1870. N°. 20.
Woensdag 16 Februarij.
28 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
B I X E \T L A X D.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT.
„W ij huldigen het goed
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 1.30.
franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
HELDER en NIEUWEDIEP, 15 Februarij.
Ter kenschetsing van den toestand in het Russische rijk,
dat in vele opzigten nog verre bij de andere Europesche
natiën ten achteren is, diene de volgende mededeeling. De
politieke gevangenen in dat land staan daar aan eene on-
menschelijkc behandeling bloot. Zij worden opgesloten in
vochtige, donkere, onderaardsche hokken, waar het van
ratten en allerlei ongedierte wemelt; het eten, dat den
gevangenen wordt voorgezet, is zoo walgelijk, dat men het
alleen gebruikt om den hongerdood te ontgaan. Het hoofd
van de geheime policie heeft bijzondere middelen om de
aangeklaagden tot bekentenis te dwingen; hij laat hen
dagen achtereen hongeren, daarop eenige dagen dorst lijden;
om hen gedwee te maken worden dan nog eenige flinke
stokslagen toegediend en zij bekennen alles wat men
maar wil. De berigtgever drukt den wenseh uit, dat, tot
verzachting ten minste van het lot der ongelukkigen, die van
staatkundige misdrijven worden beschuldigd, de geheime policie
in Rusland gebragt worde onder de gewone staats-policie
eene administratie die ook wel niet alles is, maar toch zoo
middeneeuwsch niet als dat andere middel ter uitoefening
van geregtigheid.
Als een voorbeeld ter navolging wordt uit Italië berigt,
dat de verschillende hoofden der departementen van al
gemeen bestuur de volgende bezuinigingen hebben gebragt
in de begrootingen voor het loopende jaar. De minister
van justitie zal 615,000 frs., die van buitenlandsche zaken
410,000 frs., die van onderwijs 442,000 frs., die van open
bare werken 2,640,000 frs., die van oorlog 2,064,000 frs.,
die van marine 5,600,000 frs., die van landbouw 321,000 frs.,
en eindelijk die van binnenlandsche zaken 2,500,000 frs.
minder voor zijn departement aanvragen, dan door de leden
van het vorige kabinet noodzakelijk was geacht. Nu is
het waar, dat sommigen hadden gedacht, dat de vermindering
nog grooter zoude zijn onmiskenbaar is toch het beginsel
levendig bij het kabinet, om door inkrimping van uitgaven
te komen tot opheffing van het tekort, dat dreigend zich
plaatst tegenover den bloei van den staat.
In het geheel niet eenstemmig is het gevoelen van hen,
die zich aan een oordeel wagen ten aanzien van de houding,
aan den dag gelegd door het ministerie in Frankrijk, ter
gelegenheid van de jongste beroeringen. Van de eene
zijde wordt niets dan lof en hulde gebragt aan de flinke
eordate houding van het bewind, waaraan men dankt het
behoud van orde en rust. Van den anderen kant gelooft
men, dat de regering een verkeerden weg is ingeslagen,
door geregtelijke vervolging te bevelen of toe te laten,
ten aanzien van de personen, die redenaars waren in
volksvergaderingen of werkzaam bij eenige straattumulten.
Men vindt het zeer onverstandig van de regering, dat zij,
nu het oproertje met stillen trom is afgeloopen, het gebeurde
met de aanleiding daartoe nog eens aan de orde stelt in
de openbare raadzalen. En als het daarbij aan de publieke
opinie nu eens zonneklaar bleek, dat de minister van
justitie, die, bij de handhaving der rust, ten volle rekenen
kon op de verknochtheid van verreweg het groote deel
der bevolking, noodeloos magtsvertoon had ten toon gespreid
en een tal van arrestatien had bevolen, waar zooveel
schuld niet gevonden wordt, dan kon het wel eens zijn,
dat die minister zich zeer belagchelijk had gemaakt met
zooveel drukte. Het is in Frankrijk, zoo voert men aan,
een axioma: «wie zich belagchelijk maakt, is verloren" en
het kon voor de regering wel eens bewaarheid 'worden
wie het laatst lacht, lacht het best. Evenwel het is
gebleken, dat het welgezinde deel der bevolking van
Parijs een afkeer heeft van het woelen der partij, die het
op een maatschappelijken ommekeer schijnt toe te leggen.
