1869. N°. 75.
Woensdag 23 Jnnij.
27 Jaar
binnenland
buitenland!
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Het afscheidswoord van
Jhr. Mr. C, VAN EOREEST.
HELDERSCHE
EN NIEl WEDIEPER COURANT,
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 1.30.
franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zcgelregt. J
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Donderdag den 81 Junij vertrekt de Oost-Indi
sche mnil over Southainpton.
Door den beer jhr. mr. C. van Foreest is, onder het opschrift:
„Aan de kiezers in het kiesdistrict Alkmaar," een ingezonden
artikel geplaatst in de Nieuwe Alkmaarscke Courant van Zaturdag
19 Jnnij 11., n°. 25. De heer van Foreest verzekert, dat hij geweigerd
heeft aan de uitnoodiging te voldoen om vóór het sluiten van de
stembus het woord tot de kiezers te rigten, omdat hij het, met het
oog op zijne adviezen in de Kamer niet noodig achtte. Z. i. heeft
er nu echter, blijkens de uitkomst, misverstand plaats gehad en
daarom levert hij eene staatkundige geloofsbelijdenis, met het oog
op den bij de stembus gevoerden strijd over de neutrale school.
Aan het slot van deze mededeeling van beginselen lezen wij„Ik
meen in één woord, dat in een vrij land de schoolwetgeving zoo
moet worden ingerigt, dat de staatsschool niet zooveel mogelijk,
maar zoo weinig mogelijk aan het oprigten van bijzondere scholen
in den weg sta!"
Verder brengt de heer van Foreest een woord van dank aan de
beide kiezersvereenigingen, die hem ditmaal weder tot haren candidaat
hadden gesteld; aan allen die hem hun vertrouwen niet hebben
ontzegd en eindelijk aan zijne tegenstanders, die hem op het parlemen
taire slagveld een eervollen dood deden vinden,' „nu hij, door het
hoog opheffen van het vaandel, het mikpunt van alle vijandelijke
kogels was geworden."
Ziedaar den inhoud van het schrijven van den afgevaardigde,
aan het einde van zijn parlementaire loopbaan. Wat wij in onze
artikelen ter bestrijding van zijne herkiezing omtrent den heer van
Foreest hebben aangevoerd, het voor ons liggend stuk overtuigt
ons daarom op nieuw, dat niet de persoonlijkheid van den heer
van Foreest, maar slechts zijne heftig conservatieve beginselen
behoorden te worden aangevallen. De man, die het van zijn stand
punt zoo wel meent met zijn vaderland, die te goeder trouw in
handhaving der gemengde school gewetensdwang meent te zien en
die het niet over zich verkrijgen kon om, vóór dat de stembus
gesloten werd, een onedel middel tot verlenging van zjju parlementair
leven aan te wenden; die man verdient als menscli, al is hij
van onze staatkundige rigting niet, onze warme sympathie. Maar
zijne staatkundige belijdenis, waarvan wjj hierboven de slotsom
mededeelden, is, vooral in dezen tijd, waarin eene magtige partij
het hoofd opsteekt, om allerwege sectescholen in het leven te
roepen, niet geschikt om sympathie te vinden bij heil, die van de
instandhouding der gemengde school voor een goed deel liet geluk
en de welvaart der natie afhankelijk achten. Bujten die staatkundige
beginselen van den heer van Foreest was er ook geen reden om
zijne herkiezing te ontraden; de liberale partij, die zoo vaak
reeds, als om de stem van haren éénen afgevaardigde te neutraliseren,
hem een man van den vooruitgang als mede-vertegenwoordiger voor
dit district toevoegde, heeft ditmaal het overwigt gehad aan de
stembus en over de conservative partij en hare door den heer
van Foreest genoemde „natuurlijke bondgenooten" gezegevierd. Was
het opschrift van het vaandel, door onzen afgevaardigde, volgens
zijne verzekering, zoo moedig om hoog gehouden: „Voor de vrijheid
en voor het vaderland," die leuze wordt ook door de liberale
partij omhoog gedragen, ook zij begeert geene andere. Uit de
staatkundige geschriften van den heer Knoop spreekt dezelfde geest
en voor vrijheid en voor vaderland kan zeker wel de spreuk ziju
van den generaal, die zoowel op staatkundig als op krijgskundig
gebied den strijd durft aanbinden. Zijne bemoeiingen, ter vertegen
woordiging van het Nederlandsche volk, zullen dan ook, wij
mogen daarop met grond vertrouwen, door geene andere dan
vrijzinnige beginselen geleid, strekken om bij de verzekering van
rust en orde, zoo hier als in de koloniën, de meest mogelijke
vrijheden aan het volk te verzekeren, en daardoor zal dan wel het
dierbare vaderland toenemen in welvaart en bloei 1
HELDER en NIEUWE DIEP, 22 Junij.
