1869. N°. 16.
Vrijdag 5 Februarij.
loting voor de nationale militie.
binnenland.
buitenland!
TWEEDE BEKENDMAKING.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Vrijwilligers voor de Nationale Militie.
BEKENDMAKING.
HELDERSCHË
U NIEUWEDIEPER COURANT.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dinqsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
w franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 1i regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt. 1
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente HELDER maken bekend,
dat de LOTING over de in 1868 in deze gemeente ingeschrevenen voor de lig-
ting der Nationale Militie van 1869 is bepaald op VRIJDAG den TWAALFDEN
en ZATURDAG den DERTIENDEN FEBRUARIJ eerstkomende, op beide
dagen des VOORMIDDAGS ten NEGEN URE, op eiken dag over die inge
schrevenen, welke daartoe bij afzonderlijke billetten worden opgeroepen.
De loting zal plaats hebben in het WEESHUIS, in te gaan door de
Oostelijke Poort.
Gedurende vijf dagen, te rekenen van den dag waarop de loting heeft plaats
gehad, kunnen tegen de wijze, waarop zij is geschied, bij de Gedeputeerde Staten
bezwaren worden ingebragt door belanghebbende lotelingen, of door hun vader
of voogd, bij verzoekschrift, op ongezegeld papier, onderteekend door hen die
het bezwaar inbrengt.
Dat verzoekschrift moet worden bezorgd bij den Burgemeester dezer gemeente.
Voorts wordt in herinnering gebragt, dat zij, die vermeenen vrijstelling van
dienst te kunnen erlangen, daarvan bij de loting opgave moeten doen aan den
Heer Militie-Commissaris.
Bovendien zullen zij, die vrijstelling reclameren wegens/broederdienst, gehouden
zijn, zich op Maandag den 15den Februarij, des morgens tusschen 9 en 12
ure te vervoegen aan het Raadhuis, met de geboorte-bewijzen van al hnnne
broeders en de bewijzen van dienst of zakboekjes hunner broeders, op wier
dienst zij hunne reclame gronden.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
den 1 Februarij 1869. L. VERHEY, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente HELDER roepen bij
deze op, ingezetenen, die verlangen als VRIJWILLIGERS bij de Militie voor
deze gemeente op te treden, om zich daartoe op een der,overige werkdagen
van deze maand, tusschen des morgens 9 en 12 ure, ter Secretarie aan te geven.
Aan iederen Vrijwilliger wordt door de gemeente een handgeld toegekend
van ZESTIG GULDEN.
Om vrijwilliger bij de militie te zijn, moet men ongehuwd of kiuderloos
weduwnaar en ingezeten wezen, voorts ligchamelijk voor de dienst geschikt,
ten minste 1.56 el lang, op den 1 Januarij van dit jaar het 20ste jaar inge
treden en het 35ste jaar niet volbragt hebben, tot op het tijdstip der optreding
aan zijne verpligting ten aanzien van de Militie, zoover die te vervullen waren,
voldaan en een goed zedelijk gedrag hebben geleid.
Ter bekoming van laatstgenoemd bewijs, kan men zich, vergezeld van twee,
ter goeder naam en faam bekend staande meerderjarige ingezetenen, die de
vereischte verklaring kunnen afleggen, ter Secretarie op eiken werkdag in deze
maand aanmelden, tusschen des morgens 9 en 12 ure.
Hij, die voor de Militie is ingeschreven, wordt slechts als vrijwilliger toe
gelaten voor de gemeente, in welke hij ingeschreven is, tenzij hij geene ver-
pligtingen ten aanzien van de Militie meer te vervullen hebbe.
Hij, die bij de zeemagt, bij het leger hier te lande, of bij het krijgsvolk in
's Rijks Overzeesche Bezittingen heeft gediend, wordt niet als vrijwilliger bij
de Militie toegelaten, tenzij hij bij het verlaten van de dienst, behalve een
bewijs van ontslag, van den bevelhebber onder wien hij laatstelijk heeft gediend,
een getuigschrift hebbe ontvangen, inhoudende, dat hij zich gedurende zijn
diensttijd goed heeft gedragen.
Hij kan, heeft hij dit ontvangen, totdat zijn veertigste jaar volbragt is, als
vrijwilliger bij de Militie worden toegelaten.