Napoleon kan voor het oogenblik op die gezindheid rekening
maken, zijne heerschappij wordt er tijdelijk door bevestigd.
Zr. Ms. raderstoomschip de Yalk, onder bevel van
den kapt.-luit. ter zee N. M. J. Kroef; is, volgens een bij
het dep. van Marine ingekomen telegram, den 12 dezer van
Malta naar Tunis en Cagliari vertrokken. Aan boord was
alles wel.
Zr. Ms. korvet Prins Maurits zal in het begin van
Junij van Vlissingen naar Amsterdam vertrekken en door
een kleiner oorlogsvaartuig worden vervangen.
Aangenomen voor den overvoer naar Java, van een
detachement slerk 125militairen,hetschipNieuwe Waterweg I,
kapt. J. van der Yalk. Embarkement 5 Maart e. k. alhier.
Het koloniaal stoomschip Argus, kommandant de luit.
ter zee 1ste kl. Thierens, zal op 's Rijks werf te Hellevoet-
sluis gerepareerd worden, ten koste van de reederij van het
Nederl. stoomschip Admiraal Verhuell.
De volksvoorlezing in het Gebouw op de Vischmarkt
op a. s. Vrijdag, des avonds ten half acht ure, zal gehouden
worden door den heer G. E. Bron.
Wij maken belangstellenden opmerkzaam op de achter
staande aankondiging eener openbare voordragt, te geven
door de rederijkerskamer te Cocksdorp, ten voordeele van
behoeftigen in Eijerland.
Wie in deze dagen, waarin de wintervorst in ons
midden zijn zetel heeft opgeslagen en met groote gestreng
heid zijn scepter voert, een overzigt zou schrijven van het
belangrijkste binnenlandsch nieuws, ving zeker aan met de
vermelding van de felheid van den winter, de hevigheid
van den storm en de menigvuldige gevallen van brand.
Een dagblad, het Utrechtsche, wijdt aan die aangelegenheden
eene ruimte van anderhalve kolom. Een berigtgever omtrent
den toestand hier te lande deelde in zijn laatste overzigt
mede, dat de natuur sinds zijne laatste melding nog volstrekt
niet gewijzigd is en dat stoombooten, beurtschepen, dominees
en deurwaarders allerwege ingevroren zitten. Overigens
valt te vermelden, dat liefhebbers van schaatsenrijden,
ondanks de guurheid des weders, zich met ijsvermaak
amuseren terwijl in vele gemeenten des lands hardrijderijen
op schaatsen worden aangekondigd. Eindelijk vraagt de
courantlezer naar den stand der rivieren, die met ijs zijn
bezet en niet het minst voorzeker naar dien van den
thermometer, die eene daling aanwijst tot meer dan 11
graden Celsius beneden het vriespunt.
Toch is bij al dat vriezen nog leven en beweging te
bespeuren in de hoofden en harten der menschen. In de
hoofden, ja, want men verneemt, dat de directe stoomvaart
op Java door het Suez-kanaal door de tusschenkomst
onzer regering eene besliste zaak is geworden; dat er in
ons land niet slechts sprake is van de oprigting van middel
bare scholen voor jongens en meisjes, maar zelfs van
internationale burgerscholen, ter bevordering van een rui
meren gezigtskring en van het cosmopolitisme der kweeke-
lingendat.... maar waar zouden wij eindigen, wilden we
alles opnoemen, wat blijken deed, dat in onze dagen, trots
vinnige koude, in de hoofden der menschen plannen worden
beraamd, die de welvaart der maatschappij beoogen.
