B U 1 T E L A IK
behoort, maar ook alle werken, welke van dien aanleg
direct of indirect het gevolg zijn en in aanraking komen
of in verband staan met gemeentewerken; het onderhoudt
de laatsten gedurende twee jaren, draagt ze daarna in
onderhoud en, aanstonds na voltooijing, in beheer aan de
gemeente over; het maakt of bekostigt alle veranderingen
aan en verplaatsingen van gemeentewerken en gebouwen,
voor de openbare dienst bestemd, die van dien aanleg het.
gevolg zijn; het zorgt gedurende den aanleg voor het be
houd van alle toe- en doorgangen, en het is verantwoor
delijk voor alle schaden. De gemeente staat kosteloos aan
het rijk af: de gronden en wateren, die zij, hetzij privaat-
regtelijk, hetzij publiek-regtelijk, in bezit heeft en die blij
vend door den spoorweg worden ingenomen; de opstallen,
waarmede die gronden en wateren zijn bezet, voor zooveel
die niet voor de openbare dienst zijn bestemd.
Op den eersten Kersdag, is in de Nieuwe Kerk, der
Ned. Hervormde gemeente te Amsterdam, weder door een
dienstdoenden ouderling, toen de predikant P. H. Ilugen-
lioltz Jr. na het eindigen der godsdienstoefening den
predikstoel verliet, uitgeroepen//ik verklaar dat deze rede
uit den duivel is.» Een der aanwezigen zou daarop hebben
geantwoord: ./gij zijt een rustverstoorder, gij zijt die eere
plaats onwaardig.» Het gerucht loopt, dat een aantal
ouderlingen zullen voortgaan met dergelijke protesten tegen
de moderne leer luidkeels te doen hooren. Daar intusschen
de moderne predikanten ook hunne voorstanders hebben,
en de handelwijze der orthodoxen meer en meer veront
waardiging opwekt, vreest men, dat eindelijk ongeregeld
heden in de kerkgebouwen zullen ontstaan.
In de vergadering der natuurkundige afdeeling der
Koninklijke Academie van Wetenschappen, jl. Vrijdag te
Amsterdam gehouden, heeft de heer von Baumhauer rap
port uitgebragt over het //enduit metallique», door den heer
J. van Berk, alhier, voorgesteld als een middel tegen den
paalworm. Het verslag luidt aldus:
«Het praeparaat hoewel misschien aan te bevelen
tegen het aangroeijen van zeeplanten en schelpdieren,
vooral tegen schepen werd voor het aangeduide doel
geheel onvoldoende geacht.»
Te Leiden heeft voor eenige dagen een vreeselijk
ongeluk plaats gehad. Er was in eene woning, naar men
vermoedde, een lek in de gaspijpen ontstaan. De heer des
huizes, of wel een zijner vrienden begaf zich in de gesig
naleerde kamer doch door welke reden dan ook hij
rook niets. Denkende dat het gas kon zijn opgestegen,
klom hij op eene tafel, om na te gaan of het hooger deel
der kamer ook bezwangerd was. Om zich te beter, van
de waarheid te overtuigen, had hij de onvoorzigtigheid een
lucifer te ontsteken. Met een ontzettenden slag ontplofte
het gas; alles was één vuurvlam en do man stortte zwaar
gewond ter aarde. Zijn gelaat en handen zijn ijselijk om
te zien. Alles is verbuild en opgezwollen. Dagelijks
wordt hij tweemaal op nieuw //verbonden.» Er wordt nog
altijd voor het behoud zijner oogen gevreesd. Men ver
diept zich in gissingen, hoe het gas anders zoo'n goede
verrader, den ongelukkige niet door zijn eigenaardigen reuk
heeft gewaarschuwd.
Overigens is jl. Woensdag avond door de politie in de
grijze sleutelstad een jongen op heeterdaad betrapt, terwijl
hij een glazen winkelkast open brak en daaruit winkelwaren
ontvreemdde. Twee jongens, die op den uitkijk hadden
gestaan, zijn uit hunne woningen gehaald.
