®,1S69. lï0>34.
Vrijdag 19 Maart.
27 Jaar;
)1
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
■YOl
eli
HELDERSCHE
Ei\ \IEDWEDIEPER
«rw M' 4:' .f
.GO
„Wij huldigen het goede."
térschijQt'ïDiNGSDAQ-, Dónde'bdaq- en Zaturdag namiddag.
Abonaeraentsprijs per kwartaal1.30.
H franco per post - 1.65.
Prijs der AdvertentiënVan 11 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
r 1
HELDER en NIEÜWEDIEP, 18 Maart.
De fcykida» van denNootó-Duitschen Bond heeft eergisteren
':iea Berkwaardig beèluit genomen. Met 140 tegen 51 stemmen
i wenj het voorstel van een der afgevaardigden aangenomen tot het
toekennen van vrijheid van spreken aan de leden der Landdagen
van de verschillende staten van het verbond. Wel werd de ontij-
digbeid van dit voorstel door den heer von Bismarck beweerd,
maar de zucht, om, naar de thans vrij algemeen heerschende be-
Ifginseleo, geen afgevaardigde langer te binden in de uitdrukking
zjjner gevoelens, heeft de meerderheid en wel de overgroote meer-
1 derheid bewogen, den tydgeest te huldigen en ook in dezen met
vasten tred den weg van vooruitgang op te gaan.
In de Spaansche Cortes is het verre van rozengeur en maneschijn.
Uitdrukkingen als deze: verzet tegen de besluiten der Cortes,
gevaarlijke leerstellingen, aanranding der volkssouvereiniteit,
en meer van die soort zyn daar aan de orde en worden door de
leden onderling of den ministers naar bet hoofd geworpen. Een
I der leden, meer bezadigd voorzeker dan zijne collega's, brazt
I een meer ernstig en praotisch onderwerp ter sprake. Hy
vroeg naar de instelling van het burgerlijk- en de afschaffing
van het kerkelijk huwelijk in Spanje. De minister Ortiz antwoordde,
dat dit onderwerp aanhangig is bij de regering, doch dat de tot
dusverre gesloten burgerlijke huwelyken, als niet bij de wet goed
gekeurd, den naam vau onwettige zamenwoniug verienden.
e,i Jpollo's laatste concert voor dit saizoen had jl. Diugsdag avond
li in het lokaal Tivoli plaats en is zeker voor de leden een der aan-
"P genaamste uitvoeringen geweest. I)e solisten van dien avond waren
2q, de heeren Völlmar, vader en zoon, die zich uitmuntend van hunne
„J taak hebben gekweten. De voordragt van den heer Völlmar Sen.
is fyn en beschaafd, zijn embouchure is uitstekend en de verschillende
«ra nnancea zijn meesterlijk. De heer Völlmar handhaaft steeds met roem
8"! zijn eenmaal verworven naam als degelijk artist. De jonge violist
en pianist heeft ons verbaasd. Op zulk eeu jeugdigen leeftijd meester
,d, te zyn op twee instrumenten, behoort waarlijk niet tot alledaagsche
ontmoetingen. Wij zouden moeijelijk eene keus kunnen maken tusschen
het viool- of pianospel vao den jongen virtuoos. Zijn aanslag op de
piano en de grepen opdevioolzijn fijn, en waar dit vereischt wordt, krach-
tig; zyne voordragt op beide iDstrumeuten heeft iets rustigs, men gevoelt
11 zich a son aise door de kalmte waarmede de jonge virtuoos debuteert.
i,a Zoo voortgaande voorspellen wij een schoone toekomst voor den
ti! jeugdigen artist, wiens voordragt van grondige studie en grooteu
ijver getuigt.
V Beide artisten genoten de eer na de voordragt van elk nominer
terug geroepen te worden.
Het orchest werkte als gewoonlijk goed, vooral het tweede
gedeelte der symphonie beviel ons by uitstek.
Wij gelooven, dat de leden van Apollo over de afgeloopen
winterconcerten meer dan te vreden kunnen zijn. Der flinke directie
en den ijverigen directeur zy daarvoor onzen dank toegebragt.
,0J Van hoogerhaDd is goedkeuring verleend op het plan bij het
b Artillerie-Vrijkorps alhier bestaande, om voortaaü in groot tenue te
dragen een zwarten broek met groenen galon. De dril-pautalon zal
jjj dan alleen bij gewone exercitiën worden gedragen.