Koude harten ze mogen er al gevonden worden,
maar toch, de liefdadigheid treft, vooral te midden van
felle kou en velerlei ontbering, tal van offeraars op haar
altaar aan. Wij twijfelen niet of in de stormvlagen der
laatste dagen zal menigeen de herinnering hebben op
gemerkt aan het woord: «Vergeet den armen broeder niet
In de Arnh. Cour. wijst een menschenvriend, die de
gevangenen niet uitsluit van zijne naastenliefde, op het
onverantwoordelijk kofl lijden der bibberende gekerkerden
in het huis van arrest aldaar. Bereikt, van achter dikke
muren en gegrendelde deuren, die klagt het oor des ministers
van Justitie, hij voorzie in de behoefte aan verwarming,
waaraan een //verkleumd Christen" hem opmerkzaam maakt.
//Verkleumd" is echter het hart niet van hem, die het leed
van arme gevangenen zoekt te lenigen; althans wij willen
hopen, dat het hart des ministers even zoo warm moge
kloppen voor het belang der verkleumde gevangenen.
Het is in korten tijd winter geworden geheel en
al winter. Waar wij gewoon waren de schepen door het
vloeibaar element te zien varen, snijdt thans de scherpe schaats
met vrolijk gekras in de kristallen kors. De baanvegers
staan in een gebogen houding bij de klappen te trillen, en
roodneuzige kindertjes, in dikke dassen wegduikend, oefenen
zich achter stoeltjes in de edele kunst, om op ijzeren wieken
voorwaarts te snellen.
Wedrennen van allerlei aard hebben plaats. Te Leiden,
te Utrecht, te Leeuwarden en ook te Amsterdam worden
allerlei prijzen en premiën uitgeloofd voor hen, die het
doeltreffende en snelst hun leven wenschen te vernietigen
door dolzinnige ijs-experimenten...
Eigenlijk behooren zulke ruwheden niet meer tot
onzen tijd.
De Romeinsche Keizers, en duizenden met hen, ver
maakten zich in het aanschouwen van den strijd der
zwaardvechters, die vooraf //als tot sterven bestemd, den
Caesar kwamen begroeten." Spaansche vrouwen scheppen
nog heden ten dage genot in het bijwonen van een stieren
gevecht, waarin ook wel eens moedige matadoren het slagt
offer worden van hunne vermetelheid.
//Die wreede Keizers! Die akelige Spaansche vrouwen!"
roept gij uit.
Maar... met uw verlof gij zijt van hetzelfde allooi, als
gij behagen schept in de hardrijderijen op schaatsen, die
de ondervinding staaft het niet minder «wreed en
doodelijk" zijn. (Alg. D. v. N.)
H. M. de Koningin neemt steeds in beterschap toe.
Tot raadsheer in het prov. geregtshof in Gelderland
is benoemd mr. L. U. de Haes, thans regter in de arron-
dissement3-regtbank te Arnhem.
Tongblaar en klaauwzeer, sedert lang plagen van het
vee in deze streken, zijn sedert eenigen tijd geheel geweken,
en dit bijna zonder sterfte. De boer, die zijn ziek vee met
de uiterste zorg behandelde, kreeg tot resultaat, dat het
weinig, maar beste melk leverde. Dezelfde hoeveelheid
melk van dezelfde koe gaf in zieken toestand, bij de
daardoor noodzakelijke betere voeding, een vierde meer
boter, dan in gezonden toestand met gewoon voeder.
De gelegenheid om bij de koloniale troepen over te
gaan, is ook thans voor de onderofficieren der infanterie
weder opengesteld.
Naar men verneemt circuleert te Rotterdam een adres,
inhoudende het verzoek om afschaffing van de Nationale
Militie.
Bij den rijkstelegraaf' zullen, na vergelijkend onder
zoek, ongeveer 20 klerken worden in dienst gesteld. De
Staatscourant deelt daarover bijzonderheden mede.
De 1ste secretaris der hoofd-commissie voor het 7de
Algemeen Evangel. Nationaal Zendingsfeest, ds. Buijtendijk,
verzoekt ons te melden, dat dit feest zal gehouden worden,
niet zoo als onlangs door hem ter algemeene kennis werd
gebragt op 6 Julij, maar op Woensdag 22 Julij e. k.
