T 1
Ongeregeldheden te Zaandam. Uit die stad
wordt aan liet Handelsblad liet volgende geschreven
„Vrijdag avond had een groot aantal niets kwaads ver
moedende en zeer zeker geen kwaad in den zin hebbende
burgers, waaronder vele vrouwen en dames, uitgelokt door
het schoone weder, zich naar het station begeven om de
komst van den volkstrein van Rotterdam at te wachten,
die dan ook omstreeks 11 uur aankwam. Zooals dat ge
woonlijk gaat, kwamen de reizigers in opgeruimde stemming
aan en trokken, deels zingende, deels pratende, in groepjes
huiswaarts.
Ongelukkig genoeg meende de commissaris van politie
het zingen, dat zich thans alleen bepaalde tot een Wien
Neerlandxrh bloed, enz., te moeten verbieden, hetgeen wel
eenig gemompel uitlokte, maar volstrekt geen werkdadig
verzet ten gevolge had. Eensklaps hoorde men het thans
alhier gestationeerde escadron cavalerie, onder luitenant
jhr. des Tombes, aankomen, dat zich aan het einde van het
plein in orde schaarde.
Men zegt, dat toen de wandelaars zijn aangemaand om
het stationsplein te ontruimen. Waarom? kan ik mij
als toeschouwer niet verklaren. Die verwijdering ging niet
zeer vlug, hetgeen zeer goed te begrijpen is, wanneer men
in aanmerking neemt, dat ongeveer 500 mensehen uit den
trein kwamen en dat daarbij, zonder overdrijving, oven
zooveel nieuwsgierigen waren gekomen, van eiken stand
der maatschappij. Kort daarop werd door de cavalerie op
de niets vermoedende menigte een charge gemaakt met den
O t? O
sabel. De schrik en ontsteltenis waren algemeenieder
trachtte het leven van zich en de zijnen zoo goed mogelijk
te redden. De wanorde was verschrikkelijk; vrouwen zoowel als
mannen trachtten zich door de sloten heen te redden of
werden daarin gejaagd of gedrongen, terwijl de cavaleristen
hen daar nog nazetteden. Zoo ik hoor, zijn heden morgen
twee personen levenloos opgehaald. Aan een aantal burgers
werden met de sabels geduchte wonden toegebragt; één
kreeg een sabelhouw op het hoofd en was onmiddelijk dood.
Met afkeuring en leedwezen hebben de meeste inwoners
de schandalen van Maandag en Dingsdag aanschouwd,
maar ov\r deze daad van ruw geweld is men algemeen
verontwaardigd.
Do verbittering is groot, zelfs onder hen, die nimmer
aan wanorde dachten.
Des ochtends ten 5 ure is de cavalerie vertrokke n, hetzij
uit vrees voor schromelijke tooneelen, die welligt zouden
gevolgd zijn, hetzij omdat het bestuur de ruwe maatregelen
afkeurde. 120 man infanterie zijn daarvoor in de plaats
gekomen. Do Commissaris des Konings met den griffier,
benevens de procureur-generaal bij het prov. -geregtshof,
zijn dos morgens hier geweest. De vreeselijke nacht van
gisteren zal bij ieder ingezetene lang in het geheugen
blijven, en wanneer na dagen van kalmte de feiten en
bijzonderheden bekend worden, zal men kunnen oordeelen,
op wie de verantwoordelijkheid van deze treurige ge
beurtenis rust.
De burgemeester heeft gemeend zijn ontslag te moeten
aanvragen.
Omtrent het gebeurde verneemt de KI. Crt. nader, dat
een persoon is gedood en twee andere ligte verwondingen
hebben bekomen. Onzeker is het nog of de overledene ten-
wnnnecr de vrede gesloten zal zijn."
Ik greep vol innig geluk hare hand en drukte vurige kussen
daarop.
„Dank, dankvoegde ik er in geestdrift bij, „en nu is het
mij alsof de vrede reeds gesloten is en alsof die vrede volkomen
en voor beide strijders even roemrijk en gelukkig is. Mag ik u
daarom niet reeds heden al die dingen zeggen, die gij zegt ver
geten te hebben
Zij liet haar hand in de mijne, maar schudde hevig met haar
hoofd en riep in vervoering uit: „Neen, neen, nog niet, nog niet.
