1870. N°. 128.
28 Jaargang.
.Woensdag 26 October.
m
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
BINNENLAND.
EN
HELDERSCHE
NIEUWEDIEPER COURANT
,W ij huldigen hot goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der AdvertentiëaVan X4, regels 60 cent
elke regel meer 15 cent.
(Xroote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Per eersten trein van den Helder vertrekt
Woensdag den 26 dezer over Harseille de inail
naar Oost-Indië, China en Japan.
Maandag den 31 dezer vertrekt, per laatstcn
trein van den Helder, de West-Indische mail over
Southampton.
HELDER en NIEUWEDIEP, 25 October.
De toestand in Frankrijk is in de beide laatste dagen in
zooverre gewijzigd, dat de positie der Franschen met ieder
oogenblik hagchelijker wordt. Innerlijk neemt de desorgani
satie toe, ten blijke waarvan handelaren in Franse.he handels
plaatsen hunne schepen en goederen in naburige landen in
veiligheid zoeken te brengen. Men is ernstig bevreesd
voor oproer; de Oostenrijksche regering heeft reeds maat
regelen genomen om den eigendom harer onderdanen te
Marseille te beschermen. Middelerwijl trekt het Duitsche
leger voorwaarts, de Fransche troepen voor zich uit drijvende.
De pogingen door Gambetta en Garibaldi aangewend om
de overmagt der Duitschers tegen te staan zijn ongenoeg
zaam; wanhoop en ellende nemen de overhand. En toch
schijnt het vooralsnog, dat Parijs en Frankrijk de hittere
kelk der nederlagen tot den bodem toe moeten geledigd
hebben, eer de vrede kan tot stand komen.
De capitulatie van Metz is nu zeer nabij, en welligt
vóór dit nommer in 't licht verschijnt, komt het berigt der
overgave van Bazaine ons reeds ter kennisse. De om
standigheid, dat de adjudant van Bazaine, die de functie
van onderhandelaar vervult, meer met von Bismarck dan
met von Moltke verkeert, doet vermoeden, dat er meer staat
kundige, dan militaire aangelegenheden worden behandeld.
Te midden der bespreking van de staatkundige aange
legenheden van den dag, wordt weder eene groote mate
van belangstelling gewijd aan Luxemburg. De ingezetenen
des lands hebben zich bij adres gewend tot Z. K H. Prins
Hendrik, stedehouder van den KoningGroothertog, be
tuigende hunne gezindheid om vrije en onafhankelijke
Luxemburgers te blijven. Zij doen dat op een oogenblik,
dat, even als in 1867, druk gesproken wordt over de in
lijving van het Groothertogdom bij een grooten naburigen
Staat, ditmaal Pruissen. Men spreekt van eene geldelijke
schadeloosstelling aan den tegenwoordigen bezitter, terwijl
men nu geen vrees behoeft te hebben, dat Frankrijk tegen
den afstand van dat landje thans ernstige bezwaren zal
inbrengen. De vraag: is het de wensch der bewoners van
het Groothertogdom om van regering te veranderen schijnt
bij deze zaak weinig in aanmerking te worden genomen.
Als leden der Kamer van Koophandel en Fabrieken
zijn met 1 Januarij 1871 aan de beurt der aftreding de
heeren C. Giltjes en P. J. Duinker, die echter weder
verkiesbaar zijn.
Met leedwezen vernemen wij, dat voor het bestaan
blijven van het Concert-Gezelschap Apollo alhier ernstige
vrees gekoesterd wordt. Wij hopen echter dat alsnog een
middel kan worden gevonden om het bestaan van dit
gezelschap voor de toekomst te verzekeren. Behalve om
de schade, die door den val van deze vereeniging zou
worden teweeg gebragt aan de beoefening van, en de ver
levendiging der liefde tot de toonkunst, zouden we dien
val ook betreuren om het stoffelijk nadeel, dat daardoor
onderscheidene personen, die aan het gezelschap verbonden
zijn, zouden moeten lijden.
In het begin der volgende maand zal, naar men ons
mededeelt, eene tooneelvoorstelling worden gegeven door
HH. onderofficieren der infanterie, ten voordeele der al-
gemeene armen alhier.