De vrijwilligers worden, voor zooverre ze daartoe geschikt bevonden zijn, en
er gelegenheid toe bestaat, ingelijfd bij het korps hunner keuze.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
den 3 Februarij 1869. L. VERHEY, Secretaris.
HELDER en NIEÜWEDIEP, 4 Februarij.
De Turksch-Grieksche quae9tie zal, naar allen schijn, op eene
bevredigende wijze tot een einde worden gebragt. Althans de grond
toon der laatste berigten omtrent dit vraagstuk is van zeer vredelieven-
den aard. Uit Weenen wordt medegedeeld, dat de vertegen
woordigers der vreemde mogendheden te Athene gezamenljjk met
kracht de pogingen van den Franscheu gezant daa r ter tede onder-
steuoen. Uit Parijs wordt gemeld, dat er geen twijfel meer kan zijn
of de Grieksche regering wil de zaak bijleggen en ziet van verzet
af. Als men bedenkt, dat uit een strijd tusschen Griekenland en
Turkije zoo ligt eeQ Europeschen oorlog zou kunnen ontstaan, vooral
in een tijd als deze, nu alle mogendheden op eene spoedige wapening
z|jn voorbereid, dan mag men het als een groot geluk beschouwen
als dit vraagstuk langs den weg eeuer minnelijke schikking tot een
gewensoht einde wordt gebragt.
De onzekerheid, welk antwoord Griekenland op de
declaratie der mogendheden zal geven, heeft opgehouden.
Een telegram uit Athene, dat het cachet van „offlciëel"
draagt meldt, dat Griekenland de declaratie der conferentie
heeft aangenomen.
Een tweede telegram berigt, dat het Grieksche ministerie,
daar het de declaratie der conferentie weigert aan te
nemen, zijn ontslag heeft ingediend.
Aan de hoofden van het bewind in Spanje komt waarlijk hulde
en lof toe voor hunne flinke handelwijze ter bewaring van rust en
orde, ter bevordering van den vrede binnen 's lands. Terwijl het
onderzoek naar de schuldigen aan den moord van den gouverneur
van Burgos voortduurt, is voor het vervoer van het lijk naar Xeres
op eervolle wijze zorg gedragen. En nadat de regering haar leedwezen
heeft betuigd over het gebeurde te Madrid, waar het gepeupel eene
manifestatie tegen den Pauselijken nuntius ondernam, heeft zij gezorgd,
dat de gezant des Pausen op eervolle wijze in de hoofdstad kon
terngkeeren.
Sedert eenigen tjjd zijn bij de normaal-schietschool proeven
genomen met de geweren van het stelsel Peabody, Wendl, Bemmington
en Bemmington Bolt. Thans is besloten van elk dezer vier soorten
50 geweren te vervaardigen, die, in den loop dezer maand, bij vier
regimenten infanterie in proefgebruik zullen worden gegeven. D
Bedankt voor het beroep naar Dockum door ds. N. C. Balsem,
pred. te Langezwaag.
Da liberale N. Gron. Cour. zegt van wijlen den heer Koorders:
„Het berigt van den dood van dezen nog jeugdigen man heeft ons
diep getroffen.
„Een groot talent, buitengemeene scherpzinnigheid, ijzeren wils
kracht, en eene zeldzame mate van kennis dalen met hem ten grave.
„Wegslepende geestdrift, of misschien juister uitgedrukt, krachtig
bruischende liartstogtelijkheid maakten den heer Koorders vaak,
naar wij gelooven zijns ondanks, tot een brandpunt van handeling.
„Hij heeft van zijne eerste studentenjaren af tot op den dag zijns
overlijdens toe, zijn aangeboren karakter niet verloochend. Hij was
veel; maar boven anderen iets te zgn, zoo het kon alles, in wetenschap
en in het practische leven, in den studentenkring, in de gehoorzaal
der akademie, en nu sedert kort iu het staatsbestuur, in één woord
buiten tegenspraak de eerste te zijn, ziedaar het levensdoel, waartoe
de heer Koorders zich als van nature zag bestemd, waaraan hg
getrouw is gebleven.
„Het menschelijk ligchaam is, helaas! slechts bij weinigen tegen
zulk een veeleischende inspanning bestand.
„Mr. Koorders is het slagtoffer geworden van zijn eigen wilskracht."
