Dezer dagen ging eene aanzienlijke dame te Londen
met haar minnaar op de vlugt. Haar man loofde in de'
dagbladen eene prijs nit van 25 guldens voor hem of
haar, die de schuilplaats zijner ontrouwe gade zou weten
op te geven. Daar die oproeping zonder gevolg bleef,
verdubbelde hij de premie en bragt haar op 50. Een der
dagbladen geeft hem in bedenking, of het wel de moeite
waarde is, om geld uit te geven voor eene vrouw, die hij
zelf zoo laag taxeert, en hij zich gelukkig moest achten
van eene gade ontslagen te zijn, wier bezit hem slechts
50 waard is.
Een zekere mr. C. Perrey had trouwbelofte gedaan
aan mej. Oliver te Brockelhurst, een dorpje in Engeland,
doch vijf jaren later begon zijne liefde te bekoelen en
weigerde hij, zijn belofte gestand te doen. Het meisje,
hiermede niet tevreden, daagde den trouwelooze voor de
regtbank en eischte schadevergoeding. Ofschoon de advo
caat van den beschuldigde beweerde, dat hij voor dergelijke
belofte, op 18jarigen leeftijd aangegaan, niet aansprakelijk
kon gesteld worden, dacht de jury er anders over en ver
oordeelde den wispelturigen vrijer tot een boetewan 110 p. st.
zegge 1320.
In het graafschap Wales is de bliksem in een mijn
geslagen en heeft 19 menschen gedood en 5 gekwetst.
Een telegram uit Bombay meldt, dat er te Ava in
Japan een oproer uitgebarsten is, waarbij 1400 personen
vermoord werden. De Daimios verklaarde, dat hij de
bewoners zou verdelgen.
Duitschland.
De Koning van Pruissen zal zijn hoofdkwartier vestigen
te Coblentz. Ems is veranderd in een groot lazareth
voor de gewonden en twee stoombooten, de Friede en de
Humboldt, worden in gereedheid gebragt voor het vervoer
der gekwetsten.
De bondsmarine wordt steeds versterkt door vrijwilligers.
Er zijn premiën van 50,000 thaler uitgeloofd op het prijs
maken ot vernielen van een vijandelijk oorlogschip.
Te Berlijn waren bij de formatie van een nieuwe
compagnie infanterie elf man te veel opgekomen. De
kapitein zeide dat er elf moesten heengaan, maar allen
bleven. Toen noodigde hij diegenen uit, welke, hetzij een
talrijk gezin of eene zaak hadden die door hunne afwezig
heid zou te niet gaan, huiswaarts te keeren. Weder bewoog
zich niemand. Eindelijk trad een landweerman vooruit,
deelde mede dat hij negen kinderen had, dat zijne vrouw
van het tiende in het kraambed lag en dat hij alleen om
die reden van het verlof gebruik maakte. De kapitein liet
hem heengaan, maar kon niet beletten dat de anderen
hem nariepen. Toen den volgenden dag de compagnie
weder was aangetreden, kwam de landweerman terug zijne
vrouw was alweder op de been en kon voor de nering
zorgen; God zou het overige wel voor Zijne rekening nemen.
Den 1 dezer zijn uit Keulen 120 zusters van lief
dadigheid naar het tooneel des oorlogs vertrokken.
In de omstreken van Saarlouis kost een brood van
6 pond één thaler 1.80).
Vijftien schepen met steenen geladen liggen voor den
mond der Elbe, gereed om te zinken zoodra de Fransche
vloot nadert.
Als een gevolg van den oorlog bestaat in Duitsch
land eene gedwongen prorogatie of uitstel van betaling.
De regtbanken weigeren hunne hulp tegen schuldenaars,
die door den oorlog buiten staat zijn hunne verbindtenissen
gestand te doen. Dezelfde toestand bestond in Frankrijk
in 1830 en in 1848.
De Dantz. Ztg. meldt de volgende schoonen trek van
Koning Wilhelm. //Een molenaar was te Mariënwerder
de grondbelasting schuldig en onvermogend om te betalen.
Zijn erf werd ten verkoop aangeslagen, toen hij, als tot de
reserve behoorende, zich naar het leger moest begeven.
Ten einde raad, daar hem door zijn vertrek alle gelegen
heid om aan geld te komen, was afgesneden, telegrafeerde
hij in zijnen angst den nood waarin hij zich bevond aan
den Koning.
De grijze vorst liet zijn antwoord niet wachten. Per
telegraaf werd onmiddellijk aan de regtbank naar het bedrag
der verschuldigde som met de kosten enz. gevraagd, en
daarop voor 's Konings rekening alles betaald.
Te Godesberg werden de ingezetenen uitgenoodigd
een maaltijd te geven aan de soldaten die passeren zouden.
