26 J
1868. N°. 135.
Zondag 8 November.
fkèc
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
RELDERSCHE
-t v ,v J 'y
l c- s
NIEUWEDIEPER COURANT,
i un|
l
„Wij huldigen het goede."
S.
Verschijnt Dingsdao-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
95.
75.
HELDER en NIEUWEDIEP, 7 November,
djo Gisteren is op het Raadhuis alhier aanbesteed: 1°. De levering
van steenkolen voor de gemeente-inrigtingen in 1869. Inschrijvers
de heeren Tiileman en Mijnssen, voor 1 30 en D. Bansma, voor
1.26J de 100 Ned. p.; 2°. De levering van gedrukte stukken
have f00r Je gemeente-administratie in 1869, 1870 en 1871. Inschrijvers
de heeren A. A. Bakker Cz., voor 428 35 eu S. Giltjes, voor
361 05
Gisteren heeft bij de Directie der Marine alhier de aanbeste
ding plaats gehad van de levering van versch rundvleesch ten
L'9'dienste van Zr. Ms. schepen en vaartuigen van oorlog ter reede van
Texel en in het Nieuwediep, gedurende het jaar 1869. Er waren
4 inschrijvers; minste inschrijver de heer A. L. Leuw, voor de som
S9j van f 55.95 per 100 Ned. pond. Voor de levering van groeuten
81 was de laagste inschrijver de heer M. de Haas alhier.
Spaarbank voor den Helder:
Saldo op 1 Julij 1868 22505.60
Iugebragt en renten gedurende het 3de kwartaal 1863 - 2089.79
Te zamen
Uitbetaald gedurende het 3de kwartaal 1868
24595.39
- 1073.391
f 211
S P<
kwa
as 4
ader
6;
vere;
iet t
prij»
2
vluj
lau?
du
t to
c.
iet
60
sa
ditc
art<
en
28
2fi
45-
>9,
to;
Saldo op 1 October 1868 23521.991
Aantal deelhebbers op 1 Juljj 1868 199.
1 October 1868 199.
Naar wij vernemen, bestaat het plan om aan de onderofficieren
en manschappen van het Artillerie-Vrijkorps alhier sabels te ver
strekken, in navolging van het Delftsche korps vrijwilligers. Op
aanvraag van het bestuur van het Vrijkorps, heeft de regering het
gebruik van bet benoodigd getal sabels toegestaan, die heden alhier
zijn aangekomen.
Z. M. heeft bepaald, dat de soldaten-scherpschutters, als bewijs
van onderscheiding, met een sabel zullen zijn gewapend, zullende
door hen aan dat wapen, zoowel in als buiten dienst, de gewone
sabelkwast worden gedragen.
Men verneemt, dat bij het Departement van Binnenl. Zaken
reeds een voorloopig ontwerp is opgemaakt tot wijziging der tabel,
regelende de verdeeling des Rijks in kiesdistricten.
Aan het model kapotjas, bij het leger in gebruik, is een wijziging
gebragt, zijnde de opslagen der mouwen verkort met 6 duimen.
Vermits er in verschillende versterkte zeeplaatsen zich dikwerf
geen Nederlandsch oorlogschip ter reede bevindt, waardoor de officieren
der landmagt onkundig blijven van hetgeen in acht genomen moet
worden of wel gebruikelijk is bij het bezoek van vreemde oorlog
schepen, heeft de minister van Oorlog het niet ondienstig geacht de
aandacht der betrokken autoriteiten er op te vestigen, dat: 1°.
zoodra en zoolang een oorlogschip van eene vreemde mogendheid
het aandoen of voorbij varen van zoodanige vesting of sterkte
zijne vlag toont, ook de Nederlandsche vlag op de kustbatterij of
het zeefrout, van eene uit zee zigtbare plaats, behoort te waaijeD.
2°. Dat, bijaldien een vreemd oorlogschip ter reede komt, en van
dat schip zoo als gebruikelijk is een officier naar den wal
wordt gezonden om kennis van de aankomst te geven, de komman-
derende officier ter plaatse mede een officier naar den kommaudant
van dat oorlogschip behoort te zenden, ten einde deze namens hem
te complimenteren, zoo noodig op discrete wijze naar het doel der
komst te informeren, en hem zyne diensten aan te bieden.