Te 's Hage is Maandag avond eene narrensledenrit
met fakkellicht gehouden.
Bij vonnis van jl. Dingsdag heeft de regtbank te
Rotterdam eene dienstbode tot eene gevangenisstraf van
acht maanden veroordeeld, welke ten nadeele van een heer,
die bij haar meester op gemeubeleerde kamers woonde,
arglistig weggenomen en zich toegeëigend heeft een gouden
cilinder-horlogie en een portemonnaie met ongeveer 3.50
en eenige fleschjes wijn.
Een particulier telegram aan de N. Rott. Crt., uit
Brindisi van 28 dezer, deelt mede, dat sedert tien dagen
in het Suez-kanaal een Pruissisch schip aan den grond zit.
Aan het Utr. Dagblad wordt medegedeeld, dat er
eerstdaags eene reorganisatie van de geneeskundige dienst
der zeemagt is te wachten. De officieren van gezondheid
van de 3de klasse zullen gelijk trouwens de minister
van Oorlog dezer dagen reeds in de Tweede Kamer mede
deelde vervallen, met dien verstande, dat de tegen
woordige studenten voor de militaire geneeskundige dienst
dadelijk tot officieren van gezondheid 2de klasse zullen
worden benoemd, na goed afgelegd staats-examen als arts.
De tegenwoordige officieren van gezondheid 3de kl. zullen
dan, al naar gelang van een afgelegd examen, hunne anciën
niteit boven de nieuw benoemde officieren van gezondheid
2de klasse terug erlangen. De aan den rang van majoor
geassimileerde officiereu van gezondheid zullen ook verval
len, en zullen dus even als bij de andere officieren van de
Marine slechts 1 kolonel als inspecteur, luit.-kolonels,
kapiteins met twee klassen en 1ste luitenants het corps
uitmaken. Dit is gewis eene groote schrede voorwaarts
op den weg der verbetering, die ook bij de landmagt dient
ingeslagen te worden, wil men niet langzamerhand den
goeden geest en den dienstijver zien te gronde gaan, die
dit corps zoo bij uitnemendheid bezielt.
- Als eene bijzonderheid kan worden vermeld, dat te
Amerongen, eene vrouw dit jaar voor de tweede maal is
bevallen van een zoon, die alzoo, in leven blijvende, in één
jaar voor de militie zullen moeten worden ingeschreven;
iets hetwelk tweelingen natuurlijk uitgezonderd uiterst
zeldzaam voor zal komen.
In het Noorden des lands is de sneeuw zoo dik
gevallen, dat de gemeenschap op het platte land niet alleen
inaar zelfs per spoor is beinoeijelijkt. Het ijs wordt er ook
al bezocht; te Groningen zijn reeds velen door de brooze
korst gezakt, maar de onvoorzigtigen zijn tot dus verre nog
gered geworden.
Bij eene vechtpartij in eene der publieke huizen te
's Bosch is aan een korporaal van het 5de regiment Infanterie
door den waard een slag toegebragt, ten gevolge waarvan
hij eenige uren daarna, naar men zegt, is overleden. De
dader is in hechtenis.
Een treurige geschiedenis heeft jl. Zondag namiddag
eene achtenswaardige familie te Maastricht in rouw gedom
peld. De beide zonen van den heer J. J. W. H. Strengnart,
lid der Provinciale Staten van Limburg, hadden zich op
het zwakke ijs, op eene der grachten buiten de Wijkerpoort,
gewaagd. Spoedig was een der broeders onder het ijs
verdwenen, ook de tweede geraakte er onder en, ofschoon
men onmiddellijk te hulp toesnelde, gelukte het niet de
beide jongelingen aan den dood te ontrukken, en kon men
aan de diepbedroefde ouders slechts de lijkon hunner lieve
lingen wederbrengen.
