1870. N". 114.
28 Jaargang.
Vrijdag 23 September.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
B I IN IV E IV L A IV D.
EN
HELDERSCRE
JVIEUWEDIEPER COURANT,
,,Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dengsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per poit - 1.65.
Pr ij 3 der Advertentiën Van 14 regel. 60 cent
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Per laatsten trein van den Helder vertrekt
Woensdag den 98 dezer over Harseille de mail
naar Oost-Indlë, China en Japan.
Vrijdag den 30 dezer vertrekt, per laatsten
trein van den Helder, de West-Indische mail over
Southampton.
HELDER en NIEUWEDIEP, 22 September.
Te Amsterdam en in onderscheidene andere plaatsen
constitueren zich afdeelingen eener algemeene vrede-
vereeniging. Met onverdeelden bijval begroeten zeker alle
welgezinden de oprigting van zulk een bond. De gruwelen
van den jongsten oorlog hebben in de laatste weken
zoozeer een algemeenen afkeer van den krijg teweeg
gebragt, dat het ons niet kan bevreemden, dat velen zich
genoopt gevoelen tot aansluiting bij den vredebond. Draagt
die vereeniging, naar het doel barer stichting, er toe bij
om bij de natiën den afkeer tegen den oorlog levendig te
houden; om te wijzen op de zegeningen des vredes in
tegenstelling van de naamlooze ellende door den krijg te
voorschijn geroepenom te dringen tot ontwapening,
waardoor de budgetten aanmerkelijk zullen worden ver
laagd; dan mag deze vereeniging ten volle aanspraak
maken op de hulde en de belangstellende ondersteuning
van allen, die het wél meenen met de welvaart en bet
geluk der volkeren.
Het nitzigt op het herstel des vredes neemt toe. Jules
Favre zal een zamenkomst hebben met graaf von Bismarck
en hoewel de Fransche minister van Buitenlandsche Zaken
stellig niet in die kwaliteit zal erkend worden, voorziet
men toch van zijne poging de beste gevolgen voor het
ophouden van den verwoestenden krijg. Te meer wordt
het uitzigt op het herstel des vredes verlevendigd, door
den toon, dien de officieuse bladen in Pruissen aanslaan.
Daaruit spreekt als het ware de wensch, dat de strijd
moge ophouden, die zooveel kostbare menschenlevens ver
slindt. De menschelijkheid doet luide hare stem hooren
en dringt er toe om een einde te maken aan zooveel
ontzettende gruwelen.
In Italië rukken de troepen naar Rome op. Alleen de
zouaven schijnen nog aan wederstand te denken. Of het
baten zal? De verzekering der Italiaansche regering, dat
de Paus veilig te Rome kan blijven en daar ongestoord
zijne geestelijke rnagt kan uitoefenen, schijnt bij velen een
goed onthaal te hebben gevonden. Intusschen nadert de
aloude Romeinsche quaestie met rassche schreden hare
lang verheide oplossing.
Heden morgen zijn met de Nederl. stoomboot Stoomvaart,
kapt. Brouwer, van Havre alhier aangebragt: 15 mannen
en een meisje (Noord-Duitschers), die uit Parijs gejaagd,
of in allerijl de vlugt hebben genomen, met achterlating
hunner bezittingen. Zelfs bevinden er zich onder, die in
Frankrijk gehuwd en reeds 27 jaren er gewoond hadden,
ja zelfs één die met een Fransche decoratie begiftigd was.
Tijdelijk hebben zij hunne vrouwen en kinderen achter
gelaten, omdat zij als Duitschers hun leven niet zeker waren.
De commissie, in 1870 belast met het afnemen van
de geneeskundige staats-examens, heeft in hare zitting van
jl. Dingsdag den titel van arts toegestaan aan den heer
Jacobus van der Mandele, med. doet., geb. te Egmond
aan Zee.
Aan den lsten zeilmaker in het vaste corps dek- en
onderofficieren J. de Vos, dienende op Zr. Ms. wachtschip
te Willemsoord, is toegekend de gouden medaille voor
vijftig jaren eerlijke en trouwe militaire dienst.