3°. Dat door den kommandaut ter plaatse een bezoek van den
kommandant van het oorlogschip wordt afgewacht, zullende het eerste
bezoek alleen dan door hem behooren te worden gebragt, in het
geval de kommandant van den oorlogsbodem aanmerkelijk hooger in
rang is dan die der vesting.
4°. Dat, volgens de gebruikelijke beleefdheidsvormen, het eerste
officieel bezoek dadelijk gebragt wordt, nadat de officieren, onder
n°. 3 bedoeld, wederzijds hunne commissie hebben volbragt, en,
zoo het weder zulks toelaat, zoodra mogelijk, althans binnen de
24 uren, wordt beantwoord, door den kommandant, die het bezoek
ontving.
In betrekking tot de zegelkwestie verdient opmerking een
dezer dagen door den heer John Bright uitgesproken redevoering,
waarin hij een schets gaf van den toestand van het Engelsche volk
vóór dat het dagblad- en advertentiezegel was afgeschaft, een 40tal
jaren geleden. Aan genoemde redevoering ontleeod men het volgende:
„Ik ben van oordeel, dat wij (de heer B. spreekt hier van de door
hem vertegenwoordigde partij in het Engelsche Parlement), in onzen
leeftijd geen grootere zaak hebben tot stand gebragt. In die dagen
werd, behalve eene belasting op het papier, eene belasting van 4
stuivers van elk blad geheven, en wanneer men een knecht noodig
had of een mangel verkoopen wilde, moest men aan den staat eeue
belasting van 3 stuivers voor de advertentie betalen. Daardoor was
de prijs van een dagblad in die dagen 7 stuivers, en er werden zeer
weinige verkocht en zeer weinige gelezeD. De ontzaggelijke school
voor het volksonderwijs, die wij geopend hebben door het afschaffen
dezer belasting, was tot dien tyd toe gesloteu geweest, doordien het
Parlement de ware belangen des volks zoo ten eenenmale miskend
had. Al deze dingen zyn thans verdweneD; maar hoe is die ver-
'ajideriug tot stand gebragt? Allereerst door de magt der opeubare
meeding:" enz.
Aan N. Buytenweg, te Haarlemmermeer en Spaarnwoude, is
oV a. vergunning verleend tot het aannemen en dragen van het hem
dooi Z. H. den Paus toegekende kruis Fidei et Virtuti.
Aan den heer P. A. C. H. T. A. Werdmüller vou Elgg,
burgermeester vau Zandvoort, is vergund bet aannemen en dragen der
vefsiersetao van ridder 4de kl. der Pruissiscbe orde van de Kroon.
"Tot directeur der verzameling van muuten en penningen aan
de hoogesch'ool te Leiden, is benoemd dr. L. J. F. Janssen, thans
conservator bij het arcbaeologisch kabinet aldaar.
In -de VEweede Kamer is thans aan de orde de behandeling
der beg0s«{in». voor Nederl. Indië voor 1S69. De minister van
Koloniën'\éet* ju zyne rede, jl. Donderdag o. a. op de vraag: welke
:s uwe rigtiag? geantwoord: „Ik wil den weg van ontwikkeling
bewandelen, bedaard, met groote zorg voor de financiën, met eerbied
voor de maatschappelijke toestanden en met sparing zooveel mogelijk
van bestaande belangen. Ik wil geene revolutie, geen geweld. Ik
noem het geweld, als de magtige arm der wet de grondslagen der
maatschappij aantastik noem het geweld, wanneer de wet decreteert,
dat men alleen onder bestaande toestanden gelukkig kan zijn; ik
noem het geweld, al is de drijfveer bet schoonste ideaal: vrijheid,
gelijkheid en broederschap."
Beroepen bjj de NedHerv. Gemeente te Maastricht ds. G J. van
Lindonk, te Nieuw-Loosdrechtte Monnickendam ds. VV. Zegers, te
Oosterbeek; te Rijswijk ds. D. Beekman, te Susseuheimte Barneveld
ds. J. D. B. Brouwer en te Nunspeet ds. L. Schouten, beiden te
Harderwyk. Bij de Doopsgezinde Gemeente te Rottevalle ds. H. ter
Meulen, van den Hoorn op Texel.
Aangenomen het beroep naar Delfshaven door ds. W. J. Geselschap,
pred. te IJsselmuiden.
- Bestuurderessen van bet Genootschap der Moederlijke Wel
dadigheid te Hoorn, hebben van H M. de Koningin ontvangen
de jaarlijksche bijdrage van 100, teu behoeve vau hare liefdadige
inrigting.