L'Echo du Luxembourgh maakt gewag van de ont-
vlugting eener vrouw uit de gevangenis te Thionville, die
zich van hare werklamp bediend heeft om de deur harer
cel in den omtrek van het slot te verscliroeijen, ten einde
dit slot te kunnen uitligten, en van hare crinoline (bij wijze
van parachute), om zich, nadat zij over de daken den ring
muur der gevangenis bereikt had van eene hoogte van
8 meter in de gracht neder te laten. De vlugteling was
te Luxemburg, te Arlon en te Parijs tot eene gevangenis
straf van 10 of 11 jaren veroordeeld geworden.
De Schiedamsche Courant besluit een betoog over
het vraagstuk van het middelbaar onderwijs voor meisjes
aldus
//Wij wensclien middelbaar onderwijs voor meisjes.
Wij wenschen dit in naam van huiselijk geluk en
vrede. Nu de man meer wordt onderwezen zal zijn
gezigtskring ruimer worden. De jongelieden worden ver
plaatst in een wereld van gedachten, waarin een Delftsch
grootvader, laat staan grootmoeder, niet leefde noch leven
kon. De hoogere ontwikkeling zal leeren strijden voor
denkbeelden, die het voorgeslacht niet begreep. Men zal
zich onwillekeurig met groote gedachten leeren bezighouden.
De man zal meer dan vroeger leven; hij zal leven in een
ruimer wereld dan die van potten en pannen.
Maar hoe, wanneer de vrouw niets van het streven van
haren man begrijpt wanneer zijne wereld voor haar een
onbekend oord is wanneer zij zelfs niet vermoedt of
vermoeden kan, wat in het hoofd en hart van haren echt
genoot omgaat? Dan zeker wordt de band versterkt, die
ons aan het huisgezin bindt? Neen, waarlijk niet! Voor
den vrede van het huisgezin wenschen wij middelbaar
onderwijs.
Wij wenschen middelbaar onderwijs voor meisjes, opdat
de man der toekomst in zijn huis eene vrouw moge vinden,
die hem in zijn streven kan begrijpen. Wij wenschen
middelbaar onderwijs, opdat de man niet laag op zijne
vrouw leere neerzien. Wij wenschen middelbaar onderwijs,
opdat eenmaal de jonkman, als er een nieuwe en frissche
gedachte gaat leven in zijne ziel, ze ga mededeelen bij
zijn moeder en grootmoeder, waar hij spoediger spreekt
dan tegenover den vaderlijken ernst. Laat geen zoon alle
piëteit noodig hebben om een uur bij zijne moeder door
te brengen! Wij vragen middelbaar onderwijs voor meisjes;
wij vragen, dat de man niet van zijne vrouw, de zoon niet
van zijne moeder door een diepe klove worde gescheiden.»
De Kamper Courant zegt, naar aanleiding van het besluit
door den Amsterdamschen gemeenteraad genomen om //eene
hoogere burgerschool voor meisjes op te rigten, het volgende
//Het besluit, door den gemeenteraad der hoofdstad genomen
is een openbaar schandaal, omdat het is de triomf der
bekrompenheid, en tevens de triomf van het onregt tegen
over de eene helft van het menschelijk geslacht, die,
buiten invloed op de openbare zaken gehouden, zelfs hare
heilige aanspraken op geestbeschaving en op aandeel in
menschelijke kennis met voeten ziet treden.
Na dit besluit van den gemeenteraad komt Amsterdam,
het groote, magtige Amsterdam, ons klein en nietig voor.
Het is eene begoocheling geweest, de hoop die het gaf
onder Fock's bestuur, dat het zijn rang zou gaan innemen
aan het hoofd van het verlichte, ontwikkelde, denkende
Nederland.
De begoocheling is verdwenen. Eene treurige werke
lijkheid is in de plaats getreden.»
Het plan om Calais en Dover door een tunnel te
verbinden, schijnt geheel opgegeven te zijn wegens de
enorme kosten, aan die onderneming verbonden, die op
120 millioen gulden gesteld worden. De Londensche onder-
aardsche spoorweg, die bijna 5 millioen gulden per mijl
gekost heeft, brengt in weerwil van het drukke verkeer,
slechts 4 pCt. op. Om eenigszins te kunnen rendeeren,
moeten dagelijks 25000 reizigers tegen 3 per persoon
door den tunnel vervoerd worden. Bovendien zou de duur
van het onderzeesche werk ook een groot bezwaar opleveren.
