1870. N°. 7.
Zondag 16 Januarij.
28 Jaargang.
BEKENDMAKING.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
BINNENLAND.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën: Van 1i regels 60 eent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten werden naar plaatsruimte berekend.
Woensdag den 19 dezer vertrekt de Oost-Indi
sche mail over Marseille.
De VOORZITTER van den RAAD der gemeente HELDER
brengt ter openbare kennis, dat DE BAAD ZAL VERGADEREN
op Dingsdag den 18 Januarij 1870, des avonds ten
ZEVEN ure.
Helder, De Voorzitter voornoemd,
den 15 Januarij 1870. STAKMAN BOSSE.
PUNTEN TER BEHANDELING:
1. Aangelegenheden der Oude Weeskamer te Helder.
2. Mededeeling van ingekomene stukken.
De BURGEMEESTER der gemeente HELDER maakt bij deze
aan de daarbij belanghebbenden bekend, dat het Kohier der Grond
belasting op de gebouwde en ongebouwde eigendommen in deze
gemeente, over het jaar 1870, den 13 dezer door den heer
Provincialen Inspecteur invorderbaar is verklaard.
Helder, De Burgemeester voornoemd,
den 15 Januarij 1870. STAKMAN BOSSE.
HELDER en NIEUWEDIEP, 15 Januarij.
Voor Parijs -waren de jongste dagen nog al bewegingvol.
De optreding van het nieuwe kabinet en inzonderheid ook
het gebeurde met den heer Noir, door prins Pierre Bona
parte gedood, heeft de Fransche berigten in belangrijkheid
aanmerkelijk doen stijgen. Henri Rochefort speelt in dezen
troebelen tijd een groote rol, te midden van de volksklasse,
die zich door een sterken drang naar verandering kenmerkt.
De begrafenisplegtigheid van het lijk des verslagenen heeft
ten aanschouwe van eene onafzienbare menschenmassa
plaats gehad. De heer Rochefort heeft tot die schare het
woord gevoerd, dat zeker niet op heel kalme wijze zal
zijn geschied. Wat het einde zal zijn van de thans reeds
opmerkelijke tooneelen van oproerige gezindheid tegen de
gestelde magt, is niet te bepalen. De verwachting, dat te
eeniger tijd zich weder tooneelen als in 1830 of 1848 te
Parijs zullen voordoen, is niet zoo vreemd in dezen tijd,
in veler oog de vooravond van een hefitigen binnenland-
schen oorlog. De Parijsche staatkundige hemel is be
zwangerd met stoffen, die ieder oogenblik tot een zwaar,
zeer zwaar onweder kunnen losbarsten. De keizerlijke
alleenheerschappij is door den keizerlijken wil zelve geval
len het volk steekt daardoor des te vrijmoediger het hoofd
op; het gezag, nu het geen éénhoofdig gezag meer is,
schijnt al te veel van zijn prestige te hebben verloren, om
langer een overwegenden invloed te kunnen uitoefenen.
De allerlaatste berigten uit Parijs zijn, met het oog op
de heerschende woelingen, weder zeer belangrijk. Policie
en gewapende magt hebben in de laatste dagen heete
oogenblikken gehad, geposteerd als zij waren tegenover
eene opgewondene menigte. De Keizer heeft het noodig
geacht zich aan de troepen te vertoonen. Men verzekert,
dat hij met geestdrift is begroet geworden. Eenige personen
zijn in hechtenis genomen. De regering steunt op de ern
stige maatregelen van voorzorg, door haar genomen.
De bevolking der gemeente Helder bedroeg op 31
December 1868, met inbegrip der later ingeschrevenen
Mannen. Vrouwen. Totaal.
10533 8975 19508
Gedurende het
jaarl869zijnin
deze gemeente M. V. Totaal,
geboren 333 376 709
en hebben zieh
in de gemeente
gevestigd 414 507 921
In
Gezamenlijk 747 883 1630
1869 zijn
overleden 178 156 334
en hebben de
gemeente ver
laten. 1687 557 2244
Gezamenlijk 1865 713 2578
Verschil in meeT bÜ ™ef 111ft
minder at te trekken 1118
170
948
Bevolking op 31 Dec. 1869 9415 9145 18560
Hieronder zijn begrepen 249 personen behoorende tot
de landmagt en 1059 behoorende tot de zeemagt met inbe
grip van het korps Mariniers.
Uit den staat der betrekkelijke sterfte blijkt, dat in ver
houding tot het cijfer der bevolking 1 op 55 is overleden.
In het vorige jaar was dat 1 op 43; in 1867 1 op 39.
Er zijn gesloten 156 huwelijken, als: 128 tusschen jong-
mans en jongedochters, 16 tusschen jongmans en weduwen,
7 tusschen weduwnaars en jongedochters en 5 tusschen
weduwnaars en weduwen. Ér hadden 2 echtscheidingen
plaats.
