1871. N°. 27.
Vrijdag 3 Maart.
29 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
BINNENLAND.
u JU-aoiu.
HELDERSOHK
iVIEUWEDIEPER COURANT.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- on Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
M franco per post - 1.65.
Prijs der A d ?e rt e u t i e n Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Woensdag den 8 Maart vertrekt van iiier de
Oost-Indische mail via Triest, per eersten trein.
Vrijdag den lO Maart vertrekt van hier dc Oost-
lelij (ndisehe mail via Brindisi, per eersten trein.
Woensdag den 15 Maart vertrekt van hier dc West-
P' Indische mail over Southampton, per laatsten trein.
m
lef
P'
rdii
U i
13jar
(lil
derf
per!
stat
d;
all
Pat
251
ien
lal»
tent
el II
1
:rk F
17»
SOj
SOi
80]
28
26}
Ml
93{i
76i
911
82}
67
8«
223
22#
2121
2061
81
21#!
46r
46}
546
63}
220
4671
119
411
92H
95i
95(
331
29i
65}
HELDER en NIEUWEDIEP, 2 Maart.
Goddank! er is een einde gekomen aan den menschen-
moordenden krijg. Het bloedvergieten zal niet voortgezet
worden. De voorwaarden, waarop de vrede door Frankrijk
wordt verkregen, zijn echter niet malschmijnheer von
Bismarck was niet toegefelijk. De pogingen van Thiers,
om het sterke Metz niet in Duitschlands handen te doen
vallen zijn mislukt. De Elzas en Duitsch Lotharingen
komen in de magt van den overwinnaaar, en, naar het
oordeel van de Fransehe staatslieden, is door deze annexatie
de vrede op geene duurzame grondslagen gevestigd. Als
Frankrijk eenmaal bekomen is van den geleden druk, dan
heeft men te eeniger tijd weder een oorlog te wachten
met het doel om hetgeen zoo noode werd afgestaan, terug
te erlangen. In de eerste jaren echter is het niet te ver
wachten, dat Frankrijk wraak zal kunnen nemen. Het
land is uitgeput, het leger is zoo goed als vernietigd
Frankrijk mist zijn prestige. Om weder den rang in te
nemen van eene invloedrijke mogendheid van Europa,
moet de inwendige toestand worden verbeterd en als op
nieuw georganiseerd. Jaren achtereen stond Frankrijk
aangeschreven als de eerste krijgsmogendheid van ons
werelddeelhet boezemde bestendig vrees in voor het
ontstaan van een oorlog en belemmerde daardoor do vrije
ontwikkeling van het handelsverkeer. De vraag doet zich
nu op: zal het magtige Duitschland thans niet evenzeer
ten vrees verstrekken voor een bestendigen vrede Hoogst
wenschelijk ware het voor de welvaart der volken, als men
kon overeenkomen om een einde te maken aan het stelsel
van «ge wapen den vrede, waardoor de financiën der staten
worden ten gronde gerigt.
In Oostenrijk verkeert men in afwachting omtrent de regeer
kunst der nieuw opgetreden ministers. De naijver der
verschillende nationaliteiten issteeds een struikelblok
geweest voor de elkaar opgevolgd hebbende kabinetten.
