1869. N°. 53. Zondag 2 Mei. 27 Jaar binnenland" A. A. BAKKER Cz. HELDERSCHE EN NIEUWEDIEPER COURANT, „W ij huldigen het goed e." Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag. Abonnementsprijs per kwartaal1.30. franco per post - 1.65. Uitgever Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163. Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent, elke regel meer 15 cent, behalve 85 cent zegelregt. Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Dingsdag den 4 dezer vertrekt de Oost-Indigche mail over Triest. HELDER en NIEUWEDIEP, 1 Mei. De buiteulandsche politiek levert in den jongaten tijd volstrekt geen vrees op voor zeer belangrijke feiten op het groote tooneel der wereld; in ieder rijk bijna zijn zooveel inwendige hindernissen en botsingen te vreezen, dat men haast niet denken kan aan groote verwikkelingen. Voor de rust der wereld is deze toestand zeker niet zoo heel schadelijk. Frankrijk vertoont een strijd tusschen volstrekt éénhoofdig gezag en huldiging van volksvrijheden en regten. Bovendien heeft het moeite met zijn budget en is vol zorg voor den uitslag der eerlang te houden verkiezingen. Pruissen is thans aan het herkaauwende maag kon al het in 1866 ingeslikte voedsel zoo maar niet verduwen het moet nog nader voor de geregelde spijsvertering worden geschikt gemaakt. Oostenrijk is een geheel nieuwen weg ingeslagen in het staatkundige en zoekt vriendschapsbetrekkingen aan te knoopen met de reis gezellen, die hetzelfde pad bewandelen. Het is verre afgeweken van hen, met wie het vroeger zamenging. Het moet zich voor afdwalen behoeden. Engeland telt zijn geld na, vermorst aan den Krimoorlog, aan den opstand in Indië en aan de expeditie naar Abessinie. Het vindt die oorlogen dan maar verschrikkelijk duur. Het heeft bovendien veel last van de onrustige Ieren. Rusland heeft den polsslag van Europa op de conferentie te Parijs waargenomen en dien weinig geschikt bevonden voor eene operatie aan den Donau. Op die wijze moet er dus wel vrede zijn in Europa; de tijds omstandigheden en de binnenlandsche aangelegenheden laten niet toe van den aanwezigen voorraad oorlogsbehoeften gebruik te maken. Gisteren heeft ten raadhuize alhier plaats gehad de openbare aanbesteding van de volgende werken: 1. Het maken van riolen in de Nieuwstad 2. Het bestraten van een gedeelte der Achterbinnen haven, met het maken van een gemetseld riool; en 3. Het verrigten van eeuig verf- en behangwerk aan de gemeente-gebouwen. Voor het eerste werk waren ingekomen 9 iuschrjjvingsbilletleu, als van de heeren H. J. Rippens voor ƒ2879, P. Dekker 2870, Gebr. Korft'ƒ2700, J. Snooij 2649.50, P. Spruit ƒ2595, A. Vos 2338, P. Verhey 2089. W. van der Wooning 2068 en J. van der Woude 2047. Voor het tweede werk waren ingekomen 9 inschrijvingsbilletten, als van de heeren: J. J. Visser voor 2950, P. Dekker 2790, Gebr. Korff 2750, H. J. Rippens 2745, P. Spruit 2644, A. Vos 2194, W. van der Wooning 2100, P. Verhey 2099 en J. van der Woude 2060. Voor het derde werk waren ingekomen 8 inschrjjvingsbilletten, als van de heeren: J. Hubbeling voor 835, J. Heijdenrijk 825, P. J. Bierenbroodspot 825, K. de Vries S20, G. Betblehem ƒ815, K. J. Pronk ƒ800, J. de Vliesƒ 790 eu J. Hoogerduijn 775. Het bestuur van het Artillerie-Vrjjkorps alhier heeft, ter ver vulling der vacature, ontstaan door het aftreden van den heer H. Janzen Ez., tot penningmeester benoemd; den heer B. R. de Breuk, in wiens plaats de heer J. H. de Meijer tot 2deu secretaris is gekozen. De heer G. W. L. Bordeus is, op zijn verzoek, eervol ontslagen als adjudant-ouderoiticier en in zijne plaats is benoemd de sergeant A. Woudrichem. Het tienjarig jubiié der Zangvereetiiging