De Tijd behelst een hoofdartikel, waarin eene warme hulde
wordt toegebragt aan Paus Pius IX, die in dit jaar, waarin het
concilie zal gehouden worden, tevens zgn 50jarig priesterschap viert.
Op 27jarigen ouderdom is hg in April 1819 tot priester gewgd
7 jaren daarna was hij Aartsbisschop, en hij had den 48jarigen
ouderdom bereikt, toen hij tot Kardinaal werd benoemd. Zes jaren
later, in 1846, is hij met algemeene stemmen tot Paus verkozen;
welke hooge waardigheid hij alzoo reeds gedurende 22 jaren heeft
bekleed. Het is onjuist, dat Mastai Ferretti vroeger soldaat geweest
iede Tijd kan volstrekt niet nagaan, hoe deze dwaling in de wereld
is gekomen. Intusschen zet het Katholieke hoofdorgaan nogmaals
in het breede uiteen hoe groot de gevaren zgn, waarmede voortdurend
3e pauselijke zetel wordt bedreigd, hoe zeer dus die zetel de
ondersteuning der geloovigen bljjft noodig hebben, en opent het
alzoo weder eene lijst van bijdragen voor den Paus, ook tot onder
steuning der Nederlandsche jongelingen, die vrijwillig de wapenen
hebben opgevat ter bewaking van het Vaticaan. De Tijd stelt in
het licht, dat het gouden priesterschap van Pius meer dan ooit een
geschikt tijdstip voor de geloovigen mag worden geacht om van hunne
liefde en trouw te doen blijken.
Jl. Zondag nacht is te Alkmaar brand ontstaan en de bewoner
van het aangetaste perceel, tegen wien reeds vermoeden van kwaad
willigheid bestond, heeft, naar men verneemt, bekend, dat hij zich
aan brandstichting heeft schuldig gemaakt. Hg bevindt zich thans
in het huis van arrest.
Het bestuur der Industrieschool voor Vrouwelgke Jeugd,
opgerigt door de beide Amsterdamsche Departementen der Maat
schappij Tot Nut van 't Algemeenheeft een prospectus uitgegeven
van de tegenwoordige inrigting der school. Daaruit blijkt o. a.,
dat het doel dezer school is de opleiding van jonge meisjes tot de
kennis en uitoefening van verschillende vakken van nijverheid,
waardoor zg in staat gesteld worden, in haar eigen levensonderhoud
te voorzien; dat de school, om dit doel te bereiken, tevens dienst
baar wil zgn aan de voorbereiding tot het (bg de wet gevorderde)
examen voor teekenen, voor fraaije en nuttige handwerken, voor
apothekers-leerling en aan de opleiding tot bewaarsehoolhouderessen.
Het ouderwijs omvat de volgende vakkenteekenen en kleuren
herhaling van het lager-onderwijs; fraaije en nuttige handwerken en
wollennaaijen; natuur- en scheikunde, in hare toepassing op het
dagelijksch leven; artsengmengkunde; boekhouden en administratie;
het gebruik der verschillende naaimachinesgraveren op steen
eartonneren en stroovlechten.
Jl. Maandag avond zijn, door middel van braak, in een goud
smidswinkel op de Haarlemmerdijk te Amsterdam, 150 gouden ringen,
waaronder sommigen met juweelen, en enkele zilveren voorwerpen
gestolen. Twee uren, nadat de politie van dit feit had kennis gekregen,
was zij er in geslaagd de schuldigen te vatten en het grootste gedeelte
van het gestolene in beslag te nemen.
Door den officier van het Oost-Indisch leger Anton Boelen,
Te 's Gravenhage, is met herinnering aan het sneuvelen van den
lsten luitenant J. de Hijs b|j de jongste expeditie naar Bali, de
aandacht gevestigd op de uitgave eener „Schets van het terrein,
met de aangeving der troepenbewegingen van de expeditionaire magt
op Bali in de maanden September en October 1868." Deze schets
wordt tegen den prijs van 2.verkrijgbaar gesteld, terwijl de
opbrengst zal strekken ten voordeele van drie der kinderen van den
gesneuvelden officier. De bevelhebber der expeditie, de kolonel de
Brabant heeft een der vier nagelaten kinderen van den genoemden
luitenant tot zich genomen. Giften boven het bedrag van den
gestelden prijs worden in dank door den heer Boelen voor het
beoogde doel aangenomen. Mogten velen zich aangespoord gevoelen
om in dit geval te offeren op het altaar der liefdadigheid; de nage
dachtenis van den moedigen strijder voor ons gezag in het Oosten
wekke velen tot het afstaan van milde bijdragen op!