Thans beeft men eenige hoop, dat dit bewind over dat
bezwaar zal zegevieren, omdat het bij de geestelijkheid een
merkbaren steun vindt. Men vermoedt, dat von Beust,
do onmogelijkheid inziende, om, zonder dien veelvermogenden
steun, tot de oplossing te geraken der binnenlandsche
staatkundige vraagstukken, zijne medewerking niet heeft
willen onthouden, ook nu een bewind van die rigting het
roer van staat heeft aanvaard. Zullen de vertegenwoordigers
der Oostenrijksche erflanden ooit leeren het algemeen
belang des lauds te stellen boven kleingeestige eischen,
nit bekrompenheid en gehechtheid aan oude instellingen
geboren
Met belangstelling werd door ons kennis genomen van
de voortdurende spanning, die er tnsschen den pauselijken
stoel en de regering van Italiëblijft bestaan en steeds
ernstige zorg verwekt; van de krachtige houding door
de regering van Spanje in acht genomen tegenover de
woelingen der onderscheidene partijen; van de behan
deling der zaken van de landsverdediging in Engeland in
het huis der Lords, tengevolge waarvan de regering
ernstige bezwaren tegen de voorgedragen leger-organisatie
moet hoorenvan de woelingen der democratische
partijen in Frankrijk, waardoor Victor Hugo, Louis Blanc
en anderen eene bergpartij in de Nationale Vergadering
vormen, die eene aaneengesloten massa van honderd repu
blikeinen kunnen stellen tegenover de meerderheid, waarvan
Thiers als het hoofd kanworden beschouwdvan
het plan, dat er bestaan heeft, om van wege de Nationale
Vergadering een manifest uit te vaardigen (naar aanleiding
van het jongste manifest van Wilhelmshöbe) een formele
vervallenverklaring bevattende van het keizerlijke gouver
nement en van de Napoleontische dynastie, welk plan niet
is doorgegaan, omdat daardoor juist zou worden bevorderd
wat men had willen tegengaan: woelingen der Bonapar-
tistische partijvan het idee, bij een der heftige
republikeinen in Frankrijk ontstaan, om den ex-Keizer, na
bet sluiten des vredes op te eischen, ten einde hij zich
zoude verantwoorden ter zake van zijn opperbevelhebber-
schap over het Fransehe RLjnleger.
Het état-major van Zr. Ms. stoomschip Kijkduin, van
Vest-Indië dezer dagen alhier binnengekomen, is als volgt
samengesteld: H. E. Bunnik, luit. ter zee lste kl. (komman-
daut), A. G. Westerouen van Meeteren, J. A. Snoek en
jhr. J. C. R. Westpalin van Hoorn, luits. ter zee 2de kl.;
J. B. Coomans de Ruiter, off. van gez. 2de kl.C. J.
Lagaay, off. van adm. 3de kl.
Het sckroefstoomschip Soestdijk, onder bevel van den
luit. ter zee lste klasse jhr. A. C. van Haeften, den
26sten Dec. des vorigen jaars van de reede van Texel
vertrokken, is, volgens een bij het departement van Marine
ingekomen berigt, na eene voorspoedige reis van slechts
28 dagen, den 22 Jan. jl. te Paramaribo aangekomen.
Aan boord was alles wel.
Aangenomen voor den overvoer naar Java van een
detachement, sterk 125 militairen, het schip Nieuwe Water
weg II, kapt. J. Zwart. Embarkement den 18 dezer alhier.
De Sociëteit Mars, bestaande uit leden der kaders
van de Artillerie-Schutterij en het Artillerie-Vrijkorps
alhier, hield gisteren avond haar tweede jaarfeest in het
lokaal Tivoli. Behalve door de leden met hunne da
mes, werd hieraan deelgenomen door de hh. officieren
der Schutterij, terwijl ook de off. der Artillerie, die van
het Vrijkorps en het bestuur van laatstgenoemd korps
waren vertegenwoordigd. De president Bordens hield ter-
opening van deze feestviering eene toespraak, waarin bij
wees op den goeden geest, die in deze vereeniging steeds
heerschende is, eenige dichtregelen voordroeg, waarin
warme vaderlandsliefde doorstraalde, en 't sierlijk bewerkt
diploma als eere-voorzitter aan den 2den luit. der Schut
terij, den heer van Nieuwenhuijse, aanbood. Vervolgens
had de opvoering plaats v.,n een tweetal tooneelstukjes
1. Eene Vergissing, blijspel in 3 bedrijven, en 2. Weg met
de emancipatie! of zonder vrouwen is geen leven. Tot aller
genoegen werden deze beide stukken ten tooneele gebragt;
het laatste inzonderheid was regt geschikt om de lach
spieren in beweging te brengen en maakte den overgang
gemakkelijk tot liet bal, dat zeer geanimeerd was, gerui-
men tijd voortduurde en door een aangename stemming
onder de talrijke aanwezigen zich kenmerkte.
