181869. N°. 25.
D]
Vrijdag 26 Februarij.
HflD
binnenland.
buitenland!
iïüsuK
Uitgever
A. A. BAKKER
Cz.
anteet
:nvm
AKI
HELDERSCHE
EN ^IEUWED1EPER COURANT,
)ERL
„Wij huldigen het goede."
Vli Verschijnt Dinqsuag-, Donderdag- en Zatürdao namiddag.
Qj Abonaementsprijs per kwartaal1.30.
,'ik
'VB
franco per pest
- 1.65.
Bureau:
MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 11 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelrcgt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
(n Zaturdag den 97 dezer vertrekt de West-
teer Indische mail.
:n üj
HELDER en NIEUWEDIEP, 25 Februarij.
De voorzitter der Spaansche Cortes, dc heer Bivero, heeft die
vergadering voor definitief geconstitueerd verklaard. Het eerste werk
:n. dat bij die vergadering aan de orde zal zijn na de verkiezing van
Ct. I een nieuw niiüisterie, zal zijn het vraagstuk van den toekomstigen
regeringsvorm, dewijl het van de daaromtrent te nemen beslissing
afhangt of aan de Cortes eene monarchale dan wel eene repu-
blikeinsche concept-staatsregeling zal worden voorgelegd. In de
zitting van 22 dezer heeft het voorloopig bewind zijne functiën
nedergelegd en de maarschalk Serrano heeft bij die gelegenheid een
beroep gedaan op de verzoeningsgezindheid en de vergadering uit-
genoodigd om snel hare werkzaamheden af te doen, daar er gevaar
voor eeoe crisis bestaat. De maarschalk is luide toegejuicht.
Generaal Prim heeft vervolgens gesproken en verzekerd, dat zij
die wanen dat zijne eerzucht hem er toe zon doen over gaan om
het herstellen der dynastie in de hand te werken, door het aanvaarden
van een regentschap gedurende de minderjarigheid van den Prins
van Asturië, zich bedriegen. „Ik begeer niets en zal zoo als ik tot
"I dusver gedaan heb, mijne belangen en mijn leven aan de overwinning
der vrijheid wijden," zeide de generaal. Ten slotte heeft Prim de
afgevaardigden met warmte aangemaand om met moed den revoluti-
-..lonnairen weg te bewandelen. Ook Topete heeft gesproken en verkreeg
als Prim en Serrano de luidste toejuichingen.
Een voorstel om een votum van dankbetuiging jegens het voor-
loopig bewind uit te brengen en den maarschalk Serrano met het
vormen van een nieuw ministerie te belasten is met 171 tegen 37
stemmen aangenomen.
Koning Ferdinand heeft al de omtrent zijne candidatuur voor
den Spaanschen troon in omloop zijnde geruchten doen logenstraffen.
Le Public zegt, dat bij het Belgische gouvernement op ditoogen
blik het antwoord in overweging is op de Fransohe dépeche
j5 betreffende de economische vraagpunten welke met de wet op de
2100
dit)
ïveri
:0e
F 20
overdragt van spoorwegconcessiën in verband staan.
13,
ol.
tlal:
op
r m
Wjj herinneren belangstellenden aan de volksvoorlezing op Vrijdag
etwi 26 dezer, des avonds ten half acht ure, te houden in het gebouw
:elB' in de Nieuwstad, door den heer Joh. Dyserinck.
De officieren, onder-officieren en manschappen der marine,
behoorende tot het transport dat heden te Botterdam embarkeert,
om eerstdaags naar Oost-Indië te vertrekken, zijn gisteren en beden
van hier naar de plaats van inscheping vertrokkende onder-officieren
en manschappen heden morgen, onder bevel ven den luit. ter zee
;,3 2de klasse Backer Overbeek.
De vischschuit, die door den storm van Vrjjdag 12 Febr. 11.
haa op de steenglooijing alhier was geraakt, is na de noodige herstelling
te hebben ondergaan, gisteren namiddag weder in vlot water gebragt.
