1868. N°; 143.
Vrijdag 27 November.
26 Jaargang,
binnenland!
SI
BEKENDMAKING.
G.
Uitgever
Bureau:
A. A. BAKKER
der.
>.75.
GEMEENTERAAD.
bliek
~>LAK
aiutvo,
»r s*
ewo»,
in rein
m aaj
HELDERSCHE
EN MEUWEDIEPER COURANT.
„W ij huldigen het goed e."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
MOLENPLEIN, X°. 163.
02. Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Euid,
de
voor-
591
1H
104J
vqj
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente HELDER brengen ter
openbare kennis, dat het TWEEDE SUPPLETOIR KOHIER van den
HOOFDELIJKEN OMSLAG voor de dienst van 1868, op gisteren door den
Raad vastgesteld en gedurende de eerstvolgende acht werkdagen, op de gewone
kantooruren, ter Secretarie der gemeente voor een ieder ter lezing is ncdergelegd.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Helder,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester,
den 25 November 1868. L. VERHEY, Secretaris.
Zitting van Dingsdag den 24 November 1868.
Voorzitter de heer Burgemeester.
Tegenwoordig 15 leden; afwezig de heereu Zur Muhlen en van Strijen.
De aanteekeningen van het verhandelde in de vorige zitting worden gelezen
en goedgekeurd.
Ter voldoening aan het bepaalde in het Reglement van Orde ten aanzien
van de Commissie voor de Gemeente-werken, wordt overgegaan tot de zaraen-
stelling dier Commissie voor het volgend jaar. De aftredende leden, de hecren
de Lange, Braaksma, de Breuk en Janzen, worden herkozen en verklaren zich
bereid die betrekking bij voortduring te blijven bekleeden.
De Voorzitter stelt aan de orde de vaststelling van het tarief der vervolgings-
kosten voor de dienstdoende schutterij m deze gemeente. In navolging van de
bepaling, daaromtrent te Alkmaar bestaande, worden die kosten voor iedere
vervolging op 15 cents bepaald.
Er wordt ter tafel gebragt het tweede Suppletoir Kohier voor den Hoofdehjkeu
Omslag in deze gemeente, dienst 1868, tot een gezamenlijk bedrag van/53,37.
Nadat de Voorzitter had verzekerd, dat dit Kohier gedurende den bepaalden
tijd ter Secretarie ter inzage had gelegen en dat daartegen geene bezwaar
schriften zijn ingekomen, werd het met algemeene stemmen vastgesteld.
Aan de orde wordt gesteld de vaststelling der begrooting voor de dienstdoende
schutterij in deze gemeente, voor de dienst van 1869, naar aanleidiug van eene
voordragt van den schuttersraad. De Voorzitter deelt mede, dat omtrent cenige
posten van uitgaaf, door B. en W. is afgeweken van de door den schuttersraad
ingediende voordragt.
BEGROOTING VAN UITGAVEN:
Voordragt Voordragt
van den van
Schuttersraad. B. en W.
Traktement van den Auditeur bij den Schuttersraad 60.60.
lsten Luitenant Kwartiermeester - 100.- 100.
u Officier van Gezondheid- 60.- 60.
Secretaris van den Schuttersraad - 20.- 20.
u u Adjudant-Onderofficier- 125.- 100.
vier Hoornblazers, te zaïuen- 208.- 100.
u n den Bode bij den Schuttersraad- 10.- 10.
Voor nieuwe uniformen, in 1869 benoodigd- 600.- 600.
vier signaalhoorns- 50.- 50.
b het onderhond aan die instrumenten- 5.- 5.
bh ti van wapens- 20.- 20.
n bureaukosten- 225.- 225.
i, onderhoud van het magazijn- 5.- 5.
u vcrvolgingskosten- 25.- 25.
Onvoorziene uitgaven- 50.- 50.
Totaal 1563.— 1430.—
BEGROOTING VAN ONTVANGSTEN:
Voordragt Voordragt
van den van
Schuttersraad. B. en W.
Opbrengst van boeten, bijdragen en contributiën 25.25.
Toelage uit de gemeentekas- 1538.- 1405.
Totaal 1563.— 1430.—
Naar aanleiding van de gedane voordragt brengt de heer Booffisma in het
midden, dat de eerte drie posten van uitgaaf, in der tijd reeds op voordragt
en van het Dag. Best. vastgesteld, eenigzins hooger zijn gesteld dau die jaarwedden
in het naburige Alkmaar zijn bepaald. Hij vraagt waarom nu bij sommige
der andere posten ook niet eenige verhooging wordt voorgesteld. De Voor
zitter geeft hierop inlichting en wijst daarbij op de traktcmentsbepaling in
5 b Alkmaar en Amsterdam voor de hoornblazers, die ook daar niet hooger is dau
)3; ƒ25; terwijl ook het traktement voor den adj. onderoff. te Alkmaar niet hooger
is dan 100.