Alleen op de lijnen van den Noorihollandschen Staats- en
Hollandschen IJzeren Spoorweg zullen op den feestdag extra-
of feesttreinen rijden.
In het Weekblad voor Lager-, Middelbaar- en Gym-
nasiaal-Onderwijs, N°. 7, 12 van Febr. jl., lezen we onder
het opschrift «Snippers" o. a. deze
«Yraag. Hoe lang zullen nog in Nederland heeren, min
of meer deftig, sommigen wit gedast, belast worden met
het afnemen van het examen in fraaije en nuttige hand
werken? In de practijk neemt wel is waar eene deskundige
dat examen af, de commissie verleent echter de acte en is
van die deskundige natuurlijk geheel afhankelijk.»
In de vorige week werd te Noordscharwoude door
het gezelschap Eloquentia Sacrum op eenvoudige, maar
genoeglijke wijze het tienjarig bestaan van deze vereeniging
gevierd. Dit gezelschap heeft zijn bloei vooral te danken
aan de omstandigheid, dat het naar eenvoudiger, maar niet
minder nuttige zaken streeft dan de naam aanduidt. Dit
doel namelijk is niet gelegen in het voordragen, maar in
bevordering van goed lezen en het verstaan van het gele-
zene, en tevens van kennis en verklaring door lezen en
spreken over het gelezene; oefeningen die, bij den tegen-
woordigen staat van beschaving, door de dorpsbewoners
zeker voor alle andere behooren in eere gehouden te wor
den. De predikant en de onderwijzer staan aan het hoofd
van het gezelschap en leiden de oefeningen. Met veel
voldoening werd gedacht aan de goede vruchten, die het
gezelschap gedurende zijn tienjarig bestaan had afgeworpen,
en de wensch uitgesproken, dat het met lust en ijver moge
volharden op zijn nederigen, maar nuttigen weg.
Ten voordeele der weduwen en weezen van Terschelling,
zal op Woensdag 16 dezer te Alkmaar eene openbare ver
gaderingplaats hebben van de rederijkerskamer W. J. Hofdijk,
aldaar, met medewerking van het muziek-gezelschapConcordia.
Het tooneelstuk «De profecy der Starren» zal o. a. in deze
vergadering worden opgevoerd.
Niettegenstaande de boter zoo buitengewoon hoog in
prijs is en de zwaarte te Hoorn op de markt 5 ons en
2 lood per kop moet bedragen, zoo is daar toch een tijn
aangehouden en bevonden te ligt te zijn voor de vereischte
zwaarte.
Jl. Zondag morgen omstreeks 4 uur is in eene bakkerij
te Zaandam een brand utgebarsten, welke door den feilen
wind zoodanig in hevigheid toenam, dat daardoor 8 perceelen
in de asch zijn gelegd.
Als haven- en dokmeester te Amsterdam zijn door
burgemeester en wethouders aan den raad aldaar voorgesteld,
de hh. W. F. van Erp Taalman Kip, oud-inspecteur Yan
het loodswezen in Oost-Indië; W. F. H. Cramer, luit. ter
zee 1ste kl., waterschout te Amsterdam, en C. A. Jeekel,
luit. ter zee 1ste kl.
Gisteren morgen ontstond een felle brand te Rijswijk
nabij den Haag. Door eene nog onbekende oorzaak zijn
bouwmanswoningen van de landbouwers Verheul geheel en
van Leeuwen gedeeltelijk door brand vernield. De vrouw
van eerstgenoemde is daarbij vermoedelijk in de vlammen
omgekomen; een 25 stuks hoornvee is mede verbrand.
De smid H. Klein, te Rotterdam, heeft een wieier
vervaardigd ten gebruike op het ijs, waarmede hij tweemaal
zoo hard loopt als op den beganen grond.
Te Dordrecht is het volgend ongeluk voorgevallen
Twee knapen (weezen, waarvan een pas ontslagen), die
zich met schaatsenrijden vermaakten, zijn bij den Oudendijk,