Aan mr. S. P. J. Kros, is op zijn verzoek, een eervol ontslag
verleend, als plaatsvervangend kantODregter alhier.
Met den laatsten Maart wordt de heer J. B. van Duijnen,
1001 op zijn verzoek, eervol ontheven als visiteur der quarantaine op
ivw Schiermonnikoog.
Bij de dd. Schuttery te Hoorn i9 benoemd: tot lsten luit.
J.J.Aghina, thans 2de luit.; tot 2den luit. H. Kroon Dz., thans korporaal.
Met den 1 Mei a. s. worden de volgende commissarissen der
tefa, loodsen in hunne betrekkingen overgeplaatst, als: naar Brouwershaven
de heer H. N. Hissing, thans te Hellevoetsluisnaar Amsterdam
en t de heer J. J. den Herder, thans te Brouwershavennaar Hellevoetsluis
I de heer E. Verschoor, thans te Botterdam en naar Botterdam de
leni keer k- va" Kesteren, thans te Amsterdam.
Beroepen te Maastricht ds. J. Gann Dun, pred. te 's Graveland.
rat, Aangenomen het beroep naar 's Bo9ch door ds. H. Pierson, pred. te
Heinenoord.
Op de verzoekschriften door handelaren en anderen van Texel
aan de regering ingediend, om ook dit eiland met den va9ten wal
tn_ telegrafische gemeenschap te stellen, is door den minister van
Binnenlandsche Zaken geantwoord, dat dit vooreerst niet geschieden
S* t®'. dewijl het leggen van eenen zeekabel over het Texelscbe zeegat
«Lj te gevaarlijk is wegens de drukke vaart, en bij het ankeren dier
vaartuigen herhaaldelijk schade aan den kabel te duchten is; en ten
j, andere, om dien langs een andere route te leggen, de kosten zeer
aanzienlijk zouden zyo. Zeeloodsen eu andere deskundigen zijn het over
het eerste punt, als zoude het leggen van eenen zeekabel over het
8° Texelsche zeegat te gevaarlijk zijn, niet eens. Zelden toch aukert
daar een schip; dit geschiedt wel op de reede van Texel. Wij hopen,
dat Z. Exc. nog tot andere gedachten moge worden gebragt, daar
adi 'W'twame en geachte mannen de uitvoerbaarheid zonder buitengewone
kosten biyven volhouden.
Door het collegie van notabelen te Uitgeest zijn tot kerk
voogden benoemd de heereu M. Zaadnoordijk, C. Breedt Bruyn en
I J. Brasser. Door de benoeming van den laatste, die ook lid
van het collegie van notabelen was, moest er weêr eene benoeming
*an één notabele plaats hebbendaarom is nu gekozen de heer
G. Kuiter.
Ook in de omstreken van Uitgeest zyd de prijzen voor lande-
Ti rijen tot eene verbazende hoogte opgevoerd. In de afgeloopen week
werden in die gemeente p. m. 34 bunders land verkocht dat de som
Tan p. m. 63,000 opbragt. Hierbij zyn eenige bunders die bijna
i geene waarde hebben, maar daarentegen weêr andere waarvoor bijna
^/•iOOO besteed werd. De producten zijn niet minder duur; destukken
ji boter (6 ons 2 lood te Alkmaar) doen 1.
1" de j'- Maandag, onder voorzitterschap van Z. K. H. den
«Jlns van 9'anje, te Utrecht gehouden vergadering van den Nederl.
