H I K L V \1)T
Op sommige zaken drukt hun oorsprong als een vloek. I
Dit is waar, van het geheele keizerlijke regeringstelsel in
Frankrijk, van wien men den 2den December niet kan
vergeven. Niet minder is dit het geval met het handels-
tractaat met Engeland. De laatste maanden van het ver-
loopene jaar zagen eene sterke oppositie ontstaan tegen
het stelsel van den vrijen handel in Frankrijk aangenomen,
tengevolge van dit tractaat. En geen wonder! Terwijl in
Engeland door Cobden, in de zoogenaamde /Manchester
school", de vrije handel eene volksovertuiging was gewor
den, is in Frankrijk dit stelsel letterlijk bij verrassing in
gevoerd, en het Engelsche tractaat tot het laatste oogenblik
geheim gehouden; zeer tot schade van de zoogenaamde
z/grands intéréts", de ijzer- en mijn-industrie; ten voordeele
daarentegen van den wijnbouw.
Hoezeer men ook in onbeschermden, vrijen handel, het
ware stelsel moge zien, zeker zal men zulk eene ongemo
tiveerde, plotselinge invoering afkeuren, die bestaande
wettige belangen kwest, en voor enkele takken van nijver
heid de doodsteek was, terwijl ze vele anderen een gevoe-
ligen slag toebragt.
Men kan dan ook in de beweging, door den Heer Pouyier
Quertier in Frankrijk tegen dit tractaat geleid, een regt-
matig protest zien tegen de wijze, waarop het is tot stand
gekomen, al koestert men tevens de meeste overtuiging
van de eindelijke zegepraal van het beste stelsel; al hoopt
men vol vertrouwen op het slagen van de tegenpartij, de
,/free-traders", die zich in den steun der regering verheugen.
HELDER en NIEUWEDIEP, 4 Januarij.
De toestand van Ierland is van zulk een aard, dat het
zeer moeijelijk is daarvan eene getrouwe beschrijving te
geven. De geheimzinnige wijze, waarop de Fenians te
werk gaan, maakt het onmogelijk het heden te schetsen en
de naaste toekomst met eenige zekerheid aan te duiden.
De garnizoenen in het zuiden van Ierland worden in deze
dagen buitengewoon versterkt. Waartoe? vraagt men in
Ierland zelve. Men weet er zich geen rekenschap van te
geven, want er zijn volstrekt geene voorteekenen van on
rust en oproer te bemerken. Men vermoedt, dat de regering
informatiën heeft verkregen, die haar aanspoort om met
kracht te handelen en het gevaar, dat er dreigt, te voor
komen. De pers verwondert zich over de groote zorg,
die de openbare magt aan de zaak wijdt, op een oogenblik,
waarop de rust beter dan ooit verzekerd schijnt. Men ziet
de markten drukker dan ooit bezocht, de gelden worden
met vertrouwen bij bankiers belegd en de plaatselijke be
sturen toonen zich onbevreesd.
De bladen vermoeijen zich nog steeds door het leveren
van politieke beschouwingen over de verrassing door Keizer
Napoleon aan Frankrijk en geheel de wereld bereid, om,
in plaats van alleenheerscher, zich te vergenoegen met
eenvoudig constitutioneel Vorst te worden.
Omtrent Keizer Napoleon en zijne gade is in de jongste
maanden al vrij wat geschreven. Inzonderheid de Keizerin
heeft al aan lastige aanvallen bloot gestaan. Thans brengt
men hare afkomst ter sprake. Het is een gewone zaak
dat aardsche grooten een alouden geslachtsboom als eene
hoogstwenschelijke zaak beschouwen. Ten aanzien van
Eugénie heeft men, naar de mededeelingen van een Ant-
werpsch weekblad, dat nog al juist schijnt ingelicht te zijn, nu
niet meer te twijfelen. Zij stamt in de regte lijn af van
een kruidenier te Luik. Indien het aan eene dynastie
kracht en duurzaamheid moet geven, dat zij uit oude edele
stammen is ontsproten, dan zijn de Bonapartes er waarlijk
al zeer slecht aan toe!