De leverantie van vleesch voor het alhier in garnizoen
liggende bataillon infanterie, is jl. Vrijdag bij openbare
aanbesteding, gegund aan den laagsten inschrijver, den
vleeschhouwer W. S. I. Beek, voor 48 cent per kilo.
Met zeer veel genoegen woonden we een der beide
voorstellingen bij, door den heer dr. Epstein fils in Musis
Sacrum alhier gegeven. De uitvoering van het gedeelte
toonkunst voldeed ons zeer goed en de vinger-tooverij ver
melden wij, als zeer aan de verwachting te hebben beant
woord. Waarlijk, zonder de anders onontbeerlijke materialen,
waardoor men gewoonlijk de goochelaars omringd ziet, en
zonder den weidschen ophef door die heeren gewoonlijk
gemaakt, geeft de heer Epstein fils blijken van eene, wij
zouden haast zeggen, ongeëvenaarde, vlugheid en behen
digheid.
Naar men verzekert telt het schoolverbond thans
8530 leden, verdeeld over 103 afdeelingen.
Het jaarlijks zich openbarende verschijnsel, dat het
getal krankzinnigen, in gestichten verpleegd, steeds blijft
toenemen, is ook dit jaar voorgekomen. In den loop van
1869 is het aantal weder van 3295 tot 3375 geklommen.
De heer J. J. van der Maade geeft in een open
brief aan den heer T. J. Stieltjes, lid der Tweede Kamer,
het denkbeeld aan .tot het graven van een kanaal van
Amsterdam tot Huihuizen, ter verbetering van den waterweg
van de eerste plaats naar den Rijn. Het kanaal zou 98
kilometers lang en 2 meters diep zijn en eene bovenbreedte
van 30 meters hebben, zoodat de afstand van Amsterdam
naar den Rijn 12 kilometers korter zou zijn dan die van
Rotterdam naar den Rijn; ook zouden de sleeploonen,
volgens den heer van der Maade, minder kunnen zijn.
Voorts voorspelt de voorsteller nog een aantal hieruit
voortvloeijer.de voordeelen, als vermeerdering der waarde
van landerijen, beperking van het inundatiegebied door de
dijken van het kanaal, enz.
Men schrijft ons van Texel, dd. 23 dezer:
,/Op Zondag den 30 dezer, des avonds ten 7 ure, zal in
het logement de Vergulde Kikkert, aan den Burg alhier,
eene volksvergadering plaats hebben in het belang der
vereeniging vhet Roode Kruis.» De spreekbeurt in deze
vergadering zal worden vervuld door den heer A. B. Weber,
van den Helder, die, op uitnoodiging van het comité alhier,
deze taak welwillend heeft op zich genomen.»
Uit Schagen schrijft men ons, dd. 22 dezer.
,/Het gewone jaarlijksche volksfeest, dat in den afgeloopen
zomer om de tijdsomstandigheden was uitgesteld, zal dit
jaar in het geheel geen plaats hebben. De reden van dit
besluit is gelegen in de overtuiging, dat het tegenwoordige
najaarsweder voor zulke volksfeesten in de open lucht
totaal ongeschikt is.»
Op do nominatie, opgemaakt voor de vervulling der
predikants-vacature te Eenigenburg komt, behalve de reeds
medegedeelde namen, de naam voor van ds. R. G. J.
Wieringa, te Hoorn op Texel.
De statuten der Alkmaarsclie Voorzorgvereeniging
onder de zinspreuk ,/Eendragt maakt Magt," opgerigt en
gevestigd te Alkmaar den 28sten Mei 1864, zijn goedgekeurd.
Te de Rijp heeft zich eene commissie gevormd om,
evenals in vele plaatsen, de armoede en bedelarij te weren
door het oprigten van een werkhuis. Iemand, die hierin
grootelijks belang stelt, heeft tot dat einde een gebouw
geheel kosteloos afgestaan, terwijl eenige ingezetenen zich
hebben verbonden voor eene jaarlijksche bijdrage te zamen
van drie duizend gulden.