Op onderscheidene plaatsen in ons land viert men
feest bij den terugkeer der garnizoenen.
Naar men meldt, zal het wetsontwerp betrekkelijk
de schutterijen, dat in de afgeloopen zitting der Staten-
Generaal onafgedaan is gebleven, in het nieuwe zittingjaar
spoedig weder aan de vertegenwoordiging worden aan
geboden.
Tot lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
te Eindhoven is herkozen de heer Bots met 802 van de
840 uitgebragte stemmen.
Beroepen te Schiedam ds. C. de Wilde, te Poortvliet
te Fijnaard en Heiningen, dr. Ph. S. van Ronkel, te
Zutphen. Bij de Doopsgezinde gemeente te Leeuwarden,
ds. P. W. Feensta.
De kerkeraad der Herv. gemeente te Utrecht heeft,
ter vervulling van de vacature, ontstaan door het vertrek
van den heer Kuijper naar Amsterdam, een drietal opge
maakt, bestaande uit de predikantenHogerzeil, te Drie
bergen; Huët, te Veenendaal en Drost, te Leiden.
Bij de op gisteren gehouden herstemming ter ver
kiezing van twee leden voor den gemeenteraad van Anna
Panlowna zijn gekozen de heeren C. A. Beukenkamp en
R. Waiboer.
Ten behoeve van het Roode Kruis liet men te Groote
broek en Lutjebroek eene inschrijvingslijst rondgaan, die
261 gulden en 50 cents heeft opgeleverd. Ook van de
Enkhuizer verloting mogten eenige Enkhuizer dames ettelijke
loten plaatsen.
Jl. Maandag is de heer B., een Duitscher, die sedert
eenigen tijd te Zandvoort verblijf hield om de baden te
gebruiken, en die, ofschoon hij niet kon zwemmen, zich te
ver in zee had gewaagd, in de golven omgekomen.
Het Noorden verneemt, dat de vrijmetselaarsloge
»de Ware Broedertrouw' eene uitnoodiging heeft gedaan
aan de in Nederland bestaande loges om zich aan een te
sluiten tot het houden van een algemeen ma^onniek congres,
dat ten doel zou hebben de afschaffing van den oorlog,
omdat naar de meening der vrijmetselaren, het vuistregt
der 19de eeuw en het omenschelijk regt van den sterkste
een gruwel is.
De Algemeene Vrede-Vereeniging te Amsterdam,
omschrijft in eene algemeen verspreide circulaire haar
doel aldus:
//Zij heeft ten doel: met alle middelen, die binnen haar
bereik en niet in strijd zijn met de openbare orde en de
wetten des lands, al die maatregelen voor te staan, welke
kunnen strekken ter bevordering van den wereldvrede en
mede te werken, waar anderen in gelijken zin handelen.
uZij denkt haar doel te bereiken door hare beginselen
in den ruimsten kring te verbreiden en ook bij de respec
tieve regeringen voor te staan.
^Steunende op de beginselen, welke reeds bestaande
tractaten en conventiën beheerschen en wel hoofdzakelijk
op art. 8 van het protocol No. XXIII dd. 14 April 1856,
toegevoegd aan het Parijsche vredestractaat van 30 Maart
1856, betreffende de bemiddeling der mogendheden, ingeval
van conflict, alvorens naar de wapenen worde gegrepen,
de conventie van St. Petersburg dd. 29 Nov. en 11 Dec.