Gij kunt niet van mij vorderen, dat ik zoo spoedig alles vergeet,
dat ik mij zoo spoedig over alles heen zet! Zoolang de oorlog
tusschen onze beide volken woedt, mogen wij niet egoïstisch zijn
en voor ons zeiven leven. Verlang niets meer van mij. Het zou
niet goed zijn, noch voor u, noch voor mij. De brug," voegde
zij er bevallig lachend bij, „die gij bouwen wildet, mag niet het
werk van een uur zijn, als ze duurzaam en sterk wezen zal."
„Zij moet slechts ons beiden dragen, Manche! en wat mij be
treft, ik gevoel mij zoo licht, alsof ik mij wel tot de wolken zou
kunnen verhellen."
Zij schudde met denzclfden lach hel hoofd en zoidc: „O neen,
de brug inoet ook zware, zeer zware bedenkingen en zeer ernstige
tegenwerpingen, die de mijnen mij zullen maken, kunnen dragen."
Ik behoef niet te zeggen, dat ik mijn overredingskracht, in
weerwil van dit verbod, geen tengels aanlegde. Hoe zou dat
mogelijk kunnen zijn, wanneer het hart van innig geluk en vreugde
overloopt? Overigens moest ik mij echter naar Manche schikken.
Onze verbindtenis moest voor de haren nog een geheim blijven.
Zij gaf mij tot troost het verlof dagelijks verscheidene uren bij
haar te komen, om haar den Faust uit te leggen.
„In tegenwoordig eid van den abt?" vraagde ik haar.
„In tegenwoordigheid van den abt, altijd in die veronderstelling,
dat uwe Duitsche ketterijen hem niet verdrijven."
Ik heb den Faust getrouw uitgelegd, maar ik vrees, dat ik
daarbij zeer kettersch geworden en nog ver over het ulanen-
arianisine van Glauroth heengegaan ben. Misschien was dat wel
niet eens noodig geweest, want de abt meed mij van nu af aan
zonder dat. Waarom? Ik meen het te raden. Maar als het vrede
is, zal ook hij, hoop ik, zich laten verzoenen.
„Ja, wanneer het maar eerst vrede was!!
liet duurde geen week, of ik werd met mijn troepje van Chateau-
Giron teruggeroepen, liet regiment trok verder zuidwaarts, wij
streden bij Dyon, en werden te .\uits vooruit gezonden en gingen
van daar uit om verkenningen te doen en te fourageeren. Eindelijk
gebruikte men ons in het bloedige gevecht bij -\uits, in een zeer
gevaarlijke stelling tot dekking van een batterij. Glauroth werd
daar aan zijn rechterarm gewond door een .granaatsplinter, die
tegelijk zijn paard doodde. Eenige minuten later kreeg ook ik den
voor mij bestemden kogel, die door mijn rechterarm heen, juist
onder het schoudergewricht doorging, zonder dat hij, Goddank!
het been raakte. Zoodoende zijn wij beiden tot genezing van onze
wond naar een en dezelfde stad, ver van het gewoel van den oorlog,
gezonden, om hier, terwijl wij steeds sterker en gezonder worden,
dagelijks liet schietgebed uit te spreken: Ah het maar eerst
vrede was!
gevolge van dronkenschap onder den voet is geraakt, dan
of hij tengevolge van een sabelhouw is overleden.
Do politie heeft tot handhaving der publicatie, welke
zamenscholing verbood, herhaaldelijk getracht het publiek
te bewegen rustig huiswaarts te keeren. Onderscheidene
personen hebben hieraan voldaan, doch een aantal weigerde,
waarop de politie verklaarde, dat zij tot handhaving der orde
de aanwezige huzaren zou doen aanrukken. Ook deze be
dreiging hielp niet, waarop zij zich terugtrok en de 25
huzaren aanrukten. Ongelukkig hadden de militairen htm
prestige verbeurd, door zich al zeer kort na Jgunne aan
komst te Zaandam aan dronkenschap over te geven. Geen
wonder dus, dut het volk geen achting voor die lieden had,
en de charge volgde. Het is nog niet uitgemaakt in hoe
verre de militairen daarbij de hun gegeven bevelen hebben
opgevolgd en of zij niet woester zijn te werk gegaan dan
de toestand vereischte. Zeer vermoedelijk. Dit zal uit een
onderzoek nader blijken. Dat echter de infanterie, die de
kavalerie is opgevolgd, het niet beter maakte dan haar
voorgangers is zeker: ook deze maakt zich treurig genoeg
aan dronkenschap schuldig.