Hierop wordt de begrooting, zooals zij door B. en W. gewijzigd is, met
algemeene stemmen goedgekeurd, om vervolgens aau het oordcel van hh. Gedep.
Staten te worden onderworpen.
Er wordt gelezen eene missive van het bestuur van het Muziek-Gezelschap
«Concordia," houdende verzoek, om ook in het jaar 1869 eene toelage uit de
yn gemeente-kas te erlangen, ter voorziening in de behoeften van dit gezelschap.
Op voorstel des Voorzitters wordt besloten hierop te antwoorden, dat op de
begrooting voor 1869 weder eene som van ƒ150 voor dit doel is beschikbaar gesteld.
Voor kennisgeving worden aangenomen de volgende mededeeliugeD
a. Dat bij de op 17 Oct. 11. gehouden verificatie van de boeken en de kas
van den Gemeente-Ontvanger een en auder is in orde bevonden, terwijl
zich in kas bevond de som van 27060.56^.
b. Dat de levering van Uniformen aan de artillerie-schutterij iu deze gemeente
aan de minste inschrijvers, de heeren Gebrs. Domhofl' te Rotterdam, is
gegund, voor het bedrag van 16.12 per uniform.
c. Dat de opperbrandineester, de heer K. J. Krul, zijn dank betuigt voor de
gunstige beschikking van den Raad tot verhooging zijner jaarwedde; en
d. Dat 'de Commissie van Toezigt op het Middelbaar Onderwijs dezer dagen
door den Burgemeester is geïnstalleerd, terwijl zij benoemd heeft tot
lmren president den heer J. A. Lamping en tot secretaris den heer G. Scholten.
BÜ de gewone rondvraag wordt door den heer de Breuk gevraagd, of de
i. j .gemëcnte-bcgrooting voor 1869 reeds van Gedep. Staten terng ontvangen i9.
I De Voorzitter antwoordt ontkennend, verzekert er nog niets van vernomen
'te-hebben en denkt, dat zij naar het Departement van Binnenlandsche Zaken is
I, li .'opgezonden.
a 5 EfieFop wordt de zitting gesloten.
V -HELDER en NIEUWEDIEP, 26 November.
3 De verkiezingen voor het Britsche Lagerhuis zijn in de jongste
•j! 'dagen het hoofdonderwerp der beschouwingen in dag- en week-
.bladen. .Voor het Vereenigd Koningrijk zelve hebben de behaalde
j (overwinningen en de geledene nederlagen van de onderscheidene
.- candidaten een zeer groot gewigt. Maar ook voor het buitenland
.'is het van groot belang te vernemen, hoe onderscheidene leden van
'oud-adellijk« familiön hunne zetels in het Huis der Gemeenten hebben
moeten afstaan, Uit, Ierland verneemt men het berigt, dat in het
J meetendeels Protcstantsche Londonderry de candidaat van Gladstone's
anhaDg gekozerf is.- Zijn tegenstander, de zoon van den lord-
II \vtenant van Ierland, een jong edelman van groote en welverdiende
pulariteit eb die onder de gelofte staat van de Frotestantsche
staatskerk in Ierland te zullen verdedigen, heeft des ondanks aldaar de
nederlaag geleden, waar men billijkerwijze in de eerste plaats de
handhaving der regering zou mogen verwachten. Hierdoor wordt
het onzes inziens wel duidelijk, dat men ook in het Protestantsche
gedeelte van Ierland inziet, dat dit kerkgenootschap door het hand
haven der staatskerk niet gebaat wordt.
De Times noemt onderscheidene namen van mannen van talent,
die bij de jongste verkiezingen zijn gevallen en wil het niet ver
borgen houden, dat philosofen, dichters, vernuften, uitvinders,
denkers en schrijvers te arm zijn. De Hemel onthield hun den
rijkdom, die men in Engeland noodig heeft om gekozen te worden.
Geboorte, goedheid, eerlijkheid, wijsheid en pligtplegingen mogen
elk het hunne uitrigten; doch één ding is onontbeerlijk: dat is
ettelijke duizende ponden sterling.