Naar de verschillende godsdienstige gezindheden verdeelt
zich de bevolking op deze wijze:
Nederduitsch Hervormden. 12368.
Waalsch u 23.
Engelsch Presbyteriaansche 1.
Anglikaansche of Episcopalen 1.
Evangelisch Lutherschen 432.
Hersteld Ev. u 255.
Doopsgezinden375.
Remonstranten35.
Christelijk Afgesch. Gereformeerden. 349.
Roomsch-Catholieken4088.
Oud-Roomschen of van de B. Clerezy 270.
Israëlieten357.
Tot geen der genoemde gezindheden
behoorende6.
Gezamenlijk
18560.
Het aantal ingeschrevenen in 1869 voor de ligting
der Nationale Militie in 1870 bedraagt 186.
Dingsdag avond ten half acht ure, zal de godsdienst
onderwijzer J. Rinner in het gebouw op de Vischmarkt
eene voordragt houdenonderwerpBijbelvergoding, Bijbel
verguizing, Bijbelwaardering.
Te midden van het vrij groot aantal voordragten,
buitengewone vergaderingen, enz. verdient het Concert, op
a. s. Dingsdag 18 dezer in Musis Sacrum alhier te houden,
eene bijzondere aandacht. De artisten, behoorende tot de
kapel van het Paleis voor Volksvlijt, hier optredende, ver
dienen gehoord, door een talrijk publiek gehoord te worden.
De inzage van het welgekozen programma, geplaatst in
ons vorig nommer, heeft dan ook zeker velen opgewekt
tot het voornemen om op Dingsdag dat Concert te be
zoeken. Van verschillende zijden wordt ons verzekerd,
dat het kunstgenot, op dit Concert te smaken, verre de
gunstige verwachting, die er reeds van gekoesterd wordt,
zal overtreffen. Zijn onze verkregene inlichtingen juist, en
wij twijfelen daaraan niet, dan maakt deze uitvoering ten
volle aanspraak op belangstelling en ondersteuning bij het
kunstminnend publiek, dat dan ook zeker deze uitnemende
gelegenheid om iets wezenlijk schoons te hooren niet zal
verzuimen.
Tot leniging van den nood der hulpbehoevende
weduwen en weezen door de jongste zeeramp te Terschelling,
willen HH. onderofficieren der Infanterie alhier eene poging
wagen, door het geven eener tooneelmatige voorstelling in
het lokaal Tivoli, op een nader te bepalen dag. Met zeer
veel genoegen maakten we kennis met dit menschlievend
plan der ondernemers. De zeer verdienstelijke voorstelling,
die ze ons onlangs hebben bereid, doet de goede verwach
ting ontstaan, dat hun plan, thans bevendien nog door
zulk een edel doel ondersteund, met belangstelling door
het publiek ter dezer plaatse zal worden ontvangen. De
inteekenlijst circuleert reeds, en het is onze wensch, dat
die spoedig gevuld moge zijn met tal van namen. Wij
bevelen deze voorstelling, indien dit noodig mogt zijn, ten
sterkste aan.
Geplaatst bij de 12de comp. van het 1ste reg. vest.-
art., alhier in garnizoen, de 2de luits. jhr. E. M. van Beijma
en J. M. K. Bisdom, eerstgenoemde vroeger gedetacheerd
bij de magazijnen te Delft, laatstgenoemde onlangs tot officier
bevorderd. Bij het 3de bat. van het 7de reg. inf., mede
hier in garnizoen, is geplaatst de onlangs tot dien rang
benoemde 2de luit. H. W. Mortjé.
Een jongeling, werkzaam op een vaartuig in het
Noordhollandsch kanaal, is gisteren op de hoogte van de
Kooi aldaar ernstig aan het hoofd gewond geraakt, door
het vallen van een mast, tengevolge dat deze in aanraking
kwam met een jaaglijn. Hij is in bewusteloozen toestand
naar zijne woning alhier vervoerd en verkeert in zorg-
wekkenden toestand.
Het heeft Z. M. den Koning behaagd Johannes Ton,
door het Prov. Geregtshof in Noordholland veroordeeld,
wegens brandstichting, tot de straffe des doods, kwijtschelding
te verleenen van de doodstraf, en die straf te verwisselen
in eene tuchthuisstraf voor den tijd van 10 jaren.
Zijn wij wel onderrigt, dan is de wet op de defensie
reeds bij den Raad van State in behandeling genomen.
Aan alle corpsen der infanterie en het reg. grenadiers
en jagers zijn 100 paren nieuwe modelschoenen als proef
toegezonden, welke 3.20 per paar kosten en aan de meest
dienstdoende korporaals en manschappen moeten worden
uitgereikt, ten einde de deugdelijkheid na te gaan.