De nieuwsgierigen die aanweziw waren en waarvan ver-
scneidene een nat pak hebben gehaald, zijn niet te beklagen.
Als men er zoo bijzonder op gesteld is een dergelijk „standje"
bij te wonen, moet men er ook wat voor over hebben.
Zaandam verliest intussclien zijn geachten burgemeester,
die reeds vóór liet gebeurde op Vrijdag avond zijn ontslag
heeft aangevraagd. Wel is door den gemeenteraad aan
Z. M. gevraagd dit ontslag vooralsnog niet te verleenen,
maar dat de burgemeester op zijn besluit zal terug komen,
is niet waarschijnlijk. De heer Smit zou zelfs voornemens
zijn Zaandam met ter woon te verlaten.
Het Dagblad ontvangt van zijn Zaandamschen corres
pondent nog het volgend schrijven:
„De avond van Zaturdag is in de beste orde gepasseerd;
de huzaren, die ten vijf ure zijn afgetrokken, zijn kort
daarop door infanterie vervangen.
De persoon die bij de beroemde charge, tegen den
onschuldigsten hoop menschen gemaakt, gedood is, laat
een oude moeder achter, voor wie hij wel is waar niet
geheel broodwinner, maar toch haar alles was.
De gewonden zijn meest menschen uit den fatsoenlijken
burgerstand. Zelfs een conducteur van den Ilollandschen
spoorweg, van zijn dienst huiswaarts keerende, werd een
wonde aan den arm toegebragt.
De gebeurtenis is nog onverklaarbaar. Ik deel niet te
veel mede, omdat ik naar waarheid zoek, en die zal zege
vierend'
Uit nadere berigten blijkt dat de wandelaars zijn aan
gemaand, om het stationsplein te ontruimen. Door den
commissaris van politie zijn drie waarschuwingen gedaan,
waarmede een half uur is verstreken, derhalve tijds genoeg,
om het publiek te veroorloven den stationsweg te verlaten.
De gevolgen der charge zijn niet zoo uitgebreid geweest
als vroeger gemeld is.
Volgens een schrijven aan het Vaderland had de burge
meester reeds Woensdag zijn ontslag aangevraagd. De
bekend geworden bijzonderheden omtrent liet gebeurde
regtvaardigen de Zaandairtsche autoriteiten meer en meer.
Gevolgen van iiet onweêii van jl. Zatuudao.
O]) Texel sloeg de bliksem in de boerenhofstede van J.
IIineenige meubelen zijn gered, de inboedel was verzekerd,
de bewoners waren afwezig. Hetzelfde perceel is voor
12 jaren eveneens door den bliksem verwoest geworden.
i Te Scliagen schoot de bliksem door den schoorsteen van
het logement de Iloode Leeuw, doorliep een gedeelte van
het huis en baande zich een uitweg, zoo het scheen door
l het dak, wel eenige verwoesting aanrigtende, doch zonder
brand te veroorzaken. - Te St. Maarten is de boerenplaats
I van K. Koopman, wiens vrouw drie dagen oud kraams was,
I met huisraad en oogst totaal verbrand. Te Winkel is
het weeshuis afgebrand. De bewoners zijn allen gered,
j Te Heerlmgowaard is een wagenmakerij geheel afge-
i brand. Te Hoorn sloeg de bliksem door het dak
van het hotel de Doelen, ging door eenige kamers, tot
in de slaapkamer der kinderen en vernietigde alle gas-
j ornamenten, terwijl hij, door den kelder zich een weg naar
buiten banende, den gasmeter beschadigde. In de nabijheid
van laatstgenoemde gemeente is eene koe doodgeslagen.
Ook moet een woning te Eenigenburg en een in den
Schenner getroffen zijn. Te Oosterheek sloeg de bliksem
in een buitenverblijf. Men was de brand spoedig meester.
Nabij Harlingen is de nieuwe boerenplaats van den heer
S. Iiingst afgebrand. Het vee en de voornaamste inboedel
van waarde is gered, doch liet hooi en de stier is in
de vlammen omgekomen. Te Appingadam (Groningen)
is een kapitale boerenhuizingc met anncxen, een prooi der
vlammen geworden. Te Wildervank zijn 2 paarden in
de weide gedood, tc Muntendam 1 paard, en te Noordbroek
bij don landbouwer Bronger Berg almede 1 paard dood
geslagen. Zonderling is het, dat bij gemolde» landbouwer
dezen zoincr reeds driemaal de bliksem in zijne plaats is
ingeslagen.