Jl. Donderdag stonden voor de regtbank te Botterdam teregt
twee knaapjes, elf jaren oud, die den 7 Jan. 's avonds van eene
uitstalling met fruit op de Grootemarkt weggenomen hebben eene
Ijzeren tweekopsmaat met 4,50, welk geld zij gedeeld en gedeel
telijk verteerd hebben; een hunner was op den uitkijk gaan staan,
terwijl de andere het feit volvoerde. Ieder is tot eene gevangenisstraf
van 6 maanden veroordeeld.
Nog steeds is de gemeente Tilburg zonder burgemeester. Beeds
driemaal is die betrekking, door diegenen, aan wien zij aangeboden
was, geweigerd.
De Arrond.-Begtbank te Nijmegen heeft jl. Maandag uitspraak
gedaan iu het proces, ingesteld door den heer D. A. Schretlen,
fabrikant aldaar, tegen den heer H. C. A. Thieme, uitgever der
Nijmeegsc/te Nieuwsbode. De regtbank heeft de vordering des eischers
in hoofdzaak toegewezen, de gewraakte dagblad-artikelen be-
leedigend verklaard voor den eischer, en den gedaagde veroordeeld
tot eene geldboete van 500, bij lijfsdwang te verhalen, ter betering
van den eischer in eer en goeden naam. De regtbank heeft evenwel
de materiële schade, door den eischer geleden, niet bewezen geacht,
beslist, dat het vonnis zal worden aangeplakt te Ngmegen en te
Leiden, en den gedaagde veroordeeld in de kosten van het proces.
Dat het bjjgeloof nog in al z|jne kracht en met al de treurige
verschijnselen, daaraan verbondeD, hier te lande huisvest, zag men
dezer dagen in het dorp Ytens, nabij Sneekdaar waren toch in
één huisgezin de knecht, de meid en het paard „betsjoend," zoodat
de knecht en de meid, die in bet buithuis sliepen, zoo z|j zeideu
het daar niet meer konden uithouden omdat des nachts de lichten
werden opgestoken, de deuren van hunne sloten vlogen en de beesten
onrustig waren. Het paard wilde niet eten en sloeg geweldig. Om
genezen te worden gingen de beide lieden naar Leeuwarden, waar
een duivelbanner hen in een herberg zon ontmoeten. Deze, na
geraadpleegd te z|jn, gaf voor goed geld raad eu daad, waaronder
ook, naar men zegt, een fleschje met vocht, waarvan de knecht de
meid 's avonds drie droppen op het hemd moest gieten en weder-
keerig des morgens de meid den knecht; boven het paard moest
een tijd lang een bijbel op een plank liggen. Of nu do spotternij,
waarmede men deze lieden vervolgde, en de operatie, die de smid
aan de kiezen van het paard gedaan heeft, ook hebben geholpen,
weet men niet, maar alle drie beheksten z|ju aan de beterende
hand en de van hekserij betichte vrouw ergert zich zeer, dat men
haar van zulk werk beschuldigt. (Prov. Fr. Ct.)
Op den weg van Zweeloo naar Schoonoord is men aan het
werk om een steen te laten springen, zoo groot als er zelfs in de
Hunnebedden geen gevonden wordt; h|j beeft een lengte van 3.10,
een breedte van 2.50 en een dikte van 1.86 el, en hij weegt naar
schatting ongeveer 29,000 kilo. Geljjk men weet, is het opgraven
en vervoer van steen in Drenthe een belangrijke nijverheidstak. Zoo
is verleden jaar alleen uit Sleen, Odoorn en Emmen 86,000 last
groote balsteeoen of Hinten afgevoerd, vertegenwoordigende een waarde
van 21,000. Daarbij komt nog een massa klopsteen en macadam.
Men spreekt echter van vermindering van den aanwezigen voorraad.
