1870. N°. 116.
28 Jaargang.
Woensdag 28 September.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
BINNENLAND.
STATEN-GENERAAL.
EN
HELDERSCHE
NIEUWEDIEPER COURANT,
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Per laatste» trein van den Helder vertrekt
Woensdag den 38 dezer over Marseille de mail
naar Oost-Indië9 China en Japan.
Vrijdag; den 30 dezer vertrekt, per laatsten
trein van den Helder, de West-Indische inail over
8outhampton.
HELDER en NIEUWEDIEP, 27 September.
De Fransch-Duitsche oorlog en het binnenrukken der
Italiaansche troepen in Rome beheerschen ten eenenmale
het staatkundig nieuws van den dag. Weinig vraagt men
er thans naar, hoe de binnenlandsche toestand is in Spanje,
Turkije, Zweden, België en de andere staten van ons
werelddeel; uitsluitend is (fe aandacht gevestigd op Parijs
en Rome. Eerstgenoemde stad is thans door de Duitschers
belegerd en hare communicatie naar buiten geheel of voor
het grootste deel gestremd. Reeds hebben er in den omtrek
der belegerde veste gevechten plaats gegrepen, voorboden
van de gruwelen van den belegerings-oorlog, die weldra
in al zijne afschuwelijkheid daar heerschen zal. De zamen-
komst van den heer Favre met graaf von Bisraarck
is niet bevorderlijk geweest aan het herstel des vredes.
Met klimmende belangstelling werd de uitslag van dat
onderhoud tegemoet gezien. Als de beide zamenkomst hou
dende diplomaten hadden bedacht, hoe zij,door een gunstigen
uitslag te bevorderen, duizenden kostbare menschenlevens
konden behouden, gewis zouden zij niet al te zeer hebben
gelet oj) nationale eer en roem.
Het Spaansche gouvernement heeft, na eenige aarzeling
besloten om zijne goedkeuring te hechten aan de erkenning
der Fransche Republiek, waartoe de gezant te Parijs
ongevraagd reeds was overgegaan.
De berigtgever van de Times te Parijs vermeldt belang
rijke bijzonderheden ten aanzien van den toestand aldaar.
Hij deelt mede, dat het welgestelde deel der bevolking
voor het beleg onder een of ander voorwendsel die stad
ging verlaten. De ruiling is minder gunstig, nu de be-
hoeftigen uit den omtrek der hoofdstad de vertrekkenden zijn
komen vervangen. De schrijver brengt hulde aan de vast
beradenheid van velen, die, ofschoon bewoners van weelderig
ingerigte woningen, om den anderen nacht de wacht op
een of ander bastion betrekken. Over het algemeen is de
thans in Parijs aanwezige bevolking gezind den strijd met
woede voort te zetten en de volharding van Straatsburg
na te volgen. In de departementen echter is men den
oorlog moede en sterk verlangend naar het herstel des
vredes. De bewoners van het platte land voorzien, dat,
zoolang Parijs het tegen de vijanden uithoudt, zij gekweld
zullen worden door de afpersingen der Duitschers. Hunne
vaderlandsliefde is tegen de ervaring van zoo groote
nadeelen niet bestand.
De vesting Toul is door de Pruissen ingenomende
bezetting krijgsgevangen gemaakt.
De Romeinsche kwestie, jaren lang hangende en steeds
veel zorg barende, is eindelijk als van zelve tot hare
oplossing gekomen. Als men een afkeurend oordeel uit
spreekt over het binnenrukken der Italiaansche troepen in
het gebied van den Paus, dan kan men slechts Napoleon
als de ware oorzaak dier gebeurtenis aanmerken. Het
terugroepen der Fransche bezetting kon wel geen ander
gevolg hebben, dan dat Victor Emmanuel ter verzekering
van Italië's binnenlandsche rust zijne legerscharen de
grenzen deed overtrekken. Wij juichen het toe, dat Paus
Pius aan zijne zouaven den last gaf zich niet langer tegen
den overmagtigeu vijand te verdedigen. Daardoor werd
nutteloos bloedvergieten tegengehouden. De regeling der
aangelegenheden in Italië met het oog op het bezetten van
den Kerkelijken Staat en de daaruit voortvloeijende gevolgen,
eischt nu van de regering te Florence eene gewigtige zorg.