Gedurende deze week worden in het kerkgebouw der
Christ. Geref. gemeente alhier iederen avond bidstonden
gehouden voor de uitbreiding van het Godsrijk op aarde.
In liet Gebouw voor godsdienstige en Zedelijke
Ontwikkeling in de Nieuwstad zal op Vrijdag a. s., des
avonds ten half acht ure, eene volksvoordragt worden
gehouden. Spreker: de heer P. Uurbanus.
In het vorige jaar werd van hier per spoortrein ver
zonden 24,000 manden versche visch, wegende 1,102,379
kilogrammen, waarvan j voor het buitenland was bestemd.
Wie jl. Zondag avond de buitengewone vergadering
van de zangvereeniging Cecilia in het lokaal Tivoli alhier
bijwoonde, zal met ons overtuigd zijn, dat de eerste open
bare uitvoering in 1870 als zeer gelukkig geslaagd te
beschouwen is. De verschillende nommers van het pro
gramma, en niet het minst de uitvoeringen op den cornet
a piston, door den heer J. F. van Leeuwen, van wien wij
onlangs in dit blad allergunstigst gewaagden, werden tot
genoegen der aanwezigen uitgevoerd.
Den 1 dezer is Zr. Ms. fregat Admiraal van Wassenaer
te Spezzia binnengeloopen.
Gisteren avond werd er, bij gelegenheid van het
nieuwjaarsteest, een groot gala-bal ten Hove gehouden.
Gedurende het jaar 1869 zijn bij het koloniaal werf
depot o. a. aangenomen 994 onderofficieren en manschappen;
uit het leger hier te lande bij de koloniale troepen over
geplaatst: 1250 personen, waaronder 725 vreemdelingen,
die zich op de gewone wijze voor de koloniale militaire
dienst verbonden; 425 onderofficieren en manschappen uit
Oost-Indie, en 127 onderofficieren en manschappen uit
West-Indië teruggekomen.
Van wege het toezigt op het Lager Onderwijs is
aan het onderwijzend personeel in de verschillende provin
ciën een schrijven gerigt, waarin de aandacht wordt gevestigd
op het met 1 Januarij 1870 in werking treden der wet
van 7 April 1869 (Staatsblad no. 57) betreffende de maten
gewigten en weegtoestellen, voornamelijk met het oog op
de daarin voorkomende systematische namen van maten en
gewigten. De onderwijzers worden uitgenoodigd, hunne
leerlingen grondig bekend te maken met die benamingen
en hen in het gebruik daarvan te oefenen.
Ten einde tot dit doel zooveel mogelijk mede te werken
en de zoo noodige eenparigheid te bevorderen, wordt aan
iederen hoofdonderwijzer een tabel toegezonden, die tot
grondslag van dit onderwijs kan dienen en op eene zigt-
bare plaats in de school opgehangen, telkens door de leer
lingen geraadpleegd kan worden.
Door den kerkeraad der Hervormde Gemeente te
Veenendaal is beroepen ds. P. Huet vroeger predikant
aan de Kaap, thans reizend predikant der confessioneele
vereeniging.
De heer P. Mander, pred. te Wilp, die gedurende
56 jaren de evangelie-dienst uitsluitend in die gemeente
heeft waargenomen, zal zijn welverdiend emeritaat aanvragen.
Gedurende het jaar 1869 heeft het Nederlandsche
Zendelinggenootschap aan giften en legaten ontvangen
46,137,12|.
Jl. Donderdag is te Haarlemmermeer aanbesteed:
1°. het bonwen van de school N°. 7dat werk is aange
nomen door Johs. van Beek, te Lisse, voor 7244;
2°. het bouwen van de school N°. 8 met onderwijzersAtoning
dat werk is aangenomen door A. v. d. Wiik, te Warmond,
voor 10,527.
De Salon des Variétés in de Amstelstiaat te Amster
dam zal met primo Mei e. k. aan den heer Victor Driessens
behooren, die met zijn gunstig bekend gezelschap dit lokaal
zal bespelen, terwijl de heer Judels voor geruimen tijd als
acteur aan de zaak verbonden blijft.