Eergisteren namiddag omstreeks 4j ure is een tjalk
schip, geladen met steenkolen, komende nit het Noord-
hollandsch Kanaal, in het IJ voor Amsterdam gezonken.
Alleen de schipper Teunis Jans is gered, zijne vrouw en
kind en zijn broeder zijn verdronken.
In den vroegen morgen van gisteren is te Amsterdam
eene vigilante met 5 personen te water gereden op de
Prinsengracht bij de Ëgelantiersgracht. Drie personen
werden gered. Een heer en eene dame vonden echter jam
merlijk den dood in het water.
Men deelt mede, dat de hr. G. S. Wierma te Haarlem,
bekend uit het onlangs gevoerde proces tegen dr. Elders,
thans is aangeklaagd wegens mishandeling van zijne vrouw.
De aanklagt houdt in, dat de heer Wiersma zijne vrouw
op den 3den October plotseling heeft aangevallen, hare
kleederen verscheurd, haar bij den keel gegrepen en zoo
vastgebonden heeft, terwijl hij haar tegen de gesloten
kamerdeur aandrukte, zoodat deze niet kon geopend worden
door de te hulp toegeschoten dienstboden, die daarop in
den tuin zijn gegaan en door het openschuiven van een
raam in het vertrek kwamen, waar het hun gelukte mevrouw
W. te ontzetten. Deze laatste kon geen geluid meer geven
en was bijna bewusteloos. Een oogenblik later hadden de
dienstboden misschien een lijk gevonden. De dienstboden
Anna de Roos, wed. Vennema en Jansje Suyk, hebben de
aanklagt onderteekend. Op den 13den dezer zijn genoemde
dienstboden door den regter-commissaris gehoord en is de
eisch tot vervolging volgehouden.
Ditmaal is men ..minder vlug» met de toepassing der
preventieve gevangenis. De heer Wiersma is op vrije
voeten gebleven, hetgeen, indien er geen vrees voor herhaling
bestaat, zeker toejuiching verdient.
Wederom is te Rotterdam dezer dagen een kantoor
bediende, welke ƒ3000 bij het agentschap der N. H. M.
moest storten, daarmede spoorloos verdwenen. Men denkt
dat hij reeds te Londen zit.
De heer S., majoor-kommandant der dd. schutterij
te Breda, was dezer dagen in zijne woning bezig met het
naauwkeurig beschouwen van een geladen chassepot-geweer
dat hij in de hand hield, toen het schot eensklaps afging
en de kogel hem in de borst drong, met het noodlottig
gevolg, dat hij onmiddelijk dood nederstortte. De ongelukkige
was weduwnaar en laat zeven nog jeugdige kinderen achter.
De gemeenteraad te Goes heeft dezer dagen besloten,
dat eene hoogere burgerschool met vierjarigen cursus voor
meisjes daar ter stede zal worden opgerigt.
Op de jl. Woensdag te Wijhe gehouden jaarmarkt
waren 603 paarden, benevens 5461 stuks hoornvee, aan de
lijn gebragt. De handel was voor buitenlandsche rekening
zeer levendig; voor 11 jarige paarden werd 180 tot 190
betaald, terwijl dragende koeijen van 130 tot 200 gretig
koopers vonden. Door de kooplieden in paarden werd ge
klaagd over de belemmering in hun handel, op de Hol-
landsche markten, door het verbod van uitvoer. Zij konden
niet begrijpen, waarom dit verbod niet werd ingetrokken,
even als in België, alwaar de handel geheel vrij is.
Het plan van de indijking van het Kamper eiland is
door deskundigen op millioen gulden geraamd.
Twee concurrerende trekschuitschippers op Veenliuizen
kregen in de sluis bij de Norgervaart op weg naar Assen
ruzie wie voor zou gaanzij hebben verder gepoogd,
elkander voorbij en in den weg te varen, totdat de lijnen
verward raakten, waarop de schippers van de eerste schuit
aan wal sprongen, die van de^ andere schuit, die reeds aan
wal waren, op de vlugt joegen, hun paard mishandelden
en eindelijk aan een boom bonden, alles onder het gegil
der vrouwelijke trekschuitpassagiers, die 't voor een deel
op de zenuwen kregen.