De Wetgevende Kamers zullen, zoo wordt verzekerd, eerst
daags worden bijeengeroepen tot het nemen van maatregelen,
die in deze omstandigheden nuttig en noodig mogen worden
geacht.
Men verzekert ons, dat de vice-admiraal O. A. Uhlen-
beck is benoemd tot commandant der zeemagt in Oost-
Indië, ter vervanging van den schout-bij-nacht J. Andreae.
In het laatst van November zal Z. Exc. de reis der
waarts aanvaarden.
Jl. Zaturdag en Zondag avond heeft men, zoo hier
als elders, een fraai noorderlicht waargenomen.
Bij de vermelding van plannen, ter bereiking van
liefdadige doeleinden, is een woord van aanbeveling en
opwekking vaak overbodig, zoo niet geheel misplaatst. De
eenvoudige mededeeling is in den iegel genoegzaam om
de noodige ondersteuning te verwerven.
Door tusschenkomst van den heer A. L. Leuw Jr.
alhier, zal eerstdaags den ingezetenen dezer gemeente
worden aangeboden eene lijst ter teekening voor eene
Weldadigheids-Loterij, ten voordeele der vereeniging ,/Het
Roode Kruis.» Die loterij is met koninklijke goedkeuring
georganiseerd door de vriendenkring D. Z. te Amsterdam.
De prijs per 'lot is 50 cents. Men deelt ons mede, dat
vele voorwerpen van allerlei aard, waarbij onderscheidene
van zilver, als prijzen voor deze verloting bij het comité
zijn ontvangen.
Ook voor dit liefdadig doel achten wij aanprijzing over
bodig; alleen herinneren we, dat, nu met het beleg van
Parijs de rampen des oorlogs aanmerkelijk dreigen te
vermeerderen, er welligt spoedig weder velen reikhalzend
zullen uitzien naar hulp en lafenis.
Naar aanleiding van Z. M. besluit van den 24sten
dezer worden de zeemiliciens van de ligting 1869 met ingang
van den lsten October a. s. weder in het genot van onbe
paald verlof gesteld en naar hunne haardsteden teruggezonden.
Voorts worden, krachtens bovengemeld besluit, met den
laatsten dezer buiten dienst gesteld het schroefstoomschip
Zilveren Kruis en de drijvende batterijen Jupiter en Draak,
en met dat tijdstip eervol van het bevel over die bodems
ontheven de kapt. ter zee W. C. Klis en de kapt.-luits.
ter zee P. van der Velden Erdbrink en C. J. Damme.
De heer A. Noorderbroek is benoemd tot burgemeester
van Medemblik.
Het Vaderland verneemt, dat het wetsontwerp tot
regeling der Schutterijen, dat thans op nieuw bij de Staten-
Generaal ingediend is, gelijk is aan het laatstvorige, dus
met algemeenen dienstpligt; alleen is daarin opgenomen eene
reeks van voorschriften voor een toestand van Kriegs-
bereitschaft, en krijgen de schutters vergoeding voor alle
buitengewone oefeningen, waartoe zij verpligt worden.
Er zullen, ter uitvoering van de nieuwe wet op het
veeartsenijkundig staatstoezigt, eerlang vijf districts-vee-
artsen en hunne plaatsvervangers worden aangesteld. De
bezoldiging dier veeartsen is gesteld op 1800 's jaars.
Ds. van Doesburgh, te Zuid-Zijpe, zal, wegens zijn
aanstaand vertrek naar Zwammerdam, zijne afscheidsrede
houden op Zondag 16 October e. k.
Men schrijft ons van Alkmaar, dd. 23 Sept.
