1870. N". 135.
Vrijdag 11 November.
28 Jaasgang.
Uitgever A. A. BAKKER Cs
BINNENLAND.
Episodes uit den Fransch-Duitschen oorlog.
ger
ogei
378.
del;
"gel
aai"
520,
2 c.
HELDERSCHE
EIV NIEUWEDIEPER
,Wij huldigen hot goode."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der AdvertentiöuVan 14 regels 60 rent
elke regel meer 15 cent.
Groote lettere of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Zaturdag den 13 dezer vertrekt van hier de
a Oost-Indische mail via Brindisi. (De tijdige aan-
_1 komst onzeker).
Dingsdag den 15 Nov. vertrekt, per lnatsten
trein van den Helder, de West-Indische mail over
Southampton.
Per eersten trein van den Helder vertrekt
'cll Woensdag den 16 Sfoveinher over Triest en per
!ol laatsten trein Donderdag den 1? NToveinber over
Harseiile de Mail naar Oost-Indië, China en Japan.
HELDER en NIEUWEDIEP, 10 November.
De toestand van het oogenblik is ernstig. De pogingen
tot het sluiten van een wapenstilstand aangewend zijn mislukt
en het bombardement van Parijs is ophanden. Het schijnt,
dat vooral door den overwegenden invloed van Trochu de
voorstellen tot het voorloopig staken der vijandelijkheden
zijn verworpen. Frankrijk's hoofdstad wordt nu naauwer
ingesloten en al de gruwelen van het beschieten en ver
nielen eener prachtige stad staan nu weder te wachten.
De Fransche vloot bevindt zich thans weder in de Noordzee,
ter hoogte van Helgoland. Hare aanwezigheid aldaar heeft
van de zijde der Noord-Duitsche regering maatregelen
uitgelokt om een onwelkom bezoek onmogelijk te maken.
De kustlichten aan Sleeswijk's westkust worden gebluscht
en de bakens weggenomen. Koning Victor Emmanuel
is voornemens den laatsten dag van slagtmaand zijn intogt
in Rome te houden.
De uitslag der jl. Dingsdag gehouden herstemming van
een lid voor den gemeenteraad is als volgtUitgebragt 133
geldige stemmen. Hiervan bekwam de heer W. C. M. VAN
BRUGGEN 89 en de heer C. VAN VEEN 44 stemmen.
Eerstgenoemde is alzoo gekozen.
Bij afzonderlijke billetten gaven wij onze binnen-abonnees
hiervan gisteren voormiddag kennis.)
Het koloniaal stoomvaartuig Argus, onder bevel van
den luit. ter zee 1ste klasse P. J. Rosenwald, is in den avond
van den 7 dezer te Lissabon aangekomen, ter aanvulling
van zijnen voorraad steenkolen. Aan boord was alles wel.
De inneming van Cliateaudun.
De Staats-Anzeiger bevat een officieel berigt over het bezetten
van Cliateaudun, een fraaije stad met veel handel en fabriekwezen,
6,500 inwoners tellende, door de 22ste divisie.
„Den 16den October kreeg generaal von Wittich bevel van
Orieans uit de stad te bezetten, in vereeniging met de kavalerie-
divisie van Prins Albrecht. Den 18den October, den gedenkwaar-
Jigen verjaardag van den slag bij Leipzig, naderde men de stad.
De vijandelijke benden, die zich in hare nabijheid ophielden,
werden teruggedreven. De stad zelve was zoo goed mogelijk
verdedigd, alle uitgangen door barrikaden versperd. Omsteeks twee
uur begon de aanval. Ten westen werd de stad door infanterie
geflankeerd, de zuidzijde, door een hoogen spoorwegdam beheerscht,
werd door artillerie bestookt, het stations-gebouw, aan de oostzijde
de sleutel der stad, stormenderhand genomen. Middelerwijl was
aan de westzijde de aanval begonnen. Het bleek, dat de bezetting
zich op krachtdadigen tegenstand had voorbereid. In de dakpannen
waren schietgaten geboord, de ringmuur was goed gewapend. In
alle straten waren barrikaden opgeworpen, en wel zoo, dat het
ligte geschut, dat de divisie medevoerde, ze niet kon vernielen. Tot
diep in den avond werd de stad uit 30 kanonnen beschoten. Op
verschillende plaatsen ontstond brand, waardoor de tegenstand
aanmerkelijk verzwakte. Om 9 uur werd bevel gegeven tot den
storm. Slechts langzaam echter drong men voorwaarts. De vijand
verdedigde zich van huis tot huis. Pioniers moesten de muren
wegbreken om de tirailleurs baan te verschaften. Deze moeijelijke
strijd duurde tot 3 uur. Twee derden der stad zijn vernield. Échter
is het voorbeeld niet zonder invloed gebleven. Ook in Chartres
(7f uur ZZW.) had men zich op verdediging voorbereid; bij het
vernemen van het lot van Chateaudun werden de sleutels gewillig
overgegeven."