Des middags stonden er 25 tafels aan het station en ieder
bragt het beste aan wat hij geven kon, om de militairen
te onthalen en hen te bedienen. Na het diné kwamen er
kisten sigaren. Ook de Hollandsche familiën, die aan de
koud-water-inrigting een kuur volgen, bragten ruimschoots
het hare bij. Toen de trein wegreed riepen de Godes-
bergers: //Als gij hier Franschen ziet, houdt u dan overtuigd,
dat geen van ons meer leeft."
Te Marburg heeft een Duitsche boer een prachtig
paard aan den Koning van Pruissen aangeboden om daarop
naar Parijs te rijden,
Friedrich von Raumer schrijft in de Spenersche
Zeitung het volgende«Vijf bevriende krachtige mannen
gingen te zamen door een woud en spraken over de waarde
en het geluk des vredes, over de ongestoorde vooruitgaande
beschaving, over den bloei van handel en industrie en over
meer dergelijke zaken. Plotseling grijpt een van de vijf
zijnen buurman in den kraag om hem de keel toe te knijpen.
Natuurlijk hoopt de aangevallene, vertrouwende op het
regt en het gemeenschappelijk gevaar, op de hulp dei-
overigen. De drie anderen verklaren daarentegenwij
keuren wel is waar de handelwijze van den aanvaller niet
goed, maar de hoogste uitkomst van wijsheid, regtsgevoel,
staatkunde en Christendom is de niet tusschenbeide
tredende onzijdigheid."
Uit Breslau wordt gemeld, dat te Burgerwerder, bij
de overvaart van het 10de regement Silezische grenadiers,
de groote pont is omgeslagen, met het gevolg dat 450 man
met pak en zak in het water geraakten. Een twintigtal
werden bewusteloos opgehaald. Drie daarvan zijn binnen
weinige oogenblikken overleden en de overige 17 liggen
in een nabijgelegen hospitaal. Al de overige manschappen
zijn gelukkig met den schrik er afgekomen.
Spanje.
Te Madrid verkoopt men al vast, bij duizende exemplaren,
het Testament van Keizer Napoleon.
Na eene beschrijving van den eersten slag tusschen
de Pruissen en de Franschen, volgt het testament in dezer
voege
«Napoleon III, bij de gratie Gods, enz.
Ge reed een strijd te aanvaarden van welks uitslag niet
alleen de toekomst van Frankrijk, maar die van Europa
afhangt, is het mijn wil, dat de staatkunde van het keizer
rijk en die van mijne wettige erfgenamen, indien ik kom
te vallen, den volgenden weg neme:
«Indien Frankrijk de overwinning behaalt, zal Pruissen
tot zijne oude grenzen worden teruggebragt, en de Duitsche
Bond zal onder het beschermheerschap van Oostenrijk
gesteld worden.
«Hannover en de overige kleine Duitsche staten zullen
hersteld worden, gelijk zij védr het verdrag van Praag
waren.
//Frankrijk zal, tot vergoeding voor de herstelling van
den Duitschen Bond, dien het door de overige volken zal
doen eerbiedigen, de Rijn-provinciën ontvangen.
«Men zal met Pruissen en Rusland over de onafhanke
lijkheid van Polen onderhandelen. Dit volk zal weer een
bestaan verkrijgen met een monarchischen vorm onderden
scepter van een Bonaparte.
//Naardien een onafhankelijk bestaan van België onbe
staanbaar is met het Fransche keizerrijk, zal men België
aan Frankrijk hechten en men zal Koning Leopold op
den troon van Beijeren plaatsen, terwijl men alzoo het
tegenwoordige stamhuis, dat bondgenoot van Pruissen is,
onttroonen zal.
//Men zal aan Rusland de Donau-Vorstendommen laten,
als vergoeding voor Polen, hetwelk men aan dat rijk ont
neemt, maar Rusland zal zich verbinden om Turkije te
ontzien en zijne aanspraken op Konstantinopel te laten varen.
//De politiek tegenover Rome zal door de omstandigheden
bepaald worden.
//Men zal op den troon van Spanje plaatsen den Prins
Alfons van Bourbon, indien er geen bezwaar is tegen zijne
wettige regten. Frankrijk zal ter vergoeding de Balearische
eilanden ontvangen, ten einde aan het tegenwoordige over-
wigt van Engeland, dat in de Middellandsche Zee Malta
en Gibraltar bezit, een tegenwigt te geven.
//In ruil voor de Balearische eilanden zal Spanje Portugal
ontvangen.
//Aan Frankrijk's hoofd zal men een raad van regent
schap plaatsen, waarvan de Keizerin voorzitster en 2 Prinsen
van den bloede, 2 maarschalken, 2 senatoren en 2 afge
vaardigden leden zullen zijn, totdat Napoleon IV den ouder
dom van 20 jaren zal bereikt hebben.»