De Zaanlandsche Kamer van Koophandel en Fabrie
ken heeft aan den minister van Financiën een adres
gezonden om de invoering te verzoeken van een uniform
briefport ad 5 cents voor den enkelen brief, door het
geheele rijk. (Zaanl. Ct.)
Men leest in het Utrechtsch Dagblad:
Jl. Zondag avond heeft, naar men meldt, aan het
Vossegat te Utrecht een moordaanslag plaats gehad.
Omstreeks half negen ure werd plotseling een schot gelost,
waardoor de fortwachter in het hoofd getroffen werdde
kogel kwam aan het oor uit. Vervolgens werd een neef
uit Amsterdam, die bij den fortwachter op bezoek was,
door een tweeden kogel in de bil getroffen. Daarna moet
nog een schot gelost zijn, want er zouden den volgenden
morgen 3 kogels in het vertrek gevonden zijn. Bijna
onmiddelijk nadat de schoten gelost waren, drong een
militair met een ponjaard gewapend het vertrek binnen,
en maakte allerlei dreigende gebaren, waarop de familie
onder het geroep van: moord! naar den zolder vlugtte.
De dader nam de vlugt en is nog niet ondekt, ofschoon
niet alleen de rijks-, maar ook de gemeentepolitie ijverig
in de weer is, om den misdadiger op het spoor te komen.
De N. R. Crt. bevat bijna 400 advertentiën van heil-
wenschen met het Nieuwejaar, sommigen alleen door vermel
ding van den naam, anderen in dichtmaat.
Aan het feuilleton van de Nieuwe Rott. Crt., getiteld
Jagt-Causerië", ontleenen wij de volgende regelen
«Wat was het leven, als men daarin niet klagen mogt!
Klagen is de pikante sauce van het leven en die niet
klaagt is ook niet interessant. Kom in de sociëteit en
antwoord op de vraag: «hoe is 't, en hoe is 't thuis?"
kortaf: «perfect en alles wel!" en 't is uit, men laat u
links liggen. Maar zeg, dat het u schijnt te blijken dat
gij een lintworm of de tongblaar hebt, dat uwe vrouw de
geelzucht of uw kleinste lieveling een erwt in den neus
gekregen heeft, die, in weerwil van de aantrekkingskracht
der aarde, eiken dag een tiende millimeter hooger stijgt
en gij zult attentie trekken, men zal een kring om u for
meren, men zal lintworm-verkenningen doen, en zich dan
daarover in bespiegelingen en profetiën verdiepen, men zal
zich, met een bedenkelijk gezigt, informeren of gij ook
tusschen «runderen" hebt verkeerd en over al of niet
besmettelijkheid twisten; men zal u gratis een dozijn
geelzucht-recepten of leefregels voor uwe lieve levens
gezellin medegeven en u verhalen wat er gedaan werd, om
een voorwerp, dat neus-opwaarts kroop, in tegenovergestelde
rigt.ing te brengen, en als gij eindelijk, ontkomen aan de
onuitputtelijke belangstelling, weer te huis zijt, zal elk
oogenblik aali uwe schel worden getrokken met de vraag:
't compliment van.... en hoe het nu met mijnheer, mevrouw
of met de kleine was?"
Wat was het leven, als men niet klagen mogt!
Gij zit op 't Nut, beminnenswaardige lezeres, en gij zit
ellendig. Regts, eene mevrouw die u wel kent, maar zich
houdt alsof ze u nooit gezien had; links een 18 tje, nuf
v&jj top tot teen, dat alleen oogen heeft voor cliapeaux,
die regts en links gluren. Mejufvrouw! gij zit er naar.