De Theems-tunnel toch, die 1200 voet lang en 38 voet
breed is, en meer dan 7 millioen gulden gekost heeft,
werd in het jaar 1824 begonnen en eerst in 1843 open
gesteld.
In de derde afdeeling van Hesekiels werk//Over
graaf Bismarck,» leest men onder andere documenten ook
een brief van den graaf van den 9 Julij 1866, dus acht
dagen na den slag van Königsgratz, waarin deze opmer
kelijke passage voorkomt: //Het gaat ons voorspoedig;
wanneer wij onze eischen niet overdrijven, en niet wanen
de gansche wereld te hebben veroverd, zullen wij een
vrede bekomen, die de moeite waardig is. Ongelukkig
zijn wij even snel bedwelmd als versaagd, en mijne is de
ondankbare taak om water in den schuimenden wijn te
gieten, en te herinneren, dat wij niet alleen in Europa
leven, maar nog drie buren hebben.»
Het testament van George Peabody beveelt, dat zijn
lijk naar zijn geboorteplaats Danvers, in Noord-Amerika
(die voortaan Peabody genoemd zal worden) moet worden
vervoerd. Aan twee oude bedienden vermaakte hij 2200
en 1000 p. st.aan de stad Londen, om woningen voor
arme lieden te bouwen, 150,000 p. st.aan ieder der beide
executeurs in Engeland 5000 p. st. en der drie in Amerika
5000 dollars. Wat na aftrek der legaten overblijft, komt
aan zijne drie neven in Amerika. Zijn nalatenschap in
Engeland bedraagt nog geen 400,000 p. st.
Het Katholieke Huisgezin verhaalt in zijn jongste
nommer het volgende nieuws omtrent den Vlaamschen
zendeling, pater de Smet, op een togt door de »wilde berg
streken» van Noord-Amerika
//Sinds drie dagen bevond hij zich in een digt en afge
legen woud. Vermoeid van zijne dagreis, zocht de missi
onaris eene schuilplaats, om den nacht door te brengen en
vond eindelijk hiertoe een dikken boom, wiens stam geheel
uitgehold was. Te vreden over zijn vond, knielt hij neder,
bidt zijn avond-gebed en wil zich te ruste begeven. Doch
naauwelijks stapt hij in den boom, of hij voelt, helaas!
den grond aan zijne voeten ontzinken; hij zakt en valt in
eene aanzienlijke diepte. Gewond en ontsteld door den val,
was het eerst na eenige oogenblikken dat hij al het ge
vaarlijke van zijn toestand begon te beseffen. Hij was ten
minste zes el diep gevallen; steil rondom hem was de
aarden want, en nergens zag hij iets wat hem in staat
stelde uit de diepte te ontkomen. Terwijl hij echter om
zich tast, raakt hij met de hand op iets levends. Sidderend
bemerkt hij, dat hij in een beerennest en Wel in het gezel
schap van twee jonge beeren is. Wat gedaan? Weldra
waarschijnlijk komen de ouden en hopeloos voorzeker is
dan zijn toestand. Duizendmaal te voren had de missio
naris reeds moedig den dood en de grootste gevaren ge
trotseerd; doch thans in dit duistere hol, begeeft hem den
moed. Reeds heeft hij in een vurig gebed zijne ziel in
de handen zijns Scheppers gesteld, toen hem eensklaps als
een lichtstraal eene herinnering te binnen schiet. Hij had
namelijk op zijne reis vernomen, dat een beer, in het
duister vastgegrepen, verschrikt en ijlings, zonder nog
naar zijne prooi om te zien, wegvlugt. De vrome zende
ling herleeft; zijn plan is gemaakt. Reeds hoort hij het
gebrul van den ouden beer in de holte naderen. Hij hoort
hem met de achterpooten op den rand van den ouden stam
klimmen, achterwaarts neêrglijden.... de gevangene verliest
geen oogenblik, ijlings grijpt hij eene der breede achter
pooten van het vreeselijk dier. De beer verschrikt, springt
terug uit het hol, en de pater, door het wilde dier voort
gesleept, is gered!'