Tot directrice der middelbare school voor meisjes te
Arnhem is benoemd, mej. M. R. Westerman Holsteijn,
hoofdonderwijzeres te Alkmaar.
Voor Duitsche rekening tot prijzen tusschen ƒ80 a 100
het stuk worden in Friesland veel vette kalveren verkocht.
Te Venlo heeft de echtgenoote van den heer v. M.,
geb. D. de B., welke met haar man in onaangename
verstandhouding leefde, in een aanval van woede of krank
zinnigheid haar eenjarig zoontje met het hoofd tegen den
grond doodgeworpen en daarop haar vierjarig dochtertje
met alle kracht tegen den grond gesmakt, doch zonder dat
er de dood op volgde. De vrouw is dadelijk in hechtenis
genomen.
In den avond van den 21sten Augustus jl. tusschen
10 en 11 uur, werd te Buitenzorg en ook te Batavia eene
aardbeving waargenomen.
Des morgens van den 23sten, ten 4 ure, deed zich te
Buitenzorg weder een ligte schok gevoelen.
Te Tjibodas, aan den voet van den Gedeh, waarboven in
den laatsten tijd meermalen een ligte vuurgloed was waar
genomen, werden nu sporen van een aschregen opgemerkt.
De veepest breidt zich op schrikbarende wijze uit
langs de Franscli-Duitsche grenzen van Luxemburg.
Een blik om Parijs. Wie zich eenig denkbeeld van de droevige
gevolgen des oorlogs wil maken, heeft slechts een bezoek aan de
omstreken van Parijs te brengen. Al wat daartoe in staat was is
uit de steden, dorpen, gehuchten, kasteelen en buitenverblijven
gevlucht in een omtrek van acht Duitsche mijlen rondom Parijs.
Van af Brie ziet men geen enkel menschelijk wezen, of het behoort
tot het leger. Overal hebben de Eranschen de bruggen in de lucht
doen vliegen, kuilen in de wegen gegraven ert de hooge boomen
omgekapt, ten einde de toegangen tot de steden en dorpen te
barrikadeeren. De schoone hangende brug over de Seine te Villeneuve
is verwoest, en door Pruissische pontons vervangen. Villeneuve zelf
is geheel door de inwoners verlaten. Zelfs geen huisdier is achter
gebleven, de huizen staan ledig, deuren en luiken zijn uit hunne
hengsels geligt, en waarheen men den blik laat weiden, overal
ontmoet men slechts vernieling. Nergens is een stuk brood of een
handvol hooi op te sporen. En het is allerwege hetzelfde tooueel.
Men ziet niets dan Duitsche soldaten in hunne sombere en eentoonige
uniformen, die het zich zoo gemakkelijk mogelijk maken in die
verlatene woningen en eenzame villas en kasteelen.
Geméene soldaten slapen op sofa's, die met rood fluweel over-
togen reeds geheel bedorven zijn, Pruissische dragonders en Beijersche
ligte kavalerie huizen in de verlatene boudoirs der bevallige Pari-
siennesde bibliotheken zijn ingerigt tot stallen, en gebaarde
krijgslieden, die het ambt van kok waarnemen, onderhouden hun
vuur met voorwerpen van kunst, of met oranjeboomen, die zij uit
prachtige serres hebben gehaald. Vruchten en druiven heeft het
leger dat Parijs belegert in overvloed, ook groenten en aardappelen
de proviandtreinen voeren onophoudelijk vleesch, brood, rijst en
koffij aan. Alleen aan eijeren en melk is volslagen gebrek. Hoe
later de bewoners dier streek zich zullen voeden is een onoplosbaar
raadsel, want als het Duitsche leger aftrekt, dan zullen levens
middelen in den omtrek van Parijs even schaars zijn als in de
woestijn van Sahara. En toch behoorde diezelfde streek vóór
weinige maanden nog tot de schoonste, rijkste en vruchtbaarste
van geheel Europa. Waarlijk de Franschen hebben geen ongelijk
als zij de verzuchting slakenDeze oorlog is een oorlog van
vernieling.