Volgens berigten uit Britsch-Indië, z|jn in de provincie Oude,
alleen in 1868, 1127 personen door slangenbeten gestorven,
Indische spoorwegen hebben met eigenaardige hinderpalen te
kampen. B|j ons in Europa raakt wel is waar ook menigmaal een
koe of een schaap op de rails verdwaald, doch zelden wordt
daardoor de locomotief uit het spoor geworpen. B|j Sahibgnnge
echter verongelukte in December een goederentrein, doordien een
olifant zich op den weg bevond. Het dier werd door den locomotief
wel zwaar gewond, dooh bleef meester van het terrein, daar de
locomotief en een dozijn goederenwagens van den djjk geworpen en
verbrijzeld werden.
De chimisten Graebe en Liebermann hebben mededeeling gedaan
van eene belangrijke ontdekking, namelijk, dat het hun gelukt is
de kleurstof der meekrap, het alizarine, kunstmatig te bereiden nit
het anthraceen, eene vaste koolwaterstof, die zich in steenkolenteer
bevindt. Zij hebben reeds proeven overgelegd van hun praeparaat
en van daarmede gedrukt katoen.
„Er is iets dat lager is dan de slaaf van een tyranhet is de
dupe van een sophist." Deze uitspraak van Charles Nodier staat
tot motto aan het hoofd van eene dezer dagen uitgekomen brochure
getiteld; De Rustverstoorders, door Anton Boelen. Blykens den
inhoud is de schrijver officier van het Oost-Indisch leger, die door
onverbreekbare banden aan Java is gehecht en zooals de schrijver
derhalve teregt aanmerkt, kan hetgeen h|j zegt als zyne waarachtige
overtuiging aangemerkt worden. W|j voor ons deelen in vele op-
zigten ten volle de meening van den schrijver omtrent den toestand
van Indië en de middelen, die moeten aangewend worden om in
dien toestand verandering en tevens verbetering te brengen, ofschoon
wij niet kunnen ontkennen, dat hij zich dikwijls door zyne heftig
heid te veel laat meeslepen en tevens niet z|jn gevoelen deelen als
zouden achter de beweging, die zich tegen liberale hervormingen
verzet, godsdienstige raddraayers zitten. Afgezien daarvan durven
wij echter het boekje gerust ter lezing aanbevelenHet doet een helderen
blik slaau op den toestand onzer bezittingen in de Indiën, en de
onbevooroordeelde zal moeten erkennen, dat het in overvloed wenken
bevat die behartiging verdienen. Z|j, die het lezen, kunnen zich
gerustel|jk overtuigd houdeD, dat z|j hier niet de dupe zullen
worden van een sophist. De schrijver hult z|jn alsem niet in
honig. Wat daar gegeven wordt, z|ju geene spitsvondige redeneringen
het zijn ronde woorden en feiten, die door het publiek getoetst
kunnen worden. Men leze dus en oordeele
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN Bli MARINE EN LEGER.
De luit. ter zee 2de kl. A. G. Ellis en de off. van gez. 3de kl. G. L. Aal-
bertsberg, beiden laatst behoord hebbende tot bet escader in Oost-Indië en
vandaar den 28 Jan. jl. in Nederland teruggekomen, zijn met dat tijdstip op
non-activiteit gebragt.
In Brussel en de omstreken heerschen sedert eenigen tgd koortsen
en andere ziekten; de algemeene gezondheidstoestand is er thans
zoo ongunstig, dat er in de kerken dagelyks openbare gebeden om
afweriug van krankheden worden opgezonden, en dat de minister
van oorlog de kweekelingen der militaire academie met verlof naar
hunne familiën heeft teruggezonden, en het uitzetten van schild
wachten op de straten heeft doen schorsen.
De hospitalen der hoofdstad worden eiken dag door den burge
meester bezocht. De militairen van het garnizoen worden gezond-
heidshalve bij kleine scharen uitgezonden om wandelingen in de
omstreken der hoofdstad te doen.
De laatste berigten melden dat de gezondheidstoestand van Brussel
aanmerkelijk beter is geworden.
Den 12 Jan. jl. is te Leuven tot medicinse doctor gepromoveerd
de heer F. J. Nuyens, genees- heel- en verloskundige te Bjjp, in
Noordholland,
De laatste bladen van Victor Hugo's L'homme qui rit liggen
ter perse. Denzelfden dag, waarop die roman verschjjnt, zal ook de
parodie er op het licht zien. Deze laatste is reeds gereed en heeft
den titel: La femme qui plèure.