Voor zoover thans de uitslag van het rijksdienstjaar
1870 is na te gaan, moet, naar men mededeelt, het wer
kelijk tekort, dat laatstelijk nog op 5 millioen werd geraamd,
niet meer dan 21 millioen bedragen. Verder zou bij den
minister van Financiën het plan bestaan het tekort op het
dienstjaar 1871 te dekken door de uitgifte van scliatkist-
billetten.
De definitieve begrooting voor het departement van
Oorlog zal vergezeld gaan van volledige voorstellen tot
reorganisatie van het defensiestelsel.
Bedankt voor het beroep naar de Christ. Geref.
gemeente te Leeuwarden, door ds. W. II. Gispen, te Kampen.
Het N. v. d. D. antwoordt op de vraag wie politie
agenten moeten wezen//Een politieman moet juist geen
soldaat zijn; deze heeft gansch andere pligten te vervullen
dan gene. Een politieman moet zijn in de eerste plaats een
burger, kennende liet leven der maatschappij, de behoeften
en eigenaardigheden der burgerij. Een gepasporteerd militair
als rijksveldwachter aan te stellen, daarvoor is veel te
zeggen. De rijksveldwachters roeping is van geheel anderen
aard dan de roeping van een agent van politie in eene
gemeente. De rijksveldwachter transporteert misdadigers,
assisteert bij crimineele teregtzittingen, gaat voorzien van
karabijn en patronen op de tournee. Ook voor het meer
vermoeijende van die betrekking, is het goed iemand te
hebben, die geleerd beeft te maiclieeren. met kruid en lood
om te gaan. Maar voor de gemeente-politie? Hoe minder
de agent van politie heeft van een militair, des te beter.*
Allerwege in ons vaderland vindt het plan van den
heer Henket, tot den aanleg van locaal- of buurtspoorwegen
in Nederland toejuiching. Niet het minst in Noordholland
is men met verlangen bezield naar de verwezenlijking van
den voorgestelden spoorweg: Enkliuizen-Hoorn-Alkmaar.
Het is te hopen, dat, nu zoo bepaaldelijk de aandacht op
deze zaak gevestigd is, dit aanleiding moge geven, dat ten
spoedigste de uitvoering worde aangevat; reeds heeft de
Hooge Regering de verzekering gegeven, dat zij bereid zal
worden gevonden tot het verleenen der concessie en wij
twijfelen niet of de Provinciale Staten van dit gewest
zullen wel geneigdheid betoonen om door een subsidie dit
werk van zoo groot belang te ondersteunen. Ook ver
trouwen wij, dat de gemeentebesturen in dat deel der
provincie, waardoor de weg zou loopen, den noodigen
financiëlen bijstand wèl zonden verleenen. De lasten, die
hieruit voor de ingezetenen zullen ontstaan, zullen, gelijk
wel niet noodig zal zijn breedvoerig uiteen te zetten,
ruimschoots worden opgewogen door de vele directe en
indirecte voordeelen, die deze spoorweg hun zal opleveren.
Ds. Meijer, die reeds 39 jaren te Wieringerwaard
het predikambt vertuide, maakte jl. Zondag van den kansel
bekend, 'dat hij het beroep op hem uitgebragt naar Makkurn
heeft aangenomen.
Men schrijft ons uit Alkmaar, dd. 28 Febr.:
//Heden nacht zijn uit het Huis van Arrest alhier
ontvlugt
Hendrik Roeper, zeeman, laatste woonplaats
Amsterdam
John Hart, zeeman, laatste woonplaats Engeland;
Poulus van Katwijk, molenaarsknecht, laatste
woonplaats Haarlem;
allen personen verwezen naar het Crimineel geregtshof.
Niettegenstaande de moeijelijkheden onoverkomelijk toe
schijnen en veel gevaar aan hun plan verbonden was, is
het hun maar al te wel gelukt heden morgen omstreeks
3| a 4 ure te ontkomen. De justitie is ijverig in de weer
om die heeren terug te vinden.*
(Met een enkel woord maakten we in ons vorig nummer
van deze dhtvlugting melding. Red.).
Uit het in de onlangs gehouden algemeene vergade
ring der te Hoorn gevestigde afdeeling van het Nederl.