Weerbaarheids-Bond is bepaald, dat de aanstaande algemeene schiet-
®e<b'r|jd zal gehouden worden in de nabijheid dier stad, onder de
r. B'idt. Er is een reglement voor dien wedstrijd vastgesteld. De
hr Kruyder' "d 'aQ de' bestuur der Utrechtsche Weerbaarheid,
beeft eene geheel nieuwe inrigting van schietbanen aangeboden; de
Prins van Oranje heeft hem met die vinding, waardoor kosten gespaard
en de gevareu zeer vermiuderd worden, gelukgeweuscht. Staande
de vergadering is per telegraaf het bcrigt ontvangen, dat Z. M.
de Koning het besluit had geteekend, bepalende, dat de leden der
weerbaarheid als zij, afgeëxerceerd zijnde, in de militie vallen, slechts
6 maanden in plaats van 10 behoeven te dieneu. Na den afloop
der vergadering is in het gebouw voor Kunsteu eu Wetenschappen
een diner gegeven, hetwelk gedeeltelijk door den Prins van Oranje
is bijgewoond. Per telegraaf is aun Z. M. den Koning mededeeling
gedaan van den eersten feestdronk, die aan Z. M. gewijd was. Z. M.
heeft zeer spoedig daarna, insgelijks door middel van den telegraaf,
daarvoor zijnen dank doen betuigen.
Wij vestigen de aandacht van belanghebbenden op het belangrijk
koninklijk besluit, waarvan iu deze vergadering kennisgeving werd
gedaan en dat in groote male getuigt van Zr. Ms. gunstige gezindheid
ten aanzien van de vereenigingen tot bevordering van 's lauds
weerbaarheid. Jongelieden van 17 tot 20 jaren, die van deze gun
stige bepaling willen profiteren, hebben nu slechts aan de Scherp-
schutters-Vereenigingen, waar die bestaan, deel te nemen en van die
oefeningen in den wapenhandel ijverig gebruik te maken. Niet overal
is men daartoe in de gelegenheid; hier ter plaatse, waar zulk een
korps in wezen is, heeft men een schoone gelegenheid om zich voor
de krijgsdienst te bekwamen. Wij gelooven, dat velen, nu ook zelfs
door gepast eigenbelang gedreven, zich als leden van het Vrijkorps
alhier zullen doen inschrijven.
De minister van Oorlog heeft, naar aanleiding van gemeld koninkl.
besluit, de navolgende circulaire gezonden aan de bevelhebbers in
de militaire afdeelingen.
„Zijne Majesteit, wenschenJe het deeluemen aan dc bestaande en liet oprigten
van aicawe vereenigingen tot vrijwillige oefening in den wapenhandel zoo veel
mogelijk anu te moedigen, heeft mij HDs. verlangen doen kennen, dat jonge
lieden, die bij zoodanige vereeniging of op eenige andere wijze reeds zekeren
grond van geoefendheid hebben verkregen, wanneer zij hij de Infanterie als
milicien optreden, vroeger dnu anderen met groot verlof wordeu gezonden.
„Ter voldoening aan 's Konings verlangen heb ik goedgevonden het navolgende
te bepalen:
„1°. De eerste oefeningstijd van tien maanden wordt tot op zes maanden
verminderd, voor lotelingen die vóór liuone inlijving nis milicien bij eene ver
eeniging tot vrijwillige oefeniug in den wapenhandel of op undere wijze zoo-
danigen graad van geoefendheid hchheiVverkregcu dat zij na éénc maand umlerrigt
bij het korps te hebben genoten, blijken voldoende geoefend te zijn om aan dc
exercitiën in de Bntaillons-school deel te nemen; zullende zij bovendien alvorens
met verlof te vertrekken in het schieten zoover gevorderd mocteo zijo, dat zij
tot de 2de klasse vaa het schijfschieten zijn overgegaan.
„2°. Wanneer miliciens in punt 1 bedoeld, bij de loting vermeld in art. 124
der militicwet voor het blijvend gedeelte worden aangewezen, behouden zij aanspraak
op het hun toegekend voorregt, mits zij het door hen gelrokken nummer ver
wisselen met een nummer, dat op groot verlof regt geeft; makcu zij van deze
bevoegdheid geen gebruik, dan zullen zij bij voorkeur tot het hckleeden der
graden vau korporaal eu sergeant in aanmerking komen.