Het Concertgezelschap Apollo gaf Dingsdag II. het eerste winter-
concert, waar als solisten optraden mejufvrouw L. Kiehl uit 's Hage
en de heer H. Heuekeroth uit Amsterdam. Volgens gewoonte nam
het concert een aanvang met eene symphonie, ditmaal de 4de van
Niels Gade, welke even als de beide ouvertures, flink en met aplomb
werd ten gehoore gebragt. Zij die in de gelegenheid zijn geweest
mejufvrouw Kiehl in het vorige jaar te hooren, zullen gewis den
verbazenden vooruitgang waargenomen hebben, waarin zich de jeugdige
chanteuse mag verheugen. Hare frissehe en krachtige stem heeft
aanmerkelijk gewonnen in buiging en omvang en wij aarzelen niet
te verklaren, dat mejufvrouw Kiehl algemeen voldaan heeft en het
luid applaus haar in alle opzigten het teeken was van de algemeene
ingenomenheid met hare sierlijke en fijn genuanceerde voordragt. Of
schoon wij volgaarne de ijverige studiëu der bevallige chanteuse
erkennen, kunnen wij niet verzuimen haar een gepasten wenk te
geven wat aangaat de keuze der stukkeneen enkel er van is
stellig geschreven voor zangeressen van jarenlange routine, en niet
tegenstaande de flinke voordragt, gelooven wij dat dit nommer het
genre nog niet is, waarin de jeugdige chanteuse excelleert. De heer
Heuekeroth droeg zijne soli voortreffelijk voor. De trombone is
stellig een van de moeijelijkst te hanteren blaasinstrumenten, van
daar dat hij, die dit instrument in die mate meester is als de heer
Heuekeroth, dubbel gewaardeerd dient te worden. De concertine
van Diethe en de nationale fantaisie van Berlijn, door den solist
met gevoel en smaak voorgedragen, bevielen uitstekend, vooral het
laatste nommer met zijne vele en moeijelijke variatiën. Ook de heer
Heuekeroth genoot telkenmale de eer der terugroeping. Het orehest,
onder de leiding van den nieuwen directeur, den heer Egbers, werkte
uitmuntend. De totale gunstige afloop van dit concert getuigt, dat
genoemde heer ten volle voor zijne taak berekend is, en doet ons
voor de volgende concerten nog veel muziekaal genot verwachten.
De Zangvereeniging Cecilia, mede onder leiding van den
heer Egbers, gaf gisteren avond in het lokaal Tivoli alhier eene
buitengewone vergadering, die werd opgeluisterd door de mede
werking van mejufvrouw Kiehl en den heer Hartering. Even
als den vorigen avond op het Apollo-concert verwierf mejufvrouw
Kiehl ook hier een schitterend succes; de herhaalde levendige
bijvalsbetuigingen waren ook hier ongetwijfeld blijken van algemeene
ingenomenheid. Inzonderheid bij het laatste nommer van het
programma: Die Post van Schubert, waarbij zij zichzelve op de
piano accompagneerde, steeg de verrukking van het auditorium ten
top en hielden de bravo's niet op voor dat de verdienstelijke artiste
nog een nommer ten beste gaf.
Niet minder dan vroeger was ook thans algemeene bijval het deel
van den heer Hartering, die zoo schoone welluidende toonen aan zgn
schijnbaar zoo eenvoudig speeltuig weet te ontlokken. Ook aan
de verschillende uitvoeringen van het werkend personeel der vcreeniging
komt hulde toe en deze vcreeniging, die reeds haar achtste jaar
beleeft, handhaafde ook ter dezer gelegenheid op flinke wijze haar
goeden naam.
Een vrolijk bal, dat tot laat in den nacht voortduurde, besloot
dit voor alle aanwezigen zoo aangenaam concert.
Naar men verneemt, zijn de heeren L. F. Geill, kapitein, en
M. 11. E. Ahn, 1ste luitenant bij het corp3 Mariniers alhier, aan
gewezen, om eerlang per particuliere gelegenheid naar Oost-Indië te
vertrekken, als gedetacheerd bij het eseader der Nederlandsche zeemagt
aldaar, ter vervanging van de heeren T. G. Cerbelijn en P. Spanjaard.
Ter vervanging van den ingenieur der Marine 2de kl. J. L.
von Leschen wordt alhier geplaatst de ingenieur 2de kl. der Marine
C. L. Loder, thans te Hellevoetsluis.
H. M. de Koningin heeft jl. Zondag een bezoek gebragt aan
het hospitaal voor kinderen in de Great Ormond-straat te Londen.