Cecilia werd 11. Don derdag in het lokaal Tivoli alhier gevierd. De,president der ver- eeuiging, de heer J. Hecres, hield tot opening eenc toespraak, waarin hij het verledene herdacht, de leden met het feest van heden gelukwenscbte en voor de toekomst dit gezelschap in de be langstelling en oudersteuning van het kuustminnend publiek aan beval. Zijne toespraak werd vervangen door een weiluidenden welkomsgroet, woorden van J. F. G. Het goed gekozen programma werd, op flinke wijze ten uitvoer gebragt. Zoowel solo's, duo's, quartetten als koren werden allen op hoogst verdienstelijke wijze gezongen. De heer Hartering verhoogde door zijn spel het kunstgenot van dezen avond; de diepe stilte, die er gedurende zijne uitvoeringen in de zaal heerschte, getuigde van de onver deelde aandacht der aanwezigen. De heer Egberls, directeur dezer vereeuiging, heeft eer van deze uitvoering, die teu slotte met een zeer geanimeerd bal werd besloten, dat de vrienden van Cecilia nog lang deed bijeen blijven. Heden voormiddag heeft de installatie plaats gehad van den heer A. Daarnhouwer, als hoofd-onderwyzer der Gemeente-school No. 3. De heer P. A. Soors d'Aucona alhier is, na afgelegd examen, toegelaten als surnumerair bij de maatschappij tot exploitatie van staatsspoorwegen. Ds. C. J. van Vledder, te Huisduinen, heeft bedankt voor het beroep naar Urk. Viertal bij de Evang. Luth. gemeente te Edam: Kindermann alhier, Manssen te Beverwijk, Rieken te Tiel en Marlens te Viissingen. Men verneemt dat H. M. de Koningin zich tegen half Mei naar St. Seine, dep. Nièvre, aan de rivier Cressone in Frankrijk gelegen begeven zal, alwaar Z. K. H. Prins Alexander zicht bevindt tot het doen van een koudwaterkuur. Volgeus den thans verschenen staat der Gewestelijke Vereeniging Noordholland van het Nederl. Onderwijzers-Genootschap, zijn in deze provincie 32 afdeelingen gevestigd, met 65 honoraire-, 52 algemeene- en 483 gewone leden. De afdeeling Helder telt 29, Texel 5, Sehugen 12, Schagerbrug 11 leden. De jaarlijksche ver gadering dezer vereeniging zal plaats hebben te Hoorn op Dingsdag 18 Mei e. k. en besloten worden met een rijtoer door een gedeelte van West-Friesland. De heer mr. Amersfoordt, burgemeester van Haarlemmermeer, heeft aan Z. M. den Koning zijn ontslag aangevraagd. Er circuleren adressen Ier onderteekening bij de inwoners, ten einde Z. M. te verzoeken den secretaris D. Eggink tot burgemeester te benoemen. In de zitting der Tweede Kamer van jl. Donderdag is o. a. met 50 tegen 8 stemmen aangenomen het wetsontwerp tot verhoo ging der begrooting voor Binnenl. Zaken, waardoor van rijkswege eene subsidie wordt gegeven, ten behoeve van de in het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam te honden tentoonstelling van voorwerpen voor de huishouding en het bedrijf van den handwerksman. De Staatscourant behelst het verslag der commissie, in 1869 belast met het afnemen der geneeskundige examens, volgens art. 5 der wet van 1 Junij 1865. Daaruit blijkt, dat voldoende bewijzen vau bekwaamheid zijn gegeven door elf candidaten; dat afgewezeo zijn twee candidaten, en dat de commissie een diploma van arts heeft uitgereikt aan: J. A. C. Lübcke, bevoegd tot de uitoefening der geneeskunde in PruissenL. H. Keulen, bevoegd tot de uit oefening der geneeskunde in België; J. H. van Dijk, med. et art. obst. doet.; J. J. Gannegieter, A. Fockema en J. K. Pameyer, med. docts.; J. F. Manikus en A. M. Grondhout, off. van gez. 2de kl.j H. J. van Schoot; L. P. Schmidt, sted. en plattel, heel-en vroedm. De weekmarkt te Schagen zal in de volgende week, uithoofde van den invallenden Hemelvaartsdag, 'op Woensdag den 5 Mei plaats hebben. Het plan bestaat tot