X Het uitzigt bestaat, dat door dr. Zaalberg, pred. te 's Gravenhage,
n eerstdaags alhier, even als in andere vaderlandsche gemeenten, eene
I.' voordragt zal worden gehouden in het lokaal Tivoli. Alleen de avond
i1' voor het houden dier voordragt moet nog aangewezen worden.
J - Wjj vernemen, dat dr. J. A. Lamping, in de avond-godsdienst-
oefeDing op den lsten Paaschdag, zyne afscheidsrede houden zal.
od Naar men ons meldt, is jl. Dingsdag namiddag door een
pc ingezetene dezer gemeente in zijnen tuin een arend geschoten,
die een zeevisch in de klaauwen had.
Men deelt ons mede, dat ds. C. J. van Vledder, pred. te
y Huisduinen, beroepen is tot predikant op het eiland Urk.
Gisteren was het 20 jaren geleden, dat Koning Willem II
te Tilburg overleed en door zijn zoon, onzen tegeuwoordigen Koning
in de regering werd opgevolgd.
J De heer Charles Balla, die sedert eenige jaren aan de Wanderer
j, meteorologische waarnemingen mededeelt, heeft daarin thans weder
een artikel geplaatst, waaraan meu het volgende ontleent„24 Maart
zal een orkaan woeden in den Griekschen Archipel en ter hoogte
»an Marseille. Wat den storm betreft, die den 27 dezer maaud
zal heerscheo, ben ik buiten staat op zekere wijze plaatsbepaling te
rj gevenvolgens mijne theorie kan ik haar evenwel bij benadering
aanwijzen. Die stormen zullen nameljjk hevig zyn in deEuropesclie
zeeën, bepaaldelijk in den Griekschen Archipel, de Toskaansche zee
en de bogt van Frankrykzij zullen hunne grootste kracht doen
gevoelen op de zuid- en zuid-oostkust van Engelaud.
f «Zij zullen Zaturdag vóór Pasohen opstekeD, des avonds ten 11
pre, en woeden tot den volgenden dag, Paasch-Zondag, 3 of 4 uur
'1 den morgenzij zullen vervolgens in kracht verminderend aao-
houden tot 10 a 11 uur, maar dan, en vooral tusschen 1 en 3
tur, met ongehoorde kracht woedeu.
„Ik vestig by vernieuwing", aldus eindigt de heer Balla, „de
aandacht van zeevarenden op die ernstige dagen, en blijf bij de
geleerden aandringen op de verbreiding der meteorologische weten-
schap, waarbij iedereen belang heeft, en het doen van naauwge2ette
waarnemingen bij de voorzegde stoornis. Ik noodig tevens de
redactiën van alle dagbladen, aan de zeevaart gewyd, nadrukkelijk
uit my de waarnemingen te willen mede te deelen, die te harer
kennis komen, zoodat dag, uur, rigting, kracht en het einde der
meteorologische verschijnselen zooveel mogelijk worden aangewezen."
De beer C. Balla geeft als zijn adres op Potharaszti bij Pesth in
I Hongarije. AmstCrt)
Z. M. de Koning heeft jl. Dingsdag het corps Koninklijke
scherpschutters van de Veluwe te Apeldoorn geïnspecteerd. Het
corps is thans geheel op kosten van Z. M. gekleed en uitgerust.
Ter vervanging van den heer J. F. W. Conrad is als lid van
net collegie van regenten over het huis van arrest te Alkmaar benoemd,
m_keer J. M. F. Wellau, ingenieur van den waterstaat aldaar.
By Koninklijk besluit van 13 Maart 11. zyn de sommen,
bepaald voor den overtogt van gouvernements-passagiers 1ste klasse
van Nederland naar Nederl. Indië en omgekeerd op nieuw vast
gesteld en verminderd, naar den maatstaf voor particulieren.
De Vereeniging tot bevordering van Christelijk nationaal
schoolonderwijs te Monnikendam, is als regtspersoon erkend.
Aan C. Molenaar en J. Botman, te HoogcarspelP. Zwaartlaan,
te|VenhuizenC. Vlaar, te SybecarspelTh. Klein, te Oosterblokker;
A. Hooiveld, te Andijk, en J. H. Roet, te Zaandam, is vergund
het aannemen en dragen vaD het kruis Fidei et Virtuti, hun door
Z. H. den Paus geschonken.
De examens ter verkrijging van acten van bekwaamheid voor
het middelbaar onderwijs zullen in den loop van Mei plaats hebben.
In de maand Mei zal, volgens kennisgeving van het ministerie
van Marine, by de directie der marine te Hellevoetsluis een ver
gelijkend examen plaats hebben van jongelingen, die als machinist-
leerling 2de kl. wenschen te worden aangenomen. Het getal der
als zoodanig te plaatsen jongelingen zal zich tot 21 bepalen. Alleen
de zoodanigeD zullen tot het examen worden toegelaten, die geboren
zijn in de jaren 1850 tot en met 1854.