Als een voorzeker buitengewoon verschijnsel wordt gemeld,
dat in een tuin, even buiten Amsterdam, een Meidoorn ,voor de
tweede maal in vollen bloei staat, terwijl de geur der bloemen niets
te wenschen overlaat.
Jl. Woensdag avond droeg de heer J. J. L. ten Kate, daartoe
door eenige belangstellenden uitgenoodigd, te Haarlem voor de
eerste zangen van zijn nieuw dichtstuk „de Starrenhemel." Na
eene poëtische inleiding, waarin geschetst werd, hoe de aarde te
beschouwen is als het bevoorregte plekje in het onmetelijk heelal,
waar de mensch geplaatst is als het uitverkoren schepsel van Gods
liefde, schilderde de dichter in eenige stoute trekken de vermoedelijke
ledigheid van andere planeten in vergelijking met de raajestueuse
natuur van ouzen eigen wereldbol. Vooral de prachtige beschrijving
van eene lente, van een storm te land en ter zee, in zulke weg
slepende vormen als alleen dezen dichter-schilder eigen zijn, maakten
op de hoorders een diepen indruk.
Te Leiden hebben jl. Dingsdag en Woensdag avond langs
verschillende straten oproerige bewegingen plaats gehad, zoodat het
elders gebeurde als contagieus mag beschouwd worden. Troepen
jongens doorkruisten zingende en schreeuwende sommige straten,
daarbij zich niet ontziende bij enkele ingezetenen glazen in te werpen
en zich tegenover de politie uittartende bewoordingen veroorlovende.
De politie werd eergisteren avond gesteund door een detachement
huzaren, dat patrouillerende aan de zamenrotting spoedig een einde
maakte. EeQ drietal jongens werd voorloopig aangehouden.
Het classicaal bestuur van 's Gravenhage heeft, in beschikking
op de nieuwe klagt door den kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
aldaar, tegen dr. Zaalberg ingediend, geoordeeld, ofschoon geenszins
het oog sluiteude voor de bezwaren, die bij den kerkeraad tegen het
hervatten van de dienst door dr. Zaalberg blijven bestaan, deze zaak
op de aangevoerde gronden niet op nieuw in behandeling te kuunen
of mogeo nemen, en den kerkeraad in zyn aanklagt en eiseh niet
ontvankelijk verklaard.
Op de Groote Markt te 's Hage zijn gisteren twee fraaije
tenten geplaatst, die eiken marktdag kunnen worden opgezet en
afgebroken en waarop geschreven staat„Beschutting, verstrekt van
wege de VereenigiDg tot bescherming der dieren te 's Gravenhage,"
Deze tenten zijn bestemd om de vogelen, die ter markt gebragt
worden, tegen het ruwe weder te beveiligen.
De vroegere kalmte schijnt te Rotterdam terug gekeerd te ziju.
Herinnerde de tegenwoordigheid der militaire magt er niet aan, dan
zou men aldaar niets meer bespeuren van de ongeregeldheden.
Intusscheu doet de justitie ijverig onderzoek naar de oorzaak der
betreurenswaardige gebeurtenis. Jl. Woensdag zijn weder eenige
arrestatiën geschied in verband met dat onderzoek. Iedere ingezetene
is verpligt de justitie iu die moeijelijke taak behulpzaam te zyn.
Het geldt bier het belang, de rust en de veiligheid van allen. Die
eenig feit kent, hetwelk de justitie op het spoor van de opruyers
der menigte brengen kan, of tot bewijs kan strekken van strafbare
daden, behoort daarvan kennis te geven aan den officier der regtbank
of aan een der commissarissen vao politie. Iedere inlichting zal
met welwillendheid en dankbaarheid worden aangenomen. Men
overwinne de gewone schuwheid om zich in regtszaken te mengen.
Het geldt hier toch geen gewone strafzaak. Men bedenke wat
Zaturdag nacht op het spel heeft gestaan. Ware het der politie
niet gelukt de meuigte in bedwang te houden tot de aankomst der
militaire magt, wie kan dan de tooneelen voorspellen, welke in die
stad zouden zijn voorgevallen. Het is dus burgerpligt der justitie
ter zijde te staan, als zij het hare doet, om de hoofdschuldigen in
handen te krijgen en daardoor de herhaling te voorkomeo vau daden,
die ieder weldenkende met afschuw vervullen.
