zijn dus te zamen 40 duim (3 voet 4 duim) dik, en de
ijzeren bekleedingen hebben gezamenlgk eene dikte van 11J duim.
De wapening zal bestaan uit 8 zware stukken gesehut, die een
kogel van 600 pond werpen, geplaatst onderdeks in de zijden van
het schip, terwijl 12 getrokken kanonnen op het dek worden gesteld,
en daarenboven nog 2 stukken aan den vóór- en even zooveel stukken
aan den achtersteven. Men vertrouwt, dat de Hercules, niettegen
staande zijne groote afmetingen en zwaarte, 14 knoopen in het uur
zal afleggen.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De lnit. ter zee 2de kl. W. A. van Aken wordt met den 16 dezer geplaatst
op het wachtschip te Vlissingen.
De plaatsing met den 16 dezer op het raderstoomschip de Valk van don
luit. ter zee 2de kl. J. H. Benthem Bcddiugius is ingetrokken.
Prins Napoleon is van zijn Noordzee-togtje terug, en heeft
jl. Donderdag te Havre de internationale tentoonstelling van voor
werpen, betrekking hebbende op de zeevaart, in oogenschouw genomen.
Op den weg van Chalon naar het legerkamp is dezer dagen
een proef genomen, om eene locomotief met petroleum te stoken.
Het was de eerste proefneming van dien aard, welke in of buiten
Frankrijk plaats had.. De Keizer heeft zich met de ingenieurs op
de locomotief geplaatst, ten einde gedurende den togt de werking
dier nieuwe brandstof van nabij te kunnen gadeslaan. De togt is
volkomen goed geslaagd en leverde volstrekt geen gevaar op.
Te Marseille is dezer dagen regtsingaug verleend tegen drie
vrouwen, oud 35, 45 en 20 jaar, beschuldigd hare mannen door
vergif te hebbeo om het leven gebragt, met het doel na hunnen dood
hare minnaars te huwen. Behalve deze drie hoofddaderesen, zijn
een handelaar in kruiden en planten en nog een persoon in hechtenis
genomen. De drie voornoemde mannen zgn overleden, de eerste in
Januarg, de tweede in Mei en de derde in Augustus dezes jaars.
Boeheforts Lanlerne heeft te Londen navolging gevonden.
Een peuny-blaadje wordt daar thans op de straat te koop aange
boden, dat the London Lantern heet en een hontsneê-afbeelding van
een lantaarn boven den titel beeft. Met de Parijsehe Lanterne heeft
de Londensche echter niets anders gemeen dan den titel; de inhond
beteekent niet veel en het blaadje zal weldra verdwijnen, omdat
niemand het waard acht te koopen of te lezen. Aanvallen op het
regerend vorstenhuis zijn natuurlijk in the London Lantern volstrekt
niet te vinden, gelijk dan over het algemeen een blad, van inhond
gelijk aan dat van Bochefort, in Engeland thans tot de onmogelijk
heden zou behooren of, bijaldien mcu het wilde uitgeven, de slechtste
speculatie zou zijn. De Londensehc berigtgever, aan wipns brief in
de Köln. Zeit. het bovenstaande ontleend is, laat er rleze aanmerking
op volgen; „Voor de Franschen heeft alles wat naar verzet tegen
bet keizerlijk regeringstelsel riekt iets aanlokkelijks. Hoe minder
daarbij de personen van den Keizer, van zijne gemalin, van zgnen
zoon en van zijne omgeving gespaard worden, te meer welkom, te
meer gezocht is de waar. Laat iemand het maar beproeven hier
(te Londen) een blad van dien aard uit te gevende eerste nom-
mers zouden misschien groot debiet hebben, mits de inhoud zeer
sterk gekleurd ware; maar daar waarschijnlijk de policie de uitgave
en den verkoop niet zou beletten, ware het zeer spoedig met de
heerlijkheid van het blad gedaan.
Te Manchester werd jl. Zaturdag een Orangisten-meeting
gehouden, waarin Murphy als spreker optrad. De Ieren moesten
aanrukken, een straatgevecht was hiervan het gevolg; met steenen
en stokkefi werd gevochten; 6000 personen namen deel aan den
strgd. Vele personen zijn gewond, ook zijn velen in hechtenis
genomen. Zondag werden de ongeregeldheden herhaald.
Volgens een door de Times medegedeeld kabeltelegram hebben
de Indianen in Nieuw-Mexico eenen spoorwegtrein aangehouden, de
wagens verbrand en 16 spoorwegbeambten omgebragt en gescalpeerd.
Sedert eenigen tijd schenen de gewelddadigheden der FeniaDS
in Ierland voor goed geëindigd te zijn; dit gaf voor Ieriaud betere
vooruitzigten, die de conservatieve candidaten niet verzuimden bij
de kiezers in de weegschaal te leggen. Doch in de vorige week
zijn er omstreeks Cork, in het zuiden van Ierland, weder brand
stichtingen, alsmede heimelijke oefeningen in den wapenhandel ont
dekt; in beide meent het publiek wederom de hand der Feniansche
broederschap te zien.