./Heden morgen vertrokken van hier de beide compagniën
infanterie en de 8ste en 10de batterij veldartillerie. Luide
klonk uit ieders mond het leve Alkmaar en weergalmde
langs Alkmaars veste als het bewijs, dat aan de troepen
een goede ontvangst was te beurt gevallen en werkelijk,
de verstandhouding tusschen militairen en ingezetenen was
uitmuntend; menige handdruk tusschen hen gewisseld,
getuigde dat hun vertrek biet zoo gewenscht was als hun
komst gevreesd werd. Men spreekt ér van, dat de gepasseerde
tijden wel aanleiding konden zijn, dat Alkmaar weer voort
durend in het genot van garnizoen konde komen. Moge
dat zoo zijn!»
Den 20 dezer is te Hoorn teruggekomen het 1ste
bataillon van het 7de reg. infanterie. Het bataillon dienst
doende schutterij en het scherpschutterskorps, benevens het
muziekgezelschap Harmonie, zijn die troepen tot op anderhalf
uur buiten de stad tegemoet gegaan. De ingezetenen hebben,
door het uitsteken van vlaggen, van hunne vreugde over
het terugkomen van het garnizoen doen blijken.
De heer W., een geacht ingezetene van Hoorn, die
met eenige zijner vrienden naar een naburig dorp was
gereden, kreeg te paard zittende een beroerte en stierf subiet.
De aardappeloogst te Schermerliorn moet uiterst gering
genoemd worden, zoodat enkele stukken land niet dei-
moeite waard zijn om te rooijen. De late oogst van hooi
waarvan de snede nog al goed was, heeft door den veel-
vuldigen regen veel geleden; gelukkig dat de zonnige
dagen eenige verbetering aanbrengen.
Door den heer J. Rodenburg, in de Haarlemmermeer,
is meekrapzaad gewonnen, dat, uitgezaaid zijnde, gunstige
resultaten heeft opgeleverd.
Te 's Hage overleed jl. Zaturdag avond de heer
J. H. C. Basting, eerste officier van gezondheid 2de kl.
Verneemt men nu en dan van hoog bestede prijzen
van verkochte rnnderen, zoo dient vermeld te worden dat
dezer dagen door den baron van der Borch uit Zevenbergen
zijn verkocht vier vetgeweide koeijen, tegen de aanzienlijke
som van 1400.
Een tamme ekster van den landman J. Kram, onder
Bathmen nabij Zutphen, nam dezer dagen een doosje met
lucifers uit de kamer en vloog er meê op het dak van de
schuur, die met riet is bedekt. Het beest pikte aan de
lucifers, welke in brand geraakten. Het dak vatte vlam
en zou afgebrand zijn, indien de boeren niet spoedig waren
te hulp gesneld, en alzoo de schuur voor verdere gevolgen
vrijwaarden.
Te Zwolle heeft een verschrikkelijke zelfmoord plaats
gehad. Een jongmensch van ruim 21 jaren, student aan
de hoogeschool te Utrecht, die - oor eenige dagen in 't
vaderlijk huis vertoefde, bevond zich jl. Woensdag ten 12
ure nog in gezelschap van eenige jongelieden, die hem te
huis bragteneenige oogenblikken daarna had hij door een
pistoolschot een einde aan zijn leven gemaakt.
In vele streken van Friesland is de aardappelziekte
zoo hevig, dat de meeste akkers letterlijk het rooijen niet
waard zijn. Men biedt de aardappelen, bij sommige land
bouwers te velde, voor 30 cent per korf te koop aan. Het
ziet er niet voordeelig uit met de aardappelen.
Gedep. Staten der provincie Groningen hebben een
adres opgezonden aan Z. M. den Koning tot behoud der
hoogeschool.