Maar hoe dat te toonen? Gij trekt hoegenaamd geen
attentie. Hoe het voorwerp te worden van algemeene
belangstelling? Val flaauw! Dan houdt mevrouw regts u
haar eau-de-Cologne-fleschje onder den neus en het nufje,
ijdel maar goedhartig, steunt u met hare sneeuwwitte
handjes, oude en jonge lieeren schieten toe, de redenaar
zwijgt en drinkt inmiddels een paar teugen eau suciée, men
voert u, bijgekomen, een verschrikten huisvriend in de
armen en daags daarna is jufvrouw Triljë op aller tong
en mevrouw regts laat naar haar vragen en het medelijdend
ijdeltuitje wipt zelve eens even aan, om te vernemen, hoe
het nu met het arme mensch van gisteren avond is. En
dan uwe schildering van de benaauwde Nuts-periode die
uw flaauw vallen" voorafging want schilderen kunt
gij, dochter Eva's! welk een effect heeft zij! Wat
luistert de schare, die zich om u verdringt, naar uw gang
naar de Nut-zaal, van 't gevoel dat u overviel, toen gij
van de koude in de snikheete zaal kwaamt, van uwe
worsteling tegen periodieke benaauwdheden, van de wonder
bare duizeling, die uw val voorafging elke klagte,
uwer lippen ontsnapt, is de moeder van een gansch heir-
leger jérimiades, die om uwentwille worden geslaakt!
Zit er geen weelde in dat klagen en in dat beklag? En
dames! wat zouden uwe thé's, uwe soirees, uwe recepties
nu interessante gebeurtenissen zijn, als er boven de deur
met vlammende letters stond: «hier wordt geen enkele
klagte geduld!" Alzoo geen klagte over de duurte, over
het rooken van den een of anderen kagchel, over de schrale
melk, over de sociëteit, geen klagte, o, het zou verschrik
kelijk zijn! over de meid. Als mevrouw Raket een volmaakte
meid had, zou ze toch in koor meê zingeno die meiden,
die meiden!" en als. de oude Tante Fidelia van de partij
op het kransje was, waar men over al die dingen niet
klagen mogt, dan zou ze er zeker hartroerend over klagen,
dat er niet mogt worden geklaagd.
Deze denkbeelden verdrongen zich in mijn hoofd, toen
ik dezer dagen op zekeren avond toehoorder was van de
gesprekken van een gezelschap Drentsche en vreemde
jagers, die, bij de grijze morgenschemering in het jagtveld
verschenen, na een togt vol hindernissen bijkans allen met
platten weitasch weder huiswaarts waren gekeerd en, na als
Hessen te hebben gedineerd, nu in de gelagkamer van het
dorp hunne avonturen, met eigenaardig jagerstalent, onder
steund door allerhande jagtposes, veraanschouwelijkten.
Het was een lust om hen met onnavolgbaar naauwkeurige
uitvoerigheid het opjagen, vervolgen, verdwijnen, weer te
voorschijn komen, en op nieuw vervolgen van een langoor
te hooren schetsen en te zien hoe ze, opspringende, het
geweer aanlegden en misschoten, hoe een koppel patrijzen
opvloog, buiten schot bleef, weer neerviel, op nieuw ver
jaagd werd en zijnen vervolgers toch ontsnapte hoe
Bello en Presto zich in het jagtveld gedroegen, nu en dan
zondigden tegen de regelen der vervolgkunst en melancholiek
neerzaten als het «dejeuner" werd gebruikt, maar niet
gekruid door luim ën scherts van hunne meesters.
Nooit heb ik een regenachtigen, winderigen herfstdag
zóó hooren uitkleeden als door dit gezelschap zonen Nimrods.
Nooit had ik vermoed dat onze taal zóó veel woorden had
om de ellende van regen en wind op wezenlijk eigenaardige
manier te schetsen.
En hoe op de hazen werd gescholden, vooral op de oude,
die verscheidene compagnes telden, en juist op dien dag
virtuozen in de galoppeer-, spring- en duikelkunst toonden
te zijn! Vooral één van deze, die slechts één oor had,
speelde gedurende twee uren achtereenvolgens met drie
jagers en hunne onverbeterlijke honden, nu eens een eerlijk,
dan een sarrend wreedaardig spel. Soms ging hij, gedurende
de vervolging, een oogenblik regtsomkeerd, zitten, fixeerde
met een front de boeufzijne vijanden, maakte dan eens
klaps de verrassendste wendingen, verdween vervolgens
uit het oog en presenteerde zich eenige oogenblikken later,
zonder oorzaak, weder aan de vermoeide vervolgers, alsof
hij zeggen wilde; «me voici!"