Aan de heeren Zeilmaker Co., te Harlingen, is
vergunning verleend om met hunne bestaande stoomboot-
dienst tusschen Harlingen en Amsterdam de haven van
Edam aan te doen en het Noordhollandsch kanaal te bevaren.
Bevolking der gemeente Texel in 1869:
Geboren 118 van het mann. en 112 van het vrouw,
geslacht; totaal 230; waaronder 4 tweelingen.
Overleden 56 van het mann. en 63 van het vrouw,
geslacht; totaal 119.
Levenloos aangegeven 3 van het mann. en 5 van het
vrouw, geslacht; totaal 8.
Gesloten huwelijken 56.
Vertrokken uit de gemeente 78 mannen en 84 vrouwen;
totaal 162.
Ingekomen in de gemeente 33 mannen en 48 vrouwen;
totaal 81.
Bevolking op 31 December 1869: 3102 van het mann.
en 3091 van het vrouw, geslacht; totaal 6193; als:
Nederduitsch Hervormden 3815.
Doopsgezinden1102.
Roomsch-Catholieken1169.
Evangelisch Lutherschen 11.
Remonstranten3.
Christelijke Afgesch. Geref. 75.
Israëlieten18.
Men schrijft ons van Texel, dd. 14 dezer
//Dezer dagen werd door den heer H. alhier een voor
beeld van milddadigheid gegeven, dat wel algemeen navolging
verdiende. Door genoemden heer, werd een feestmaal ten
zijnent gegeven, aan zijne werklieden, ongeveer een 40tal
uitmakende.
Dat dergelijke oplettendheden, den werklieden bewezen,
slechts kunnen strekken om hunne sympathie voor hun chef
te vermeerderen, dit ondervindt de heer H. in ruime mate
en wat meer zegt: hij is het ten volle waardig."
//Gisteren overleed aan de Koog alhier, de heer J. R.
Kühn hoofdonderwijzer, een man die gedurende zijn slechts
kortstondig verblijf alhier, door zijn humaan karakter, als
door kunde, zich de achting en vriendschap, van superieuren
zoowel als van zijne medeburgers, wist te verwerven, en
ook bij de jeugd in hoog aanzien stond. Wij gevoelen ons
daardoor gedrongen, een woord van hulde te brengen aan
den helaaszoo vroeg ontslapene, die voorzeker nog lang
in de herinnering zal blijven voortleven."
iiDoor den hevigen wind van de jongste dagen, is een
schuur van den heer Zegel, tot bergplaats van gedroogd
zeegras bestemd, vernield geworden. Ongelukken zijn
daardoor echter niet veroorzaakt."
Door het bestuur der te Hoorn gevestigde Vereeni-
ging tot bevordering van 's lands weerbaarheid //Prins van
Oranje", onder bescherming van Z. M. den Koning, is
onlangs het buitengewone eere-lidmaatschap aangeboden
aan HH. KK. HH. den Prins van Oranje, Prins Alexander,
Prins Frederik en den graaf Schimmelpenninck tot Nijen-
huis, commissaris des Konings bij den Nederlandschen
Weerbaarheidsbond, die allen dat eere-lidmaatschap bereid
willig hebben aanvaard.
Amsterdams meest ontwikkelde mannen pruilen over
het verwerpen van het voorstel tot oprigting eener hoogere
burgerschool voor meisjes. En met regt zijn die mannen
ontevreden Voor eene stad als Amsterdam zijn de kosten,
aan zulk eene inrigting verbonden, niet de moeite waard
om er van te spreken, maar bovendien, er is eene klasse
van meisjes, die zich moeten vormen tot den een of ander
meer ontwikkelden stand in de maatschappij, om op lateren
tijd door middel harer kennis zich een bestaan te verschaffen.
Voor deze meisjes is er geen gelegenheid, om zich te be
kwamen, of ze moet langs den privaten weg gezocht worden.
Of nu de Amsterdamsche koopman, tevens raadslid, van
den echten oud-Amsterdamschen koopmansgeest, al zegt:
//als onze dochters maar kunnen naaijen, koken en het
huishoudboekje aanhouden, is het genoeg," daarmede
hebben die koffijvorsten de kwestie voor hunne woonplaats
wel doorgehakt, maar niet uitgemaakt. Willen ze van
hunne dochters geen //blaauwkousen" maken, ze behoorden
te bedenken, dat ze niet alleen den maatstaf der behoefte
in hun eigen huis moesten zoeken, doch allereerst vragen:
vwat eischt het belang dezer aanzienlijke gemeente?"
en behalve dat er zijn, die voor hun onderhoud zich eene
meer wetenschappelijke kennis moeten trachten te verwerven,
er zijn ook meisjes, werkelijk er zijn er, die nog wat
meer willen weten dan een mondvol conversatie-fransch,
wat borduren en teekenen, en voor dezulke bestaat toch