Met hetgeen Europa van 1853 tot 1866 voor oorlogs
kosten heeft uitgegeven, 47,830,000,000 francs, zou men
1520 prachtige inrigtingen kunnen maken en ze vullen
met voortbrengselen van kunst en nijverheid, zoo als het
kristallen paleis van Sydenham, de kosten berekend voor
ieder qp 315 millioen francs. Men zou er een spoorweg
mede kunnen vervaardigen om de geheele aarde heen,
berekend op 5 millioen per mijl. Men zou er het volle
digste telegraafnet over de gansche aarde meê kunnen
organiseren en in de kosten van onderhoud voorzien.
19,130 hospitalen ad 2£ millioen francs, of 382,000 ad
125,000 francs had men er meê kunnen oprigten.
Een dienstmeisje van prof A. moest dezer dagen uit
de stads-bibliotheek een oud-Hollandsch werk, getiteld:
«Backer's Gezellig vernoegen» halen. Onderweg ontmoette
zij een harer bekenden, met wlen zij in zulk een druk gesprek
gewikkeld werd, dat zij ten slotte den naam van het boekske.
niet juist meer wist op te geven. Zich echter een oogeublik
bedenkende, verzocht zij driftig om: //den vergenoegden
bakkersgezel.»
Een krijgsgevangen Fransch officier zag dezer dagen
te Berlijn, een wel is waar onaanzienlijken, maar toch ver-
standigen, schranderen jood, dien bij eens, op Fransche
wijze, dacht beet te nemen. Hij sprak hem aan, vroeg
hem waarin hij handelde en wenschte iets van hem te
koopen. Zeer kort gaf de Israëliet den officier ten antwoord
//De waar, waarin ik handel, koopt gij toch niet!»//Nu,
waarin handelt gij dan?» vroeg de officier. 1»In ver
stand!» antwoordde de jood en liet den Franschen spotter
staan.
Tweede Hamer.
Zitting van Zaturdag 24 September. De geloofs
brieven van den heer Bots zijn goedgekeurd; tot zijne
toelating wordt mitsdien besloten. Er wordt bepaald,
dat de discussiën over het ontwerp-adres van antwoord op
de troonrede op a. s. Maandag zullen plaats hebben.
De minister, van Financiën heeft de begrooting voor liet
jaar 1871 bij de Kamer ingediend. Uit de rede bij die
gelegenheid door den minister gehouden blijkt, in substantie,
dat er voor de dienst van 1870 geen behoefte bestaat tot
aanvulling der middelen. Door de reeds toegestane 8
millioen schatkistbiljetten en overschotten van vroegere
diensten is de dienst van '70, niettegenstaande vele buiten
gewone uitgaven verzekerd; voor '71 beloopen de uitgaven
met inbegrip der spoorwegvverken circa 961 millioen. De
inkomsten worden geraamd op 86| millioen, zoodat onge
dekt zijn 9 millioen 61 ton, waarvoor tot dekking voor
gesteld wordteene leening van 8 millioen en eene income-
tax van 16* ton. De leening behoeft niet dadelijk gesloten
te worden, de kasruimte is toereikend, zoodat niet eens
schatkistbiljetten behoeven uitgegeven te worden. Er kan
dus een gunstiger tijdstip voor de leening worden afgewacht.
Bij 16j ton voor geraamd tekort, te vinden uit een
income-tax, komt nog ruim 2 millioen tot vervanging van
het patentregt over van het jaar 1871, zoodat de income-
tax dat jaar zal beloopen 4 millioen, of ongeveer één percent.
Eerlang zal aan de Kamer worden medegedeeld de dooi
de tijdsomstandigheden opgeschorte beslissing ter zake van
de alsnog bestaande afzonderlijke afdeelingen voor de
Eerediensten.
Aan de staatsbegrooting voor 1871 ontleenen wij o. a.
het volgende
Hoofdstuk VI (Marine), 8,802,202.46, leverende een
verschil van 158,000.50 met het eindcijfer voor 1870,
waaronder begrepen is eene vermeerderde uitgaaf van
80,000 voor het loodswezen. Van het bedrag aftrekkende