amotie der oude- en het bouwen eener nieuwe Doopsgezinde kerk te Zuidzijpe, in de zoogenaamde Mennisten- buurt. De aanbesteding zal op Woensdag 5 dezer plaats hebben. Men berigt ons van Wieringen, dat aldaar jl. Zondag twee broeders tegelijk het zeldzaam geluk mogten smaken met huune wederzijdsche echtgenooten hun gouden huwelijksfeest te vieren. De beide echtvereenigingeu waren met 21 kinderen gezegend, waarvan 11 met 48 kleinkinderen aan het dubbel bruilofsfeest hebben deel genomen. Men verneemt, dat er concessie is verleend aan de hh. Brak en Huijg, voor eene stoombootdieast van Amsterdam op Beverwijk en Velsen, welke nog dezen zomer in werking zal worden gebragt. Jl. Woensdag is te Amsterdam de algemeene vergadering gehouden van aandeelhouders in het Paleis voor Volksvlijt. Uit het verslag over de exploitatie gedurende 1868 bleek, dat de pogingen van het bestuur om het Paleis te redden volkomen gelukt zijn. Tot definitief directeur is benoemd de heer J. Eduard de Vries. Te Amsterdam hebben de scheepstimmerlieden van de particuliere werven den arbeid gestaakt en hunne patroons te kennen gegeven, dat zij 20 cents per dag meer verdienen en twee uur minder werkeu willen. Ongeregeldheden hebben er niet plaats. Enkelen hebben thans den arbeid hervat. Jl. Donderdag is het 3de regtsgeding, ter zake van de in October jl. te Rotterdam gepleegde ongeregeldheden, voor lietProv. Geregtshof van Zuidhollatid aangevangen. Den beschuldigde in deze zaak, met name Jonas Melhado, is hoofdzakelijk ten laste gelegd, dat hij de oproerige volksmeuigte herhaaldelijk door toespraken tot wederspannigheid tegen de politie heeft aangezet; dat hij haar geleidde en aanvoerde en aan hare aanvallen op de politie persoonlijk deelnam. Bij zijne ondervraging heeft de beschuldigde ai de feiten, welke de gehoorde getuigen ten zijnen laste mededeelden, ontkend. De advocaat-generaal heeft gerequireerdschuldigverklaring aan het door redenen, op openbare plaatsen gevoerd, opzetten tot weder spannigheid, welke daarop is gevolgd door meer dan 20 gewapende personen en veroordeeling tot eene tuchthuisstraf van 515 jaren. De verdediger van den beschuldigde, mr. van der Goes, heeft, na gehouden pleidooi, tot ontslag van regtsvervolging geconcludeerd. De uitspraak is bepaald op Zaturdag a. sdes voormiddags te half 12 ure. Aan Jacob de Vletter, die zich in het huis van burgerlijke en militaire verzekering te 's Ilage bevindt, is thans door den procureur-generaal de acte van beschuldiging bcteekend. Volgens die acte wordt hij door den procureur-generaal beschul digd van „het door redenen, in openbare plaatsen gevoerd, en door gedrukte geschriften, opzetten tot wederspanoigheid, die daarop is gepleegd door meer dan twintig gewapende personen en mede- pligtigheid aan de misdaad van aantastiug, geweldadigen en feite- lijken wederstand tegen bedienende beambten, handelende ter uit voering der wetten en bevelen van het openbaar gezag, gepleegd door meer dan twintig gewapende personen, door de ingezetenen tot het begaan van die misdaad door beloften te hebben uitgelokt en opgeruid door aanspraken in het openbaar ten aanhoore van eene verzameling van personen gehouden. De aardappelen, waarvan de verbouwing zeer aauzienlijk is, staan in het Westland reeds boven den grond. Er is overvloed gras, en het vee is dan ook overal in de weide. Winter-tarwe en wiuter-rogge staan zeer gunstig, en reeds komt het zomer-koren uit den grond. Aalbessen-, pruimen- en perenboomen staan in bloei en beloven veel vrucht, gelijk ook de wijngaarden, die, voor zoover men zich herinnert, zelden zoo vroeg gebloeid hebben als thans het geval is. Eenige dagen geleden is in den omtrek