Men schrijft ons van Texel, dd. 4 Sept:
„Op a. s. Maandag zal door de Texelsche afdeeling der
IIoll. Maatschappij van Landbouw, weder eene tentoon
stelling worden gehouden van vee, op bet marktplein aan
den Burg. Een harddraverij en andere volksvermakelijk
heden, bij die gelegenheid te houden, zullen ongetwijfeld
veel bijdragen tot een algeineenen feestdag."
Men schrijft ons uit de Zijpe, dd. 3 dezer:
„In deze gemeente zijn jl. Maandag twee boeren
woningen een prooi der vlammen geworden. De brand is
ontstaan bij do wed. C. de Wit, aan de grootc sloot nabij
de Sehagerbrtig, waarvan de oorzaak nog niet bekend is.
Al spoedig deelde de brand zich mede aan het daartegen
over staande gebouw van A. C. Blaauboer, welke beide
gebouwen al spoedig met hunne volle voorraadschuren van
hooi, zaad, eet. een prooi der vlammen waren. Van de
inboedels is zeer weinig gered kunnen worden. Naar men
'ed<
indi
roo!
geli
elve
n e
a
verneemt zijn do gebouwen en het meeste der inboedi
tegen brandschade verzekerd. Treurig was het ook
deze gelegenheid, dat de landbouwer Blaauboer na
Alkmaar was en alzoo bij zijue aankomst moest, ontware
welk eene verwoesting bij hem had plaats gehad
De begrooting van inkomsten en uitgaven voor 181
door burgemeester en wethouders van Alkmaar den ra
aangeboden, vermeldt in ontvangst: 1. ontvangsten wege B]ai
vroegere diensten f 11,467; 2. haten van gemeente-eige 5lld
dommen 8018; 3. belastingen en heffingen 119,75 n i
4. verschillende ontvangsten f 492 5. buitengewone oi Jn
vangsten 1000; totaal 140,728; in uitgaaf: 1. hu
hotidelijk bestuur, enz. 11,781; 2. invordering v |re)
belastingen 7396; 3. aanleg en onderhoud van gemeent ct
eigendommen f 34,056; 4. openbare veiligheid en brati tbr
weer 19,164; 5. gezondheids-politie 170; 6. onderwi ^Iki
enz. 22,357; 7. armwezen f 16,419; 8. renten en afli we
singen van geldleeningen 20,685, enz., tezamen ƒ140,72
Jl. Zaturdag is, door prachtig zomerweder begunstig
de wedstrijd der Kon. Ned. Zeil- en Koeivereeniging
Amsterdam, op het IJ gehouden. Door de lieeren Ch.
D. A. Bosch Reitz is met hun pleizïervaartuig Elite
wedstrijd No. 10 don prijs, uitgeloofd door Z. M. d "el
Koning, behaald, bestaande in een grootc zilveren medailpar
en twee honderd gulden, of een zilveren thee-servies,
door den heer J. II. Wijntjes, te Alkmaar, met zijn beui
schip de Vier Gebroeders, de premie, in wedstrijd No.
bestaande in 40.
Van de werf 't Kromhout, van den sclieepsboir e'
meester Jobs. Kloos, te Amsterdam, is jl. Zaturdag met li
beste gevolg te water gelaten, het nieuw gebouwde ijzet
schroefstoomschip, genaamd Vereeniging, bestemd voor 1
vervoer van passagiers, goederen en vee, tusschen IIoo
en Amsterdam.
ji
a
iel
ilpe
tke
iOI'S
>rd(
icht
dier
Oos
2i
W.
jlke
sigt
"pr i
grt
indt
di
Vier geachte stadgenooten van 's Hagc, de bh. Gebr.
hebben jl. Maandag met een koetsier van den stalhoud
Vcrkuijlen, die hen naar Gouda reed, op den dijk in
nabijheid dier stad negen personen gered. Dit negent
boeren en boerinnen, bevond zich, in een boerenwagen, di
een wat al te opgewonden koetsier bestuurd of liever ni
bestuurd, eerst boven op den dijk, weldra langs de hooi
helling naar beneden rollende en eindelijk met rijtuig en T.
in het diepe water beneden. Men begrijpe hoezeer de lui1;
van de vijf Hagenaars dit in het water gevallen plcizie1
partijtje te stade kwam. (Het Vaderland.)