„Ik heb de eer UHEg. tc verzoeken de chefs der betrokken korpsen in ow
kommandement aan te schrijveu om te zijner tijd dienovereenkomstig te haodeleo."
Bij de loting voor de nationale militie te Tilburg, bevonden
zich dit jaar minder nommers in de bus dan er lotelifigen waren
men is nieuwsgierig welk resultaat dit incident hebben zal.
Curatoren en leeraren aan de apostolische school, than9 het
stedelijk gymnasium te Nijmegen, zijn voornemens op 31 Maart a. s.
het 326-jarig bestaan dier inrigting feestelijk te vieren. Zij die als
curatoren of leeraren aan den bloei dier inrigting hebben medegewerkt
of als leerlingen hunne vorming aan haar te danken hebben, worden
opgeroepen om deel te nemen aan de alsdan te houden réunie.
Te Zwolle bevonden zich onder de trouwlustigen, die zich in
de vorige week voor den ambtenaar van den burgerlijken stand
vervoegden, ten einde door den echt te worden verecnigd, een
bruidegom en bruid, die beideo wettig van hunne eerste echtgenooten
gescheiden waren. De eerste had een jong meisje, de tweede een
jong man gevonden, waarmede zy andermaal zich iD het huwelijk
Den 22 Januarij II. is het Nederlandsche buskruid-magazijn
te Kimsembo, ter westkust van Afrika, in de lucht gesprongen; 35
inboorlingen vonden bjj dezen ramp den dood.
Het verslag hetwelk door de onderzeesche-telegraaf-maatschappij
over het laatstverloopen jaar is opgemaakt, deelt mede, dat, uiet-
tegenstaande de gtoote vermindering, welke het tarief in Julij 1868
heeft ondergaan, de iukomsten sedert dien tijd grooter zijn geweest
dan in eenig even uitgestrekt tijdperk sedert 1866. In dat verslag
wordt het uitkeeren aanbevolen van een divideud tot een bedrag
van 5 pCt. in het jaar, en daarenboven het vermeerderen vau het
reserve-vonds met eene som van 1483 p. st. Tevens is 2550 p. st.
beschikbaar gesteld voor het aflossen van schulden, die met den
1 Maart a. s. vervallen.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De luit. ter zee 1ste kl. jhr. W. F. van Spengler wordt met den taatsten
April n. s. eervol ontheven van de betrekking van inspecteur over het loods
wezen enz. te Brouwershaven, en in zijne plaats wordt met 1 Mei daaraanv.
j benoemd de luit. ter zee 1ste kl. P. ltoodzaot, inspecteur over het loodswezen
enz. te Hellevoetsluis, die dan met de beide betrekkingen zul zijn belast.
De off. van gez. 1ste kl. J. A. C. voo Küoingslöw, laatst behoord hebbeode
tot het escadcr in Oost-Indië, en van daar den 18 dezer in Nederland terug
gekomen, wordt met dat tijdstip op non-activiteit gesteld.
De Belgische minister van binneDl. zaken heeft met goedvinden
der Kamer den post voor het lager onderwijs met 450,000 francs
verhoogd, en zich bij die gelegenheid beklaagd over de weinige
medewerking, die het gouvernement bij vele plaatselijke besturen vond,
wat de bevordering der belangen van het genoemde onderwijs betreft.
Er zijn aanzienlijke Belgische steden, zeide hij, op welker begrooting
slechts 500 francs voor dat onderwijs is uitgetrokken. Een der
afgevaardigden, er tegen willende waken dat men Gent niet onder
de bedoelde steden rangschikte, constateerde, dat die stad jaarlijks
eene som van 341,000 fr. aan het lager onderwijs ten koste legt.
De Belgische Senaat heeft gisteren de begrooting voor het
departement van justitie, zonder discussie, met 25 tegen 25 stemmen
verworpen.