De voornaamste tijding op staatkundig gebied is de benoeming
van maarschalk Serrano tot regent des Spaanschen rjjks. De Cortes
hebben die benoeming gedaan met 193 tegen 45 stemmen. Twee
dagen daarna zon de regent den eed op de grondwet afleggen.
Ondanks deze benoeming, die ter bevordering van orde en rU9t in
het land voorzeker een gewigtige stap voorwaarts kan heeten, geeft
de toestand daar nog reden tot ernstige bezorgdheid. De minister
Sagasta deelde dezer dagen in de vergadering der Cortes mede, dat
de regering er mede bekend is, dat de reactie zamenspant, maar
dat zij niet voornemens is een enkelen preventieven maatregel te nemen.
In Spanje is bij het optreden van den regent des rijks een nieuw
ministerie in het leven geroepen, met Prim als president.
De zittingen van het Huis der Lords zjjn in den laatsten tijd
van zeer veel belang, met het oog op de behandeling der Iersche
kerkwet bjj dat deel der wetgevende magt. Een groot aantal
adressen tegen de aanneming van bedoeld ontwerp komen dagelijks
by het Hnis in. Ofschoon de aangelegenheid der opheffing reeds
geruimen tijd het onderwerp van breedvoerige bespreking is geweest,
zjjn de discussiën in bet Hoogerhuis toch in het geheel niet van
gewigt ontbloot. Vooral met het oog op de beweging, die allerwege
onder de Protestanten in Engeland is te bespeuren (welligt door
belanghebbenden aangekweekt en bevorderd) zjjn de beraadslagingen
thans te beschouwen als laatste en wanhopige pogingen om eene wet
te doen vallen, die bestemd is een einde te maken aan eene schreeuwende
onregtvaardigheid jegens de R. C. bewoners van Ierland, om een
einde te maken tevens aan een stelsel, waardoor het mogeljjk was,
dat de Iersche geestelijken fabelachtige sommen verdienden, terwjjl
zjj hunne parochiën door hulppredikers met schrale tractementen
deden bedienen. Men heeft nog hoop op de aanneming der wet.
Het Britsche Hoogerhuis heeft jl. ZalurSag^ na langdurige beraad
slagingen, met 146 tegen 33 stemmen besloten, de Iersche kerkwet
voor de tweede maal te doen lezen.
De heer Bright, minister van koophandel, heeft in een particulie
ren brief zijn gevoelen geuit over den tegenstand, dien de regering
bij de behandeling der kerkwet ondervindt; die blief is openhaar
gemaakt in een dagblad, en dit heeft aanleiding gegeven, dat de
regering in de beide Huizen en daar buiten in de dagbladen heftig
is aangevallen. Verder zonden wij nog kuDnen vermelden boe
graaf Derby al zijne welsprekendheid schier heeft uitgeput om
de wet te besttijden, verzekerende, dat hij nog in zjjne stervensure
troost zal scheppen bij de gedachte, dat hij tegen deze „lieillooze"
wet heeft gestemd; hoe een der bestrijders zelfs zijne gronden der
bestrijding uit het boek Maleacbi heeft geput, hetwelk verkondigt,
dat het inhouden der tienden eener kerk roof is jegens God gepleegd.
De collecte voor het Vaderlandsch Fonds voor de gewapende dienst
in de Nederlanden, onlangs alhier gehouden, heeft opgebragt de som
vau 61.38.
Z. Exc. de minister van Marine met den hoofd-inspecteur
van het Loodswezen enz., jl. Zondag alhier aangekomen, hebben
gisteren, naar men verneemt, met den stoomschoener Frans Naerebout
de quarantaine-plaats op Wieringen en het tonnenmagazjjn te
Enkhuizen geïnspecteerd.