De kommandant van bet korps vrijwilligers heeft, onder dank
betuiging voor de goede houding van het korps bij de jongste
ongeregeldheden, aan de leden kennis gegeven, dat, „ten einde by
mogelyke gebeurtenissen gereed te zijn om rust en orde by voort
during te helpen handhaven," Zaturdag den 7 (lezer, des avonds
ten 7 ure, appèl zal gehouden worden in het Oude-Mannenhuis
in de Hoogstraai, om voor dien nacht de wacht te betrekken.
De burgemeester van Rotterdam heeft de jl. Donderdag ge
houden vergadering van den gemeenteraad geopend met eene toespraak
waarin by heeft gewezen op de ernstige ongeregeldheden welke
jl. Zaturdag avoud daar ter stede zijn voorgevallen, een woord
vao dank heeft uitgesproken jegens het personeel der politie en de
leden vao den gemeenteraad heeft aangespoord om kalm eu bedaard
hunne werkzaamheden te vervolgen.
De Arnh. Crt. wijst op de eigenaardige zueht van ons volk om
zich te verzetten tegen de politie, vooral als deze optreedt tot wettige
uitoefening harer functie en dus veeleer door de burgerij moest
worden beschermd. Er is zelfs geen punt, waaromtrent de hoogere
klassen het meer eens zyn met het gemeen. Geven de fatsoenlijke
lieden zoodanig voorbeeld, dan is het niet te verwonderen, dat de
onkundige volksmenigte van tyd tot tyd tot oproer overslaat, het
geen dan ook weder de geschiedenis van het laatste Rotterdamsche
oproer is; had het fatsoenlijk Rotterdam zich wat verstandiger
gedragen, en onder anderen niet schotschriften tegen de politie met
muntbilletten betaald, dan zou wel vermoedelijk het onfatsoenlijke
Rotterdam niet zijn overgegaan tot uitersten, als waarvan men nu
getuige is geweest. Intusschen is er geen rook zonder vuur, en
zal er voor eerie volksbeweging als die te Rotterdam ook wel eene
verborgen oorzaak bestaan. Het moet nu worden onderzocht, waarom
de politie te Rotterdam gehaat is, en waarom die haat zulke diepe
wortelen heeft geschoten. Het is de taak der regering die oorzaak
op te sporen, ten einde eene herhaling der gevolgen te voorkomen.
De Arnhemsche Courant nagaande, waarom de politie zich
den haat der burgerij op den hals haalt, schrijft onder anderen aan
de ongelukkige neiging ouzer gemeentelijke regeringen, om op de
beuzelnchtigste onderwerpen strafverordeningen vast te stellen, het
grootendeels toe, dat het publiek baloorig wordt. De politie-agenten
moeten bekeuren, en de volksmenigte, niet onderscheidende wie daders
en welke de oorzaken van bet kwaad zijn, koelt hare woede aan
het werktuig, in stede van tegen de keurmanie op te komen en te
zorgen voor zamenstelling van gemeenteraden, die de gemeentelijke
vrijheid auders begrijpen dan als de vrijheid om strafbepalingen te
maken tegen de overtreding van allerlei mogelijke en onmogelijke
verboden. De Arnhemsche Courant doet daarbij onder anderen uit
komen, dat het volk, veel van de publieke .straat gebruik makende,
dan ook gewoon is, die straat meer in het bijzonder als voor zich
bestaande te beschouweo, en zich verongelijkt acht, als zij in dat
gebruik door de politie belemmerd wordt. En nu is juist de
straat-politie een geliefkoosd onderwerp van „overregeling", en zijn
voor een regtgeaard raadslid de straatkeijen voorwerpen zjjnef teederste
bezorgdheid. Er zijn zelfs verordeningen tegen het straatschrobben
en tegen het loopen van kippen op de straat.
Als eene bijzonderheid wordt vermeld, dat de winner van den
eersten prys, zijnde eene vette koe, by de verlotiüg ter gelegenheid
van de algemeene vergadering van de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw, in het laatst van Sept. te Gotinchem gehouden, iemand
was, die by de noodlottige veepest 60 runderen aan die ziekte ver
loren heeft.
Sedert eenigen tijd wordt te Herwijnen veel hooi geladen, dat
voor Engelsche rekening is opgekocht. Het wordt eerst te Zuilichem
geperst en daarna verder verzonden. De prijs van het hooi is
13.60 a 14.25 de 500 Ned. pond.