Te Parijs zal a. s. Zondag in het Théatre Italien de onuit
gegeven mis van Bossini worden uitgevoerd.
Volgens de Army and Navy Gazette wordeu de besparingen,
die het ministerie Gladstoue bezig is iu de voor te dragen begrooting
der uitgaven voor het krijgswezen te brengen, op een gezamculijk
bedrag van omstreeks 2,000,000 p. st. begroot.
De Standard verklaart gemagtigd te zijn om mede te declen,
dat de Spaansche regering den Hertog én de Hertogin van Mont-
pensier heeft uitgenoodigd hun kasteel in Spanje weder te betrekken.
In zake het onderzoek naar de verkiezingen in Engeland, is
thans in behandeling die te Youghal, waar de heer Weguelin wordt
beschuldigd, voor 233 kiezers 84,000 te hebben uitgegeven; de
kiezers worden ook beschuldigd omgekocht te zijn.
Dezer dagen is te Londen een prospectus uitgegeven van eene
onderneming, welke ten doel heeft om de met goud geladeD Spaansche
schepen, welke in 1702 door dc Nederlandsche en Engelsche vloot
in de Spaansche haven vau Vigos in den grond zjjn geboord, teligten.
Keeds is daarvoor door de Spaansche regering coucessie verleend,
en is de plaats aangewezen, waar negen schepen gezonken ziju. Tot
het bereiken van het doel moeten 100,000 p. st. ia obligatiën van
5 p. st. geplaatst worden. De Spaansche regering heeft hare aan
spraken op de schepen afgestaan tegen 25 pCt. van het te ligten bedrag.
Iu de maand October a. s. zal te Cambridge eene poging
gedaau worden om vrouweD in de gelegenheid te stellen, geregeld
hooger ouderwijs te genicteu. Eenige personen, die deze zaak be
vorderen, hebbeu besloten, terstond een aanvang te maken, ofschoon
huu vooralsnog het geld ontbreekt, ten einde dit op eene groote
schaal te doen. Intusachen is reeds een huis gehuurd en hebben
zich eenige studenten aangegeven, en men zal thans ruime geldelijke
ondersteuning trachteu te erlangen.
Bü den commissaris van politie Luda, te Keulen, heeft zieh
jl. Maandag een vrouw, onlangs uit de gevangenis ontslagen, aan
gemeld met de verklaring, dat zjj den brand in deu schouwburg heeft
gesticht. Volgens hare bekentenis was zy daags vóór den brand in
dienst gekomen bij den kassier Backhaus, doch had de vrouw des
huizes, met haar niet tevreden, haar dadelijk de dienst opgezegd,
en nit wraak hierover zou zij na middernacht alle gaskranen open
gedraaid en het gas ontstoken hebben; toen dit middel haar niet
spoedig genoeg werkte, zou zij nog onderscheidene voorwerpen bijeen
gebragt hebben, en ze doen ontvlammen. Gewetensfoltering over
hare misdaad, die den gruweljjken dood van Backhaus met vrouw
en vijf kindereu ten gevolge bad, joeg haar naar den pastoor om
te biechten, doch de geestelijke wilde haar geen absolutie geveu,
en vermaande haar alles aan de politie te bekennen. Men is zeer
nieuwsgierig naar de oplossing dezer geheimzinnige zaak, te meer
daar verscheidene personen de gedane aangifte der vrouw voor valsch
mecnen te moeten houden.
Dezer dagen is in een telegram melding gemaakt vau het in
de lucht springen van het Keizerlijk Oostenrijksch fregat Radetzky,
in de wateren van Lessina. Uit later ontvangen uitvoeriger berigten
blijkt, dat hij deze ramp 342 menschen het leven verloren. Vau
de 365 man, dip zich aan boord bevonden, konden uiet meer dau
23 personen, waaronder een officier, gered worden, en vijf van de
geredden zijn zeer ernstig verwond.