De alphabetische lijst der personen, die dit jaar voor de
Schutterij zijn ingeschreven, bevat 119 namen. De loting heeft
Vrijdag 25 dezer plaats.
De zangvereeniging Nut en Genoegen zal op Dingsdag 29 dezer
eene buitengewone vergadering houden in het lokaal Tivoli alhier.
De heer J. Hoek, hulponderwijzer aan eene der openbare scholen
in deze gemeente, is benoemd tot hoofdonderwijzer aan de gemeente
school te Ouddorp (bjj Alkmaar).
Eergisteren werd in de Binnenhaven alhier opgevischt het lijk
van den gezagvoerder van een in de haven liggend Engelsch sehip.
Hjj werd reeds een paar dagen vermist.
Aan H. Fokke, vuurstoker 2de kl. op het schroefstoomschip
Marnix, is, als bljjk van goedkeuring en tevredenheid wegens de
redding van een ligt matroos nit zee ter reede van Yokohama op
7 April jl., toegekend de bronzen medaille, alémede een loffelijk
getuigschrift.
Heden hebben in de hoofdkiesdistricten Haarlemmermeer, Leiden,
Gouda, Roermond en Zuidhorn herstemmingen plaats voor het
lidmaatschap der Tweede Kamer van de Staten-Generaal. De
candidaten waartnsschen gekozen moet worden, zijn: teHaarlemmermeer
Rutgers van Rozenburg en van der Biesen; te Leiden, Taets van
Amerongen en Neeb; te Gouda, de Brauw en Bosschate Roermond,
Arnoldts en Pijls, en te Zuidhorn Olivier en Wierda.
De afdeelingen der Tweede Kamer hebben na de ontvangst
der Memorie van beantwoording, door de regering naar aanleiding
van het voorloopig verslag ingediend, het wetsontwerp tot onteigening
van perceelen voor den spoorweg ZaandamAmsterdam op nieuw
onderzocht.
Bedankt voor het beroep naar de Evang. Luth. gem. te Edam
door ds. W. J. Manssen, te lleverwijk.
H. M. de Koningin, beschermvrouw der Vereeniging tot Nut
der Armen te Rjjp, heeft, bij gelegenheid van haren geboortedag,
weder eerie gift van honderd gulden aan die vereeniging geschonken.
In de vorige week heeft te Spanbroek de aanbesteding plaats
gehad van eene nieuw te bouwen pastorie, naar het plan van den
architect Asseler. Het werk werd door den heer F. Vester, te
Alkmaar, aangenomen voor 13,513.
De Hollandsche Illustratie deelt omtrent het verblijf van
H. M. de Koningin te Parijs de volgende bijzonderheid mede. Op
het paleis der Tuileriën werd te harer eere een groot diner gegeven
en daarna eene tooneel-voorstelling. Bjj die gelegenheid werd een
alleraardigst tooneelstukje in verzen, van den dichter Coppée,
getiteld le Passant, opgevoerd. De eerste actrice, mile. Agar, was
blijkbaar zeer verlegen, toen zjj voor dat aanzienlijke gezelschap
optrad; en na afloop der voorstelling vroeg de Koningin haar,
waarom zjj in het begin zoo confuus geweest was. Wel, mevrouw
de Koningin, het is de eerste maal dat ik voor Majesteiten optreed.
Mejufvrouw, antwoordde onze Koningin met de gevatheid en
innemendheid, die haar in zoo hooge mate eigen zijn het talent
is ook een Majesteit; wij kunnen elkander dus de hand reiken.
De Tijd gaf gisteren de laatste ljjst der nagekomen bjjdragen,
die het blad, ter gelegenheid van 's Pausen gouden jubelfeest van
de Nederlandsche katholieken heeft ontvangen tot een geschenk aan
Pius IX, en gedeeltelijk ook tot bjjstand der Nederlandsche zouaven.
Tevens leest men in dat blad het adres dat, ten geleide van het den
Pans nog niet gezonden deel der ingekomen som van 82,583.71,
hem zal worden aangeboden.