Te Zeist heeft voor een paar dagen een verschrikkelijk onheil
plaats gehad. Een kind, een oogenblik alleen gelaten, heeft een
fleschje met vitriool aan den mond gezet en er uit gedronken, zoo
dat het, na vreeselijk lijden, van binnen verbrand, bezweek.
Dezer dagen heeft W., deurwaarder by de Arrond.-Regtbank
te Groningen, zich schuldig gemaakt aan valschheid in authentiek
geschrift. Hij moest namelijk eene dagvaarding uitbrengen en die
derhalve laten registreren. Hij is zoo vrjj geweest zelf als ontvanger
der registratie te fungeren, heeft de registratie-formule onder de
dagvaarding vermeld en de gelden in zyn zak gestoken. Dien
tengevolge is hy gearresteerd, daar het vermoeden op hem drukt
van zich aan dergelijke handelingen meermalen te hebben schuldig
gemaakt.
Jl. Donderdag morgen is in de gemeente Sleen (naby Coevorden)
het lijk van een 19jarig jongeling gevonden, uit het gehucht Boerdjjk.
Volgens de meening van geneeskundigen heeft hy een gewelddadigen
dood gevonden. De politie doet onderzoek.
Het Nieuw Bat. Handelsblad deelt de volgende bydrage mede
tot de kennis van den aap: „Als een aap honig vindt in een hollen
boom, weet hij dit, in spijt der bjjen, er netjes uit te halen. Lemboe
Goemarang was eens getuige van het volgende voorval: Vier apen
schenen met elkander te zijn overeen gekomen, om een boom leêg
te halen, waarin zicb byen hadden genesteld. Om echter niet in de
oogen te worden gestoken, ging een van hen met gesloten kijkers
den honig grijpen en overhandigde die vervolgens aan zijnen achter
hem staande makkers, die hunne oogen open hadden. Lemboe
Goemarang kwam daar juist toevallig langs, naderde heel behoedzaam,
maar kon niet beletten, dat de zieDde apen hem bemerkten en bet
hazepad kozen. Alleen de aap, die zyne oogen gesloten had,
bemerkte zyne komst niet en ging steeds voort de honig aan te
reiken, die hij nu, in plaats van de apen, van hem aannam. Dat
duurde zoo lang, tot dat de voorraad op was. Toen de aap zyne
oogen opende en bemerkte dat hij een verkeerde voor had, poetste
hij met een luid „tjoeet! tjoeet!" in eeu ommezien de plaat."
Prins Napoleon is den 3 dezer van zijnen uitstap naar Engeland
te Parijs teruggekomen.
Jl. Zondag werden de zittingen van de geregtshoven te Parys
plegtig geopend, volgens gebruik met een godsdienstoefening, geleid
door den Aartsbisschop van Parijs, die in de zoogenaamde Heilige
kapel, in de kerk van het paleis van justitie, de mis tot aanroeping
vau den Heiligen Geest bediende. Na afloop daarvan hield elk
regterlijk collegie zijne vergadering, en daar werden de gewone toe
spraken gehouden. De generaal Blanche was de redenaar bij het
hof van cassatie; hij leverde een vergelijking tusschen de criminele
justitie iu Engeland en die in Frankrijk, welke vergelyking natuur
lijk ter gunste van laatstbedoelde uitviel. Volgens hem ligt in de
Fransche veel meer waarborg en bescherming voor de beschuldigden
dan in de Engelsche.
Men weet dat dezer dagen in Frankryk mooye bontgekleurde
geographische kaarten zjju uitgegeven, die trn doel hadden om te
bewyzen dat voor dat laDd volstrekt geen reden bestaat om oorlog
te voeren. Niet iedereen gelooft, dat men dat werkelyk te Parijs
denkt. Maar een satiriek Berlijnsch blad heeft er toch aanleiding
in gevonden uit te roepen; „Als de Franschen met de kaarten spelen,
dan moet het in Europa toch wel rustig zijn!"
De op 2 November jl. gehoudeu keizerlijke jagtpartjj in bet
bosch van Versailles is zeer schitterend uitgevallen. Van de 1387
geschoten stuks wild, heeft de Keizer 234 gedood. De eenige die
meer doodde dan de Keizer was Graaf de Nieuwerkerke 297.