1868, regelende het gebruik van oorlogswerktuigen en de
conventie van Genève dd. 22 Aug. 1864, betreffende het
Roode Kruis, acht zij het wenschelijk1. dat de staande
legers tot een minimam worden teruggebragt2. dat bij
eene nieuwe conventie art. 8 van bovengenoemd protocol
van het Parijsche vredestractaat worde gewijzigd, in dien
zin, dat in alle gevallen, waarin conflicten tusschen de
i contracterende mogendheden mogten ontstaan, de bemidde
ling der overige moet worden ingeroepen, alvorens tot den
oorlog kan worden overgegaan, en aangevuld met bepalingen,
waarvan de strekking zij: dat, evenals bij de conventiën
van Petersburg en Genève, aan de niet oorspronkelijk ge
contracteerd hebbende mogendheden, de gelegenheid worde
gelaten, zich bij deze conventie aan te sluiten; dat als
algemeen beginsel worde aangenomen, dat iedere neutrale
mogendheid in haar rijk onder strafbepaling verbiede de
openbare aankondiging en openstelling van geldleeningen
ten behoeve van oorlogvoerende mogendheden, alsmede
den openbaren handel in schuldtitels van zulke geldleeningen,
en dat dit verbod zich ook uitstrekke tot zulke leeningen
die worden aangegaan met het kennelijk doel om de gelden
tot het voeren van oorlog te verschaffen; dat in verband
met de conventie van Petersburg het beginsel worde aan
genomen, dat de vijand in den oorlog buiten staat van
gevecht gebragt moet worden, doch buiten noodzaak niet
moet worden gedood; dat de neutrale mogendheden de
diplomatieke betrekkingen afbreken met die oorlogvoerende
mogendheden, welke deze conventie of die van St. Peters
burg of Genève schenden.»
De leden verpligten zich door hun lidmaatschap naar
vermogen door daad, woord en geschrift de beginselen der
vereeniging voor te staan en te verbreiden.
Krijgslieden van beroep, welke bij de oprigting dezer
vereeniging reeds bij het leger of de vloot dienen, zijn van
het lidmaatschap niet uitgesloten.
De hoofdzetel der vereeniging is gevestigd te Amsterdam.
Zij breidt zich uit door het oprigten van afdeelingen in
alle gemeenten van het rijk te bevorderen, en stelt zich
in verbinding met alle vereenigingen en genootschappen
binnen- en buitenslands, die eene gelijke strekking hebben
of haar doel kunnen bevorderen.»
Volgens de N. R. C. wordt eene geregtelijke instructie
ingesteld naar beweerde vervalsching der bevolkingsregisters
van Amsterdam. Het doel dier vervalsching zou geweest
zijn om enkele schutterpligtigen aan de dienst te onttrekken.
Te Amsterdam werd bij de aangifte van de geboorte
van een kind gevraagd, welke godsdienst de pasgeborene
beleed. De vader antwoordde op die vraag het volgende:
//voor zoover ik weet heeft het kind op dezen oogenblik
geen andere godsdienst dan de zuigfiesch. Ik heb den
knaap bij zijne geboorte naar zijne godsdienstige overtuiging
gevraagd, maar geen antwoord bekomen. Als mijnheer de
ambtenaar van den burgerlijken stand eens zoo beleefd
wilde wezen, hem zelf te komen ondervragen, misschien
kreeg hij wel antwoord.»
Een der lezers van de Tijd heeft de volgende bere
kening gemaakt. Duitschland eischt van Frankrijk, behalve het
andere, voor oorlogskosten drie milliards (waarschijnlijk
franken); dit vertegenwoordigt een gewigt van 14,625,000
kilogram, tot welker vervoer, als die betaling in specie,
en wel in zilver zou moeten geschieden, zijn benoodigd
2925 spoorwagens ladende elk 5000 kilogram, of 100
treinen, elk van 30 wagens.
Naar het A. D. v. N. verneemt, zal het wetsvoorstel
tot regeling van het tiendregt tot de eerste behooren, welke
de regering aan de Kamer zal voorstellen, na afloop der
begrootings-discussiën, in behandeling te nemen. Het wets
ontwerp op het hooger onderwijs, zegt hetzelfde blad, wordt
aan het ministerie van Binnenlandsche Zaken herzien en
in eenige opzigten gewijzigd.