De Globe zegt aangaande dit bezoek het volgende„H. M. legde
eene groote belangstelling in de kindereu en in de inrigting van het
ziekenhuis aan den dag. Geen enkele krib werd voorb'j gegaan
zonder dat de Koningin een vriendelijk woord tot den kranke sprak,
en vroeg naar den aard zijner ziekte. II. M. betuigde het ziekenhuis
met groote belangstelling te hebben gezien, eu gaf hare tevredenheid
te kennen over de wijze, waarop de kinderen daar verzorgd worden."
Heden avond wordt H. M. in de residentie terug verwacht.
Bij de algemeene beraadslagingen over de staatsbegrooting in
de Tweede Kamer der Staten-Generaal, wordt vrij algemeen de min
gunstige staat onzer financiën besproken. Onderscheide leden wijzen
er op, dat de vroeger bestaande eenheid, het algemeen beginsel in
ons belastingstelsel, vooral ook door het afschaffen der verbruiks
belastingen is verloren geraakt. Ook wordt er aangedrongen op
afschaffing en in allen gevalle op wijziging en verbetering der
bestaande patent-wet. De heer de Bosch Kemper wijst er op dat
er zoo veel voor het defensie-wezen wordt uitgegeven en dringt op
bezuiniging aan. Hij doet uitkomen, dat van alle staats-inkomsten
dient voor de begrootingen van Oorlog en Marine, dat is vier maal
zoo veel als de opbrengst der personele belasting, die met zoo veel
moeite in alle kringen der maatschappij wordt opgebragt. Naar het
gevoelen van dezen spreker drukken de uitgaven voor onze lands
verdediging veel te zwaar. De heer de Roo van Aldcrwerelt
deed daarentegen uitkomen, dat de Nederlandsche natie prijs stelt
op het behoud harer onafhankelijkheid en dat het de pligt is der
regering, in overeenstemming met dien volkswensch (geen volkswaan
van den dag), de middelen voor te stellen, welke strekken om die
onafhankelijkheid te verzekeren.
Gisteren zijn de algemeene beraadslagingen voortgezet en ten einde
gebragt. Daaraan namen deel de heeren ministers van Financiën,
van Buitenlandsche Zaken en Binnenlandsche Zaken, alsmede de heeren
Biehon van IJsselmonde, Koorders, van Kuyk, Rochussen, Insinger,
Pijnappel, Heijdenrijk, Saaijmans Vader en du MarehievanVoorthuysen.
Hoofdstuk I (Hnis des Konings) is met algemeene stemmen aan
genomen, en de verdere beraadslaging verdaagd tot den volgenden
morgen ten elf nre.
Door den heer de Casembroot is voorgesteld om den post
voor decoratiën op Hoofdstuk II der Staatsbegrooting met 500
te verhoogen, voor de eventuëele toekenning van Militaire Willems
orden aan hen, die zich bij de thans plaats gehad hebbende krijgs-
verrigtingen in Indië onderscheiden hebben, en eene som van 25,000
te storten in het fonds voor oude en gebrekkige zeelieden, als
blijk van tevredenheid van den Staat over het gedrag der zeemagt
in Japan in 1863 en 1864.
Aan den heer J. J. L. ten Kate, predikant bij deNed.Herv.
Gemeente te Amsterdam, is vergunning verleend tot het aannemen
en dragen van de versierselen der Wasa-orde, hem door Z. M.
den Koning van Zweden en Noorwegen geschonken.
Dezer dagen zijn aan het strand achter de Koog op Texel
proeven genomen met eene nieuwe reddingboot, die bij uitstek goed
voldaan moet hebben. Proeven met vuurpijlen, waaraan lijnen
waren verbonden, voldeden minder goed; deze pijlen zullen nog
eenige verbetering behoeven.
Van eene lezing in het studenten-gezelschap „Vrije Studie,"
te Delft, door den heer Douwes Dekker jl. Vrijdag avond gehouden,
geeft de N. Rolt. Ct. het onderstaand kort verslag. Na eene inleiding
stelde spr. de vraag: „Wat is vrije studie?" Vrije studie is het
onbelemmerd streven naar waarheid. Wat is onbelemmerd? Wat
eene belemmering is voor den een, is dit niet voor den ander. Spr.
ging hierom de belemmeringen na, die dit streven naar waarheid in
den weg staan. Hij verdeelt ze in 1°. het opdringen van vooroor-
declen; 2°. het beletten van onderzoek, en 3°. de ongeschiktheid
van den onderzoekenden persoon. Van het oogenblik dat wij gebaren
worden, wordt de lust voor vrije studie tegengewerkt. Reeds door
het bakeren wordt het vrije studeren van het ligchaam verhinderd,
terwijl door de schommelende beweging van de wieg, het kind in
eene kunstmatige zeeziekte wordt gebragt, die, hoewel het er
aan gewend raakt, het tevens gewoon maakt zeeziekerig te denken.