Bij de afdeeling marine, van het ministerie van oorlog, ia een
berigt ontvangen, dat men aldaar voor juist houdt en volgens het
welk de oorzaak van het ongeluk deze is: Op de Radetzky werden
in de kruidkamer natte patronen gedroogd, op den vloer lag veel
kruid gestrooid, eo de arbeiders hadden derhalve gelijk altijd bevel
om de kruidkamer alleen met vilten schoenen te betreden. Niettemin
betraden de werklieden het gevaarlijke vertrek met laarzen, zonder
daarover als gewoonlijk vilteu schoenen te trekken het op den vloer
liggende kruid ontvlamde door de wrijving bij het betreden, en
het vreeselijke ongeluk, uit eene zoo gerioge oorzaak ontstaan, was
geschied.
Het Tagblatt vau Weenen bevatte onlaugs eene advertentie,
waarbij «een jongmensch kenni9 weuschte te maken met eene gehuwde
dame vau een aangenaam uiterlijk." De verantwoordelijke uitgever
vau dit blad werd hierover in regten vervolgd, ter zake van op
wekking tot ontucht. De beklaagde beweerde, dat hij te goeder
trouw de advertentie geplaatst had, en betoogde overigens, dat in
geen enkele der gebezigde uitdrukkingen iets onzedelijks te vinden
was. Hij bragt wijders aan de regtbank in herinnering, dat de
grootste Duitsche dichters, zooals Schiller, Göthe, Buckert enz. in
alle eer en deugd gehuwde vrouwen kenden, zonder dat men hun
in hunnen omgang met deze dnme9 iets kou verwijlen, dat met de
goede zeden in strijd was. De regtbank veroordeelde hem evenwel
tot eene geldboete van 80 gulden, omdat hjj verzuimd had toezigt
le houden over den inhoud van zijn blad, welk toezigt hem als
verantwoordelijk uitgever is opgelegd.
Onder de boeren in de Zweedsche provincie Schonen zijn
onlangs eenige onlusten uitgebroken, die dezer dagen van oproerigeu
aard werden. Tullberg, de leider dier beweging, in zjjne gewone
verblijfplaats zich niet veilig achtende, want de autoriteiten hadden
eene premie van 500 rijksdaalders op zjjne aanhouding gesteld, had
naar eene andere plaats de wjjk genomen, waar hjj zich zoo goed
schuil hield, dat men hem reeds op weg naar Amerika geloofde.
Men is hem eindelijk in een dorp op het spoor gekomen, hij werd
daar gearresteerd en naar de gevangenis te Helsingborg gezonden.
Toen men zijne medeschuldigen in hechtenis wilde nemen zjjn
erge onlusten ontstaan. Honderden boeren, goed gewapend, boden
tegenstand, zoodat militaire hulp uit eene naburige plaats moest
gehaald worden.
De dagbladen zjjn gevuld met bjjzonderheden omtrent de
dwaasheden der Moscoviten, die geene kosten ontzien om de voor
stellingen en coücerten der diva Adeline Patti bjj te wonen. Het
heeft allen scbjjn alsof deze zangeres in deze bijzonderheden al hare
voorgangsters den loef afsteekt. Dit nu is niet zoo en de zoo
genaamde Pattikoort9 haalt niet bjj de Lindkoorts, die 20 jaren
geleden in Amerika heeft geheerscht. Volgens officiële bescheideo,
door den bekenden Barnum wereldkundig gemaakt, blijkt, dat
Jenny Lind met hare twee eerste concerten in New-York eene
recette maakte van ongeveer 80,000. Van de helft dezer som,
die der zangeres als haar aaDdeel toekwam, schonk de edele vrouw
aan de verschillende New-Yorksche armen-inrigtingen 10,000 doll.
Met iBarnum doortrok zij verder Amerika en in 95 concerten was
de ontvangst 712,161 doll., dus gemiddeld per concert 7,496 doll.
of ruim 18,700. De prijs vau eeu plaatsbillet was gesteld van