Een later berigt in genoemd blad geeft een beeld van de
vreeselijke verwoesting, die daar is aangerigt:
„Toen de troepen den 19den October, des morgens om 3 mu
llet stadhuis van Chateaudun en het daarvoor gelegen plein
bezetten, aanschouwden zij een werk van vernieling, dat naauwelijks
te beschrijven is. Ingestorte muren, verkoolde balken, naar beneden
gevallen daken maakten de straten bijna, onbegaanbaar. De kerk
was door granaten verwoest, de muren waren in een toestand, dat
men ieder oogenblik instorting kon vreezen, een granaat was in
het uurwerk gesprongen. Geheele straten stonden in een vuurgloed
de groote uitgebreidheid van den brand en een herfststorm, die
den geheelen nacht woedde, maakten de gedachte aan redding
onmogelijk. Slechts met moeite konden de bevelhebbers onder
Beroepen bij de Doopsgez. gem. te Gorredijk en Lip
penhuizen, de heer C. J. Bakker, pred. te Burg, Waal en
Oosterend, op Texel.
Door den gemeenteraad van Barsingerkorn is benoemd,
tot hulponderwijzer aan eene der gemeente-scholen aldaar,
de heer P. Bark, thans hulponderwijzer te Amsterdam.
Men meldt ons van Alkmaar, dd. 9 dezer:
„Op de heden alhier gehouden markt waren 189 paarden
en 6 veulens aan de lijn.
De prijzen liepen tusschen 35 en 325. Voor een
veulen werd 70 80 besteed.
Alle paarden waren vmak in alle tuig" en „eerlijk en
braaf," ofschoon uw berigtgever niet gaarne met de meesten
hunner een toertje zou willen doen. Fatsoenlijke paarden
waren er weinig, meest knollen. De handel was in den
regel nog al levendig, vooral tusschen kwanzelaars."
Op de jongste veemarkt te Beverwijk verkocht een
boer zijne koe voor 160. Bij de afrekening beweerde de
verkooper 100 duurder, dus voor 260, te hebben verkocht
en wilde het voor minderen prijs niet afgeven. Meende men
eerst, dat de fantasie van den eenvoudigen Assendelfter
zich de ampliatie had veroorloofd eener dwaze gewoonte,
nog dikwijls bij den veehandel in' gebruik, om b. v. ƒ60,
70 of 80 voor een beest te vragen, als men er 170, enz.
voor hebben wil, het bleek later dat de man aan zulke
nieuwigheden volstrekt niet had gedacht, maar zich bij
herhaling doodeenvoudig had versproken. Door tusschen-
komst van den kantonregter is deze zaak (die vooral lastig
begon te worden, omdat de koe reeds in de derde hand
was), tot genoegen van al de partijen geschikt. De boer
heeft voor zijne koe, die werkelijk te goedkoop was verkocht,
200 ontvangen, waartoe ieder kooper een deel van zijne
winst heeft afgestaan.
Te Zandvoort zijn de werkzaamheden voor het op
te rigten badhuis voor minvermogenden reeds aangevangen.
- In de Verlaat-straat te Rotterdam zijn jl. Maandag
avond een man en vrouw ligt gekwetst in de beeuen, door
dien een achter hen loopend persoon een met hagel geladen
geweer droeg, dat onverwachts afging.
Het scheikundig onderzocht brood van van der Toorn,
te Dordrecht, gebakken zonder gist, doch met een zeer
onkostbaar surrogaat, is goed bevonden.
In de jl. Dingsdag gehouden zitting der Provinciale
hsaoandbiak
dak gebragt worden. De officieren bivakkeerden bij de soldaten.
De paarden moesten nog in den avond van den 19den uit de
schuren gehaald worden, aan het einde der stad gelegen, waarin
men ze had gebragt, de brand had zich zelfs tot hier toe uitgestrekt.