Amerika.
De Hoogleeraar Wurtz heeft te New-York een verslag
medegedeeld aangaande eene losbarsting van gas in het
dorp West-Boomfield, in het gebied van de Ontaria, in
den staat New-York. Het gas stroomt in de rots uit eene
opening van ongeveer 1 decimeter wijdte en, wanneer het
in een rustigen dampkring brandt, is de vlam 10 meters
hoog. De uitvloeijing duurt sedert 4 jaren onverzwakt voort,
en levert 400,000 kub. voeten gas per dag. De digtheid
er van is 0,693, en het bevat 82 percent moerasgas. Het
merkwaardigste is de onverminderde, standvastige uitvloeijing
de kracht waarmede deze geschiedt is intusschen niet groot,
en komt slechts met die van weinige duimen water
overeen.
LAATSTE HEIllGTEV.
In de vergadering der Centrale Kiesvereeniging in dit
hoofddistrict, heden middag te Schagen gehouden, is op
nieuw candidaat gesteld voor het lidmaatschap der Tweede
Kamer, de heer W. J. Knoop.
Metz, 2 Augustus. Heden voormiddag ten elf ure zijn
de Fransche troepen begonnen aanvallenderwijs te werk te
gaan. Ze hebben de grenzen overschreden en in weerwil
van de sterke positie des vijands, waren eenige bataillons
voldoende om de hoogten, die Saarbrücken bestrijken, in
te nemen. De Fransche artillerie joeg weldra den vijand
uit de stad. Ten een ure was deze manoeuvre geëindigd.
De geestdrift onzer troepen was even groot als hun verlies
gering was. De Keizer en de Prins, die van de operatie
getuige waren, zijn ten vier ure te Metz teruggekeerd.
Mainz, 2 Augustus. De Koning heeft de volgende
proclamatie uitgevaardigd
./Aan het leger!
Geheel Duitschland staat, één van zin en gevoelen, onder
de wapenen tegen een nabuurstaat, die ons overvallen en
zonder reden ons den oorlog verklaard heeft. Het geldt
de verdediging van het bedreigde vaderland, van onze eer,
van onzen eigen haard. Ik neem heden het opperbevel
van al de legers op mij en trek met een getroost gemoed
te velde, om een strijd te voeren, dien onze vaderen onder
gelijke omstandigheden eens roemrijk hebben doorstaan.
Met mij houdt het gansche vaderland vol vertrouwen het
oog op u gevestigd! God de Heere zal met onze regt-
vaardige zaak zijn! WlLLEM.»
Parijs, 3 Augustus. De dagbladen brengen nadere
berigten omtrent het gevecht van gisteren. De Franschen
verloren elf dooden, waaronder één officier. De divisie van
generaal Froissard streed alleen tegen drie Pruissische
divisies. Saarbrücken is voor een deel verbrand. De
mitrailleuse heeft een buitengewone uitwerking teweeg
gebragt. De hoogten van Saarbrücken, thans door de
Franschen bezet, bestrijken den spoorweg van Trier.
Men verzekert, dat 250,000 man Pruissen zich tusschen
Saarlouis en Saarbrücken bevinden.
Berlijn, 3 Aug. Officiële berigten. Gisteren voormiddag
te 10 ure is het in Saarbrücken gelegerde detachement
door drie vijandelijke divisiën aangevallen. De stad werd
door 23 kanonnen beschoten. Te 12 uur is de heuvel,
waarop het exercitie-veld gelegen is, te 2 uur is de stad
door het detachement ontruimd en den terugtogt tot het
steunpunt aangevangen. De verliezen zijn betrekkelijk ge
ring. Volgens het zeggen van een gevangen genomen
Franschman, bevond de Keizer zich te 11 uur voor
Saarbrücken.
Parijs, 3 Aug. Gisteren zijn de versterkte stellingen
van Saarbrücken na een levendig gevecht met de bajonet
veroverd. Vervolgens heeft de artillerie de stad beschoten,
die door 20,000 Pruissen bezet was. Men verzekert,
dat Prins Friedrich Carl heden te Trier is aangekomen.
Volgens la Liberté bevestigt het zich, dat in de Oostzee
een gevecht is geleverd en dat de Fransche vloot twee
Pruissische kanonneerbooten prijs heeft gemaakt.
Metz, 3 Augustus. Nadat de Keizer gisteren aan de
bij Saarbrücken gelegerde troepen bevel gegeven had om
van de mitrailleuses alleen in geval van noodzakelijkheid
gebruik te maken, hebben de Franschen op een afstand
van 1600 ellen gevuurd op een peleton des vijands, het
welk onmidddelijk uiteengedreven werd, met verlies van
de helft der manschappen. Een ander peloton onderging het
zelfde lot. De officieren der artillerie verklaren eenstemmig,
dat de uitwerking der mitrailleuses verpletterend is geweest.