In de zitting der Tweede kamer van jl. Dingsdag heeft de
interpellatie van den heer van Sypesteyn over de Kust vau Guinea
plaats gehad. Die interpellatie strekte: 1. om mededeeliogen van de
regering te verkrijgen nopens den zorgelyken toestand van de Kust
2. tot appreoiatje van sommige gebeurtenissen; 3. om aan te dringen
op de noodzakelijkheid van afdoende maatregelen. De minister van
Koloniën kon, wat punt 1 betreft, geen dadelijk antwoord geven,
daar de geheele zaak by den Koning aanhangig en ter beslissing is.
De tweede vraag beantwoordde de Minister zoo goed als bevestigend,
terwijl hij op de derde vraag de verzekering gaf, dat de regering
van het nemen van doortastende maatregelen overtuigd was..
De heer van Sypesteyn deelde in zijne rede eenige bekomen
inlichtingen mede. Daaruit scheen te blijken, dat de negerregeriDg
van plan was om, als Nederland niet meer magt aldaar ontwikkelde,
zich tot vreemde mogendheden te wenden. De negers geloofde, dat
onze regering niet meer by magte was een oorlogschip te zenden
men geloofde dat het Metalen Kruis en de Amstel gehnurd waren
van Engeland en Frankryk.
De spreker wees verder op het weinige, dat er gedaan werd om
den zorgelijken toestand der kolonie te verbeteren, op het gemis van
geneeskundige hulp aldaar, terwijl er slechts eenige achterladers
naar toe gezonden en magtigiug tot aanwerving fan eenige man
schappen verleend was.
Omtrent het gebrek aan geneeskundige hulp merkte de spreker
op, dat hij het berigt in eeu dagblad had gelezen, dat een korporaal
der infanterie aldaar als doetor zou zijn aangesteld. Spreker geloofde
echter dat dit slechts eene aardigheid was.
De heer de Casembroot uitte de meening, dat een groot oorlogschip,
naar de Kust van Guinea gezonden, daar uitnemende diensteD had
kunnen bewijzen, daar de landingstroepen van een oorlogsfregat een
geduchte magt tegenover den vyand zyn.
De interpellant wees op het onvoldoende der zending van de Amstel,
met eene equipage van slechts 75 man. Met het oog op het antwoord
des ministers, geloofde hij dat die bewindsman wat minder moest
hechten aan de eerste woorden van Prediker V 1.
Door de Hollandsche Spoorwegmaatschappij is jl. Dingsdag
aanbesteed het maken van eenige gebouwen en verdere werken op
de werkplaats te Haarlem, hetwelk is aangenomen door den heer
J. Göbel, te Schiedam, voor 149,900.
Het bestuur der Noord- en Zuid-Hollandsche Redding-Maat
schappij heeft een jaarverslag openbaar gemaakt, waaruit blijkt, dat
in den loop van 1868 slechts 8 pogingen tot redding gedaan werden
dat echter tot meer pogingen geen aanleiding geweest was. 42
menschenlevens werden, met de werktuigen der maatschappij, door
de moedige en zelfopofferende kustbewoners gebruikt, van den dood
gered; zoodat, sedert de oprigting der Maatschappij, in het geheel
1852 schipbreukelingen gered zijn. De premiën, welke door de
statuten zyn vastgesteld, werden uitgereikt. In het jaar 1868 zijn
de reddingmiddelen der Maatschappij vermeerderd met eene geheel
nieuwe boot en wagen; geschenk van den heer van Eik, die geplaatst
werd te Petten. Eene geheel nieuwe boot en wagen, welke te Oost-
Terschelling, eene geheel nieuwe boot, welke te Ameland (Nes), eene
geheel nieuwe boot en wagen, welke te Callantsoog, en een nieuwe
wagen, welke te Noordwijk geplaatst werd; aldaar en te Callantsoog,
werden geheel nieuwe steeneu bootbuizen gebouwd en het boothuis
te Nes (Ameland) werd verhoogd, vernieuwd en in steen opgetrokken.
Tot het vernieuwen van een gedeelte van het materiëel en tot het
onderhouden daarvan werden in 1868 besteed 8410; de uitgaven
voor strandingen, met de verleende preraiëo, hebben/1091 beloopen.