van Breda, onder TeekeriDgen, een poging tot kinderroof gedaan, die gelukkig verijdeld werd. Het aan den weg spelende kindje van den notaris d. R. werd opgenomen door een man, ilie zich er ijlings mede wegmaakte. Op het geschrei van den 5jarigen kleine kwamen de ouders toeschieten en achtervolgden den roover, wien zij het kind ontnamen en (Hen zij met behulp van een paar boeren met zich voerden en bewaakten tot de politie zich van den boosdoener meester gemaakt had. Deze heviudt zich thans te Breda in hechtenis, maar heeft tot dusver nog niet zijne bedoelingen met den roof gelieven bekend te maken. Jl. Woensdag avond had te Nijmegen een treurig voorval plaats. De mineur M. A. M.... zich willende baden in de Bermslool, buiten de Hezelpoort, had het ongeluk, misschien door de te snelle afkoeling van het water, dat b|j zijne tegenwoordigheid van geest verloor en in de diepte verdween. Op den oever, in zijne onmidde- lijke nab|jheid, bevond zich een slapende visscher, die door het hulpgeschrei vau den ongelukkige gewekt, hem ziju vischroede toestak ter redding; deze door den drenkeling met de kracht der wanhoop gegrepen, brak door midden, zondat, daar ieder redmiddel verder schijnt ontbroken te hebben, later, toen er meer opdaagde, een l|jk werd opgevischt. Op Walcheren is uit Bergen-op-Zoom aangekomen, een bataillon infanterie, sterk 230 man buiten het kader, onder commando van den majoor Vijgb. De orde is daar dus nog niet geheel hersteld, zoo als wij in ons vorig nummer meldden. De arbeid aan het kanaal is zeer bemoeijel|jkt door de ver wijdering van de Belgen, die over het geheel veel meer afwerken dan de" Hollaudsche poldergasten, maar die ook beter voedsel gebruiken en niet zooveel sterken drank drinken. De Belgische werklieden werkten op Walcheren niet voor minder loon, maar z|jn met Nederlanders vermengd in compagniën werkzaam. Jaloezie, omdat juist de Belgen het meeste geld verdienden en de hoop, om na hunne verdrijving meester op het werk te blijven en daardoor hooger loon te kunnen bedingen, schijnen aanleiding tot de schandalen te hebben gegeven. Er was buitendien ook reeds ontevredenheid ontstaan door het ontdekken en uitroeijen van een publiek huis onder Brigdamme, bij Middelburg. Garnizoen is er niet in Arnemuiden noch Veere, alwaar circa 1400 polderwerkers werkzaam waren, zoodat aldaar de Belgen, door overmagt zonder eenigen tegenweer moesten vluglen onder deerlijke mishandelingen, niet alleen van de mannen maar zelfs van vrouwen en kinderen. Roof, verbrijzeling van huisraad en bedreigingen van allerlei aard vergezelden die woeste tooneelen. Jl. Dingsdag is te Almelo gearresteerd H. H., koopman aldaar, ten wiens huize in het begin der maand Maart een hevige brand was ontstaan, waardoor het huis, inboedel en koopmans goederen voor een groot gedeelte werden vernield. Dit is nu binnen één jaar reeds de derde persoon, die aldaar om dergelijke zaken is gearresteerd, waarvan de eerste, zijnde eene vrouw, voor 7 jaren gevangenisstraf is veroordeeld, doch de tweede wegens onvoldoende bewijzen, dezer dagen is ontslagen. Op den 24 April is in eene gemeente nabij Groningen door eenige jongens een leeuweriknest gevonden met 4 jongen, alle reeds gedekt met vederen. Dit is iets, dat in de natuur zelden zoo vroeg voorkomt. Drietal te Harlingen: Moulin te Weesp, Romein te Ophemert en Talma te Katwijk. Evenals voor geruimen tijd heeft te Kolham weder een buiten gewoon voorval in de kerk plaats gehad. De hulponderwijzer, die zich gaarne in het kerkgezang wil oefenen, sloeg Zondag in z|jn eenig- heid een accoord aan om met den voorzanger den regten toon te treffen. Hoewel dit naauwelyks hoorbaar was, wendde de