De krijgsgevangen gemaakte Pruissen bevestigen het over-
wigt der Fransche geweren. De maarschalk Bazaine is
ook handgemeen geweest met Pruissische tirailleurs, van
welke onderscheidene gesneuveld zijn, terwijl geen der
Franschen gekwetst is.
Lissabon, 2 Augustus. Men verzekert, dat Don Fernando
(de vader van den Koning van Portugal) de candidatuur
voor de Spaansche kroon heeft aangenomen.
AMSTERDAMSCHE BEURS VAN HEDEN.
Spanje Binn. 21§. Spanje 2500 24|. Turkije 381,
Met. Zilver 46;). Pap. Met. 39. Portugal 26|. Sporen
191. Amerika 82 86).
Bij het afdrukken dezer hadden wij het Schager marktberigt
nog niet ontvangen.
UITTREKSEL uit het verslag van den toestand
der provincie Moordholland, gedaan aan de Provin
ciale Staten van dat gewest, door de Gedeputeerde
Staten, in de zomervergadering van het jaar 1870.
V.
Hoofdstuk VII bepaalt zich tot ^Kerkelijke Zaken.// In
deze provincie bestaan 396 kerkelijke gemeenten, en vindt
men 461 kerkgebouwen, met 548 dienstdoende leeraren.
Verbeteringen en vernieuwingen van kerkgebouwen en
pastoriën hebben plaats gehad o. a. te Harenkarspel, te
Oudkarspel, te St. Pancras, te Terschelling en te Warmen-
huizen. Uit 's Rijks en uit de Provinciale kas zijn onder
scheidene subsidiën tot dat doel verleend.
Een breede lijst van makingen en schenkingen ten
behoeve van kerken en genootschappen besluit dit hoofd
stuk. Hieronder merken we van uit dezen omtrek alleen
op eene erfmaking aan de Doopsgezinde gemeente te Broek
op Langedijk, van S. Dirkmaat, bestaande in zijne geheele
nalatenschap.
//Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen», dit is het
opschrift boven het achtste Hoofdstuk van het Verslag.
Het aantal lagere scholen in deze provincie was in
1869 als volgt: Openbare 315, bijzondere 231; totaal 546.
Het aantal onderwijzers en kweekelingen bedroeg aan de
openbare scholen 1100 en aan de bijzondere 954.
Het gemiddeld getal leerlingen bedroeg: op de openbare
scholen 47720, en op de bijzondere 19540.
Onderscheidene subsidiën werden aan gemeenten ver
leend voor de kosten van het lager onderwijs zoowel uit
's Rijks kas, als uit die der provincie.
Nieuwe schoolgebouwen werden o. a. gesticht te Haren
karspel en te St. Maarten, terwijl dat te Heerhugowaard
verbeterd en uitgebreid werd.
Bewaarscholen.Te Amsterdam bestonden 164 van die ia-
rigtingen. In het overig deel der provincie werden gevonden:
7 openbare bewaarscholen met 9 onderwijzeressen, 15 help
sters en 664 leerlingen; 33 bijzondere bewaarscholen met
67 onderwijzeressen, 50 helpsters en 4080 leerlingen; 12
bijzondere kleinkinderscholen met 14 onderwijzeressen, 3
helpsters en 452 leerlingen.
De stads-teekenschool te Alkmaar is in het afgeloopen
jaar opgeheven, tengevolge van het besluit van den
Gemeenteraad tot oprigting eener gemeentelijke burger-avond
school, welke instelling den 15 September geopend werd.
Het onderwijs, dat daar gegeven wordt, omvat de navol
gende vakkenwiskunde, de eerste beginselen der werktuig
kunde en technologie, der natuur- en scheikunde, de
geschiedenis, aardrijkskunde en Nederlandsche taal, de
eerste gronden der staathuishoudkunde en van het Neder
landsche staatsregt, het handteekenen, regtlijnig en Bouw
kundig teekenen en boekhouden.
Van de 83 adspiranten, die zich voor het toelatings
examen aanmeldden, werden slechts 29 aangenomen. De
commissie van toezigt is van oordeel, dat aan deze instel
ling eene voorbereidende cursus zal moeten toegevoegd
worden.
Schoolgeld wordt niet gehevendoch ieder leerling
schaft zich de boeken en schoolbehoeften zelve aan.
De burger-dagschool te Amsterdam telt 43 leerlingen;
hunne vorderingen, vooral in het teekenen, waren over het
algemeen voldoende.