Op den 9 Oct. a. s. zal tc Maarssen een nationt
schietwedstrijd van schutters en weerbaarheidsvereeniging
gehouden worden. De deelneming daaraan schijnt
algemeen te zullen zijn. Z K. H. Prins Hendrik heeft
den wedstrijd, in de vorige week te Rotterdam gehoudt
mede beloofd er tegenwoordig te wezen. |te
Het gebeurde in de sociëteit Philharmonie, te Tilbui
is in de N. R. Crt. niet geheel juist voorgesteld. E11
inzender in dat blad verhaalt het voorgevallene aldus: 1
„Het was de opgewonden heer G. v. S. alleen, die do "el]
zijne luidruchtigheid de orde gedurende het avondconc#1
in de soeicteitszaal verstoorde, en den heer burgemeeste^ a
nadat deze als commissaris der sociëteit, in zeer gepas uPe
bewoordingen, tot orde en stilte vermaande, op zóó gro
wijze beleedigde. nsk
Ook had er geen vechtpartij plaats, maar de veron 2eP:
waardiging over dit feit was zóó groot en algemeen, dconl
kort regt werd gedaan en genoemde heer G. v. S. do nge
een aantal leden uit de zaal der sociëteit werd verwijder st'
De waardige houding van den burgemeester wordt alg nc^a
meen geroemddo stoot, dien deze bij liet gebeurde on
ving, heeft gelukkig geen nadeelige gevolgen gehad." Jl.
O' O O O O O O
-- Men meldt uit Leeuwarden dd. 1 September: ersa
„In den bouwhoek dezer provincie heerscht thans wed iro°
de pokziekte onder de schapen. In Menaldumadeel zi
eenige gevallen voorgekomen. In de gemeente het Bil isl>
heerscht zij wel bij ongeveer 100 veehouders. In Franeker,lre
deel, vooral te Schingen, zijn ook vele gevallen waarg
nomen. Te Harlingen heeft men één geval gehad". 3111,1
De voortgezette inspectie bij het garnizoen te Batavi 'J|p
door den afdeelings-kommandant, heeft aan het licht gebrag
wat trouwens geen geheim was, dat er een geest van oi
tevredenheid in het leger heerscht en niet zonder rede alc
Een onderofficier, die nog eenige maanden te dienen htlet'
en niet van plan was, zich op nieuw te verbinden, ve !t,
klaarde op de vraag van den kolonel naar het „waarom
dat het tegenwoordig geen dienen was en hij liever nse
Holland met de viool rondliep, dan langer hier te blijve
Die verklaring bezorgde hem arrest wegens oneerbicdighei
maar toch is het goed, dat de hooggeplaatsten in het legi
zonder omwegen met den geest der minderen bekend wol
den gemaakt. Een ander beklaagde zich over 't slecht "l/
schoeisel, dat hij ontving, een derde weer over iets ander
Kortom, er is voor het legerbestuur veel te hervorme:
veel te verbeteren, voordat men zeggen kan, dat bij In101
Indisch leger tevredenheid heerscht.
-Te Willem I hebben twee soldaten met het gewei e]
geduelleerd. Een hunner is op klaarlichten dag dooi
i o na
geschoten.
Dr. J. Nolet de Brauwere van Steeland blijkt c ,;c]
schrijver te zijn van de artikelen over ht Communisme »rst<
zijne vroegere en latere vormen, welke dezer dagen in In lmp
D. v. 's Gr. zijn geplaatst. In zijn slotwoord zegt tl W
schrijver, dat Nederland zich gelukkig niet in den Oommi st;t
nisten-strijd heeft, behoeven te mengen, Wel zetelt ee .ant
Nederlander in 't hoofdbestuur der Internationale, wel zij
er afdeelingen hier en daar gesticht, maar het giftzaa >n
liceft hier geen wortel willen schieten, en slechts enkel )scp
verdwaalden steunen de Internationale, wier gehcele stelsi
in strijd is met de Nederlandsche geaardheid. Dit blijlt r00t
ook uit de werkbaas-vereenigingen, die ter bestrijding dj
Internationale zijn opgerigt. Zulk homaeopatisch simili jn
similibus is vooral een verblijdend verschijnsel. Ten slottn (p
past de schrijver de volgende woorden van Gnizot o
ider
be
inst