Jl. Vrijdag, Zaturdag en Zondag werd te Amsterdam het
negende Nederlandsche nationale zangersfeest gehouden. Jl. Vrijdag
avond te 7 ure heeft de plegtige ontvangst der deelnemende lieder
tafels in het Paleis voor Volksvljjt plaats gehad. De voorzitter
van Amstels Mannenkoor heette al de aanwezige zangers welkom
en de burgemeester van Kampen (vice-president van het zangers
verbond) en de heer Bredius, uit Dordrecht, zeiden de leidende
liedertafels dank voor de harteljjke ontvangst. Nadat vervolgens
Amstels Mannenkoor de vreemde zaDgers een door den heer Richard
Hol voor deze gelegenheid vervaardigde welkomsgroet had toege
zongen, heeft de repetitie een aanvang genomen. Zaturdag ochtend
is de tweede algemeene repetitie gehouden en des avonds heeft de
groote uitvoering der ensemble-stokken plaats gehad. Aan het
feest werd door 34 liedertafels, ongeveer 1000 zaDgers, deelgenomen.
Zaturdag avond begaven de zangers zich in optogt naar het
Paleis voor Volksvlijt, alwaar voor een zeer talrijk gehoor het
programma van zangstukken ten gehoore werd gebragt.
Zondag avond hebben eenige der voornaamste liedertafels af
zonderlijk eenige muziekstukken ten gehoore gebragt. In weerwil
van het gure en regenachtige weder was de zaal weder door een
zeer talrijk gehoor ingenomen. Ofschoon besloten was, da{ op de
uitvoering geene terugroepingen zouden worden toegestaaD, schijnt
het onmogelijk geweest te zjjn den drang te wederstaan, welke
door het publiek is uitgeoefend, nadat de vereeniging „Oefening
en Uitspanning" uit 's HertogeDbosch hare zangstukken had voor
gedragen. De toejuichingen waren zoo luid en zoo algemeen, dat
de liedertafel zich gedrongen zag, nog een nummer nit te voeren.
In het koffijhuis „de Beurs", te Gorinchem, is de onder
officier M. plotseling en zonder de minste aaoleiding in een soort
vau razernij vervallen, alwaar hij in zijne woede de gaslamp neer
sabelde, de ronde tafel aan spaanders hakte, alles stok sloeg wat in
zijne nabijheid was, en den bediende, die nog iets van de algemeene
vernieling wilde redden, een hevigen bouw op het hoofd heeft toe-
gebragt, zoodat geneeskundige hulp noodig was, welke is verleend
door den heer chirurgijn van Walcheren. Bjj zjjne aanhouding door
de politie en de militaire wacht, is door hem de jas van den
inspecteur van politie verscheurd.
De heer Óscar Carré heeft jl. Woensdag avond, bij de laatste
voorstelling welke hjj te Deventer gaf, een merkwaardig bewjjs ge
leverd van zijne bekwaamheid in het dresseren van paarden. Naar
aanleiding van de bewering van een lieer aldaar, dat hjj zjjn paarden
niet zelf dresseerde, heeft hjj op zich genomen in den korten tijd,
welke hij le Deventer vertoefde, het paard van bedoelden lieer, een
officier der huzaren, volkomen te dresseren, en werkeljjk is hem
zulks zoo goed gelukt, dnt hij dit paard, „Nilas," gedurende eene
voorstelling zelf berjjdende, daarmede alle mogelijke toeren verrigt
heeft, en zulks tot zoo algemeen genoegen van het belangstellend
publiek, dat hij tot vier maal toe met zjjn paard werd terugge
roepen. Beter démenti ware zeker aan het twijfelen aan zijn vol
maakte kennis op dit punt niet te geven geweest.
In de Steenicijker Courant leest men de volgende curieuse
advertentie:
„Door Gods goedheid en hunne wederzijdsche genegenheid, zjjn
te Oldemarkt door den huwelijksband za&mgesnoerd
L. SINNIGE, van Veendam
met
R. MUURLINK, van Oldemarkt.
Hun dankbare Neef,
H. J. F. Muurlink.
Neven, nichten en andere bloedverwanten, geene huwelijks-aan
kondiging ontvangen hebbende, gelieven hun dit ten goede te honden;
daar zij eenige vrienden kennisgeving toegezonden en eenige familie-
Ietrekkingen vergeten hebben en beschouwen deze, hoewel wat laat,
als bjjzondere kennisgeving. 141
Verzoeke van trouwbeklag verschoond te blijven."