predikant zich tot den hulponderwijzer en verzocht hem, op geen vriendelijken toon, zulks te laten, of dat h|j hem anders door den kerkeraad zou laten verbieden, of door middel van de politie of'justitie zou laten brengen, waar hij behoorde. Nu is de vraag, of het den predikant geoorloofd was den onderwijzer zóó voor de gemeente teu toon te stclleu en of zulks in hel belang van een predikant navolgings- waardig is. Te Idskenhuizen (Friesland) had dezer dagen eene begrafenis plaats, waarbij niet minder dan 200 genoodigden tegenwoordig waren. Behalve deze waren nog verscheidene genoodigden wegens verhindering absent. In een statistisch werk komen o. a. de volgende zeer merk waardige bijzonderheden voor over de slagtoffers der dronkenschap in de verschillende beschaafde lauden. In Engeland sterven jaarlijks gemiddeld 50,000 personen, waaronder 12,000 vrouwen,aandegevolgen van overmatig drankgebruik. In Duitschland zijn er gemiddeld 40,000, in Rusland 10,000, in België 4000 en in Frankrijk 1500 slagtoffers van die verschrikkelijke volkskwaal. Maar de natie, die het van allen wint in het misbruik van het alcoholisch vocht, is de Ameri- kaansche. Volgens de statistieke opgaven van dr. Everest z|jn in de Vereenigde Staten in den t|jd van acht jaar 300,000 personen aan de gevolgen der dronkenschap gestorven. Van Charles Dickens worden weer ongunstige berigten ont vangen. Op raad van zijn geneesheer zou h|j z|ju lezingen staken, waarmee hij in den laatsten t|jd zooveel opgang en zooveel geld maakte. Even na de lezing der aankondiging van den aanvaDg der zomerdienst op den Hollandscben spoorweg, waarb|j melding wordt gemaakt van treinen, die in circa 4 uren ons van bier naar Rotterdam en omgekeerd vervoeren, kregen we in handen den „Almanak voor Reizigers," Jaargang 1820. Daar trok het onze aandacht, hoezeer de gelegenheid tot reizen en het spoedig vervoer in den tyd van 50 jaren toch ontzaggelijk veel verbeterd is. Als eene cnriositeit deelen we de volgende niet onbelangrijke aanteekeningen, aan genoemd Jaarboekje (anno 1820) ontleend, eens mede: „De reisweg vau Alkmaar naar den Helder wordt afgelegd met de trekschuit tot het Zand en vau daar met den postwagen naar den Helder. De r|jweg gaat langs den Zandd|jk, voorb|j de Groote en de Kleine Keet, en wordt in 2f uur afgelegd. Het geheele traject van Alkmaar naar Helder vordert 9 uren." Nadat de ver trekuren van trekschuiten en postwagens zoo naauwkeurig mogelijk z|jn opgegeven (het vertrek van den Helder heeft plaats „alle morgen tegen den middag") worden korte plaatsbeschrijvingen geleverd van de dorpen en gehuchten, die men van Alkmaar naar hier passeren moet en die men rustig en bedaard in het voorbijgaan kan opnemen. Aan het slot der korte beschrijving van Schagerbrug, lezen we deze behartigenswaardige opmerking: „Die 's morgens van Alkmaar vaart en gaarne dien dag op den Helder of aan boord van de daar liggende schepen nog iets wil verrigten, zal wèl doen hier de schuit te verlaten en een b|jzonder rijtuig te nemen, dat hem veel vroeger derwaarts brengen zal." Ten blijke verder, dat men b|j deze reisgelegenheid volstrekt niet van den juisten tijd van aankomst verzekerd kon z|jn, vinden w|j bij de beschrijving van de Kleine Keet (1^ uur van den Helder) nog vermeid: „Hier rerverschen zieh de Reizigers en Postpaarden." De jongste vjjftig jaren hebben dus, dit is uit bovenstaande aan teekeningen, vergeleken met het dienstbillet van den Hollandschen Spoorweg, nog al vrjj duidelijk op te maken, een groote verbe - tering en bespoediging van het reizen ook in dit deel van ons vaderland teweeggebragt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1869 | | pagina 1