Voor oefeningen werd 492 uitgegeven. Twee aanzienlijke giften,
van 2000 ieder, zyn door de Maatschappij ontvangen. Het aantal
der jaarlijksche contribuanten is met 16 verminderd; eenige anderen,
waaronder de Nederlandsche Handelmaatschappij, zyn tot de Maat
schappij toegetreden, en de bestuurderen blijven de aan huDne zorgen
toevertrouwde inrigting aan allen aanbevelen.
Door het hoofdbestuur van de maatschappij tot bevordering
van fabrieks- en handwerksnyverheid is besloten de internationale
tentoonstelling van voorwerpen voor het bedryf en de huishouding
van den handwerksman, in het Paleis voor Volksvlyt, te Amsterdam,
te houden.
De heer J. M. Burkunk is bjj de jl. Dingsdag te Alkmaar
plaats gehad hebbende aanbesteding aannemer geworden van de
in 1869 uit te voeren gemeentewerken, voor de som van ƒ17.200.
Door den tot 45 dagen cellulaire gevangenisstraf veroordeelden
J. Janzen, chef-conducteur by den Nedcrlandschen 'Rijn-spoorweg,
is appèl tegen dat vonnis aangeteekend. Eerstdaags zal die zaak
weder dienen voor den Hoogen Raad der Nederlanden.
Dezer dagen heeft zich te 's Hage weder een geval voorgedaan
hetwelk alleszins aaudacht verdient. In een arbeiders huisgezin,
bestaande uit zes personen, waarvan reeds twee zuigelingen van
18 maanden overleden zijn, hebben zich verschijnselen van hevige
vergiftiging voorgedaan, zonder dat de geneeskundigen eenige andere
aanleidende oorzaak hiervan hebben kunnen ontdekken, dan het
drinken van anijsmelk.
Ds. T. C. van der Knik, predikant te Berg-Ambaeht, hield
jl. Zondag zijne afscheidsrede, naar aanleiding van 1 Cor. XIII13.
Hy legt zijn ambt neder, ten einde mede-redacteur te worden van
het te 's Hage nieuw op te rigten dagblad.
Verschillende bladeu beweren, dat de gefailleerde koopman
Antink te Londen is aangekomen.
Door den bouwman J. Lievaart, te Delft woonachtig, is
jl. Zaturdag en door den landbouwer K. Barendregt Az. te Rozen
burg, jl. Maandag de eerste grasboter Z. M. den Koning teu
geschenke aangeboden.
Volgens een schrijven uit den Haag, in de Middellurgsche
Courant voorkomende, zou de commissie, belast met de taak om
een plan te vormen voor een gedenkteeken ter eere van van Lennep,
besloten hebben om slechts een eenvondig gedenkteeken op van
Lenneps graf te Oosterbeek te plaatsen en slechts van enkele weinigen
bijdragen daartoe aan te némen.
De Nieuwe Rotterdammer Courant heeft nog eene aardige
bijdrage tot de geschiedenis der zegelbelasting. Zy heeft met onweer
legbare cjjfers aangetoond, dat hoe meer haar debiet en hare adver
tenties klommen, in gelyke mate hare winsten per jaar verminderden.
Men had dikwijls gehoord van boomen, die dood bloeidenmaar
voor velen zal het iets nieuws geweest zijn te vernemen, dat een
dagblad kan doodbloeyen. En toch, het is volkomen waar dat het kan.
ProvFr. Crt
De Arnhemsche Courant brengt in het midden, dat het eigenlyk
de moeite niet waard is, het debat, over de zegelafschaffing gevoerd,
na te gaan, omdat de tegenstanders geen enkel houdbaar argument
hebben aangevoerd. Alleen heeft buiten de Kamer het dagblad
de Tijd den moed gehad om zijne overtuiging uit te spreken; het
is er dan ook onbewimpeld voor uitgekomen, dat de zegelbelasting
de verspreiding der weteuschap tegengaat en dat de wetenschap
noodlottig is. Als men van dat standpunt uitgaat, is het zeer
verklaarbaar, datjmen eene drukkende belasting op de vrije gedachten
wil handhaven, nu inquisitie en censuur in Nederland uit de mode
zyn. De oppositie in de Kamer heeft zich wel er voor gewacht,
ruiterlijk voor de'zaak uit te komen en heeft zich slechts_.bepaald
tot twyfeleD en Jaarzelen. De Arnhemsche Courant gelooft, dat
de Tijd, als een verloren schildwacht voor een verouderd beginsel,
alleen zal blijven staan, totdat zy sneuvelt op haren post.