Een geacht ingezeten van Delft, die aan een zijner
vrienden te Parijs, met wien hij in handelsrelatiën staat,
gastvrijheid had aangeboden gedurende het te verwachten
beleg van Parijs, ontving vandaar een antwoord, gedateerd
van den 14 dezer, waaraan wij het volgende (vertaald)
ontleenen
//Ik heb uwe twee laatste brieven behoorlijk ontvangen
en ben u zeer erkentelijk voor uwe welwillende gevoelens.
Waarlijk, wij hebben het wel noodig dat wij door blijken
van achting en genegenheid van vreemde volken een weinig
opgebeurd worden. Wij, die op zulk eene onwaardige wijze
door hen, die ons geregeerd hebben, bedrogen, bestolen en
verbrijzeld zijn, wij verdienden met regt door onze buren
bespot te worden. Zijt er echter van verzekerd, dat het
Fransche volk aan de wereld zal toonen, dat het niet is
verbasterd, al is zijne regering nog zoo diep in den mod
der gezonken.
//Ik dank u voor uw vriendschappelijk aanbod, maar
wij blijven allen te Parijswij zullen op de wallen strijden
en tot onzen laatsten patroon verschieten. Al de strijd
bare mannen zijn met geweren gewapend, worden den
ganschen dag in de behandeling van dat wapen en in het
schijfschieten geoefend, of verleenen hulp in de wapen
fabrieken. De vrouwen maken pluksel, rigten ambulances
op, etc. Wij kunnen wel voor de overmagt bezwijken,
maar wij willen aan onze vrienden, de Hollanders, de
Belgen, de Oostenrijkers, de Italianen, etc. toonen welk
lot hun eerlang te wachten staat.
i/Alles staat stil, een ieder brengt den dag door met
wapenoefeningen, en de spoorwegen vervoeren geen goederen
meer. Laat ons hopen dat deze verstoring van den gang
der zaken niet te lang zal duren. Ik wenschte dat gij
Parijs op dit oogenblik kondet zien, gij zoudt het niet
herkennen. Al de bosschen, dat van Boulogne, van
Vincennes, etc. zijn omver gehakt. Al de bruggen in den
omtrek heeft men in de lucht laten springen en alle
huizen heeft men tot den grond toe geslecht. Het is eene
algemeene verwoesting, die milliarden zal kosten. Er
zullen heel wat jaren noodig zijn om die schade te boven
te komen. (D. C.)
Een inzender in de Gron. Ct. geeft der regering
den raad, eene Kenau-medaille in te stellen, als eerekruis
voor verdienstelijke vrouwen.
Het volgende curieuse voorval deed zich dezer dagen
te G., een dorpje op het Hoogezand, waar ruim een hon
derdtal militairen liggen, om een onverhoedsche landing
der Franschen te Delftzijl te verhinderen, voor.
Naar vaste gewoonte werd er iederen morgen precies
9 uur appél geblazen, om de manschappen uit hunne
kwartieren te doen vereenigen, en alsdan onder geleide
van hoofd- en onderofficieren een marsch naar een der
digtbij gelegen dorpjes te ondernemen, of om zich ter
oefening in den wapenhandel naar het excercitieveld te
begeven, toen eensklaps op zekeren morgen ontijdig dit
signaal werd vernomen.
Algemeene schrik ging nu als een bliksemstraal door
het dorp, en men hoorde de kreet»o Hemel de Franschen
zijn te Delftzijl
Arbeiders, die op het veld bezig waren, werden er door
hunne vrouwen van daan gehaald, terwijl men hier en
daar vrouwen en kinderen handenwringend bij elkaar zag
staan. De bakker van het dorp had zelfs order gegeven,
om de broodjes, die in den oven stonden, maar in elkaar
te knijpen en voor de varkens te smijten, daar hij he*t
,/verd....» om voor de Franschen te bakkeD.
In allerijl had zich de bevolking intusschen naar de
hoofdwacht gespoed, waar de majoor was gestationeerd,
die het signaal had doen geven, hetwelk niets anders
beteekende dan een gewoon loos alarm.