In den nachtelijken strijd hadden de Franschen hunne gewonden
geheel aan zich zelf overgelaten, wie viel bleef liggen. Een menigte
verkoolde lijken zijn later onder het puin gevonden. Den 29sten
om 5 uur des morgens, hervatten de troepen hun marsch. De
vlammen, die nog uit den aschhoop opsloegen verlichtten den
geheelen omtrek. De nacht was in een dag herschapen.,,
De Frankf. Ztg. beschrijft het gevecht in Chateaudun gevoerd
als volgt:
„De deelneming der inwoners aan den strijd wekte de woede
op der soldaten; alles werd neêrgehouwen wat hun in den weg kwam.
„Geen pardon" was het wachtwoord, en eerst toen de overwinning
volkomen verzekerd was, werden gevangenen gemaakt. De stad is
geheel uitgebrand, zijne rookeude ruïnes wedijveren met die van
Bazeilles. De verdediging moet met verbittering zijn gevoerd. Het
was een vertwijfelde strijd, te treuriger, daar hij niets bewerkt,
dan dat de nationale haat tusschen Duitschers en Franschen
grooter wordt. De verdediging van eene plaats, slechts door barri
kaden beschermd, met een slecht gewapende, van alle ondersteuning
afgesnedene volksmassa, tegen een door kavalerie en artillerie
gesteunde infanterie-divisie is, uit een militair oogpunt beschouwd,
onzinnigmoreel kan zij onder zekere omstandigheden een
bewonderenswaardige heldendaad, maar even goed een laakbare
onvoorzigtigheid zijn."
In Parijs.
Het voorkomen van Parijs is, zoo als van zelf spreekt, zeer
veranderd. De mode is de straten ontvlugt en droscliken,
omnibussen en fiacres zijn de eenige rijtuigen, die men ziet; de
prachtige équipages, die van twee ure in den namiddag tot laat
in den nacht anders Parijs in bewondering houden langs de
Bouvelards Montmartre, des Italiens, de Rue Royale, Place de
Concorde en de Champs Elysées zijn spoorloos verdwenenevenzoo
de onafzienbare trein vrachtwagens, die in den vroegen morgen bij
de Place de la Bastille, de Porte St. Martin en in den omtrek
der Halles Centrales was te aanschouwen. In verscheidene deelen
der stad kan men den ganschen dag ledigloopers zien staan, die
in troepjes de zaken van het land afdoen, oorlog voeren, vrede
sluiten en uitkijkeD naar de Pruissen. De bouvelards zijn natuurlijk
niet meer wat ze vroeger waren, lieve lezeres, die u nog herinnert
hoe gij in de Rue Rivoli dat heerlijke parfum, die beelderige,
handschoenen en in de Rue St. Honoré die prachtige linten en
snoeperige broches hebt gekocht, hoe gij, 9ans géne met uwen
Staten van Utrecht is gekozen tot lid der Eerste Kamer,
ter vervanging van den heer baron Taets van Amerongen
tot Natewisch, de heer mr. ,T. K. baron van Goltstein.
In geen jaren hebben de Duitsche kooplieden op de
paardenmarkt te Utrecht, zoovele paarden en met zooveel
graagte aangekocht als op die van jl. Maandag. Voorna
melijk kochten zij een- en tweejarige veulens. Er waren
er, waarvoor zij 200 betaaldenvoor vier- en vijfjarige
merries boden zij van 300 tot 425 per stuk, eu toch
vond men landlieden, die voor deze prijzen hunne paarden
niet afstondenmen berekent dat dien dag ongeveer 125
paarden door Duitschers gekocht zijn. (U. D.)
De Prov. Staten van Noord-Brabant hebben een
aanvang gemaakt met de behandeling van eene verordening
tot invordering eener belasting op de paarden, als ekwi-
valent voor de opheffing en afkoop der Provinciale
Rijkstollen.
De van ouds zoo vermaarde ganzenmarkt te Deventer
werd jl. Dingsdag gehouden. De aanvoer was dit jaar
bijzonder gering. De prijzen varieerden van 3.50, 5
tot 7.50 per stuk.
Naar men verneemt, is men in Noorwegen voornemens,
stoomschepen in de vaart te brengen voor den houthandel
op Harlingen.