Tot afwisseling van die haas-jeremiades werden de
patrijzen ten tooneele gevoerd. Zoolang de schepping
bestond, althans sedert de eerste jager zonder akte in het
veld liep, waren de vogels zoo wild niet geweest; het
krioelde van patrijzen, maar allen hielden zich eerbiedig
buiten schot. Koppels van.... ja het stak op een dozijn
niet, bij enkelen, die welligt goede schutters en zeker
hoogst bekwame «groupeurs de chiffres" waren, tergden
op groote distantie, den stijgenden jagtlust. Het edele
korhoen en het jagtveld verborg tal van exemplaren,
zooals niemand zou tegenspreken, had zich zelfs niet laten
zien. Den vorigen dag zou het zich, volgens geloofwaardige
geruchten, met. onverklaarbaar vertrouwen in de magt van
den minst geoefenden jager hebben gesteld en nu schaamde
het zich niet van deel te nemen in de algemeene conspiratie
tegen de liefhebbers, die zoo wanhopige pogingen deden
om er kennis meê te maken.
Ik luisterde met ingespannen aandacht naar die verhalen.
Wat ik vroeger wel eens hoorde van animositeit onder de
Nimrods, waardoor elk vriendschappelijk jagers-gezelschap
oogenblikkelijk in een dispuut-collegie veranderde, werd
hier gelogenstraft. Bijna ieder jokte.... hela! maar, ik
ben veilig voor de heeren ieder jokte naar hartelust en
niemand vond tegenspraak. De eenige naijver onder hen
bestond daarin,dat de een aardiger avontuur wilde debiteren
dan de ander."
Ultimo 1869 waren te Enschedé in werking 25
stoomfabrieken, waaronder 12 stoom-katoenspinnerijen en
13 weverijen, gezamenlijk met p. m. 2800 werklieden.
Te Groningen zijn 12 personen tegelijk door het ijs
gezakt. Het water was echter niet diep, zoodat niemand
gevaar voor zijn leven liep.
Aangekomen schepen te Batavia vóór 14 Dec.
Anna Maria Wilhelmina, Rotterdam en Zaanstroom.
Vertrokken: Alblasserdam en Copernicus.
In de Volksvriend van 1 dezer komt het volgende
voor onder het opschrift Jeneverrampen
Jeneverrampen in 186966 gevallen van gevangenne
ming en veroordeeling; 12 van moord en manslag; 52 van
verwonding en mishandeling; 47 zelfmoorden.
NB. Een tapper te Kampen, uit boosheid dat een klant
die hem nog geld schuldig was, hem niet betalen wilde,
krijgt een beroerte en valt op de plaats dood neder. Deze
do ode werd niet opgeteld, hoewel onder de jeneverrampen
vermeld, omdat wij verlegen waren in welke categorie dit
geval te moeten rangschikken. De overige cijfers zijn uit
enkele couranten opgezameld en werden in dit blad maan
delijks vermeld.
- Men leest in het Volksblad van den heer de Bosch
Kemper:
//Willen wij ons verdedigen Zeer ten onregte wordt de
vraag: of eene natie zich verdedigen wil, met de financiële
vraagwat men voor krijgstoerustingen wil uitgeven, verward.
Wanneer een reiziger door gewetenlooze roovers wordt
aangevallen, verdedigt hij zich met een revolver en die
geen revolver bezit, met een oud pistool en die geen
pistool heeft, met een stok - en die geen stok heeft, met
handen en voeten. Een vrij man verdedigt zich altijd, en
zoo ook eene natie. Alleen slaafsche volkeren laten zich
annexeren, zonder onderscheid of zij gewapend of onge
wapend zijn.