De grootste lofspraak, die een jonggeborene kan verkrijgen is, dat
hij zoo zoet is, dat men hem nimmer hoort; reeds dan wordt hem
het zwijgen als eene deugd aangerekend.
Geschudde hersens en werkelooze longen, ziedaar de eerste belem
meringen. Maar nu iets later. Dan wordt het kiuderbrein met
sprookjes en verhalen opgevuld, die, hoewel op zich zelve niet
schadelik, hem toch doen bezwijken, of kracht kosten om zich er
aan te onttrekken.
Nog later op school. Op goed geloof moet hy daar alles van
den meester aannemen, want, wil de schooljongen door eene vraag
de eerste trede op de baan van vrije stndie zetten, wordt hg door
eene mauvaise marqué van al zgn lust tot onderzoek genezen. Zoo
gaat het in de jeugd. Op rgper leeftijd ontstaan nog meer hinder
palen voor de vrge stadie. Zoo verderfelijk het voor vrge studie is,
aan alles te twijfelen, even verderfelijk is het, het twgfelen te ver
bieden. De twijfelziekte leidt van weten zonder onderzoek tot niets,
maar wat hadden een Gallilei, Kepler eu Newton kunnen worden,
wanneer zij niet getwijfeld hadden? Een andere hinderpaal voor
vrije studie, is het gelooven op gezag, want, evenmin ais hij die
van zijn buurinans boom vruchten plukt, dien boom de zgnen kan
noemen, evenmin kan hg, die op de meening van anderen vertrouwt,
hunne studie de zgnc noemen. De zinnelijkheid staat ook vaak
vrije studie in den weg.
De groote vijand van vrge studie iB echter de lafhartige fatsoen
lijkheid. Eene andere belemmering voor vrije studie is maar al te
dikwijls gebrek aan geld om te leven. Zendelings- en bijbel
genootschappen worden ondersteund, maar de strijder voor de waarheid
blijft arm; het schijnt dat op het gebied van de waarheid de arbeider
zgn loon niet waard is, of dat hij eerst na den dood met standbeelden
moet beloond worden.
Deze en nog vele andere zjjn de hinderpalen voor vrije studie.
Heil hem, die, niettegenstaande dit alles, een steentje kan bijdragen,
tot het groote gebouw der waarheid. Ieder, die vrije studie wil najagen,
moet zich tot ridder laten slaan in den strijd tegen het monster „leugen."
Ziedaar de hoofdiuhoud van eene lezing, die, wegens den rijkdom
van ideeën en de schoone taal, voor elk die haar gehoord heeft
onvergetelijk zal blijven. De langdurige toejuichingen en het groote
enthousiasmns der aanwezigen bewezen dan ook, dat de spr. tot in
het hart zijner toehoorders was doorgedrongen.
Uit Gorinchem wordt gemeld, dat de oud-minister Heemskerk
voor het kiesdistrict Gorinchem candidaat is gesteld voor de Tweede
Kamer, in plaats van wijlen dr. G. Simons.
Jl. Maandag werd te Breda de reünie van oud-kadetten bij
gelegenheid van het 40jarig bestaan der Koninkl. Milit. Akademie
gehouden. De opgekomen oud-kadetten, waaronder vele hoofdofficieren
en gepensioneerde hoofdofficieren en andere hooggeplaatste ambtenaren,
werden verwelkomd in de groote sociëteit; mr. E. de Man Ez.,
president der sociëteit, hield tot de feestvierenden eene toespraak,
waarna de hoornmuziek der Infanterie voor de geïllumineerde societeits-
zaal eenige muziekstukken uitvoerde. Dr. Wap hield Dingsdag in
de Groote kerk eene feestrede.
Jl. Zondag is te Wageningen overleden de luitenant-generaal
P. C. List, oud-minister van Oorlog, die het vaderland gedurende
meer dan een halve eeuw, tot in de hoogste militaire rangen, had
gediend. Op 5 Februarg 1784 te Breda geboren, had de overledene
den gezegenden ouderdom van bijna 85 jaren bereikt.
Voor een paar dagen bleek te Harlingen tot welke buiten
sporigheden onze belastingwetten aanleiding geven. Zeker Engelsch
kapitein heeft suiker in zijn schip en, grooten haast hebbende om
klaar te komen, ligt hij zelf de zegels. Daarvoor is hg vervallen
in eene boete van 260,000.