Als proeve van vertaling moge het prospeetus Tan een werk
dienen, in Duitschland in het Nederlandsoh gedrukt; de vertaler
plaatste als opschrift Inlading (Einladung) tot het inteekenen, enz.;
bij sprak daarin van den graauweu (greisen) Vondel en eindigde
dat prospectus met het berigt, dat de prjjs ven het boek hier
namaals (spater) verhoogd zou worden.
Onder het opschrift: „Eeu originele brief' lezen wij in „Uilenspiegel"
het onderstaande:
„Tijdens de vele opvoeringen van het zooveel fnrore makend drama: .Marie
Autoinette, Koningin en Martelares", door Pcijpers, op deo Amsterdainschcn
Schouwburg, had er een aardig incident plaats. In dat stnk treden de fruit
en vischvrouwen, „dames de la halie" van Parijs op; eerst in feestgewaad het
vorstelijk paar complimenterende met de geboorte van deo dauphin en daarna,
door den stroom der revolotie mcdegesleept, ais ware „menaden" en „furiën",
dansende en zingende de „Carmagnule" en het „Ca iraDe heer Kiatemaker
verruit in dit stuk de rol vao den jongen graaf Ferseo, de moedige en trouwo
Zweed, die Lodewijk XVI en Marie Antoinette, als koerier vermomd, op de
viugt geleidde en ia dit drama het leveo voor zijne vorsten laat; tengevolge
daarvan ontving de heer K. van de Amstcrdamsche vischvrouwen den navol
genden brief, dien wij van eene vriendelijke hand ontvingen en letterlijk bier
weergeven om de naïviteit:
Amsterdam, 15 Februarij 1869.
„Uit agting der Amsterdamsche Vischvrouwen."
„Wij ondergeteekende vischvrouwen hebben allen achting voor n den Wei-
Edele heer Kistenmaker, alsdat u zoo een kooingsbart in u bebt, alsdat u het
leven hebt gelasten voor koning en koningin, Lodewijk XVI en Marie Antonette.
Koniogio en martclaares. Wij zijn zoo dikwijls in uws tegenwoordighijd en
wenste uw gaarne ook in ens tegenwoordigheid te zijo heden avond en zoo u
niet ken zoo wenste wij als dat u een rapport zal atuuren maar het liefst
zelfs want wij hebben nllen eer en reapek voor u als dat u zoo eeu Hollands
llart voor Vorst en Vaderland hebt, wij hollandse vischvrouwen zijn zoo niet
als de fransche vischvrouwen, want wij zullen ons leven voor hem laten net
als u zoo willen wij voor hem strijden. Zoo blijven wij in afwachting als dat
uw ons niet zal versmaaden en hoopen als dat u van avond om zeven uuren
zijo zal op de O. Z. Voorburgwal iu de Schouteosteeg hij de St. Jansstraat
boven No. 212 zoo blijven wij ow in afwagting, uw Onderdaanige Hollandsche
Vischvrouwen te Amsterdam.
„Adres Aan
Den Heer F, Kiatemaker.
t „Aan de Stadaachouwburg
„Franco. „Alhier.
„En werkelijk zaten dien avond de dames, in feestgewaad, met punch en
taartjes, den moedigen graaf Feraeu te wachteo.'
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De kapt. ter zee H. Kemper wordt met den laataten April a. s. eervol ont
heven van zijne betrekking van directeur en komm. der Marine te Hellevoetsluis.
Die betrekking wordt met 1 Mei opgedragen aan den kapt. ter zee J. van der
Meersch. De kapt. ter zee F. A. A. Gregory en's Konings adj. in buitengew.
dienst, de kapt.-luit. ter zee J. F. Koopman, worden met den laatsten April
aanstaande eervol ontheven, eerstgenoemde van het bevel over het wachtschip
te Willemsoord en over het Kou. Inst. voor de Marine aldaar, en laatstgemelde
van het bevel over het raderstoomschip de Valk. Zg worden vervangen reapec-
tivelijk door den kapt. ter zee J. P. G. Muller en den kapt.-luit. ter zee
N. M. J. Kroef.
Over veertien dagen zal te Brussel een nieuw blad worden uit
gegeven, genaamd te Rappel. Vaquerie, de schoonzoon van Victor
Hugo, de zoons van dezen Charles en Franrjois Hugo, Paul Meurice
en Rochefort zullen de redacteurs vau dat blad zijn, waarin l'Homme
qui rit, de nieuwe roman van Victor Hugo, als feuilleton zal ver
schijnen, tegelijk met zyne verschijning in boekdeelen.
te Constitutionnel zegt: „Frankryk en België zyn het eens
geworden over eene oplossing van het aanhangige geschil, welke
alle belangen bevredigt."