De vlasbouw op de zandgronden van Friesland moet hier en
daar geheel of gedeeltelijk mislukt zijn, door de zoogenaamde
vreting, waardoor de plant geheel verwoest is. Verscheidene stukken,
welke voor eenigen tijd met een aangenaam groen prijkten en thans
geheel zwart zjjn, worden op nieuw omgeploegd en met cichorei
bezaaid. Zooals bekend is, bestaat de vreting bij droog, schraal
weder, en woedt tot den langsten dag door. Alleen nat weder kan
bareD voortgang verhinderen, 't Is dus niet te verwonderen, dat
de landbouwers op de hooge zandgronden den gevallen regen met
blijdschap welkom heeten, en er naar verlangen, dat zulks zich van
tijd tot tijd moge herhalen,
Groene kikvorsehen, de eenigen, die voor voedsel geschikt
zijn, worden in grooten getale in het zuiden van Europa gegeten,
en men vindt ze zoowel in stroomende als stilstaande wateren. De
Farijsche markten worden hoofdzakelijk nit Quiévraio in België
voorzien, waar de kikvor9chen de9 nacht9 met netten gevangen
wordeu of ook wel met hoeken, waaraan men wormen tot lokaas
slaat; zjj worden bjj auctie op de vischmarkten verkocht en brengen
in den regel 12 het duizend op. De achterbouten worden ge
woonlijk in witte saus gestoofd en hebben in smaak veel overeen
komst met den vleugel van een jong kieken. De voorbouten en
lever worden in soepen gebruikt. Slakken worden door de hoeren
in de wijndistricten in de wijngaarden verzameld en in tonnen en
teenen manden naar de Parijsche markten gezonden, waar zij even
als de kikvorschen op de vischmarkt bjj auctie verkocht worden.
Zij brengen gemeenlijk 4 het duizend op en worden door lieden
opgekocht, die ze voor de restaurants gereed maken. Er zjjn
talrijke etablissementen in de nabjjheid der markten, waar dagelijks
gedurende de wintermaanden zeven of acht duizend slakken worden
gereed gemaakt.
Woensdag jl. is op verschillende plaatsen in Engeland sneeuw
gevallen.
Binnen kort zal te Londen eene tentoonstelling plaat9 hebben
van kinderen en zuigelingen. De hoogste prjjs bedraagt 1000 pd. st.
In het Engelsche graafschap Westmoreland waren den 16 dezer
niet slechts de toppen der bergen, maar ook beschotte vlakten met
sneeuw bedekt en was de luchtgesteldheid geljjk aan die in Febr.
De noordewinden hebben daar met zeer geringe tusschenpoozen zes
maanden geduurd. De buitengewone koude van dezen zomer ver
geleken.met die in 1816 verschilt niet veel. Den 16den was de
gemiddelde luchtgesteldheid 48,5, zjjnde 10,5 gr. lager dan de ge
middelde luchtgesteldheid op dien dag gedurende de laatste vijftig
jaren, en slechts 5 gr. boven die van 16 Junij 1816., In het vorige
jaar was de gemiddelde stand van het weêrgla9 op 16 Junjj 79,10 gr.
Door een groot aantal Duitsche geestelijken is bjj den Pruis-
sischen Rijksdag eene petitie ingediend, waarbij aan die landsverga
dering verzocht wordt, dat er eindeljjk maatregelen genomen worden,
om paal en perk te stellen aan de toenemende onzedelijkheid der
stukken, die men tegenwoordig ten tooneele voert, waaronder zjj
met name la belle Ue'line aanwjjzen.
Berlijn telt op dit oogenblik 21,556 meerderjarige honden.
Van deze tot de dierenwereld behoorende Prnissische onderdanen
genieten 1924 wegens hunne hoogadeljjke positie volslagen vrijdom
van belasting, terwijl de overige 19,632 belastingschuldig zijn.
Het getal zuigelingen en minderjarigen (de wet kent de regten van
de meerderjarigheid van het hondengeslacht op zevenmaandschen
leeftijd toe) wordt op 6000 geschat. Een zwartgallig filantroop
heeft uitgerekend, dat voor de sommen, tot bet onderhoud der