Te Harlingen zijn in zes weken zes jongens, spelende
op in het water drijvende balken, daaraf gevallen, en vier
daarvan zijn verdronken.
Te Meppel is tegenwoordig de prijs van lange turf
4 k 4,25 per 1000 stuks; korte (sponturf) 3,25 a
3,75 per 1000.
Als de census-beambten op Java niet tot de familie
van Munchhausen behooren, dan is er op dat eiland een
echtpaar, dat in den tijd van 7 jaren met 19 kinderen
gezegend werd. De eerste keer had de vrouw haar man
met 4 engeltjes verrast en daarna drie keeren achtereen
met telkens 5 op eens.
Een wethouder van een Brabantsch dorp van 7000
inwoners heeft het volgende briefje afgegeven:
Ik ondergeten omdeu 7en den 8 in de gemeente E...
te moogen bedelen tot arsel van aare woning dat afgebrnt
is Jan Ren zijn moeder. (Was get.) J. P. B.
De beteekenis hiervan was, dat de wethouder aan J. R.
en zijn moeder verlof gaf op genoemde dagen in genoemde
plaats giften op te halen tot herstel van hunne woning, die
afgebrand was. (Het Vaderland.)
cavalier of uwen pas aangeworven jongen man op liet trottoir
voor een der café-restaurants van den Bouvelard des Italiens naar
het onophoudelijk gewoel der „heele en halve wereld" van het
centrum der beschaving zat te kijken. Geheel veranderd is dat alles
De Corsikaansche prefect van politie, die zoo handig uit uwe
oogen wist te verwijdenen wat geen aanzien waard was en wat de
harmonie dezer glansrijke omgeving kon verstoren, hij zit op
"Wilhelmshühe courant-artikelen te schrijven, die nogtans geen
courante artikelen zijn in de oogen van het groote publiek. Eu
nu de kat weg is, komen de muizen uit alle gaten te voorschijn.
De kreupele en andere bedelaars, die vroeger genoodzaakt waren
hunne ellende in de achteraf hoeken weg te stoppen, wagen zich
onder de republiek die eenige honderden policie-agenten weg
joeg als onteerende oppassers van de pit der groote natie weder
moedig in het openbaar en vragen vrijmoedig om aalmoezen, eu
daar de vrijmoedigheid der smalle gemeente in het ingesloten
Parijs eenige beteekenis heeft, zijn de harten veel meer medelijdend
geworden dan ze voorheen waren. De kleinhandelaars leggen
hunne waren zonder complimenten op de asphalten trottoirs der
via sacra. Terwijl voor enkele maanden niemand over politiek
durfde spreken, wedijveren thans de Parijzenaars met de Pruissen
in het beschimpen van Napoleon III door middel van spotprenten
de held van Sédan en Wilhelmhöiie wordt dagelijks in aandenken
gehouden door keur van karikaturen, die den Keizer des
vredes in alle denkbare positiën voorstellen, hem, dien het laffe
gespuis tot vóór weinige maanden als een Cezar vergooddeAllerlei
uniformen en degenstokken worden u ten verkoop aangeboden en
rondtrekkende liedjeszangers en andere straatmuziekanten geven
hunne talenten ten beste vóór de café's, waar menschen, die
gewoonlijk zitten snappen, van die voordragten kunnen profiteren
of niet, tot men om half elf, als het klokgelui het blusschen der
lichten gebiedt, naar huis gaat. Gedurende het schrikbewind werd
er iederen avond in twintig schouwburgen gespeeld; thans zijn die
stichtingen gesloten en in hospitalen veranderd. Vert-Vert is een
ligte dragonder geworden, Almavia een Moblot en Rosine, die
geen werken heeft geleerd, verdrijft zich den tijd met het maken
van pluksel voor het Roode Kruis. De eomedianten van het Palais-
Royal moeten even deftig hunne pligten als mobilisten vervullen,
als of ze op de planken waren, en de geheele redactie van de
Rappel, die gewoon is met grof geschut op de bestaande toestanden
in te blazen, is geëngageerd bij de artillerie en vormt het personeel
van een stuk gegroefd geschut. Van misdaden hoort men weinig
of niets. De bewakers van de openbare rust vervullen in alle
rustigheid een schijn-emplooi en wandelen zoo wat rond met over
elkander geslagen armen.
Om Parijs.
De spoorwegen om Parijs, .die de groote belegerings-armee