Schoolverbond uitgebragt verslag is gebleken, dat de af
deeling 162 leden telt. De werkzaamheden van het bestuur
hebben zich in liet afgeloopen jaar bepaald tot huisbezoek,
en het bij het einde der 3 laatste kwartalen zenden van
briefjes aan die ouders, van welke de kinderen meermalen
de school willekeurig of op verzoek verzuimd hadden. Dit
middel om het zeer veel voorkomende ongeregeld ter school
komen tegen te gaan, werkt reeds gunstig. Voorts werd
door het bestuur, daartoe welwillend bijgestaan door 19
leden van de afdeeling, onderzoek ingesteld naar het getal
en het schoolgaan der kinderen van 6 tot 14 jaren oud
uit die telling is gebleken, dat het eigenlijke schoolverzuim
(het in het geheel niet ter school gaan) in deze gemeente
bijna niet bestaat, doch dat vele kinderen, vooral uit de
mindere standen, veel te vroeg de school verlaten, om in
eene dienst of op een ambacht te gaan.
Als iets, dat op algemeene erkentelijkheid aanspraak
heeft en navolging verdient, kan worden medegedeeld, dat
de landman J. Sleutel te Enkhuizen, om in het gebrek
aan koepokstof in die gemeente te voorzien, aan den med.
doet. Feith heeft toegestaan een zijner koeijen in te enten,
hetgeen met het beste gevolg is geschied, en uit zes goed
opgekomen pokken nieuwe pokstof heeft opgeleverd, zonder
dat het beest ten gevolge dier kunstbewerking iets heeft
geleden.
In de vergadering van de afdeeling der Holl. maat
schappij van Landbouw, gisteren te Enkhuizen gehouden, werd
medegedeeld, dat de verzoeken om vermeerdering van het getal
veeartsen, voor dat district hot gunstige gevolg had gehad,
dat daarin een tweede veearts, de heer L. Swart, was
aangesteld, aan wien Alkmaar tot standplaats was aange
wezen en dat op het verzoek van de afdeeling aan eene
spoorwegverbinding voor dit gedeelte van Noordholland
een antwoord was ontvangen, nagenoeg gelijkluidend met
dat, hetwelk op een gelijksoortig verzoek voor eenigen tijd
aan adressanten uit Enkhuizen en omstreken was^gegeven.
Verder werd in behandeling genomen een schrijven van
het hoofdbestuur, om de toezending van zaaizaad en giften
ten behoeve van den landbouw in de door den oorlog
verwoeste streken van Frankrijk, door middel van de
Vereeniging het Witte Kruis, te bevorderen, aan welk
schrijven men echter meende niet het verlangde gevolg te
kunnen geven, ook omdat het met betrekking tot de toe
zending van voorwerpen in natura te onbestemd was om
er aan te kunnen voldoen.
Een onzer landgonooten, de heer M. B., wijnhandelaar
te Zzegt de Amersf. Crt., nit nieuwsgierigheid naar het
oorlogstooneel vertrokken, nam te Metz zijn intrek in een
der voornaamste hotels met drie andere reizigers, vreemde
lingen, met wie hij kennis gemaakt had. Te middernacht
werd het gezelschap echter door een Duitsche patrouille
in hechtenis genomen, onder de beschuldiging van spionnen
te zijn. Wegens gebrek aan een paspoort, bleven al de
betuigingen van onschuld vruchteloos en werden zij ter
dood veroordeeld. De heer M. B. wendde nogtans alle
mogelijke pogingen aan om zijn onschuld te bewijzen, beriep
zich op zijne afkomst als Nederlander en verzocht dringend
zijn portret naar Z. op te zenden, ten einde inlichtingen
omtrent zijn persoon in te winnen. Hieraan werd gelukkig
voldaan, en daar het gemeentebestuur van Z. zich haastte
de verlangde inlichtingen te geven, kwam hij met den
schrik vrij; zijne lot- cn reisgenooten waren echter wezenlijke
spionnen en werden gevonnisd.
Heden zullen te Haarlem worden geopend de beide
tentoonstellingen van tuinbouw, te houden door de alge
meene vereeniging voor bloembollencultuur en door de
Hollandsche maatschappij van landbouw.