Te Philadelphia gebruikt men tegenwoordig een zeer
practisch middel om de straten schoon te houden. Het is
een vloeistof, die de eigenschap heeft het stof te binden,
terwijl het tevens de lucht zuivert. Het is niet kostbaar,
en behoeft maar eens in de vier-en-twintig uren gebruikt
te worden. De uitvinder heeft echter de zamenstelling
vooreerst geheim gehouden.
Hoort men wel eens verhalen van vissclien die pa
relen of ringen in hun lijf hadden, zeldzamer is het dat
men er een dikke beurs in vindt. Zoo werd onlangs in
een grooten tonijn een beurs gevonden met 15 louis d'or.
Zoo als het gewoonlijk gaat betwistten echter de vanger
en de kooper elkander het regt op het bezit van de beurs,
zoodat de zaak waarschijnlijk wel op een proces uitloopen zal.
Wie heeft ooit gehoord, dat zich iemand voor den
kop schiet, omdat hij zes duizend francs erft? Om geene
andere reden. Niemand? En toch is het gebeurd. Het
is dood eenvoudig als men het weet. Men gelooft het
niet en toch is het waar, zegt de Rappel. Ziethier het
raadsel opgelostDe man in kwestie had een broeder, dien
hij schatrijk waande. De broeder stierf en liet hem slechts
zes duizend francs na. Dat viel hem zóózeer tegen, dat
hij aan het malen raakte en eindigde met zich dood te
schieten.
Weet je wel, Piet, in welke restauratie in heel den
Haag ik 't minste fidutie heb? Hoe zou ik dat weten,
Fritz? Wel, dat is die groote restauratie in de ....straat,
(de naam is mij ontschoten). En waarom? Is de bedie
ning niet goed, laat de bereiding der spijzen iets te wen
schen over, heeft de wijnkaart eene te hooge becijfering
of.... Neen, maar de restaurateur heet ,/Vanderest.»
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De met den 1 Jan. 1870 tot luit. ter zee 1ste kl. bevorderde
luit. ter zee 2de kl. C. C. Vermeer is, op zijn verzoek, met den
tienden dier maand eervol uit de zeedienst ontslagen.
Met ingang van den 1 Jan. a. s. zijn bij de geneeskundige dienst
der zeemagt benoemd: tot dirig. off. van gez., de dirig. off. van gez.
lste kl. M. L. Oudenhoven; tot dirig. off. van gez. late kl., de
dirig. off. van gez. 2de kl. J. van Hattem, H. J. van Wessem, J. D.
Saehse en A. H. Neijssel; en is tot laatstgenoemden rang bevor
derd: de off. van gez. lste kl. J. G. Slieker; zoomede tot off. van
gez, lste kl., de off. van gez. 2de kl. H. van Stockum.
België.
Jl. Zaturdag avond is te Antwerpen door een dienst
meid een portefeuille gevonden, welke, naar men zegt,
niet minder dan een half' millioen aan bankbilletten inhoudt.
Tot nu toe heeft de eigenaar zjch nog niet doen kennen.
Frankrijk.
Het verzenden van geld per telegraaf, door middel van
telegraafwissels, dat in Engeland voor eenigen tijd is inge
voerd, zal ook in Frankrijk eerstdaags worden begonnen.
Bij de behandeling der zaak van Tropmann voor het
hof van assises te Parijs, welke jl. Dingsdag een aanvang
heeft genomen, was een buitengewone toevloed van toehoorders.
Er zijn 63 getuigen gedagvaard.
Na de loting van de jury werd de beschuldigde tusschen
zes gendarmen de zaal binnengeleid. Bij zijne komst heerschte
er bij het publiek eene buitengewone sensatie.
De voorlezing der acte van beschuldiging hoorde hij met
